Ғарыштық геодезия

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

“Геодезия және картография” кафедрасы.

СӨЖ

Тақырыбы: Мамандық саласындағы соңғы жетистиктер. Геодезияда ғарыштық құралдырды қолдану.

Тексерген: Оразбекова Г. Б

Орындаған: Саулебеков Д. Ж

2017-2018 оқу жылы

Жоспар:

1. Ғарыштық геодезия

2. Ғарыштық геодезияның басқа ғылыми пəндермен байланысы

3. Жерсеріктік навигациялық жүйелер

4. Қазіргі ғарыштық жаңалық түрлері

5. GPS

6. GNSS - (Global Navigation Satellite System)

7. ГЛОНАСС

8. Қорытынды

9. Пайдаланылған әдебиеттер

1. ҒАРЫШТЫҚ ГЕОДЕЗИЯ КОСМИЧЕСКАЯ ГЕОДЕЗИЯ COSMIC GEODESY

Ғарыш араб тілінде - кеңістік, космос деген сөздің мағынасын білдіреді.

Ғарыштық геодезия (ҒГ) - Жердің жасанды серіктерінің, ғарыштық кемелер мен аппараттардың көмегімен жер беті нүктелерінің геометриялық арақашықтықтарын, Жердің гравитациялық өрісін, жер бетіндегі табиғи және адамның инженерлік әрекеттеріне байланысты өзгерістерді зерттейтін геодезияның бір саласы. Ғылым мен техниканың кейінгі жылдарда қарқынды дамуы координаталар мен координаталар өсімшелерін анықтаудың ең дәл ғарыштық әдісін жасауға мүмкіндік туғызды. Бұл әдісте геодезиялық тораптардың бекітілген (қозғалмайтын), координаталарын кез келген уақытта есептеп алуға болатын жылжымалы серіктері пайдаланылады.

2. ҒАРЫШТЫҚ ГЕОДЕЗИЯНЫҢ БАСҚА ҒЫЛЫМИ ПӘНДЕРМЕН БАЙЛАНЫСЫ

1. ЖОҒАРҒЫ ГЕДЕЗИЯ; 2. АСТРОНОМИЯ; 3. ГЕОДЕЗИЯ; 4. ГЕОДИНАМИКА; 5. ГРАВИМЕТРИЯ; 6. Ғарыштық геодезия; 7. ГЕОФИЗИКА; 8. ОПТИКАЛҚ ФИЗИКА; 9. МАТЕМАТИКА.

3. ЖЕРСЕРІКТІК НАВИГАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР
GPS, ГЛОНАСС, NAVSTAR, GALILEO деген сөздер бүгінде баршаға мәлім.
Біз олардың қалай жұмыс істейтіндерінен де хабардармыз. Десек те
ЖСНЖ (жерсеріктік навигациялық жұйелер) туралы түсінік бергенді жөн
көрдік.

4. ҚАЗІРГІ КЕЗДЕ ҒЖНЖ-НІҢ ТӨМЕНДЕ КӨРСЕТІЛГЕН ТҮРЛЕРІ БАР:

1. GPS - (Global Positioning System), ғаламдық позиционирлеу жүйесі, АҚШ;

2. ГЛОНАСС - (ғаламдық навигациялық серіктік жүйе, Ресей) ;

3. GNSS - Global Navigation Satellite System), Еуропалық ғарыштық агенттіктің (ESA) одақтың жүйесі. Бұл жүйе GPSтің де ГЛОНАСС-тың да

сигналдарын өңдей алады. 2003 жылы Еуропалық ғарыштық агенттігі (ESA)

осы GNSS жүйесін тесттен өткізді.

5. GPS

GPS (ағылш. Global Positioning System - жаһандық позициялау жүйесі, Джи Пи Эс деп оқылады) - аралықты, уақытты және орналасу нүктесін анықтауға арналған навигацияның жерсеріктік жүйесі. Жердің кез келген жерінде (полярлық аумақты қоспағанда), кез келген ауа-райында, сонымен қатар ғаламшардың ғарыштық аймағында нысанның орны мен жүру жылдамдығын анықтап бере алады. Жүйені АҚШ Қорғаныс министрлігі жасаған. Системаны қолданудың негізгі принціпі - мекенжайды, уақытты өлшеу бағыты мен синхронды қабылдаулар арқылы спутниктік навигациялық антенналар арқылы табу.

5. 1 ТАРИХЫ

Спутникті навигацияны құрастыру жайында идея 1950-ші жылдары пайда болды. Ол кезде КСРО ең алғаш Жердің жасанды серігін ұшырды, американдық ғалымдар және Ричардом Кершнердің бастауымен сигналды байқады, сигнал кеңестік спутниктен байқалды, Доллер эфектісінің көмегімен сигналдың қабылдану спутник жақындаған сайын артатындығы, ал алыстаған сайын азаятындығы байқалды. Ашылымның мағыздылығы, егер де Жердегі өзінің координаттарын нақты білсе, онда спутниктің арақашықтығы мен жылдамдығы анықтау мүмкіндігі арта түседі, және де керісінше спутниктің нақты орнын біліп, өзіміздің нақты кооридинаттарымыз бен жылдамдығымызды біле аламыз. Бұл идея 20 жылдан кейін жүзеге асты. 1973 жылы DNSS программасы ынтагерлікпен өзгертілді, кейіннен Navstar-GPS-ке өзгертілді, ал кейін GPS. Алғашқы тесттік спутник 1974 жылы 14 шілдеде орбитаға ұшырылған болатын. Ал соңғысы барлық спутниктің 24-нен соң, қажеттісі жер бетін толық жабу үшін 1993 жылы орбитаға ұшырылды, сөйтіп GPS құралдандыруға қойылды. GPS-ті қолдану ракеталарды қозғалмайтын нысанаға тікелей жіберуге мүмкіншілік тудырды, ал кейін судағы және ауадағы қозғалатын обьекттер үшін де мүмкін болды.
5. 2Техникалық реализация
GPS үш негізгі сегменттерден тұрады: космостық, жетекші және қолданушы.
GPS спутниктері сигналды космостан жібереді, және де барлық GPS қабылдағыштар бұл сигалды өздерінің мекенін үш кескінді координаталы
режимде көрсету үшін қолданады. Космостық сегмент 32 спутниктен тұрады, және де Жердің ортағы орбитасында айналады. Жетекші сегмент өзімен негізі жетекші станция мен бірнеше қосымша станцияларды көрсетеді, сонымен қатар жергілікті антеналар мен мониторинг станцияларын көрсетеді, айтылған бірнеше ресурстар басқа да проектермен ортақ болып табылады. Қолданушы сегмент мыңдаған GPS приемниктерін көрсетеді және де АҚШ әскерлерінің қосуымен миллиондаған құрылғыларды таба алады, олардың иегерлері жай қолданушылар болса да.

5. 3Геодезиядағы GPS өлшеулердің принципі

Геодезиядағы GPS өлшеулердің принципі. Геодезиялық GPS өлшеулерін GPS
қабылдағыштарымен төрт (одан да көп) жер серіктерін бір уақытта бақылау арқылы жүргізіледі. Екі қабылдағыштың бірі-базалық, ал екіншісі қабылдағыш-ровер болып келеді. Базалық қабылдағыш барлық өлшеу процесі бойы координаталары белгілі геодезиялык негіз пункттерінде орналасады. Ал, ровер координаталары анықталатын нүктелер бойынша жылжиды. Осы екі қабылдағыштар арқылы алынган деректердің нәтижесінде, база мен ровер аралығындагы кеңістіктік вектор анықталады. Бұл вектор базалық сызық деп аталады. Базадан есептегендегі ровердің орнын анықтау үшін әр түрлі өлшеу әдістері қолданылады. Бұл әдістер өлшеулерді жүргізудің үзақтығымен ерекшеленеді, яғни нақтылы уақытта өлшеулер жүргізу үшін радио модель қолданылады. Ол база деректерін роверге жіберіп отырады. Нәтижелер, яғни нүкте координаталары далалық жағдайда белгілі болады. Өлшеу нәтижелерін өндеу алғаш далалық деректерді жазып алып және кейін офистік компьютерлерде қайтадан
өндеуді талап етеді. Өндеу әдістерін тандау келесі факторларға: қабылдағыштық түріне, қажетті дәлдікке, уақыттық тығыздығына және нәтижелерді алудың нақты уақытына байланысты болады.

5. 4GPS өлшеу әдістері

GPS өлшеу әдістері. GPS өлшеулер кинематикалық, дифференциялдық және тез статика әдістері арқылы жүргізіледі. Кинематикалық және дифференциялдық әдістер тек нақтылы уақытта өлшеуге, ал тез статистика кейін өндеуге қолайлы. Кинематикада ровер мен базаға ортақ төрт немесе
одан да көп жер серіктерімен фазалық өлшеулер жүргізіледі. Егер өлшеу уақытында жалпы жер серігінің саны төрттен кем болса, онда өлшеулер
кейін жер серіктері төрт немесе одан да көп болған кезде қайталанады. Дифференциалдың өлшеу әдістерінде координаталарды анықтауды кодтық
GPS-өлшеулерді пайдаланады. Дифференциялдық өлшеулер үшін жер серіктерін үздіксіз бақылаудың қажеті жоқ. Нәтижелердің дәлдігі көбіне 1м-лік болып келеді. Бұл өлшеу әдісінде біржиілік немесе екіжиілік қабылдағыштар қолданылады. Жедел статика өлшеудің кейін өндеу әдісі, ол 1см деңгейдегі дәлдікті қамтамасыз етеді. Базалық сызықты сегіз минутта өлшеу үшін бұл әдісте негізгі фазалық өлшеу пайдаланылады. Бұл әдіс
қабылдағыштың түріне, базалық сызық үзындығына, көрінетін жер серіктерінің санына және жер серіктерінің геометриясына (жер серіктерінің
аспанда орналасуына) байланысты болып келеді. Статика әдісі ең жоғарғы дәлдіктегі өлшеулерде қолданылады, стансада өлшеу уақыты шамамен бір
сағат. Тез статика-геоинформациялық жүйенің аппараттық және бағдарламалық бөліктерінің ең алдыңғы қатарлары нәтижесі деп санауға болады. Тез статика әдісімен өлшеуде біржиілікті немесе екі жиілікті қабылдағыштар пайдаланылады.

6. GNSS - (Global Navigation Satellite System)

GNSS - (Global Navigation Satellite System) жер үсті, су және әуе объектілерінің орналасқан жерін (географиялық координаттарын) анықтауға арналған жүйе. Сондай-ақ, жерсеріктік навигация жүйелері сигнал қабылдағыштың қозғалыс жылдамдығы мен бағытын алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, дәл уақыт алу үшін пайдаланылуы мүмкін. Мұндай жүйелер ғарыш жабдықтарынан және жерүсті сегменттерінен (басқару жүйелерінен) тұрады. Қазіргі уақытта тек екі спутниктік жүйе Жер шарының толық және үздіксіз жабылуын қамтамасыз етеді - GPS және ГЛОНАСС.

6. 1Жұмыс істеу принципі

Спутниктік спутниктік жүйеге негізделген спутниктік жүйенің жұмыс принципі негізінен антеннаны өлшеуге арналған объектке (координаты необходимо алуға мүмкіндік береді) спутниктерге, олар белгілі бір дәрежеде белгілі. Барлық спутниктерге арналған кесте альманахом деп аталады, ол кез келген спутниктік прайвикке дейін өлшенген өлшемді растауға тура келді. Әдеттегідей, алманың соңғы уақытында өшірілуіне байланысты альманахтар сақталады, ал егер ондай болса, онда ол өз пайдаланады. Әрбір спутник өз альманах сигналында жібереді. Таким образом, белгілі бір геометриялық построены бойынша бірнеше спутниктік жүйелерге, негізінен, альманаха бойынша, объектіде құнын есептеуге болады.

Спутникті өлшеу әдісінен спутниктің дейінгі антеннаның көлемін негізге ала отырып, белгілі бір радиотолқынды таратудың жылдамдығын (бұл мәселе шын мәнінде сложный, жылдамдықты әлсіздік факторларының көптігі сияқты ионосфералық қабат және т. б. ) құрайды. Радиосигналдың бөлінген уақытын өлшеуге мүмкіндік беретін әрбір спутник бойынша навигациялық жүйе сигналдың дәл уақытында шығады, пайдаланатын нақты жүйедегі атомдық сағаттармен дәл синхрондалған. Сағаттардың спутниктік режимінде жұмыс істеу уақыты жүйе бойынша синхрондалады, ал сигналдардың әрқайсысы өз уақытында сигналдан тұрады, сигналдың өзінде және сигналдың уақытында қабылданады. Расталған бұл ақпарат, навигациялық приемник координат антенны есептейді. Барлық қалған параметрлері қозғалысы (жылдамдық, курс, дұрыс қашықтық) есептеледі, өлшеу негізінен негізделеді, ол объектіні ауыстыру арқылы екі немесе одан да көп нүктелер арқылы анықталған координаттар.

7. ГЛОНАСС

Глобальдық навигациялық жер серіктік жүйесі (ГЛОНА́СС) - кеңестік/ресейлік жүйе КСРО Қорғаныс министрлігінің талабы бойынша әзірленген спутниктік навигация жүйесі. Бүгінде екі ғаламдық белсенді спутниктік навигация жүйелердің бірі(Қытайдың Бэйдоу спутниктік

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.