Жүйке жүйесінің аурулары



Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:   
Орындаған: Айткулова М. ДФ-11 топ студенті
Тексерген: Заркенова Л.С.
Тақырыбы: Жүйке жүйесінің аурулары.
Сұрақтар:
1.Жүйке жүйесі зақымдалып туғандар, зақымдарының сипаты, клиникасы, болжамы, қосалқы аурулары (мерез, туберкулез, токсоплазмоз). 2.Менингиттер, арахноидиттер, жұлындық менингит. Ағымы, соңы. Олардың балалық шақтағы ерекшеліктері. Энцефалиттер, ағымы мен соңы. Балалық шақтағы болжамдары.
Тапсырмалар:
1.Лекция материалдарын, ұсынылған әдебиеттер көздерін, интернет көздерін қолданып сұрақтарға қысқаша жауап беріңіздер. Жүйке жүйесі ауруларының себебі (этиологиясы) және негізгі формалары.
2.Жүйке жүйесінің функциональдық және органикалық зақымдалулары.
3.Медициналық терминдерді сөздікке жазу.

Сұрақтар:
1)Мерез (лат. Syphilis; қыт. 梅毒) -- жұқпалы созылмалы ауру. Қоздырғышы -- Treponema pallidum. Ол тек адамда ғана болады. Көбінесе жыныстық жақындасу арқылы жұғады. Кейде осы аурумен ауырып жүрген адаммен сүйіскенде, сол адам пайдаланған орамал, қасық, шанышқы, қылдырық (тіс шұқығыш), ерін бояуы, темекі арқылы да жұғуы мүмкін. Мерез қан берген адамның қаны, ананың емшек сүті арқылы да жұға береді. Мерез ауруы үш кезеңге бөлінеді. Алғашқы жасырын кезеңде сырқаттың белгісі үш-төрт аптадан кейін ғана біліне бастайды. Бұл кезде оның диагнозын дөп басып тану қиын. Бозғылт спирохета (лат. Treponema pallidum) қан арқылы адам организміне толық тарайды . Бұл кезең үш-төрт аптаға, кейде үш айға дейін созылады. Мерезбен ауыру организмде бозғылт спирохетаның көбеюімен байланысты. Жүре пайда болған мерездің кіру қақпасы терінің және шырышты қабаттардың тұтастығының аз да болса бұзылған (тырналған, сырылған, кесілген) жерлері болып табылады. Жұқтырылу жыныстық жолмен де, сонымен қатар жыныстық емес жолдармен де таралуы мүмкін: сүйіскенде, ортақ ыдыс, орамал арқылы және т.б. Организмде мерез бірнеше кезеңнен өтеді, бұл инфекцияның біртіндеп дененің әртүрлі тіндері мен мүшелерінде таралуымен байланысты: тері мерезі, ішкі мүшелер мерезі, жүйке жүйесінің мерезі.
Аурудың көзге көрінетін алғашқы белгісі -- қатты шанкр. Бұл бозғылт спирохетаның адам организміне түскен жерінде пайда болатын, қатып қалған, ауырмайтын түймедей жалақ немесе сызат жара. Әдетте, мерезбен ауырған адамның жыныс мүшелерінде, ернінде, тілінде т.б жерлерінде кездеседі. Мерезбен ауырдым-ау деген күдігі бар адам мұндай жараны йод, көк дәрі арқылы емдемей, тезірек шипагерге қаралуы қажет.
Ауру жұққаннан кейін екі-үш ай өткесін мерездің екінші кезеңі басталады. Бұл кезеңде теріге бөртпе қаптап кетеді, бірақ, ол теріні түсірмейді жане науқасқа да айтарлықтай әсер етпейді. Еріннің, ауыздың ішкі сілекей қабына ақ таңдақтар түседі. Кейде дауыс қарлығуы да мүмкін, сонымен қатар, теріде қызғылт түйіршіктер пайда болады. Жыныс мүшелеріне шыққан майда түйіндер бара-бара үлкейе түседі. Кейде біріне-бірі қосылып, үлкен жараға айналады. Осы жарадан аққан іріңде бозғылт спирохета көбейіп, дене қызуы көтеріледі. Бұл кездегі ауру адамның басқаларға мерез ауруын тарату мүмкіндігі ерекше күшті болады. Біраз уақыттан кейін алгі белгілер өзінен-өзі жоғалып кетеді. Ауру өзін жазылдым деп санайды. Оны бездерден, қаннан ғана табуға болады. Егер ауру адам емделмесе мерездің екінші кезеңі үш-төрт жылға созылады және әлсін-әлсін жоғарыда айтылған белгілер қайталап отырады.

