Тромбоэмболияны емдеу

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

коммерциялық емес акционердік қоғам

"Ветеринария" факультеті

"Биологиялық қауіпсіздік" кафедрасы

СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ

Тромбоэмболия. Тромбоэмболиялық синдром. Тромбоэмболияның ағзалық, ұлпалық, торшалық морфогенезінің сипаты және гистохимиясы

тақырыбына орындалған

Орындаған: Орынтай Арайлым 308 топ студенті

Өткізген күні:24. 04. 20ж.

Тексерген: Джангабулова А.

Тексерген күні:

Оқытушының қолы:

Алматы, 2020ж

Жоспары

І. Кіріспе . . . 3

ІІ. Негізгі бөлім . . . 5

2. 1. Тромбоэмболия . . . 5

2. 2. Тромбоэмболиялық синдром . . . 8

2. 3. Тромбоэмболияның ағзалық, ұлпалық, торшалық морфогенезінің сипаты және гистохимиясы . . . 10

ІІІ. Қорытынды . . . 14

IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . 15

І. Кіріспе

Жүрек пен қан және лимфа тамырларының мүлтіксіз қызметінсіз қандай болсын мүшедегі, жалпы денедегі тіршіліктің әдеттегідей өтуі мүмкін емес. Мүшелер мен өрмелердегі тіршілік әрекеттері оттегі мен қоректік заттар қажетті деңгейде жеткізіліп тұрғанда ғана, торшадағы физиологиялық ыдырау өнімдері үнемі шығарылып тұрғанда ғана ауытқусыз өтеді.

Қан және лимфа айналымының бұзылуы өрмелік метаболизмнің бұзылуына, яғни өрменің құрылымының бүлінуіне, сөйтіп дистрофияның немесе некроздың туындауына әкеледі. Қан айналымының бұзылуы жалпы және жергілікті сипаттарда болады.

Қан айналымының жалпы бұзылуы бүкіл денені қамтыса, жергілікті қан айналымының бұзылуы белгілі бір мүшенің қан тамырларындағы өзгерістерге, олардың қызметін реттейтін жүйе және ішкі секреция бездерінің ақауларына байланысты туындайды. Сол жергілікті қан айналмының бұзылуының бірі - эмболия.

Эмболия (грек. embole-баса көктеп кіру) - әдетте қан құрамында болмайтын денешіктердің қанда пайда болып, олармен белгілі бір қан тамырының тығындалуы. Ондай денешіктер эмбол деп аталады. Қан ағысымен эмболдар үш бағытта жылжиды:1) қан айналымы үлкен шеңберінің веналары мен жүректің оң жақ қуыстарынан шыққан эмбол қан айналымының кіші шеңберінің тамырларына, яғни өкпе тамырларына, барып тоқтайды; 2) жүректің сол жақ қуыстарынан, қолқадан және ірі артериялардан шыққан эмбол талақ, ішек тамырларын, т. б. тамырларды бітейді; 3) қақпалық жүйе тамырларынан шыққан эмбол бауыр қақпасы венасының тармақтарына жетеді.

Ветеринариялық тәжірибеде қан айналымының бұзылуының және көбінесе жануардың өлімінің себептерінің бірі эмболияның бір түрі - тромбоэмболия. Кейде иелеріне үй жануарларын ветеринарлық клиникаға жеткізуге уақыттары жетпейді, бұл ауру өте тез дамып келеді.

Медицинада алғаш рет тамырларды бітеп тастау (эмболия) немесе (қан ұюы) кейіннен қоршаған органдар мен ұлпаларға қан беруді бұзу туралы түсінік енгізілді. Ветеринарлық медицинада мысықтардағы тромбоэмболия мен жүрек ауруы арасындағы себептік байланыстың барын көрсететін алғашқы тәжірибелік жұмыс ХХ ғасырдың 60-жылдарында жүргізілді.

Тромбоэмболия - бұл тромбтың, яғни қан ұйығышының артерияның бітелуі (эмболизациясы) нәтижесінде пайда болатын табиғи қан айналымының жедел бұзылуы.

Тромбоэмболия - кенеттен дамитын, тез дамитын және жиі қайталанатын ауру. Негізгі этиологиялық фактор - жүрек жеткіліксіздігі емделмейтін болғандықтан, тромбоэмболиясы бар жануарларды өмір бойы байқап, емдеу керек. Мұндай науқасқа тұрақты неврологиялық тексеру үшін ветеринарлық клиникаға үнемі бару қажет. Тәжірибелі мал дәрігерінің кәсіби қамқорлығымен мұндай үй жануарлары күрделі асқынусыз толық өмір сүре алады.

Үйде бұл аурудың болуын анықтау өте қиын, бірақ дұрыс емес нәрсенің болуын үй жануарларының жалпы мінез-құлқымен анықтауға болады.

Егер жануар өздеріне тән емес мінез көрсете бастаса, жоғалып кетсе, маманға барудың уақыты келді. Бұл, әсіресе, егер сіздің үй жануарыңыз жақында операция жасаса немесе күрделі ауру болған жағдайда.

Тромбоэмболияның патофизиологиясы (ТЕ) .

- Эндотелийдің нашарлауы. Қалыпты жағдайда қан тамырларының эндотелийі антикоагулянт қызметін атқарады. Қалыпты емес (зақымдалған) эндотелий зақымдану орнында қан ұйығышының пайда болуына ықпал етеді.

Blood Қан ағу жылдамдығының өзгеруі - бұл TE-ге әкелетін себептердің бірі. Қан ағымының ауытқулары жүрек-тамыр аурулары бар науқастарда жиі кездеседі. Қан стазасы тромбоциттер мен қан тамырлары эндотелийімен коагуляция факторлары арасындағы байланыстарды арттыруға мүмкіндік береді, осылайша коагуляцияға ықпал етеді. Турбулентті ағын эндотелий жарақатының пайда болуына әкелуі мүмкін, сонымен қатар коагуляцияға ықпал етеді.

- Коагуляцияның өзгеруі. Гиперкоагуляция иттерде де, мысықтарда да TE-мен анықталды. II, V, VII, IX, X, XII коагуляция факторларының артуы және фибриноген III табиғи антикоагулянттық антитромбиннің төмендеуімен бірге әртүрлі патологиялары бар жануарлардың әртүрлі түрлерінде анықталды. Кейбір коагуляциялық бұзылулар аорталық тромбоэмболиясы бар мысықтарда нақты анықталды.

Артериалды жүйеде пайда болатын қан ұйығыштары, негізінен тромбоциттерден тұрады. Артериялық тромбоэмболизмнің салдары өткір және жиі апатты салдарға әкеледі. Жануардағы аорта ТЭ - бұл ветеринарлық медицинада артериалды ТЕ-нің ең көп кездесетін мысалы. Ауру жануарда әрдайым дерлік маңызды жүрек ауруы және жүректің тоқырауы болады. Алайда, кейбір жануарларда жүрек ауруына бейім болса да, жүрек жеткіліксіз тромбоэмболиямен ауыратын жағдайлар сипатталған.

ІІ. Негізгі бөлім

2. 1. Тромбоэмболия

Ұйыс эмболия (тромбоэмболия) - ұйыстың түгелдей не белгілі бір бөлігінің үзіліп түсуіне байланысты пайда болады, жиі кездеседі. Қан айналымы үлкен шеңбері веналарындағы ұйыс эмболға айналса, ол өкпе артериясының тармақтарын бітеп тастайды. Осыған орай өкпеде қан араласқан инфаркт пайда болса, мал өліп кетуі мүмкін. Жүректің қос жармалы қақпашаларындағы ұйыс ыдыраса бүйрек пен талақ артериялары, ал шажырқайлық алдыңғы артериядағы ұйыс ыдыраса, ішек артериялары тығындалады да, аталған мүшелерде қан айналымдық өлі ошақтар пайда болады.

Ветеринарлық мамандар сонымен қатар тромбоэмболия факторларының арасында - созылмалы миокард жеткіліксіздігі, сондай-ақ бүйрек құрылымдарының функционалдық сипаттамаларының бұзылуын ерекшеледі.

Эмболдың (тромбтың) орналасуы, әдетте, аорты екі бөлікке бөлу аймағында болады. Бірақ тромбоэмболия жануарларда бүйрек артериялары немесе өкпе артерияларында да диагноз қойылған.

Қан ұйығышының ең үлкен қауіптілігі мынада, эмбол қан тамырлары плексусы бойымен қозғалатындықтан, артқы немесе алдыңғы білектерге қан беруді толық тоқтату мүмкін. Патологиялық жағдайдың нәтижесінде мысықтарда табанның парезі мен параличін дамытады, ал некротикалық табиғат процесі көбінесе дененің бөліктерінде тамырдың бітеліп қалған қан ұюы пайда болады.

Маңызды артерияны тромбпен бітеп тастау ас қорыту жүйесімен, бүйрекпен байланысты мәселелерге алып келеді, сонымен қатар орталық жүйке жүйесіне кері әсерін тигізіп, мидың зақымдалуына әкеледі. Жануарлардың әрбір иесі тромбоэмболияға, патологияның негізгі белгілеріне не әкелетінін нақты білуі керек, бұл сізге ветеринарлық клиникаға тезірек көмек сұрап, үй жануарыңыздың өмірін сақтап қалуға мүмкіндік береді.

Бөлшектер тромбтан шығарылып, жануарлардың денесіне таралады, ұсақ тамырларды бітеп, қан айналымын бұзады. Бұл жағдайда қабыну реакциясы басталады, ол тромбтарды ерітеді және тым көп тамырларға немесе үлкен тамырға (өкпе артериясы, қолқа) әсер етсе, жануардың өміріне қауіп төндіреді.

Ветеринарлық медицина мамандары тромбоэмболияның екі түрін ажыратады - артериялық және веноздық. Бұл қан тромбынан пайда болған эмболдың орналасуына байланысты.

Тромбоэмболизмнің веноздық формасы ветеринарлық клиникалық тәжірибеде артериалдыдан гөрі үлкендік дәрежесіне байланысты диагноз қойылған. Бұған тамырлар арқылы қанның баяу ағуы себеп болады. Сонымен қатар, артериялық тамырлар бір-бірімен тығыз байланысқа түсіп, оларда тромбтардың пайда болуына жол бермейді. Алайда веноздық тромбоэмболия аса қауіпті деп саналмайды, өйткені ол өмірлік функцияларға тікелей әсер етпейді және тез өлімге әкелмейді.

Артериальная тромбоэмболия кошек

Тромбоэмболия пайда болу себептері:

Тромбоэмболияның себебі - көптеген факторларға байланысты қан ұйығыштарының пайда болу үрдісі. Қанның коагуляциясының жоғарылауының нәтижесі тамыр қабырғасына зақым келтіруі, белгілі бір ферменттердің, соның ішінде ас қорыту заттарының қанға енуі болуы мүмкін. Сондай-ақ, тромбоздың көбеюі антикоагулянтты қан жүйесінің бұзылуымен, яғни қанның коагуляциясын бәсеңдететін заттардың шығарылуының төмендеуімен байқалады.

Қан тамырларындағы қан ұюын тудыратын бірнеше негізгі факторлар бар:

-қанайналым жүйесіндегі жалпы бұзылулар;

-қан тамырларының тұтастығына зақым келтіру;

-қандағы ферменттердің болуы;

-сепсис және жұқпалы аурулар;

-ісік түріндегі ісік;

-уланумен улану;

-алдыңғы операция;

-жүрек аурулары және жүрек-тамыр жүйесі.

Жануарлар жүрек-қан тамырлары ауруларына бейім келеді, сондықтан қан ұйығыштарының пайда болу мүмкіндігі өте жоғары.

Егер іштің аортасында қан ұюы пайда болса, онда жануар ақсақтық пен жүру өзгерісін сезінеді.

тромб в аорте у кота

1-сурет. Мысықтың аортасында қан ұйығы көрсетілген.

Сонымен қатар, тромб артқы аяқтардың толық параличінде көрінуі мүмкін, бұлшықеттер қатай бастайды, жанасу ауырсынуды тудырады.

Ең алғашқы сыртқы белгі - бұл табаны мен тырнақтардың жарылуы.

Тромбаның дәл орналасуын келесі белгілер арқылы түсінуге болады:

- бүйрек артериясының тромбоэмболиясы - бел аймағындағы ауырсыну, құсу;

- мезентерлік артериядағы тромб - іштің күрт ауыруы, құсу және қан араласқан диарея;

- церебральды тромбоэмболия - құрысулар, кома, вестибулярлық аппараттың жұмысының бұзылуы (қозғалыстың үйлестірілуінің жоғалуы және т. б. ) ;

- өкпе тромбы - үй жануарларында тыныс алу проблемалары бар, алаңдаушылық және жөтел бар.

Осылайша, бұл аурудың көптеген себептері болуы мүмкін, мысалы, шок, хирургиялық араласу, буаз кезіндегі патология, жарақат, аллергия, ишемия, қан кету, қанның ұюын жоғарылататын дәрілерді негізсіз қолдану және т. б.

Сарапшылар көптеген жолмен аурудың белгілері процестің орналасқан жеріне байланысты болатынына сенімді.

Тромбоэмболияның ең айқын белгілері келесідей көрінеді:

- Мысықта қимылдарды үйлестіру бұзылады, ақсақтық пайда болады.

- Артқы жағын сезіну екі аяқтың сал ауруын анықтауы мүмкін. Сонымен қатар, олардағы бұлшықеттер тас сияқты ериді.

- Табанның табаны бозғылт бозарған.

- Егер тромб бүйрек артерияларын бітеп тастаса, жануар бел аймағында ауырсынуды бастайды, қатты құсу пайда болады. Қан анализі құрамында азотты метаболизм өнімдерінің құрамы жоғарылағанын көрсете алады.

- Мезентериальды артерия тромбоэмболиясы, үй жануарлары диарея мен құсуды бастайды, көбінесе ағызу кезінде қанның болуы. Іштің пальпациясы ауырсыну реакцияларына әкеледі.

- Кома, эпилептикаға ұқсас ұстамалар және вестибулярлық аппараттың жұмысындағы бұзылулар - бұл мидың қан тамырларында орналасқан қан ұйығышының белгілері.

- Егер өкпе артериясында қан ұйығы пайда болса, онда үй жануарлары қатты жөтел, тыныс алуды бастайды. Шырышты қабаттары бозғылт болады. Пульс әлсірейді, қақырықты веналар ісінеді.

Тромбоэмболиямен ауыратын үй жануарларының тірі қалуы туралы статистикалық зерттеулердің деректері өте көңілсіз. Тромбаның болуы ишемиялық токсиндердің қанға енуімен күшейеді. Бірге, бұл жануарлар ағзасындағы патологиялық процестердің бірнеше дамуына әкеледі.

Мысықтардағы тромбоэмболизмді уақтылы анықтаған кезде ғана емдеуге болады. Білікті маман дер кезінде диагноз қойып, дереу басталған емдеу қан тамырлары арқылы өтетін қан ұйыған мысықтың шығынын азайтуға мүмкіндік береді. Әйтпесе, өлім қаупі күн өткен сайын артады.

2. 2. Тромбоэмболиялық синдром

Тромбоэмболия - патологиялық жағдай. Тромботикалық эпизодтар кезінде жануарда нормокоагуляция немесе гиперкоагуляция жағдайы болуы мүмкін. Өкпе артериясының тромбоэмболиясы кенеттен өлу себебі болса, үлкен қанайналым жүйесіндегі қан тамырлардың эмболиясы көптеген ағзалардың инфарктына соқтырады, ол тромбоэмболиялық синдром деген атпен белгілі. Өкпе артериясындағы тромбоэмбол көзі төменгі қуыс венаны түзуші вена қан тамырлары.

Тромбоэмболия синдромының патогенезі

Контактты активтендіру арқылы фибрин түзілуін бастау плазма факторының эндотелий бетіндегі протеаза факторына протеолитикалық түрленуін талап етеді. Фактор коагуляция каскадында келесі ферментті активтендіреді, бұл өз кезегінде факторды факторға айналдырады. Ішкі реакция коагуляция жолы деп аталатын реакциялар қатары тромбин мен фибрин түзілуін ынталандырады. Алайда, жарақат алған жерде тромбтың пайда болуы мен тұрақтылығы үшін ішкі жолдың маңызы шектеулі, себебі факторлардың жетіспеушілігі қалыпты қан кетумен байланысты емес.

Тромбоэмболия синдромының этиологиялық факторлары

Бірқатар негізгі патологиялық процестер мен аурулар артериялық тромбоздың дамуына жауап береді, соның ішінде:

- Гипертрофиялық кардиомиопатия, атриальды фибрилляция, ашық артерия, қуыс аралық септальды ақау, ерте қарыншалық кешендер және басқа жүрек аурулары салдарынан өкпе гипертензиясы;

- Таралған тамыр ішілік коагуляция;

- Кортикостероидтарды, винкристинді жақында қолдану;

- Неоплазия - остеосаркома;

- Иммунды-тромбоцитопения, иммунды-гемолитикалық анемия;

- Созылмалы бүйрек ауруы, нефротикалық синдром;

- Ақуыздың жоғалуы бар энтеропатиямен байланысты гипоальбуминемия;

- Дирофилярия, атап айтқанда ересектерге қарсы терапия;

- Бактеремия немесе вирусемиямен байланысты жұқпалы аурулар;

- Иотрогендік - тамырішілік катетерлерді қою, соңғысын кездейсоқ сүндеттеу (өте сирек) ;

- Темірдің жетіспеушілігі;

- Спленэктомия

Қан ұйығыштың орналасуына байланысты ауру ағзада жедел қызба, аускультативті жүрек күңкілдері, летаргия, синус тоқтау, тыныс алудың қысқаруы (өкпе ісінуі мен пневмоторакс салдарынан) немесе төменгі арқадағы ауырсыну (жедел нефрит) пайда болады.

Өкпе артериясының тромбозы бар иттерге арналған гематологиялық мәліметтерге натуруретикалық фактордың, креатининнің, креатинин киназасының, жүрек тропонинінің, D-димер концентрациясының және NT-proBNP деңгейінің жоғарылауы кіреді.

Артериялық тромбоэмболиямен иттің зәрін талдау әдетте протеинурияның әртүрлі дәрежесін протеинге, креатининнің концентрациясына 0, 5-тен асады.

Соңғы диагнозды әдетте эхокардиографиялық немесе өлімнен кейінгі тексеруден кейін жасауға болады.

Нарушения гемодинамики плечевой артерии при тромбозе у кошки Тромб в просвете плечевой артерии у кошки

2. 3. Тромбоэмболияның ағзалық, ұлпалық, торшалық морфогенезінің сипаты және гистохимиясы

Жеңіл микроскопия үшін материал 10% формалин ерітіндісінде бекітілді. Стандартты сымдардан кейін гематоксилин-эозинмен боялған LEICA RM 2145 микротомомасы (Leica Biosystems, Германия) дайындалған. Морфологиялық өзгерістерді оптикалық жарық деңгейінде 10 көру аймағында × 40 және × 100 өлшемінде LEICA CME бинокулярлық микроскопының көмегімен (Leica Biosystems, Германия) жүргізілді.

Өкпе тіндерінің гистологиялық бөлімдерінде интактілі емес, жалған жұмыс жасайтын және егеуқұйрықтың төменгі қан тамырлары окклюзиясынан кейін 1, 4 сағаттан кейін қан ағымы басталған кезде өкпе тінінде патологиялық өзгерістер анықталған жоқ: альвеолалар мен қан тамырларында зақым байқалмады; тіндер мен альвеолалардағы эритроциттер, сондай-ақ патологиялық мөлшердегі эдематозды сұйықтық болмады. Макроскопиялық жолмен өкпенің көлемі ұлғаяды. Бөлімдерде орта және кіші артериялардың люмендерінде «құрттар» түріндегі қанның көп жинақталуы кездеседі. Микроскопиялық жағынан өкпенің суреті гетерогенді. Өкпенің паренхимасы едематозды, тамырлары толыққанды, нейтрофилдердің араласуымен лимфо-гистоциттік инфильтрация ошақтары анықталған. Сонымен бірге кіші және орта калибрлі артериялық тамырларда люменді толығымен немесе ішінара кедергі келтіретін аралас тромби анықталады. Қуық артерияларының артериялық тамырларында аралас сипаттағы тромби анықталады, бұл люмені толығымен немесе ішінара бөгейді.

в (2).jpg в1 (2).jpg

Диагностика

Тромбоэмболизмнің диагностикасы көптеген әдістер негізінде жүргізіледі:

- Неврологиялық тексеру.

- Қанның ұю уақытын зертханалық анықтау.

- Тромбокоагулометрия.

- Клиникалық белгілерді анықтау (температураның өзгеруі, ауырсыну, парез, паралич және т. б. ) .

в2 (2).jpg

Биохимиялық және клиникалық қан анализі .

- Ангиография (арнайы радиоактивті заттарды қолдану арқылы алынған қан тамырларын рентгендік зерттеу) . Бұл әдіс осы аурудың ең ақпараттылығы болып табылады.

- Кардиологиялық тексеру (Rg-KG, эхокардиография) .

- Доплермен тамырлардың ультрадыбыстық зерттеуі.

- Жануар қайтыс болған жағдайда, өлімнен кейінгі автоопсия жасалады.

тромб в сердце (в левом желудочке) у кота

Бұл суретте мысықтың қан ұюы (сол жақ қарыншада) .

Жүргізілген барлық зерттеулердің нәтижелері бойынша жануарлар топтарға бөлінеді, сондықтан емдеудің нәтижесі мен таңдауын болжау қажет:

1 топ. Оған 1-3 дәрежелі неврологиялық аурулары бар науқастар кіреді, ал компенсацияланған қан айналымы бұзылыстары және ишемияның жұмсақ түрі бар. Уақытылы емделу кезінде осы топтың пациенттері 100% тіршілік етеді және барлық аяқ-қолдардың функцияларын толық сақтайды. Көбінесе, мұндай пациенттерде өзін-өзі қалпына келтіру пайда болуы мүмкін, алайда, емделмеген кезде рецидивтер әрдайым байқалатындығын атап өту керек!

2 топ. Оған 3-4 дәрежелі неврологиялық бұзылулары бар жануарлар, қан айналымы - субкомпенсацияланған, ишемия дәрежесі - орташа. Бұл топтағы тірі қалу 80% құрайды, аяқ-қолдардың функцияларын толық қалпына келтіру мүмкін емес.

3 топ. 5-ші дәрежелі неврологиялық бұзылулары бар науқастар оған жатады. Мұндағы өлім 98% құрайды, бірақ сирек жағдайларда мұндай науқастар әлі де тірі қалуы мүмкін.

Тромбоэмболияны емдеу

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.