Қараю - төмен салыстырмалы ауа ылғалдылығында және жоғары температурада сақтау кезінде ылғалдың булану нәтижесінде етте бояғыш заттардың шоғырлануы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветсан сараптау және гигиена кафедрасы
СРС
Тақырыбы: Ет және ет өнімдерін өндіру кезіндегі ветсанбақылау.
Орындаған :Уали Алтынай
Тексерген:Шалхарова Д
ВС-515
Алматы 2021жыл
Жоспары.
Кіріспе.
Негізгі бөлім.
3 1 ЕТ ЖӘНЕ ЕТ ӨНІМДЕРІНІҢ ТҮРЛЕРІ .
1.1 Ет құрамының жалпы сипатамасы және тағамдық құндылығы.
1.2 Ет өнімдерін ВСС .
1.3Ет өнімдерін өндіру.
Қорытынды бөлім.
Пайдаланылған әдебиеті.
Кіріспе.
Ет - жоғарғы қоректік өнім, ақуыздың толыққанды көзі. Ұлпалар: бұлшық етті, дәнекер, майлы және сүйекті болып бөлінеді. Сойылған малдан алынған ұшаның, болмаса жартылай ұшаның құрамына кіретін ұлпалардың жиынтығын ет деп атайды. Ет - малды сойып, алғашқы өңдеуден кейін алынатын және әртүрлі ұлпалар жиынтығынан тұратын ұша немесе ұша бөлігі. Бұл жоғары құндылықты тамақтанудағы маңызды өнім. Етте ұлпалардың байланысы мынандай түрде әсер етеді: - мал түрі, - тұқымы, - жынысы, - жасы, - семіздігі. Еттің химиялық құрамы осы көрсеткіштерден тұрады. Ақуыздар, бұлшық ет және дәнекер ұлпаларының құрамында кездеседі. Бұлшық ет талшығының құрамына ақуыздар кіреді: - саркоплазматикалық - миофибриллярлы. Дәнекер ұлпасының ақуыздары еттің механикалық-құрылымды қасиетін және ұшаның әртүрлі бөлігінде болуын анықтайды. Дәнекер ұлпасында ақуыздар мөлшерінің ұлғаюы, еттің биологиялық құндылығын төмендетеді. Еттегі майдың аз ғана мөлшері, оның тағамдық құндылығын және сапасын көтереді. Майдың сапасы, оның мөлшеріне ғана емес дайындалу орнына да байланысты
Негізгі бөлім.
Ет - жоғарғы қоректік өнім, ақуыздың толыққанды көзі. Ұлпалар: бұлшық етті, дәнекер, майлы және сүйекті болып бөлінеді. Сойылған малдан алынған ұшаның, болмаса жартылай ұшаның құрамына кіретін ұлпалардың жиынтығын ет деп атайды. Ет - малды сойып, алғашқы өңдеуден кейін алынатын және әртүрлі ұлпалар жиынтығынан тұратын ұша немесе ұша бөлігі. Бұл жоғары құндылықты тамақтанудағы маңызды өнім. Етте ұлпалардың байланысы мынандай түрде әсер етеді: - мал түрі, - тұқымы, - жынысы, - жасы, - семіздігі. Еттің химиялық құрамы осы көрсеткіштерден тұрады. Ақуыздар, бұлшық ет және дәнекер ұлпаларының құрамында кездеседі. Бұлшық ет талшығының құрамына ақуыздар кіреді: - саркоплазматикалық - миофибриллярлы. Дәнекер ұлпасының ақуыздары еттің механикалық-құрылымды қасиетін және ұшаның әртүрлі бөлігінде болуын анықтайды. Дәнекер ұлпасында ақуыздар мөлшерінің ұлғаюы, еттің биологиялық құндылығын төмендетеді. Еттегі майдың аз ғана мөлшері, оның тағамдық құндылығын және сапасын көтереді. Майдың сапасы, оның мөлшеріне ғана емес дайындалу орнына да байланысты. Бағалы етте - бұлшық ет талшығы майлы қабаттардан тұрады. Ет - адам ағзасының ұлпалары мен зат алмасу синтезі үшін аса қажетті өнім. Сондай-ақ В тобының дәрумендері мен микроэлементтердің физиологиялық функциясында қатысатын фосфор көзі. Ет негізгі күрделі, сүйікті және ең таңдамалы ұлттық тағам ретінде саналады. Ұлпалардың құрамында тамақтануға қажет барлық заттар болады. Еттің химиялық құрамы, тағамдық құндылығы өте жоғары, тез өңделеді, жақсы сіңімді және технологиялық қасиеттері оның құрамына кіретін ұлпаларға байланысты. Ет ұлпасы адам ағзасына қажетті ауыстырылмайтын амино қышқылдарға бай, олар ағзаға керек ақуыздарды құрайды. Ал еттегі ұлпа қатысына 6 малдың түрі, тұқымы, жынысы, жасы, қондылығы, тамақтану сипаты басқа да фактілер әсер етеді. Сүйекті ұлпа: - органикалықтар (26-52% - сүйекті коллаген); - органикалық емес заттарға (48-74% су, минералды заттар). Еттің экстрактивті заттары 1,5-2% құрайды, минералды заттар 0,8-1,2% В және РР тобының дәрумендері.
Еттің сапасын ұшаларды өңдеу техналогиясының дұрыстығы, балғындылығы, морфологиялық және химиялық құрамы бойынша бағалайды. Сиырдың жарты және ширек ұшасында, қой және ешкі ұшаларында, шошқа жарты ұшасында ішкі мүшелеріндің қалдықтары, ұйып қалған қан, ластанудың болуы, ал мұздатылған етте-мұз немесе қаодың болуы, бетінің зақымдануы, ұрылуы рұқсат етілмейді.
Еттің морфологиясы мен химиялық құрамы ет өнімінің дәмдік қасиетін негіздейді: нәзіктілігін, қаттылығын, дәмін және ароматын.
Еттің нәзіктілігі мен қаттылығы мал түріне, жасына, жынысына, күйлілігіне, тегіне, еттің жетілу дәрежесіне байланысты. Ет бағытындағы малдың ең нәзік еті арқа бөлігінде орналасқан. Ет балғындылығын эрганолептикалық жолмен және физико- химиялық және микробиологиялық зерттеу әдістеррімен анықталады. Органолептикалық түрде ет балғындылығын сыртқы түрі және түсі, иісі, консистенциясы, тері асты майының күйі, сіңір күйі, сорпасының молдірлігі мен ароматы бойынша анықтайды.
Ет балғындылығын химиялық әдіспен зерттеу басқа әдістерге қарағанда сенімді және объективті. Себебі еттің органолептикалық қасиеттерінің өзгеруіне әсер ететін белоктардың шіріп ыдырауының бастапқы, аралық және соңғы өнімдерін (пептид, амин қышқылдары, ұшқыш май қышқылдары, аммиак, күкірт сутек) сапалық немесе мөлшерлік анықтауға мүмкіндік береді.
Бактерелогиялық әдіс еттің бұзылуын туғызатын қоздырғыштарды мөлшерлік және сапалық анықтауға мүмкіндік береді.
Ет ақаулары. Ет ақаулары күю,шырыштану,көгеру,шіру,қышқылды ашу,пигментация,қараю,сонымен қатар зиянкестердің ізі жатады.
Күю-семіз ірі мал мен шошқа бұлшық етінде қышқыл иіс пен жасыл реңді сұр қызыл немесе қоңыр қызыл түстің пайда болуы және сойғаннан кейін ұшаның әрбір бөлігінде жойылған консистенциялы ет болуы. Бұл ақау дұрыс емес суытқанда,ұшаларда тығыз орналастырғанда және желдету болдмағанда пайда болады.
Күйген ошақтары бар етті ірі кесектерге бөліп желдетеді. Ал егер процесс терең жүрсе,онда шіру жүреді де,ол ет қолдануға жарамсыз болады.
Шырыштану - еттің тауарлық түрін,дәмі мен иісін нашарлататын шырыш пайда болады. Бұл ақау 160С темпиратурада,85% жоғары салыстырмалы ауа ылғалдылығында екінші тәулікте,ал 40С температурада 16-18 күннен кейін микроорганизмдер әсерінен пайда болады. Микроорганизмдер әсерінен белоктар альбумоза мен полипептидтерге дейін ыдырап шырыш түзіледі.
Көгеру - ауа айналымы жоқ ұшаның ішкі бетінде ақ, сұр немесе сұр- жасыл түсті көгерген иісті бөліктер пайда болады.
Шіру - еттің бетінен басталып шіріп ыдырауы. Шірткіш микроорганизмдер бөлетін протеолитикалық ферменттер әсерінен белок молекуласы альбумоза, пептон полипептид, дипептид және амин қышқылына дейін ыдыратады.
Шіру кезінде ет ақ түске енеді, содан кейін сульфомиеглобин түзілу нәтижесінде жасыл рең пайда болады. Шіру процессі басында көгерген иіс болады, содан кейін қышқылданады, ол процесс тереңдегенде анық шіріген иіс пайда болады.
Қышқылды ашу - анаэропты бактерия әсерінен ет көмірсуларының ашу нәтижесінде қышқыл жағымсыз иіс пайда болады. Ет жұмсарып, сұр түске енеді.
Қараю - төмен салыстырмалы ауа ылғалдылығында және жоғары температурада сақтау кезінде ылғалдың булану нәтижесінде етте бояғыш заттардың шоғырлануы.
Етті сақтау. Сойылған мал етін суықпен өңдеу, яғни суыту немесе мұздату және оларды ары қарай сақтау консервілеудің ең жақсы әдісі болып табылады, себебі өнімнің шынайы қасиеттерінің толық сақталуын қамтамасыз етеді. Суытылған ұша мен жарты ұшаны шамамен -10С температурада, 85% ылғалдылықта, табиғи ауа айналымында (0,1мс) сақтайды. Шекті сақтау мерзімі сиыр жарты ұшасы мен ширек ұша -16 тәулік, бұзау жарты ұшасы -12 тәулік.
Суытылған күйле етті сақтау мерзімін ұзарту үшін суықпен бірге көмір қышқыл газы, ультракүлгін сәулелер, озон, азот және микроорганизмдерді өлтіретін заттар қолданады.
Тоңазытылған етті микроорганизмдер дамуын болдырмайтын температурада сақтайды. Бірақ ылғалдың жоғалуы, белок пен май қасиеттерінің өзгеруі сияқты процесстер жүре береді де, соңында сапасының төмендеуіне немесе ақулардың пайда болуына әкелуі мүмкін. Бұл өзгерістерді сақтау камерасында тұрақты төмен температураны, жоғары ... жалғасы
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветсан сараптау және гигиена кафедрасы
СРС
Тақырыбы: Ет және ет өнімдерін өндіру кезіндегі ветсанбақылау.
Орындаған :Уали Алтынай
Тексерген:Шалхарова Д
ВС-515
Алматы 2021жыл
Жоспары.
Кіріспе.
Негізгі бөлім.
3 1 ЕТ ЖӘНЕ ЕТ ӨНІМДЕРІНІҢ ТҮРЛЕРІ .
1.1 Ет құрамының жалпы сипатамасы және тағамдық құндылығы.
1.2 Ет өнімдерін ВСС .
1.3Ет өнімдерін өндіру.
Қорытынды бөлім.
Пайдаланылған әдебиеті.
Кіріспе.
Ет - жоғарғы қоректік өнім, ақуыздың толыққанды көзі. Ұлпалар: бұлшық етті, дәнекер, майлы және сүйекті болып бөлінеді. Сойылған малдан алынған ұшаның, болмаса жартылай ұшаның құрамына кіретін ұлпалардың жиынтығын ет деп атайды. Ет - малды сойып, алғашқы өңдеуден кейін алынатын және әртүрлі ұлпалар жиынтығынан тұратын ұша немесе ұша бөлігі. Бұл жоғары құндылықты тамақтанудағы маңызды өнім. Етте ұлпалардың байланысы мынандай түрде әсер етеді: - мал түрі, - тұқымы, - жынысы, - жасы, - семіздігі. Еттің химиялық құрамы осы көрсеткіштерден тұрады. Ақуыздар, бұлшық ет және дәнекер ұлпаларының құрамында кездеседі. Бұлшық ет талшығының құрамына ақуыздар кіреді: - саркоплазматикалық - миофибриллярлы. Дәнекер ұлпасының ақуыздары еттің механикалық-құрылымды қасиетін және ұшаның әртүрлі бөлігінде болуын анықтайды. Дәнекер ұлпасында ақуыздар мөлшерінің ұлғаюы, еттің биологиялық құндылығын төмендетеді. Еттегі майдың аз ғана мөлшері, оның тағамдық құндылығын және сапасын көтереді. Майдың сапасы, оның мөлшеріне ғана емес дайындалу орнына да байланысты
Негізгі бөлім.
Ет - жоғарғы қоректік өнім, ақуыздың толыққанды көзі. Ұлпалар: бұлшық етті, дәнекер, майлы және сүйекті болып бөлінеді. Сойылған малдан алынған ұшаның, болмаса жартылай ұшаның құрамына кіретін ұлпалардың жиынтығын ет деп атайды. Ет - малды сойып, алғашқы өңдеуден кейін алынатын және әртүрлі ұлпалар жиынтығынан тұратын ұша немесе ұша бөлігі. Бұл жоғары құндылықты тамақтанудағы маңызды өнім. Етте ұлпалардың байланысы мынандай түрде әсер етеді: - мал түрі, - тұқымы, - жынысы, - жасы, - семіздігі. Еттің химиялық құрамы осы көрсеткіштерден тұрады. Ақуыздар, бұлшық ет және дәнекер ұлпаларының құрамында кездеседі. Бұлшық ет талшығының құрамына ақуыздар кіреді: - саркоплазматикалық - миофибриллярлы. Дәнекер ұлпасының ақуыздары еттің механикалық-құрылымды қасиетін және ұшаның әртүрлі бөлігінде болуын анықтайды. Дәнекер ұлпасында ақуыздар мөлшерінің ұлғаюы, еттің биологиялық құндылығын төмендетеді. Еттегі майдың аз ғана мөлшері, оның тағамдық құндылығын және сапасын көтереді. Майдың сапасы, оның мөлшеріне ғана емес дайындалу орнына да байланысты. Бағалы етте - бұлшық ет талшығы майлы қабаттардан тұрады. Ет - адам ағзасының ұлпалары мен зат алмасу синтезі үшін аса қажетті өнім. Сондай-ақ В тобының дәрумендері мен микроэлементтердің физиологиялық функциясында қатысатын фосфор көзі. Ет негізгі күрделі, сүйікті және ең таңдамалы ұлттық тағам ретінде саналады. Ұлпалардың құрамында тамақтануға қажет барлық заттар болады. Еттің химиялық құрамы, тағамдық құндылығы өте жоғары, тез өңделеді, жақсы сіңімді және технологиялық қасиеттері оның құрамына кіретін ұлпаларға байланысты. Ет ұлпасы адам ағзасына қажетті ауыстырылмайтын амино қышқылдарға бай, олар ағзаға керек ақуыздарды құрайды. Ал еттегі ұлпа қатысына 6 малдың түрі, тұқымы, жынысы, жасы, қондылығы, тамақтану сипаты басқа да фактілер әсер етеді. Сүйекті ұлпа: - органикалықтар (26-52% - сүйекті коллаген); - органикалық емес заттарға (48-74% су, минералды заттар). Еттің экстрактивті заттары 1,5-2% құрайды, минералды заттар 0,8-1,2% В және РР тобының дәрумендері.
Еттің сапасын ұшаларды өңдеу техналогиясының дұрыстығы, балғындылығы, морфологиялық және химиялық құрамы бойынша бағалайды. Сиырдың жарты және ширек ұшасында, қой және ешкі ұшаларында, шошқа жарты ұшасында ішкі мүшелеріндің қалдықтары, ұйып қалған қан, ластанудың болуы, ал мұздатылған етте-мұз немесе қаодың болуы, бетінің зақымдануы, ұрылуы рұқсат етілмейді.
Еттің морфологиясы мен химиялық құрамы ет өнімінің дәмдік қасиетін негіздейді: нәзіктілігін, қаттылығын, дәмін және ароматын.
Еттің нәзіктілігі мен қаттылығы мал түріне, жасына, жынысына, күйлілігіне, тегіне, еттің жетілу дәрежесіне байланысты. Ет бағытындағы малдың ең нәзік еті арқа бөлігінде орналасқан. Ет балғындылығын эрганолептикалық жолмен және физико- химиялық және микробиологиялық зерттеу әдістеррімен анықталады. Органолептикалық түрде ет балғындылығын сыртқы түрі және түсі, иісі, консистенциясы, тері асты майының күйі, сіңір күйі, сорпасының молдірлігі мен ароматы бойынша анықтайды.
Ет балғындылығын химиялық әдіспен зерттеу басқа әдістерге қарағанда сенімді және объективті. Себебі еттің органолептикалық қасиеттерінің өзгеруіне әсер ететін белоктардың шіріп ыдырауының бастапқы, аралық және соңғы өнімдерін (пептид, амин қышқылдары, ұшқыш май қышқылдары, аммиак, күкірт сутек) сапалық немесе мөлшерлік анықтауға мүмкіндік береді.
Бактерелогиялық әдіс еттің бұзылуын туғызатын қоздырғыштарды мөлшерлік және сапалық анықтауға мүмкіндік береді.
Ет ақаулары. Ет ақаулары күю,шырыштану,көгеру,шіру,қышқылды ашу,пигментация,қараю,сонымен қатар зиянкестердің ізі жатады.
Күю-семіз ірі мал мен шошқа бұлшық етінде қышқыл иіс пен жасыл реңді сұр қызыл немесе қоңыр қызыл түстің пайда болуы және сойғаннан кейін ұшаның әрбір бөлігінде жойылған консистенциялы ет болуы. Бұл ақау дұрыс емес суытқанда,ұшаларда тығыз орналастырғанда және желдету болдмағанда пайда болады.
Күйген ошақтары бар етті ірі кесектерге бөліп желдетеді. Ал егер процесс терең жүрсе,онда шіру жүреді де,ол ет қолдануға жарамсыз болады.
Шырыштану - еттің тауарлық түрін,дәмі мен иісін нашарлататын шырыш пайда болады. Бұл ақау 160С темпиратурада,85% жоғары салыстырмалы ауа ылғалдылығында екінші тәулікте,ал 40С температурада 16-18 күннен кейін микроорганизмдер әсерінен пайда болады. Микроорганизмдер әсерінен белоктар альбумоза мен полипептидтерге дейін ыдырап шырыш түзіледі.
Көгеру - ауа айналымы жоқ ұшаның ішкі бетінде ақ, сұр немесе сұр- жасыл түсті көгерген иісті бөліктер пайда болады.
Шіру - еттің бетінен басталып шіріп ыдырауы. Шірткіш микроорганизмдер бөлетін протеолитикалық ферменттер әсерінен белок молекуласы альбумоза, пептон полипептид, дипептид және амин қышқылына дейін ыдыратады.
Шіру кезінде ет ақ түске енеді, содан кейін сульфомиеглобин түзілу нәтижесінде жасыл рең пайда болады. Шіру процессі басында көгерген иіс болады, содан кейін қышқылданады, ол процесс тереңдегенде анық шіріген иіс пайда болады.
Қышқылды ашу - анаэропты бактерия әсерінен ет көмірсуларының ашу нәтижесінде қышқыл жағымсыз иіс пайда болады. Ет жұмсарып, сұр түске енеді.
Қараю - төмен салыстырмалы ауа ылғалдылығында және жоғары температурада сақтау кезінде ылғалдың булану нәтижесінде етте бояғыш заттардың шоғырлануы.
Етті сақтау. Сойылған мал етін суықпен өңдеу, яғни суыту немесе мұздату және оларды ары қарай сақтау консервілеудің ең жақсы әдісі болып табылады, себебі өнімнің шынайы қасиеттерінің толық сақталуын қамтамасыз етеді. Суытылған ұша мен жарты ұшаны шамамен -10С температурада, 85% ылғалдылықта, табиғи ауа айналымында (0,1мс) сақтайды. Шекті сақтау мерзімі сиыр жарты ұшасы мен ширек ұша -16 тәулік, бұзау жарты ұшасы -12 тәулік.
Суытылған күйле етті сақтау мерзімін ұзарту үшін суықпен бірге көмір қышқыл газы, ультракүлгін сәулелер, озон, азот және микроорганизмдерді өлтіретін заттар қолданады.
Тоңазытылған етті микроорганизмдер дамуын болдырмайтын температурада сақтайды. Бірақ ылғалдың жоғалуы, белок пен май қасиеттерінің өзгеруі сияқты процесстер жүре береді де, соңында сапасының төмендеуіне немесе ақулардың пайда болуына әкелуі мүмкін. Бұл өзгерістерді сақтау камерасында тұрақты төмен температураны, жоғары ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz