Зергерлік бұйымдар сыры Қазақ зергерлік бұйымдарының шығу тарихы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
І Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
ІІ Негізгі бөлім:
Зергерлік бұйымдар сыры
Қазақ зергерлік бұйымдарының шығу тарихы ... ... ... ... ... ... ..4
Зергерлік бұйымдардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
Зергерлік өнер - кәсіптік өнер
Зергерлік дүкендердің қоғамға тигізген әсері ... ... ... ... ... ... ... .. .7
Зергерлік өнер және өндірісте қолданылатын материалдар ... ... ... .
ІІІ Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
ІҮ Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 16

Кіріспе

Зергерлік дүкен - бұл зергерлік бұйымдарды сатуға мамандандырылған бөлшек сауда кәсіпорыны. Зергерлік дүкендер зергерлік өнімдердің бөлшектерін жөндеу, қалпына келтіру, жобалау және жасау сияқты түрлі қызмет түрлерін ұсынады.
Зерттеудің өзектілігі. Қазақ зергерлік өнерінің тарихын, түрін, қасиетін ерекшелігін қарастырып, тақырыпқа қатысты ойды ашатын дәйекті мысалдар келтіріп, бүгінгі зергерлік дүкендер жайлы сөз қозғап, зергерлік бұйымдардың қазіргі бағасы мен сапасының тең дәреже көрсете алу немесе алмауын анықтау.
Зерттеудің мақсаты. Зергерлік дүкендерді зерттей отырып, бүгінгі қоғамның зергерлік өнерге қатысты талғамына сараптама жасап, неге мән беретініне (сапабаға) көз жеткізу.
Зерттеудің міндеті:
зерттеу жұмысының мақсатын анықтау;
қазақтың зергерлік бұйымдары мен зергерлік дүкендерге қатысты тың ақпараттар табу;
қазақ зергерлік бұйымдарына қатысты қызықты деректер жинап, саралау, сараптау.
Зерттеудің нысаны: Зергерлік дүкен
Теориялық маңызы: Тақырыпқа қатысты теориялық және практикалық ақпараттар қарастырылған.
Практикалық маңызы:
Тақырыптың теориямен шектелмей нақты мысалдармен дәлелденуі.
Зерттеу пәні: Қолөнер
Зерттеу кезеңдері:
1-кезең Зергерлік бұйымдар сыры
2-кезең Зергерлік өнер - кәсіптік өнер

Зерттеудің құрылымы: Жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Зергерлік бұйымдар сыры

Қазақ зергерлік бұйымдарының шығу тарихы
Қазақтың зергерлік өнері ұлттық мәдениет тарихында ерекше орын алады. Бұл өнер түрінің бастауы мыңдаған жыл әріде жатыр. Археология мен топонимика бойынша Қазақстан аумағында мыс, қалайы, алтын және басқа да бағалы және түсті металдарға бай кен орындарының игерілуі ерте заманнан басталады.
Қазақтың зергерлік өнері ежелгі көрші халықтармен мәдениет жағынан өзара байланысының арқасында қалыптасқан. Зергерлік бұйымдар кәсіби сипатта болады. Қазақ зергерлері (зер-зар парсы тілінен аударғанда алтын деген мағынаны білдіреді) көбінесе жеке жұмыс істеп, өз өнерінің құпияларын ұрпақтан-ұрпаққа жеткізіп отырған. Зергерлердің негізгі жұмысы - барлық әлеуметтік ортада сұранысқа ие зергерлік бұйымдарды жасау. Бұл эстетикалық қажеттіліктерден ғана емес, діни-идеологиялық, әдет-ғұрыптардан да туындаған.
Негізгі материал ретінде алтын, көбінесе күміс қолданылды, себебі күміс пәле-жала мен тіл-көзден сақтайтын қасиеттерге ие болды.
Ата-бабаларымыздан қалған әшекейлер Сырым Датұлы атындағы тарихи-өлкетану музейінде де сақтаулы.
