Заңды және жеке тұлғалардың табыс салығы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Жоспар.

Кіріспе. Салық және оның
мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

І тарау. Жалпы мемлекеттік салық
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5

ІІ тарау. Жергілікті салықтар мен
алымдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9

ІІІ тарау. Салық қызметінің құрылымы және мәртебесі ... ... ... ...12

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...15

Пайдаланған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ..18

Кіріспе. Салық және оның түрлері.
Салықтар дегеніміз-мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан
белгілі бір мөлшерде түсетін міндетті төлемдер.
Салықтар- шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың
мемлекет пен екі арадағы мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын,
қаржы қатынастарын сипаттайтын экономикалық категория. Салықтардың
экономикалық мәні мынада: салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен
халық табысының қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін
білдіреді. Сонымен бірге шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық
табысының белгілі бір мөлшерін мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың
қаржылық қатынастарын көрсетеді.
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің
өмір сүріп, дамуының негізі болып табылады. Мемлекет құрылымының өзгеруі,
өркендеуі қашан да болса оның салық жүйесінің қайта құрылуымен,
жаңаруымен қалыптасады.
Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін белгілі
бір мөлшерде қаржы көздері қажет. Салықтар мемлекеттің тұрақты қаржы
көзі.
Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты
экномикалық тетік ретінде пайдаланады. Салықтың мәнін толық түсіну үшін,
олардың экономикалық маңызын түсіну қажет. Ал салықтың экономикалық
маңызы олардың атқаратын қызметіне тікелей қатысты.
Салықтың мынандай негізгі қызметтері бар:
-реттеушілік;
-фискалдық;
-қайта бөлу.
Еліміздің салық жүйесінің дамуын 4 кезеңге бөліп қарастыруға болады:
І кезең (1992-1995ж.ж.)-жаңа салық жүйесі базисінің, салық кезеңінің
өңдеуі және іске қосылуы.
ІІ кезең (1996-1998ж.ж.)-нарықтық экономика талаптарына сай келетін
салық жүйесін құруды аяқтау.
ІІІ кезең (1998-2000ж.ж.)-барлық қағидалардың емкерілуі арқылы салық
жүйесіне өзгерістер мен толықтыруларды енгізу салық жүйесін құруды
аяқтау.
IV кезең (2001-2004ж.ж)-Жаңа салық квотасы қабылданып, іске қосылды.
Қазақстан Республикасының 1991 жылдың 25 желтоқсанында қабылданған
Қазақстан Республикасындағы Салық жүйесі болды. Салық жүйесі туралы Заң
тәуелсіз салық жүйесін құрудың ең алғашқы бастамасы болып табылды.осы
кезеңдерде елде көптеген құбылыстар, атап айтқанда, меншіктің көптегн
түрлерінің дамуы, шаруашылық жүргізушң субъектілер мен мемдекет
арасындағы қатынастардың құқтық негізде жүргізілуі және т.б. құбылыстар
іске аса бастады.
Алғашқы салық жүйесінің көптеген кемшілктері де болды. Атап айтқанда,
басқа елдерге қарағанда біздің салық жүйеміздің жинақталған ғылыми және
практикалық тәжірибелердің жеткіліксіздігі, салық түрлерінің көптігі,
халықаралық салық салу қағидаларының назардан тыс қалуы, дәлелсіз
берілген жеңілдіктердің көптігі, т.б. осыдан келіп еліміздің салық
жүйесін реформалаудыңқажеттігі туындады. Қазақстан Үкіметі 1992 жылдың
басында салық жүйесін кезеңді түрде реформалауыдң концепциясын қабылдады.
Аталмыш концепцияны іске асырудағы негізгі кезең болып Қ.Р.
президентінің 24.04.1995 жылы қабылдаған Салық және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдер туралы Заң күші бар Жарлығы табылады. Ол 1995
жылы 1-ші шілдесінен бастап іске қосылды, нәтижесінде бұрын қызмет ететін
болды. Бұл салық Заңдылығы бойынша еліміздің салық жүйесі нарықтық
қатынастар талабына біршама бейімделіп, халықаралық тәжірибеге мейлінше
жақындатылды.
1999жылы салық жүйесі 5 рет күрделі өзгерістерге ұшырады. Осыған орай
2000 жылы 1 қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасында 17 түрлі салықтар
мен алымдар қызмет етті.
4-ші кезеңде, яғни 2001 жылдың 12 маусымында Жаңа Салық Кодексі
қабылданып, 2002 жылдың 1-ші қаңтарынан бастап іске қосылды. Салық
кодексінде Қазақстан Республикасында қолданылатын салықтар мен бюджетке
төленетін басқа да міндетті төлемдер, атап айтқанда 9 салық, 13 алым, 9
төлем, 1 мемлекеттік баж, 4 кедендік алым белгіленген.
Нарықтық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізігі
бағыты немесе салық саясатының басты мақсаты-салық жүйесін құру және оның
тиімді қызмет етуіне мүмкіншілік беретін салық механизмін іске асыру.

