Мектепке дейінгі мекемеде логопед қызметінің бағыттары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті

Педагогика жоғары мектебі

Молдабекова Ханзада

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Балалардың сөйлеу тілін тиімді түзетудің шарты ретінде мектепке дейінгі мекемелердегі логопедиялық режим

6В01910 Дефектология - білім беру бағдарламасы

Павлодар 2020

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті

Педагогика жоғары мектебі

«Қорғауға жіберілді»

П. ғ. к. Нурмагамбетова Б. А.

(қолы)

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Балалардың сөйлеу тілін тиімді түзетудің шарты ретінде мектепке дейінгі мекемелердегі логопедиялық режим

(дипломдық жұмыстың тақырыбы)

6В01910 Дефектология - білім беру бағдарламасы

Орындаған Молдабекова Х.

(қолы)

Ғылыми жетекшісі

PhD доктор, доцент Кенжебаева Т. Б

(қолы)

Норма бақылаушы Курманалинова Р. Б.

(қолы)

Павлодар 2020ж.

Жоспар

КІРІСПЕ . . . 3

Мектепке дейінгі мекемеде логопедиялық жұмысты ұйымдастырудың ғылыми-теориялық негіздері . . . 6Мектепке дейінгі мекемеде логопункт құру ерекшелігі . . . 6Мектепке дейінгі мекемеде логопедиялық жұмысты ұйымдастыру және логопедтің құжаттамасы мен сұлбасы . . . 9Мектепке дейінгі мекемедегі тіл бұзылысы бар балалардың психо-педагогикалық жағдайы . . . 13Мектепке дейінгі мекемеде логопед қызметінің бағыттары . . . 21

Мектепке дейінгі мекемедегі логопедиялық режимді ұйымдастыру және зерттеу . . . 28Логопедиялық жұмысты ұйымдастырудағы жалпы талалаптары мен ережелері . . . 28Логопедтік түзету процесінде логопед пен тәрбиешінің өзара байланысы . . . 42Сөйлеу тілін тиімді түзетуде ата-ана мен тәрбиешінің, логопедтің өзара байланысының логопедиялық режимге әсері . . . 46Мектепке дейінгі мекемедегі логопедиялық режимнің практика барысындағы нәтижелерін салыстыру . . . 53

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 55

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 57

КІРІСПЕ

ХХ ғасырдың соңы мен XXI ғасырдың басындағы ең өзекті проблемалардың бірі дамуында кемістігі бар балалар санының ұдайы артуы болды. Соңғы онжылдықта сауат ашу: жазу және оқуға деген алғышарттары қалыптаспаған балалар санының айтарлықтай артуы байқалады. Бұл балалардың негізгі бөлігін сөйлеу қабілеті бұзылған мектепке дейінгі балалар құрайды . Сөйлеудің айтылу жағы бұзылған кезде сөйлеудің фонетикалық безендіруінің ақаулары пайда болады. Айтылу ең көп таралған ақау-дислалия. Дислалия кезінде кейбір дыбыстар немесе мүлдем айтылмайды немесе бұрмаланады немесе басқалармен ауыстырылады. Нашар анық сөйлеу айналасындағылармен қарым-қатынасты қиындатады, басқа тіл кемістіктерін тудыруы мүмкін, баланың тұлғасына әсер етеді. Сондықтан дыбыстың әр түрлі бұзылуларын дер кезінде түзету маңызды.

Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 11 қазандағы №1459 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының негізгі міндеттері: отандық дәстүрлер мен әлемдік тәжірибе негізінде білім берудің мазмұны мен құрылымын жаңарту; интеграцияланған оқытуды мемлекеттік қолдау жөніндегі шараларды әзірлеу; мектеп практикасында түзету (арнайы) оқытудың жеке бағдарламаларын құру және пайдалану болып табылады. Сөйлеу қабілеті бұзылған балаларды түзету-дамыту бағдарламасын іске асыру ерте жастағы балалардың осы санатын жалпы білім беретін мектепте оқыту үшін жағдай жасайды. Бұл Қазақстан Республикасының "кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" Заңында көрініс тапты [1] .

Қазіргі уақытта тілдік және тілдік емес бұзылулардың симптомдық кешені сөйлеу коммуникациясына ғана емес, белгілі бір дәрежеде және жеке тұлғаның кейбір жақтарының танымдық қызметінің дамуына кері әсер етеді, Қалыптасатын тұлға үшін маңызды қажеттіліктер мен ұмтылыстарға қол жеткізуге жиі кедергі жасайды [2] .

Осылайша, барлық осы факторлар болашақ практикалық жұмыста патология сипатын талдай білу және оны жеңудің оңтайлы жолдарын табу үшін тәрбиешіге, педагогке, дефектологқа және логопедке сөйлеу қызметінің патологиясының осы түрі туралы жан-жақты және терең білім қажет екендігін айтады. Бұл мәселе негізінен тесттер, диагностикалық әдістемелер, түзету-логопедиялық әсер етудің әртүрлі жүйелерін құру жолымен, мақсаты осы сөйлеу патологиясы бар балаларды ерте оқыту және тәрбиелеу болып табылатын мамандандырылған балабақшалар мен мектептерді ұйымдастыру арқылы шешіледі [3] .

Қазақстанда сөйлеу бұзылыстары бар мектеп жасына дейінгі балалардың саны өсуде. Арнайы зерттеулер сөйлеу патологияларының әртүрлі көріністерін көрсетті. Бір жағдайда сөйлеудің дыбыстық жағының дамуындағы ауытқулар ғана байқалады. Басқаларында-балаларда сөйлеу жүйесінің барлық компоненттерінің қалыптасуы бұзылады.

Қазіргі уақытта логопедияны дамытуда айтарлықтай ілгерілеушілік байқалады. Психологиялық талдау негізінде сөйлеу патологиясының күрделі түрлерінің механизмдері туралы маңызды деректер алынды. Логопедиядағы сөйлеу патологиясының мұндай түрі сөйлеудің жалпы дамымауы және әртүрлі механизмі бар. Сөйлеудің жалпы дамымаған жағдайында сөйлеу онтогенезінің үрдісі бұрмаланады және ақаудың құрылымы біркелкі емес. Сөйлеудің дамымау дәрежесі әртүрлі: оның толық болмауынан күрт дамымағанға дейін.

Мектепке дейінгі білім беру мекемелері жағдайында балалардың сөйлеу бұзылуының алдын алу және түзету нысандарын, құралдарын іздестіру нәтижесі мектепке дейінгі логопедтік пункттердің пайда болуы болды, онда логопед-маманның қатысуымен балалармен түзету-сөйлеу жұмыстарын ұйымдастыру жүзеге асырылады. Мектепке дейінгі тәрбие сапасы ересектер мен баланың қарым-қатынас сипатымен анықталады.

Зерттеу тақырыбының өзектілігі - сөйлеу бұзылыстары бар балалар санының өсуі мен МДМ-нің барлық мұқтаж жағдайларында түзету-логопедиялық көмек көрсету мүмкіндігінің болмауы арасындағы қайшылықтарды жою қажеттілігімен анықталады.

Бұл қайшылық біздің зерттеудің тақырыбын анықтады: Балалардың сөйлеу тілін тиімді түзетудің шарты ретінде мектепке дейінгі мекемелердегі логопедиялық режим. Балалардың сөйлеу тілін тиімді түзету үшін тек қана логопедпен жұмыс жасау жеткіліксіз. Сондықтан, мектепке дейінгі мекемелерде сөйлеуді тиімді түзету үшін логопедиялық режим ұйымдастыру тиімді әдіс-тәсілдердің бірі болып табылады. Режимді белсенді түрде ұйымдастыру үшін мекеме мамандарының өзара және баланың ата-аналарымен тығыз байланыс орнатуы өте маңызды. Бірлесе жасалған жұмыс барысында логопедиялық режим логопед жұмысының тиімділігін арттыруға айтарлықтай үлесін қосады.

Зерттеу объектісі- Мектепке дейінгі мекемелердегі логопедиялық режим.

Зерттеу пәні- Балалардың сөйлеу тілін тиімді түзетудің шарты ретінде мектепке дейінгі мекемелердегі логопедиялық режимнің тиімділігі

Зерттеу гипотезасы- Егер, мектепке дейінгі мекемелерде балалардың сөйлеу тілін тиімді түзетудің шарты ретінде логопедиялық режимді ұйымдастыратын болса, логопед жұмысының нәтижесі едәуір артады.

Зерттеу мақсаты -Мектепке дейінгі мекемелерде логопедиялық жұмыстың барысында логопедиялық режимнің ұйымдастырылуын зерттеу.

Зерттеу міндеттері:

Мектепке дейінгі мекемеде логопедиялық жұмысты ұйымдастырудың ғылыми-теориялық негіздерін анықтау.
Мектепке дейінгі мекемедегі тіл бұзылысы бар балалардың психо-педагогикалық жағдайын анықтау.
Мектепке дейінгі мекемедегі логопедиялық режимді зерттеу. Логопедтің тәрбиешімен және ата-анамен өзара байланысын бақылау және зерттеу.

Зерттеудің әдіснамалық негізі философиядағы, педагогикадағы, психологиядағы, дефектологиядағы тіл бұзылысы бар балаларды түзетудегі логопедиялық режимде баланы тәрбиелеудің мәні туралы гуманистік бағыттың ғылыми ережелері болып табылады (JI. С. Выготский, Я. А. Коменский, A. C. Макаренко, В. А. Сухомлинский, К. Д. Ушинский және т. б. ), дамуында оқытудың жетекші рөлі туралы концепция, (Л. С. Выготский, М. С. Певзнер, Ж. И. (Р. Е. Левина, В. И. Лубовский және т. б. ) .

Зерттеу пәнінің негізгі аспектісі - түзету-педагогикалық. Түзету-педагогикалық үдерістің тиімділігі логопед және тәрбиеші жұмысындағы сабақтастықпен анықталады. Сонымен қатар балалармен басқа да мамандар жұмыс істейді. Зерттеу кезеңінде осы топтың балаларына логопедиялық режимде жүргізілетін сөйлеу түзетуі зерттелді.

Зерттеу кезең-кезеңмен жүргізілді. Біз зерттеудің келесі кезеңдерін анықтадық:

1) Ұйымдастыру кезеңі-логопедтік түзету процесінде логопед пен тәрбиешінің өзара байланысын анықтау. Сөйлеу қабілеті зақымдалған мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық-педагогикалық сипаттамасын зерттеу.

2) Негізгі кезең-мектепке дейінгі білім беру мекемесіндегі логопедиялық режимнің тиімділігін анықтауға арналған зерттеу жұмыстары жүргізу жолдары мен әдіс-тәсілдері және оларды нәтижелерін саралау мен салыстыру.

3) Қорытынды кезең- жұмыстың нәтижелерін талдаудан тұрды.

Зерттеу жүргізу барысында эксперимент кезеңіне байланысты біз келесі әдістерді қолдандық: теориялық, эмпирикалық, практикалық.

Теориялық әдіс оқытуды қамтыды:

- мектепке дейінгі мекемедегі логопункттің құрылу шарттары мен ерекшеліктері жайындағы ережелер мен жалпы талаптар;

-логопед қызметінің негізгі бағыттары мен құжаттамалары;

- балалардың психологиялық-педагогикалық даму жайындағы әдебиеттер;

Эмпирикалық әдіс мектепке дейінгі мекемедегі балалармен сөйлеу тілінің дамыту мен түзету бойынша логопедтің, тәрбиешінің жұмысын және олардың өзара байланысын бақылаудан тұрады.

Практикалық әдіс:

-балалардың сөйлеу тілін тиімді түзету бойынша топтық жұмыстарда, балардың басқа мамандармен байланысы барысында логопедтің кеңесі бойынша әдіс-тәсілдер қолдану;

- балалардың қарапайым және күрделі сөйлемдердің құрылымдарын практикалық меңгеруі бойынша тәрбиеші жұмыс барысында жұмыс жасау;

- балалардың сөйлеу тілін түзету кезіндегі ата-аналармен тәрбиеші және логопедтің өзара әрекеттестігіне көмек көрсету.

Мектепке дейінгі мекемеде логопедиялық жұмысты ұйымдастырудың ғылыми-теориялық негіздеріМектепке дейінгі мекемеде логопункт құру ерекшелігі

Соңғы уақытта мектепке дейінгі логопункт саны жалпы үлгідегі (жаппай д/с) . Оларды құру кезінде "жалпы білім беретін мекеменің логопедтік пунктінің қызметін ұйымдастыру тәртібі туралы ереже" - ҚР Білім және ғылым министрінің 2004 жылғы 3 қыркүйектегі бұйрығына 3-қосымша нұсқаулық хатын пайдаланады. . Хаттың атауын тұжырымдау жалпы дамытушы МДМ логопедінің қызметіне де қатысты деп пайымдауға мүмкіндік береді, өйткені балабақшалар да білім беру мекемелері болып табылады. Бірақ бұл хат тек мектеп логопунктінің қызметін ұйымдастыру тәртібін толығымен анықтайды, бұл хат пен оның Қосымшаларының мазмұнынан тұрады. Өкінішке орай, бұл құжат мектепке дейінгі мекемелердің ерекшелігін ескермейді. Мектепке дейінгі логопедтердің мектептермен салыстырғанда құқықтық қолдауы жоқ [4] .

Сонымен қатар, жалпы үлгідегі МДҰ-дағы логопедтің жұмыс ерекшелігі сөйлеу қабілеті бұзылған балаларға арналған топта (сөйлеу және аралас д/с) логопедтің жұмысынан ерекшеленеді.

Логопедтік топта балалардың құрамы бір жыл ішінде өзгермейді,

сөйлеу қорытындысына байланысты бір логопед 12 адамға келеді.

Мектепке дейінгі мекемелерде логопед балаларды жыл бойы жинайды, сонымен бірге бір логопедте 20-25 адам айналысады.

Логопедтік топта балалар бірдей сөйлеу қорытындысы бар, бұл сабақ

бағдарламасын анықтайды.

Мектепке дейінгі мекемелерде логопед әр түрлі сөйлеу қорытындысы бар балалармен бір мезгілде айналысады (ЖСТД, дислалия, және т. б )

Жалпы дамытушы түрдің логопеді үшін негізгі мақсаты - сөйлеу

кемістігін түзету.

Логопедтік топта баланың негізгі мақсаты - сөйлеу кемістігін түзету, сөйлеудің барлық компоненттерін дамыту, зияткерлік дамыту болып табылады.

Логопедтік топта логопедтің жұмысы кезінде МДМ-дегі мамандарымен өзара байланыс жүзеге асырылады, бұл сөйлеу саласын қалыптастыруға және дамытуға бағытталған бірлескен түзету-педагогикалық жұмыстың бірыңғай кешенін құруға мүмкіндік береді.

Жалпы дамыту түрінің МДМ-дегі логопед тәрбиешімен ғана өзара байланысты жүзеге асырады.

Жалпы үлгідегі МДМ логопедінің түзету жұмысының негізгі ұйымдық нысаны-жеке сабақтар; бірақ егер сөйлеу қорытындысымен бірдей бір жастағы балалар болса, онда бұл балалар кіші топтарға (3-тен 6 адамға дейін) біріктіріледі және олармен кіші топтық сабақтар жүргізіледі. Логопедтік топтағы түзету жұмысының негізгі ұйымдастыру формасы-фронтальды сабақтар[4] .

Мектепке дейінгі логопедтік пункттің міндеттері мектепке дейінгі балаларды ерте анықтау, дер кезінде ескерту және сөйлеу дамуында кемшіліктерді жою, мектепке дейінгі мекемелер қызметкерлері мен ата-аналар арасында логопедтік білімді насихаттау болып табылады. Сөйлеу дамуындағы ауытқуларды ерте анықтаудың және кешенді түзету жұмысының ерте басталуының маңызын Г. В. Чиркина, Е. М. Мастюкова және т. б. атап көрсетеді. Аномальды дамуды түзету және өтеу тек қана сензитивтік кезеңдерді және жақын даму аймағын барынша пайдалану кезінде ерте жастан бастап дамыту арқылы жүзеге асырылуы мүмкін. Бұл баланың дамуындағы екінші ауытқулардың алдын алуға ықпал етеді [5] .

Зерттеу мәселесі бойынша психологиялық-педагогикалық әдебиетті зерттеу мектепке дейінгі мекемелердің тәжірибесінде тәрбиеші, логопед және ата-аналар (Г. А. Волкова, Ю. Ф. Гаркуша, Л. Н. Ефименкова, Э. В. Миронова, Н. В. Новоторцева, В. И. Селиверстов, Т. Б. Филичева, Г. В. Чиркина және т. б. ) коррекциялық-логопедиялық қызметті бірлесіп жүзеге асыруды маңызды міндет деп түсінеді.

Сөйлеу қабілеті бұзылған балалар үшін МДМ (топтар) кең таралуына қарамастан, мұқтаж мектепке дейінгі балалардың барлығы логопедиялық әсер ету саласына түспейді. Мұндай балалардың едәуір саны МДМ-дің жалпы дамыту топтарына барады немесе отбасы жағдайында тәрбиеленеді. Қажетті және адекватты көмек алудың мүмкін еместігі, әдетте, бастауыш мектепте оқыту кезеңінде грамотаның негіздерін меңгеруде, сондай-ақ жалпы бастауыш мектептің білім беру бағдарламасын меңгеруде ерекше (және жиі өте күрделі) қиындықтарды бастан кешіреді, көбінесе сөйлеу дамуының бұзылуы салдарынан үлгермейтін оқушылар қатарына түседі [6] .

Қойылған проблеманың контекстінде орын алған кемшіліктерді талдау жалпы білім беру мекемелері (оның ішінде мектепке дейінгі) жағдайында балалардың сөйлеу бұзылуының алдын алу және түзету нысандары мен құралдарын іздестіруге қызығушылықтың отандық зерттеушілер мен практиктерде қазірдің өзінде пайда болғанын көрсетеді. 1920-1930 жылдар. (Н. А. Власова, А. Л. Квинт, В. А. Смирнов, М. Е. Хватцев [7] және т. б. ) . Осы бағыттағы ғылыми-зерттеу және практикалық ізденістердің қисынды жалғасы 1980 жылдардың аяғында-1990 жылдардың басында мектепке дейінгі логопедтік пункт шеңберінде маман - логопед қатысуымен балалармен түзету-сөйлеу жұмыстарын ұйымдастыруға әрекет жасау болып табылды.

Көпшілік балабақшалар жағдайында балаларға түзету-сөйлеу көмегін ұйымдастырудың осы моделінің жұмыс істеу тәжірибесі он жылдан астам Мектепке дейінгі логопедтік пункттердің жұмыс тәжірибесін жалпылау, бір жағынан, МДМ жүйесіне кез келген түрдегі органикалық сай келетін балалармен түзету-сөйлеу жұмысын ұйымдастырудың пәрменді моделі ретінде өзін көрсете білді, ал екінші жағынан-нәтижелі, қарапайым, ыңғайлы және қазіргі экономикалық жағдайларда маңызды емес, аз шығынды. Мектепке дейінгі балалардың сөйлеу дамуындағы кемшіліктерді ерте анықтау, дер кезінде алдын алу және жоюдың негізгі міндеті ретінде шеше отырып, мектепке дейінгі мекемелердің қызметкерлері мен ата-аналар арасында логопедиялық білімді насихаттай отырып, логопедиялық пункттер олардың жұмысын нақты ұйымдастыра отырып, түзету әсерінің жоғары тиімділігіне, оның құралдарын таңдауда әртүрлілікке ие болады және балалардың мектепке толыққанды сөйлеу және жалпы дайындығында маңызды рөл атқарады [8] .

Мектепке дейінгі логопедтік пункт қызметінің ұйымдастырушылық және мазмұндық жақтарын талдау белгілі бір дәрежеде балалар емханасының және сөйлеу қабілеті бұзылған балаларға арналған мектепке дейінгі топтың логопедінің жұмыс элементтерін синтездейді, бұл ретте белгілі бір өзіндік ерекшелігіне ие болады. Сонымен қатар, мектепке дейінгі логопедтік пункттердің жұмысын зерделеу бүгінгі күні жинақталған және, әрине, олардың логопедтердің көзқарасы тұрғысынан жұмыс істеуінің оң тәжірибесімен қатар, жұмысты ұйымдастырудың жаңа нысаны жағдайында мектепке дейінгі балалардың сөйлеу жетіспеушілігінің көріністерін түзету кезінде жүйелі тәсілді іске асыру міндеттілігі жиі кететінін анықтайды. Мұның айқын көрсеткіші-логопедиялық көмектің барлық көлемінің тек балалардың айтылу кемшіліктерін түзетуге және оларды ақаулы дыбыстарды ажыратудың қарапайым дағдыларына үйретуге ғана байқалатын мәліметі. Бұдан басқа, мектепке дейінгі балалардың жеке психофизикалық ерекшеліктері үнемі назарға алынбайды, демек жұмыста ескерілмейді; сондай-ақ балалардың ата-аналарының түзету-сөйлеу жұмысына белсенді және мақсатты түрде тартылу жағдайлары, логопедтің және мектепке дейінгі мекеменің басқа да мамандарының жұмысында тиісті сабақтастықтың болмауы байқалады. Бұл және басқа да жағымсыз сәттер логопедтердің түзету-сөйлеу процесін ұйымдастыру кезінде дұрыс тұтастықтың, анықтықтың және ойластықтың болмауын көрсетеді, бұл мектепке дейінгі логопедтік пункт жағдайында жұмыс жасайтын мүмкіндіктерді толық іске асыруға мүмкіндік бермейді [9] .

Қиындықтар көп жағдайда жаңа модель шеңберінде логопедтік жұмыстың ерекшелігі, міндеттері мен мазмұны мәселелерін жеткіліксіз әзірлеумен, оларды арнайы әдебиет беттерінде толық жарықтандырумен, нормативтік және бағдарламалық-әдістемелік материалдардың болмауымен, жекелеген логопедтердің өз жұмысын мектепке дейінгі бірыңғай білім беру процесінің органикалық бөлігі ретінде көре білуімен және оларды бала бақшалардың педагогтары мен ата-аналарды балаларға түзету-сөйлеу әсері бойынша тең құқылы серіктес ретінде қабылдауға ықылас білдірумен түсіндіріледі. Осыған байланысты, төменде берілген материалдар - мектепке дейінгі логопедтік пункт жағдайында логопед-логопедтің ұйымдастыру-әдістемелік, түзету-сөйлеу және кеңес беру қызметінің ерекшелігін бөлу және мазмұнды ашу әрекеті.

1. 2 Мектепке дейінгі мекемеде логопедиялық жұмысты ұйымдастыру және логопедтің құжаттамасы мен сұлбасы.

Логопедтік пунктте бір мезгілде шұғылданатын балалар саны 20-25 адамнан аспауы тиіс. Логопедиялық жұмысты оңтайландыру үшін мінез-құлқы мен біліну дәрежесі бойынша кіші топтарға (5-7 балаға дейін) немесе жылжымалы шағын топтарға (2-3 балаға дейін) сөйлеу бұзылыстары бар бір жас тобындағы балаларды біріктіру ұсынылады.

Кіші топтардың түзету-сөйлеу сабақтарының ұзақтығы 20-35 минутты, жеке- 10-20 минутты құрайды.

Оларды өткізу жиілігі сөйлеу бұзылуының сипаты мен дәрежесімен, балалардың жас ерекшеліктерімен және жеке психофизикалық ерекшеліктерімен анықталады [10] .

Балаларды түзету сабақтарына қабылдауды оқу жылының басында және аяғында Базалық (Базалық және оған бекітілген) МдҰ-ның барлық жас топтарының балаларын тексеру нәтижелері бойынша логопед өзі жүргізеді. Балаларды қабылдау кезінде тілдік бұзылыстардың сипатын, ауырлық дәрежесін, балалардың Жасын, ең алдымен тілдік даму бұзылыстары бар мектепке дейінгі ересек балаларға, сондай-ақ күрделі сөйлеу бұзылыстары бар мектепке дейінгі кіші және орта жастағы балаларға (жалпы сөйлеудің дамымауы, кек алу, фонетикалық-фонематикалық оның дамымауы) түзету көмегін көрсете отырып, ескеру қажет. Логопедтік сабақтарға МДМ-де қатыспайтын және отбасында тәрбиеленетін балалар да сол тәртіппен қабылданады.

Балалармен сабақтарды күндізгі уақытта, ал аптасына бір-екі рет - кешке ата-аналар оларға қатысып, қажетті кеңес, кеңес, ұсыныстар алу үшін өткізу ұсынылады.

Логопедиялық жұмыстың мерзімдері де балалардың сөйлеу бұзылыстарының айқын көріну дәрежесіне, олардың жеке-тұлғалық ерекшеліктеріне, мектепке дейінгі білім беру мекемесі мен отбасында тәрбиелеу жағдайларына тікелей тәуелді болады. Олар 2-3 айдан 1, 5-2 жылға дейін және одан да көп болуы мүмкін. Түзету жұмысының аяқталуына және мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың сөйлеу тілінің қалпына келуіне қарай босаған орындарға кіші жастағы балалар қабылданады. Баламен сабақ аяқталған соң немесе оны мектепке дейінгі білім беру мекемесінен шығарған кезде логопед ата-аналарға қажет болған жағдайда оны одан әрі оқыту жағдайларын ұйымдастыру жөнінде ұсыныстар береді (мысалы, бастауыш мектепте логопедпен түзету-сөйлеу сабақтарын жалғастыру, арнайы (сөйлеу) мектепте оқыту және т. б. ) [11] .

Тәжірибе көрсеткендей, фонетикалық дамымаған балалардың тілін қалыпқа келтіру үшін 1, 5-тен 6 айға дейін қажет, ал фонетикалық-фонематикалық дамымаған мектепке дейінгі балалармен жұмыс әдетте тұтас оқу жылы және одан да көп уақыт бойы жалғасады. Сөйлеу дамуында ауыр, тұрақты бұзылулары бар балалар (жалпы сөйлеу дамымауы, кебуі) 1, 5-2 және одан да көп жыл логопедиялық сабақтарға қатыса алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.