Енді зер сөзінің этимологиясын қарастырайық:
зергерлік бұйымдар жасау үшін қолданылатын әдемі сары бағалы металл;
алтын, күміс, мыс талшықтарынан жасалған мата, кестелер;
зер талшықтарынан алынған жылтыр жіп;
Зермен безендірілген әшекейлер. Зергерлік белбеу, зер шашақ зер жіп сияқты.
Зергер - сәндік бұйымдарды зерлеп, айшықтап жасаушы шебер, ұста. Зергерлік - әшекейлі бұйым жасау өнері. [1.272]
Зер сөзі парсы тілінде алтын деген мағына береді. Зәргәр, зәркеш жіңішке алтын жіп жасайтын зергер. Зәргун - алтын, алтынданған, алтын сияқты; зәрнешан - алтынмен әшекейленген деген мағынада. [2.231]. С. Қасиманов зергер сөзін Қазақ халқының қолөнері кітабында қош етер, қош етуші (жұрттың бәрін қуантатын шебер) деп де атап өткен [3. 181].
Алайда алтын және күміс зергерлік бұйымдар жасауға қызығушылар өздерін темір ұстасынан бөлек санады. Осыған байланысты Орта Азия халықтары ежелден-ақ зергер атауын қалыптастырған.
Қазақ елінің зергерлері көбінесе жеке жұмыс істеп, өз өнерінің құпияларын ұрпақтан ұрпаққа жеткізіп отырды. Олар арнайы дайындықтан өтіп, белгілі бір құралдарды ғана қолданды. Декорацияның көптеген түрлері болды. Оған әйелдер зергерлік бұйымдары, түрлі киім-кешектер, ас үй ыдыстары, киіз үйдің әшекейлері, жиһаздар, ағаштан жасалған ыдыстар, былғары сандықтар, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, ат әбзелдері және тағы басқалары кіреді. Оларды безендіру үшін алтын жиі қолданылған, әсіресе күміс. Зергерлер металл кескіндеме өнерін жетік меңгерген. Күмістің күңгірттенуіне байланысты күмістің беті қайтадан бипазбен талдау арқылы жылтыратып, оны тартымды ету үшін жұқа өрнектермен кестеленген. Зергерлер күміс бұйымдарды асыл тастармен, агатпен, хризопразамен, інжу-маржандармен, маржандармен және сапфирлармен безендірді. Олар түрлі-түсті шыны және басқа да әдемі заттарды әсем рең беру үшін қолданған.
Қазақ халқы күмістің адамға ерекше пайдалы әсер ететіндігін ежелден білген. Ол күміс жүзік тағып қана қоймай, сәбиді шомылдырған кезде суға бір тиын тастап: Баланың күні күміс сияқты жарқырасын, - деді.
Көзді қорғау үшін арнайы жасалған тұмардан басқа зергерлік бұйымдар аса қасиетті емес, бірақ оның тартымдылығы мен әсемдігіне назар аударылады. Қарапайым сырғаларды әуел баста қыздар жас кезінен қасиеттілігіне байланысты таққан.
Жасы ұлғайған сайын әйелдер қарапайым әшекей тағатын болған. Тіпті кілтпен немесе теңгемен ауыстыруға болатын шолпы да әйелдер тағатын қарапайым зергерлік бұйымдар болып саналады. Адам жанының бір ұшы шашта тұрады деген кең таралған пікір бар, сондықтан қоңырау, сылдырмақ шашқа пәле-жала туғызбайды деп ырымдап таққан.

Зергерлік бұйымдардың түрлері

Сақиналар - жүзіктер. Шығыста сақиналарды сиқырлы күші бар объект ретінде қарастыру әдетке айналған. Ас үй тазалығында кез-келген әйелден күміс сақина немесе жүзік тағу талап етілді. Сонымен бірге қазақтарда Тамақ адал болу үшін қолыңызда жүзік болу керек деген қағида бар.
Сақиналар - әдетте сәндік үшін үш-төрт сақина тағылады. Ал егде жастағы әйелдер мерекелерде және үйлену тойларында үлкен сақиналармен жүретін. Сақинаның киелілігі мен қасиеттілігіне сену әдеті Шығыста кең таралған ұғым.
Құдағидың сақиналары. Батыс Қазақстанның құдағи сақиналары екі бастаудың ілік жекжат болуын білдіреді. Бұл сақинаны келінге деген қамқорлығы мен ықыласы үшін қыздың анасының құдағиына тарту етеді.
Сырғалар. Зергерлік бұйымдар тіл-көзден қорғай алады деген түсінік ежелден қалыптасқан. Ескілердің бірі - сырға. Бұл әйел бала кезінен өліміне дейін тағатын зергерлік бұйым. Сырғалардың түрлері өте көп. Спираль тәрізді сырғалар шебер безендірілген және әсем. Ол жеңіл, жақсы кесілген спиральды сырғалармен және қоңырау тәрізді кілттермен жақсы жұптасады. Адамдардың ежелгі діни наным-сенімдерімен байланысты ай сырғалары бұрын да, бүгін де кең таралған. Сырғалар пішініне байланысты космологиялық және ғарыштық өрнектермен безендірілген. Ұзын шынжырлы дөңгелек сырғалар өте сәнді көрінеді.
Ауыр және көлемді заттарды Батыс қазақстандық шеберлер құйып жасамаған, қапталған күмістен құйған. Оның беткі жағын өрнектеп зерлеу оңай болған.
Білезік. Білезік әдетте бір қолға, ал кейде екеуіне де тағылады. Білезіктер қарапайым және ілмекті болып бөлінеді. Сонымен қатар саусақтарда білезікпен бірге тағылатын сақиналар бес білезік деп аталады. Ашық жабық білезік қақпалы білезік деп аталады. Иіліп істейтін жұмыр білезіктердің екі қоспасын тағу кезінде оны жыланның басына ұқсатып, ортасын қалыңдау етіп жасайды. ХХ ғасырда қалыптасқан сағат білезігінің пішіні өзіндік ерекшеліктерімен қызықтырады. Сондай-ақ, қыздарға нәзік және талғампаздығы бар жұқа білезіктердің стилін атап өткен жөн.
Қапсырма. Қапсырма, ілмек пен сақиналы дөңгелектер сынды екі бөліктен тұрады. Зергерлер гүл, жапырақ, рәміздер түрінде әр түрлі қапсырмалар жасады. Қапсырма камзолдарға арналған түйме қызметін атқарды. Қапсырмалар киімнің екі жағын ұстап тұру үшін белде ғана бекітіледі, ал кейде жалпы безендіру үшін киім ұзындығы бойында бірнеше жерлерде болады.
Шекелік. Қазақстанның батысы мен оңтүстігінде өзіндік келбетін сақтап қалған самай әшекейлер. Өнімнің композициясына назар аударайық. Оның барлық компоненттері - қалыпқа құйылған күн бедері және қиықша тәріздес формалары әсемдік сымдармен жалғанып келіп, сәндік сымдармен жалғасады. Шекелік шілтер қондырғысын құрайды және ұзынша түзу өзекке бекітіледі.
Тұмар. Тұмар (бойтұмар) - қымбат металдан немесе былғарыдан (үшбұрышты, кейде төрт бұрышты) жасалған, асыл тастармен қапталған, ішінде тілді-көзден, аурулардан, сақтау үшін дұға жазылған тәбәрік: ұлулар, үкі қауырсындары, т.б. салынады. Мұндай тұмардың мынадай түрлері бар: жастық тұмар, қиық тұмар, лағыл тұмар, тұмарша. Бұл эстетикалық функциядан басқа қорғаныс көзі ретінде тіл-көзден сақтайды: тұмарша, бой тұмарлар. Тұмардың тылсым күші мен қасиеттері бар деп сенген. Тұмардың ішінде Құраннан үзінділер, теңіз және өзен бақалшақтары, үкі қауырсындары, қой мен түйе жүндері болды.
Өңіржиек. Кеуде тұсты безендірудің тағы бір түрі өңіржиек болып табылады, Бұл ерекше назар аударуды қажет етеді. Бұйым бала емізетін әйел үшін міндетті деп саналды, өйткені ол кеудесін тіл-көзден қорғап тұрады деп сенген. Батыс Қазақстанның келіншектеріне арналған әшекейлер жиынтығы ерекше салтанаттылығымен және байыптылығымен ерекшеленеді. Кеуде тұсты безендірудің негізгі компоненті - бұл өңіржиек. Өңіржиек ұзатылатын қыздардың ең басты әшекейінің бірі болған. Аз-кем үлкенді-кішілі ою-өрнектермен безендірілген, бір-біріне қосылмаған сияқты өрілген бұл бұйым кейде сансыз тізбектермен күрделене түседі. Күміс ою ою-өрнектермен, моншақтармен және асыл тастармен безендірілген. Үлкен еңбек пен шеберлікті қажет ететін бүршікті зерлеу әдісі. Жеке стиль сирек кездеседі.
Шолпы, шашбау. Қазақ халқында Адам жанының бір ұшы шашта тұрады деген кең таралған сенім бар. Сондықтан, шолпының ұшына ешқандай қиындық болмауы үшін қоңыраулы сылдырмақ қойылған. Шолпы, бір жағынан, әшекей болса, екінші жағынан, қыздың шашының ұзындығы мен қалыңдығын көрсетіп тұрады. Шашбау бағалы тастардан және күміс теңгелерден жасалған, ортасында кішкене шілтер таналары бар және қыздың өрілген шаш ұшына бекітілген. Өрімдегі шолпы сыңғыры зұлым күштерден қорғайды деп сенген. Шолпының тәрбиелік мәні де зор. Аналар жас қыздарға: 《 Егер шолпының сылдыры қатты естілсе, сізді әдепсіз қыз деп ойлайды》деп тәрбиелеп отырған.
Кей сәтте бұрымға тағылған шолпы мен шашбаулардың салмағы үш келіге дейін жетіп отырған, сөйтіп ол қыздардың жүрісі мен бойын тік ұстау мәнерін қалыптастырған [4. 531].
Шолпыны екі үзбелі етіп, күмістен соққан. Ол үшбұрыш немесе сопақ тәрізді қақталған күмістен жасалған, оның ортасында асыл тас бар. Төменгі үлкен бойтұмардың етегіне шынжырлау немесе үзбелеу арқылы сөлкебай тігілген. Ол бау арқылы бұрыммен бірге өріледі. Дәстүрлі қазақ қоғамында Шолпының көзді шолпы (асыл тастармен безендірілген), қозалы шолпы, қоңыраулы шолпы, шынжырлы шолпы, інжу Шолпа, інжу Шолпа және басқа түрлері мен атаулары.
Шолпы деген атау балықтың cудағы секіріп,ойнағанынан шыққан сияқты [4.531].
Жас қыздар келесідей шолпылар таққан:
Үзбелі шолпы;
Қос үзбелі шолпы;
Меруертті шолпы;
Інжу алқа;
Ақық шолпы;
Қоңыраулы шолпы ;
Тізбелі шолпы;
Сағат баулы шолпы ;
Қозалы шолпы;
Сылдырмақ шолпы;
Көзді шолпы;
Алтын шолпы;
Күміс шолпы.
Біздің көптеген ақындарымыз өз шығармаларында шолпы тақырыбына қалам тербеген. Осы ақындардың бірі - Мағжан Жұмабаев.
Мағжан атамыздың Шолпы өлеңінің әр шумағы Сылдыр.Сылдыр. Сылдыр деген сөздер еліктеуіш сөздерден басталады да, адамға ерекше әсер береді.
Сылдыр, сылдыр, сылдыр,
Қанымды қайнатты құрғыр.
Шық-шық жүрек кетеді,
Күлпәра талқан боп сыңғыр.
Енді бір осы зергерлік бұйымдардың қатысты керемет дәстүрді мысал етсек:
Қазақтың дәстүрі бойынша келіндеріне күміс жүзік пен білезік сыйлап, ұрпақ сабақтастығын жалғастырып келе жатқан әжелеріміз туралы әңгіме дайындау мақсатында кейіпкер іздей бастадым. Бұл нәтиже берді. Біреуіни тілге тиек етсек. Маған бұл дәстүр бұзылған сияқты көрінді. Бірі келініне наразы болып, оны көзі тірісінде қызына берген, ал екіншісі күмістің қадірін білмей, енесінің сыйлығын жоғалтып алған, яғни қандай да бір 《ескі құсқы》 деп мән бермеген. Бұл ене мен келін арасындағы сыйластықтың байқаусызда жойылғанын көрсетеді.
Біз күміс білезікті себеппен таңдаймыз. Қасым Аманжоловтың әкесі Рахымжан да анасы Шауиге ұлы дүниеге келгенде қос күміс білезік сыйлады. Күміс - қазақ түсінігінде сәндік ою ғана емес, сонымен қатар оның қорғаныш және емдік қасиеттері де зор болған.
Бұл ананың келініне сыйлығы - күміс білезік сыйлау. Неке түтінін көтеру, осы білезікті отбасын кеңейту үшін үзіліссіз беру - бұл ырым. Ертең келіншек білезікті келініне беруі керек. Бұл дәстүр сабақтастығының белгісі. Егер ол қызына сыйласа, бұл біздің дәстүрімізді бұзу болып табылады. Себебі қыз бейтаныс адам. Қыздан туған бала, қазақша айтқанда, немере емес, жиен болып саналады. Қанша жақын болсаңыз да, қыздың жиенінің отбасы басқа, қаны бөлек екені белгілі. Бұл қыз бала емес дегенді білдірмейді, бірақ біздің жастарымыз қазақтың салт-дәстүрімен өскені абзал.
Жас жұбайлардың алғашқы қадамдары, жүріс-тұрысы мен өзін-өзі ұстауы тәжірибелі ананың көз алдында. Қызы ретінде білмейтін нәрселерін оқытатын, жамандығын жасырып, жақсылығын асырып жіберетін аналар саны азайған сияқты. Аналарымыз өз ана тілін білетін жас келіншекті көп нәрсе үйрететіні белгілі. Ол уақыты келгенде өзі жақсы көретін және сенетін келіншекті шақырып алып: Бұл сенікі. Көрдіңіз бе, өлгенде оны өзіңізбен бірге қабірге апарасыз, киіңіз, жарқыраңыз, көрейік , - деп әжелер құлыптаулы сандықтағы алтын мен күміс зергерлік бұйымдарды келініне береді.
Осындай құнды ақылды келін байлығына қарамай, анасының қазынасына деген сенімін сақтады. Ендігі мақсат - өзінің ізбасары, өз баласының әйелі туралы еске алу. Мұның артында сізге барлық жұмыс пен балаларды сеніп тапсырғыңыз келеді.
Ауылда осындай білезікке ие, ене мен келін арасында үлкен құрмет туғызатын және сенім білдіретін адамдар бар. Осы дәстүрді өлтіріп алмайық.

Зергерлік өнер - кәсіптік өнер

Зергерлік дүкендердің пайда болуы
Зергерлік дүкен - бұл зергерлік бұйымдарды сатуға мамандандырылған бөлшек сауда кәсіпорыны. Зергерлік дүкендер зергерлік өнімдердің бөлшектерін жөндеу, қалпына келтіру, жобалау және жасау сияқты түрлі қызмет түрлерін ұсынады.
Зергерлік бұйымдар - тұтынушылар өте маңызды деп қабылдайтын беделді өнімдердің бірі. Бір өндірушіден зергерлік бұйымдарды сатып алып, екіншісін кейінгіге қалдыру жиі кездесіп жатады. Бірінші кезекте мұндай артықшылықтардың басты себебі неде екенін анықтау қиын. Зергерлік бұйымдар құнды өнім болғандықтан, тұтынушыға өнімді сатып алуға қолайлы қосымша жағдайлар жасау зергерлік дүкеннің немесе салон қызметінің негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Сатып алушылардың көпшілігі зергерлік бұйымдардың жанынан өтіп бара жатқанда оларды бірден байқайды, сондықтан зергерлік дүкенге тауар сату - бұл негізгі мақсат. Зергерлік бұйымдарды сату саласында жалпыға бірдей қабылданған ережелерге бағынады және әрбір дүкен өзінің ерекше белгілеріне ие.
Заманауи зергерлік нарық белсенді өсу сатысында. Inventica зерттеу компаниясының мәліметтері бойынша зергерлік бұйымдардың жылдық өсу қарқыны 25-30% құрайды, ал әлемдік сатылымдар жылына орта есеппен 4,6% өсуде. Зергерлік бұйымдар нарығының экономикалық тартымдылығы бөлшек сауданың түрлері мен форматтарының жеткілікті мөлшерін қалыптастыруға ықпал етеді. Зергерлік бұйымдардың ең бағалы түрлерін брендті дүкендерден, фирмалық салондар мен бутиктер. Зергерлік бұйымдар нарығында және әсіресе зергерлік бұйымдарды сатып алу-сату объектілері ретінде бәсекелестіктің жоғары деңгейі оның қатысушыларынан өз қызметтерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру құралдарын әзірлеу мен іске асыруға кешенді түрде қарауды талап етеді. Зергерлік дүкендердегі тауарларды жылжыту тізбегіндегі осал буындардың бірі - сатылымды ұйымдастыру және сату принциптеріне негізделген басқару жүйесі. Қазіргі уақытта зергерлік дүкендерде бұл қатты науа болғанына қарамастан арзаннан қымбатқа дейін диапазоны, дүкеннің немесе салонның тиімді жұмыс істеуі үшін визуалды ережелері мен қағидаларын сақтау қажет. Сату көлемінің артуына және тұтынушылардың импульстік сұранысының қалыптасуына ықпал ететін адамның визуалды қабылдау ерекшеліктерін ескере отырып, толық жабдықтағы өнімдердің презентациясы болу керек. Зергерлік дүкеннің барлық тауарлары келесі бағыттарда жүзеге асырылуы керек:
- дүкен дизайны жобасы;
- өнімдерді ұсыну (көрсету);
- сатуды ынталандыру;
- баға, ассортимент және кадр саясаты.
Зергерлік бұйымдардың бөлшек саудасын мамандандырудың екі негізгі бағытына бөлуге болады: эксклюзивті зергерлік бұйымдар және жаппай нарықтағы зергерлік бұйымдар. Мамандану бағыты дүкеннің орналасуын, оның интерьерінің дизайнын, ассортиментті қалыптастыру және зергерлік бұйымдарды көрсету принциптерін, тұтынушымен маркетингтік коммуникацияларды және т.б.
Зергерлік дүкендердің ассортименті жеткілікті кең. Зергерлік бұйымдар белгіленуі бойынша: жеке зергерлік бұйымдар; әйелдер, ерлер және басқаларға арналған аксессуарлар; кесте қою элементтері; интерьер безендіру заттары; жазу құралдары; сағаттарға арналған аксессуарлар, темекі шегуге арналған заттар; сувенирлер; шіркеу мен табынушылық заттар топтары; суық және атыс қаруы. Зергерлік дүкендерде тауарлық жүйені ұйымдастыруда олар көбіне сауда-саттық элементтеріне назар аударады, атап айтқанда: дүкеннің орнын (орналасқан жерін) таңдау, маңдайша мен витриналарды безендіру, үй-жайларды жобалау, сәйкес бөлшек сауда жабдықтарын таңдау, жарықтандыру жүйесін қалыптастыру, ақпараттық және жарнамалық құралдарды пайдалану.
1. Зергерлік дүкендердің орналасқан жері (орналасқан жері) орталық көшелерге немесе қаланың әр бөлек ауданының орталық бөлігіне қарай тартады. Сатылған жағдайдаэксклюзивті зергерлік дүкен тек қаланың орталық бөлігінде банктер, ірі сауда және кеңсе орталықтары, элиталық демалыс орындары (клубтар, мейрамханалар) және сол сияқтыларда орналасуы керек.
2. Зергерлік дүкеннің маңдайшалары мен витриналары сатып алушыны қызықтыруы керек, оны дүкенге келуге мәжбүр етуі керек. Зергерлік дүкендердің терезелері үнемі жаңартуды қажет етеді (мысалы, еуропалық тәжірибеде - 10-15 күн сайын). Әдетте, жөндеу жұмыстары декорацияларды толығымен ауыстыруды қарастырмайды. Сонымен, олар витринаның сәндік бөлігін тұжырымдамалық түрде өзгертпестен, оның композициялық орналасуын және түстердің екпінін жаңартады. Дүкен терезелерін осындай түзетудің мақсаты - тұрақты тұтынушыларға ассортиментті жаңарту және жаңа клиенттерді тарту туралы сілтеме жасау. Сәтті зергерлік дүкеннің негізгі компоненттері:
заттардың көп деңгейлі композициясы (белгілі әшекейлер мен декор) және баспа материалы;
түстердің үйлесімді тіркесімі;
тиімді витриналық жарықтандыру жүйесі. Сыртқы витринаның кеңістігі витринаның өзі де (жабық ашық) және дүкеннің дизайн ерекшеліктеріне байланысты жасалған. Дүкеннің орналасқан жері және оның баға деңгейі де ескеріледі. Жабық витринаның премиум-сегменттегі зергерлік дүкендерге арналған ашық түрімен салыстырғанда белгілі артықшылықтары бар. Бұл дүкенді күндіз де, түнде де тиімді түрде ұсынуға мүмкіндік береді, клиенттер үшін дәл осы форматтағы дүкендер үшін қауіпсіздік элементін жасайды. Алайда, мұндай витрина жиі жаңартуға бейімделмеген және дүкенге келуге импульсивті тілек қалыптастыру мүмкіндігі аз. Мұндай витриналарға бұйымдар қою ұсынылмайтындықтан, оларда плазмалық экрандар жиі зергерлік бұйымдар мен жарнамалық роликтерді орналастыру үшін орналастырылады.
Ашық витриналарды витринаның кеңістігін байланыстыру арқылы безендіру керек және сатып алушылар дүкен терезесінің кеңеюі ретінде қабылдайтын сауда аймағының ішкі көрінісі. Ашық типтегі витриналары бар дүкендерде оның артқы бөлігінің дизайнын мұқият ойластырып алу керек, сонда сатылым аймағының ішкі көрінісі емес, әшекейлер жалпы құрамда басым болады.
3. Салқын түстер мен авангардтық стильдің кейбір элементтері жаппай сатып алушыға бағытталған сауда алаңының ішкі кеңістігін жобалау кезінде қолданылады. Зал таза, жарық, кең, коммерциялық жабдықтармен шамадан тыс жүктелмеген болуы керек. Кейбір дүкендерде дизайн бренд сияқты тұжырымдамада жүзеге асырылады.
4. Дүкеннің арматурасы залдың жалпы тұжырымдамасына сәйкес келуі, табиғи материалдардан тұруы және дабыл және құлыптармен қамтамасыз етілуі керек. Дисплейлердің бірнеше түрі бар:
- қақпағы жылтыратылған есептегіштер;
- тік тіректер;
- шынында жасалған.
Есептегіштердің биіктігін нақты есептеу керек. Есептегіш биіктігі орташа бойлы адамның деңгейінде оңтайлы, ал тереңдігі шамамен 50 см құрайды, сонымен қатар олардың өлшемдерін ескере отырып, өнімдерге арналған тіректерді дұрыс таңдау маңызды. Витринаның артқы жағында биік стендтер, аласа және жалпақ стендтер тұтынушыға жақын орналасуы қажет.
5. Сату алаңын және барлық өнімдерді жарықтандыру бөлменің жалпы жарықтандырылуымен және бөлек шамдармен бір бүтінге біріктірілуі керек. Акценттік жарық негізгі рөл атқарады, бұл бұйымдардың пішіні, түсі және кесу ерекшеліктерін көрсетуге мүмкіндік береді. Жарықтандырудың 2 түрі бар: өнімдердің көптігі бар витриналық жарықтандыру; бір өнімді жарықтандыру; бұйымдар тобын жарықтандыру. Осыны ескере отырып, әртүрлі жарықтандыру құрылғылары қолданылады: қыздыру шамдары, галоген, айна, металл-галоген, люминесценттік және жарық диодты жүйелер. Жарықтандыру өнімді қыздырмауы, өнімді тотықтырмауы және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.