Заем шартының элементтері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ГУМАНИТАРЛЫҚ ЗАҢ УНИВЕРСИТЕТІ

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Заем шарты

Оқытушы: Ынтымаков С.А
Орындаған: Муканқызы Г.

Алматы 2006

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... .3

1. Заем шартының
нысаны ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .4

2. Заем шартының
элементтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4

3. Заем шартының
нысанасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5

4.Заем шартының
мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5

5.Заем шартының
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7

Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
9

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... 10

Кірспе

Заем шарты бойынша бір тарап (заем беруші) басқа тараптың (заемшының)
меншігіне (шаруашылык жүргізуіне, оралымды басқаруына) ақша немесе те,ктік
белгілерімен айқындалған заттарды береді (беруге міндеттенеді), ал заемшы
заем берушіге дәл осындай ақша сомасын немесе осы тектегі және сападағы
заттардың тең мөлшерін уақытында қаитаруға міндеттенеді.
Заем шарты реалды шарт болып табылады, заңнамамен көзднлген
жағдайларда, ол консенсуалды болуы мүмкін. Реалды заем шарты ақша немесе
заттарды беру туралы келісімге қол жеткізілген сәттен бастап бекітіледі деп
саналады. Егер шарт тараптардың алдын ала келісіміне негізделсе, онда ол
консенсуалды болып табылады.
Реалды заем шарты көп жағдайда бір жақты болып табылады, өйткені заем
беруші ақша немесе заттарды бергеннен кейін міндетті тарап болып заемшы
ғана табылады, ал заем берушіде оған талап қою құқығы ғана болады. ҚР
Азаматтық кодексінің 717-бабының 2-бөлігіне сәкес ақша мен заттарды
бөлшектеп (бөліп-бөліп) беру жүзеге асқанда да шарттың біржақты сипаты
сақталады. Заемшының ақша немесе заттардың белгілі бір мөлшерін тиісті
мерзімдерде қайтару міндетімен қатар заем берушіде ақша немесе заттарды
одан әрі беру жөніндегі міндеті де болады. Осылайша, екі тарап бір-біріне
қатысты талаптар қоя алатын болды, бірақ олар қарама-қарсы бағытталған
сипатқа ие емес. Ақшаны (затарды) бөліп-боліп берудегі заем шарты реалды
шарт болып табылады, өйткені, ол ақашаның (заттардың) бірінші бөлігін беген
сәттен бастап жасалады деп есептеледі.
Егер заңды актілерімен немесе шартпен өгеше көзделмесе заем шарты ақылы
болып табылады. Заем шартының ақылы екендігі туралы жалпы ереже ҚР
Азаматтық кодексіне 718-бабының 1-тармағында белгіленген. Бұрын егер
сыйақыға деген құқық шартпен тікелей көзделмесе, азаматтар арасындағы заем
шарты ақысыз деп қабылданған. Азаматтық кодекстің жаңа редакциясына сәйкес
жалпыереже бойынша ақысыз болып заттар берілетін заем шарты табылдады.
Мұндай шарта оның ақылығы ескерілетін аз болғандай, сыйақының мөлшері мен
нысаны заттай немесе ақшалай да ескертілуге тиіс.

1. Заем шартының нысаны

Заем шарты ҚР Азаматтық кодексінің 151, 152-шарты заемшының облигациясы,
қолхаты немесе оған заем берушінің белгілі бір соманы немесе заттардың
белгілі бір мөлшерін бергендігінкуәландыратын өзге де құжат болған жағдайда
да тиісті жазбаша нысанда жасалады деп есептеледі. Мәселені осылай шншу
заемшының міндеті күрделі құрылымды сипатқа ие емес екендігінен және
заемдық міндеттемеге кез келген біржақты ақшалай міндеттеме айнала
алатындығымен байланысты. Сонымен қатар заем жағдайларытуындаған сот
талқылауы барысында одан әрі нақтылануға тиіс болады.

2. Заем шартының элементтері

Заем шартының тараптары-заем беруші мен заемшы болып азаматтық құқықтың
кез келген субъектілері шыға алады. Жеке тұлғалар әрекет қабілеттіліктің
тиісті көлемін иеленбеу себебіне байланысты заем шартының қатысушылары
бола алмайды. Осы айтылған сөз құқық қабілеттілігі арнайы сипатқа ие
болатын заңды тұлғаларғадп қатысты. Олар заем берушілер болып тек олардың
жарғысында көзделген жағдайларда не осы заңды тұлға мүлкінің меншік
иесінің нақты рұқсатымен ғана бола алады. ОЛлар ақшаны өздерінің жарғылық
қызыметін немесе оларға заңмен рұқсат етілген кәсіпкерлік қызыметті
қаржыландыру үшін қарызға ала алады. Бірақ мемлекеттік мекемелер үшін
елеулі шектеулер көзделген, шарт бағасын төлеу үшін кейінге қалдыру немесе
бөліп-бөліп төлеуден басқа олар заем қаражаттарын тарта алмайды . Жоғарыда
атап өтілгендей бұл өз алдында дербес сатып алу-сату шартының, басқа
шарттардың аясына жүзеге асырылады, ал шарт бойынша төлем жүргізуді
кейінге қалдыру немесе бөліп-бөліп төлеуді көздейтін жағдайлардың өзі
тиісті шарттардың кәдімгі жағдайларына жатады.
Заңда тұлғалар мен азаматтарға кәсіпкерлік қызымет ретінде азаматтардан
заем түрінде ақша тартуға тыйым салынады. Сондай-ақ олар банкілік заем
шарттары бойынша заем беруші ретінде болуға құқылы емес.

