Балалардын церебральды сал ауруы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 67 бет
Таңдаулыға:

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Қармақшы аудандық ауруханасында 2017-2020 жж бойынша балалардағы салауруының кездесу жиілігі

МАЗМҰНЫ

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР

КІРІСПЕ

1. ТАРАУ: БАЛАЛАРДАҒЫ САЛ АУРУЫНЫҢ КЕЗДЕСУ ЖИІЛІГІ

Балалардағы сал ауруы: эпидемиологиясы
Балалардағы сал ауруында мейіргерлік күтімді ұйымдастыру
Балалардағы сал ауруының кезедсу жиілігі, шетелдік және отандық зерттеулер бойынша

2-тарау. ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ

2. 1. Зерттеу материалдары мен әдістер

2. 2. Зерттеу нәтижелері

ПРАКТИКАЛЫҚ ҰСЫНЫСТАР

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ

ҚОСЫМШАЛАР

Қысқартылған сөздер

БСА - Балалардың сал ауруы

БЦА - Балалардың церебральді ауруы

БЦП - балалардың церебральді параличі

БЦС - балалардың церебральді салдануы

ЦСБ - церебральды сал бала

ЦП - церебральды паралич

ЦСА - церебральды сал ауру

ҚР - Қазақстан Республикасы

ЕГ - емдік гимнастика

ЕДШ - емдік дене шынықтыру

ӨЖЖ - өкпені жасанды желдету

ТҚҚ - тірек қимыл - қозғалысы

ТҚА - тірек - қимыл аппараты

ТҚЖ - тірек - қимыл жүйесі

ҚҚО - қимыл - қозғалыс органы

СД - спастикалық диплегия

ҚТА - қимыл - тірек аппараты

ТҚАЗ - тірек -қимыл аппаратының зақымдалуы

ДДСҰ- дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

ФТБ- физиотерапия бөлімі

Кіріспе

Тіркес сөздер: Балалардың сал ауруы, Балалардың церебральді ауруы, емдік дене шынықтыру, емдік гимнастика, емдік дене шынықтыру, тірек - қимыл жүйесі, қимыл - қозғалыс органы, спастикалық диплегия, қимыл - тірек аппараты, балалардың церебральді параличі.

Тақырыптың өзектілігі:

