Бетондар және болаттардан шыбықтардың бірігіп жұмыс жасауы, олардың арасындағы күштерімен тығыз байланыста

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:

Есік терезе ойықтарының маңдайшасын темірбетоннан жасайтын зауытын өндірістік құрылым схемасын сызу. Шұңқырлы булы камера. Өнімділік П=155 мың дана маңдайша жылына.

МАЗМҰНЫ

1. Кіріспе . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
2. Өндіріс туралы жалпы мағлұмат. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3. Технологиялық бөлім. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3.1. Бұйымның номенклатурасы
3.2. Технологиялық схеманың жазбасы мен принципиальды схемасы
3.3. Кәсіпорынның, цехтың немесе объектінің жұмыс істеу режимі
3.4. Жылумен өңдеудің әдісін негіздеу және жылумен өңдеу тәртібін таңдау
3.5. Жылу қондырғысын конструктивті есептеу.
4. Техника қауіпсіздік ережелері. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
5. Қоршаған ортаны қорғау. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
6. Қорытынды. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
7. Қолданылған әдебиеттер тізімі. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

1.Кіріспе
Бетондар және темірбетондар құрылыс саласының барлық жерлерінде пайдаланылады.Материалдардың басқа түріне қарағанда бетондардың артықшылығ бар. Конструкциялардың жұмыс істегендегі уақыты ағаштар,металлдар мен басқада материалдардан өндірген бұйым және конструкциямен салыстырғанда ұзағырақ. Бетондар және темірбетондардың артықшылықтары :материалдың (құм,шағыл,су) көптеген бөлігіне 85-90% массасы - жергілікті материал; бірінші материал мен дайындау әдістері негізінде, әртүрлі физика - химиялық қасиеттері кездеседі бетон және темірбетондардан кез-келген пішіндер мен өлшем (ірі өлшем, жұқа қабырға, күмбез мен оралмалы қабыршақ) бұйымдарын, материалдар жйне конструкциялардың түрлерін шығаруға болады.
Ғимарат пен құрылымдық құрылыста құрастырмалы темірбетон бұйымдарын және конструкцияларын - іргетас блоктарын, қабырғалық панельдерді, жабылым плиталарын және де қабатаралық плиталарды, сатылы тор, колонна, арқалық, қақпалар түрін пайдаланады. Темірбетоннан дайындалған конструкциялардың тағайындауы және толтырғыш түрлеріне байланысты жеңіл және ауыр, бірқабатты және көпқабатты, әрленген және фактуралы жәнеде қабатсыз сияқты түрлері бар.
Қазіргі таңда құрастырмалы темірбетондар және конструкиияның бір мезетте масса кеміту және өлшем үлкейту бағыт барысында ғылыми - зерттеулер жүргізіліп келеді.. Осындай шешім зілзалал аудандардағы ғимарат пен үй салған кезде маңызы үлкен, себебі олар жанбайды, шірімейді,пайдалану барысында жеткілікті түрде тұрақтылы пен төзімділігі болады.
Темірбетондар алғашқы рет Франция елінде жасалған, бірінщі кездерде темірбетоннан қарапайым бұйым дайындалады: терезелер және есіктер маңдайшасы, жаблымдар плиталары, тағы да басқа . Кейін ғимарат кей элемент бөлшектерін темірбетон құймалы әдісімен дайындайды.. Өз шығармашылығында темірбетон эстетикалы қасиетін анықтауда арналған ең алғашқы архитектор Огюст Перре болған. Бұл материалдардың маңызды артықшылығы - конструкция бұйымын дайындаған кезінде әдемі беттер алу мүмкінліктерін қалыптастыру болып табылады.
Біздің мемлекетімізде құрастырмалы темірбетондар бұйымдары XX ғ. 50 ж. гидротехника құрылыстарының салынуында шығарыла бастаған.
Темірбетондар деп - бетондар және арматуралардың бірге бірігуін айтамыз. Темірбетондардың артықшылыұтары олардың беріктігінде,тозбауында,кез келген формаға құюына болатынындығында. Бетондар сығу күштеріне қарсы, ал бетондар созу күштеріне әлде гөрі көп кедергі жасайды. Бетондар болатпен жақсы ұстасып,олар коррозияға төтеп береді. Қолдануы: көпірлер салған кезде, гидротехникалы құрылыстарда, тұрғын үйлерде, қоғамдық ғимараттар салған кезде және тағы да басқа құрылыс кезінде қолданады.Қатайған, ауырды көтере алатын бетондар өздерінің құрылымдары бойынша маңызды бөлiгi - ұсақ шағыл тастардан, қиыршық тастардан және цемент ерiтiндiлерінен (цемент, құм,су ) тұратын бiркелкi емес материалдардың бірі болып табылады.
Цемент тастарында ( су мен цемент қосындылары ) химиялық процесстер ұзақ уақытта жүріп отырады..Сондықтан бетондар қатқан сайын берiктіктер артып отырады және көлемдері кішірейіп отырады(ауада кішірейіп,шөгіп қалады),кезегінде ылғал ауада iсiніп отырады. Бұлардың барлығы бетондардың құрамдарына (оның ішіндегі цемент құрамына) өте тығыз байланысты. Сонымен, бетон құрылымдары олардың беріктіктеріне мен деформатифтік қасиетіне көп әсер береді.Оны түсіну үшін,бетондардың физика-химиялық процесстерін қарастырып көрейік.Цемент және толтырғыш тастар қоспаларын су қосып,химиялық реакциясы басталады,нәтежиесінде сілікпе зат-гель пайда болды,қосылымдардың кейбір бөліктерінде химиялық реакция жүрмейді кристаллдар жағынан бөлініп қалады. Араласу процесi кезіне гель толтырғыш тастар түйiрлерiнде бірігіп,уақыт өзгерген сайын үлкен кристалл бөлшектеріне айналып отырады. Гель қатайғаннан соң, цемент тасына айналып, біріккен қатты бетондар пайда болады. Сосын бетондар құрылымдары бірдей емес, цемент тасынан тұратын кеңiстiктер торлар, олар құм және iрiлiгi әрқалай ұсақ шағыл тастардан тұрады, ол толтырғыш түйiрлердің арасында қуыс (микропорлар, капиллярлар) пайа болады. Олар химиялық жолдармен байланыспаған су және су буы мен ауадан тұрады. Физикалы жағынан қарасақ бетон- құрылымдары бірдей емес, үш түрлi күйде - қатты, сұйық, газ түрлерінде болатын капилляр-саңылаулы (қуыс ) материалдар. Бетондардың сығылуына берiктiгiне, созылуына қарағанда, 15-20 есе үлкен. Осыған орай иiлуіне және созылуына жұмыс жасайтын бетон конструкциялары өте үлкен,көлемдi,ауыр салмақты болып келеді, практикалық жағынан алсақ қолдануға тиiмсіз. Ал болат керісінше, созылуына да, сығылуына да өте жақсы жұмыс істейді.. Мұндай қасиеттерiн пайдалану аясында, бетонның іштеріне болат арматуралар орналастыру арқылы жаңадан темiрбетондар конструкцияларын жасауға мүмкiндiк аламыз.
Темiрбетон - бетон мен арматуралардан тұратын, бетондардың сығылған, созылған бөлiктерiне арматуралар тиiмдi орналасады және өзара ілінісулеріне байланысты сыртқы күштер әсерлерінен бірігіп жұмыс iстейді және де кешенді құрылыстық материалдар болып табылады. Бұл материалдардың қасиеттері жағынан өздерінің құрамдас бөліктерімен ерекшеленіп отырады. Темiрбетондар конструкциялар жасау барысындағы ең негiзгi мақсаты бетондарды сығылуына, арматуралардың созылуына жұмыс iстеуіне пайдалану болып табылады. Бетондар және болат арматуралардың бірігіп жұмыс жасауының негізі - табиғи қасиеттердіңьтиімді үйлесуі болып табылады. Темірбетондардың негізгі жетістігі олардың отқа тұңғыштығы,мәңгі жасауы,жоғарғы механикалы беріктігң,әртүрлі әсерлеріне үлкен кедергілер жасауы,әртүрлі тиімді конструкция жасау мүмкіндіктері және де тұтыну шығындарының аздығы. Темірбетондардың кемшіліктері : үлкен тығыздығында , жоғарғы жылу мен дыбыс өткізгіштігінде, жөнделу қиындығында, керекті беріктеріне жеткенше уақыт керектігі, қата бастаған кезде,күштер әсер еткенде жарықтың пайда болуы жатады.
2.Өндіріс туралы жалпы мағлұмат
Құрылыстарда қолданылатын темірбетондар конструкциясы екі түрлі әдістермен дайындалады. Олар тікелей объектіде (құймалы), зауыттарда, полигонд(құрастырмалы) қалыптасуы.Денелі конструкциялар жасау мақсатында ең бірінші қалыптар жинақталады.Қалыптардың ішкі жақтарына бетондар қоспасы жабыспауы үшін майланады,содан кейін арматуралы каркастар орнығады,кейін бетон қоспасы төселінеді. Ашық ауада 7-10 тәулік қатайып болған соң, егерде конструкциялар қоспаларының беті қыздырылса , ол кезде 26-30 сағаттан соң қалыптан ажыратады. Қыс мезгілінде температурасы 3-4°С жеткен кезде цемент гидратациялану процессі азады.. Егерде қатаймаған бетон мұздалса, конструкцияларжың соңғы беріктіктері 50-60% шейін азайып қалады. .
Темірбетонның элементтері арнайланған темірбетон зауыттарда болмаса механикаландырған алаңдарда (полигондарда) өндіріледі. Құрастырмалы темірбетондар элементтері тұрғызды ғимараттың құндылығы, құймалы темірбетондарды ғимараттарға қарағанда қымбатырақ. Бетондар табиғи тастарға ұқсас,олар қысатын күштерге өте жақсы қарсыласады. Бірақ та олардың созылу мен майысу беріктіктері табиғи тастардың материалдармен салыстырғанда төмен. Бетондардың осы кемшіліктерін жақсарту мақсатында,олар болатты арматуралармен қаңқалайды.
Арматура сөзі латын тілінен шыққан.Оның аудармасы қарулану,кернеу деген мағынаны білдіреді. Егерде бетондар болатты өзектер және де торлармен қаңқаланған болса,оларды темірбетондар дейміз. Ашық ауада қатаю уақытында бетондар көлемі кішкен өзгереді,себебі оларда шөгу процессі орын алады. Бетондардың шөгуін былай түсіндіруге болады: цемент тастарының қатаю кезінде артық суы буланып кетеді,яғни бетондардан ұшады. Осы процесстің нәтижесінде жүйе қысылып щөгеді.Бұның өзі қатаю процессінде бетондар қоспалары мен арматуралардың беріктенуіне септігін тигізіп отыр.
Арматуралардың сандары өскен сайын,олардың бетондармен жанасуы мен тістесу беті көбейеді және темірбетондардың конструкцияларының беріктіктері артады.Қатаю процессі кезінде бетондардың арматурамен жабысу беріктіктері ұлғайып отырады. Тереңдігі 30 см бетон қоспаларына диаметрі 3 cм орныққан болатты ілсек, бетон қатайып болған кезде, массасы 5-6 т жүкті көтеуге шамасы жетеді.Бетондардың арматуралармен жақсы тістесуі темірбетондардың тартылуы және майысуының беріктігін өсіруді қамтамасыз етіп отырады. Әдетте, ауданы 1 см2 ауданына түскен күшерді қабылдауға қабілетті болады. Темірбетон бұйымдарын дайындау барысында,арматураларды дайындауда, арматураны коррозиядан сақтайтын сыртқы бетондар қабаттының қалыңдығы 1,0-2,5 см болады. Бетондардың тартылысқа беріктіктері, олардың қысқан кездегі беріктіктерімен салыстырған кезден 15-20 есе аз болып табылады.
Темірбетон бұйымдарының өндірілуінің технологиясы төмендегідей кезекпен жүреді :
Бетон араласпасын дайындау және арматураны дайындау Арматураны қалыпқа орнату Бетон араласпасын салып (құйып) нығыздау Ыстық бумен өңдеу Бұйымдарды қалыптан босату Қалыптарды тазалау және майлау
Темірбетонның қолданылатын жерлерін атап өтсек.Олар тұрғын үйлер, азаматтық ғимараттар,жерасты құрылыстары және де арнайы бетондар. Темірбетон өнімідерінің бірнеше түрлері қарастырылып отырады: плита, блок, када, панел, өтпелі жане өтпейтін канал, арнайы бетондар өнімдері жане де еден астындағы ғимараттың арнайы бөліктері.
Темірбетон бұйымдарындағы тартылыс күштерін арматуралар қабылдайды,бірақ ұзақ уақыт пайдалану барысында, темірбетон конструкцияларының тартылыс аймағында, өлшемі 0,2 мм
ұсақ жарықшалар болады. Нормативті құжаттар талаптары бұндай жарықшалар болуына рұқсат етеді. Бірақ та жарықшалардың үлкеюіне орай арматуралардың коррозиясы пайда болады,себебі бетондардың қорғаныш қабаттары бұзыла бастайды.Осындай жағдайлар нәтежиелерінде барлық темірбетондар конструкцияларының беріктіктері кемиді. Қорғағыш сыртқы қабаттарының қалыңдықтарын 35 мм өсірсек,конструкциялардың жалпы массасы үлкейеді.Конструкциялардада арматуралар әртүрлі функциялар атқарады.Тартылыс күштерін қабылдайтын арматуралар темірбетондар бұйымдарының тартылыс күштерін қабылдайтын аймақта орналасады. Монтажды арматуралар арматуралық қаңқалар мен бетондар конструкцияларының жұмыс бірліктерін қамтамасыз етеді және конструкцияларды көтеріп орнықтырып отырады,тасымалдау мен құрастыру кезінде ең қажетті бөлшектердің бірі болып табылады. Қамыттар бетондар конструкцияларында сызаттың пайда болуын азайтады , сонымен қатар құрастырғыш пен жұмысшы арматураларды біріктіреді. Арматуралық қаңқаны бетондар дайындайтын қалыпқа бекітеді.Осы ретте қалыптау уақытында толтыратын, арматураларды қорғайтын бетондар қабатына орындар қалдырады.
Темірбетон констукцияларды дайындау уақытында, арматуралы каркастар пайдаланады. Дәнекерленген арматуралы каркастар көбіне тұрғын ғимараттарында және де қоғамдық ғимараттарда қолданылады. Кішкентай құрылыс объектісінде,құймалы бетондарда арматуралы каркасты дайындау қолмен құрастыру әдісі арқылы жүзеге асырылып отырады. Бұл әдісті механикаландырған арматуралы цехтар болмаған кезде қолданады. Осы ретте өлшемдері бірдей арматуралы каркаста жұмсақ болатты сымдармен біріктіріп қояды. Механикаландырған арматуралы цехта арматуралық сымды түзеп кеседі, және де диаметрі 14 мм арматуралы өзектерді арнайы машиналарда бөлшектеп қояды.
Арматуралы торлар және каркастар, арматураларды тікелей көптеген нүктеде дәнекерлеуге мүмкіндік жасайды және де нүктелі дәнекерлейтін жабдықтар дайындалады. Бұл үшін торлы схема арқылы орныққан арматураларды қиылысу нүктелесінде жақындастырады ,сосын олар арқылы ток жіберіп отырады. Нәтижесінде қиылысқан нүктесінде жоғарғы температура пайда болады,ұзақтығы 0,5 секунд уақытта арматуралардың сыртқы қабаты балқи бастайды және де пісіп біріне-бірң жабысады. Темірбетондар конструкцияларын дайындау кезінде жұмысшы арматураларды тиімді пайдалану мақсатында оларды бетон қоспасына төсер алдында, алдын ала кернеп алады.
Арматураларды кернеу темірбетондар конструкциясының майысу беріктігін артыру мақсатында өте үлкен орын алады.Қазіргі кезеңде темірбетон шығаратын зауыттарда арматураны алдымен
кернеудің бірнеше әдістерін қолданылады:
1.Болатты арматуралар электротермиялық әдіс арқылы кернеледі.
2.Арматуралы өзек домкраттардың жәрдемі арқылы кернеледі.
3.Темірбетонды арқалықтар және фермаларды өндірістік жағдайда дайындау уақытында,олардың ішіне тесіктер қалдырып қояды..
Темірбетон дайындау зауыттарына жататындар: цемент, толтырғыш арматуралы қосымшалар, арматура, бетонараластыру, қалыптау цехы, компрессорлық насос, қосымша қызмет бөліктері және тағы да басқа. Жобалау үрдістері жоба шешімдері ең тиімді жолмен негізгі принциптерді сақтап жүргізіледі. Ең маңыздысы вариантты болып табылады.Бұнда технико-экономикалық көрсеткіштерді көтеру мен керекті шарттарды орындау әрекетті орындалады. Барлық варианттарды толық тексеріп алып, бағалап, ішіндегі әрқилы критерияларға жауап беретін варианттар таңдалынып алынады.
Қолайлы варианттарды таңдаған кезде негізгі критерияларға мыналар жатады: өндіріс сипаттамасының техникалық қамту дәрежелері және технологиялы үрдістердің мінездемесі; көлік, энергетикалы, шикізат және тағы да басқа шарттар.
Арматуралы болаттар шығынын азайту мен жарыққа төзімділікті арттыру мақсатында қазіргі кезеңде құрылыста алдымен кернеуленген темірбетондар қолданылады. Темiрбетондар конструкциялары арналған бетондардың қажеттi берiктiктерi болуын, арматуралармен жақсы жалғасуыын, арматураларды коррозиядан сақтау үшiн жеткiлiктi тығыздығы болуы керек. Құрылыс талаптарына сай бетондар арнайы қасиеттерімен қамтамасыз болу керек : аязға төзiмдiлiгі, жоғарғы температурада ұзақ әсер еткен кездегі ыстыққа төзiмдiлiгі, агрессивтi ортада коррозияға шыдамдылығы, су өткiзбеушiлiгі,сонымен қатар тағы да басқалары. Қуысты толтырғыштар ретiнде табиғи (перлит, пемза), жасанды (керамзит, шлак,тағы да басқа) толтырғыштар пайдаланылады. Соңғы кездерде полимербетон мен фибробетон түрлері қолданыла бастады. Полимербетон ол қарапайым бетонға полимер,я болмаса мономер сiңiру арқылы пайда болады, шашыраған талшық арматуралар қосылған бетондарды фибробетон деп атаймыз .
Бетон маркалары олардың үлгілері престе сығылуы арқылы білінеді. Бетондар маркалары жоғарғы шегі - 60 МПа. Дегенмен де, бетондардың созылу күштерінен беріктігі төмен болып келеді: сығу күштеріне беріктігі 10-17 рет аз; ұзындықтары 1 метр бетон 1- 2 -ге ғана соозылып қояды, бұл дегеніміз бетондардың созылғыштығы өте төмен болып саналады. Сол себепті қарапайым бетондарды ию, сол арқылы созылу күштерінің әсерліне тап болатын бұйымдар мен конструкциялар жасау үшін қолданылмайды.
Негізң корпусты жобалаған кезде жобалаушы мына технологиялық шарттарды орындау керек: қалыптау тізбегіндегі жұмыстардың ыңғайлылығы, көлік ағымдарының дәлдігі, берілген метрологиялык жағдайларды орында кезінде жұмыс орындарын жарықпен қамталасыз ету, құрылыс-сәулет шешімдерінің унификациялау шарттарын,сонымен қатар экономика шарттарын орындау жатады.Жалпылама айтқанда негізінен корпустарды жобалаған кезде ғимараттар енін 18 м,биіктігін 12 м қылып алады.Ені жағынан крандар орнатылады және де салмақ көтергіштерімен 1,15,25 негізгі корпус каркасын жаңартқан жиналмалы темірбетондар конструкцияларынан жасайды: бағаналар, фермамар, жабу плиталары, кран балкалары сияқты. Қабырғалары жиналмалы темірбетондар панелдерінен жасалынады. Әрлеу қондырғылары қалыптау цехтарының дайын бұйым қойма жақтан 6 м биіктікте орналастырылады. Бұл қондырғылар астында трансформаторлық понстанциялар,таратқыш пен сантех қондырғылары қойылады..Арматуралар цехтерінің ұзындығы 144 м олар бойының бір енін алып отырады. Олар орта қуатты зауыттарда қолайлы пайдаланылады. Арматуралар цехтердің ендерін салмақ көтеретін 5 т крандармен қамтамсыз етіп қояды. Қоймаларға ең ыңғайлы ені 24 м; осындай енімен қоймалар аудандары толык жүзеге асады және де крандар сандары азаяды.
Дайын болған өнімдер қоймасына жан-жақтан теміржол ,автокөлік жолдары келуі қажет. Толтырғыштар қоймалары жалпы типті жобамен қабылдайды,штабел үсті,астыңғы галереямен жабық штабельді қоймаларда, жабық силосты және де тағы да басқа.Ең тиімдісі штабельді қоймалар болып табылады. Цемент қоймаларында дайын типтерден дайындалады. Көбіне қоймаларды автоматизация силос түрінде жасайды.. Цементтерді тасымалдау сығылған ауамен жүзеге асады.. Қоймалар көбінесе бетонараластырғыш цехтарының жанында орналасады. Бетондардығ араластыру бөліктері көп қабатты, жылытпалы және де қос әйнектелген болып жобаланады. Құрама бетондар мен темірбетондардың өндіріс үдерістері жеке үдерістермен біріктілген көптеген дербес операциядан тұрады.
Тасқынды-агрегатты өндіріс әдісі бойынша бұйым дірілдеткіш алаңдарында және де қалыптағыш машина, бетон төсегіш ,қалыпты қалыптау бекеттерінде орнатуға арналған машиналардан тұратын арнайы жабдықтаған қондырғы-агрегаттар қалыптап қояды.Осы әдіспен бұйымы бар қалыптар жұмыс орнында тоқтамай,үздіксіз жылжып отырады, тек берілген типтегі бұйымдар әзірлеуге арналған жұмыс орындары тоқтайды. Осы жерде бекетте тоқтау уақыты әртүрлі болады.Олар берген технологиялық операцияны орындау мақсатында қажетті уақытқа сай болады.
Конвейерлік әдіске келсек темірбетон бұйымдарын қалыптауда жетілген үздіксіз-агрегаттық әдіс болып келеді.Технологиялы конвейерлік желідн конвейерлердің болуымен қатар айналма жолдармен қозғалыс жасайтын 1вагонша-қалыптардан тұратын және де технологиялы операциядан дәйекті іске асатын қозғалыстағы үздіксіз лента болады.Технологиялы үдерісті осындай ұйымдастыру кезінде бірқатар циклге бөледі,олардың әрбір қалыптардың қозғалысы берілген жылдамдыққа конвейерлердің
бір бекетте мұқият жұмыс жасайды,соңғысы жалпылама тізбектерді қамтиды.
Қабырғалы технологиялардың маңызы бйымдардың қалыпқа салынуы, сонымен бірге олардың қабырғаларда тұрақты орындалуы және де қозғалыссыз арнайы қондырғыларда қатаюы, көптеген материалдарды қалыптарға салатын,басқа технологиялы қондырғыларды, сонымен бірге оларға қызмет жасайтын жұмысшылар буындары қабырғадағы бірінші қалыптан екінші қалыптарғақа ауысуы болып қарастырылады.Осы әдіс терде үлкен өндірістік алаңдардыды, өндірістерді механикаландыру және автоматтандыру мақсатында жоғарғы еңбек шығындарын қамтамасыз етеді.
Өндірістердің құндақты әдістерінің ерекшеліктері бұйымдардың металлдық топтық қалыптарда-құндақтарда тік қалыптауы,соның ішіндегі бұйымдардың бетондардың қажетті беріктіктерін алғанға дейінгі қалуы.Бұйымдарды қалыптайтын жұмысшылар буындары өндіріс үдерістері уақытында бірінші құндақтық нысаннан екіншісіне ауысады. Қалыптардың тиісті көлемде болуы үздіксіз өндірістік ағындарды жүзеге асыруына мүмкіндіктер береді.Көп жағдайда бұйымдар қалыптардың ішінде құрастырылуы мен жобалық беріктіктеріне қол жеткізгенше жүзеге асады..
Осы айтылған технологиялы операциялардың қандай жағдайларда өткізілуіне байланысты құрамалы төмірбетондар бұйымдарының үш схемасы бар: 1) әр операцияларды посттан посттқа жылжитып қалыптарда іске асыру 2) бүкіл операцияларды бір-бірінен соң жылжымайтын қалыптарда орындау. 3) бұйымдарды ленталардада ( қалыптан бөлек ) демалыссыз дірілдетіп,прокаттау,сығыздау көмегімен өндірілуі.
Темірбетон бұйымдарының түрлеріне келетін болсақ,олар:негізгі өлшемдеріне байланысты ұзын (бағана, арқалық, форма, қада,ригель ), жалпақ жабындық пен этажаралық плита, қабырғалық панель және де, қалынта массивті құрамалы фундамент пен цоколь блоктары,сонымен қатар көлемді санитарлы техника бөлмесі, лифті шахталарының көлемді элементі, блок-бөлмелесі, құдық сақинасы және тағы да басқалай шығарылады.
Құрастырмалы темірбетондар мен бетондар құрылыс бұйымдары және де конструкциясы тұрғындық, азаматтық, өнеркәсіп, көлік сияқты және басқа да құрылыс түрінде кеңінен қолданылады.
Темірбетон ол - қатайған бетондар және болаттар шыбық сияқты бірлесіп, бірге жұмыс жасайтын конструкция түрі. Бетондар сығылуға жақсы көмектескенімен, созылуға өте шыдамсыз болып келеді, керісінше болаттар шыбық созылуға көбірек төзімірек.
Екі тіреуіштердің үстіңгі жағынан орналасқан аралық үстінен салмақ түсірсек,олардың жоғарғы бөліктері сығылады,ал астынғы бөлшегі созылады. Бетондарнан жасалған аралықтардың беріктіктері көп болмайды, бетондар созылуға төзбейтіндіктен, олар көп күш салмай-ақ бүлініп қалады. Алайда төменгі қабаттарына болаттан жасалған шыбықтар салса, аралықтар едәуір күштерге төтеп береді. Бетондар және болаттардан шыбықтардың бірігіп жұмыс жасауы, олардың арасындағы күштерімен тығыз байланыста. Болаттар шыбық бетондар ішінде тоттанудан жақсы қорғанады.
Дайындау тәсілдері бойынша темібетондар конструкциясы тұтас құйма мен құрастырмалы болып екі топқа бөлінеді. Тұтас қима темірбетондары барынша құрылыстағы алаңдарда жасалады. Олардың конструкциялары бөлшектерін бөлшектеуге болмаса да, стандартты емес пен элементтері аз қайталану жағдайларында, аса көп салмақ түсіретін конструкция бұйымдарын жасаған кезде (көп қабатты өнеркәсіптік ғимарат іргетастары, қаңқа және жабындар жасаған кезде гидротехникалы, көлікті және басқа да құрылыс түрлерін салған кезд) пайдаланылады.
Тұтас қималар темірбетондар конструкциясымен салыстырғанда, құрастырмалы темірбетондар конструкциясы тиімдірек болып табылады, себебі олардың өндіру процесстері
жоғарғы механикалы технологиясы пайдаланылатын арнайы заводтар және полигонда жасайды.
Темірбетондар конструкциясы және бұйымдары жай алдымен күштер түсірген болаттан жасалған шыбықтарды пайдаланады. Бұрыңғы тәсілдер бойынша болаттан жасалған шыбық торкөздер,қаңқа салған кезде конструкциясында пайдалану кезінде жарықша және сызаттар пайда болуынан біржола сақтай алмайды. Пайда болған сызатқа ылғал және газдар еніп, болаттан жасалған шыбықтар тоттана бастайды. Дегенмен де, алдымен жасаған есептер бойынша ең бірінщі күні бұрын бетондарды қысып алса, ол кезде бетондарның созу күштері түскен астынғы қабаттарында жарықтар мен сызаттар пайда болмайды. Бетондарды қысу процессі болаттан жасалған шыбықты керіп тартыпа алу арқасында жүзеге асырылады.
Қабырғалы панельдер туралы айтатын болсақ.Олар сыртқы мен ішкі панельдер болып екі топқа бөлінеді. От жағылатын ғимараттың сыртқы қабырғасын көбісі бір қабаттардан тұрады,олардың маркалары М50-М100, тығыздықтары 700-1000кгм³аралығында жеңіл бетондардан, маркалары М35-М50, тығыздықтары 550-700 кгм³ аралығында жасалынады.Тұрғын үйдің сыртқы қабырғаларының панельінің ұзындықтары 3600 пен 7200мм (бір,я болмаса екі бөлмелерге) биіктіктері 2900, қалындықтары 400мм.
Ішкі қабырғалардың панельдері маркалары М150, М300 бұл түрін ауыр бетоннан жасайды. Оның қалындықтары конструкциясымен ерекшеленеді және де түсетін күштер бетондардың маркасына байланысты 120мм- 160мм арасында болады.Қабатаралық жабын бұйымына жабындық төсеніш пен панель жатады.Бұлардың түскен күштерге төтеп беруі,сонымен қатар дыбыс оқшаулағыш қасиеттері бар.Ендеріі бөлмелердің тұтас жетіп отыратын жабынды панельі, ендері аздарын плита деп атаймыз. Плитаның ызындықтары жабатын аралық ұзындығына байланысты 3-6,5м болуы керек, ал қалыңдықтары 220мм, ендері 1,6-2,4м. Бұлардың маркасы М200, М300 ауыр бетондардан жасалынады.Болат шыбықтарды алдымен керіліп тыртылып алатын плитаның, панельдің ұзындықтарына 9м-ге шейін болады.Саты және алаңқайда маркасы М200, М300 бетондарын өндіреді. Бұлардың көлемдерін қабат биіктіктеріне сонымен қатар саты ұяларының ендеріне қарай ынғайлы етіп жасайды.
3.Технологиялық бөлім
Бұйымның наменклатурасы
Кесте 1-бұйымның наменклатурасы
№
Материал немесе бұйымның эскизі
Бұйымның өлшемі, м
Көлемі ,
м3
Масса,
кг
Маркасы

а
b
h

1

4150
250
290
0,182
455
3Пф42-5
2

4150
250
290
0,194
585
7Пф42-5
3

5680
380
290
0,464
1160
4Пф57-7
4

5680
380
290
0,477
1193
8Пф-57-7
5

2380
250
500
0,209
523
1ПШ24-170
6

2265
250
290
0,148
370
1ПФУ2315-8
7

2200
250
290
0,207
518
1ПГУ2214-26
8

2135
120
220
0,089
222
1ПБУ2113-3
Технологиялық схеманың жазбасы мен принципиальды схемасы Жинаушы темірбетондар бұйымын жасау көптеген технологиялы бөлімшелерді құрайды: бетондар араласпаларын дайындау; арматуралы элементтерді орнықтыру; бұйымды бетондау және қалыптау; бетондардың қатаюы; бұйымды қалыптан шығару, қалыпы келесі циклдарға дайындау; бұйымды іріленді сонымен қатар зауыттардың дайындау дәрежелерін жоғарылату мақсатында оның бетін соған сай өндіру.
Тасқындық тәсіл туралы айтатын болсақ.Бұл тәсіл мынандай ретте орындалады: өндірістегі процесс біркелкі ырғақтылықта сонымен бірге әрбір жұмыс орындарында операцияның орындау уақыты өзара біркелкі, қалыпталынып жатқан бұйым бірінші орыннан екінші орындарға үздіксіз беріледі де соңында қалыптанған, термиялы өңдеудің дайын бұйымдары шығарылады. Яғни, тасқындық тәсіл бойынша бүкіл технологиялы процесстің орындау уақыты бірдей және жеке операцияға жіктеледі. Бұл операция түрі қатаң бірізділік пен синхрондық жабдықталған жұмысшылар орынында орындалады.
Бұйымды өндіру олардың бірінші жерден екінші жерге көшірілуі және де бір орында қозғалтмай жасалынуымен ұйымдастырылады. Бірінші жағдайда агрегатты, агрегатты - тасқынды тәсілдерге, керісінше екінші жағдайда стендалы тәсілдерге тән болып тұр. Стендті тәсілдерде жинаушы темірбетондар бұйымдары өндірідуі бойынша ең маңыхды технологиялы процесс қозғалмайтын қалыпда ,яғни стендыда орын алады. Бұйымдарда бетондадың керек мықтылығына ие болғанша сол орындарында қалады, технологиялы жабдық жеке жұмысшылардың операцияны кезбе кезек орындауы үшін стендты бірінші қалыптан екінші қалыптарға көшіріп отырады. Стендылы тәсілдерде көбінде полигонда , ашық аспанда, темірбетондар бұйымдарын конструкциясын өндіретін кезде қасақана жабдықталған алаңда пайдаланылады.
Көп жағдайда бұйымның қалыпталынуы негізгі және деп қосымша операцияларды булану камерасында жүргізеді,жылы ылғалдықтарда бұйымдардың өңделуі қалыптардың қуыстығына берілген бу жылуының есебінің арқасында жүзеге асырылады.Стендылы тәсілдерде жоғарғы механикалы зауыттар өндірісінде көбіне үлкен мөлшерде сонымен бірге массалы конструкция жасау үшін қолданылады. Сондай-ақ стендау кезінде алдымен кернеуленген темірбетон бұйымдарын жасап алады. Стендылардың көптеген түрлерінің ең маңыздысы кассеталық тәсілдер болып саналады. Осы әдіс-тәсіл арқасында, тік қалыптв - кассетада бір мезгілде көптеген бұйымдар жасалынып шығарылады. Бұл үшін көпқатарлы тік қалыптарда - кассетаға жылжитын жұмсақ және шалақатты бетондар араласпасын құйып, аспалы дірілдеткіште, тығыздап қалыпталған бұйымды осы орындарда кассета арқалығындағы қуыс кеңістікте ыстық бу жіберу арқылы және де қыздыру арқылы термоөңдеуден өткізіп қояды. Осы әдіс-тәсіл бойынша арнайланған булау камераның, дірілдетпе алабтарына қажеттіліктері онша қажеті жоқ.
Кассетада жасалған бұйымдардың беті тегіс болады. Кассетаның қабырғасын құрыш, армацемент, пластмасса, темірбетон өнімдерінен жасап шығаруға болады. Кассеталы қалыптарды, жинауда сонымен бірге қайта ажырату кезінде механикалы және гидравликалы қимылдату жолы арқылы жүзеге асырады. Бетон аралапаларын кассета сыртарына асыла бекіткен дірілдетпемен және тереңдік дірілдетпе арқасында, қуыс құраушыны дірілдету нығыздады. Жасалған бұйымның түріне қатысты кассеталық қалыпты қабырға панельі үшін, жабынды панельі және баспалдақ басқышы үшін ,желдеткіш блок және тағы да басқа бұйым түрлеріне дайындалған. Бұйымды кассеталы қалыптау мен термоөңдеу жағынан цикл 8 - 10 сағат уақытқа созылады, олардың 6 сағатта 100˚С жылы ылғалмен өңдеуге кетеді.
Бұйымды агрегат-ағымдық әдістермен жасау мына технологиялы процессті қамтиды: жеке операция және топтар; әмбебап жабдықта әр түрлі типтес операцияның орындауы; ағымдағы еркін серпіндер ; бұйымдардың бірінші постыдан екінші постыларға өзгеруі; қалып пен бұйымның бірінші посттан екінші посттарға белгілі бір мезет асасында өтуі, сол жұмыс орындарында орындалған операциялардың ұзақ уақытына тәуелді болады.
Агрегат-ағымды тәсілдердің ерекшеліктері, қалып пен бұйым ағымда тізбектің бүкіл постында тоқтамай жұмыс атқарады. Өндіріс саласында агрегат-ағымды ұйымдастыру кезінде бір ағым тізбектің артынша бұйымдардың өлшемі жағынан ғана емес, конструкциясының жағынан да тіркеу арқылы сипатталады. Осы ағымдардағы тізбектерде әмбебап жабдықтарының болуын туғызады. Осындай тізбектерде операциялар аралық бұйымдардың жіберуі көтерме-тасымалдау арқасында және басқа да тасымал құралымен жүзеге асырылады.
Агрегат- ағымды тәсілдерде бетондардың жылдам қатаюы үшін периодты жұмыс істейтін камералардыны қолданады. Әрбір камералардың аз көлемінде секциясы бұйымдарды түсіріп, қайта жүктеуге аз ғана уақыт жұмсайды. Осындай секцияның көп болуы қаланған бұйымдардың қатаю камераларында ұдайы жіберіліп отыруына жағдай жасап қояды. Өндірістік цехтардың технологиялы схемаларын таңдаған кезде қалыптау мен бу арқылы өңдеу кездерінде шығаратын өнімдердің номенклатурасы мен өлшемін ескеру керек. Аз бен орташа қуатты зауыттың аз сериялы темірбетондар бұйымын өндіру кезінде ең тиімдісі - агрегатты-ағымды тәсілдер болып табылады. Осы тәсілдердің құрылымдары қарапайым техникаларды пайдалана отырып тез және үлкен емес құрылыс алаңында қаражаттар кетеді.
Қалыптау жабдықтарының өнімділіктері қалыптанатын бұйымның өлшемдіне тығыз байланысты және де қалыптау циклдерінің ұзақтықтарына байланысты ауысып тұрады. Агрегатты-ағымды әдістер қазіргі таңда құрама темірбетондар технологияларында кең таралып қолданылып отыр.
Қатты мен баяу жылжитын бетондардың қоспасы үщін мәжбүрлі қимылды бетондараластырғыштарды қолданамыз.Бұл жобалардағы бетондардың араластырғыш цехтары үшін БП-750 мәжбүрлі қимылды бетонараластырғыштарың таңдап аламыз.Олардың техникалық сипаттамасы төмендегі кестеде көрсеткен.
Көрсетіштері
БП-750
Өнімділігі,м3
Жүктеу көлемі,л
Бетон бойынша дайын араласпа көлемі,л
Скиптің сыйымдылығы,м3
Толтырғыштардың ірілігі,мм
Араластыру уақыты,с
Араластырғыш валдың айналу жылдамдығы,обмин
Кернеужиілік,ВГц
Қуаты,кВт
Өлшемдері,мм
Масса,кг
8-12
750
500
0,5
70
120...180
30
38050
15
2800х2000х2000
2100

1 сағаттағы араласпа санын есептеу
Nзам=VбсчVзамβ
Мұнда: Nзам-1сағаттағы араласпа саны;
Vбсч-бетон араластырғыштың сағаттық өнімділігі,м3ч
Vзам-араласпа көлемі,м3
β-бетонның шығым коэффициенті
Nзам=1,680,5∙0,61=5,51
Nзам =5
Циклдер саны келесі теңсіздікті қанағаттандыру керек:
Vзамβ NзамVбсзам
Мұнда Vбсзам-араластырғыштың 1 араласпадағы өнімділігі,м3замес
0,5∙0,61∙50,336
шарт орындалды,демек бетон араластырғыш қажетті талаптарға сай.
Темірбетоннан жасалған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.