Мемлекет және құқық теориясының пәнінің ерекшеліктері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

,, JAMBYL POLITEHNIKALYQ JOG'ARY KOLLEDJ `'

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Мемлекет және құқық теориясы

Тақырыбы: Мемлекет және құқық теориясы пәні

Орындаған: .
Тобы: 3ПВ 18-1
Тексерген: Тойшыманова Т

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ...

Мемлекет және құқық теориясының пәнінің ерекшеліктері ... ... ... ... ...

Мемлекет және құқық теориясының адістері ... ... ... ... ... ... ... ...

Мемлекет және құқық теориясының заң ғылымдар арасындағы алатын орны ... ... ... ... ... ...

Қорытыңды ... ... ... ... ... .

Кіріспе

Қазақстанның егемендік алып, тәуелсіздікке қол жеткізуі, қоғамдық қатынастардың барлық салаларын демократияландыруға мүмкіндік ашты. Нәтижесінде мемлекет, құқық, бұл заңдар жүйесі түбегейлі жаңаруға ұшырады. Бірітіндеп отандық құқық жүйесі қалыптасты. Мемлекеттің таптық мәні, түрлері, қызметтері өзгерді.
Мемлекет пен құқық теориясы - күрделі заңтану ғылымы, ол мемлекет теориясы мен құқық теориясы деп аталатын екі бөліктен тұрады. Мемлекет теориясы мемлекет туралы жалпы ғылым, ол мемлекет типтерін, нысандарын, қызметтерін зерттейді.
Ал құқық теориясы - заң догматтары мәселелерін. Яғни құқық негіздерін, құқық нормаларының түрін, құқықтық қатынастарды, құқықты түсіндіруді, заң алдындағы жауапкершілікті және тағы басқа құқықтық мәселелерді зерттейтің ғылым.
Мемлекет пен құқықты басқа құрылымдардан бөліп қарауға, сондай-ақ әлеуметтік құбылыстар жүйесінде олардың орнын анықтауға, сөйтіп, мемлекет пен құқықтың мәнін терең түсінуге мүмкіндік береді.
Сондықтан мемлекет пен құқықтың пайда болу заңдылықтары да ұқсас. Мемлекет пен құқық теориясының пәні болып барлық мемлекеттік-құқықтық құбылыстар мен процестердің жалпы сипаттары, заңдылықтары, жалпы мемлекеттік құқықтық категориялар, түсініктер, қазіргі мемлекеттік құқықтық болмыс танылады. Мемлекет пен құқық пәні қоғамдағы саяси экономикалық әлеуметтік құбылыстарды зерттеп, қоғамдық өмірдегі қарым-қатынастарды реттеу, басқару әдіс-тәсілдерін, объективтік заңдылықтарын анықтап отыратын ғылым.

Мемлекет және құқық теориясы пәнінің ерекшеліктері

Мемлекет және құқық теориясын мемлекет пен құқықтың негізгі және жалпы заңдылықтарының, олардың мәні мен бағдарының фактілерге негізделген дамуын қорытыңдылаған білімдер жүйесі дейміз. Адам қоғамының тарихын, даму процесін, мазмұны, болашағын зерттейтін ғылымдарды қоғамдық ғылым дейді. Оның салдары: Философия, саяси экономика, тарих, әлеуметтану, заң ғылымдары, филология, археалогия этнография т.б. бұлардың ішінде мемлекет пен құқық теориясына кеңірек көңіл бөлетін философия мен тарих, ал басқаларды қысқаша тоқтап өтеді.
Сонымен әр ғылымның өзінің зерттейтін пәні бар. Пән дегеніміз өзі зерттейтін объективтік ақиқатты зерттеудің бір жағы. Мемлекет және құқық теориясының пәні дегенеміз мемлекет пен құқықтың пайда болуының, дамуының және қызмет етуінің жалпы заңдылықтары, сондай ақ заң ғылымдарының негізгі түсініктердің ұғымдардың жүйесін айтамыз.
Мемлекет және құқық теориясы пәнінің ерекшілігі:
1.Ол негізгі ұғымдар жүйесін өзі үшін ғана емес, сондай-ақ барлық заң ғылымдарының салалары үшін қалыптастыруымен айналысады;
2.Мемлекет және құқық теориясы мемлекет пен құқықтың бір-бірін толықтыратын, бір-бірімен тығыз байланысты әлеуметтік институт ретінде қарастырады;
3.Мемлекет және құқық теориясы нақты бір мемлекет және құқықтың дамуы, қызмет етеуін зерттеп қана қоймай, сонымен қатар мемлекет пен құқықтың жалпы белгілерін қарастырады. Мемлекет жәнп құқық теориясы уақыт және кеңістікке қарамай жалпы түрде барлық мемлекет пен құқық жүйелерін зерттейді. Сондықтан да, онда мемлекет пен құқықтық туралы ғылми ойлардың жетістіктері шоғырланған:
Мемлекет және құқық теориясының негізгі ерекшелігі мынада:
- қоғамдық ғылым ретінде мемлекет және құқық теориясы қоғамдық құбылыстарды құрайтын пән болып табылады. Осы ерекшілігіне байланысты басқа ғылымдар саласы ажыратылады.
- саяси қоғамдық ғылым ретінде мемлекеттің саясат саласын мемлекеттің билік қызметіне байланысты қоғамдық құбылыстар мен процестерді зерттейді. Осы ерекшілігіне байланысты мемлекеттік - құқықтық қондырманы зерттейтін басқа ғылымдардан ажыратылады.
- жалпы теориялық ғылым ретінде мемлекет және құқықтың ерекше және жалпы заңдылығын және белгілерін зерттейді. Осы ерекшілігіне байланысты арнаулы заң ғылымдарынан ажыратылады.
- жалпы методологиялық ғылым ретінде мемлекеттік - құқықтық қондырманың жалпы заңдылығын түсіндіреді. Осы ерекшілігіне байланысты мемлекеттік құқықтық құбылыстарды зерттеу мәселелерін дайындайды.
- мемлекет және құқық теориясы басқа заң ғылымдары үшін базалық ғылым болып саналады. Міне, осы езгешілігіне байланысты мемлекет және құқық теориясы қоғамдағы мемлекет пен құқықтың пайда болуын, дамуы және қызмет атқару заңдылықтарын, олардың мәні мен құрылымын, негізгі бөлшектері мен принциптерін, заңдылықтарын зерттейтін ғылым жүйесі.
Соңғы жылдары дүние жүзі қауымдастықта тыныс-тіршілік еткен халықтар арасында гуманитарлық ғылымдарға деген құштарлықтың арта түскендігін анық байқауға болады. Бүкіл адамзат тарихын, оның әр кезеңдерде қалыптасқан саяси, құқықтық, әлеуметтік және этникалық ерекшеліктері, тәжірибелерімен жетік танысу, оқып үйрену, болашақта гуманизм мен өркениет идеясына негізделген құқықтық, демократиялық мазмұндағы мемлекет құруға кеңінен жол ашады. Себебі адамзат тарихында болған мемлекеттердің саяси құрылымдары мен құқықтың жүйелерінің мәнін, мазмұнын, ішкі қозғалысының даму диалектикасын зерттеу, оқып үйрену -- тиімді басқару формасын, билік жүргізудің оңтайлы, жүйесін және халық мүддесіне сай келетін құқықты қабылдауға тікелей мүмкіндіктер
береді. Неге десеңіз, тарих сабағы -- ақиқатты анықтаудың іргетасы.
Мемлекет және құқықтың пайда болуы, олардың даму заңдылығы құқық, құқықтық қатынастар, құқықтық сана, құқықтық мәдениет, құқық жасаушылық, құқық бұзушылық, мемлекеттің формалары, сот билігі сияқты көптеген категориялық аппаратты қалыптастырады. Осыған орай қазіргі жаһандану кезеңінде саяси-құқықтық ілімдер мен тұжырымдамаларда
мемлекет және құқықтың жалпы даму бағыты, ішкі қозғалысының мәндік мағынасы өзінің шешімін табуда. Зерттеу объектісі мынандай мәселелерді шешуді талап етеді:
-- жаһандану заманында мемлекеттердің даму бағыттары қандай;
федерация құрамындағы ұлттық республика, автономия немесе ұлттардың жеке тәуелсіз мемлекет идеясының болашағы қандай;
-- ұлттық мемлекет құруда дәстүрлік саяси-құқықтық институттарды енгізу мәселесі;
-- құқықтың реттеу функциясының мүмкіндіктерін арттыру, тиімді болуының тетіктерін жасау;
-- адам құқын аяққа тапталмауының демократиялық сипаттағы үлгісін жасау, субъективизм мен волюнтаризмге жол бермеу;
-- құқық бұзушылықпен күресудін жаңа тұжырымдамасы мен теориясын қалыптастыру, оны әлеуметтік практикада пайдалану.
Бұл проблемаларды шешу үздіксіз зерттеуді талап етеді. Мемлекет және құқық теориясының негізгі міндеті мемлекет пен құқықтың дамуын тану, қисынды мағынада меңгеріп, оның заңдылықтарын ашып көрсету болып табылады. Бұл көрініс біртұтастықты тек бөліп алып зерттеу арқылы іс жүзіне асырылады. Тану барысында мемлекет және құық біртұтастық өзінің барлық күрделі байланыстарымен қозғалыстың, дамудың формасы ретінде танылады.
Сонымен қатар мемлекет және құқық теориясы заң ғылымының интеграцияланған саласы болып табылады. Олай дейтін себебіміз егер біз мемлекет және құқықтың барлық салаларын бір арнаға тоғыстырсақ мемлекет және кұқық теориясын калыптастыра алмаймыз. Тануда, зерттеуде тек қана білімдегі ең негізгі қорытынды, бағыттар арқылы мемлекет және құқық теориясы - ның категорияларын қалыптастырамыз. Сондықтан интеграция - ланған деп айта аламыз. Себебі, қайсы бір ғылым саласы болмасын өзінің пәнін бөліп зерттеу арқылы объективтік мағынада және жан-жақты ашып көрсете алады. Жалпы пән ұғымы арнайы ғылым саласы нені оқытады, қоғамның, табиғаттың қандай құбылыстарын зерттейді деген сауалға жауап береді. Белгілі Ресей зерттеушісі В.С.Нерсесянц өз зерттеулерінде былай деп дұрыс қорытынды жасайды: Ғылыми зерттеу объектісінің ғылымның пәнінен айырмашылығы бар. Бір объект бірнеше ғылымдармен зерттелуі мүмкін және әр ғылым сол объекті өзінің ерекше пәні және әдісімен зерттейді... заң ғылымдарының объекті мемлекет және құқық болып табылады, ал оның пәні -- құқық және мемлекеттің негізгі мәндік қасиеттері.

Мемлекет және құқық теориясының әдістері

Мемлекет және құқық теориясы жалпы мемлекет және құқық ғылымының пәні ретінде қоғамның, қоғамдық өмірдің құбылыстары-мемлекет және құқықтың пайда болуы, дамуы және қызмет істеу жолдарын, өздеріне тән заңдылықтарын, олардың таптық-саяси және жалпы адамзаттық мәнін, мазмұнын және түрін, заңды қарым - қатынастары мен байланыстарын, құқықтық сананың және құқықтық мәдениеттің ерекшіліктерін ашады.Осы қоғамдық қатынастардың мәнін ашуда мемлекет және құқық теориясы пәні басқа құқық салаларының пәндерімен тығыз байланыста болады. Әсіресе, мемлекет және құқық теориясы пәні тарихи принципке сүйене отырып, мемлекет және құқық тарихымен тығыз қарым-қатынаста дамиды. Ол әртүрлі мемлекеттердегі,әртүрлі мезгілдегі, кеңістік пен кезеңдердегі нақты мемлекеттік-құқықтық құбылыстар мен процестерді зерттейді. Ал, мемлекет пен құқық теориясының пәні бұл білімді жинақтап, жүйеге келтіріп, жаңа творчествалық сапа береді.Сондықтан, тарихи принцип мемлекет пен құқық теориясының негізгі принципіне жатады. Жалпы алғанда мемлекет және құқық теориясы пәнінің зерттеу шеңбері 10-12 мыңжылдықтардағы жалпы планеталық мерзімді қамтиды.
Мемлекет және құқық теориясының пәні заң ғылымының негізгі ұғымдары мен категорияларының жүйесін құрайды. Мысалы, құқық нормасы, құқықтық қатынас, құқық субъектісі т.б.
Барлық ғылым салаларының оқу пәнінің объектісі-өзі зерттейтін мәселелердің жиынтығы. Мемлекет және құқықтың объектісі оларды басқа құрылымдардан бөліп қарауға,сондай-ақ әлеуметтік құбылыстар жүйесінде олардың орнын анықтауға,сөйтіп,мемлекет пен құқықтың мәнін терең ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.