І тарау. Жалпы мемлекеттік салықтар.
Жалпы мемлекеттік салықтардың үлесіне барлық салықтық түсімдердің үштен
екі бөлігі тиеді. Жалпы мемлекеттік салықтар:
1) заңды және жеке тұлғалардың табыс салығы;
2) қосылған құнға салынған салығы;
3) акциздер;
4) бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға салынатын салық;
5) жер қойнауын пайдаланушылардың арнайы салығы мен төлемдері.
Заңды және жеке тұлғалардың табыс салығы.
Заңды тұлғалардан алынатын табыс салығы салық жүйесінің құрамының бір
бөлігі болып табылады. Салық төлеушілер салық жылында салық салынатын
табысы бар заңды тұлғалар (мемлекеттік кәсіпорындар, шаруашылық
серіктестіктері, өндірістік кооперативтер, коммерциялық емес ұйымдар).
Оның ішінде:
-Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінен басқа резидент және резидент
емес заңды тұлғалар;
-Кәсіпкерлік қызметінен алынған табысы бойынша коммерциялық емес және
бюджеттік ұйымдар.
Меншік нысанына және ұйымдастыру нысанына қарамастан барлық заңды тұлға
жөнінде, барлық табыс салығы, ставкасы қолданылады. Заңды тұлғалар үшін
табыс салығының ставкасы мынандай мөлшерде белгіленеді:
А) жалпы заңды тұлғалар үшін-30%.
Б) негізгі құрал-жабдығы жер болып табылатын заңды тұлға оны тікелей
пайдаланудан алған табысынан-10%.
В) арнайы экономикалық аймақтарда жұмыс жасайтын заңды тұлғалар үшін-
20%. Заңды және жеке тұлғаларға төленетін дивиденттерге 15% ставка
бойынша төлем көзінің өзінде салық салынуы тиіс. Қазақстан
Республикасындағы төлем кезінде бұрын салық салынған дивидентті алған
резидент заңды тұлғаның осы салықты төлем көзінің төленгенін растайтын
құжаттары болған жағдайда оның жылдық жиынтық табысын ескере отырып,
дивидент төлеуші тұлғаның бұрын төленген табыс салығына есептеуге құқығы
бар.
Салық төлеушілерге берілген жеңілдіктерді және белгіленген ставкаларды
ескере отырып, салық салынатын табыстың шамасына сүйеніп, салық сомасы
дербес анықталады.
Салық салынатын табыс есептелген кезде түсім, басқа да кірістер сондай-
ақ шет ел валютасымен шектелген шығын Қазақстан Республикасының Ұлттық
банкінің операция (төлем) жасалған күші ресми бағамы бойынша теңгемен
қайта есептеледі.
Салық қызметі салық салынатын уақыт біткеннен кейін 5 жыл ішінде
есептелген салық сомасын есептеуі немесе қайта қарауы мүмкін.
Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы жалпы мемлекеттік салықтар
қатарына жатады. Қазақстан Республикасының азаматтары, шет мемлекеттердің
азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар табыс салығын төлеуші жеке
тұлғаларға жатқызылады. Жеке тұлғаның кәсіпкерлік қызметтен алған
табыстарына мыналар жатады:
А) өнімді өткізуден (жұмыстарды орындаудан, қызметтер көрсетуден)
алынған табыс;
Ә) үйлердің, ғимараттардың, сондай-ақ амортизациялауға жатпайтын
активтердің өткізілуі кезінде инфляцияға байланысты олардың құнына
енгізілетін түзетуді ескере отырып, олардың құнының өсуінен алынатын
табыс;
Б) дивиденттер түріндегі табыстар;
В) тегін алынған мүлік пен ақшалай қаражат;
Г) мүлікті жалға беруден алынған табыс;
Ғ) роялти;
Д) өтелетін шегерістер.

Қосылған құнға салынатын салық.
Қосылған құнға салынатын салық дегеніміз - тауар өндіру, жұмыс орындау
немесе қызмет көрсету мен олардың айналысы процесінде қосылған құн
өсімінің бір бөлігінің бюджетке аударылымы,сондай-ақ Қазақстан
Республикасының аумағында тауар импорттау кезінде жасалатын аударым.
Бюджетке төлеуге жататын қосылған құнға салынатын салық сатылған
тауарлар, жұмыстар немесе көрсетілген қызметтер үшін есептеліп қосылған
құнға салынатын салық сомасы мен сатып алынған тауарлар, орындалған
жұмыстар немесе көрсетілген қызметтер үшін төленуге тиіс төленген
қосылған құнға салынатын салық сомасының арасындағы айырма ретінде
анықталады.
Қосылған құнға салынатын салық бойынша есепте тұрған немесе тұруға
міндетті кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалар салық
төлеушілер болып табылады. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне
сәйкес:
а) толық серіктестік;
ә) сенім серіктестігі;
б) жауапкершілігі шекетеулі серіктестік;
в) еншілес және тәуелді шаруашылық серіктестіктері.
Қазақстан Республикасының кеден аумағы импортты жүзеге асыратын, бұл
адамдар кәсіпкерлік қызметпен айналыса ма, жоқ па, бұған қарамастан заңды
және жеке тұлғалар импортталатын тауарларға салынатын қосылған құн салығы
бойынша салық төлеушілері болып табылады.

Акциздер.
Акциз өнімнен алынатын жанама салық болып табылады, әрі тауардың
бағасына қосылады.
Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және Қазақстан
Республикасының аумағында импортталатын, тізбесін Қазақстан Үкіметі
бекіткен тауарларға, сондай-ақ ойын бизнесіне акциз салынады. Тауар
өндіруші тауарлардың экспортты шығарылуын растаған жағдайда экспортқа
шығарылған акцизделетін тауарларға акциз салынбайды, Қазақстан
Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарда көзделген
жағдайлар бұған кірмейді. Тауар өндіруші тауарлардың экспортын растау
ретінде кеден декларациясын, сондай-ақ тауармен бірге жіберілегн
құжаттардытабыс етеді.
Акциз ставкаларын тауарлардың құнына немесе заттай күйіндегі нақты
көлеміне шаққанда процентпен Қазақстан Үкіметі бекітеді, және Қазақстан
Республикасының аумағында бірыңғай ставкалар болып табылады. Акциз
төлеушілер:
1. Қазақстан Респудбликасының аумағында уақытша әкелінген шикізатты
қоса алғанда, Қазақстан Республикасының аумағында алыс-беріс
шикізатынан өндірілген акцизделетін тауарлар бойынша оларды
өндіретін тұлғалар акциз төлеушілер болып табылады.
2. Қазақстан Республикасының аумағынан сырт жердегі тұлғалар сатып
алған және олардың құйылуын Қ.Р. жүзеге асыратын сұйық тауарлар
бойынша, сырт жерде сатып алған тұлғалар акциз төлеушілер болып
саналады. Ондай тауарларға жататындар: спирт, арақ, ликер-арақ
өнімдері, шырынды сусын, коньяк, сыра, бензин, дизель отыны.
3. Ойын үйлері, казинолар және ойын автоматтарының, карта ойнайтын
үстелдердің, рулеткалардың, заттай және ақшалай ұтыс ойындарына
арналған өзге құралдардың жұмыс істеуімен қызметті жүзеге
асыратын басқа да ұйымдар ойын бизнесі бойынша акциз төлеушілер
болып табылада.

Жер қойнауын пайдаланушылардың арнайы салығы мен төлемдер.
Жер қойнауын пайдаланушы деп - мына төменде көрсетілген қызмет
түрлерінің біреуін немесе бірнешеуін жүзеге асыратын және Қ.Р. заңдарында
көзделген тәртіппен шарттар негізінде контракт жасаған тұлға, яғни Қ.Р.
аумағында геологиялық зерттеуді, пайдалы қазбаларды өндіруді, техногендік
құрылымдарды қайта өндеуді жүзеге асыратын тұлғаларды айтамыз. Жер
қойнауын пайдаланушылардың арнаулы төлемдері мен салықтарына мына
салықтар мен төлемдер жатады:
1) бонустар. Бонустар 3 түрге бөлінеді:
а) қол қойылатын бонус;
ә) коммерциялқ табу бонусы;
б) өндіру бонусы.
2) роялти.
3) үстем пайдаға салынатын салық.
Бонус және роялти төлемдер қатарына жатады. Үстем пайдаға салық
салынады.

ІІ тарау. Жергілікті салықтар мен алымдар.
Қазақстан Республикасының Жергілікті орындаушы және атқарушы органдар
туралы Заңының 36-бабына сәйкес, жергілікті бюджеттер бюджет жүйесінің
дербес буыны ретінде өз қызметін жүзеге асырады. Дербес бюджет-аумақтық
басқарушы органдар өздеріне Заң жүзінде бекітіліп берілген кірістер
базасы негізінде бюджеттің көлемін, кіріс пен щығыстың мөлшерін баптарға
сәйкес анықтап, олардың құрылымын белгілейді. Олардың орындалуы
Республика заңдарына сәйкес атқарылады.
Қазақстан Республикасының 1996 жылғы желтоқсанның жұлдызында қабылдаған
Бюджет жүйесі туралы заңына сәйкес, жергілікті бюджеттер облыстық,
қалалық бюджеттер, аудандық бюджеттер және арнайы экономикалық
аймақтардың бюджеттерінен тұрады.
Қазақстан Республикасы Бюджет жүйесі туралы заңының 11-бабына сәйкес
жергілікті бюджетке түсетін түсімдер мыналарды қамтиды: Қазақстан
Республикасының Президенті қабылдаған Салықтар және басқа да бюджетке
міндетті төлемдер туралы (24.04.95.) Заңына немесе жалпы ел аузында
айтылып жүрген Салық Кодексінде белгіленген жергілікті салықтар мен
алымдардың, және аймақтың әлеуметтік-экономикалық даму деңгейін ескере
отырып, төменгі бюджеттерді реттеу тәртібімен жалпы мемлекеттік
салықтардан бөлінетін қаржы сомалары мен жергілікті бюджеттерге
республиканың заң актілерімен белгіленген салықтық емес түсімдерден
құралады.
Жер салығы.
Қазақстанның Жер Кодексінде жер республиканың айрықша меншігі деп
танылды. Жерді иелену және пайдалану үшін ақы төленуі керек. Бұл ақы жер
салығы ретінде қарастырылады.
Жер салығының мөлшері жер учаскесінің құнарлығына орналасу өңіріне және
сумен қамтамасыз етілу мүмкіндігіне қарай анықталады. Ол жер иесі мен
жерді пайдаланушының шаруашылық және өзге қызметінің нәтижесіне
байланысты болмайды. Жер салығы жер алаңының бірлігі үшін жыл сайынғы
тіркелген төлем түрінде белгіленеді.
Басқа мемлекеттерге берілген жер учаскесін пайдаланғаны үшін салық
тәртібі мен шарттары-Қазақстан Республикасының осы мемлекеттермен жасаған
шарттарымен анықталады.
Жер учаскесі салық салу объектісі болып табылады. Олар мынадай:
1) ауыл шаруашылығы мақсаты үшін пайдаланатын жерлер;
2) елді мекендердің жерлері;
3) өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.