Метрология туралы ұғым

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
О.Тұрмағанбетұлы атындағы Маңғыстау индустриалды техникалық колледжі

СӨЖ №1

Тақырыбы: Метрологияның ғылым жүйесіндегі орны туралы.

Тобы: АТП-17Б
Дайындаған: Муханбетов Мақсат

Жаңаөзен қаласы
2018 жыл
Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
Метрология туралы ұғым ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Қазақстан Республикасындағы метрологиялық қызмет ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 4
Метрологияда қолданылатын негізгі ұғымдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9

КІРІСПЕ
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасы әлемдік экономикаға қадам басуда және келешекте экономика әлемінде көрнекті орындардан көрсетуге ұмтылуда. Қазақстан жер көлемі бойынша әлемде тоғызыншы орынды алады. Елімізде ғылыми тұрғыдан құндылығы жоғары өңдеу өндірістерін дамытуға бағытталған индустриалдық-инновациялық даму стратегиясы енгізілуде.

Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасы Бүкіләлемдік Сауда Ұйымына кіру алдында тұр. Біз өмір сүріп жатқан жаһандану және интеграциялану ғасырында, қызметтер мен тауарлардың бүкіләлемдік нарығына халықаралық стандарттарсыз кіру мүмкін емес. Стандарттардын рөлін, мәнін мұқият игермей енудің өзі күдікті мәселе. Бұның себебі қазіргі таңда тұтынушыларды қанағаттандыратын сапа параметрлерін, шығарылатын өнімдердің ережелерін, нормаларын және деңгейлерін реттейтін стандарттаудың бүкіләлемдік мәнін жоғарылатудың қажеттілігін көрсетеді.

Бұйымның сапалық параметрлеріне көзімізді анық жеткізу үшін, оларды өлшейтін құрылғылар, приборлар қажет, бұлар метрология ілімінің үлесіне кіреді. Стандарттарды ұтымды және оңтайлы түрде ендірген абзал. Жыл сайын стандарттау мен сертификаттау үрдісінде метрологияның рөлі, оның қажеттігі арта түседі. Бұл техника мен жоғарыда айтылған ғылымдардың дамуымен және нарықтың талаптарынан байқалуда.

Өнімдер сапасы мен стандарттаудың барлық талаптарының орындалуы үшін, сапаны обьективті тәуелсіз, сәйкестікке бағалау жүргізген жөн. Бұл мәселені сертификаттау шешеді.

Қазіргі таңда барлық осы үш ұғым техникалық реттеу деп аталатын жалпы терминмен біріктірілген. Техникалық реттеу тек қана тұтынушылардың өмірі мен денсаулығына, қызметтер мен тауарлардың қауіпсіздігіне техникалық регламенттер арқылы мемлекеттік бақылауды анықтайды, ал қалған жағдайларда тауар өндірушілер өз көзқарастарына орай дамыған нарықтың заңдарын жетекшілікке ала отырып әрекет етеді.

Метрология туралы ұғым
Метрология (метро - өлшем, логос - ғылым деген грек сөзінен
шыққан) өлшемдер, олардың бірлігін және қамтамасыз ету әдістері мен
құралдары, қажет дәлдікке жету тәсілдері туралы ғылым.
Өлшеу деп тәжірибе жолымен, өлшеу құралдарының (арнаулы техникалық құралдар) көмегімен физикалық шамалардың сандық мәнін
анықтауды айтады. Табиғаттың тылсым сырларын ашу жолдарының бірі
өлшеу жүргізу болып табылады. Әртүрлі өлшеу әрекетін жүргізу арқылы біз
айналамыздағы материалдық дүниені сандық жағынан сипаттап, табиғаттың
түрлі заңдылықтарын ашамыз. Метрологияның негізін қалаушы Д.И.
Менделеев былай деген: "Ғылым өлшеуден басталады. Өлшеусіз дәл
ғылымдардың болуын елестету мүмкін емес".
Шынында да өлшеулер жүйесінсіз ғылым мен техниканың ешқандай
саласы өмір сүре алмайды. Мәселен, зерттеуші - химик, технолог - химик,
инженер-химиктердің қызметі түрлі өлшеулерді жүргізумен байланысты
болатыны белгілі.
Ұзындық, аудан, көлем, масса, температура және уақыт сияқты
физикалық шамаларды өлшеу ерте заманнан басталған. Қазіргі кезде
өлшенетін шамалардың саны әлдеқайда көп. Мысалы, механикалық,
жылулық, электрлік, оптикалық, магниттік және басқа физикалық
шамаларды айтуға болады.
Халық шаруашылығында метрологиялық жұмыстар бірнеше бағытта
жүргізіледі. Соған байланысты метрологиялық жұмыстар да бірнеше түрге
бөлінеді. Соның бірі - өлшем жағдайларын талдау. Өлшем жағдайын талдау
жұмыстары халық шаруашылығының әртүрлі саласында пайдаланылатын
өлшем құралдары мен өлшем әдістерінің қазіргі заман талаптарына
сәйкестігін анықтау және кәсіпорындар мен өндірістің метрологиялық
қамтамасыз етілуін жетілдіру мақсатында жүргізіледі.
Өлшем жағдайларын талдап зерттеу өлшемді тексеруден басқаша.
Талдау жұмыстары кемшіліктері үшін кәсіпорындарға жазалау шараларын
қолдану мақсатын көздемейді, талдау нәтижесінде метрологиялық
қамтамасыз етудің жолдары белгіленіп, оларды іске асырудың нақты
мезгілдері тағайындалады. Талдау жұмыстарының жүргізілуін басқарып
бақылайтын органдар салалық метрологиялық ұйымдар болып табылады.
Салалық кәсіпорындарды метрологиялық қамтамасыз етуді талдауды
министрлікте тағайындалған арнайы комиссия жүргізеді. Комиссияның
құрамына министрліктің, метрология және стандарттау мекемелерінің,
талданатын кәсіпорынның және мемлекеттік қадағалаудың метрологиялық
институттары мен аумақтық органдарының өкілдері кіреді.

Қазақстан Республикасындағы метрологиялық қызмет
Бүгінгі күнде Республикада метрологиялық қызмет Өлшем бірлігін
қамтамасыз ету туралы Қазақстан Республикасының заңына және Қазақстан
Республикасы Үкіметінің қаулыларына сәйкес жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996 жылғы 1 қарашадағы № 1342
қаулысымен Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда министрлігі
Техникалық реттеу және метрология комитетінің Қазақстан метрология
институты шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік
кәсіпорны (бұдан әрі - ҚазМетрИн РМК) құрылды және халықаралық
талаптарға сай өлшем бірлігін қамтамасыз ету үшін метрология жөніндегі
техникалық (эталондық) базаны және нормативтік құжаттардың үйлесімділігін жетілдіру, осы салада мамандарды даярлау және біліктілігін
арттыру бойынша мақсаттарды орындау үшін Қазақстан Республикасындағы
метрология бойынша жалғыз институт болып есептеледі.
Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстанның 2030 жылға
дейінгі даму стратегиясын іске асыру жөніндегі шаралар туралы жарлығын
іске асыру шегінде республикада болып жатқан экономикалық өзгерістер,
метрология қызметінің техникалық негізін - республиканың эталондық
базасын тиісті деңгейде ұстап тұру арқылы қалыптасқан ұлттық өлшем
бірлігін қамтамасыз ету жүйесін тасымалдау қадамдарын жүзеге асыруды
қажет етеді.
Республиканың эталондық базасы экономиканы метрологиялық қамтамасыз ету жүйесінің орталықтандырылған элементі болып табылады.
Эталондық базаның даму деңгейі түпкі қорытындыда барлық техникалық
өлшемдердің деңгейі мен дамуын анықтайды.
Қазіргі уақытта республиканың эталондық базасы эталондардың 98 бірлігінен және эталон жабдықтарынан, 49 мемлекеттік эталоннан, 27 жұмыстық эталон және эталондық жабдықтардың 22 бірлігінен тұрады.

Метрологияда қолданылатын негізгі ұғымдар
Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы 2000 жылғы 7 маусымдағы
№ 53-II Қазақстан Республикасының Заңының ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.