Өсиеттерді куәландыру

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

Кірспе ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

1.Мәмілелерді куәләндірудің түсінігі, жалпы ережелері
... ... ... ... ... ...4

2. Жекелеген мәмілеле түрлерін куәләндірудің ерекшеліктері ... ...7

Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .18
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
19

Кірспе
Мәмілелердің ғасырлар бойы пайдаланылуы оның адамдар арасындағы
мүліктік және өзге де қатынастарды аса тиімді реттеудің ұтымды
тәсілдерінің бірі болып табылатындығын көрсетеді. Сондай-ақ мәмілелер жасау
арқылы әртүрлі қоғамдық қатынастарды реттеуге де болатындығы
дәлелденген. Азаматтық құқықтық тұрғыдан алғанда мәмілелердің негізгі
міндеті заң шеңберінде адамдардың әрекетін реттеу. Ал оларды бұзу заң
талаптарын бұзушылықты білдіреді.
Мәмілені, яғни шартты (сontractus) рим құқығы үш түрлі
мағынадақарастырған: құқық қатынастарының туындауы ретінде; құқықтық
қатынастың өзі ретінде; ең соңында тиісті құқықтық катынастың нысаны
ретінде[1].
Жалпы мәміле, "шарт" термині азаматтық заңнамада әртүрлі мәнде
қолданылады: өзінен міндеттеме туындайтын заңдық факты; сол шарттық
міндеттеменің өзі; шарттық міндеттемені ресімдеген құжат.
Шарт, яғни мәміле — құқықтық қатынастың туындауына, өзгеруіне немесе
тоқтауына негіз болатын заңдық факт болып табылады. Сондықтан да, мәмілелер
азаматтық құқықтар мен міндеттемелерді туындататын негіздердің бірі болып
саналады (7-бап). Шарттың басқа мәмілелерден және басқа заңдық фактылардан
айырмашылығы сол, шарт дегеніміз тараптардың келісімі. Сондықтан, АК 148-
баптың 3-тармағына сәйкес, шарт жасасу үшін екі тараптың (екі жақты мәміле)
не үш немесе одан да көп тараптың (көп жақты мәміле) келісілген ерік
білдіруі қажет.
Сол себептенде оны куәләндірудің маңызы аса айрықша деп айтқан болар
едім. Мен бұл жұмыс барысында мәмілелерді куәләндірудің құқықтық тәртібін
кең қарастырып өткім келеді, себебі оның тәжрибелік мәні мен маңыз өте
зор.

1. Мәмілелерді куәләндірудің түсінігі, жалпы ережелері

Нотариус заңдармен бекітілген міндетті нотариаттық нысанды мәмілелерді
куәландырады. Тараптардың тілегі заңмен міндетті нотариаттық нысан
белгіленбеген мәмілелер мен басқа да мәмілелер куәландырылуы мүмкін.
Қолданылып жүрген заңға сәйкес мәмілелердің мынадай түрлері міндетті
нотариаттық куәландырылуға жатады:
1)рента шарты;
2) өсиеттер;
3) мүліктік басқаруға, егер заңца өзгеше көрсетілмесе нотариаттық
куәландыруды талап ететін мәмілелерді жасауға берілетін сенімхаттар;
4)азаматтықзаңдармен көзделгендегіден басқа жағдайларда қайта сенім
білдіру тәртібімен берілетін сенімхаттар;
5) шаруашылық серіктестіктерінің құрылтайшылық құжаттары;
6) неке келісім-шарттары;
7) заңды мұрагерлердің олардың және мүраға әуестік кезектілігі мен
олардың үлес-терінің мөлшері туралы келісімі;
8) алиментті төлеу туралы келісімі.
Нотариус тараптарға олар табыс еткен мәмілелер жобасының мазмұны мен
мағынасын түсіндіруге және оның мазмұны тараптардың шын ниеттеріне сәйкес
келетінін және заңталаптарына қайшы келмейтінін тексеруге міндетті
("Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 53-бабы).
Егер мәміле жасау сәтінде әрекет етуге қабілетті жеке түлға алкогольдік
немесе есірткілік масаю халінде болса нотариус мәмілені куәландырудан
бастартуға тиіс.
14жасқа дейінгі кәмелетке толмағандардың атынан мәмілелерді олардыңата
аналарының бірі (асырап алушылар, қамқоршылар), ал әрекет қабілетгілігі жоқ
азамат-тардын атынан - қамқоршылары жасайды.
14-тен 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар мәмілелерді ата-
аналарының біреуінің (асырап алушылардың, қорғаншыларының), ал әрекет
қабілетгілігі шектелген адам-дар- қорғаншыларының келісімімен жасайды.
Мүндай келісімнің нысаны заңцарда мәмілелер үшін белгіленген нысанға
сәйкес келуі тиіс.
Кәмелетке жасы толмағандар, қамқорлыққа алынғандар (қорғаншылыққа
алын-ғандар) атынан қамқоршылар (қорғаншылар) мәміле жасау үшін немесе
оларды заңда көрсетілген жағдайларда жасау үшін қамқоршылық және
қорғаншылық органдарының
келісімі талап етіледі.
Тіркелуге жататын мүлікті иеліктен алу және кепілге салу туралы
мәлімдемелер иеліктен алынатын немесе кепілге салынатын мүлікке деген
қүқықгы растайтын қүжат-тарды көрсеткен жағдайда куәландырылады.
Шартты бүзу мәмілелері тіркеуші органда тіркелген жағдайда шартқа қосып
келісім қүру жолымен рәсімделеді. Мүндайда нотариустиісті келісімді
куәландырады және оны белгіленген тәртіп бойыншатіркейді.
Мемлекеттік тіркеуден өткен жылжымайтын мүлікті иеліктен айыру туралы
шартты бүзған жағдайда, нотариус шартты бүзған сәтте Қүқықтық
кадастрдыңтіркеу пара-ғының көшірмесі және техникалық сипаттамасы туралы
анықтама негізінде келісімді куәландырады, оны белгіленген тәртіпте
тіркейді және қүқықгы белгілейтін қүжатты
мүлік иесіне қайтарады.
Тиісті органда тіркеуден өтпеген шарт тараптардың бірлескен өтініштері
негізінде шарттың барлық даналары мен тізілімдері жазбаша өтініш жолымен
бұзылады. Мүндай-да қүқықгарын белгілейтін қүжаттар мүлік иесіне
қайтарылады.
Шартты бүзу тәртібіне қарамастан нотариустараптардағы ерлі-зайыптылар
келісімін
талап етуге міндетті.
Аталған шарттарды бүзу кезінде осы келісімдерді бұзу үшін бүрын
өндірілген мемле-кеттік баж (жекеше нотариускетөленген сома) тараптарға
қайтарылмайды.
Соттың заң күшіне енген шешіміне сәйкес мәміле жарамсыз деп танылса,
нота-риус бүл туралы нотариустың іс-қағаздарына сақталынған тізілімге және
мәміле дана-
сына жазба жасауға міндетті.
Мәміле жарамсыз деп танылғанда нотариус бұл жөнінде тізілімде осы
туралы белгі қояды және иеліктен айырушыға к^қық беретін қүжаттарды
қайтарады. Бүл ретте бұрын алынган мемлекетгік бажсалькы (жеке нотариустың
к^Ізметіне ақьітөлеу), сондай-ақтөленген тариф (жекеше нотариустыңқосымша
қызмет көрсетуі)тараптарға қайтарылмайды.
Мәмілелердің мазмүны баяндалатын, нотариаттыңтәртіпте куәландырылатын
Қүжаттар данасының саны екеуден кем болмау ы тиіс, оның біреуі нотариуста
қалады, бірақ мәмілеге қатысушылардың санынан артықболмауғатиіс.

2. Жекелеген мәмілеле түрлерін куәләндірудің ерекшеліктері

Мүлікті иеліктен алу туралы шарттарды куәландыру ерекшеліктері.
Нотариус жылжымайтын мүлікті иеліктен алу (сату, айырбастау, сыйғатарту
және т.б.) және өзге де жылжымайтын мүлікке заттық қүқықты иеліктен алу
шарттарын мүліктіңтүрған жері бойынша, сонымен қатар жылжымалы мүлікті
иеліктен айыру шар-ттарын - оныңтү.рған жеріне байланыссыз куәландырады
("Нотариат туралы" Қазақ-стан Республикасы Заңының54-бабының2-тармағы).
Ортақбірлескен меншіісгегі немесе үлеске меншік қүқығындағы мүліктерді
иеліктен алу ортақбірлескен
мүліктіңбарлыққатысушыларыныңкелісі міменжүргізіледі.
Нотариаттық куәландыруды немесе мемлекеттік тіркеуді талап ететін
мәмілелерді жасауда ортақбірлескен меншікке қатысушылардыңмәмілежасауға
келісімі нотариат тық тәртіп бойынша расталуы тиіс (Қазақстан Республикасы
Азаматтық Кодексінің
220-бабының 3-тармағы).
Сондықган мүлікті иеліктен алу шарттарын жасағанда, нотариус басқа
меншік иелерінің (соның ішінде жұбайлардың) мүлікгі билеуге келісімін талап
етуге міндетті.
Ерлі-зайыптылардың біреуі ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкіне билік ету
жөніндегі мәміле жасасқан кезде, егер неке шартымен мүліктіңөзгетәртібі
белгіленбеген болса, екіншісінің келісімі керек болады. Сондықтан ерлі-
зайыптылардың біреуі жылжымайтын мүлікке билік ету жөніндегі мәмілені және
белгіленген тәртіппен нотариаттық куәланды-руды және (немесе) тіркеуді
талап ететін мәмілені жасасу үшін ерлі-зайыптылардың екіншісінің
нотариаттық куәландырылған келісімін не иеліктен айыруға жататын мүлік
иесінің некеде тұрмайтыны туралы арызды талап ету қажет.
Ерлі-зайыптылардың біреуі жылжымайтын мүлікті сатып алу жөнінде мәміле
мен нотариаттық куәландыруды және (немесе) заңца белгіленген тәртіппен
тіркеуді талап ететін мәміле жасаған кезде басқа жұбайдың келісімі қажет
("Неке және отбасы тура-лы" Заңның 33-бабының 2-тармағы). Бул ретте шарттың
мәтінінде сатып алушы мүлікті өз зайыбының келісімімен
Егер жұбай нотариусқа езі келіп, жылжымайтын мүлікті иеліктен алуға
өтініш берсе, қолыныңтүпнұсқалығын куәландыру нотариатпен талап етілмейді.
Бұл жағдай-да нотариус жұбайдың жеке басын анықгайды және қойылған
қолыныңтүпнұсқалығын тексереді, бұл туралы өтінішке белгі қояды және жеке
басты анықтайтын құжатты, оның нөмірін, берілген күнін, қүжат беруші
мекеменің атауын көрсетеді.
Ерлі-зайыптылардың некелік қарым-қатынастарын нотариус неке туралы
куәлік бойынша тексереді, бұл туралы арызда белгі жасайды және куәліктің
нөмірін және бер-: ілген күнін, қүжатты берген органныңатауын көрсетеді.
Егер жұбайдың өтінішінде мүлікті иеліктен алуға нақты кім турасында
келісім беретіні, немесе бағасы және басқа талаптары көрсетілсе, нотариус
шартты куәлан-дыру кезінде осы талаптардың орындалу ын тексеруге міндетті.
Жалпы мүліктегі үлесті (үлестің үлесін) бөгде адамдарға сату кезінде
сатылатын үлесті меншікгің қалған қатысу шылары оның сатылагын бағасы
бойынша және (жария сау-дага сапып сату реттерінен басқа) және тең
жағдайларда сатып алуга басым қүн^ны болады.
Үлесті сатушы оның сату бағасын және оны сатудың басқа да шарттарын
көрсете отырып, үлесті меншіктің басқа қатысушыларына өз үлесін бөгде
адамға сату ниеті туралы жазбаша түрде хабарлауға міндетті, егер үлесті
меншіктің басқа қатысушыла-ры сатып алудан бастартса немесе меншік
қүқығындағы жылжымайтын мүліктегі са-тылатын үлесті бір ай ішінде, ал басқа
мүлікжөнінде хабар алған күннен бастап он күн ішінде иеленбесе, сатушы өз
үлесін иеліктен алуға құқылы.
Ортақ үлестік меншік құқығындағы басқа қатысу шылардың үлесті
сатужөніндегіхабарламасыныңдәлелдем есінетөмендегілержатуымүмкін:
1) қойылған қолыныңтүпнүсқалығы, нотариаттық куәландырылған ортақ
үлестік меншікке қатысушының өтініші;
2) ортақ үлестік меншікке қатысушының нотариуске өзі әкеліп берген
өтініші, нота-риустың осы Нусқаулықгың 44-тармағындағы ережені сақгай
отырып ортақ үлес мен шігіне қатысушыларға бөлгенүлесті (үлестіңүлесін)
сатушының хабарламасы. Сондай-ақегер ортақ үлесті меншіктіңбасқа
қатысушылары жылжымайтын мүлік орналасқан жерде тұрмаса және олардың мекен-
жайы белгісіз болған жағдайда, иелік-тен айыру шарты куәландырылуы мүмкін.
Оны растайтын
Жылжымайтын мүлікті иеліктен алу шарттарын куәландырғанда
нотариус ең алдымен иеліктен алынатын жылжымайтын мүлікгің орналасқан жер
учаскесінң қүқықгық тәртібін анықтауы қажет.
Қолданылып жүрген жер туралы заңға сәйкес жер учаскесінде орналасқан
жыл-жымайтын мүлікті иеліктен алу сол жер учаскесіне тиісті меншік құқығы
алынған (жер құқығын пайдалану) жағдайда ғана жүзеге асырылады.
Жер учаскелерін ғимаратқа (ғимарат, құрылыс) қызмет көрсету үшін сатып
алма-ған азаматтар мен мемлекеттік емес заңды тұлғалар жер учаскелерін
меншікке сатып алуға немесе жер учаскелеріне қуқығын оларды меншікке сатып
алғанға дейін жалдау шартымен қысқа мерзімді немесе ұзақ мерзімді уақытша
жер пайдалануға қайта ресімдеугетиіс("Жертуралы" Заңның 124-бабы).
Осыңцай жер учаскесіне иелікген айыру қдоэіғы мынадай жағдайда, егер
жер учаскесіне уақытша І^Ісқа мерзімді немесе ұзақ мерзімді жерді жалға
беру жағдайыңда паіадалануда жер учаскесіне қүқықтарды қайта ресімдеу
немесе жер учаскесін меншікке сатып алу жөніндегі міндеттер иеліктен
айырушымен шартбойынша сатып алушымен жүзеге асырылады.
Жылжымайтын мүлікті иеліктен алу шарттарын куәландыру кезінде нотариус
жер учаскесіне құқық белгілеуші құжаттарды талап етеді және жер учаскесі
(жер пайда-ланушы) меншік иесінің оған тиісті қүқықгарды алу жөніндегі
өкілеттіктерін айқындайды.
Көп пәтерлі түрғын үйлерде пәтерлерді иеліктен алу кезінде жер
учаскесіне құқық белгілеуші құжаттарталап етілмейді.
Қазақстан Республикасының "Жер кодексіне" сәйкес нотариустың мына-дай
жағдайда иеліктен алуды куәландыруға қүқысы жоқ:
1) шетелдік жер пайдаланушыларға тұрақты жер пайдапану қуқығын "Жер
туралы" Қазақстан Республикасы Заңының27-бабының2-тармағы;
2) мемлекеттік жер пайдаланушының иелігіндегі жер пайдалану қүқығын,
бекітілген тәртіп бойынша жер учаскесіне орналасқан жылжымайтын мүлікті
иеліктен алуға бай-ланысты болған жағдайды қоспағанда "Жер туралы"
Қазақстан Республикасы Заңы-ныңЗО-бабының2-тармағы;
3) заңцы тұлғаға және шетелдік азаматқа Қазақстан Республикасының
азаматта-рының жеке меншігіндегі жер учаскесін жеке қосалқы шаруашылық
жүргізуге бау-бақша-лықжәне саяжай қурылысын жүргізуге беруге.
Нотариус тараптарға жер учаскесін иеліктен алудың осы учаскеге
ауыртпалық әкелмейтінін түсіндіреді (сервитут және т.б.).
Нотариус жылжымайтын мүлікті иеліктен алу шарттарын куәландыру кезінде
осы мүліктіңтиесілігін тексереді. Жылжымайтын мүліктің (пәтерлердің, тұрғын
үйлердің, саяжайлардың, гараждардың, ғимараттар мен әкімшілік және
өндірістік бағыттағы үйлердің, жер учаскелерінің және т.б.) жеке немесе
заңды тұлғаға тиесілігін растайтын құ.жаттарға мыналар жатуы мүмкін:
1) жеке меншік құқығындағы түрғын үй құрылысы үшін жер учаскесін беру
жөніндегі нотариаттық куәландырылған шарт немесе құрылыс салу құқығы туралы
1948 жылдың 26 тамызына дейін жасалған шарт;
2)жеке меншіктұрғын үй құрылысын салатынту.рғын-үй
құрылысұжымынату.рғын үй құрылысын салу үшін жер учаскесін беру туралы
шарт;
3) сатып алу-сату (оның ішінде сатушыны емір бойы асырау шартымен),
айырбас, сыйғатартудыңнотариатгықкуәландырыл ған(немесе 1931 жылдан 1936
жылғадейінгі кезеңде коммуналдық орган куәландырған) шарт;
4) жекешелендіру шарты;
5) жария саудадан алғандығы туралы акт;
6) ортақ мүліктегі (оның ішінде жүбайлардың мүлкіне) үпеске меншік щығы
туралы куәлік;
7) меншік құқығын растайтын (оның ішінде мүлікті бөлу кезіндегі және
т.б.) заңды күшіне енген сот шешімінің көшірмесі;
8) мүлікті бөлу туралы шарт;
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 20 ақпандағы қаулысымен
бекіт-ілген жылжымайтын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.