Бала асырап алудың құқықтық салдары
ҚР Білім және Ғылым министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Университеті
Реферат
Тақырыбы: Бала асырап алу
Орындаған: Нұрланқызы Н.
Топ: ЭФ20-1К
Қабылдаған: Шалдарбекова М.
Шымкент, 2020жыл
Жоспар
Кіріспе
1.Бала асырап алу отбасы құқығының институты ретінде құқықтық реттеу
2. Бала асырап алудың құқықтық салдары.
3. Бала асырап алуды құқықтық реттеу.
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
1. Бала асырап алу отбасы құқығының институты ретінде құқықтық реттеу.
Бала асырап алу - бұл құқықтық институт. Себебі, бала асырап алу заңды актілер арқылы жүзеге асырылады және бала асырап алу, сонымен қатар қоғамдық қатынастардың белгілі түрі ретінде болуы мүмкін. Бала асырап алудың мақсаты - толық көлемде заңдармен сәйкес бала құқығын қамтамасыз ету.
Бала асырап алу кезінде объективті және субъективті критерийлер қолданылады. Объективті критерийге бала асырап алушының отбасында баланың дұрыс дамуына, тәрбиелену мен білім алуға жағдайлардың болуы. Субъективті критерийге бала асырап алушыға тікелей қатынастың болуы, яғни ол баланы бағу ғана емес, сонымен қатар оның дұрыс тәрбиеленуін қамтамасыз ету.
1.2 Бала асырып алудың құқықтық салдары.
Кәмелетке толмаған балаларға қатысты және солардың мүдделеріне сәйкес ғана ұл немесе қыз асырап алуға жол беріледі.
Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын бұл балаларды Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтарына тәрбиелеуге беру мүмкін болмаған жағдайларда ғана шетелдіктерге асырап алуға, не балалардың туыстарына осы туыстарының азаматтығы мен тұрғылықты жеріне қарамастан асырап алуға берілуі мүмкін.
Балалар Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерлерде тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтарына, балалардың туысы емес шетелдіктерге аталған балалар орталықтандырылған есепке қойылған күннен үш ай өткеннен соң асырап алуға берілуі мүмкін.
Бала асырап алғысы келетін шетелдіктер:
- баланы жеке өзі таңдап алуға,
- кемінде екі апта бойы тікелей жақын араласуға,
- қорғаншы мен қамқоршы органға баланы асырап алғысы келетіні туралы жазбаша арыз өткізуге,
- мемлекеттік лицензиялар негізінде осындай қызметті жүзеге асыратын агенттіктер беретін ықтимал ата-аналардың қаржы жағынан әл-ауқаты туралы анықтама,
- отбасы жағдайы туралы анықтама,
- денсаулық жағдайы және жеке басының адамгершілік қасиеттері туралы анықтама беруге міндетті.
Тұлғалардың өтініші арқылы сот асырап алу процедурасын жүзеге асырады.Сот процессінде міндетті тәртіпте асырап алушының жағдайы тексеріледі.Шетелдіктер асырап алуы үшін қосымша процедуралардан өтуі тиіс.Шетел тұлғалары баланы алып кетуі үшін құзыретті органның рұқсатын алуы тиіс, консулдық есепке енгізу үшін келесідей құжаттар:
- асырап алынған баланы консулдық есепке енгізуі үшін өтініш
- асырап алушының жеке басын анықтайтын құжаты
- баланың 2 суреті
- баланың нотариалды куәландырылған туу туралы куәлігінің көшірмесі
- нотариалды куәландырылған асырап алу куәлігінің көшірмесі тапсырылуы тиіс
Бала асырап алуды бала асырап алуға тілек білдірген адамдардың арызы бойынша сот жүргізеді. Бала асырап алу туралы істерді сот азаматтық іс жүргізу заңдарында көзделген ережелер бойынша ерекше іс жүргізу тәртібімен жүргізеді.Балаларды асырап алу туралы істерді сот қорғаншы және қамқоршы органдардың қатысуымен қарайды.Қазақстан Республикасында аймақтық,орталық есеп жүргізіледі немесе Қазақстан Республикасы азаматтары үшін арнайы журнал есебі жүргізіледі.Бала асырап алатын тұлға біріншіден құзыретті органға арыз жазуы тиіс.Асырап алу үшін арызға келесідей құжаттар қосылып тапсырылады:
- баланың туу туралы куәлігі
- құзыретті органдардың денсаулық жағдайына байланысты медициналық қорытындысы
- заң талап етсе,баланы асырап алу үшін ата-анасының келісімі
- бала 10 жасқа толса , баланың келісімі
- өтініш беруші асырап алушы екендігін куәландыратын дәлелдер
- асырап алушының өмір сүру жағдайын тексергендегі қорытынды құжат
2. Бала асырап алуды құқықтық реттеу
Бала асырап алушының және асырап алынған баланың құқықтары мен міндеттері баланы асырап алу туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап туындайды. Сонымен қатар, сот баланы асырап алу туралы соттың шешімі заңды күшіне енген күннен бастап үш күн ішінде осы шешімнің көшірмесін шешім шығарған орны бойынша азаматтық хал актілерін жазатын орган мен қорғаншы және қамқоршы органға жіберуге міндетті. Бала асырап алу азаматтық хал актілерінің мемлекеттік тіркеуі үшін белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуге тиіс.
Бала асырап алуға тілек білдірген адамдарды есепке алу жергілікті атқарушы органдар белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын балаларды асырап алуға тілек білдірген шетелдіктерді есепке алу Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі белгілейтін тәртіппен жүргізіледі.
Бала асырап алуға бала асырап алушы адамның отбасында баланың қалыпты дамуы, тәрбиеленуі және білім алуы үшін жағдайлар болған кезде рұқсат етіледі.
Мына адамдар:
1) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шектеулі деп таныған адамдарды;
2) сот біреуін әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шектеулі деп таныған ерлі-зайыптыларды;
3) сот арқылы ата-ана құқықтарынан айрылған немесе сот ата-ана құқықтарын шектеген адамдарды;
4) өзіне заңмен жүктелген міндеттерді тиісінше орындамағаны үшін қорғаншылық (қамқоршылық) міндеттерден шеттетілген адамдарды;
5) егер өз кінәлары бойынша сот шешімімен бала асырап алудың күші жойылса, бұрынғы бала асырап алушы адамдарды;
6) денсаулық жағдайы бойынша ата-ана құқықтарын жүзеге асыра алмайтын адамдарды қоспағанда, қай жыныстан болса да кәмелетке толған адамдар бала асырап алушылар бола алады. Баланы асырап алуға, оны қорғаншылығына (қамқоршылығына) алуға, патронатқа алуға болмайтын адамның бойындағы ауруларының тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
Бір-бірімен некеде тұрмайтын адамдардың белгілі бір баланы бірлесіп асырап алуына болмайды. Некеде тұрмайтын асырап алушы мен асырап алынушы баланың жас айырмасы кем дегенде он алты жас болуы тиіс және сот дәлелді деп таныған себептер бойынша жас айырмасы қысқартылған болуы мүмкін.
Баланы асырап алу үшін оның ата-аналарының келісімі қажет. Жасы он алтыға жетпеген, кәмелетке толмаған ата-аналардың баласын асырап алғанда, сондай-ақ олардың ата-аналарының немесе қорғаншыларының (қамқоршыларының), патронат тәрбиешілерінің келісімі, ал ата-аналары немесе қорғаншылары (қамқоршылары) болмаған жағдайда - қорғаншы және қамқоршы органның келісімі қажет. Бала асырап алуға ата-аналардың келісімі нотариат куәландырған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған бала тұратын мекеменің басшысы растаған не бала асырап алу жүргізілген орындағы немесе ата-ананың тұрғылықты жеріндегі қорғаншы және қамқоршы орган бекіткен арызда көрсетілуге тиіс, сондай-ақ бала асырап алу ісін жүргізу кезінде сотта тікелей білдірілуі мүмкін. Бала асырап алу туралы сот шешімі шығарылғанға дейін ата-аналар бала асырап алуға өздері берген келісімінің күшін жоюға құқылы.
Ата-аналар нақты адамдарға не нақты адамды көрсетпей-ақ баланы асырап алуына келісім беруі мүмкін. Қорғаншы және қамқоршы органдар сотқа баланы асырап алудың бала мүдделеріне сай келетіні туралы қорытынды береді. Мұндай қорытынды баланы оның өгей әкесі (өгей шешесі) асырап алған кезде талап етілмейді.
Қорғаншылықта (қамқоршылықта) тұрған балаларды асырап алу үшін олардың қорғаншыларының (қамқоршыларының) жазбаша түрдегі келісімі қажет, ал патронат туралы шарт бойынша тәрбиеленіп жатқан балаларды асырап алу үшін патронат тәрбиешілерінің жазбаша түрдегі келісімі қажет. Ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған және тәрбие, емдеу мекемелері мен басқа да мекемелердегі балаларды асырап алу үшін осы мекемелер басшыларының жазбаша түрдегі келісімі қажет.
Баланы ата-аналарының келісімінсіз асырап алу, егер ата-аналарын: сот белгісіз немесе өлген, хабар ошарсыз кеткен деп таныса; сот әрекетке қабілетсіз деп таныса; сот ата-ана құқықтарынан айырса және баламен бірге тұрмайтын және сот дәлелсіз деп таныған себептер бойынша алты айдан астам уақыт бойы оны тәрбиелеу мен асыраудан жалтарып жүрсе, олардың баланы асырап алуға келісімі талап етілмейді.
Асырап алынған баланың өз аты, әкесінің аты және тегі сақталады. Бала асырап алушының өтініші бойынша, егер бұл балаларның мүдделеріне қайшы келмейтін болса, асырап алынған балаға бала асырап алушының тегі, сондай-ақ ... жалғасы
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Университеті
Реферат
Тақырыбы: Бала асырап алу
Орындаған: Нұрланқызы Н.
Топ: ЭФ20-1К
Қабылдаған: Шалдарбекова М.
Шымкент, 2020жыл
Жоспар
Кіріспе
1.Бала асырап алу отбасы құқығының институты ретінде құқықтық реттеу
2. Бала асырап алудың құқықтық салдары.
3. Бала асырап алуды құқықтық реттеу.
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
1. Бала асырап алу отбасы құқығының институты ретінде құқықтық реттеу.
Бала асырап алу - бұл құқықтық институт. Себебі, бала асырап алу заңды актілер арқылы жүзеге асырылады және бала асырап алу, сонымен қатар қоғамдық қатынастардың белгілі түрі ретінде болуы мүмкін. Бала асырап алудың мақсаты - толық көлемде заңдармен сәйкес бала құқығын қамтамасыз ету.
Бала асырап алу кезінде объективті және субъективті критерийлер қолданылады. Объективті критерийге бала асырап алушының отбасында баланың дұрыс дамуына, тәрбиелену мен білім алуға жағдайлардың болуы. Субъективті критерийге бала асырап алушыға тікелей қатынастың болуы, яғни ол баланы бағу ғана емес, сонымен қатар оның дұрыс тәрбиеленуін қамтамасыз ету.
1.2 Бала асырып алудың құқықтық салдары.
Кәмелетке толмаған балаларға қатысты және солардың мүдделеріне сәйкес ғана ұл немесе қыз асырап алуға жол беріледі.
Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын бұл балаларды Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтарына тәрбиелеуге беру мүмкін болмаған жағдайларда ғана шетелдіктерге асырап алуға, не балалардың туыстарына осы туыстарының азаматтығы мен тұрғылықты жеріне қарамастан асырап алуға берілуі мүмкін.
Балалар Қазақстан Республикасының аумағынан тыс жерлерде тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтарына, балалардың туысы емес шетелдіктерге аталған балалар орталықтандырылған есепке қойылған күннен үш ай өткеннен соң асырап алуға берілуі мүмкін.
Бала асырап алғысы келетін шетелдіктер:
- баланы жеке өзі таңдап алуға,
- кемінде екі апта бойы тікелей жақын араласуға,
- қорғаншы мен қамқоршы органға баланы асырап алғысы келетіні туралы жазбаша арыз өткізуге,
- мемлекеттік лицензиялар негізінде осындай қызметті жүзеге асыратын агенттіктер беретін ықтимал ата-аналардың қаржы жағынан әл-ауқаты туралы анықтама,
- отбасы жағдайы туралы анықтама,
- денсаулық жағдайы және жеке басының адамгершілік қасиеттері туралы анықтама беруге міндетті.
Тұлғалардың өтініші арқылы сот асырап алу процедурасын жүзеге асырады.Сот процессінде міндетті тәртіпте асырап алушының жағдайы тексеріледі.Шетелдіктер асырап алуы үшін қосымша процедуралардан өтуі тиіс.Шетел тұлғалары баланы алып кетуі үшін құзыретті органның рұқсатын алуы тиіс, консулдық есепке енгізу үшін келесідей құжаттар:
- асырап алынған баланы консулдық есепке енгізуі үшін өтініш
- асырап алушының жеке басын анықтайтын құжаты
- баланың 2 суреті
- баланың нотариалды куәландырылған туу туралы куәлігінің көшірмесі
- нотариалды куәландырылған асырап алу куәлігінің көшірмесі тапсырылуы тиіс
Бала асырап алуды бала асырап алуға тілек білдірген адамдардың арызы бойынша сот жүргізеді. Бала асырап алу туралы істерді сот азаматтық іс жүргізу заңдарында көзделген ережелер бойынша ерекше іс жүргізу тәртібімен жүргізеді.Балаларды асырап алу туралы істерді сот қорғаншы және қамқоршы органдардың қатысуымен қарайды.Қазақстан Республикасында аймақтық,орталық есеп жүргізіледі немесе Қазақстан Республикасы азаматтары үшін арнайы журнал есебі жүргізіледі.Бала асырап алатын тұлға біріншіден құзыретті органға арыз жазуы тиіс.Асырап алу үшін арызға келесідей құжаттар қосылып тапсырылады:
- баланың туу туралы куәлігі
- құзыретті органдардың денсаулық жағдайына байланысты медициналық қорытындысы
- заң талап етсе,баланы асырап алу үшін ата-анасының келісімі
- бала 10 жасқа толса , баланың келісімі
- өтініш беруші асырап алушы екендігін куәландыратын дәлелдер
- асырап алушының өмір сүру жағдайын тексергендегі қорытынды құжат
2. Бала асырап алуды құқықтық реттеу
Бала асырап алушының және асырап алынған баланың құқықтары мен міндеттері баланы асырап алу туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап туындайды. Сонымен қатар, сот баланы асырап алу туралы соттың шешімі заңды күшіне енген күннен бастап үш күн ішінде осы шешімнің көшірмесін шешім шығарған орны бойынша азаматтық хал актілерін жазатын орган мен қорғаншы және қамқоршы органға жіберуге міндетті. Бала асырап алу азаматтық хал актілерінің мемлекеттік тіркеуі үшін белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуге тиіс.
Бала асырап алуға тілек білдірген адамдарды есепке алу жергілікті атқарушы органдар белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын балаларды асырап алуға тілек білдірген шетелдіктерді есепке алу Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі белгілейтін тәртіппен жүргізіледі.
Бала асырап алуға бала асырап алушы адамның отбасында баланың қалыпты дамуы, тәрбиеленуі және білім алуы үшін жағдайлар болған кезде рұқсат етіледі.
Мына адамдар:
1) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шектеулі деп таныған адамдарды;
2) сот біреуін әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шектеулі деп таныған ерлі-зайыптыларды;
3) сот арқылы ата-ана құқықтарынан айрылған немесе сот ата-ана құқықтарын шектеген адамдарды;
4) өзіне заңмен жүктелген міндеттерді тиісінше орындамағаны үшін қорғаншылық (қамқоршылық) міндеттерден шеттетілген адамдарды;
5) егер өз кінәлары бойынша сот шешімімен бала асырап алудың күші жойылса, бұрынғы бала асырап алушы адамдарды;
6) денсаулық жағдайы бойынша ата-ана құқықтарын жүзеге асыра алмайтын адамдарды қоспағанда, қай жыныстан болса да кәмелетке толған адамдар бала асырап алушылар бола алады. Баланы асырап алуға, оны қорғаншылығына (қамқоршылығына) алуға, патронатқа алуға болмайтын адамның бойындағы ауруларының тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
Бір-бірімен некеде тұрмайтын адамдардың белгілі бір баланы бірлесіп асырап алуына болмайды. Некеде тұрмайтын асырап алушы мен асырап алынушы баланың жас айырмасы кем дегенде он алты жас болуы тиіс және сот дәлелді деп таныған себептер бойынша жас айырмасы қысқартылған болуы мүмкін.
Баланы асырап алу үшін оның ата-аналарының келісімі қажет. Жасы он алтыға жетпеген, кәмелетке толмаған ата-аналардың баласын асырап алғанда, сондай-ақ олардың ата-аналарының немесе қорғаншыларының (қамқоршыларының), патронат тәрбиешілерінің келісімі, ал ата-аналары немесе қорғаншылары (қамқоршылары) болмаған жағдайда - қорғаншы және қамқоршы органның келісімі қажет. Бала асырап алуға ата-аналардың келісімі нотариат куәландырған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған бала тұратын мекеменің басшысы растаған не бала асырап алу жүргізілген орындағы немесе ата-ананың тұрғылықты жеріндегі қорғаншы және қамқоршы орган бекіткен арызда көрсетілуге тиіс, сондай-ақ бала асырап алу ісін жүргізу кезінде сотта тікелей білдірілуі мүмкін. Бала асырап алу туралы сот шешімі шығарылғанға дейін ата-аналар бала асырап алуға өздері берген келісімінің күшін жоюға құқылы.
Ата-аналар нақты адамдарға не нақты адамды көрсетпей-ақ баланы асырап алуына келісім беруі мүмкін. Қорғаншы және қамқоршы органдар сотқа баланы асырап алудың бала мүдделеріне сай келетіні туралы қорытынды береді. Мұндай қорытынды баланы оның өгей әкесі (өгей шешесі) асырап алған кезде талап етілмейді.
Қорғаншылықта (қамқоршылықта) тұрған балаларды асырап алу үшін олардың қорғаншыларының (қамқоршыларының) жазбаша түрдегі келісімі қажет, ал патронат туралы шарт бойынша тәрбиеленіп жатқан балаларды асырап алу үшін патронат тәрбиешілерінің жазбаша түрдегі келісімі қажет. Ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған және тәрбие, емдеу мекемелері мен басқа да мекемелердегі балаларды асырап алу үшін осы мекемелер басшыларының жазбаша түрдегі келісімі қажет.
Баланы ата-аналарының келісімінсіз асырап алу, егер ата-аналарын: сот белгісіз немесе өлген, хабар ошарсыз кеткен деп таныса; сот әрекетке қабілетсіз деп таныса; сот ата-ана құқықтарынан айырса және баламен бірге тұрмайтын және сот дәлелсіз деп таныған себептер бойынша алты айдан астам уақыт бойы оны тәрбиелеу мен асыраудан жалтарып жүрсе, олардың баланы асырап алуға келісімі талап етілмейді.
Асырап алынған баланың өз аты, әкесінің аты және тегі сақталады. Бала асырап алушының өтініші бойынша, егер бұл балаларның мүдделеріне қайшы келмейтін болса, асырап алынған балаға бала асырап алушының тегі, сондай-ақ ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz