Өткір вирусты таралымды инфекциялар балалардың бронхты демікпеге шалдығуына әкеп соқтыратын маңызды фактор


Тақырыбы: Қармақшы аудандық емханасында бронх астмасымен диспансерлік есепте тұратын балалардың анамнезіндегі фондық аурулардың кездесу жиілігі
МАЗМҰНЫҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР КІРІСПЕ
- тарау: БАЛАЛАРДАҒЫ ТЫНЫС АЛУ ЖҮЙЕСІНІҢ АУРУЛАРЫ МЕН ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ӘЛЕМДЕГІ ТАРАЛЫМЫН АНЫҚТАУ ДИНАМИКАСЫ. Бронхиальды демікпенің сипаттамасы, бронх асмасына алып келетін факторлар. Бронхиальды демікпенің таралымы. Өлім көрсеткіші. Бронхиальды астманың түрлері, клиникалық белгілері және асқынулары. 1. 6. Бронхиальды демікпенің асқынуының алдын алу шаралары 1. 7. Бронхиальды демікпесі бар балаларға жасалатын екпе.
1. 8 Шетелдік тәжірибелер
тарау:ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ- Зерттеудің материалдары мен әдістері
- Қармақшы ауданы емханасынан алынған статитикалық зерттеу жұмыстары. 3. 3. Бронхиалды астмамен диспансерлік есепте тұратын балалардың анемнезінде фондық ауруының кездесу жиілігі
ПРАКТИКАЛЫҚ ҰСЫНЫС
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ ҚОСЫМШАЛАР
Қысқартылған сөздер БА - бронх астмасы
ҚРДМ - Қазақстан РеспубликасыДенсаулық Мекемесі ДДҰ - Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының АҚШ - Америка Құрама Штаты
GINA - Global Initiative for Asthma
АИТВ - адам иммунитет тапшылығы вирусы
ISAAC - International Study of Asthma and Allergies in Childhood
IgE - Иммуноглобулин
ОФВ1 - объём форсированного выдоха за 1 секунду
КіріспеЕДШ - емдік дене шынықтырау
Тіркес сөздер: Тыныс алу жүйесінің аурулары, бронх астмасы, обструктивті тыныс алу жолдары, тұқымқуалаушылық, экологиялық факторлар, мүгедектік, өлім- жітім.
Тақырып өзектілігі. Қазіргі таңда әлемде бронхиалды астмамен 300 млн адам ауырады, бұл сан 2025 жылға дейін 100 млн тағы қосылуы мүмкін деген болжам бар. Бронхиалды астманың таралуы әр елде 1 ден 18 %ға дейін өсіп жатыр. Мысалы:Ресейде 3, 4 % дан 10, 6 % ға артқан. Бронхиалды астма адамдардың орта өмір сүру уақыттын қысқартады:әйелдерде:13, 5 жас, ерлерде:6, 6 жасқа. Және 1, 5% адам осы ауру салдарынан мүгедектікке шалдығады. Сонымен қатар әлемде 250млн адам осы ауру салдарынан қайтыс болады.
2003-2012 жылдар аралығында Қазақстан Республикасы бойынша 65892 бронхиалды астмамен тіркелді. Олардың ішінде 20967 -15 жасқа дейінгі балалар, 3892-(15-17жас аралығындағы) жасөспірімдер және 40359-ересектер.
XXI ғасыр Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы аллергия ғасыры деп болжап отыр. Ең қауіпті аллергиялық аурулардың бірі бронх демікпесі. Ресми статистикаға сәйкес, көптеген жылдар бойы (10 жылдан астам) респираторлық аурулар Қазақстан Республикасында бірінші орын алады, оның ішінде пневмония, созылмалы бронхит және анықталмаған эмфизема, бронх демікпесі Қазақстан Республикасында 100 мың адамға шаққанда бронх демікпесі бар науқастардың жалпы саны 2010 жылы 38, 0 құрады, бұл 2011 жылы 43, 9-ға артып, 19, 4-ке артты. Олардың ең үлкен үлесі 0- 14 жасқа дейінгі балаларға тиесілі, және тиісінше 57, 2 болды және бүкіл әлем демікпемен ауыратындар 64. 8. Obschee саны 155 млн. АҚШ-та 15 млн адам, соның ішінде. Ұлыбритания, 5 млн. Ресейде ресми 1. 4 млн тіркелген.
Әлем бойынша бронх астмасының таралуыДүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) бастамасы бойынша, 1998 жылдан бастап, әр мамырдың бірінші сейсенбісі халықаралық демікпе күні болып табылады. Астам әлемдегі денсаулық мәселесі болып табылады - 2008 жылдан бері бүкіл әлемде бұл аурудан 300 миллион адам зардап шегеді.
1993 жылы «Демікпені емдеу және алдын алу үшін жаһандық стратегиясы» жұмысының нәтижесін баяндау мақсатында «Ұлттық жүрек-өкпе және жүрек- қантамыр институты» ДДҰ мен бірігіп жұмыс тобын құрды. Бұл ұйымның жоспары астманы емдеу үшін жәнеде мүгедектік пен өлім-жітім көрсеткіштерінің азаюына бағытталады.
Сонымен қатар, «Астма бойынша глобальды бастама» бағдарламасы әзірленді. Ол ауруханалар, дәрігерлер мен ресми билік органдары арасында астма пациенттерін емдеу тәсілдері туралы ақпаратты таратуға және нәтижелердің орындалуын қамтамасыз етуге бағытталған. Астманы емдеу тәсілдері туралы ақпаратты табысты тарату үшін көптеген елдерден бронх астмасы емдеу саласындағы сарапшыларды қамтитын GINA Ассамблеясы құрылды. Ассамблеяның міндеті дәрігерлер мен жетекші мамандармен
семинарлар өткізу, сондай-ақ халықаралық және республикалық симпозиумдарда сөз сөйлеу болды.
Қазіргі таңда балалар мен ересектердегі ауырсынуда қоса жүретін демікпе мен аурулардың таралуын стандартталған әдістерге сүйене отырып, сарапшылар бронх демікпесінің таралуы бүкіл әлемде 1-ден 18% -ға дейін өзгеретінін айтады. Кейбір елдерде аурудың таралуы көбеюде, ал кейбіреулері жақында ғана өсті, бірақ қазір тұрақтанды.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бағалауы бойынша, астма басқа аурулардан бүкіл әлемдік зиянның 1 пайызын құрайды. Сарапшылардың айтуынша, астма әлемінде жылына 250 мың адам өледі екен.
Бронх демікпесінің даму себептері күрделі және өзара байланысты. Мысалы, астмаға генетикалық бейімділік гендердің бір-бірімен өзара әрекеттесуі сияқты, аллергендер, вирустық инфекциялар, кәсіптік сезімталғыштар, темекі шегу, ауада және ауада ауаның ластануы мен тамақтануды қамтитын сыртқы факторлармен өзара әрекеттесу арқылы анықталады.
GINA есебі бойынша «Әлемдегі демікпе шығыны» (Global Burden of Asthma, 2004), демікпе жоғары басым елдер - ол Ұлыбритания (халықтың демікпе жиілігі - 18, 4% -дан 15, 3% -ға дейін байланысты облысы), Жаңа Зеландия - 15, 1%, Австралия - 14, 7%, Ирландия - 14, 6%, Канада - 14, 1%, Перу - 13%, Тринидад және Тобаго - 12, 6%, Коста-Рика - 11, 9%, Бразилия - 11, 4%, АҚШ - 10, 9%, Фиджи - 10, 5%, 9, 7%, Парагвай, Уругвай - 9, 5%, Израиль - 9%, Барбадос
- 8, 9% Панама - 8, 8%, Кувейт - 8, 5%, Украина - 8, 3%, Эквадор - 8, 2%, SAR -
8, 1%, Чехия - 8%, Финляндия - 8%, Мальта - 8%, Кот-д'Ивуар Республикасы -
7, 8%, Колумбия - 7, 4%, Түркия - 7, 4%, Кения - 7%, Германия 6, 9%, Франция -
6, 8%, Норвегия - 6, 8%, Жапония - 6, 7%, Швеция - 6, 5%, Таиланд - 6, 5%,
Филиппин - 6, 2%, БАӘ - 6, 2%, Бельгия - 6%, Австрия - 5, 8% Испания - 5, 7%, Сауд Арабиясы - 5, 6%, Аргентина - 5, 5%, Иран - 5, 5%, Эстония - 5, 4%, Нигерия
- 5, 4%, Чили - 5, 1% . Ресейде демікпе таралуы 2, 2% құрайды.
Бронх астмасы емделмейтініне қарамастан, адекватты емдеу аурудың клиникалық көріністерін бақылауға мүмкіндік береді - симптомдардың, ұйқының бұзылуы, күнделікті белсенділіктің шектеулілігі, өкпе функциясының бұзылуы және шұғыл дәрі-дәрмектерге қажеттілігі дәлелденген. Бақыланатын демікпе симптомдардың кездейсоқ қалпына келуі және аурудың ауыр өрлеуінің өте сирек дамуы ғана емес.
Қазіргі кезде астма ауруларының алдын алу үшін ұсынылатын аз ғана іс- шаралар бар, өйткені бұл аурудың дамуында кешенді және толық түсіндірілмеген механизмдер қолданылады. Бронх демікпесінің дамуына кедергі келтіретін жалғыз дәлелденген және танылған араласу жүктілік кезінде немесе бала туылғаннан кейін темекі шегуден бас тарту болып табылады.
Бүгінде әлемде бронх демікпесі бар шамамен 300 миллион науқас бар. Сарапшылардың пікірінше, бұл көрсеткіш 2025 жылға қарай 400 миллионға дейін жетеді[48] . Бронх демікпесі кезінде асқазанның жүректің ишемиялық ауруы (300 рет), өкпенің қатерлі ісігі (33 есе), сүт безі қатерлі ісігі (20 есе),
инсульт (15 есе) және АИВ-инфекциясы (5 есе) сияқты аурулардан асып түседі[ 49] . Балалардың бронх демікпесінің ауыртпалығы 10% -дан аспайды.
Әртүрлі елдердегі аурудың таралуы кеңінен ерекшеленеді. Шотландиядағы жағдайлардың ең көп саны - жалпы халықтың 18, 4% бронх демікпесінен зардап шегеді. Ең кіші - Макаодағы [50] - бүкіл халықтың 0, 7% -ын құрайды.
Ресейге қарағанда бір көзқарас өте үлкен емес - 2, 2% (шамамен 7 млн. адам), алайда өлім саны айтарлықтай - 100 мың адамға шаққанда 28, 6 [51] . Бұл дегеніміз, Ресейде жыл сайын шамамен 43 мың адам бронх демікпесінен өледі дегенді білдіреді. Қытайда өлім көрсеткіші 36, 7 құрайды. Төменгі өлім көрсеткіші африкалық мемлекеттерде - Сахараның оңтүстігінде орналасқан Кабо-Вердеде 4, 2%. Ең төмен өлім көрсеткіші Финляндия мен Канада болып табылады - 1, 6 жағдай, Канадада 14, 1% және Финляндияда - 8, 0% [52] .
Жыл сайын әлемде:
- Қарқынды терапия бөлімшелерінде емдеуге мұқтаж бронх демікпесі бар 2млн. адам;
- Астмадан250 мыңнан астам адам қайтыс болады [53] ;
- Астмалық аурулардың құны шамамен 6, 2 млрд. АҚШ долларын құрайды (Ұлыбританияда ғана, демікпемен күресу үшін шамамен 1 млрд. Фунт стерлинг жұмсалады) ; • 5
және 17 жас аралығындағы балалар мен жасөспірімдер 10 миллион мектеп күнін жоғалтады, бұл жұмыссыздығынан олардың қамқоршыларына 726 миллион доллар жұмсалады [54] .
Өкінішке орай, бронх демікпесі пациенттердің 5-20% ғана тиімді емделеді. Емдеудің жеткіліксіз себептері [55] :
- аурудың жеткіліксіз диагнозы (нашар анықтау), медициналық көмектің қолжетімділігінің төмен болуына байланысты;
- астма емдеуге арналған препараттардың жоғары құны;
- қазіргі ұсыныстарға сәйкес келмейтін емдеудің жеткіліксіздігі;
- демікпе терапия негізгі схемалары бойыншатыныс алу кортикостероидын жеткіліксіз пайдалану;
- науқастарды хабардар болмауы - демікпесі бар көптеген пациенттер дұрыс емдеу үшін дәрі қалай пайдалану керектігін түсіне бермейді, немесе демікпе бақылау өте тұжырымдамасын түсіне бермейді;
- экологиялық жағдайды одан әрі шиеленісуі - әлемнің көптеген өңірлерінде демікпе бар науқастар, ауру нашарлатуға ауаны ластаушы, темекі түтіні, кәсіби факторлардың, ұшырайды.
Мұндай апатқа ұшырайтын статистика әлемнің жетекші ғалымдарын бронх демікпесіне қарсы күресте күш-жігерін біріктіруге мәжбүр етті. Сондықтан XX ғасырдың соңында «Астаммен күресу жөніндегі жаһандық бастама» деп аталатын халықаралық ұйым құрылды. [56] .
2009-2018 жылдар аралығында Қазақстан Республикасы бойынша 65892 бронхиалды астмамен тіркелді. Олардың ішінде 20967 -15 жасқа дейінгі балалар, 3892-(15-17жас аралығындағы) жасөспірімдер және 40359-ересектер.
XXI ғасыр Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы аллергия ғасыры деп болжап отыр. Ең қауіпті аллергиялық аурулардың бірі бронх демікпесі. Ресми статистикаға сәйкес, көптеген жылдар бойы (10 жылдан астам) респираторлық аурулар Қазақстан Республикасында бірінші орын алады, оның ішінде пневмония, созылмалы бронхит және анықталмаған эмфизема, бронх демікпесі
Қазақстан Республикасында 100 мың адамға шаққанда бронх демікпесі бар науқастардың жалпы саны 2018 жылы 38, 0 құрады, бұл 2018 жылы 43, 9-ға артып, 19, 4-ке артты. Олардың ең үлкен үлесі 0- 14 жасқа дейінгі балаларға тиесілі, және тиісінше 57, 2 болды және бүкіл әлем демікпемен ауыратындар 64. 8. Obschee саны 155 млн. АҚШ-та 15 млн адам, соның ішінде. Ұлыбритания, 5 млн. Ресейде ресми 1. 4 млн тіркелген.
ХХ ғасырдың аяғы мен XXI ғасырдың басы әр түрлі аллергиялық аурулармен ауыратын науқастардың санының алаңдаушылығымен сипатталады, олардың ішінде бронх демікпесі (Б. А. ) алғашқы орындардың бірі болып табылады[1] .
Зерттеу мақсаты:Қармақшы ауданындағы емхана бойынша диспансерлік есепте тұратын балалардың анемнезінде эксудативті катаральды диатез ауруының кездесу жиілігін анықтау. Статистикалық мәліметтеге талдау жүргізу
Зерттеу міндеті:- Тақырыпқа байланысты әдебиеттермен танысу;
- Әдебиеттерден жұмыстың зерттеу түрін, дизайнын, таңдамасын және әдісін оқу, зерттеу жұмысына қажетті ақпараттарды анализдеу;
- Қармақшы ауданындағы балаларда бронхиальды астманың аурушаңдық денгейін анықтау
- Диспансерлік есепте тұратын балалардың анемнезінде эксудативті катаральды диатез ауруының кездесу жиілігін анықтау үшін статистикалық мәліметтерге талдау жасау
- Зерттеу нәтижелерін қорытындылау
Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы Қармақшы аудандық емханасы бойынша алынған статистикалық мәліметтер негізінде бронх астмасымен диспансерлік есепте тұратын балалардың анамнезіндегі фондық аурулардың анықталу динамикасы бағаланады.
Теориялық және практиалық маңыздылығын толықтыру ??
Дипломдық жұмыстың көлемі мен құрылымыЗерттеу жұмысы 64 компьютерлік мәтін бетінен тұрады, 10 диаграммалар және
3 кестелер, 11 сурет көрсетілген. Дипломдық жұмыс кіріспе, әдебиеттерді шолу, зерттеу материалдары мен әдістері, зерттеудің нәтижелері, қорытынды, тұжырымдар, 62 пайдаланылған ақпараттар тізімінен тұрады.
1-тарау: БАЛАЛАРДАҒЫ ТЫНЫС АЛУ ЖҮЙЕСІНІҢ АУРУЛАРЫ МЕН ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ӘЛЕМДЕГІ ТАРАЛЫМЫН АНЫҚТАУ ДИНАМИКАСЫ.1. 1. Бронхиальды демікпенің сипаттамасы, бронх асмасына алып келетін факторлар, балалардағы фондық аурулар.
Бронх демікпесі - бұл бала күннен басталып, көбіне есейген шаққа дейін ұғайып, мүгедектікке дейін әкеліп соғатын, кейде қайғылы жағдайға әкелетін ауру. Бронх демікпесі балалар арасындағы аллергиялық сипатқа ие аурулардың ішіндегі ең ауқымдысы болып табылады.
Клиникалық тәжірибеде балалардағы бронх демікпесін көбінесе сараптап-талдап жатпайды, оның сипаттамасы “обструктивті белгі”, “обструктивті бронхит”, обструктивті бронхитті айқындайтын демікпе компоненті”, сондай-ақ жалпылай «бронхты демікпе» деген ұғымдармен алмастырылады.
Бронх демікпесін талдау, емдеу ісі жөніндегі Бүкіләлемдік Денсаулық сақтау Ұйымының (БДҰ) және Жүрек, Өкпе, Қанның Ұлттық Институтының халықаралық келісімінде әділ бағасы берілген, яғни аталған терминдегі науқаспен ауыратын балаларға олай атау бермей, керісінше, демікпеге қарсы ем-шара жоспарының нәтижелі болуы үшін, «бронхты демікпе» деп дұрыс терминмен атау керектігін көрсеткен.
Балалардың сәби күнінен пайда болған бронх демікпесі олардың анатомо- физиологиялық ерекшеліктеріне қарай, клиникалық мәнге ие, сол себепті оларды ерте анықтауда және емдеуде де айтарлықтай кедергі келтіріледі. Бронх демікпесінемдеу тәжірибесі көрсеткендей, м ұндай жаста демікпенің белгісін бірден айқындау өте қиын. 3-6 жаста бұл ауру «өтпелі кезең» ретінде танылады да, көбіне нәрестелік қалыпқа тән белгілермен бірдей келеді, ал кейбір жағдайларда - айрықша «ересек қалыптағы» демікпе белгісі анық байқалып тұрады.
Ал ересек жастағы балалардағы демікпе ауруының басым көпшілігі ересек адамдарша: ұласпалылығы мен клиникалық сипаты және оларды емдеу тұрғысынан үлкен адамдармен теңестіріледі.
Ауруды дер кезінде анықтай алмау, оған өз деңгейінде ем-шара жүрізбеу салдары қиын болып келеді. Тіпті жылына 3 реттен аса дем жетпеген жағдай байқалған болса, балада бронхты демікпе белгісі бар екендігі білінеді.
Балалар арасында бұл аурудың иммунды жүйемен тікелей байланыстылығы негізге алынады. Расында, демікпенің даму механизмі иммунды жүйесіз де, басқа көптеген нәрселердің әсерінен көрініс таба береді деген пікір де бар. Осы иммунды жүйенің әсерінсіз пайда болған демікпе түрі бүгінге дейін ғалымдар арасында қарама-қайшы даулы мәселелердің бірі болып отыр. Зерттеушілердің көбісінің пікірінше, балалар арасында бронхты демікпеге әкеп соқтыратын қосалқы әсерлер әркез қайталанып отырады, яғни олардың асқынып-өршуіне ағзаның қарсы күресуі әлсіз болғандықтан, сондай-ақ бронх демікпесінің аллергиялық қабынуы себеп деген ойлар айтылуда.
Балалар арасында бронхты демікпенің түрлері (1995 ж қарашадағы Мәскеу қ. педиатр-пульмонологтардың симпозиумында қабылданғандай), негізгі мұрын жолды демікпенің пайда болуына тыныс алу мүшелерінің және бронхтардың әрекет белсенділігі мен аллергиялық қабынуы әкеп соқтырады делінген.
Аллергиялық аурулардың негізі ретінде, қазіргі таңда айтылып жүргендей, иммунитеттің қоршаған ортаға қарсы тұра алмаушылық әсері жатыр. Тыныс алу жолдарының сілекейлі қабынуына көптеген жасушалар қатысады, және ол бронх қабырғаларының барлығын қамтиды: эпителиалды қоршау, базальді мембрана, бронхты-қоздырғыш лимфоидті ұлпа, тостағанша, жұмсақ бұлшықеттер - және көрсетілген құрылымдардың әрқайсысы өз ретімен әсер етеді.
Бронхты демікпеге тән клиникалық сипатты танытатын қабынудың түрлі кешенді құрамының шаралары бар. Бронхты құрылым дамып, сілекейдің гиперсекрециясы, бронхтың сілекейліқабығының ісінуі, бронхты әрекеттестік қалыптасады. Тұқымқуалаушылықпен берілетін бейімділік - бронхты демікпенің бастапқы қалыптасуының маңызды алғышарты.
Бүгінгі таңда иммуны жүйе жасушаларының орталық жүйке жүйесінің әсерімен бірлестігі дәлелденген. Балалардың бронхты демікпе талмасы кезеңінде олардың қанында айтарлықтай мөлшерде Р реңді мазмұндағы - негізгі нейрогенді қабыну ошағы мен өзге нейропептидті төмендететін (көбінесе, VIP), биологиялық белсенділікті шектейтін заттар көбейіп кететіні анықталды.
Балалардағы бронхты демікпе кезіндегі морфологиялық мәліметтер ретінде - сондай-ақ, бронхты діңнің шынайы өзгерісін - жарқылдақ эпителии ұлпасының зақымданғандығын, эозинофиндердің мөлшерінің көбейгенін, бұлтша мен тостағанша жасушасының, базальді мембрананың коллагенінің алшақтауын, жіңішкеруін, гипертрофиясын, бронхтың жұмсақ мускулатураның, сілекейлі қабықшаның ісінуін, тіл асты безі мен шықыттың, қалқанша безінің, ішкі секреция бездерінің қабынуының белгілерін танытады.
Қабыну үрдісіне тікелей әсер етушілер болып, бронхтардың аса сезімталдығы - олардың жоғары қоздырғыштығы мен ішкі әсерлі (аллергенді ортаға) бейімделгіш қабілеті мен түрлі сыртқы әсерлі (физикалық және эмоционалдық күйі, метеоситуациялық өзгергіштігі) белсенділігі көрсетіледі.
Сонымен бірге, бронхиалды демікпенің жоғары әсері туралы атопиясыз да генетикалық терминдер ашылып, ақпараттар сақталуда.
Басқа да маңызды балалардағы бронхты демікпенің патофизиологиялық феномені ретінде бронхты демікпенің дамуы тыныс алу жолдарының ісініп тарылуымен, жоғары секрециясымен, обструкциялармен және бұлшықеттердің спазмымен байланысты екені айтылған.
Балалардағы бронхиальды демікпені анықтау:Аурудың ұзақ ағымы кезінде тыныс алу жүйесі тарапынан пневмосклероз, эмфизема және басқа секілді асқынулар болуы мүмкін, бұл асқынуларды анықтау мақсатында көкірек клеткасының рентгенографиясы
көрсетілген (рентгенологиялық сурет - өкпелік суртеттің күшеюі; сирек жағдайда оң өкпенің орта бөлігіндегі ателектаздар немесе кейде пневмониямен шатастыратын кішірек сегментарлық ателектаздар) .
Өршу кезеңінде өкпелік тіннің эмфиземалық ісіну белгілері, көкеттің қалыңдауы, қабырғалардың горизонтаольді орналасуы және өзге бронх обструкциясының белгілері тән. Ішкі тыныс алу функциясын зерттеу - спирометрия бронх демікпесі кезіндегі аса маңызды обструкция дәрежесін және обструкция қайтымдылығын анықтайды.
Балалардағы бронхиалды демікпе (БД) - басты патогенетикалық механизмі қабынумен негізделген бронхтардың гипербелсенділігі, ал клиникалық көрінісі
- бронхтық спазм, гипербөлініс және бронхтың сілемейлі қабығының ісінуінен болған, тұншығу ұстамасы (экспираторлы сипаттағы) болатын бронх қабырғаларының созылмалы аллергиялық қабынуы. Балалардағы БД - үнемі немесе жүйелі түрде пайда болатын жөтел мен көбінесе түнгі және таңертеңгілік уақыттағы ысқырық демді қиындаған тыныс алумен сипатталады.
Бронхиальды демікпесі бар балалардың жас ерекшеліктері.Ұзақ уақыт бойы балалар арасындағы бронхты демікпе көп жағдайда сәби шағында пайда болғанмен, өсе келе таралып, жазылып кетеді деген түсінік қалыптасты. Соңғы жылдары бұл пікір жоққа шығарылды. Жан-жақты тың зерттеулерден кейін «балалар арасындағы», «ересектер арасындағы» бронхты демікпенің байланысы ашылды. Бала күнінде пайда болған бронхты демікпенің 60-80% ересек кезінде қайталанатыны дәлелденді.
Осыдан келіп, бронхты демікпенің шығу себептері көптеген факторлардың әсерінен делінеді және аурудың қиындығына мән беріледі. Тыныс алу жолының қиындығын сезінген аурулар, негізінен, өкпе қабынуынан бастау алғандығын ұғынуы тиіс. Дегенмен, бронхты демікпеден толық
«айықтым» деген ойды абайлап қарастыруы керек, себебі бұл дерттен сауығып кету тек уақытша мерзімде ғана болуы мүмкін, ол түрлі себептермен қайталанып, ауру қайта меңдейді.
Орташа дәрежедегі демікпемен ауыратындардың жас өсе келе тынысының тарылуы, ауа жетпеуі таралуы ықтимал, көбісінің уақыт өте келе жазылып кететіні де бар. Бронхты демікпенің ауырлығына қарамастан, бұл дерттің өршуіне жоғары аллергиялық әсершілдік, тұқымқуалаушылық (атопиялық тері дерті, Квинке ісігі мен тамақтан болатын аллергия түрлері) де әсер етеді.
Көп мөлшерде балалар арасындағы бронхты демікпені емдеудің жүйелілігі мен бірізділігіне жіті мән беріледі. Диагнозды дер кезінде анықтап қоя білу, аллергенді аурудың нышанын ерте табу, сондай-ақ, пациент баланың барлық жағдайын жасап беретін ұйымның да бала сауығып кетуі үшін біршама атқарар әсері болатыны сөзсіз.
Балалар арасындағы бронхиальды демікпенің туындауына әсер ететін факторлар.Бронхиальды демікпенің көз жұмуға алып келетін факторлар:
- Аурудың ұласпалы асқынған түрі, оларды ұзақ емдеу;
- Демікпелік белгінің қайталануы; Ұстаманың 12 ай бойы қайталануы, тіпті жан сақтау бөліміне жетуі.
- Дәрігерлік қателіктер:ингаляторлық аппараттардың 2-агонистердің мөлшерден тыс көп пайдаланылуы; емдеуге кортикостероидты заттарды кеш ұсыну, теофиллинді мөлшерден көп қолдану, демікпенің белгілерін дұрыс санамаламау, кортикостероидты терапия барысында тиімді жоспардың болмауы, ұстама кезінде түскен пациентті және оның үй-ішін аурудың сипаты жайлы жазбаша нұсқаулықпен таныстырмау.
- Пациенттің жасөспірімдік ерекшелігі.
- Отбасының әлеуметтік, мәдени, экономикалық деңгейінің төмендігі.
Атопия белгісі байқалған ата-аналардан туған балаларда, ондай белгісі жоқ балаларға қарағанда демікпе 2-3 есе қауіпті болып табылады.
Брохты демікпенің бейімі бар түрлі нұсқалар сипатталуда, алайда олардың бірі де нақты дәлелді емес. Бүгінгі таңда тұқымқуалаушылық үлгідегі түрі көп кездеседі.
Атопияға бейім бронхты гиперактивтілігі жоғары түрі бір-біріне тәуелсіз тұқымқуалаушылығы, дегенмен олардың арасындағы байланыс айтарлықтай бронхты демікпенің ұлғаюына әкеп соқтырады.
Осылайша, брохты демікпенің генетикалық негізі ауру қоздырғыш генетикалық тәуелсіз комбинация ретінде берілген: атопияға бейім,
IgE-антиденелер өнімі белгілі спецификалық және бронхты гиперактивтілікті тудырады. Негізі бейімделген гендер 5 и 11 хромосомаларда сақталады, яғни ерекше рөлді гендер IL-4кластері ойнайды. Әрбір генетикалық факторлардың бейімділігі демікпе ауруының туындауын жоғарылатады, ал олардың комбинациясы қоршаған ортаның әсерінен ауру қоздырғыштығын жоғарылатады.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz