Ш. Айтматовтың Боранды бекет романының қазақша аудармасының поэтикасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Филология факультеті

Әдеби шығармашылық және көркем аударма теориясы кафедрасы

Диплом (бітіру) жұмысы

Ш. Айтматовтың «Боранды бекет» романының қазақша аудармасының поэтикасы

Орындаған:

4 курс студенті С. Джумагулова

Ғылыми жетекші:

ф. ғ. к., доцент М. Б. Үмбетаев

(қолы, күні)

Норма бақылаушы:

ф. ғ. к., доцент Е. С. Адаева

(қолы, күні)

Қорғауға жіберілді:

Кафедра меңгерушісі,

ф. ғ. д., профессор Ж. Д. Дәдебаев

(қолы, күні)

АЛМАТЫ, 2010

РЕФЕРАТ

І. Жұмыстың тақырыбы: Ш. Айтматовтың «Боранды бекет» романының қазақша аудармасының поэтикасы

2. Жұмыстың көлемі : 50 бет

3. Зерттеу жұмысының мақсаты.

Ш. Айтматовтың «Боранды бекет» романының қазақша аудармасының поэтикасын түбірлі зерттеу, талдау барысында туындайтын өзекті мәселелерді өз деңгейінде саралау жұмыстың мақсатын айқындап береді. Әсіресе аудармашы - ақынның қазақтың классик жазушысы Ш. Мұратзаның романды аударудағы шеберлігіне баға беру - жұмыстың басты мақсаттарының бірі болып табылады.

«Боранды бекет» романының түпнұсқасын қазақ тіліндегі жарық көрген аудармасымен салыстыра отырып, аудармашының осы шығармаларды тәржімалаудағы ерекшеліктерін, қолданған әдіс-тәсілдерін көрсету. Баламалар мен сәйкессіздіктерді анықтай отырып, аудармашы шеберлігін айқындау. Ш. Мұртазаның әдеби аудармаларына объективті тұрғыдан баға беру.

4. Қолданылған әдістер. Ш. Мұртазаның аудармашылық шеберлігін зерттеуде жүйелі-комплексті, тарихи-хронологиялық, ғылыми салыстырмалы, типологиялық, текстологиялық әдіс-тәсілдерді басшылыққа аламыз.

5. Жұмыстың құрылымы.

Жүмыс кіріспеден, екі бөлімнен және қорытындыдан тұрады.

Соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі берілген.

6. Тірек сөздер: балама аударма, ырғақ, шынайылық, аудармашы шығармашылығы, түпнұсқа, тұрақты тіркестер, композиция, ғылыми еңбектер.

ГЛОССАРИЙ

Авторлық құқық - шығармаға, жариялымға және әдеби, музыкалық немесе көркем шығарманың түрі мен мазмұнына, аудармашылық әрекетінің нәтижесінде туған шығармаға берілген ерекше құқық.

Адаптация (бейімделу) - 1. Қабылдағышқа бірдей әсер етуге жету мақсатында суреттелетін жағдайды өзгерту арқылы сәйкестіктер жасау әдісі. 2. Әдетте мәтіннің түрлі өңделуі: түрі мен мағынасын жеңілдету, сонымен қатар мәтіннің түпнұсқасымен танысуға дайын емес оқырманның қабылдауы мақсатында мәтінді қысқарту. 3. Мәтінді жеткіліксіз деңгейде дайын оқырманға бейімдеу. Мысалы, шет тілдерін енді бастап үйреніп жатқандарға арналған көркемәдеби шығарма мәтінін «жеңілдету».

Бейімделген аудармалар - ұсынылып отырған шығарманың тек негізгі сюжеттік арқауын және аз мөлшерде оның стилінің өзгешелігін береді. Бейімделген аударма авторларының өздері кейде аударманың бейімдеуден айырмашылығын атай отырып, өздерінің бейімделген нұсқаларын ыңғайластырылған немесе мазмұнын қайта айтып берген дейді.

Баламалылық (адекватность) - 1. Бастапқы мәтінді негізге ала отырып, оны аударып отырған тілде сәйкес тілдік белгілермен аудару. 2. Аудару мақсатын жүйелі түрде ескергендегі бастапқы және ақырғы мәтіндердің ара қатынасы. Баламалылық және балама терминдері аударма үдерісіне бағдарланады. 3. Түпнұсқаның барлық мазмұнын көбінесе сөзбесөз жеткізуді көздемейтін аударманың күнделікті тәжірибесіне негізделеді. Баламалы аударма кезінде аудармашының шешімі көбінесе келісімді сипатта болады.

Сипаттау тәсілі - берілген ұғымды өзге тілдік құралдармен суреттеуге

негізделген аудару әдісі. Бұл әдіске аударма тілінде сәйкес атау жоқ немесе ол аудармашыға беймәлім болғанда жүгінеді.

Бағалау дискурсы - аксиологиялық макростратегиялар жүзеге асатын мәтіндер жиынтығы, ал мұндай мәтіндердегі бағаланушылық әртүрлі экстралингвистикалық факторлар әсерінен пайда болады: саяси, идеологиялық, саналық, тарихи, мәдени, психологиялық.

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ . . . 4-6

І-БӨЛІМ

Ш. Айтматовтың көркемдік әлемі және шығармаларының

аударма нұсқалары . . . 7-20

П-БӨЛІМ

Ш. Айтматовтың «Боранды бекет» романының қазақша

аудармасының поэтикасы . . . 21-43

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 44-46

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 47-48

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.