Ауруханада күндізгі стационарлар
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі
Қызылорда жоғары медициналық колледжі
Мамандығы бойынша 0302000 Мейірбике ісі
Біліктілігі Қолданбалы бакалавр
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:Күндізгі емдеу бөліміндегі мейіргердің білім деңгейін
анықтау арқылы көрсетілетін қызметтің сапасын бағалау
Орындаған:Оразбек М.А
Т.А.Ж. қолы
Ғылыми жетекшісі: Саим Л.Н
Т.А.Ж. қолы
ҚОРҒАУҒА ЖІБЕРІЛДІ Ғылыми жетекші:
Директордың ғылыми Арнайы пән оқытушысы
істер жөніндегі жетекшісі Саим Л.Н
Акимниязова Н.Д _________ ________ қолы қолы
Қызылорда 2021 жыл
МАЗМҰНЫ
ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР
КІРІСПЕ
1-тарау. КҮНДІЗГІ ЕМДЕУ БӨЛІМІНДЕГІ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІН АНЫҚТАУ АРҚЫЛЫ КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТІҢ САПАСЫН БАҒАЛАУ
1.1Күндізгі емдеу мейіргерлерінің атқаратын қызметтері
1.2 Медициналық қызмет сапасын бағалау индикаторлары
1.3 Күндізгі стационар мейірбикесінің жұмыс сапасына әсер ететін факторлар
1.4Күндізгі емдеу мейіргерлерінің пациенттерге қызмет көрсетудің сапасы шетелдік тәжірибелердің нәтижесі
2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
2.1. Зерттеудің материалдары мен әдістері
2.2 Зерттеу нәтижелері
2.3 Зерттеу нәтижелерін талқылау
ҚОРЫТЫНДЫ
ЗЕРТТЕУ ЖАҢАЛЫҒЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
Қысқартылған сөздер
ҚР - Қазақстан Республикасы
АҚШ-Америка Құрама Штаттары
РФ- Ресей Федерациясы
ҒЗИ - Ғылыми-зерттеу институты
ДСМ- Денсаулық сақтау министрлігі
ОДСБ- Облыстық денсаулық сақтау басқармасы
АМСК-алғашқы медициналық санитарлық көмек
БМСК-бастапқымедициналық санитарлық көмек
КС- күндізгі стационар
Кіріспе
Кілт сөздер: төсек орын, сапалы медициналық көмек, күндізгі стационар, сауықтыру, қалпына келтіру, қарқынды терапия, палаталық мейірбике, егу бөлмесі, ем шара.
Тақырыптың өзектілігі.Күндізгі емдеу бөлімінде мейіргердің рөлі үнемі дамып, артып келеді. мейіргер қазіргі жағдайда тек мейірімділікке ғана емес, сонымен қатар науқастарға күтім жасау туралы білімге, күрделі медициналық, жаратылыстану, техникалық білімге ие болуы керек.
"Мейіргерлік білім дегеніміз не?'- күрделі сұрақ, оған жауап мейіргерлік мамандық ретінде анықтауға көмектеседі. Бұған жауап беру қиын, өйткені мейіргер динамикалық, дамып келе жатқан және салыстырмалы түрде жаңа мамандық. Алайда, білім кәсіби жауапкершілік сұрағының негізгі элементі болғандықтан, бұл сұраққа жауап беруге тырысу өте маңызды.
Мейірбике қызметкерлерінің қызметін бақылау және бағалау, әрине, көрсетілетін көмек сапасын арттыру процесінің негізі болып табылады. Мәселе орта медициналық қызметкерлердің қызметін бақылау және бағалау процедураларын теориялық тұрғыдан жеткіліксіз зерттеу болып табылады
Англиядағы Ұлыбританияның ұлттық денсаулық сақтау қызметі ауруханасына жатқызылған пациенттердің ұлттық сауалнамасының мәліметтері пациенттердің мейіргерге деген сенімділігінің жоғары екенін растайды, бұл Ұлыбританияның ұлттық денсаулық сақтау қызметі ауруханаларында жеткіліксіз көмек ретінде немқұрайлы мейіргерлерді айыптайды деген пікірді жоққа шығарады. Алайда, пациенттердің тек 60% - ы емдеу үшін әрдайым мейіргер жеткілікті екенін және әрбір 10 пациент мейіргер өз қызметінде ешқашан болмағанын немесе сирек кездесетінін айты. пациенттердің тек 14% - ы өте жақсы деп бағалады. [23]
АҚШ елінде 2011 жылы Беатрис Калиш , Дана Чаннен , Хёнхва Лижүргізілген зерттеулерінде 3135 тіркелген медбикелер (RN) және 939 кіші медбикелер (NAs) орта-Батыс 10 ауруханасындағы 110 пациенттерге күтім жасау бөлімінде олар жұмыс істейтін пациенттерге күтім жасау бөліміндегі медицина қызметкерлерінің қазіргі жағдайына көбірек қанағаттанатынын көрсетті. Жұмысқа қанағаттанушылықты арттыру және пациенттерге күтім жасау үшін жіберілген медициналық қызметтердің санын азайтуға және тиісті кадрлармен қамтамасыз етуге бағытталған мақсатты араласулар қажет.екенін айтқан. [24]
Ресей елінде пациенттерге жүргізілген сауалнама нәтижелері бойынша пациенттерге күтім жасау деңгейі артты, мейірбикелердің жұмыс сапасын жоғары бағалайтын пациенттер саны артты. Олардың күтімін 4 және 5-ке бағалайтын пациенттер саны 2005 жылғы 79,2% - дан 2009 жылы 93,6% - ға дейін өсті, сауалнама деректері бойынша 5 балдық шкала бойынша мейірбикелердің кәсібилігіне сенім деңгейін 4 және 5-ке бағалайтын пациенттер үлесі 2005 жылғы 82,5% - дан 96,6% - ға дейін өсті. 2009 ж. [25]
Медициналық көмектің сапасын қамтамасыз ету және бағалау проблемалары Денсаулық сақтау жүйесінің басым міндеттерінің бірі болып табылады. Медициналық көмекті ұйымдастырудың жаңа технологиялары мен модельдерін енгізу сапаны арттыруға бағытталуы тиіс.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау қағидаты медициналық практикаға аурулардың алдын алуға, уақтылы диагностикалауға және емдеуге бағытталған жаңа технологияларды, аз инвазивті және аспаптық зерттеулерді, емдік және профилактикалық рәсімдерді енгізуге негізделеді.
Медицинадағы емдік-профилактикалық, зертханалық және аспаптық араласулар саласы үнемі кеңейіп келеді, зерттеулердің диагностикалық ақпараттылығы жоғарылайды, асқыну қаупі төмендейді, диагностика мен емдеудің жаңа әдістері енгізілуде. Диагностикалық және емдік әдістердің ақпараттылығы, қарапайымдылығы және салыстырмалы қауіпсіздігі оларды амбулаториялық және стационарлық көмек ретінде кеңінен қолдануға мүмкіндік береді [1].
Күндізгі стационар - бұл пациенттерді тәулік бойы дәрігердің бақылауын қажет етпейтін медициналық көмектің түрі. Пациенттер күндіз келіп, қажетті процедураларын алып үйлеріне, немесе жұмыстарына қайтады. Шығыс Қазақстан облысының оңалту орталығының күндізгі стационары пациенттердің уақытын және қаражатын үнемдейтін комплекстік қызмет.
Жас және перспективалы мамандықтың прогрессивті дамуы дәрігер мен мейірбике қызметкерлерінің сауатты өзара іс-қимылынсыз мүмкін болмас еді. Медбике-ұйымдастырушылық мәселелерді шешуге де, бірқатар медициналық және диагностикалық шараларға да белсенді қатысатын дәрігердің алғашқы және тікелей көмекшісі. Күндізгі стационардың жұмысын ұйымдастырудағы мейірбикенің рөлі де даусыз [2].
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының Бас директоры Гру Харлем Брундтланд былай деп жазды:" медбикелер Денсаулық сақтау жүйесінің негізі болып табылады " [6]. Денсаулық сақтау жүйесінде медбикелер өздерінің кәсіби этикалық мінез-құлық кодекстерін сақтауға және белгіленген стандарттарға сәйкес пациенттерге жақсы күтім жасауға міндетті. [ 7 ]
Аурухананың негізгі мақсаты-науқасқа күтім жасау және оның жайлылығы. [8] ауруханада әр төменгі бөлімнің жоғары деңгейдегі бақылауда және бақылауда екенін растайтын нақты белгіленген билік иерархиясы бар. [9] аурухана басшылары аурухананы тиімді басқарады; олар пациенттерге күтім жасауда және бүкіл аурухананың нәтижелеріне қол жеткізуде маңызды рөл атқарады. [10] медициналық көмектің құны ресурстарды негізгі пайдалануды білдіреді және бүгінде тез өсуде, сондықтан Денсаулық сақтау саласындағы тиімділікті арттыру, тіпті аз мөлшерде болса да, айтарлықтай шығындарды талап етуі мүмкін. ресурстарды үнемдеу немесе коммуналдық қызметтерді кеңейту. Экономикалық тиімді Денсаулық сақтау-барлық үкіметтер үшін маңызды міндет [11].
Денсаулық сақтау жүйесін реформалау мейірбике қызметкерлерінің жаңа ұйымдастырушылық формаларға қатысуын кеңейтті. Қазіргі уақытта медициналық мекемелердің басшылары медициналық қызмет пен мейірбике ісі тәуелсіз, бір-бірін толықтыратын медициналық мамандықтар екенін түсінеді.
Жалпы дәрігерлік практиканың жетекші рөліне әлемдік үрдісті назарға ала отырып, мейірбикелердің өкілеттіктерін кеңейту және өңірдің денсаулық сақтау мекемелерінде медициналық көмек көрсетудің жаңа үлгілерін әзірлеу саласында өзгерістер қажет екені түсінікті.
Күндізгі ауруханалардың жұмысы тиімді және үнемді, амбулаториялық жағдайда ауруханаға жатқызуды қажет ететін, бірақ тәулік бойы медициналық бақылаусыз жасай алатын науқастарға диагностикалық, емдік және оңалту шараларын жүргізуге мүмкіндік береді. Күндізгі стационарда медициналық көмекті ұйымдастырудағы орта медициналық персоналдың рөлі маңызды, өйткені медициналық шараларды бақылау және жүргізу медициналық көмекті ұйымдастырудың осы түрінде, негізінен, орта медициналық персоналмен жүзеге асырылады. [34]
Қазақстан Республикасында өткен соңғы жылдардағы қайта құру радикалды экономикалық реформаны жүзеге асыру бағыты, денсаулық сақтау жүйесінің қызметіне өзінің әсерін тигізбей кетпеді. Осы жағдайда денсаулық сақтау жүйесін стратегиялық жоспарлау мен ресурстарды тиімді қолдану арқылы, халыққа медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігін қамтамасыз ету, денсаулық сақтау жүйесінің негізгі жетілдіру мақсаты болып табылады. Денсаулық сақтау жүйесінің ең негізгі тапсырмасы интеграция мен мамандандырудың қолайлы байланыс пайызын іздеу және де халыққа медициналық көмек көрсету деңгейін анықтау болып табылады.
Халыққа заманауи сапалы дәрігерлік көмек көрсету өсіп келеді, соңғы 10 жылдықта халыққа нәтижелі экономикалық қызмет көрсетуде стационарлық жүйедегідей амбулаторлы-емханалық мекемелерде жоғары сапаға ие болды. Денсаулық сақтау саласындағы тәжірибенің үлесі ол, ауруханалар мен емханалар жанынан ашылған күндізгі бөлімдер.
Әлемдік денсаулық сақтау жүйесінің тұрғындарға көрсетілетін медициналық стационаралмастырушы көмек көлемі жұмыстары бойынша мол тәжірбие жинақталған. 1930 жылы Мәскеу қаласында ең біріншілердің бірі болып Ганнушкин П.Б. атындағы психоневрологиялық ауруханада күндізгі стационар бөлімі ашылды. Артынан күндізгі стационар туберкулезге қарсы және психоневрологиялық диспансерлерде ашылды.
Кейінен соңғы жүз жылықтың 80-ы жылдардың ортасында КСРО Денсаулық сақтау Министірлігінің құжаттамасы негізінде заңдастырылып регалменттелді және отандық денсаулық сақтауда жаңадан тұрғындаға мамандандырылған медициналық көмек көрсетудің бірінші звеносы болып қабылданды. [26]
Күндізгі стационар отандық тәжірбиеде 80-ы жылардың ортансында енгізілген болса, шетелдік тәжірбиеде бірінші күндізгі стационар Оксфорта (Ұлыбританияда) 1956 жылы пайда болды. Қазіргі уақытта бұл елде күндізгі стационар жүйке жүйесі ауруларды реаблитациялау орталық базасында жұмысын атқарады (P. Larogue, 1978). Қазірде "стационаралмастырушы" медициналық көмек түрі Францияда күндізгі стационар жұмысы ресми түрде заңмен регламенттелген, Испанияда күндізгі стацинар 1990 жылдан бастап заңдастырылған, Германияда 1992 жылы бірінші күндізгі стационар жұмысын ұйымдастыру бойынша заңды актілер пайда болды. Германияда гериатриялық күндізгі стационарлар клиникамен тығыз байланыста, осы топтағы науқастарға заманауи талаптарға сай қызмет түрі мен ем алуға көмектеседі. Мысалы, гериатриялық науқастарға арналған күндізгі стацинарлар Берлин-Бух қалалық ауруханасының базасында салынған, ауруды өткерген науқастарға және дәрігердің үнемі қарауын талап етпейтін науқастарға меициналық қымет көрсетеді. [27]
Медициналық қамтамасыздандырудың жаңа жағдайында жүктіліктің жаңа патологиясы бар әйелдерді емдеудің жоғарғы тиімділігі 11,2 % сауығып, 86 % денсаулықтары жақсарған. Әлеуметтік сұрастырудың нәтижелері бойынша 94 98 % сұралған әйелдер мен 98,2 % медициналық жұмысшылары күндізгі стационар жұмысына оң баға берді. Күндізгі стационар мен алдын алу бөлімшесінде жатқан жүкті әйелдерге кеткен шығын, тәуліктік стационарға қарағанда 11,5 % төмен екенін көрсетеді. Әдістемелік экспертті зерттеу жұмысы бойынша жүктілік патологиясы бар әйелдердің 30,3 % ауруханаға жатқызбай ақ күндізгі стационарда емдеуге болатыны көрсетілген. Күндізгі стационардың жүктілік патологиясы бар әйелдерге медициналық көмек көрсетудің болашағы бар екендігін байқалады.
Денсаулық адамның жан-жақты физикалық және рухани дамуы болып келеді. Денсаулықты сақтау еңбекшілердің ұдайы жұмыс күшін міндетті түрде жақсартуға көмек береді. Адамның жан-жақты дамуы, еңбек күшінің көтерілуіне әсер етеді. Денсаулықтың жақсаруы, біріншіден еңбек күшінің артуы: өлім-жетімнің төмендеуі, адамдардың еңбекке деген белсенділігін арттыру, уақытша жұмысқа жарамсыз және науқасқа байланысты жұмыс уақытының төмендеуін, мүгедектердің азайуы, жұмысшы күшінің физикалық мүмкіншіліктердің артуының нәтижесінде. [28]
Екіншіден еңбек өнімділігінің жоғарылауына жағдай жасайды, дені сау адамның еңбегі ауыру адамға қарағанда өнімді болады. Сондай-ақ, ем қабылдауға жалпы шығын, мүгедектерге арналған зейнетақы, уақытша жұмысқа жарамсыздар үшін жәрдемақы төмендейді.
Қазақстан Республикасы халқының денсаулық жағдайы басқа елдердегі сияқты айқын байқалуда және негативті тенденициялар ұлғаюда, ұзақ өмір сүрудің төмендеуі, өлімжетім деңгейінің жоғарылауы, әсіресе еңбекке жарамдылар арасында, бала туудың азайуы, жас ұрпақтың денсаулығының төмендеуі байқалуда.
Кеңес дәуіріндегіде амбулаторлы қызметке қарағанда стационарлы қызметке көп мөлшерде бағыттау болды, дегенмен де аурудың сәтті профилактикасы, жоспарлы түрде науқасты табу және емдеу, алғашқы денсаулық топтарының толық функционалды жүйеге байланысты және жергілікті дәрежеге жаңа әдістерді қажет етеді. [29]
Күндізгі стационарда емделетін барлық науқастар жұмыс тәжірибесі мол дәрігерлердің қарауында болып табылады, соның ішінде шұғыл медициналық көмек көрсетуде біздің медициналық бикелер жетілдірілген түрде біледі. Күндізгі стационарда емшара кабинеті жағдайында өткізе алмайтын қиын емдеу түрлері жүзеге асырылады. Одан басқа, біздің клиника мамандарының емдеуінен басқа кеңес берулер, сонымен қатар, қосымша кеңес берулер өткізіледі, соның ішінде кешенді меңгерулер де енгізілген.
Келіңіздер бізге, Сіздерді емдейтін дәрігер қарайды, қажеттілігі бойынша барлық қажетті емшараларды, манипуляцияларды жүргізеді, соның ішінде тері ішілік және тамыр ішілік инъекциялар, дәрі тамызғыш және т.б., сонымен қатар, алдын алу және емдеу курсын бекітеді. [30]
Күндізгі стационарда келесі мамандықтар бойынша сертификаттары бар жоғары білікті дәрігерлер жұмыс істейді: кардиология, терапия, пульмонология, неврология, хирургия, функционалдық диагностика, шұғыл медициналық көмек, анестезиология. Күндізгі стационарда өткізілетін емдеу шаралары, әдеттегідей, инфузялық терапия, созылмалы аурулардың асқынуын емдеу және оңалту ретінде өткізіліп, алдын алу мақсатында да өткізілуі мүмкін. Күндізгі стационарда пациентке емдеу шараларын курстық алу уақытында түнгіге қалмай-ақ төсек орын ұсынылады. Терапия күндізгі стационардың емдеу дәрігерінің қарауымен жүзеге асырады.
Стационарлық емдеуден айырмасы пациент тәуліктік, емдеу мекемесінде 24 сағат болудан күйзелуге түспейді, өйткені өткізілген терапиядан кейін үйіне қайтады. Күндізгі стационарда емделудің артықшылығы ауруханаға жатқызуды күту қажеттілігінің болмауы, стационарға стационарлық ауруханаға жатқызу жоспарлы түрде кейде 1 айдан 3 айға дейін күту керек болады.[31]
Күндізгі стационарлар, үйдегі стационарлар, паллиативтік көмек бөлімшелері және т. б. жағдайларда ҮЕҰ-ға мемлекеттік тапсырысты орналастыру жолымен отбасының қажеттілігін ескере отырып, паллиативтік көмек көрсету және үйде күтім көрсету нысандарын жетілдірілетін болады.
Күндізгі стационар жағдайында оңалту емін және қалпына келтіру емін одан әрі дамыту жалғасатын болады.
Мамандандырылған қызметтердің (психиатриялық, наркологиялық, туберкулезге қарсы, онкологиялық және т.б.) БМСК ұйымдарымен өзара тығыз байланысы жүзеге асырылатын болады. [33]
Медициналық көмек көрсетудің тиісті стандарттарын жетілдіру, оның толықтығы мен сабақтастығын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыс жалғастырылады. БМСК қызметкерлерінің орталық үйлестіруші рөлі кезінде барлық деңгейлердегі диагностика мен емдеу және мониторинг хаттамалары негізінде ауруларды интеграцияланған басқару бағдарламалары (АББ) енгізілетін болады. Бұл үшін үш ауру (артериялық гипертония, қант диабеті, қан айналымының созылмалы жеткіліксіздігі) бойынша АББ барлық өңірлерде енгізілетін болады. Бұл ретте түпкілікті нәтиже үшін БМСК қаржылық ынталандыру тетігіндегі индикаторлар жүйесі жетілдірілетін болады. Бұл ауруларды ерте анықтауға және емдеуге көшіру, асқынулар жиілігін төмендету және емдеуге жатқызу деңгейін қысқарту, тиімді медициналық-әлеуметтік оңалту жүргізу үшін қолданылады.
Стационарды алмастыратын медициналық көмектің басқа да сирек кездесетін түрлеріне кешкі және түнгі стационарлар, демалыс күнгі стационарлар, кешендер: күндізгі стационар - пансионат жатады [32].
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді. [35]
Мақсаты:Күндізгі емдеу бөліміндегі мейіргердің білім деңгейін
анықтау арқылы көрсетілетін қызметтің сапасын бағалау
Міндеттері:
* Тақырыпқа байланысты әдебиеттерді шолу;
* №6 қалалық емхананың күндізгі емдеу бөлімінде емделіп жатқан пациенттердің мейіргердің жұмысына және медициналық көмектің сапасын сауалнама арқылы анықтау
* Мейіргердің науқастарға көмек көрсету барысындағы білімінің деңгейін сауалнама арқылы бағалау
* Нәтижесін талдау және қорытынды жасау;
Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы
Алынған мәліметтер негізінде пациенттерге көрсетілетін мейіргерлік көмектің сапасын бағалау жүргізілді. Пациенттердің мейіргерлік көмек сапасына қанағаттану дәрежесі туралы пікірлері зерттелді. Сонымен бірге мейіргерлердің жұмыс барысында кездестіретін қиындықтары туралы пікірі бағаланды.
Пациенттерге көрсетілетін мейіргерлік көмектің сапасын арттыру бойынша ұсыныстар әзірленді.
Дипломдық жұмыстың көлемі мен құрылымы
Зерттеу жұмысы 81 компьютерлік мәтін бетінен тұрады, 25 диаграммалар және 36 кестелер суреттелген. Дипломдық жұмыс кіріспе, әдебиеттерді шолу, зерттеу материалдары мен әдістері, зерттеудің нәтижелері, қорытынды, практикалық ұсыныстар, пайдаланылған ақпараттар тізімі 80 әдебиеттен,оның ішінде 35 шетелдік әдебиет, 5 отандық әдебиет, 12 интернет көзі және қосымшалардан тұрады.
1-ТАРАУ. КҮНДІЗГІ ЕМДЕУ БӨЛІМІНДЕГІ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ САПАСЫН БАҚЫЛАУ
1.1. Күндізгі емдеу мейіргерлерінің атқаратын қызметтері
Күндізгі стационарлар амбулаториялық-емханалық құрамда да, стационарлық Денсаулық сақтау мекемелерінде де ұйымдастырылуы мүмкін, олар стационарлық және амбулаториялық мекемелер арасында аралық орын алады, аурухананың артықшылықтарына ие: науқасты медициналық персоналдың тұрақты (күнделікті) бақылауы, ауруханада жүзеге асырылатын көлемде белсенді емдеу және тексеру. Екінші жағынан, күндізгі стационарлар амбулаториялық емдеудің оң қасиеттерін сақтайды, олардың ең бастысы-науқас өзіне таныс ортада. Ауруханалық және амбулаториялық-емханалық мекемелер базасындағы күндізгі стационарлардың ортақ мақсаттары, міндеттері мен функциялары бар екенін атап өткен жөн [4].
Мейірбике пациенттермен қарым-қатынас жасау кезінде әдептілік пен сезімталдықты көрсетуі керек, пациентті қолдауға және аурумен қатар жүретін мәселелерді ғана емес, сонымен бірге пациенттің психологиялық мәселелерін де шешуге тырысуы керек.
Психотерапия сессиялары көптеген пациенттерге оң әсер етеді, оның барысында психикалық тепе-теңдікті сақтаудың, стресстен, жүйке кернеуінен қорғаудың маңыздылығына назар аударылады [3].
Науқасты аурудың оң динамикасына бейімдеу, аурудың қайтымдылығына, әсіресе шабуыл болған жағдайда, баса назар аудару және қолдау қажет. Бұл жағдайда психодинамикалық кешендер, мінез-құлық тәсілдері ерекше маңызды. Медбике науқасты тыныштықпен қамтамасыз етуге тырысуы керек, оған релаксация, функционалды релаксация құралдарын үйрету керек. Десенсибилизация процестері, биобратиялық процестер маңызды рөл атқарады. Гипнотикалық терапия, топтық психотерапия, отбасылық немесе жеке кеңес беру әдістерін қолдануға болады.
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді.
Алғашқы медициналық-санитариялық көмек (МСАК) неғұрлым қолжетімді, экономикалық және әлеуметтік бағдарланған бола отырып, денсаулық сақтаудың орталық буыны болып табылады. Қазақстан Республикасында Денсаулық сақтау ресурстарының 80% - ы экономикалық дамыған елдерде 30-50% - ға қарсы қымбат стационарлық медициналық көмекті қаржыландыру үшін қолданылады. Қаражатты тиімсіз пайдаланудан болған шығындар саланы мемлекеттік қаржыландырудың жалпы сомасының 20% - ына жетеді. Науқастардың 30% - ға жуығы негізсіз ауруханаға жатқызылады және ауруханаға дейінгі кезеңде амбулаториялық-емханалық буын деңгейінде стационарды алмастыратын технологияларды пайдалана отырып медициналық көмек ала алады [7].
МСАК ұйымын жетілдіру жөніндегі міндеттердің арасында амбулаториялық-емханалық мекемелер жұмысының қарқындылығын арттыру, медициналық көмек көлемінің бір бөлігін ауруханадан емханаға ауыстыру, оның қолжетімділігі мен сапасын арттыру болып табылады. Емханада стационарды алмастыратын технологияларды пайдалану қойылған міндеттерді шешуге мүмкіндік береді; қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларда негізделген және орынды болып табылады. Стационарды алмастыратын технологиялар төсек қорын тиімді пайдалануды, негізсіз ауруханаға жатқызу деңгейін қысқартуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ ресурстарды үнемдеу резерві болып табылады. Денсаулық сақтаудың бастапқы буынында ұйымдастыру кезінде стационарды алмастыратын технологиялар амбулаториялық-емханалық мекемелерге жұмыстың тиімділігі мен көрсетілетін медициналық көмектің сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
Күндізгі стационарлардың ұйымдастырылуы мен жұмысының негізгі міндеттері:
1) емханалық жағдайларда пациенттердің сауығуын жеделдетуге немесе денсаулық жағдайын жақсартуға бағытталған емдеу және оңалту іс-шараларын жүргізу.
2) қандай да бір себептермен ауруханаларға жатқызыла алмайтын науқастарға стационарлық жағдайда көрсетілетін көлемде пациенттерді кешенді белсенді емдеуді жүргізу.
3) аурухананың стационарлық бөлімшелерінің төсек қорын, ең алдымен ауыр науқас пациенттерді емдеу үшін ұтымды пайдалану.
4) стационарда емделгеннен кейін пациенттердің жекелеген контингенттерін емдеу және бейімдеу.
5)пациенттерге жоспарлы стационарлық көмектің қолжетімділігін арттыру болып табылады.
6) амбулаториялық жағдайларда медициналық персонал жүзеге асыратын арнайы даярлықты немесе кейіннен бақылауды талап ететін жекелеген күрделі диагностикалық зерттеулер жүргізу.
7) бақыланатын ауруларға байланысты еңбекке қабілетті жастағы пациенттердің еңбекке уақытша қабілетсіздігі мерзімдерін қысқарту.
8) диспансерлік бақылаудағы пациенттерді, оның ішінде ұзақ және жиі ауыратын пациенттерді жоспарлы профилактикалық сауықтыру.
Ауруханалардағы күндізгі стационарлар. Ауруханалық мекемелер базасында күндізгі стационарларды ұйымдастыру ауруханалық мекемелердің ресурстық мүмкіндіктерін неғұрлым кең және тиімді пайдалануға, емдеу қарқындылығының дәрежесі бойынша төсек қорын құрылымдауға мүмкіндік береді: науқастардың неғұрлым жеңіл контингенті үшін күндізгі стационар және ауру ағымының асқынған нысандары бар және тәулік бойы бақылау мен емдеуді талап ететін неғұрлым ауыр науқастар үшін тәулік бойы болатын стационар.
Үйдегі күндізгі стационарлар. Қазіргі уақытта елімізде және әлемде пациенттерге үйде күтім жасау мәселелері маңызды бола түсуде. Бір жағынан, бұл денсаулық сақтау жүйесі мен әлеуметтік қорғау қызметін қайта құрылымдаумен, халыққа алғашқы медициналық - әлеуметтік көмекті амбулаториялық буынға қайта бағдарлаумен байланысты, өйткені пациенттерге стационарлық қызмет көрсету үлкен экономикалық шығындармен байланысты. Екінші жағынан, қарт адамдар санының өсуі байқалады.
Стационарды алмастыратын медициналық көмектің басқа да сирек кездесетін түрлеріне кешкі және түнгі стационарлар, демалыс күнгі стационарлар, кешендер: күндізгі стационар - пансионат жатады [6].
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді.
Алғашқы медициналық-санитариялық көмек (МСАК) неғұрлым қолжетімді, экономикалық және әлеуметтік бағдарланған бола отырып, денсаулық сақтаудың орталық буыны болып табылады. Қазақстан Республикасында Денсаулық сақтау ресурстарының 80% - ы экономикалық дамыған елдерде 30-50% - ға қарсы қымбат стационарлық медициналық көмекті қаржыландыру үшін қолданылады. Қаражатты тиімсіз пайдаланудан болған шығындар саланы мемлекеттік қаржыландырудың жалпы сомасының 20% - ына жетеді. Науқастардың 30% - ға жуығы негізсіз емдеуге жатқызылады және амбулаториялық-емханалық буын деңгейінде ауруханаға дейінгі кезеңде стационарды алмастыратын технологияларды пайдалана отырып медициналық көмек ала алады.
МСАК ұйымын жетілдіру жөніндегі міндеттердің арасында амбулаториялық-емханалық мекемелер жұмысының қарқындылығын арттыру, медициналық көмек көлемінің бір бөлігін ауруханадан емханаға ауыстыру, оның қолжетімділігі мен сапасын арттыру болып табылады. Емханада стационарды алмастыратын технологияларды пайдалану қойылған міндеттерді шешуге мүмкіндік береді; қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларда негізделген және орынды болып табылады. Стационарды алмастыратын технологиялар төсек қорын тиімді пайдалануды, негізсіз ауруханаға жатқызу деңгейін қысқартуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ ресурстарды үнемдеу резерві болып табылады. Денсаулық сақтаудың бастапқы буынында ұйымдастыру кезінде стационарды алмастыратын технологиялар амбулаториялық-емханалық мекемелерге жұмыстың тиімділігі мен көрсетілетін медициналық көмектің сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
Стационарды алмастыратын технологияларға:
* Амбулаториялық-емханалық мекемелер жанындағы күндізгі стационарлар;
* Ауруханада күндізгі стационарлар;
* Үйдегі стационарлар жатады.
Күндізгі стационар жұмысының мақсаты - науқастарды жүргізудің стандарттары мен хаттамаларына сәйкес емдеу мен тексерудің қазіргі заманғы технологияларын қолдана отырып, тәулік бойы медициналық бақылауды талап етпейтін науқастарға диагностикалық, емдік, оңалту, профилактикалық іс-шаралар жүргізу.
Амбулаториялық-емханалық мекеме құрылымында КС ұйымдастыру тәулік бойы аурухана жағдайында болуды қажет етпейтін науқастарға білікті медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз етуге арналған. КС жақсы материалдық-техникалық базасы бар емханалар, қалалық ауруханалардың емханалық бөлімшелері, ОАА, Диспансерлер, ҒЗИ клиникалары базасында ұйымдастырылуы мүмкін. Күндізгі стационарлардың қызметіне мекеменің бас дәрігері жауапты болады. Медициналық персоналдың қажетті саны жалпы сан шегінде қолданыстағы штаттық нормативтер бойынша анықталады және оны жеке бас дәрігер шешеді.
Күндізгі стационарлар жұмысының ерекшеліктерін ескере отырып, барлық үйлестіру-ұйымдастыру және ішінара емдеу жұмыстарын жүзеге асыратын меңгеруші ретінде дәрігерді бөлген жөн. КС-ны емхананың жеке қанатына орналастырған жөн, оны қалпына келтіру емі бөліміне барынша жақындатады, бұл әртүрлі физиотерапиялық процедураларды, психотерапияны, акупунктураны, физиотерапияны және т. б. кеңінен қолдануға мүмкіндік береді.
Күндізгі стационар жағдайында көрсетілетін медициналық көмектің көлемі, әдетте, зертханалық-диагностикалық тексеруді, дәрі-дәрмектік терапияны, қалпына келтіру емін қамтуы тиіс. Дәрілік препараттар кешенінде медициналық құралдардың бүкіл арсеналы ұсынылуы мүмкін [9].
Науқастар күндізгі стационарда орта есеппен 10-12 күн тұрады. Кәдімгі стационардағыдай, оларды күн сайын дәрігер қарайды, ол олардың жағдайын бақылайды, бақылау зертханалық-аспаптық зерттеулерді, тар мамандықтағы дәрігерлердің консультацияларын және т. б. тағайындайды.
Күндізгі стационарда негізгі ауруды емдеуден басқа, науқастарға сауықтыру шараларын және қатар жүретін ауруларды емдеу ұсынылады. Емдеу кезеңінде физиотерапия, бальнеотерапия, балшықпен емдеу, массаж, ЕДШ, психотерапия, акупунктура және қалпына келтіру емінің басқа да әдістері кеңінен қолданылады. Күндізгі стационар жағдайында
сондай-ақ белсенді режим жағдайында емдеуді аяқтау үшін стационардан шығарылған науқастарды емдеу жүзеге асырылады, содан кейін еңбек қызметіне шығарылады.Күндізгі стационардың функциясына емханаға жүгінген кезде шұғыл жағдайлар, пароксизмальды тахикардия, стенокардия, бронх демікпесі және т. б. дамыған науқастарға ауруханаға дейінгі шұғыл көмек көрсету кіреді.
Күндізгі емдеу бөлімінің функцияларына мыналар кіреді:
1) қарқынды терапия курсын (дәрілік препараттардың көктамыр ішіне енгізу және тамшылатып инфузиясы) қамтитын кешенді курстық емдеу, сондай-ақ емдеу-диагностикалық манипуляциялар жүргізу;
2) көрсетілген емдеу және диагностикалық іс-шараларды жүргізгеннен кейін науқастарды арнайы даярлау және қысқа мерзімді медициналық бақылау қажеттілігіне байланысты күрделі және кешенді диагностикалық зерттеулер мен емдеу рәсімдерін жүргізу;
3) стационар немесе амбулаториялық-емханалық мекеме жағдайында операция жасалған науқастарды күрделі емес хирургиялық араласулар бойынша операциядан кейінгі медициналық бақылау;
4) аурудың алғаш анықталған диагнозы бар немесе аурудың ауырлық дәрежесі өзгерген кезде созылмалы аурулары бар науқастарға барабар терапияны таңдау;
5)сырқаттанушылықтың жоғары қаупі бар топтардағы адамдарды, оның ішінде кәсіптік, сондай-ақ ұзақ және жиі ауыратын адамдарды профилактикалық зерттеп-қарау және сауықтыру;;
6) науқастарды, мүгедектерді, жүкті әйелдерді оңалту және сауықтыру Кешенді курсын жүргізу;
7) денсаулық жағдайына, еңбекке қабілеттілігінен айырылу дәрежесіне сараптама жүргізу және медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу туралы мәселені шешу;
8) емдеуді аяқтау үшін стационардан неғұрлым ерте мерзімде шығарылған науқастарды емдеуге жатқызу.
Күндізгі стационардың функцияларын жүзеге асыру үшін диагностикалық, емдеу, Оңалту және құрылымында ол жұмыс істейтін емдеу-алдын алу мекемесінің басқа да бөлімшелері пайдаланылуы мүмкін.
Күндізгі стационарларда аға мейірбике лауазымы, палаталық мейірбикелер лауазымы 15 орынға 1 лауазым есебінен енгізіледі.
Палаталық санитарлардың немесе науқастарды күту жөніндегі кіші мейірбикелердің лауазымдары мейірбикелердің лауазымдарына сәйкес белгіленеді.
Күндізгі стационарды қаржыландыру емдеу-алдын алу мекемесіне бөлінетін тиісті деңгейдегі бюджет қаражаты есебінен, сондай-ақ Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына сәйкес міндетті медициналық сақтандыру қаражатынан және өзге де көздерден жүзеге асырылады. ДС-да ерікті медициналық сақтандыру қаражаты және азаматтардың қаражаты есебінен медициналық және сауықтыру қызметтері көрсетілуі мүмкін.
Күндізгі стационар жұмысының медициналық тиімділігі емдеу процесінің қол жеткізілген нәтижелерімен анықталады:
- шығарылған науқастарды емдеу нәтижесі (сауығу, жақсару, өзгеріссіз)
- емдеу мерзімдерін қысқарту
- пациентті тәулік бойы стационарға емдеуге жатқызу қажет болатын зертханалық немесе аспаптық зерттеулер жүргізу
- негізгі және қосалқы ауруларды қарқынды емдеу
- аурудың өршу жиілігінің төмендеуі
- сауықтырылған диспансерлік науқастардың санын көбейту.
Күндізгі стационар жұмысының әлеуметтік тиімділігі пациентті емдеу ұйымдастырылған жағдайлармен тікелей байланысты.:
- белсенді өмір салтын ұстану мүмкіндігі
- госпитальдық жағдайлардың ерекшеліктері мен асқынуларының болмауы
- үйреншікті режимді, үй ортасын сақтау
- жұмысқа тезірек оралу, жұмысты тоқтатпай емдеудің ықтимал мүмкіндігі.
Күндізгі стационарлардың ұйымдастырылуы мен жұмысының
негізгі функциясы:
1) қарқынды терапия курсын (дәрілік препараттардың көктамыр ішіне енгізу және тамшылатып инфузиясы) қамтитын кешенді курстық емдеу, сондай-ақ емдеу-диагностикалық манипуляциялар жүргізу;
2) көрсетілген емдеу және диагностикалық іс-шараларды жүргізгеннен кейін науқастарды арнайы даярлау және қысқа мерзімді медициналық бақылау қажеттілігіне байланысты күрделі және кешенді диагностикалық зерттеулер мен емдеу рәсімдерін жүргізу;
3) стационар немесе амбулаториялық-емханалық мекеме жағдайында операция жасалған науқастарды күрделі емес хирургиялық араласулар бойынша операциядан кейінгі медициналық бақылау;
4) аурудың алғаш анықталған диагнозы бар немесе аурудың ауырлық дәрежесі өзгерген кезде созылмалы аурулары бар науқастарға барабар терапияны таңдау;
5)сырқаттанушылықтың жоғары қаупі бар топтардағы адамдарды, оның ішінде кәсіптік, сондай-ақ ұзақ және жиі ауыратын адамдарды профилактикалық зерттеп-қарау және сауықтыру;;
6) науқастарды, мүгедектерді, жүкті әйелдерді оңалту және сауықтыру Кешенді курсын жүргізу;
7) денсаулық жағдайына, еңбекке қабілеттілігінен айырылу дәрежесіне сараптама жүргізу және медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу туралы мәселені шешу;
8) емдеуді аяқтау үшін стационардан неғұрлым ерте мерзімде шығарылған науқастарды емдеуге жатқызу.
ДС жұмыс режимін ДС орналасқан медициналық мекеменің басшысы анықтайды және ДС профиліне және патологияның сипатына байланысты болады.
Күндізгі стационардың функцияларын жүзеге асыру үшін диагностикалық, емдеу, Оңалту және құрылымында ол жұмыс істейтін емдеу-алдын алу мекемесінің басқа да бөлімшелері пайдаланылуы мүмкін.
Күндізгі стационарларда аға мейірбике лауазымы, палаталық мейірбикелер лауазымы 15 орынға 1 лауазым есебінен енгізіледі.
Палаталық санитарлардың немесе науқастарды күту жөніндегі кіші мейірбикелердің лауазымдары мейірбикелердің лауазымдарына сәйкес белгіленеді.
Күндізгі стационарды қаржыландыру емдеу-алдын алу мекемесіне бөлінетін тиісті деңгейдегі бюджет қаражаты есебінен, сондай-ақ Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына сәйкес міндетті медициналық сақтандыру қаражатынан және өзге де көздерден жүзеге асырылады. ДС-да ерікті медициналық сақтандыру қаражаты және азаматтардың қаражаты есебінен медициналық және сауықтыру қызметтері көрсетілуі мүмкін.
Науқастарды күндізгі стационарға алғашқы іріктеуді бас дәрігердің емдеу жұмысы жөніндегі орынбасарының санкциясымен емхананың емдеуші дәрігерлері жүзеге асырады. Егер күндізгі стационар қалпына келтіру емі бөлімшесінің базасында құрылған болса, науқастарды түпкілікті іріктеуді күндізгі стационар дәрігерінің қатысуымен бөлімшенің оңалту комиссиясы жүргізеді. Күндізгі стационарда жұмыс істеу үшінтәжірибелі медицина қызметкерлері бөлінді: күндізгі стационардың бейініне байланысты тиісті мамандық дәрігерлері (терапевттер, хирургтар, травматологтар, невропатологтар және т.б.), орта медицина қызметкерлері, санитарлар. Күндізгі стационар дәрігерлері ауруханаға дейінгі реанимациялық көмек әдістерін меңгеруі тиіс.
Күндізгі стационарда ем қабылдап жүрген науқастарды тіркеу үшін науқастарды жазу журналы және күндізгі стационардағы науқастың картасы жүргізіледі.
Күндізгі стационар жұмысының медициналық тиімділігі емдеу процесінің қол жеткізілген нәтижелерімен анықталады:
- шығарылған науқастарды емдеу нәтижесі (сауығу, жақсару, өзгеріссіз)
- емдеу мерзімдерін қысқарту
- пациентті тәулік бойы стационарға емдеуге жатқызу қажет болатын зертханалық немесе аспаптық зерттеулер жүргізу
- негізгі және қосалқы ауруларды қарқынды емдеу
- аурудың өршу жиілігінің төмендеуі
- сауықтырылған диспансерлік науқастардың санын көбейту.
Күндізгі стационар жұмысының әлеуметтік тиімділігі пациентті емдеу ұйымдастырылған жағдайлармен тікелей байланысты.:
- белсенді өмір салтын ұстану мүмкіндігі
- госпитальдық жағдайлардың ерекшеліктері мен асқынуларының болмауы
- үйреншікті режимді, үй ортасын сақтау
- жұмысқа тезірек оралу, жұмысты тоқтатпай емдеудің ықтимал мүмкіндігі.
Күндізгі стационардағы мейірбикелік процестің алгоритмі
Мейірбикелік араласу науқастың тәуелсіздігін, оның тәуелсіздігін, тиімділігін сақтау және қалпына келтіру мақсатында жүзеге асырылады. Медбике адамға физикалық, психикалық сауығуға, дененің негізгі қажеттіліктерін қанағаттандыруға көмектесуі керек. Мейірбикелік процесті дұрыс және тиімді ұйымдастыру үшін жақсы техникалық дайындық, пациентке шығармашылық көзқарас, ізгілік, көмектесуге деген ықылас қажет.
Медбике этика мен деонтологияны ұстануы керек, пациенттің жеке басын көруі керек және оны басқармауы керек. Медбике оның дәрігер мен пациент, пациент және сыртқы әлем арасындағы аралық екенін түсініп, түсінуі керек. Науқастың инфузиясы, емдеудің сәттілігі көбінесе медбикенің әрекетіне байланысты. Медбике дәрігердің ұсыныстарын соқыр ғана емес, сонымен бірге пациенттің сауығуына барынша ықпал етуге тырысып, өз бетінше әрекет ете алуы керек [12].
Мейірбике процесінің алгоритмі бес кезеңнен тұрады [13]:
1. мейірбикелік тексеру (пациенттің проблемаларын анықтау);
2. мейірбикелік диагноз қою;
3. мейіргерлік қызметті жоспарлау;
4. жоспарланған іс-шараларды іске асыру;
5. алынған нәтижелердің тиімділігін бағалау.
Мейірбикелік тексеру. Бұл кезеңде медбике науқастың денсаулығы, өмір сүру жағдайлары, жұмысы, қызметі туралы ақпарат жинайды. Бұл ақпарат объективті де, субъективті де болуы мүмкін.
Субъективті зерттеу әдісі пациент туралы физиологиялық, психологиялық және әлеуметтік ақпаратты білдіреді. Сондай-ақ, медбике қоршаған орта туралы тиісті деректердің рөлін ескеруі керек. Негізгі ақпарат көзі-науқасты зерттеу. Содан кейін науқасты жалпы тексеру, өмірлік функцияларды зерттеу, морфометриялық көрсеткіштерді анықтау жүргізіледі. Медициналық құжаттар зерттелуде, емдеуші дәрігермен, науқастың туыстарымен әңгіме жүргізілуде [14].
Объективті зерттеу әдісі науқасты физикалық тексеруді білдіреді. Мұндай тексеру әр түрлі параметрлерді бағалауды және сипаттауды қамтиды. Ең алдымен, науқастың сыртқы түріне, оның сана-сезіміне, төсекдегі (науқастар үшін) немесе қоршаған кеңістіктегі жағдайына назар аудару керек. Медбике науқастың қоршаған ортаға тәуелділік дәрежесін, медициналық персоналдың көмегіне қажеттілікті анықтауы керек. Терінің, шырышты қабықтардың түсі мен жалпы жағдайы, ісіну, жас дақтары бар.
Сондай-ақ, тексерудің маңызды кезеңі-науқастың өсу көрсеткіштерін анықтау, дене салмағын, салмақ пен бой арасындағы қатынасты анықтау (дене салмағының индексі). Сондай-ақ дене температурасы өлшенеді, жүрек соғу жиілігі, тыныс алу қозғалыстарының саны есептеледі, қан қысымы, импульс өлшенеді. Сайып келгенде, медбике алынған нәтижелерді құжаттап, мейірбикенің медициналық тарихын құрып, үнемі жүргізіп отыруы керек. Мейірбикелік медициналық тарих жеке заңды құжат болып табылады. Ол мейірбикенің тәуелсіз кәсіби қызметінің нәтижелері көрсетілген хаттама түрінде жасалады.
Алынған деректерді талдау және нәтижелерді анықтау. Екінші кезеңде медбике алынған мәліметтерді талдайды, науқастың негізгі мәселелерін анықтайды, мейірбикелік диагнозды тұжырымдайды. Науқастың проблемалары әртүрлі. Бар және ықтимал проблемаларды бөліңіз.
Қолданыстағы проблемалар-бұл пациенттің қазіргі уақытта оны мазалайтын нақты проблемалары.
Ықтимал проблемалар-бұл әлі жоқ, бірақ жақын арада туындауы мүмкін мәселелер. Ықтимал проблемалардың қазіргі проблемаларға көшуіне жол бермеу үшін уақтылы алдын-алу қажет. Медбике екі факторды да анықтап, одан әрі проблемаларды дамыту қаупін бағалауы керек. Содан кейін апа асқынулардың, жаңа проблемалардың дамуына ықпал ететін факторларды анықтауы керек. Науқастың күшті және әлсіз жақтарын анықтау қажет. Күшті мәселелерді салыстыруға және салыстыруға болады.
Науқастың әрқашан бірнеше проблемалары бар және олар бірге әрекет ететіндігін ескеру қажет. Бірінші кезекте проблемалардың басымдығын белгілеу қажет. Басымдықтар бастапқы және қайталама болып жіктеледі. Бастапқы басымдықтар пациенттің денсаулығына, жалпы жағдайына және психологиялық көңіл-күйіне теріс әсер ететін проблемаларды білдіреді. Олар науқастың денсаулығына теріс әсер етуі мүмкін, жағдайды нашарлатуы мүмкін. Бірінші кезектегі мәселелерді бірінші кезекте шешу керек, өйткені олар асқынуға әкелуі мүмкін және денсаулықты қалпына келтіруге теріс әсер етуі мүмкін.
Мейірбикелік диагноз қою. Медбике пациенттерді тексеріп, тексеру хаттамасын жасап, нәтижелерді талдағаннан кейін. Медбике проблемалардың басымдылығын анықтағаннан кейін, оларды бастапқы және қайталама деп бөлгеннен кейін, мейірбикелік диагнозға көшу керек.
Мейірбикелік диагноз медициналық диагноздан өзгеше. Медициналық диагноз патологиялық жағдайды дұрыс тануға, диагностикалық бағдарламаны анықтауға, терапияны одан әрі анықтауға негізделген. Мейірбикелік диагноз пациенттің реакциясын сипаттауға және науқастың проблемаларын анықтауға негізделген. Мейірбикелік диагнозды қатаң терминологияны қолдану арқылы жасау қажет емес. Ол негізінен пациенттің жеке күнделікті бақылаулары негізінде жасалады. "Гигиеналық күтімнің жеткіліксіздігі", "санитарлық жағдайдың бұзылуы"сияқты қарапайым сөз тіркестерін қолдануға болады.
Мейіргерлік қызметті жоспарлау. Осыдан кейін біз мейірбике ісін жоспарлауға көшеміз. ЖҚА-мен ауыратын пациентке мейірбикелік күтімнің негізгі қағидаттары: еңбек, демалыс режимі мен жағдайларын дұрыс ұйымдастыруды қамтамасыз ету, дұрыс тамақтануды ұйымдастыру. Медбикенің міндетіне пациенттің хабардарлығын қамтамасыз ету және оқыту кіреді.
Мейірбикелік күтім жоспар бойынша анықталады. Қажетті нәтижеге қол жеткізуге, денсаулықты, дененің психикалық жағдайын қалыпқа келтіруге бағытталған жедел және тактикалық мақсаттар анықталады. Мейірбикелік іс-шаралар ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді болуы мүмкін. Медбике қояды мақсаты өз қызметін, содан кейін әзірлейді бірқатар міндеттерді, қол жеткізуге бағытталған қойылған мақсаттар. Мақсатқа жетуге әсер ететін әрекеттерді, өлшемдер мен жағдайларды ескеру қажет. Іс-әрекеттер жоспарланған іс-әрекеттерді орындау және іске асыру мүмкіндігін білдіреді. Критерийлер деп жоспарланған бағдарламаның орындалу күнін, уақытын, кезеңін, күтілетін нәтижені айтамыз. Шарттар дегеніміз-мақсатқа қол жеткізуге болатын құралдар [16].
Нақты мысалда біз қызметті жоспарлауды қарастырамыз. Мақсаты: 10 қыркүйекке дейін медбикенің көмегімен науқас төсектен шығуы керек. Сонымен қатар, әрекет ретінде біз әрекетті қарастырамыз:"төсектен тұрыңыз". Критерий-10 қыркүйек. Шарт-мейірбикенің көмегі.
Медбикенің мақсаты бар. Осы мақсат негізінде ол белгілі бір міндеттерді әзірлейді. Содан кейін жазбаша басшылық жасайды. Нұсқаулықта медбике орындауы керек барлық арнайы әрекеттер егжей-тегжейлі көрсетілген. Іс-әрекеттер егжей-тегжейлі қол қойылады, уақыт бойынша жоспарланады, жазылады, мейіргер сырқатнамасына тиісті жазба енгізіледі.
Жоспарланған іс-қимылдарды іске асыру. Бұл кезеңде мейірбике аурудың алдын алу, пациенттерді тексеру, емдеу және оңалту үшін нақты шаралар қабылдайды. Мейірбикелік араласудың үш категориясы белгілі, олар адамның қажеттіліктерімен анықталады:
- дәрігердің нұсқауларын орындау, іс-әрекеттерді қатаң түрде дәрігердің басшылығымен және бақылауымен орындау;
- мейірбикенің өз бастамасы бойынша іс-әрекеттерін білдіретін тәуелсіз мейірбикелік араласу. Бұл жағдайда медбике өз ойларын басшылыққа алады. Дәрігердің талаптары мен бақылауы қажет емес. Бұл санатқа оқыту, пациентке кеңес беру, бос уақытты ұйымдастыру, санитарлық-гигиеналық күтімді сақтау кіреді;
- медбике мен дәрігердің бірлескен қызметін білдіретін өзара тәуелді мейірбикелік араласу. Басқа мамандармен өзара әрекеттесу де мүмкін.
Мейірбикелік күтімнің тиімділігін бағалау. Бұл кезеңде медбике науқастың мейірбикенің әрекеттеріне реакциясын бағалайды. Тиімділікті бағалау пациенттің мейірбикелік араласуға реакциясы сияқты критерийлер бойынша жүзеге асырылады. Өткізілген іс-шаралардың науқастың жалпы жағдайына, әл-ауқатына, психикалық көңіл-күйіне әсері бағаланады. Сондай-ақ, медбике науқасты үйретіп, науқастың жағдайын үнемі талдап, бағалауы керек. Тиімділікті бағалау үшін өзін-өзі бақылау күнделігін жүргізуді үйрету қажет, онда реакциялар күн сайын жазылады, науқастың субъективті жағдайы бағаланады.
Күндізгі стационар мейірбикесі науқастың мүмкін болатын проблемалары туралы білуі керек:
1. Науқастың физиологиялық мәселелері:
- бас ауруы;
- бастың айналуы;
- тиннитус;
- бұзу жүріс;
- тері трофизмін бұзу.
2. Психологиялық:
Бейімделу мәселесі
- ауруға бейімделудің болмауы;
төмендету жад;
- депрессия.
Өмір салтын өзгерту
- тамақтану сипатының өзгеруі;
- еңбекке қабілеттіліктің төмендеуі немесе жоғалуы;
- ауру туралы білімнің жетіспеушілігі;
- отбасылық процесті өзгерту;
- қарым-қатынас тапшылығы.
3. Әлеуметтік:
- Әлеуметтік және өндірістік байланыстарды жоғалту;
- утрата трудоспособности;
- өзін-өзі күтудің тапшылығы;
- өзін-өзі қамтамасыз етудегі қиындықтар (дәрі-дәрмектер, өнімдер);
- әлеуметтік оқшаулау.
4. Рухани:
- рухани қатысу мен жанашырлықтың жетіспеушілігі;
- өзін-өзі реттеудің болмауы;
- өмірлік құндылықтардың болмауы (үйлесімділік, жетістік).
5. Ықтимал проблемалар:
- жүрек жеткіліксіздігінің даму қаупі;
- Коронарлық қан айналымының жіті бұзылуының даму қаупі;
- ми қан айналымының жіті бұзылуының даму қаупі.
Медбике пациенттерге өздерін қызықтыратын мәселелер бойынша кеңес береді, сонымен қатар пациенттердің туыстарымен сұхбат жүргізеді. Профилактикалық емдеу, асқынулардың алдын алу, уақтылы емдеу қажеттілігі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қызылорда жоғары медициналық колледжі
Мамандығы бойынша 0302000 Мейірбике ісі
Біліктілігі Қолданбалы бакалавр
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:Күндізгі емдеу бөліміндегі мейіргердің білім деңгейін
анықтау арқылы көрсетілетін қызметтің сапасын бағалау
Орындаған:Оразбек М.А
Т.А.Ж. қолы
Ғылыми жетекшісі: Саим Л.Н
Т.А.Ж. қолы
ҚОРҒАУҒА ЖІБЕРІЛДІ Ғылыми жетекші:
Директордың ғылыми Арнайы пән оқытушысы
істер жөніндегі жетекшісі Саим Л.Н
Акимниязова Н.Д _________ ________ қолы қолы
Қызылорда 2021 жыл
МАЗМҰНЫ
ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР
КІРІСПЕ
1-тарау. КҮНДІЗГІ ЕМДЕУ БӨЛІМІНДЕГІ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІН АНЫҚТАУ АРҚЫЛЫ КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТІҢ САПАСЫН БАҒАЛАУ
1.1Күндізгі емдеу мейіргерлерінің атқаратын қызметтері
1.2 Медициналық қызмет сапасын бағалау индикаторлары
1.3 Күндізгі стационар мейірбикесінің жұмыс сапасына әсер ететін факторлар
1.4Күндізгі емдеу мейіргерлерінің пациенттерге қызмет көрсетудің сапасы шетелдік тәжірибелердің нәтижесі
2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
2.1. Зерттеудің материалдары мен әдістері
2.2 Зерттеу нәтижелері
2.3 Зерттеу нәтижелерін талқылау
ҚОРЫТЫНДЫ
ЗЕРТТЕУ ЖАҢАЛЫҒЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
Қысқартылған сөздер
ҚР - Қазақстан Республикасы
АҚШ-Америка Құрама Штаттары
РФ- Ресей Федерациясы
ҒЗИ - Ғылыми-зерттеу институты
ДСМ- Денсаулық сақтау министрлігі
ОДСБ- Облыстық денсаулық сақтау басқармасы
АМСК-алғашқы медициналық санитарлық көмек
БМСК-бастапқымедициналық санитарлық көмек
КС- күндізгі стационар
Кіріспе
Кілт сөздер: төсек орын, сапалы медициналық көмек, күндізгі стационар, сауықтыру, қалпына келтіру, қарқынды терапия, палаталық мейірбике, егу бөлмесі, ем шара.
Тақырыптың өзектілігі.Күндізгі емдеу бөлімінде мейіргердің рөлі үнемі дамып, артып келеді. мейіргер қазіргі жағдайда тек мейірімділікке ғана емес, сонымен қатар науқастарға күтім жасау туралы білімге, күрделі медициналық, жаратылыстану, техникалық білімге ие болуы керек.
"Мейіргерлік білім дегеніміз не?'- күрделі сұрақ, оған жауап мейіргерлік мамандық ретінде анықтауға көмектеседі. Бұған жауап беру қиын, өйткені мейіргер динамикалық, дамып келе жатқан және салыстырмалы түрде жаңа мамандық. Алайда, білім кәсіби жауапкершілік сұрағының негізгі элементі болғандықтан, бұл сұраққа жауап беруге тырысу өте маңызды.
Мейірбике қызметкерлерінің қызметін бақылау және бағалау, әрине, көрсетілетін көмек сапасын арттыру процесінің негізі болып табылады. Мәселе орта медициналық қызметкерлердің қызметін бақылау және бағалау процедураларын теориялық тұрғыдан жеткіліксіз зерттеу болып табылады
Англиядағы Ұлыбританияның ұлттық денсаулық сақтау қызметі ауруханасына жатқызылған пациенттердің ұлттық сауалнамасының мәліметтері пациенттердің мейіргерге деген сенімділігінің жоғары екенін растайды, бұл Ұлыбританияның ұлттық денсаулық сақтау қызметі ауруханаларында жеткіліксіз көмек ретінде немқұрайлы мейіргерлерді айыптайды деген пікірді жоққа шығарады. Алайда, пациенттердің тек 60% - ы емдеу үшін әрдайым мейіргер жеткілікті екенін және әрбір 10 пациент мейіргер өз қызметінде ешқашан болмағанын немесе сирек кездесетінін айты. пациенттердің тек 14% - ы өте жақсы деп бағалады. [23]
АҚШ елінде 2011 жылы Беатрис Калиш , Дана Чаннен , Хёнхва Лижүргізілген зерттеулерінде 3135 тіркелген медбикелер (RN) және 939 кіші медбикелер (NAs) орта-Батыс 10 ауруханасындағы 110 пациенттерге күтім жасау бөлімінде олар жұмыс істейтін пациенттерге күтім жасау бөліміндегі медицина қызметкерлерінің қазіргі жағдайына көбірек қанағаттанатынын көрсетті. Жұмысқа қанағаттанушылықты арттыру және пациенттерге күтім жасау үшін жіберілген медициналық қызметтердің санын азайтуға және тиісті кадрлармен қамтамасыз етуге бағытталған мақсатты араласулар қажет.екенін айтқан. [24]
Ресей елінде пациенттерге жүргізілген сауалнама нәтижелері бойынша пациенттерге күтім жасау деңгейі артты, мейірбикелердің жұмыс сапасын жоғары бағалайтын пациенттер саны артты. Олардың күтімін 4 және 5-ке бағалайтын пациенттер саны 2005 жылғы 79,2% - дан 2009 жылы 93,6% - ға дейін өсті, сауалнама деректері бойынша 5 балдық шкала бойынша мейірбикелердің кәсібилігіне сенім деңгейін 4 және 5-ке бағалайтын пациенттер үлесі 2005 жылғы 82,5% - дан 96,6% - ға дейін өсті. 2009 ж. [25]
Медициналық көмектің сапасын қамтамасыз ету және бағалау проблемалары Денсаулық сақтау жүйесінің басым міндеттерінің бірі болып табылады. Медициналық көмекті ұйымдастырудың жаңа технологиялары мен модельдерін енгізу сапаны арттыруға бағытталуы тиіс.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау қағидаты медициналық практикаға аурулардың алдын алуға, уақтылы диагностикалауға және емдеуге бағытталған жаңа технологияларды, аз инвазивті және аспаптық зерттеулерді, емдік және профилактикалық рәсімдерді енгізуге негізделеді.
Медицинадағы емдік-профилактикалық, зертханалық және аспаптық араласулар саласы үнемі кеңейіп келеді, зерттеулердің диагностикалық ақпараттылығы жоғарылайды, асқыну қаупі төмендейді, диагностика мен емдеудің жаңа әдістері енгізілуде. Диагностикалық және емдік әдістердің ақпараттылығы, қарапайымдылығы және салыстырмалы қауіпсіздігі оларды амбулаториялық және стационарлық көмек ретінде кеңінен қолдануға мүмкіндік береді [1].
Күндізгі стационар - бұл пациенттерді тәулік бойы дәрігердің бақылауын қажет етпейтін медициналық көмектің түрі. Пациенттер күндіз келіп, қажетті процедураларын алып үйлеріне, немесе жұмыстарына қайтады. Шығыс Қазақстан облысының оңалту орталығының күндізгі стационары пациенттердің уақытын және қаражатын үнемдейтін комплекстік қызмет.
Жас және перспективалы мамандықтың прогрессивті дамуы дәрігер мен мейірбике қызметкерлерінің сауатты өзара іс-қимылынсыз мүмкін болмас еді. Медбике-ұйымдастырушылық мәселелерді шешуге де, бірқатар медициналық және диагностикалық шараларға да белсенді қатысатын дәрігердің алғашқы және тікелей көмекшісі. Күндізгі стационардың жұмысын ұйымдастырудағы мейірбикенің рөлі де даусыз [2].
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының Бас директоры Гру Харлем Брундтланд былай деп жазды:" медбикелер Денсаулық сақтау жүйесінің негізі болып табылады " [6]. Денсаулық сақтау жүйесінде медбикелер өздерінің кәсіби этикалық мінез-құлық кодекстерін сақтауға және белгіленген стандарттарға сәйкес пациенттерге жақсы күтім жасауға міндетті. [ 7 ]
Аурухананың негізгі мақсаты-науқасқа күтім жасау және оның жайлылығы. [8] ауруханада әр төменгі бөлімнің жоғары деңгейдегі бақылауда және бақылауда екенін растайтын нақты белгіленген билік иерархиясы бар. [9] аурухана басшылары аурухананы тиімді басқарады; олар пациенттерге күтім жасауда және бүкіл аурухананың нәтижелеріне қол жеткізуде маңызды рөл атқарады. [10] медициналық көмектің құны ресурстарды негізгі пайдалануды білдіреді және бүгінде тез өсуде, сондықтан Денсаулық сақтау саласындағы тиімділікті арттыру, тіпті аз мөлшерде болса да, айтарлықтай шығындарды талап етуі мүмкін. ресурстарды үнемдеу немесе коммуналдық қызметтерді кеңейту. Экономикалық тиімді Денсаулық сақтау-барлық үкіметтер үшін маңызды міндет [11].
Денсаулық сақтау жүйесін реформалау мейірбике қызметкерлерінің жаңа ұйымдастырушылық формаларға қатысуын кеңейтті. Қазіргі уақытта медициналық мекемелердің басшылары медициналық қызмет пен мейірбике ісі тәуелсіз, бір-бірін толықтыратын медициналық мамандықтар екенін түсінеді.
Жалпы дәрігерлік практиканың жетекші рөліне әлемдік үрдісті назарға ала отырып, мейірбикелердің өкілеттіктерін кеңейту және өңірдің денсаулық сақтау мекемелерінде медициналық көмек көрсетудің жаңа үлгілерін әзірлеу саласында өзгерістер қажет екені түсінікті.
Күндізгі ауруханалардың жұмысы тиімді және үнемді, амбулаториялық жағдайда ауруханаға жатқызуды қажет ететін, бірақ тәулік бойы медициналық бақылаусыз жасай алатын науқастарға диагностикалық, емдік және оңалту шараларын жүргізуге мүмкіндік береді. Күндізгі стационарда медициналық көмекті ұйымдастырудағы орта медициналық персоналдың рөлі маңызды, өйткені медициналық шараларды бақылау және жүргізу медициналық көмекті ұйымдастырудың осы түрінде, негізінен, орта медициналық персоналмен жүзеге асырылады. [34]
Қазақстан Республикасында өткен соңғы жылдардағы қайта құру радикалды экономикалық реформаны жүзеге асыру бағыты, денсаулық сақтау жүйесінің қызметіне өзінің әсерін тигізбей кетпеді. Осы жағдайда денсаулық сақтау жүйесін стратегиялық жоспарлау мен ресурстарды тиімді қолдану арқылы, халыққа медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігін қамтамасыз ету, денсаулық сақтау жүйесінің негізгі жетілдіру мақсаты болып табылады. Денсаулық сақтау жүйесінің ең негізгі тапсырмасы интеграция мен мамандандырудың қолайлы байланыс пайызын іздеу және де халыққа медициналық көмек көрсету деңгейін анықтау болып табылады.
Халыққа заманауи сапалы дәрігерлік көмек көрсету өсіп келеді, соңғы 10 жылдықта халыққа нәтижелі экономикалық қызмет көрсетуде стационарлық жүйедегідей амбулаторлы-емханалық мекемелерде жоғары сапаға ие болды. Денсаулық сақтау саласындағы тәжірибенің үлесі ол, ауруханалар мен емханалар жанынан ашылған күндізгі бөлімдер.
Әлемдік денсаулық сақтау жүйесінің тұрғындарға көрсетілетін медициналық стационаралмастырушы көмек көлемі жұмыстары бойынша мол тәжірбие жинақталған. 1930 жылы Мәскеу қаласында ең біріншілердің бірі болып Ганнушкин П.Б. атындағы психоневрологиялық ауруханада күндізгі стационар бөлімі ашылды. Артынан күндізгі стационар туберкулезге қарсы және психоневрологиялық диспансерлерде ашылды.
Кейінен соңғы жүз жылықтың 80-ы жылдардың ортасында КСРО Денсаулық сақтау Министірлігінің құжаттамасы негізінде заңдастырылып регалменттелді және отандық денсаулық сақтауда жаңадан тұрғындаға мамандандырылған медициналық көмек көрсетудің бірінші звеносы болып қабылданды. [26]
Күндізгі стационар отандық тәжірбиеде 80-ы жылардың ортансында енгізілген болса, шетелдік тәжірбиеде бірінші күндізгі стационар Оксфорта (Ұлыбританияда) 1956 жылы пайда болды. Қазіргі уақытта бұл елде күндізгі стационар жүйке жүйесі ауруларды реаблитациялау орталық базасында жұмысын атқарады (P. Larogue, 1978). Қазірде "стационаралмастырушы" медициналық көмек түрі Францияда күндізгі стационар жұмысы ресми түрде заңмен регламенттелген, Испанияда күндізгі стацинар 1990 жылдан бастап заңдастырылған, Германияда 1992 жылы бірінші күндізгі стационар жұмысын ұйымдастыру бойынша заңды актілер пайда болды. Германияда гериатриялық күндізгі стационарлар клиникамен тығыз байланыста, осы топтағы науқастарға заманауи талаптарға сай қызмет түрі мен ем алуға көмектеседі. Мысалы, гериатриялық науқастарға арналған күндізгі стацинарлар Берлин-Бух қалалық ауруханасының базасында салынған, ауруды өткерген науқастарға және дәрігердің үнемі қарауын талап етпейтін науқастарға меициналық қымет көрсетеді. [27]
Медициналық қамтамасыздандырудың жаңа жағдайында жүктіліктің жаңа патологиясы бар әйелдерді емдеудің жоғарғы тиімділігі 11,2 % сауығып, 86 % денсаулықтары жақсарған. Әлеуметтік сұрастырудың нәтижелері бойынша 94 98 % сұралған әйелдер мен 98,2 % медициналық жұмысшылары күндізгі стационар жұмысына оң баға берді. Күндізгі стационар мен алдын алу бөлімшесінде жатқан жүкті әйелдерге кеткен шығын, тәуліктік стационарға қарағанда 11,5 % төмен екенін көрсетеді. Әдістемелік экспертті зерттеу жұмысы бойынша жүктілік патологиясы бар әйелдердің 30,3 % ауруханаға жатқызбай ақ күндізгі стационарда емдеуге болатыны көрсетілген. Күндізгі стационардың жүктілік патологиясы бар әйелдерге медициналық көмек көрсетудің болашағы бар екендігін байқалады.
Денсаулық адамның жан-жақты физикалық және рухани дамуы болып келеді. Денсаулықты сақтау еңбекшілердің ұдайы жұмыс күшін міндетті түрде жақсартуға көмек береді. Адамның жан-жақты дамуы, еңбек күшінің көтерілуіне әсер етеді. Денсаулықтың жақсаруы, біріншіден еңбек күшінің артуы: өлім-жетімнің төмендеуі, адамдардың еңбекке деген белсенділігін арттыру, уақытша жұмысқа жарамсыз және науқасқа байланысты жұмыс уақытының төмендеуін, мүгедектердің азайуы, жұмысшы күшінің физикалық мүмкіншіліктердің артуының нәтижесінде. [28]
Екіншіден еңбек өнімділігінің жоғарылауына жағдай жасайды, дені сау адамның еңбегі ауыру адамға қарағанда өнімді болады. Сондай-ақ, ем қабылдауға жалпы шығын, мүгедектерге арналған зейнетақы, уақытша жұмысқа жарамсыздар үшін жәрдемақы төмендейді.
Қазақстан Республикасы халқының денсаулық жағдайы басқа елдердегі сияқты айқын байқалуда және негативті тенденициялар ұлғаюда, ұзақ өмір сүрудің төмендеуі, өлімжетім деңгейінің жоғарылауы, әсіресе еңбекке жарамдылар арасында, бала туудың азайуы, жас ұрпақтың денсаулығының төмендеуі байқалуда.
Кеңес дәуіріндегіде амбулаторлы қызметке қарағанда стационарлы қызметке көп мөлшерде бағыттау болды, дегенмен де аурудың сәтті профилактикасы, жоспарлы түрде науқасты табу және емдеу, алғашқы денсаулық топтарының толық функционалды жүйеге байланысты және жергілікті дәрежеге жаңа әдістерді қажет етеді. [29]
Күндізгі стационарда емделетін барлық науқастар жұмыс тәжірибесі мол дәрігерлердің қарауында болып табылады, соның ішінде шұғыл медициналық көмек көрсетуде біздің медициналық бикелер жетілдірілген түрде біледі. Күндізгі стационарда емшара кабинеті жағдайында өткізе алмайтын қиын емдеу түрлері жүзеге асырылады. Одан басқа, біздің клиника мамандарының емдеуінен басқа кеңес берулер, сонымен қатар, қосымша кеңес берулер өткізіледі, соның ішінде кешенді меңгерулер де енгізілген.
Келіңіздер бізге, Сіздерді емдейтін дәрігер қарайды, қажеттілігі бойынша барлық қажетті емшараларды, манипуляцияларды жүргізеді, соның ішінде тері ішілік және тамыр ішілік инъекциялар, дәрі тамызғыш және т.б., сонымен қатар, алдын алу және емдеу курсын бекітеді. [30]
Күндізгі стационарда келесі мамандықтар бойынша сертификаттары бар жоғары білікті дәрігерлер жұмыс істейді: кардиология, терапия, пульмонология, неврология, хирургия, функционалдық диагностика, шұғыл медициналық көмек, анестезиология. Күндізгі стационарда өткізілетін емдеу шаралары, әдеттегідей, инфузялық терапия, созылмалы аурулардың асқынуын емдеу және оңалту ретінде өткізіліп, алдын алу мақсатында да өткізілуі мүмкін. Күндізгі стационарда пациентке емдеу шараларын курстық алу уақытында түнгіге қалмай-ақ төсек орын ұсынылады. Терапия күндізгі стационардың емдеу дәрігерінің қарауымен жүзеге асырады.
Стационарлық емдеуден айырмасы пациент тәуліктік, емдеу мекемесінде 24 сағат болудан күйзелуге түспейді, өйткені өткізілген терапиядан кейін үйіне қайтады. Күндізгі стационарда емделудің артықшылығы ауруханаға жатқызуды күту қажеттілігінің болмауы, стационарға стационарлық ауруханаға жатқызу жоспарлы түрде кейде 1 айдан 3 айға дейін күту керек болады.[31]
Күндізгі стационарлар, үйдегі стационарлар, паллиативтік көмек бөлімшелері және т. б. жағдайларда ҮЕҰ-ға мемлекеттік тапсырысты орналастыру жолымен отбасының қажеттілігін ескере отырып, паллиативтік көмек көрсету және үйде күтім көрсету нысандарын жетілдірілетін болады.
Күндізгі стационар жағдайында оңалту емін және қалпына келтіру емін одан әрі дамыту жалғасатын болады.
Мамандандырылған қызметтердің (психиатриялық, наркологиялық, туберкулезге қарсы, онкологиялық және т.б.) БМСК ұйымдарымен өзара тығыз байланысы жүзеге асырылатын болады. [33]
Медициналық көмек көрсетудің тиісті стандарттарын жетілдіру, оның толықтығы мен сабақтастығын қамтамасыз ету жөніндегі жұмыс жалғастырылады. БМСК қызметкерлерінің орталық үйлестіруші рөлі кезінде барлық деңгейлердегі диагностика мен емдеу және мониторинг хаттамалары негізінде ауруларды интеграцияланған басқару бағдарламалары (АББ) енгізілетін болады. Бұл үшін үш ауру (артериялық гипертония, қант диабеті, қан айналымының созылмалы жеткіліксіздігі) бойынша АББ барлық өңірлерде енгізілетін болады. Бұл ретте түпкілікті нәтиже үшін БМСК қаржылық ынталандыру тетігіндегі индикаторлар жүйесі жетілдірілетін болады. Бұл ауруларды ерте анықтауға және емдеуге көшіру, асқынулар жиілігін төмендету және емдеуге жатқызу деңгейін қысқарту, тиімді медициналық-әлеуметтік оңалту жүргізу үшін қолданылады.
Стационарды алмастыратын медициналық көмектің басқа да сирек кездесетін түрлеріне кешкі және түнгі стационарлар, демалыс күнгі стационарлар, кешендер: күндізгі стационар - пансионат жатады [32].
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді. [35]
Мақсаты:Күндізгі емдеу бөліміндегі мейіргердің білім деңгейін
анықтау арқылы көрсетілетін қызметтің сапасын бағалау
Міндеттері:
* Тақырыпқа байланысты әдебиеттерді шолу;
* №6 қалалық емхананың күндізгі емдеу бөлімінде емделіп жатқан пациенттердің мейіргердің жұмысына және медициналық көмектің сапасын сауалнама арқылы анықтау
* Мейіргердің науқастарға көмек көрсету барысындағы білімінің деңгейін сауалнама арқылы бағалау
* Нәтижесін талдау және қорытынды жасау;
Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы
Алынған мәліметтер негізінде пациенттерге көрсетілетін мейіргерлік көмектің сапасын бағалау жүргізілді. Пациенттердің мейіргерлік көмек сапасына қанағаттану дәрежесі туралы пікірлері зерттелді. Сонымен бірге мейіргерлердің жұмыс барысында кездестіретін қиындықтары туралы пікірі бағаланды.
Пациенттерге көрсетілетін мейіргерлік көмектің сапасын арттыру бойынша ұсыныстар әзірленді.
Дипломдық жұмыстың көлемі мен құрылымы
Зерттеу жұмысы 81 компьютерлік мәтін бетінен тұрады, 25 диаграммалар және 36 кестелер суреттелген. Дипломдық жұмыс кіріспе, әдебиеттерді шолу, зерттеу материалдары мен әдістері, зерттеудің нәтижелері, қорытынды, практикалық ұсыныстар, пайдаланылған ақпараттар тізімі 80 әдебиеттен,оның ішінде 35 шетелдік әдебиет, 5 отандық әдебиет, 12 интернет көзі және қосымшалардан тұрады.
1-ТАРАУ. КҮНДІЗГІ ЕМДЕУ БӨЛІМІНДЕГІ МЕЙІРГЕРДІҢ БІЛІМ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ САПАСЫН БАҚЫЛАУ
1.1. Күндізгі емдеу мейіргерлерінің атқаратын қызметтері
Күндізгі стационарлар амбулаториялық-емханалық құрамда да, стационарлық Денсаулық сақтау мекемелерінде де ұйымдастырылуы мүмкін, олар стационарлық және амбулаториялық мекемелер арасында аралық орын алады, аурухананың артықшылықтарына ие: науқасты медициналық персоналдың тұрақты (күнделікті) бақылауы, ауруханада жүзеге асырылатын көлемде белсенді емдеу және тексеру. Екінші жағынан, күндізгі стационарлар амбулаториялық емдеудің оң қасиеттерін сақтайды, олардың ең бастысы-науқас өзіне таныс ортада. Ауруханалық және амбулаториялық-емханалық мекемелер базасындағы күндізгі стационарлардың ортақ мақсаттары, міндеттері мен функциялары бар екенін атап өткен жөн [4].
Мейірбике пациенттермен қарым-қатынас жасау кезінде әдептілік пен сезімталдықты көрсетуі керек, пациентті қолдауға және аурумен қатар жүретін мәселелерді ғана емес, сонымен бірге пациенттің психологиялық мәселелерін де шешуге тырысуы керек.
Психотерапия сессиялары көптеген пациенттерге оң әсер етеді, оның барысында психикалық тепе-теңдікті сақтаудың, стресстен, жүйке кернеуінен қорғаудың маңыздылығына назар аударылады [3].
Науқасты аурудың оң динамикасына бейімдеу, аурудың қайтымдылығына, әсіресе шабуыл болған жағдайда, баса назар аудару және қолдау қажет. Бұл жағдайда психодинамикалық кешендер, мінез-құлық тәсілдері ерекше маңызды. Медбике науқасты тыныштықпен қамтамасыз етуге тырысуы керек, оған релаксация, функционалды релаксация құралдарын үйрету керек. Десенсибилизация процестері, биобратиялық процестер маңызды рөл атқарады. Гипнотикалық терапия, топтық психотерапия, отбасылық немесе жеке кеңес беру әдістерін қолдануға болады.
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді.
Алғашқы медициналық-санитариялық көмек (МСАК) неғұрлым қолжетімді, экономикалық және әлеуметтік бағдарланған бола отырып, денсаулық сақтаудың орталық буыны болып табылады. Қазақстан Республикасында Денсаулық сақтау ресурстарының 80% - ы экономикалық дамыған елдерде 30-50% - ға қарсы қымбат стационарлық медициналық көмекті қаржыландыру үшін қолданылады. Қаражатты тиімсіз пайдаланудан болған шығындар саланы мемлекеттік қаржыландырудың жалпы сомасының 20% - ына жетеді. Науқастардың 30% - ға жуығы негізсіз ауруханаға жатқызылады және ауруханаға дейінгі кезеңде амбулаториялық-емханалық буын деңгейінде стационарды алмастыратын технологияларды пайдалана отырып медициналық көмек ала алады [7].
МСАК ұйымын жетілдіру жөніндегі міндеттердің арасында амбулаториялық-емханалық мекемелер жұмысының қарқындылығын арттыру, медициналық көмек көлемінің бір бөлігін ауруханадан емханаға ауыстыру, оның қолжетімділігі мен сапасын арттыру болып табылады. Емханада стационарды алмастыратын технологияларды пайдалану қойылған міндеттерді шешуге мүмкіндік береді; қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларда негізделген және орынды болып табылады. Стационарды алмастыратын технологиялар төсек қорын тиімді пайдалануды, негізсіз ауруханаға жатқызу деңгейін қысқартуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ ресурстарды үнемдеу резерві болып табылады. Денсаулық сақтаудың бастапқы буынында ұйымдастыру кезінде стационарды алмастыратын технологиялар амбулаториялық-емханалық мекемелерге жұмыстың тиімділігі мен көрсетілетін медициналық көмектің сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
Күндізгі стационарлардың ұйымдастырылуы мен жұмысының негізгі міндеттері:
1) емханалық жағдайларда пациенттердің сауығуын жеделдетуге немесе денсаулық жағдайын жақсартуға бағытталған емдеу және оңалту іс-шараларын жүргізу.
2) қандай да бір себептермен ауруханаларға жатқызыла алмайтын науқастарға стационарлық жағдайда көрсетілетін көлемде пациенттерді кешенді белсенді емдеуді жүргізу.
3) аурухананың стационарлық бөлімшелерінің төсек қорын, ең алдымен ауыр науқас пациенттерді емдеу үшін ұтымды пайдалану.
4) стационарда емделгеннен кейін пациенттердің жекелеген контингенттерін емдеу және бейімдеу.
5)пациенттерге жоспарлы стационарлық көмектің қолжетімділігін арттыру болып табылады.
6) амбулаториялық жағдайларда медициналық персонал жүзеге асыратын арнайы даярлықты немесе кейіннен бақылауды талап ететін жекелеген күрделі диагностикалық зерттеулер жүргізу.
7) бақыланатын ауруларға байланысты еңбекке қабілетті жастағы пациенттердің еңбекке уақытша қабілетсіздігі мерзімдерін қысқарту.
8) диспансерлік бақылаудағы пациенттерді, оның ішінде ұзақ және жиі ауыратын пациенттерді жоспарлы профилактикалық сауықтыру.
Ауруханалардағы күндізгі стационарлар. Ауруханалық мекемелер базасында күндізгі стационарларды ұйымдастыру ауруханалық мекемелердің ресурстық мүмкіндіктерін неғұрлым кең және тиімді пайдалануға, емдеу қарқындылығының дәрежесі бойынша төсек қорын құрылымдауға мүмкіндік береді: науқастардың неғұрлым жеңіл контингенті үшін күндізгі стационар және ауру ағымының асқынған нысандары бар және тәулік бойы бақылау мен емдеуді талап ететін неғұрлым ауыр науқастар үшін тәулік бойы болатын стационар.
Үйдегі күндізгі стационарлар. Қазіргі уақытта елімізде және әлемде пациенттерге үйде күтім жасау мәселелері маңызды бола түсуде. Бір жағынан, бұл денсаулық сақтау жүйесі мен әлеуметтік қорғау қызметін қайта құрылымдаумен, халыққа алғашқы медициналық - әлеуметтік көмекті амбулаториялық буынға қайта бағдарлаумен байланысты, өйткені пациенттерге стационарлық қызмет көрсету үлкен экономикалық шығындармен байланысты. Екінші жағынан, қарт адамдар санының өсуі байқалады.
Стационарды алмастыратын медициналық көмектің басқа да сирек кездесетін түрлеріне кешкі және түнгі стационарлар, демалыс күнгі стационарлар, кешендер: күндізгі стационар - пансионат жатады [6].
Денсаулық сақтау жүйесінің экономикалық тиімділігін арттыру және аурухана ресурстарын неғұрлым үнемді пайдалану жолдарының бірі медициналық көмектің стационарды алмастыратын нысандарын дамыту болып табылады. Алайда, медициналық мекемелердің басқарушылық және қаржылық интеграциясының әлсіздігі, амбулаториялық-емханалық және ауруханалық мекемелердің қызметінде Стратегиялық талдау мен үйлестірудің болмауы, ресурстарды пайдалану тиімділігін талдау жүйесінің әлсіздігі, экономикалық ынталандыру ресурстарды үнемдеу технологияларын дамыту үшін қолайсыз негіз жасайды.
Қазіргі уақытта медициналық технологияның түбегейлі жетіспеушілігі жоқ, бірақ оларды қажетті медициналық, әлеуметтік және экономикалық әсерлерге сәйкес таңдау мәселесі үнемі өсіп келеді. Конкурстық таңдау неғұрлым қолайлы басқарушылық шешімдер қабылдау мақсатында денсаулық сақтаудағы медициналық технологиялардың тиімділігіне барабар бағалау әзірлеуді талап етеді.
Алғашқы медициналық-санитариялық көмек (МСАК) неғұрлым қолжетімді, экономикалық және әлеуметтік бағдарланған бола отырып, денсаулық сақтаудың орталық буыны болып табылады. Қазақстан Республикасында Денсаулық сақтау ресурстарының 80% - ы экономикалық дамыған елдерде 30-50% - ға қарсы қымбат стационарлық медициналық көмекті қаржыландыру үшін қолданылады. Қаражатты тиімсіз пайдаланудан болған шығындар саланы мемлекеттік қаржыландырудың жалпы сомасының 20% - ына жетеді. Науқастардың 30% - ға жуығы негізсіз емдеуге жатқызылады және амбулаториялық-емханалық буын деңгейінде ауруханаға дейінгі кезеңде стационарды алмастыратын технологияларды пайдалана отырып медициналық көмек ала алады.
МСАК ұйымын жетілдіру жөніндегі міндеттердің арасында амбулаториялық-емханалық мекемелер жұмысының қарқындылығын арттыру, медициналық көмек көлемінің бір бөлігін ауруханадан емханаға ауыстыру, оның қолжетімділігі мен сапасын арттыру болып табылады. Емханада стационарды алмастыратын технологияларды пайдалану қойылған міндеттерді шешуге мүмкіндік береді; қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларда негізделген және орынды болып табылады. Стационарды алмастыратын технологиялар төсек қорын тиімді пайдалануды, негізсіз ауруханаға жатқызу деңгейін қысқартуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ ресурстарды үнемдеу резерві болып табылады. Денсаулық сақтаудың бастапқы буынында ұйымдастыру кезінде стационарды алмастыратын технологиялар амбулаториялық-емханалық мекемелерге жұмыстың тиімділігі мен көрсетілетін медициналық көмектің сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
Стационарды алмастыратын технологияларға:
* Амбулаториялық-емханалық мекемелер жанындағы күндізгі стационарлар;
* Ауруханада күндізгі стационарлар;
* Үйдегі стационарлар жатады.
Күндізгі стационар жұмысының мақсаты - науқастарды жүргізудің стандарттары мен хаттамаларына сәйкес емдеу мен тексерудің қазіргі заманғы технологияларын қолдана отырып, тәулік бойы медициналық бақылауды талап етпейтін науқастарға диагностикалық, емдік, оңалту, профилактикалық іс-шаралар жүргізу.
Амбулаториялық-емханалық мекеме құрылымында КС ұйымдастыру тәулік бойы аурухана жағдайында болуды қажет етпейтін науқастарға білікті медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз етуге арналған. КС жақсы материалдық-техникалық базасы бар емханалар, қалалық ауруханалардың емханалық бөлімшелері, ОАА, Диспансерлер, ҒЗИ клиникалары базасында ұйымдастырылуы мүмкін. Күндізгі стационарлардың қызметіне мекеменің бас дәрігері жауапты болады. Медициналық персоналдың қажетті саны жалпы сан шегінде қолданыстағы штаттық нормативтер бойынша анықталады және оны жеке бас дәрігер шешеді.
Күндізгі стационарлар жұмысының ерекшеліктерін ескере отырып, барлық үйлестіру-ұйымдастыру және ішінара емдеу жұмыстарын жүзеге асыратын меңгеруші ретінде дәрігерді бөлген жөн. КС-ны емхананың жеке қанатына орналастырған жөн, оны қалпына келтіру емі бөліміне барынша жақындатады, бұл әртүрлі физиотерапиялық процедураларды, психотерапияны, акупунктураны, физиотерапияны және т. б. кеңінен қолдануға мүмкіндік береді.
Күндізгі стационар жағдайында көрсетілетін медициналық көмектің көлемі, әдетте, зертханалық-диагностикалық тексеруді, дәрі-дәрмектік терапияны, қалпына келтіру емін қамтуы тиіс. Дәрілік препараттар кешенінде медициналық құралдардың бүкіл арсеналы ұсынылуы мүмкін [9].
Науқастар күндізгі стационарда орта есеппен 10-12 күн тұрады. Кәдімгі стационардағыдай, оларды күн сайын дәрігер қарайды, ол олардың жағдайын бақылайды, бақылау зертханалық-аспаптық зерттеулерді, тар мамандықтағы дәрігерлердің консультацияларын және т. б. тағайындайды.
Күндізгі стационарда негізгі ауруды емдеуден басқа, науқастарға сауықтыру шараларын және қатар жүретін ауруларды емдеу ұсынылады. Емдеу кезеңінде физиотерапия, бальнеотерапия, балшықпен емдеу, массаж, ЕДШ, психотерапия, акупунктура және қалпына келтіру емінің басқа да әдістері кеңінен қолданылады. Күндізгі стационар жағдайында
сондай-ақ белсенді режим жағдайында емдеуді аяқтау үшін стационардан шығарылған науқастарды емдеу жүзеге асырылады, содан кейін еңбек қызметіне шығарылады.Күндізгі стационардың функциясына емханаға жүгінген кезде шұғыл жағдайлар, пароксизмальды тахикардия, стенокардия, бронх демікпесі және т. б. дамыған науқастарға ауруханаға дейінгі шұғыл көмек көрсету кіреді.
Күндізгі емдеу бөлімінің функцияларына мыналар кіреді:
1) қарқынды терапия курсын (дәрілік препараттардың көктамыр ішіне енгізу және тамшылатып инфузиясы) қамтитын кешенді курстық емдеу, сондай-ақ емдеу-диагностикалық манипуляциялар жүргізу;
2) көрсетілген емдеу және диагностикалық іс-шараларды жүргізгеннен кейін науқастарды арнайы даярлау және қысқа мерзімді медициналық бақылау қажеттілігіне байланысты күрделі және кешенді диагностикалық зерттеулер мен емдеу рәсімдерін жүргізу;
3) стационар немесе амбулаториялық-емханалық мекеме жағдайында операция жасалған науқастарды күрделі емес хирургиялық араласулар бойынша операциядан кейінгі медициналық бақылау;
4) аурудың алғаш анықталған диагнозы бар немесе аурудың ауырлық дәрежесі өзгерген кезде созылмалы аурулары бар науқастарға барабар терапияны таңдау;
5)сырқаттанушылықтың жоғары қаупі бар топтардағы адамдарды, оның ішінде кәсіптік, сондай-ақ ұзақ және жиі ауыратын адамдарды профилактикалық зерттеп-қарау және сауықтыру;;
6) науқастарды, мүгедектерді, жүкті әйелдерді оңалту және сауықтыру Кешенді курсын жүргізу;
7) денсаулық жағдайына, еңбекке қабілеттілігінен айырылу дәрежесіне сараптама жүргізу және медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу туралы мәселені шешу;
8) емдеуді аяқтау үшін стационардан неғұрлым ерте мерзімде шығарылған науқастарды емдеуге жатқызу.
Күндізгі стационардың функцияларын жүзеге асыру үшін диагностикалық, емдеу, Оңалту және құрылымында ол жұмыс істейтін емдеу-алдын алу мекемесінің басқа да бөлімшелері пайдаланылуы мүмкін.
Күндізгі стационарларда аға мейірбике лауазымы, палаталық мейірбикелер лауазымы 15 орынға 1 лауазым есебінен енгізіледі.
Палаталық санитарлардың немесе науқастарды күту жөніндегі кіші мейірбикелердің лауазымдары мейірбикелердің лауазымдарына сәйкес белгіленеді.
Күндізгі стационарды қаржыландыру емдеу-алдын алу мекемесіне бөлінетін тиісті деңгейдегі бюджет қаражаты есебінен, сондай-ақ Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына сәйкес міндетті медициналық сақтандыру қаражатынан және өзге де көздерден жүзеге асырылады. ДС-да ерікті медициналық сақтандыру қаражаты және азаматтардың қаражаты есебінен медициналық және сауықтыру қызметтері көрсетілуі мүмкін.
Күндізгі стационар жұмысының медициналық тиімділігі емдеу процесінің қол жеткізілген нәтижелерімен анықталады:
- шығарылған науқастарды емдеу нәтижесі (сауығу, жақсару, өзгеріссіз)
- емдеу мерзімдерін қысқарту
- пациентті тәулік бойы стационарға емдеуге жатқызу қажет болатын зертханалық немесе аспаптық зерттеулер жүргізу
- негізгі және қосалқы ауруларды қарқынды емдеу
- аурудың өршу жиілігінің төмендеуі
- сауықтырылған диспансерлік науқастардың санын көбейту.
Күндізгі стационар жұмысының әлеуметтік тиімділігі пациентті емдеу ұйымдастырылған жағдайлармен тікелей байланысты.:
- белсенді өмір салтын ұстану мүмкіндігі
- госпитальдық жағдайлардың ерекшеліктері мен асқынуларының болмауы
- үйреншікті режимді, үй ортасын сақтау
- жұмысқа тезірек оралу, жұмысты тоқтатпай емдеудің ықтимал мүмкіндігі.
Күндізгі стационарлардың ұйымдастырылуы мен жұмысының
негізгі функциясы:
1) қарқынды терапия курсын (дәрілік препараттардың көктамыр ішіне енгізу және тамшылатып инфузиясы) қамтитын кешенді курстық емдеу, сондай-ақ емдеу-диагностикалық манипуляциялар жүргізу;
2) көрсетілген емдеу және диагностикалық іс-шараларды жүргізгеннен кейін науқастарды арнайы даярлау және қысқа мерзімді медициналық бақылау қажеттілігіне байланысты күрделі және кешенді диагностикалық зерттеулер мен емдеу рәсімдерін жүргізу;
3) стационар немесе амбулаториялық-емханалық мекеме жағдайында операция жасалған науқастарды күрделі емес хирургиялық араласулар бойынша операциядан кейінгі медициналық бақылау;
4) аурудың алғаш анықталған диагнозы бар немесе аурудың ауырлық дәрежесі өзгерген кезде созылмалы аурулары бар науқастарға барабар терапияны таңдау;
5)сырқаттанушылықтың жоғары қаупі бар топтардағы адамдарды, оның ішінде кәсіптік, сондай-ақ ұзақ және жиі ауыратын адамдарды профилактикалық зерттеп-қарау және сауықтыру;;
6) науқастарды, мүгедектерді, жүкті әйелдерді оңалту және сауықтыру Кешенді курсын жүргізу;
7) денсаулық жағдайына, еңбекке қабілеттілігінен айырылу дәрежесіне сараптама жүргізу және медициналық-әлеуметтік сараптамаға жіберу туралы мәселені шешу;
8) емдеуді аяқтау үшін стационардан неғұрлым ерте мерзімде шығарылған науқастарды емдеуге жатқызу.
ДС жұмыс режимін ДС орналасқан медициналық мекеменің басшысы анықтайды және ДС профиліне және патологияның сипатына байланысты болады.
Күндізгі стационардың функцияларын жүзеге асыру үшін диагностикалық, емдеу, Оңалту және құрылымында ол жұмыс істейтін емдеу-алдын алу мекемесінің басқа да бөлімшелері пайдаланылуы мүмкін.
Күндізгі стационарларда аға мейірбике лауазымы, палаталық мейірбикелер лауазымы 15 орынға 1 лауазым есебінен енгізіледі.
Палаталық санитарлардың немесе науқастарды күту жөніндегі кіші мейірбикелердің лауазымдары мейірбикелердің лауазымдарына сәйкес белгіленеді.
Күндізгі стационарды қаржыландыру емдеу-алдын алу мекемесіне бөлінетін тиісті деңгейдегі бюджет қаражаты есебінен, сондай-ақ Ресей Федерациясының қолданыстағы заңнамасына сәйкес міндетті медициналық сақтандыру қаражатынан және өзге де көздерден жүзеге асырылады. ДС-да ерікті медициналық сақтандыру қаражаты және азаматтардың қаражаты есебінен медициналық және сауықтыру қызметтері көрсетілуі мүмкін.
Науқастарды күндізгі стационарға алғашқы іріктеуді бас дәрігердің емдеу жұмысы жөніндегі орынбасарының санкциясымен емхананың емдеуші дәрігерлері жүзеге асырады. Егер күндізгі стационар қалпына келтіру емі бөлімшесінің базасында құрылған болса, науқастарды түпкілікті іріктеуді күндізгі стационар дәрігерінің қатысуымен бөлімшенің оңалту комиссиясы жүргізеді. Күндізгі стационарда жұмыс істеу үшінтәжірибелі медицина қызметкерлері бөлінді: күндізгі стационардың бейініне байланысты тиісті мамандық дәрігерлері (терапевттер, хирургтар, травматологтар, невропатологтар және т.б.), орта медицина қызметкерлері, санитарлар. Күндізгі стационар дәрігерлері ауруханаға дейінгі реанимациялық көмек әдістерін меңгеруі тиіс.
Күндізгі стационарда ем қабылдап жүрген науқастарды тіркеу үшін науқастарды жазу журналы және күндізгі стационардағы науқастың картасы жүргізіледі.
Күндізгі стационар жұмысының медициналық тиімділігі емдеу процесінің қол жеткізілген нәтижелерімен анықталады:
- шығарылған науқастарды емдеу нәтижесі (сауығу, жақсару, өзгеріссіз)
- емдеу мерзімдерін қысқарту
- пациентті тәулік бойы стационарға емдеуге жатқызу қажет болатын зертханалық немесе аспаптық зерттеулер жүргізу
- негізгі және қосалқы ауруларды қарқынды емдеу
- аурудың өршу жиілігінің төмендеуі
- сауықтырылған диспансерлік науқастардың санын көбейту.
Күндізгі стационар жұмысының әлеуметтік тиімділігі пациентті емдеу ұйымдастырылған жағдайлармен тікелей байланысты.:
- белсенді өмір салтын ұстану мүмкіндігі
- госпитальдық жағдайлардың ерекшеліктері мен асқынуларының болмауы
- үйреншікті режимді, үй ортасын сақтау
- жұмысқа тезірек оралу, жұмысты тоқтатпай емдеудің ықтимал мүмкіндігі.
Күндізгі стационардағы мейірбикелік процестің алгоритмі
Мейірбикелік араласу науқастың тәуелсіздігін, оның тәуелсіздігін, тиімділігін сақтау және қалпына келтіру мақсатында жүзеге асырылады. Медбике адамға физикалық, психикалық сауығуға, дененің негізгі қажеттіліктерін қанағаттандыруға көмектесуі керек. Мейірбикелік процесті дұрыс және тиімді ұйымдастыру үшін жақсы техникалық дайындық, пациентке шығармашылық көзқарас, ізгілік, көмектесуге деген ықылас қажет.
Медбике этика мен деонтологияны ұстануы керек, пациенттің жеке басын көруі керек және оны басқармауы керек. Медбике оның дәрігер мен пациент, пациент және сыртқы әлем арасындағы аралық екенін түсініп, түсінуі керек. Науқастың инфузиясы, емдеудің сәттілігі көбінесе медбикенің әрекетіне байланысты. Медбике дәрігердің ұсыныстарын соқыр ғана емес, сонымен бірге пациенттің сауығуына барынша ықпал етуге тырысып, өз бетінше әрекет ете алуы керек [12].
Мейірбике процесінің алгоритмі бес кезеңнен тұрады [13]:
1. мейірбикелік тексеру (пациенттің проблемаларын анықтау);
2. мейірбикелік диагноз қою;
3. мейіргерлік қызметті жоспарлау;
4. жоспарланған іс-шараларды іске асыру;
5. алынған нәтижелердің тиімділігін бағалау.
Мейірбикелік тексеру. Бұл кезеңде медбике науқастың денсаулығы, өмір сүру жағдайлары, жұмысы, қызметі туралы ақпарат жинайды. Бұл ақпарат объективті де, субъективті де болуы мүмкін.
Субъективті зерттеу әдісі пациент туралы физиологиялық, психологиялық және әлеуметтік ақпаратты білдіреді. Сондай-ақ, медбике қоршаған орта туралы тиісті деректердің рөлін ескеруі керек. Негізгі ақпарат көзі-науқасты зерттеу. Содан кейін науқасты жалпы тексеру, өмірлік функцияларды зерттеу, морфометриялық көрсеткіштерді анықтау жүргізіледі. Медициналық құжаттар зерттелуде, емдеуші дәрігермен, науқастың туыстарымен әңгіме жүргізілуде [14].
Объективті зерттеу әдісі науқасты физикалық тексеруді білдіреді. Мұндай тексеру әр түрлі параметрлерді бағалауды және сипаттауды қамтиды. Ең алдымен, науқастың сыртқы түріне, оның сана-сезіміне, төсекдегі (науқастар үшін) немесе қоршаған кеңістіктегі жағдайына назар аудару керек. Медбике науқастың қоршаған ортаға тәуелділік дәрежесін, медициналық персоналдың көмегіне қажеттілікті анықтауы керек. Терінің, шырышты қабықтардың түсі мен жалпы жағдайы, ісіну, жас дақтары бар.
Сондай-ақ, тексерудің маңызды кезеңі-науқастың өсу көрсеткіштерін анықтау, дене салмағын, салмақ пен бой арасындағы қатынасты анықтау (дене салмағының индексі). Сондай-ақ дене температурасы өлшенеді, жүрек соғу жиілігі, тыныс алу қозғалыстарының саны есептеледі, қан қысымы, импульс өлшенеді. Сайып келгенде, медбике алынған нәтижелерді құжаттап, мейірбикенің медициналық тарихын құрып, үнемі жүргізіп отыруы керек. Мейірбикелік медициналық тарих жеке заңды құжат болып табылады. Ол мейірбикенің тәуелсіз кәсіби қызметінің нәтижелері көрсетілген хаттама түрінде жасалады.
Алынған деректерді талдау және нәтижелерді анықтау. Екінші кезеңде медбике алынған мәліметтерді талдайды, науқастың негізгі мәселелерін анықтайды, мейірбикелік диагнозды тұжырымдайды. Науқастың проблемалары әртүрлі. Бар және ықтимал проблемаларды бөліңіз.
Қолданыстағы проблемалар-бұл пациенттің қазіргі уақытта оны мазалайтын нақты проблемалары.
Ықтимал проблемалар-бұл әлі жоқ, бірақ жақын арада туындауы мүмкін мәселелер. Ықтимал проблемалардың қазіргі проблемаларға көшуіне жол бермеу үшін уақтылы алдын-алу қажет. Медбике екі факторды да анықтап, одан әрі проблемаларды дамыту қаупін бағалауы керек. Содан кейін апа асқынулардың, жаңа проблемалардың дамуына ықпал ететін факторларды анықтауы керек. Науқастың күшті және әлсіз жақтарын анықтау қажет. Күшті мәселелерді салыстыруға және салыстыруға болады.
Науқастың әрқашан бірнеше проблемалары бар және олар бірге әрекет ететіндігін ескеру қажет. Бірінші кезекте проблемалардың басымдығын белгілеу қажет. Басымдықтар бастапқы және қайталама болып жіктеледі. Бастапқы басымдықтар пациенттің денсаулығына, жалпы жағдайына және психологиялық көңіл-күйіне теріс әсер ететін проблемаларды білдіреді. Олар науқастың денсаулығына теріс әсер етуі мүмкін, жағдайды нашарлатуы мүмкін. Бірінші кезектегі мәселелерді бірінші кезекте шешу керек, өйткені олар асқынуға әкелуі мүмкін және денсаулықты қалпына келтіруге теріс әсер етуі мүмкін.
Мейірбикелік диагноз қою. Медбике пациенттерді тексеріп, тексеру хаттамасын жасап, нәтижелерді талдағаннан кейін. Медбике проблемалардың басымдылығын анықтағаннан кейін, оларды бастапқы және қайталама деп бөлгеннен кейін, мейірбикелік диагнозға көшу керек.
Мейірбикелік диагноз медициналық диагноздан өзгеше. Медициналық диагноз патологиялық жағдайды дұрыс тануға, диагностикалық бағдарламаны анықтауға, терапияны одан әрі анықтауға негізделген. Мейірбикелік диагноз пациенттің реакциясын сипаттауға және науқастың проблемаларын анықтауға негізделген. Мейірбикелік диагнозды қатаң терминологияны қолдану арқылы жасау қажет емес. Ол негізінен пациенттің жеке күнделікті бақылаулары негізінде жасалады. "Гигиеналық күтімнің жеткіліксіздігі", "санитарлық жағдайдың бұзылуы"сияқты қарапайым сөз тіркестерін қолдануға болады.
Мейіргерлік қызметті жоспарлау. Осыдан кейін біз мейірбике ісін жоспарлауға көшеміз. ЖҚА-мен ауыратын пациентке мейірбикелік күтімнің негізгі қағидаттары: еңбек, демалыс режимі мен жағдайларын дұрыс ұйымдастыруды қамтамасыз ету, дұрыс тамақтануды ұйымдастыру. Медбикенің міндетіне пациенттің хабардарлығын қамтамасыз ету және оқыту кіреді.
Мейірбикелік күтім жоспар бойынша анықталады. Қажетті нәтижеге қол жеткізуге, денсаулықты, дененің психикалық жағдайын қалыпқа келтіруге бағытталған жедел және тактикалық мақсаттар анықталады. Мейірбикелік іс-шаралар ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді болуы мүмкін. Медбике қояды мақсаты өз қызметін, содан кейін әзірлейді бірқатар міндеттерді, қол жеткізуге бағытталған қойылған мақсаттар. Мақсатқа жетуге әсер ететін әрекеттерді, өлшемдер мен жағдайларды ескеру қажет. Іс-әрекеттер жоспарланған іс-әрекеттерді орындау және іске асыру мүмкіндігін білдіреді. Критерийлер деп жоспарланған бағдарламаның орындалу күнін, уақытын, кезеңін, күтілетін нәтижені айтамыз. Шарттар дегеніміз-мақсатқа қол жеткізуге болатын құралдар [16].
Нақты мысалда біз қызметті жоспарлауды қарастырамыз. Мақсаты: 10 қыркүйекке дейін медбикенің көмегімен науқас төсектен шығуы керек. Сонымен қатар, әрекет ретінде біз әрекетті қарастырамыз:"төсектен тұрыңыз". Критерий-10 қыркүйек. Шарт-мейірбикенің көмегі.
Медбикенің мақсаты бар. Осы мақсат негізінде ол белгілі бір міндеттерді әзірлейді. Содан кейін жазбаша басшылық жасайды. Нұсқаулықта медбике орындауы керек барлық арнайы әрекеттер егжей-тегжейлі көрсетілген. Іс-әрекеттер егжей-тегжейлі қол қойылады, уақыт бойынша жоспарланады, жазылады, мейіргер сырқатнамасына тиісті жазба енгізіледі.
Жоспарланған іс-қимылдарды іске асыру. Бұл кезеңде мейірбике аурудың алдын алу, пациенттерді тексеру, емдеу және оңалту үшін нақты шаралар қабылдайды. Мейірбикелік араласудың үш категориясы белгілі, олар адамның қажеттіліктерімен анықталады:
- дәрігердің нұсқауларын орындау, іс-әрекеттерді қатаң түрде дәрігердің басшылығымен және бақылауымен орындау;
- мейірбикенің өз бастамасы бойынша іс-әрекеттерін білдіретін тәуелсіз мейірбикелік араласу. Бұл жағдайда медбике өз ойларын басшылыққа алады. Дәрігердің талаптары мен бақылауы қажет емес. Бұл санатқа оқыту, пациентке кеңес беру, бос уақытты ұйымдастыру, санитарлық-гигиеналық күтімді сақтау кіреді;
- медбике мен дәрігердің бірлескен қызметін білдіретін өзара тәуелді мейірбикелік араласу. Басқа мамандармен өзара әрекеттесу де мүмкін.
Мейірбикелік күтімнің тиімділігін бағалау. Бұл кезеңде медбике науқастың мейірбикенің әрекеттеріне реакциясын бағалайды. Тиімділікті бағалау пациенттің мейірбикелік араласуға реакциясы сияқты критерийлер бойынша жүзеге асырылады. Өткізілген іс-шаралардың науқастың жалпы жағдайына, әл-ауқатына, психикалық көңіл-күйіне әсері бағаланады. Сондай-ақ, медбике науқасты үйретіп, науқастың жағдайын үнемі талдап, бағалауы керек. Тиімділікті бағалау үшін өзін-өзі бақылау күнделігін жүргізуді үйрету қажет, онда реакциялар күн сайын жазылады, науқастың субъективті жағдайы бағаланады.
Күндізгі стационар мейірбикесі науқастың мүмкін болатын проблемалары туралы білуі керек:
1. Науқастың физиологиялық мәселелері:
- бас ауруы;
- бастың айналуы;
- тиннитус;
- бұзу жүріс;
- тері трофизмін бұзу.
2. Психологиялық:
Бейімделу мәселесі
- ауруға бейімделудің болмауы;
төмендету жад;
- депрессия.
Өмір салтын өзгерту
- тамақтану сипатының өзгеруі;
- еңбекке қабілеттіліктің төмендеуі немесе жоғалуы;
- ауру туралы білімнің жетіспеушілігі;
- отбасылық процесті өзгерту;
- қарым-қатынас тапшылығы.
3. Әлеуметтік:
- Әлеуметтік және өндірістік байланыстарды жоғалту;
- утрата трудоспособности;
- өзін-өзі күтудің тапшылығы;
- өзін-өзі қамтамасыз етудегі қиындықтар (дәрі-дәрмектер, өнімдер);
- әлеуметтік оқшаулау.
4. Рухани:
- рухани қатысу мен жанашырлықтың жетіспеушілігі;
- өзін-өзі реттеудің болмауы;
- өмірлік құндылықтардың болмауы (үйлесімділік, жетістік).
5. Ықтимал проблемалар:
- жүрек жеткіліксіздігінің даму қаупі;
- Коронарлық қан айналымының жіті бұзылуының даму қаупі;
- ми қан айналымының жіті бұзылуының даму қаупі.
Медбике пациенттерге өздерін қызықтыратын мәселелер бойынша кеңес береді, сонымен қатар пациенттердің туыстарымен сұхбат жүргізеді. Профилактикалық емдеу, асқынулардың алдын алу, уақтылы емдеу қажеттілігі ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz