Үндістан экономикасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР:

1. Кіріспе

2. Негізгі бөлім:
Мемлекеттің құрылысы
Үндістан экономикасы
Халқы
Үндістан мәдениетінің қалыптасуы
3. Қорытынды.

Кіріспе.
Үндістан Азаматтық Демократиялық Республикасы – Оңтүстік Азиядағы
мемлекет. Негізінен Үндістан түбегінде орналасқан. Территориясы
солтүстіктен оңтүстікке қарай 3200 км-ге созылған. Солтүстігінде Гималай
тауларына, батысында Араб теңізіне, шығысында Бенгаль шығанағына ұласады.
Араб теңізіндегі Лаккадив, Аминдив, Бенгаль шығанағындағы Андаман, Никобар
аралдары Үндістанның құрамына кіреді. Құрлықпен өтетін шекарасының ұзындығы
15000 км-дей, теңіздік жағалауы 5500 км-ден асады. Үндістанның солтүстік-
батысында Пакистанмен және Ауғанстанмен, солтүстігінде Қытаймен және
Непалмен, солтүстік-шығысында Бангладешпен, шығысында Бирмамен, Бутанмен
шектеседі. Жері 3282,59 мың км2. Халқы 606 млн-нан астам (1975). Астанасы –
Дели қаласы. Әкімшілік жағынан 22 штатқа және 9 одақтас аймаққа бөлінеді
(1976). Штаттар дистрикттерге (окруктарға), бұлар талуктерге және
тахсиллерге бөлінеді.

2. Негізгі бөлім:
Мемлекеттің құрылысы.
Үндістан азаматтық демократиялық республикасының қазіргі конституциясы
1950 жылы 26 қаңтарда күшіне енеді. Мемлекет басшысы – президент,ол 5 жылға
сайланады. Призидент кең праволы: премьер-министрді, оның ұсынысы бойынша
үкіметтің және Жоғарғы сот мүшелерін тағайындайды; парламенттің Халық
палатасын таратуға, парламент сессиясы аралығында төтенше указдар
қабылдауға, төтенше жағдай жариялауға т.б. праволы, қарулы күштерінің бас
қолбасшысы да сол.
Үндістанның заң шығаратын жоғарғы үкімет органы – парламент, оның
құрамына призидент және екі палаталы: Халық палатасы мен Штаттар советі
енеді. Совет құрамының 13-і 2 жылда бір рет жаңартылып отырады. 21 жасқа
толған барлық азаматтарға сайлау правосы берілген. Үндістанның үкіметі –
министірлік Советі, оның Халық палатасын сайлағанда жеңген партияның
фракцыясы құрады. Штаттарда үкімет билігі 5 жылға тағайындалатың губернатор
қолында. Сот жүйесіне: конституциялық бақылау органы – жоғарғы сотпен
штаттық, округтық және төменгі соттар жатады.

Экономикасы.
Ауыл шаруашылығы. Аграрлық реформа үнді ауылында түбегейлі
өзгерістерге әлі қол жеткізе қойған жоқ. Әлі де шағын, өте шағын
шаруашылықтарын үлесі басым. Ауыл шаруашылығында механикаландыру қарқыны
төмен.
Өнеркәсібі. Жалпы ұлттық табыстағы өнеркәсіптің үлесі 20 – 25 %.
Мұнай, химия, алюминий, машина жасау өнеркәсібінің көпшілік салалары
шындығында жаңадан жасалды, қара металл өндіру күрт артты. Ауыр өнеркәсіп
салаларының өнімі жалпы өнеркәсіп өндірісінің шамамен жартысына тең.
Үндістанның минерал және энергетика ресурстары едәуір. Елдегі өндірілетін
көмірдің ¾ - іне жуығы Дамодар көмір басейнінің үлесіне тиеді.
Машина жасау мен металл өндіру зор табыстарға жетті. Машина жасаудың
ірі орталықтары: Бомбей, Калькутта, Мадрас, Бенгалуру, Ранчи, Дургапур.
Үндістанда машина өндірісінің басты өнімдері (1973-1974ж): автомобиль 99,88
мың, велосипед 2581 мың, темір жол вагондары 12,2 мың, трактор 24,2 мың,
электромоторлар 3,2 млн,трансформаторлар 12,4 млн квт, радиоқабылдағыш 1966
мың.

Халқы.
40 жыл ішінде Үндістан тұрғындарының саны 350 млн-нан 850 млн-ға
жетті. Қытайдан кейінгі 2-ші орын алады. Мұның өзіденсаулық сақтау
жүйесіндегі оң өзгерістердің өлім-жетімді азайтуының нәтижесі болды.
Халықтың шапшан көбейюі ұлттың экономикаға қосымша қиындықтар жүктеп отыр.
Осыған байланысты Үндістан үкіметі тууды шектеуді көздеген ауқымды
бағдарламаны жүзеге асырады. Алайда, үнді ғылымдарының есептеуінше, халық
санының тұрақтануын тек алдағы ғасырдың ортасына таман ғана күтуге болады.
Үлдістан – дүние жүзіндегі ең көп ұлтты ел. Онда әр түрлі тілдік
топтарға жататын көптеген халықтар тұрады. Хиндустандықтар, бенгалдар,
бихарлар, пенджабтықтар ондаған миллиондап саналады. Діни құрамы да өте
кұрделі, дегенлен халықтың 80 пайызына жуығы индуизм дінін ұстанады.
Әсіресе ауылдық жерлерде қалдықтары бар касталық теңсіздік осы индуизммен
байланысты. Этностық және діни құрамның ала-құлалығы ұлтшылдық, сепаратизм
мен экстремизм үшін негіз болып келеді.
Британия отарының Үндістан және Пәкістан болып екі мемлекетке бөлінуі
индуизмді ұстанатындардың Пәкістаннан Үндістанға, мұсылмандардың
Үндістаннан жаппай қоныс аударуына әкеліп соқты.
Халықтың орналасуында көп енрағарлықтар бар. Гималай жоталары өңірінде
оның тығыздығы не бары 2-4 адам балса, Үнді-Ганг ойпатында ол 5000 адамға
жуық. Ал халықнеғұрлым тығыз болса, табиғатқа соғұрлым көп салмақ түседі,
жасыл желек егістікке айналып жыртылады, тау бектеулері игеріледі, томарлар
құрғатылады. Экономика жағы нашарлайды. Үндістан – урбандалуы аз ел
(халықтың 30%-ынан азы қалалардан тұрады). Ең ірі қалалар теңіз жағалауында
орналасқан – Калькутта, Мадрас, Бомбей.
Елде жұмыссыздар бірталай, халықтың едәуір бөлігі кедейшілікте өмір
кешеді. Аграрлық артық қоныстану проблемасы асқынған күйде.

4.Үндістан мәдениетінің қалыптасуы

Белгілі бір жағдайларда, жоғарыда атап көрсеткен мимансаны атеистік
ілімге де жатқызады, өйткені ол дүниенің атомдардан тұратындығын
мойындайды. Сөйтіп дүниені материалистік тұрғыдан сипаттаудың арқасында
құдайды мойындаудың мәні жойылады.
Веданта брахманизмде ерекше орын алады, тіпті қаншама ғасыр өтсе де
оның бүгінгі таңда да көптеген жақтаушылары бар. Х1Х ғасырда Веданта
мәселелерімен үндінің атақты ғалымы Вивеканада, ал ХХғ.Р.Тагор, тіпті
мемлекет қайреткері Д.Нерудің өзі де айналысқан. Веданта дүниенің
жаратылуын Брахманмен байланыстиырады. Бұл күйде Атман деп атайды, ол
адамды ажалдан құтқарады. Сөйтіп өліп бара жатқан тіршілік иесі қайтадан
жаңғарады.
Санкхья материалдық дүниені де, рухани дүниені де мойындайды. Бұл
ағым бойынша материя үнемі қозғалыста және тәуелсіздік жағда йында өмір
сүреді, бірақ еш нәрседен бейхабар күйде болады. Рухани дүниенің ең жарлығы
басым, бірақ бұл жерде саналылық басымдылық танытады. Ендеше, материя мен
рухты, яғни соқыр мен ақсақтың бастарын біріктірсе, олардың бойындағы
кемшіліктер мүлде жойылады, сөйтіп бұл дүниеде жаңа құбылыстар пайда болды,
адам бейнесі қалыптасады. Оның тәндік болмысына қайғы-қасіреттер жазылған,
ал одан арылу үшін оған руханилылық материалдықтан бөлінуі шарт. Бұл-
өмірге келу мен өлімдер тізбегінің торынан шығып, нағыз бостандық пен
әділеттілікке жету жолы. Осы бір орайда, иогтардың ерекше рухани жағдайға
жетудің көптеген әдістерін жасағандығын айта кеткен жөн. Оған өзін-өзі
шектеу (аскетизм) және қалыпты жағдайдан мүлде басқаша көңіл күйде болу
және т.б. жатады, Үнді поэзиясының тамаша туындысы Махабхараттада санкхья
ілімі мен иог тәжірибелерін өзара байланыстырып, біріктіру қажеттігі атап
көрсетіледі. Иогта психикалық белсенділікті шектеп, басу тәсілдері мен кез
келген ақыл-ой қызметін тоқтату әдістерін қолдануға ерекше назар аударады.
Демек, иогтардың шынайыдарындылық қасиеттері мен құдіріттен басым түсу
қабілеттерінің сыры осы бір жағдайларға да байланысты болып келеді.
Ньяя логика заңдарына сүйенеді, оны ұғынып-білу – адамның жан
дүниесін тазартуға себепкер болатын ой-пікірлердің қалыптасуына
көмектеседі. Ньяя негізінен брахманизмнің соңғы жүйесі – вайшешикаға жақын
болып келеді.
Вашешика адам өміріне пайдалы шындықтың алты түрін көрсетеді
(субстанция, сапалылық, іс-қимыл (карма) жалпылық, ерекшелік мәнділік).
Вайшешика бойынша, физикалық дүние атомдардан тұрады және ол мәңгілік болып
саналады. Бірақ физикалық дүние атомдардан тұрғанымен, оның басты қозғаушы
күші карма заңдарына сәйкес әрекет ететін құдай болып саналады.
Брахманизмге о дүниемен салыстырғанда адам өмірінің өткінші екендігі
және оның мәнсіздігі туралы идеялар басты орын алған. Адамның о дүниедегі
тағдыры оның бұл дүниелік ғұмырындағы адамгершілік іс-әрекеттеріне
байланысты. Ендеше, бұл дүниеде күнәкар болғандар, атап айтқанда: адам
өлтірушілер – жыртқыш аңдарға, ет ұрлаушылар – қаршығаға, астық ұрлаушылар
– сабауқұйрыққа, брахманды өлтірушілер – ит пен есекке, ал маскүнемдікке
салынған немесе ұрлық жасаған брахманның өзі де сарыбас жыланға айналады.
Брахмандарды сыйлап-құрметтеу, күншіл болмау, адамның өзін-өзі ұстай білуі,
мейірімді бола білу және т.б. қасиеттер қоғамның әрбір мүшесінің өз орнын
табуына мүмкіндік беретін басты шарттар болып саналады.
Б.з.б. VI ғасырда үнді елінде, кейіннен дүниежүзілік дінге айналған,
будда діні қалыптаса бастады. Оның негізін қалаушы ханзада, кшатрийлер
варнасына жататын Будда болды. Оның шын аты – Сиддахартха, ал ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.