Соңғы кездерде Дүние жүзінде, елімізде, ауданымызда жиі кездесетін және маңызды, өзекті мәселе болып табылатын балалар арасындағы сал ауруына байланысты, өйткені балалардың церебральды сал ауруы соңғы жылдары ең кең таралған аурулардың бірі болып отыр. Осы сырқатсоңғы кезде елімізде өршіп тұр, оның себеп - салдары неде? Осындай ерекше болып туылған балаларға қандай көмек беріп жатырмыз, қамқор болып жағдайларын жасай аламыз ба, әлде, Маңдайға солай жазды, көнеміз деп немқұрайлы қарап тастау керекпе? Сол үшінде қазіргі таңда ізденіп, соларға көмек қолымызды созып, қолдан келгенше көмек көрсетіп, олардында қоғамға қажеттілігін, оларда біз сияқты өмірден өз орындары бар екендігін көрсетіп, түсіндіріп, үйретуіміз керек, жағдай жасауымыз қажет. Бұл ауру шала дамудың немесе онтегенезде мидың зақымдануынан пайда болады. Балалар церебральды сал ауруы әр түрлі қимыл - қозғалыс, психикалық және сөйлеудің бұзылыстарынан көрініс береді. Яғни, мұндай аурумен ауыратын балалардың сөйлеу, ойлау қабілеттері төмен болады. Балалар церебральды сал ауруы қалыпты дене жағдайын ұстай алмау және ерікті іс - әрекеттерді орындай алмауданда көрінеді. Қимыл - қозғалыс бұзылыстары (сал болуы, парез, кординацияның бұзылуы) психиканың, сөйлеудің, көрудің, естудің, сезімталдықтың бұзылуына әкелуі мүмкін. Мүгедектер ішінде тірек қимыл - қозғалысы аппараты бұзылған балалар өте көптеп кездеседі. Оның ішінде күрделі бұзылыстардын бірі церебральді паралич - балалар. Мүгедектер ішінде тірек қимыл - қозғалысы аппараты бұзылған балалар өте көптеп кездеседі. Оның ішінде күрделі бұзылыстардын бірі церебральді паралич - балалар. Дүние жүзі бойынша мүгедектер саны 500 миллион болса, Қазақстан Республикасында ДЦП диагнозымен 10 000 бала тіркелген соның ішінде ауданымызда 175 бала қазіргі таңда есепте тұрады, бұл өзекті мәселенін бірі болып табылады. Елімізде мүмкіндігі шектеулі мұқтаж балаларға квалификациялық көмек көрсету бағдарламасы әліде болса дұрыс әзірленбеген, сонымен қатар жаңа технологиялық ақпараттардың енгізу мүмкіндігінін төмендігіне байланысты бұл мәселенін шешілуіде қиындау болып тұр. Мүмкіндігі шектеулі балаларды оналту орталықтары еліміздін тек ірі қалаларында ғана орналасқандықтан жәнеде ол жерден ем алу мүмкіндігі 5 - 6 жылда ғана болады. Ал мұндай балалар емді үзбей жиі, жылына 4 -5 рет алып тұруы қажет. Осындай дертке шалдыққан науқас балаларға қолдау көрсетіп, қол ұшын созу мақсатымен «Қасиетті жол» қайырымдылық қоры құрылған. «Қасиетті жол» қоры ауыр науқасқа шалдыққан, әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардан шыққан балалар мен жетімдерге елімізде және шет елдерден қажетті емдік шараларын алуға қаражат жинап, көмек көрсетіп келеді. Қазақстан Республикасынын Ұлттық гинетикалық регистрі мәліметтері бойынша елімізде 2 000 - нан 3 500 - ға шейінгі балалар туа біткен және тұқым туылады екен. Балалар церебральды сал ауруымен ауыратын балалардын 30 -ы ана құрсағында, 60- ы толғақ кезінде, 10-ы туылғаннан соң болады екен. Тірек қимыл - қозғалысында (ТҚҚ) кемістігі бар балалардын тірек қимыл-қызметінін толық жетілмеуі. Олардын көпшілігі орталық церебральды сал ауруымен ауыратын балалар, олардын қимылындағы кемістік психикалық және сөйлеу ауытқушылықтарымен үйлеседі.

БЦП-да ерте, әдетте құрсақта зақымдану немесе мидың дамымауы орын алады. Бұл бұзушылықтардың себептері әртүрлі болуы мүмкін.

Егер церебральді сал ауруымен 100 бала ауырса, оның 30-ы - құрсақта, 60-ы туу кезінде, 10-ы - дүниеге келгеннен кейінгі кезеңде пайда болады (Л. О. Бодалян, Л. Т. Журба, Н. М. Всеволожская) . Құрсақтағы нәрестеге жағымсыз әсер ететін зиянды факторларға төмендегілерді жатқызуға болады:

- болашақ ананың әртүрлі созылмалы аурулары;

- жұқпалы аурулар, әсіресе вирустық аурулар, уыттану;

- ана мен ұрықтың резусфактор немесе топтық қатыстылығы бойынша сәйкеспеуі;

- жүктілік кезіндегі соққы және т. б.

Ұрықтың шала тууы немесе артық болуы ықтимал факторлар болуы мүмкін .

Жекелеген жағдайларда БЦП себебі болуы мүмкін:

- акушерлік жарақат;

- баланың оттегінің жетіспеушілігіне байланысты бас миының жүйке жасушаларының зақымдануына әкеп соқтыратын ұрықтың мойны айналасындағы кіндіктің оралуымен созылмалы босану;

- кейде БЦП бір жасқа дейін туылғаннан кейін энцефалитпен (Ми затының қабынуы) асқынатын жұқпалы аурулардың нәтижесінде, бастың ауыр соққысынан кейін пайда болады.

1. Жүктілік кезінде анасының жұқпалы аурумен ауруы (қызамық, цитомегалия, токсоплазмос, тұмау т. б. ) ;

2. Анасында жүрек- қан тамырлары мен эндокриндік бұзылыстардың болуы; 3. Жүктілік кезіндегі токсикоз; 4. Іштегі нәрестенің физикалық жарақат алуы, соғылуы; 5. Резус-фактор бойынша анасы мен баласынаң қандарының сәйкес келмеуі; 6. Психикакалық травмалар, оның ішінде жағымсыз эмоциялар; 7. Физикалық факторлар (дірілдің әсер етуі, артық мөлшердегі ультракүлгінді сәуле) ; 8. Кейбір дәрілер; 9. Экологияның жайсыздығы; Балалар церебральді сал ауруымен ауыратын балалардан бірінші жұмада әлсіздік немесе туа берілетін қимыл-қозғалыс рефлекстерінің жоқтығын байқауға болады: 1) бала қорғанады, етбетінен жатқан бала тыныс алу үшін басын бұрмайды, 2) вертикальді күйде тұрған балалар қалыпты дамыған балалардай сүйенбейді, 3) еңбектеу рефлексі-етбетінен жатқан қалыпты дамыған бала еңбектей бастаса, ауру бала еңбектеуге қабілетсіз.

Мамандар "балалардың церебральды параличі" (БЦП) сөз тіркесі деп мидың кіші жастағы зақымдануы нәтижесінде пайда болған қозғалыс функцияларының бұзылу тобын түсінеді. Бұл бұзылулар үдемелі емес. Олар баланың тууынан пайда болады және өмір бойы жалғасады.

Қозғалыс бұзылыстары әдетте бұлшықеттердің белгілі бір тобындағы әлсіздік болып табылады. Осыған байланысты жаяу жүру бұзылған, қол, аяқ, мимиялық бұлшықет қозғалыстары үйлестірілмеген. БЦП диагнозы кезінде интеллектуалдық даму мен сөйлеу бұзылуы мүмкін.

БЦП-ның басты себебі-анасының құрсағындағы немесе туғаннан кейін баланың гипоксия (оттегінің жетіспеуі немесе тұншығу) . Ол ананың жүктілік патологиясының салдары болуы мүмкін (токсикоздар, плацентарлық қан айналымының бұзылуы, инфекциялар) . Акушерлік патологияның әртүрлі түрлерінен туындаған босану жарақаттары-ананың тар жамбасы, оның дұрыс емес құрылымы, босану қызметінің әлсіздігі, созылмалы немесе тез босану және т. б. - сондай-ақ ұрықтың миының зақымдану мүмкіндігін жоққа шығармайды. Көптеген жағдайларда босанудың ауырлығы баланың құрсақішілік дамуының бұзылушылықтары анықталады.

Жақында ғалымдар көптеген жағдайларда балалардың церебральды салдануы жүйке жүйесінің босану жарақатымен байланысты емес, осы уақытқа дейін саналған, инфекциялық процестің салдары болып табылатындығын анықтады. БЦП туғанға дейін немесе туғаннан кейін вирустардың (мысалы, герпес вирусы) құрсақішілік әсерінің нәтижесінде пайда болуы мүмкін деп болжанады. Осылайша, бұл инфекция "түсіру ілгегінің" рөлін атқара алады және баланың жүйке тіндерін зақымдайды. Босанғаннан кейін нәрестелердің гемолитикалық ауруы - баланың миының интоксикациясы болатын "ядролық сарғаю" деп аталатын ауруды тудыруы мүмкін. Оны ана мен ұрықтың қанының қан тобы немесе резус-факторы бойынша үйлеспеуін, сондай-ақ нәрестенің бауыр жеткіліксіздігі тудыруы мүмкін.

БЦП даму негізінде жатқан гипоксия баланың бас миы құрылымының дамымауына әкеледі. Әсіресе рефлекторлық механизмдердің қалыптасуы мен дененің тепе-теңдігін сақтау үшін жауаптағы оның учаскелері. Бұл скелетте бұлшықет тонусының дұрыс бөлінбеуіне және патологиялық қозғалыс реакцияларының пайда болуына әкеледі.

Симптомдар мидың зақымдану дәрежесіне байланысты. Бұл сәбидің ерте балалық шағында аяққа тұруы мүмкін емес, ал ол өздігінен 2-3 жасқа қарай жүре бастайды. Кейіннен балада бұзылған жүріс байқалады. Зақымданған аяқтар өсуде артта қалуы мүмкін.

Балалар церебральды сал ауруымен жүйке, бұлшық ет және қимыл үйлесімін оңалту мүмкін бе? Ең алдымен, емдік дене шынықтыру кешені және массаж курсы, сондай-ақ бұлшық ет тонусын төмендететін құралдарды қолдану қажет. Сонымен қатар, зақымданған аяқ-қол буындарының баяу қозғалуының дамуын болдырмау үшін алдын алу қажет (мысалы, парафинді аппликация, ыстық тістеу) . Сондай-ақ, жүйке тінінде микроциркуляцияны және оның тамақтануын жақсартатын препараттарды қабылдауды ұсынады.

Балалар жасындағы спастикадағы хирургиялық операцияларға келер болсақ, тірек-қимыл аппаратының туа біткен ақаулары болмаған жағдайда - бұл өте даулы мәселе. Спастика буындардың қозғалуын шектейді, сүйектердің қалыпты өсуіне кедергі жасайды. Мысалы, жамбас буындарындағы қозғалысқа жауапты бұлшықеттердің қысылуы жиі аяқтардың айқасуына алып келеді, тек жүру мүмкіндігін ғана емес, сонымен қатар дәретханаға отыру сияқты өмірлік маңызды функцияны орындауды қиындатады. Сирақтың спастикасы оның деформациясына, жүру динамикасының бұрмалануына әкеледі. Қазіргі ғылым аясында сіңірлерді ұзарту, сүйектердің жағдайын қалыпқа келтіру үшін операция жасау керек . Объективті, функционалдық жүйені (қалыптасқан электронды байланыс) өзгерту мүмкін емес, және БЦП бар адамдарға олардың барынша қолда бар мүмкіндіктерін (спастиканы азайту үшін дәрі-дәрмектерді тұрақты қабылдау, сіңірлерді хирургиялық жолмен ұзарту, аномальды импульсация жүріп жатқан жүйкелерді кесу және т. б. ) пайдалана отырып, өмірге бейімделуге ғана болады. Бірақ аурудың себебі-мидың ақаулары және орталық жүйке жүйесінің аномальды қалыптасқан функционалдық байланыстары - іс жүзінде емнен тыс қалады.

Балалар церебральды сал ауруы жетекші қозғалыс ақауы кезінде түрлі психомоторлы бұзылуларда пайда болатын мидың ауыр ауруы.

Балалар церебральды сал ауруы (БЦП) термині бас миының қозғалыс жүйелерінің зақымдануы кезінде пайда болатын және бұлшық ет функцияларына жүйке жүйесі тарапынан бақылаудың жетіспеушілігінде немесе болмағанда пайда болатын қозғалыс бұзылыстарының тобын білдіреді.

БЦП-да ерте, әдетте құрсақта зақымдану немесе мидың дамымауы орын алады. Бұл бұзушылықтардың себептері әртүрлі болуы мүмкін:

- болашақ ананың әртүрлі созылмалы аурулары;

- жұқпалы аурулар, әсіресе вирустық аурулар, уыттану;

- ана мен ұрықтың резусфактор немесе топтық қатыстылығы бойынша сәйкеспеуі;

- жүктілік кезіндегі соққы және т. б.

Ұрықтың шала тууы немесе артық болуы ықтимал факторлар болуы мүмкін .

Жекелеген жағдайларда БЦП себебі болуы мүмкін:

- акушерлік жарақат;

Зерттеу мақсаты: Қармақшы аудандық ауруханасында 2017-2020 жж бойынша балалардағы сал ауруының кездесу жиілігін анықтау

Зерттеу міндеті:

Тақырыпқа байланысты шетелдік және отандық әдебиеттермен танысу
Қармақшы аудандық ауруханасында 2017-2020 жж бойынша балалардағы сал ауруы жайында статистикалық мәліметтер жинау
Алынған статистикалық мәліметтерге аналитикалық талдау жасау
Алынған статистикалық мәліметтерді қорытындылау

Зерттеудің міндеті елімізде, ауданымызда балалардың сал ауруымен ауыруларының себептерін анықтап алдын алып, санын азайту.

Тақырыпқа байланысты шетелдік және отандық әдебиеттермен танысу; БЦП термині ғасырдан астам уақыт бойы бар. Алайда, өзінің ұзақ тарихына қарамастан, осы уақытқа дейін осы мәселеге көзқарастарымыз да әртүрлі. Клиникалық практикада БЦП жалпыланған терминімен қатар кейде Литтль ауруы термині қолданылады. Мұндай атау Британдық Хирург - ортопед Уильям Джон Литтлдің (Wіllіam John Lіtle) құрметіне ұсынылды, ол ХІХ ғасырдың ортасында туғаннан кейінгі балалардың ақыл-ой және физикалық дамуының бұзылыстары мен босану кезіндегі асқынулар арасындағы себепті байланыс орнатты . Оның көзқарастары "патологиялық және қиын босану, шала туылу және жаңа туған нәрестелердің асфиксиясының балалардың ақыл-ой және физикалық жай-күйіне, әсіресе деформацияға қатысты әсері туралы" мақаласында келтірілген. Ұлыбританияның акушерлік қоғамына арналған бұл мақала церебральды сал ауруы туралы кітаптар мен мақалаларда жиі айтылады.

Уильям Джон Литтль (William John Little, 1810-1894), Британдық ортопед, босану кезіндегі асқынулар мен баланың ақыл-ой және физикалық дамуының бұзылыстары арасындағы себепті байланысты алғаш рет орнатқан. Литтлдің жұмыстары оның замандастарының назарын аударды. Өз қарсыластарына жауап бере отырып, Литтль патологиялық босанудың неврологиялық салдарын сипаттауда өз біріншілігін бекітпеді. Бұл туралы ағылшын медициналық әдебиетінде ақпарат таба алмай, Уильям Шекспирдің дәйексөзін келтірді. Литтльдің пікірінше, Ричард ІІІ сипаттамасында шала туылу және босану кезіндегі асқынулар салдарынан пайда болған деформациялар айқын көрінеді. Мұндай қозғалыс бұзылыстары 1889 жылы Канадалық дәрігер Уильям Ослер церебральды параличтерді қолдануды ұсынғанға дейін Литтль ауруы деп аталды. "Балалардағы церебральды салдар" атты ауқымды монографияда ол сондай-ақ бала туу мен жүйке жүйесінің зақымдануы арасындағы байланысты атап өтті. Уильям Ослер (William Osler) (1849-1919), атақты канадалық ортопед. Джон Хопкинс, "балалардағы церебральды параличтер" кітабын жазды, балалар церебральды параличі жеке нозологиялық форма ретінде, ол церебральды шығу тегі әртүрлі моторлы бұзылуларды біріктіретіні туралы бірінші болып белгілі веналық невропатолог, ал кейіннен - көрнекті психиатр және психолог Зигмунд Фрейд атап өтті.

Зигмунд Фрейд (Sigmund Freud' 1856 -1939) толық аты Сигизмунд Шломо Фрейд, австриялық дәрігер, психоанализдың негізін салушы.

"Церебральды паралич" термині егер де қолданылса, онда тек басқа терминдермен біріктіріліп айтылды (мысалы, "церебральды рулық паралич") . Дегенмен, XIX ғасырдың екінші жартысындағы күнделікті клиникалық тәжірибе терминологияны нақтылауды қажет етті. Фрейд өзінің монографиясында "балалар церебральды салдары" термині "бұрыннан белгілі патологиялық жағдайларды, және бұлардың үстінде бұлшық ет ригидтілігі немесе спонтанды бұлшықет тартылуы басым болуы" деп жазады. Балалар церебральды параличінің фрейдовтік жіктелуі және түсіндіруі басқа авторлардың кейінгі тұжырымдарына қарағанда кең болды. Ол тіпті сал болмаған жағдайда да, мысалы эпилепсия немесе ақыл-ой дамуының кідірісі кезінде де осы терминді қолдануды ұсынды. БЦП-ның бұл түсіндіруі ерте "мидың зақымдануы" концепциясына әлдеқайда жақын. Мүмкін Фрейд балалардағы әртүрлі моторлы бұзылуларды бір нозологиялық топқа біріктіруді ұсынды, себебі ол балалар неврологиясының осы саласын ретке келтірудің басқа жолын таба алмады. Алдымен ол церебралды гемиплегияны зерттеді. Содан кейін барлық басқа моторлы зақымданулар бір топқа біріктірді, оны церебралды диплегия деп атады. Бұл топтың төрт түрі анықталды:

1) жалпы церебральды ригидтілік;

2) параплегиялық ригидтілік;

3) билатеральды гемиплегия;

4) жалпы хорея және билатеральды атетоз.

Кейінірек осы түрлі моторлы бұзылуларды балалардың церебральды сал ауруы деп Фрейд бір нозологиялық бірлікке біріктірді . ХХ ғасырда нозологияны анықтауда консенсустың болмауы ғылыми зерттеулер жүргізуді күрделендірді. Мамандар үшін БЦП-ға жалпы көзқарасты қалыптастыру қажеттілігі айқын паралич мәселесі бойынша жетекші кеңес маманы, Мәскеудегі БЦП ауруымен ауыратындарды емдеудің ең ірі орталығының жетекшісі, профессор К. А. Семенова осындай анықтаманы ұсынады. БЦП мидың дамымауы және оның онтогенездің әр түрлі кезеңдерінде зақымдануы нәтижесінде пайда болатын клиникалық белгілері бойынша әртүрлі синдромдардың тобын біріктіреді және қалыпты қалпын сақтау және ерікті қимылдарды орындау қабілетсіздігімен сипатталады. ДЦП-ның белгілі бір анықтамасын Левон Бадалян ұсынған. Оның пікірінше, " церебральды салдар мидың дамымауы немесе зақымдануы нәтижесінде пайда болған синдромдар тобын пренатальды, интранатальды және ерте постнатальды кезеңде біріктіреді. Мидың зақымдануы бұлшықет тонусының бұзылуымен және қозғалыстың үйлесімділігімен, қалыпты қалпын сақтауға және ерікті қимылдарды орындауға қабілетсіздігімен көрінеді. Қозғалыс бұзылыстары жиі сезімтал бұзылулармен, сөйлеу және психикалық дамуының кідіруімен, құрысумен ұштасады.

Балалар церебральды сал ауруына көзқарастың қалыптасуында 2004 жылдың шілде айында Мэрилендте (АҚШ) церебральды салдарды анықтау және жіктеу бойынша халықаралық семинар өткізу маңызды кезең болды. Семинарға қатысушылар осы нозологиялық форманың маңыздылығын растады және БЦП этиологиялық диагноз емес, клиникалық сипаттау терминінің болып табылатынын атап өтті. Семинар жұмысының нәтижелері "церебральды сал ауруын анықтау және жіктеу бойынша ұсыныс" мақаласында жарияланды. Авторлар мынадай анықтама ұсынды: "балалар церебральды сал ауруы (БЦП) термині ұрықтың немесе баланың дамитын миының қатты зақымдануынан туындаған белсенділіктің шектелуіне әкелетін қозғалыстың дамуы мен дене жағдайының бұзылу тобын білдіреді. Церебральды паралич кезінде моторлы бұзылулар жиі сезімталдық, когнитивтік және коммуникативтік функциялардың, перцепция және мінез-құлық немесе тырыспалы бұзылыстардың ақаулары жүреді".

Зерттеу жұмысына қажетті ақпараттарды анализдеу;

Әртүрлі авторлардын мәліметтері бойынша (Нэнси Р. Финни, Хелен А. Мюллер, М. Бакс, Никита М Н, Белова Г И, Бадалян Л О, Серганова Т И., және т. б. ) 1 000 баланын ішінен 1, 5-2, 5 балаға Ц. П. диагнозы қойылады Қазіргі кезде ғылыми зерттеулерде цередбральды паралич - орталық жүйке жүйесінін зақымдалуынан пайда болатыны дәлелденген. Церебральды паралич қойылған балаларда қосалқы кемістіктер жиі кездеседі. Оның ішінде көру қабілетінін зақымдануы - 20%, ақыл -ес жетіспеушілігі - 25%, психикалық дамуынын тежелуі - 40%. Осы категориялардағы балаларға көмек көрсетудегі медико - педагогикалық оңалту жұмыстарына, психологиялық оңалту жұмыстарын жүргізуде жаңа бағдарламалар, әдістемелік бағдарламалар жүйесін өңдеуді, жаңа ақпараттар мен технологияларды енгізуді қажет етеді.

Мидың даму патологиясы мен тежелуі психикалық дамудын бұзылуына әсер етеді. Әртүрлі авторлардын мәліметтеріне қарағанда психикалық дамудын тежелуі БЦС мен ауыратын балалардын 40 - 50%-ын құрайды. Олигофрениямен ауыратын балаларда - 20 - 25%, тек қана 20 - 25% балаларда интеллект қалыпты дамуы байқалады, ал 75% балаларда сөйлеу қабілеті әртүрлі формада бұзылған.

БЦС клиникалық формалары ауырлығына байланысты:

Женіл дәрежеде (61%) - науқастар өздігінен жүреді, өзін - өзі күтеді, интеллект бұзылмаған, жұмыс істей алады.
Орташа ауырлықта (23%) - науқастар балдақтын немесе басқа біреудін көмегімен жүреді, өздігінен киіне алмайды, интеллект бұзылған. Сөйлеу, көру, есту дефектілері.
Ауыр дәреже (16%) - төсек тартып жатады, ителлект, сөйлеу, көру, есту қатты бұзылған.

Қармақшы аудандық ауруханасының соңғы 2017- 2020 жылдар аралығындағы балалардағы сал ауруының кездесу жиілігі динамикасын талдау, статистикалық мәліметтерін қорытындылау.

Қармақшы аудандық ауруханасында 2017 жылы 44 науқас 12, 2% тіркелсе, 2018 жылы 56 бала - 10, 1%, 2019 жыл - 40 5, 2%, 2020 ж - 35 бала- 4, 1% тіркелген. 2017 -2018 жж қарағанда соңғы екі 2019-2020 жылдары БЦСА мен тіркелгендер саны анағұрлым азайған, бұлда үлкен жетістік. Яғни медицина қызметкерлері ата -анамен жақсы жұмыс жасап, кеңестер беруінің арқасы. және бір себеп, қазіргі жастар көзі ашық интернеттен, емханаға келіп дәрігермен кеңесіп барып, баланы жоспарлап өмірге әкеледі.

Қармақшы ауданы бойынша 2017-2020 жж аралығында БЦП диагнозымен есепке тұрған балалар саны

Спастикалық диплегия 2017 ж - 9; 2018 ж -11; 2019 ж - 13; 2020 ж - 23:

Атаксиялық церебральды паралич - 2017 ж - 14; 2018 ж - 12, 2019 ж - 13; 2020 ж - 5:

Детская гемиплегия - 2017 ж -7; 2018 ж - 5, 2019 ж - 2; 2020 ж - 6:

Дискенетикалық церебральды паралич - 2017 ж - 13; 2018 ж - 3; 2019 ж - 3; 2020 ж - 5:

ДЦП ның басқа түрі - 2017 ж - 0; 2018 ж - 12; 2019 ж - 0; 2020 ж - 5: