Даму және жас ерекшелік психологиясының негізін қалаушылар

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті

Алматы 2020

Орындаған: Қажымов. А

Тексерген:Исаева. Ж

Тақырыбы: Даму және жас ерекшелік психологиясының негізін қалаушылар

Реферат

Жоспары:

Кіріспе

Жан-Жак Руссо
Джон Уотсон
Вильям Прейер

Қорытынды

Кіріспе

Даму психологиясы - адамның индивидуалды өмір барысында психикалық даму динамикасын және заңдылықтарын зерттейтін психология бөлімі. Адамның психикалық процесін әртүрлі жағынан сипаттау үшін негізгі төрт категория қолданылады: даму, пісіп жетілу, өсу және қалыптасу.

Даму барысында адам мінез-құлқы мен психикасың сандық, сапалық құрылымдық қайта құрылуын туғызатын заңды өзгерістері мен бағыттары қайталанбас процесс ретінде түсіндіріледі.

Қазіргі даму психологиясының негізін қалаушылар ретінде әдетте Жан-Жак Руссо Джон Б. Уотсон және Вильям Прейер аталады.

Жан-Жак Руссо (фр. Jean-Jacques Rousseau; 28 маусым 1712, Женева - 2 шілде 1778, Эрменонвиль, Париж маңында) - Франко-швейцариялық (Женева Республикасында туған) философ, жазушы және ағарту дәуірінің ойшылы. Сондай-ақ музыкатанушы, композитор және ботаник. Сентиментализмнің көрнекті өкілі. Ол Ұлы француз революциясының бастаушысы деп аталады. Ол "табиғатқа оралу" туралы уағыздап, толық әлеуметтік теңдік орнатуға шақырды.

Өзінің романында “ Эмиль немесе Тәрбие туралы кітабында” Руссо жаңа адамды тәрбиелеу идеалын Мұқият сипаттайды. Айта кету керек, роман өз заманында да, одан кейін де танымал болды, көптеген идеялар әртүрлі елдерде іс жүзінде қолданылды.

Негізінде қамқорлыққа алынған Эмильді тәрбиелеу туралы әңгіме. Романның өзінде диалог, жағдай және пайымдау түрінде Руссоның педагогикалық идеялары ұсынылған. Кітап төрт бөлімнен тұрады, баланың өсу кезеңдері бойынша:

екі жылға дейінгі;

2-12;

12-15;

15-18.

Әр кезеңде автор тиісті кеңестер береді.

Бірінші бөлімде Руссо табиғаттың пайдасы туралы айтады. Бала өте кішкентай болған кезде оған тек қамқорлық пен табиғи қажеттіліктерді қамтамасыз ету мүмкіндігі қажет. Руссо жөргектер мен кесте бойынша тамақтандыруға қарсы, ол табиғаттың өзі әрекет етуге және тек оған көмектесуге және қажетсіз әдеттер мен қаттылықты тудырмауға шақырады.

Екінші кезеңде (бөлігінде) баланың денсаулығын дамытуды жалғастыру керек, ал тәрбиелеу де табиғи түрде жасалуы керек, яғни баланы бір нәрсеге мәжбүрлемеуге арнайы көндірмеу керек. Мұндай жазалар болмаса да, бала өз әрекеттерінің салдарын үйренеді. Мысалы, егер ол орындықты сындырса, болашақта ол еденге отыруы керек.

Сондай-ақ, бұл бөлімде Руссо балаларға меншік сезімі сияқты терең ақыл-ойды қалыптастыру мүмкіндігі туралы айтады. Романда меншік сезімі Эмиль мен бағбан Гобермен мысал ретінде сипатталады, ол бағбан қауын өсірген жерді алғысы келді.

Үшінші бөлімде бала ақыл-ой мен физикалық тұрғыдан өтті, әлемді белсенді түсіне алады, бірақ оған мораль жетіспейді. Руссо балаға оқуға арналған пәндерді таңдауға мүмкіндік беру мүмкіндігін, сонымен қатар іс жүзінде көп нәрсені зерттейтін әдісті, мысалы, қол жетімді өсімдіктер арқылы биологияны сипаттайды.

Төртінші бөлімде моральдық тәрбие басталады, оған Руссо сәйкес: жақсы сезімдер, жақсы пікірлер, ізгі ниет кіреді. Дәл осы қасиеттерді дамыту үшін Сіз қандай-да бір мүліктің өкілі емес, адамды тәрбиелеуге тырысуыңыз керек. Сезімдер мен ұмтылыстарды тәрбиелеу керек, бірақ дін саласында ештеңе таңдамау керек, өйткені ақылды адамның өзі дұрыс тұжырымға келе алады.

Сондай-ақ, қыздарды тәрбиелеуге арналған бесінші бөлім бар. Онда Эмиль Софидің қалыңдығы туралы айтылады. Әйелдер үшін басты қасиеттер-басқаларға (тиісінше, ер адамға) бағыну және тәуелділік, сондықтан Руссо адамзаттың әдемі жартысының өкілдерін интеллектуалды дамыту мен жан-жақты тәрбиелеуге ерекше талаптар көрмеді.

Д жон Уотсон (Бродес ) (1878-1958) - американдық психолог, бихеовиризмнің негізін қалаушы. Профессор. Дж. Гопкинс атындағы (1908-1920) американдық психологиялық қоғамның президенті.

Уотсон психологияны қайта құруға тырысты, ол нақты эксперименттік әдістерді қолдана отырып, жаратылыстану ғылымдарының бірі болуы керек-деген пікірде болды.

Альберт, Питер және қоян

Уотсон шартты рефлекстің көмегімен он бір айлық Альбертке эксперимент жасау арқылы өз теориясының дұрыстығын баршаға дәлелдеді. Бастапқыда ешқандай егеуқұйрықтан қорықпаған бала эксперимент соңына қарай ақ егеуқұйрықтан қорқатын болды. Тәжірибе соңында Уотсон «адамдардың қорқыныш сезімдері мен уайымдары балалық шақта туындайды» деген қорытынды жасады.

Уотсон Альберттің сынағын алдын ала эксперименттік зерттеу ретінде сипаттады. Бірақ ол ешқашан ойдағыдай іске аспады. Психологтар содан бері біршама әдіснамалық кемшіліктерді байқағанмен, Альбертті зерттеудің нәтижелері ғылыми дәлел ретінде қабылданып, барлық психологиялық оқулықтарға енді. Оның бұл еңбегі қанша жерден шала болғанымен, үлкен танымалдыққа ие болды. Уотсонның тыңдарманы Мэри Ковер үш жасар Питер есімді балаға тәжірибе жүргізді. Бала осы тәжірибеге дейін қояннан қатты қорқатын болған. Питер тамақ ішіп отырғанда, қоянды сонда алып келетін, алайда баланы шошытпас үшін алыста ұстайтын. Бұл көрініс бірнеше рет қайталанған соң, бірте-бірте қоянды балаға жақынырақ ұстайтын болды. Кейін Питер қоянға бауыр басып кетті, қорыққаны былай тұрсын, оны сипайтын болды. Сөйтіп, ол қояннан да, оған ұқсас басқа жануарлардан да қорықпайтын болды. Мэри Ковер Джонстың зерттеулері мінез-құлық терапиясының негізін салды. Арада елу жыл өткен соң бұл әдіс кеңінен танымал болды. Ол ұзақ уақыт бойы Берклидегі Калифорния университетінің Балаларды қорғау институтында еңбек етті. 1968 жылы «Баланы дамыту психологиясына қосқан зор үлесі үшін» атағымен марапатталды.

Тьерри Вильям Прейер (ағыл. Thierry William Preyer ; 4 шілде 1841, Мосс-Сайд, Ұлыбритания - 15 шілде 1897, Висбаден, Германия) - физиолог. Даму психологиясының негізін қалаушылардың бірі болып саналады. Ол 1882 жылы "баланың жаны" ("die Seele des Kindes") кітабын шығарғаннан кейін танымал болды, онда ол өзінің ұлына туғаннан бастап 3 жасқа дейінгі бақылауларын көрсетті. Кітапта ғылыми көзқарас болды және баланың сезім, моторика, ерік-жігер, ойлау және сөйлеу қабілеттерін дамыту кезеңдері туралы айтылды. В. Прейердің еңбектері баланың жеке басының дамуын жүйелі зерттеудің негізін қалады. Оның шығармалары мен еңбектерінен: "Die Blausäure", "Die Blutkrystalle", "die Seele des Kindes", "Elemente der allgemeinen Physiologie", "Farben und Temperatursinn", "Die Ursache des Schlafes", "Akustische Untersuchungen", "Elemente der reinen empfindungslehre", "Reise nach Island"; Брэдтің "гипноз" және "Valacritis Genese des Thieres"аудармасы. Ол эмбрионның физиологиясын ("Physiologie des Embryo") жазды және оның әйгілі семсермен хат-хабарларын жариялады. Йенадан шыққаннан кейін Прейер тағы бірнеше жыл Берлин университетінің физиология кафедрасының доценті болды және 1897 жылы қайтыс болды

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.