Ядролық қаруды таратпау туралы шарт таратпау режімінің арқауы болды және солай бола бермек

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан республикасы Білім және Ғылым министрлігі

əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

СӨЖ

Тақырыбы:Қазақстанның ядролық қарусыз әлем үшін бастамалары және қазіргі заман талабына сай қауіпсіздігі мен әлемдік бұқаралық ақпарат құралдары, Интернет, әлеуметтік желілердің жарияланымдарын талдау.

Орындаған: Чашемов Сахетмурат.

Алматы -2020

Жоспары:

1. Ядролық қарудан бас тарту мәселесі барлық қазіргі заманның ең күрделі мәселелерінің бірі.

2. Әлемдегі атомдық жарылыстардың тебиғыта және адамдарға ететін қауіпті әсерлері.

3. Қазақстанның әлем мемлекеттері арасында бірінші болып қуатты Семей ядролық полигонын жауып, ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы.

4. 1994-1996 жылдардағы ядролық қарусыздану саласындағы белсенді іс- әрекетінің арқасында Қазақстан 1996 жылы бақылаушы мәртебесіне ие болды.

5. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты»

6. Әлемдік бұқаралық ақпарат құралдары, Интернет, әлеуметтік желілердің жарияланымдарын талдау.

Кіріспе:

Ядролық қарудан бас тарту мәселесі барлық қазіргі заманның ең күрделі мәселелерінің бірі болып табылады. Ядролық полигондар -20 ғасырдағы ең ауыр қасірет болды. Өйткені, атомдық ядролық жарылыстар бір аймақтың қоршаған ортасы мен табиғатына, адамдардың геніне әсер етіп, қалыпты мөлшерден әлдеқайда жоғары радиоактивті заттар мен рентген сәулелері тіршілік атаулыға қауіп-қатер әкеліп, өте зиянды өзгерістер туғызды.

Қазақстанның әлем мемлекеттері арасында бірінші болып қуатты Семей ядролық полигонын жауып, ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы арқылы өз ұстанымының айқын екенін көрсетті. Ол - ядролық қарусыз әлем құру. Қазақстанның осындай саясатының үлгісін Ұлыбританияның Стэнфорд университетінің «Ядролық қатерді қысқарту жөніндегі бастама қоры» аса жоғары бағалады. 2011 жылы Лондонда болған Гувер институтының «Тежеу: өткені және келешегі» атты халықаралық конференцияда ядролық қаруы мен қондырғылары бар 13 дамыған мемлекеттің ірі мамандары Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаевтың мәлімдеуінше, ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу туралы шартқа қазірдің өзінде 182 мемлекет қол қойса, олардың 154-і ратификациялап үлгерген. Тұтастай алғанда, 20 жыл ішінде ядросыз әлем жолында маңызды қадамдар жасалды. Дегенмен, ашық күйінде қалып отырған көптеген күрделі мәселелер де жоқ емес. Оларға Елбасы жекелей тоқталды. Бүгінде Оңтүстік Азия мен Таяу Шығыстағы ядролық қарулануды халықаралық бақылаудың тиімді тетігі жоқ. Атом технологиялары мен материалдарының халықаралық лаңкестер қолына түсуінің қаупі зор.

Бұқаралық ақпарат құралдары (БАҚ) - арнайы техникалық құралдардың көмегімен, кез келген тұлғаларға әртүрлі мәліметтерді ашық жариялауға арналған әлеуметтік мекемелер.

Наполеон: «Жауға қарсы жүздеген мың қол әскерден, төрт газеттің ойсырата соққы беру мүмкіндігі зор», - деген.

Бұқаралық ақпарат құралдарының еркіндігі адам бостандығының маңызды алғы шарты болып табылады, яғни қоғам мен мемлекеттегі жоғарғы құндылық. Себебі, бұқаралық ақпарат еркіндігінсіз, яғни сөз еркіндігісіз азаматтық қоғамды елестету мүмкін емес.

Интернеттегі әлеуметтік желілердің жариялымдарын талдау Әлеуметтік желілер ермектері бірдей адамдардың Интернетте бірігетін қоғамдастық сайттары. Әлеуметтік желілердің ақпарат Қоғамындағы рөлін көрсету үшін бірнеше статистикалық мәліметтерге тоқталсақ: « Әлемдегі отыз жасқа дейінгі адамдардың 50 пайызы, жаңа ғасырда туылғандардың 90 пайызы әлеуметтік желілерді пайдаланады; «Facebook»-тің апталық трафигі «Google»-дікінен де асып түсті.

ӘЛЕМДЕ ЖАЛПЫ САНЫ 2025 СЫНАҚ ЖҮРГІЗІЛСЕ СЕМЕЙ ПОЛИГОНЫНДА 500-ГЕ ЖУЫҚ АТОМ, СУТЕГІ БОМБАЛАРЫ СЫНАЛЫП, ОЛАРДЫҢ САНЫ ӘЛЕМ БОЙЫНША СЫНАҚТАРДЫҢ 4-ІН ҚҰРАҒАН, АЛ ҚАУҚАРЫ ЖАҒЫНАН ХИРОСИМА МЕН НАГАСАКИДЕГІ ЖАРЫЛЫСТАРДАН 40 МЫҢ ЕСЕ АСЫП ТҮСКЕНІН РЕСЕЙДІҢ РЕСМИ МӘЛІМЕТТЕРІ ДӘЛЕЛДЕЙДІ. ТОҚТАУСЫЗ СЫНАҚТАРДЫҢ САЛДАРЫНАН МУТАНТ НӘРЕСТЕЛЕР ДҮНИЕГЕ КЕЛЕ БАСТАДЫ. ӘЛЕМНІҢ КӨПТЕГЕН АЙМАҚТАРЫНДА ЕРЕСЕКТЕР АУРУЫ МЕН БАЛАЛАР ӨЛІМІНІҢ САНЫ КӨБЕЙІП, ЖАЛПЫ ӨМІР СҮРУ ЖАСЫНЫҢ ҰЗАҚТЫҒЫ ҚЫСҚАРДЫ. СОЛ КЕЗДЕГІ БЕЛГІЛІ ҚОҒАМ ҚАЙРАТКЕРЛЕРІ МЕН ҒАЛЫМДАРДЫҢ ПІКІРЛЕРІ БОЙЫНША НАШАР ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙ ЕҢ ЖОҒАРҒЫ ДЕҢГЕЙІНЕ ЖЕТКЕН. СОНДЫҚТАН ЯДРОЛЫҚ МӘСЕЛЕ КӨТЕРІЛГЕНДЕ ҚАЗАҚСТАН ЕРІКТІ ТҮРДЕ ӘЛЕМДЕГІ ТӨРТІНШІ ОРЫНДА ТҰРҒАН ЯДРОЛЫҚ АРСЕНАЛДАН БАС ТАРТЫП, КАЗАК МЕМЛЕКЕТІ ӘЛЕМДЕГІ КӨЛЕМІ ЖАҒЫНАН ЕКІНШІ ОРЫНДА ТҰРҒАН СЕМЕЙ МАҒЫНАСЫ ЗОР ҮЛКЕН МАҢЫЗДЫ ТАРИХИ ОҚИҒА БОЛДЫ. 1991 ЖЫЛДЫҢ 29 ТАМЫЗЫНДА ІС ЖАҺАНДЫҚ ЯДРО ТАРИХЫНДА ЖАҢА ДӘУІР БАСТАЛДЫ. ӘЛЕМ ЖАППАЙ ҚЫРЫП-ЖОЯТЫН ҚАРУДАН ӨЗ ЕРКІМЕН, САНАЛЫ ТҮРДЕ БАС ТАРТҚАН ЕЛ, ҚАЗАҚСТАНДЫ ҮЛГІ ЕТТІ. 1993ЖЫЛЫ КАЗАК ЕЛІНІҢ ТМД МЕМЛЕКЕТТЕРІНІҢ АРАСЫНДА БІРІНШІ БОЛЫП ЯДРОЛЫҚ ҚАРУДЫ ТАРАТПАУ ЖӨНІНДЕГІ КЕЛІСІМ-ШАРТҚА ҚОЛ ҚОЙЫП, 1994 ЖЫЛДЫҢ ЖЕЛТОҚСАНЫНДА ӘЛЕМНІҢ ЯДРОЛЫҚ ДЕРЖАВАЛАРЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҚАУІПСІЗДІГІНЕ КЕПІЛДІК БЕРЕТІН МЕМОРАНДУМҒА ҚОЛ ҚОЙДЫ. СӨЙТІП, 1994 ЖЫЛЫ КАЗАК ЕЛІНІҢ АУМАҒЫНАН БҮКІЛ ЯДРОЛЫҚ ҚАРУДЫ ӘКЕТУ АЯҚТАЛСА, КЕЛЕСІ ЖЫЛЫ БҰРЫНҒЫ СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫНДА СОҢҒЫ ЯДРОЛЫҚ ЗАРЯД ЖОЙЫЛДЫ. 1996 ЖЫЛЫ ҚАЗАҚСТАН ЯДРОЛЫҚ СЫНАҚТАРҒА ТОЛЫҚ ТЫЙЫМ САЛУ ЖӨНІНДЕГІ ШАРТҚА ҚОЛ ҚОЙДЫ. АЛ 1997 ЖЫЛЫ БҰҰ-НЫҢ БАС АССАМБЛЕЯСЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЯДРОЛЫҚ СЫНАҚТАРДАН ЗАРДАП ШЕККЕН ӨҢІРЛЕРІНЕ КӨМЕК КӨРСЕТУ ЖӨНІНДЕ ҚАРАР ҚАБЫЛДАДЫ. 2001 ЖЫЛЫ 29 ТАМЫЗДА «ХХІ-ҒАСЫР ЯДРОЛЫҚ ҚАРУДАН ТАЗАРҒАН ДҮНИЕНІ ҚАЛАЙДЫ» АТТЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КОНФЕРЕНЦИЯДА, 1992 ЖЫЛЫ ҚАЗАҚСТАН ТӘУЕЛСІЗ МЕМЛЕКЕТ РЕТІНДЕ ЖЕР БЕТІНДЕГІ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ҚАРУ-ЖАРАҚ ШАРТЫНА, ЯҒНИ ЛИССАБОН ХАТТАМАСЫНА ҚОЛ ҚОЙЫП, ЯДРОЛЫҚ ҚАРУДЫ ТАРАТПАУ ЖӨНІНДЕГІ ӨЗ МІНДЕТТЕМЕСІН ҚУАТТАДЫ. Қазақстанның әлем мемлекеттері арасында бірінші болып қуатты Семей ядролық полигонын жауып, ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы арқылы өз ұстанымының айқын екенін көрсетті. Ол - ядролық қарусыз әлем құру. Қазақстанның осындай саясатының үлгісін Ұлыбританияның Стэнфорд университетінің «Ядролық қатерді қысқарту жөніндегі бастама қоры» аса жоғары бағалады. 2011 жылы Лондонда болған Гувер институтының «Тежеу: өткені және келешегі» атты халықаралық конференцияда ядролық қаруы мен қондырғылары бар 13 дамыған мемлекеттің ірі мамандары Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаевтың мәлімдеуінше, ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу туралы шартқа қазірдің өзінде 182 мемлекет қол қойса, олардың 154-і ратификациялап үлгерген. Тұтастай алғанда, 20 жыл ішінде ядросыз әлем жолында маңызды қадамдар жасалды. Дегенмен, ашық күйінде қалып отырған көптеген күрделі мәселелер де жоқ емес. Оларға Елбасы жекелей тоқталды. Бүгінде Оңтүстік Азия мен Таяу Шығыстағы ядролық қарулануды халықаралық бақылаудың тиімді тетігі жоқ. Атом технологиялары мен материалдарының халықаралық лаңкестер қолына түсуінің қаупі зор. Қазақстан Республикасы өзінің тәуелсіздігін алғаннан бері ядролық қаруды таратпауға қатысты, көптеген шараларды жүзеге асырып келе жатқандығы бәрімізге белгілі. Мысалы, айтар болсақ: 1991 жылы 29 тамызда ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Жарлығымен Семей ядролық сынақ полигоны жабылды. 1991 жылы Беларусь, Қазақстан, Ресей, Украина басшылары Стратегиялық ядролық күштерге байланысты Алматы декларациясында бұрынғы КСРО-ның ядролық арсеналының қызметіне ортақ бақылау орнатудың, ядролық қауіпсіздіктің қажетті деңгейін ұстап тұруда қандай да бір іркілістерге жол бермеудің тетігін айқындады және стратегиялық шабуыл қаруын қысқарту саласындағы КСРО-ның халықаралық міндеттемелерін ұстанатындығын растады. 1992 жылғы 23 мамырда Лиссабонда осы елдермен АҚШ өкілдері аталған төрт мемлекеттің аумағында орналасқан стратегиялық ядролық күштерге қолданылатын Стратегиялық шабуыл қаруын қысқарту мен шектеу туралы шарттың ережелерін іске асыруға олардың жауапкершілік аясын нақтылайтын Хаттамаға Қол қойды. Сонымен қатар, Лиссабон Хаттамасында Беларусь, Украина және Қазақстанның ядролық қаруға ие емес елдер ретінде ядролыққаруды таратпау туралы шартқа қосылу Міндеттемелері жасалды. 1992 жылы Қазақстанда қауіпті Бірлесіп Қысқарту бағдарламасы іске асырыла басталды, «Нанна- Лугар бағдарламасы» деп аталатын бұл бағдарлама шеңберінде 1991 жылы Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан аумағында қалған ядролық, қарудың нысандары мен инфрақұрылымдарын жою және залалсыздандыру жөніндегі жобалар кешені жүзеге асырылды. 1993 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Жоғары Кеңесі Ядролық қаруды таратпау туралы шартты ратификациялады (заңдастырды) .

1993 жылғы 13 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Жоғары Кеңесі ясЖТШ-ны(Ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу шарты) бекітті.

1994 жылғы 14 ақпанда Қазақстан Атом энергиясы жөніндегі Агенттіктің (МАГАТЭ) мүшесі болды.

1994-1996 жылдардағы ядролық қарусыздану саласындағы белсенді іс- әрекетінің арқасында Қазақстан 1996 жылы бақылаушы мәртебесіне ие болды, ал 1999 жылдың 5 тамызында Қарусыздану жөніндегі конференцияның мүшелігіне қабылданды. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты халыққа арнаған кезекті Жолдауында былай, деген болатын. "Ядролық қаруды таратпау режімін нығайту жөніндегі бастамаларымыз әлемдік тұрақтылыққа, тәртіп пен қауіпсіздікке қосқан сөзсіз үлесіміз.

Әлемде алғашқы болып Семей ядролық полигонын жауып және атом қаруынан бас тарта отырып, біз жетекші ядролық державалардан - АҚШ-тан, Ресейден, Ұлыбританиядан, Франциядан және Қытайдан қауіпсіздігімізге берік халықаралық кепілдік алдық. Біз Орталық Азияда ядролық қарусыз аймақ құруда негізгі рөл атқардық және жер шарының басқа да аймақтарында, әсіресе, Таяу Шығыста осындай аймақтар құруға белсенді қолдау көрсетеміз. Біз әлемдік қауымдастықтың ядролық терроризм қатеріне қарсы тұрудағы күш-жігеріне қолдау жасаймыз. Қазір біз ядролық қатерді таратпау жөнінде одан әрі табанды шешімдер қабылдау қажеттілігі туралы батыл айтамыз. Ядролық қаруды таратпау туралы шарт таратпау режімінің арқауы болды және солай бола бермек. Ядролық сынақтарға жаппай тыйым салу туралы шарттың тезірек күшіне енуі таратпау режімін нығайтудың маңызды қозғаушысы болуға тиіс. Бұдан үш жыл бұрын БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы 29 тамызды Халықаралық ядролық сынақтарға қарсы іс-қимыл күні деп жариялау туралы ұсынысымды қолдады. Осының барлығы - жаһандық саясаттағы біздің рөлiмiздi тану. Осындай жауапты саясатының арқасында Қазақстан ядролық қаруды таратпау режімінің көшбасшысы, басқа мемлекеттер үшін үлгі болып танылды", - деді Президент Н. Ә. Назарбаев.

Наполеон: «Жауға қарсы жүздеген мың қол әскерден, төрт газеттің ойсырата соққы беру мүмкіндігі зор», - деген.

Бір сөзбен айтқанда, БАҚ - күнделікті теледидар, радио, мерзімді баспасөз басылымы және интернет сайттар. Ал, оған қоса жаңа медиа мен жаңа ақпараттық технологиялардың ақпарат таратып, ақпарат жинақтауын да қосуға болады.

БАҚ - бұл мемлекеттік иделогия құралы. Әрбір аймақтың, әрбір мемлекеттің өзіндік ерекшеліктері бар. Үлкен мемлекеттер айналасындағы шағын елдердің мәдениетін басып, халқын өз аузына қаратып алуға талпынады. Сондықтан шағын елдердің өз мәдениетіне және өз ақпараттық саясатын жүргізу ісіне мығым болуы қажет. Бұл Қазақстан үшін, мемлекеттік тілдегі бұқаралық ақпарат құралдары үшін өзекті мәселе болып табылады.

Сондықтан Халықтың ақпарат алу және талдау мүмкіндігі молайды. Енді осы оң үрдісті одан әрі дамытудың құқықтық негіздері қажет бола бастады. Соған орай Елбасы 1997 жылы 3 - желтоқсанда « Қазақстан Республикасының біртұтас ақпарат кеңістігін қалыптастыру туралы» Жарлыққа қол қойды. Президенттің тапсыруымен 1999 жылы жаңа заң күшіне енді. Көп ұзамай, 2001 жылы оған елеулі өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.