Осыдан соң мерез үшінші кезеңге өтеді. Бұл кезеңде сырқат организмы мүлде әлсіреп, ми мен жұлын жүйелерінің жұмысы бұзылады, адам сал болып қалады, көзі көрмейді, жүкті әйелдер бала тастайды, жүрек, өкпе, бауыр қызметтеры нашарлайды. Мұрын кеңсірігі опырылып, адам пұшық болып қалады.
Лабораторлық диагностикасы. Зерттеу материалы - шанкрдің, бөртпенің бөлінділері, қан. Зерттеу әдістері - микроскопиялық, серологиялық. Микроскопиялық - трепонемалар анилинді бояуларды нашар қабылдайды. Грам әдісімен бояғанда грам теріс, Романовский - Гимзе әдісімен бояғанда (2 сағ) ашық - қызғылт түске боялады. Формасы спираль тәріздес (бұрандаға ұқсас), 8-12 дұрыс формалы иірімдері (айналымдары) бар. Спора, капсула түзбейді, талшықтары жоқ. Қозғалғыш Ілінген немесе езілген тамшыда қозғалғыштың 4 түрі анықталады: алға қарай жүру, айналу, ирелеңдеп жүру және толқындап жүру. Қозғалғыштық кіндік жіпшелердің (осевая фибрилла) барысымен бағытталған, жиырылу арқылы қозғалады.
Физиологиялық қасиеттері: Қатал анаэроб. Қоректік орталарда нашар өседі, тек ми қосқан қоянның қан сарысуында, оттегісіз жағдайда 37[0]С жақсы өседі. Өскен трепонемалар мінездік, морфогендік, иммуногендік және патогендік қасиеттерін жоғалтады. Сондықтан диагностика үшін биологиялық әдіс қолданбайды.
Емдеуі - пенициллин және оның дюрантты препараттары (бициллин-1,3,5; тетрациклин, олететрин, эритромицин, сифлокс, клофоран). Антибиотикке қосымша висмут және йод препараттары ұсынылады (бийохинол, бисмоверил, пентабисмол, йодид натрии, йодид калии, кальцийодин). Емдеуді циклді немесе тұтас үзілмейтін әдісімен жүргізіледі.
Сақтандыруы - арнаулы сақтандыруы жоқ. Жеке бас гигиенасын сақтау, кездейсоқ жыныстық қатынастардан сақтану.

Туберкулез (лат. tuberculum - төмпешік), ескіше: құрт ауру, көксау - адам мен жануарларда болатын созылмалы жұқпалы ауру. Туберкулездің қоздырғышы - микробактерияны ("Кох таяқшасын") неміс микробиологы Р.Кох (1843 - 1910) ашты (1882). Туберкулез микобактериялары жіңішке, түзу не сәл иіліп келген таяқшалар, ұзындығы 1 - 10, ені 0,2 - 0,6 мкм. Жүйке жүйесінің туберкулездік зақымдануы әдетте туберкулез таяқшаларының (бациллаларының) организмде бұрыннан бар туберкулез инфекциясының ошағынан (өкпедегі, лифа түйіндеріндегі) қан арқылы жүйке жүйесіне келіп түсуінің нәтижесінде пайда болады. Туберкулез бациллалары мидың жұмсақ қабығына түскенде туберкулездік менингит дамиды.
Жұқпалы аурудың тарайтын негізгі көзі науқас адамнан түскен микробтары бар қақырық. Сау адамға ол негізінен туберкулезбен ауырған адам түкірген қақырықтың ұсақ сұйық тамшылары арқылы не кепкен түйіршіктерін ауамен бірге жұтқанда; сирек жағдайда туберкулезбен ауырған үй жануарларының сүтін шикілей ішкенде, етін шала пісіріп жегенде жұғады.
Туберкулездік спондилит кезіндегі жүйке жүйесінің зақымдануы. Туберкулездік спондилит, яғни жеке омыртқалардың сүйек затының туберкулездік процеспен зақымдануы, көбінесе бұрыннан лимфа түйіндерінің, буындардың, өкпенің туберкулезі бар балаларда дамиды. Бала организмінің әлсіреуі, бірқатар инфекциялармен ауырып шығу, қаназдық (анемия), сонымен қатар омыртқа бағанасының жарақаттары туберкулездік спондилиттің дамуына жағдай жасайды. Бұл аурудың негізінде туберкулезді процестің жеке омыртқалардың сүйек затын бұзып, оның сиреуі мен тарауын шақыруы жатады, соған байланысты омыртқалар өзінің қалыпты пішінін жоғалтып, дене салмағының басу нәтижесінде әртүрлі бүлінуге (деформация) ұшырайды. Бұл омыртқа жотасының қисайып, бүкір болуға әкеп соғады (кифоз). Омыртқа жотасының деформациясы кейбір жағдайда (әсіресе омыртқалар сынған кезде) жұлын мен оның түбіршектерінің қысылып, зақымдануына әкеліп соғуы мүмкін.
Туберкулездің ашық және жабық түрлері болады. Ашық түрінде қақырықта туберкулез таяқшалары болады, сондықтан туберкулездің мұндай түрімен ауыратын адамдар өте қауіпті деп есептелінеді. Ал жабық түрінде қақырықта туберкулез таяқшалары болмайды, бірақ дерт асқынатын болса, туберкулездің мұндай түрімен ауыратын науқастар да ауру жұқтырады. Туберкулез таяқшалары әр түрлі органдарды, көбінесе өкпені зақымдайды. Аурудың біліну сипаты туберкулездің түріне, науқастың жасына, организмнің жалпы жағдайына байланысты. Аурудың ортақ белгілері: дене қызуының көтерілуі, түнге қарай көп терлеушілік, ұйқының қашуы және тәбеттің нашарлауы. Науқас жүдеп, ашуланшақ келеді, жұмысқа қабілеті төмендейді. Туберкулез таяқшалары түскен жердің тінінде кішкентай төмпешіктер пайда болады. Адам организмі сауыға бастаса мұндай төмпешіктер жойылып кетеді. Кейде бұл төмпешіктердің сырты қатты затпен қоршалып, беріштенеді. Мұны некроз ошағы деп атайды. Адам организмі әлсіреп, некроз ошағына қолайлы жағдай туса, сол жерде каберна (қуыс) пайда болады. Осы қуыста туберкулез таяқшалары дамып, кеңірдек арқылы өкпенің басқа бөліктерін зақымдайды. Мұндай науқастардың қақырығында микобактериялар мол болып, қақырыққа қан араласуы, тіпті қан кетуі де мүмкін.
Ауруды әр түрлі әдіспен анықтайды. Туберкулезді ертерек анықтау мақсатымен балаларға тері астына дәрі жіберіп, жаппай тексеру жүргізіледі (Манту реакциясы). Халықты жаппай флюорографиялық (рентгенологиялық жолмен) тексерудің маңызы зор.
Туберкулезге қарсы арнайы егу (БЦЖ) жүргізіледі, ол сәби дүниеге келгеннен 3 - 5 күннен кейін іске асырылады. Ауруды емдеудің терапиялық, хирургиялық, т.б. әдістері табылып, күнделікті дәрігерлік жұмыста қолданылатын болды. Санаторийлерде емделу өте пайдалы. Қазақстанда туберкулезге қарсы жұмысты туберкулез мәселері ұлттық орталығы үйлестіріп отырады. Әрбір облыс орталығынданда арнаулы диспансер, жергілікті жерлерде олардың бөлімшелері жұмыс істейді. Республика туберкулезге қарсы қажетті дәрі-дәрмекпен, емдеу орындары төсек-орынмен жеткілікті қамтамасыз етілген.

Токсоплазмоз - іштен туа бітетін немесе жүре пайда болатын, айқын клиникасында ОНЖ, РЭС-ағзалардың, жүрек, көз зақымымен көбінесе латентты және созылмалы формада өтетін зоонозды жұқпалы ауру. Токсоплазмозды - Т.Гонди деген қарапайымдар тудыратын, көбінесе мысықтар арқылы тарайды. Негізінде бұл өте кең тараған ауру, бірақта әлі күнге дейін дәрігердің көбі оған көңіл аудырмай, тіпті клиникасы мен диагностикасында біліңкіремей қоймайды. Бұл инфенкцияның маңызы келесі жағдайларға байланысты:
* ауру қоздырғышы табиғатта кең тарауда
* көптеген адамдар осы қарапайымдармен инфекцияланған (дүние жүзінде 6-9% аралығында, бұрынғы КСРО-да 25-30%)
* осы инфекция анадан іштегі баласына жұғуы мүмкіндігі өте жоғары. Нәтижесінде баланың ОНЖ зақымданып, кемтар, жарымжан балалар туады
* осы инфекция көбінесе кезде нығаяды ( әсресе СПИД көрінісі)
* бактериологиялық қарулар тобына кіреді
Токсоплазмоз - қоздырғышы бірнеше механиздер мен берілетін, клиникалық белгілері әр түрлі жасырын және созылмалы түрде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Физиотерапия
Электротерапия
Балалар жүйке жүйесі аурулары
Неврологиялық препараттар. Паркинсон ауруы кезінде қолданылатын препараттар
Ингаляция
Емдік ванналар
Балалар неврологиясы пәнінен оқу - әдістемелік нұсқау
Лазерлік және магниттік терапия
Жұқпалы емес аурулар
Физиотерапиялық емшаралардың түрлері
Пәндер