3.Заем шартының нысанасы

Заем шартының пәні болып тектік белгілермен анықталатын ақша немесе затар
табылады. Мүліктік құқықтар заем шартының нысанасы бола алмайды.
Қазақстан Республикасының Төлемдер және ақша аударуларытуралы Заңы
қолма-қол емес ақша қаражаттары түсінігін кеңінен пайдаланады, олар
азаматтық құқықтың дербес объектісі болып табылмайды, өйткені олар
банктен ақша алуға міндеттемелік құқықты ғана сипаттайды. Сондықтан қолма-
қол және қолма-қол емес ақшаларды шартардың объектісі ретінде бөліп
қарастырудың ешқандай тәжірбиелік маңызы жоқ. Заем шартының нысынасы
ретінде толық көлемде шетел валютасы боа алмайды, өйткені ол Қазақстан
республикасының Валюталық реттеу туралы Заңның 1-бабымен валюта
құндылықтарына жатқызылған, ал валюталық құндылықтарға өтеуімен
байланысты мәмлелер валюта операцияларына жатқызылған.

4. Заем шартының мазмұны

ҚР АК заем пәнін беру тәртібін реттейді. Заем пәнін беру мерзімдері,
мөлшері, жағдайлары шартта анықталады. Егер шартпен өзгеше көзделмесе ,
заем пәні оны заемшыға беру немесе оның банкілік шотына ақша аударған
сәтте беріледі деп есептеледі. Заемшы заем алудан бас тартуға құқылы, бұл
туралы ол заем беружіні оны берудің шартпен белгіленген мерзіміне дейін
толығымен немесе ішінара хабарландыруға тиіс. Заемшының бас тарту
құқығына тікелей заңнамада немесе шартта көрсету арқылы тыйым салыну
мүмкін. Тектік белгілермен анықталатын заттарды беру жөніндегі заем
берушінің міндетін анықтайтын. Азаматық кодекстегі норма жаңа болып
табылады. Оларды беру сатып алу-сату шарттары бойынша заттарды
сатушылармен беру жағдайы үшін белгіленген, саны, сапасы, ыдысы мен буып-
түйілуі бойынша көзделген талаптарды сақтаумен жүзеге асырылуға тиіс.
Жалпы ереже бойынша заем нысанасы болады. Бұл орынды, өйткені заемшы
заем пәнінөз меншігіне алады және оған оның кездейсоқ жойылуының барлық
қауптері жүктеледі. Сол себепті заемшы алған пәнін өз қалауы бойынша
пайдалануға құқылы. Кейбір жағдайларда заем берудің ерекше жағдайларына
байланысты, мысалы, егер заем ерекшелік ретінде берілген болса, заем
беруші қарызға алынған соманы қайтаруды шынайы түрде қамтамасыз ете
алатын жағдайларды заемшының сақтауына мудделі болуы мүмкін. Аталған
ұқсас себептердің салдарынан заем оны нысаналы пайдалану щартымен берілуі
мүмкін (ҚР АК 720-б. 2-т.). Нысаналы заем берген заем беруші заемның
нысаналы пайдаланылуын бақылауға құқық алады. Заемшыға заем берушінің
осындай бақылауды жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз ету міндеті
жүктеледі. Егер заемшы заем пәнін нысаналы пайдалану жөніндегі, сондай-ақ
оған заем берушінің бақылау жасауын қамтамасыз ету жөніндегі міндетін
орындамаса, онда заем беруші шарттан бас тартуға және заем пәнінің
берілмеген бөлігін бермеуге құқылы. Сондай-ақ ол заемшыдан заем пәнін
және ол бойынша сыйақыны мерзімнен бұрын қайтаруды талап етуге құқылы.
Заемшыға заем пәнін қайтару және сыйақы төлеу жөніндегі өз міндетін
орындауды қамтамасыз ету міндеті жүктелуі мүмкін. Қамтамасыз ету
тәсілдері басқа міндеттемелерді орын-дауды қамтамасыз ету үшін
қолданылатын тәсілдер сияқты. Түсіндіріле алатын себептерге байланысты
міндеттемені орындаудың кепілпұл сияқты тәсілі қолданыла алмайды,жалпы,ол
реалды шарттар бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшін
қолданылуға жатпайды. Негізінен тәжірибеде міндеттемелердің орындалуын
қамтамасыз етудің кепіл сияқты тәсілі қолданылады. Заем берішуге, сондай-
ақ, заемның қамтамасыз етілуіне бақылау жасау мүмкіндігі де беріледі,
егер заңды актілермен немесе шартпен өзгеше белгіленбесе. Бақылау
заемшының жалпы міндеттемесін орындауға қамтамасыз етуді қолдануға да
және қамтамасыз етудің тиісті тәсілін қолдануға да жүзеге асырылуы
мүмкін.
Заемшы қарызды қайтару ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.