Бағалы қағаз

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
Қ.ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСТИТЕТІ
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ФАКУЛЬТЕТІ

БАЯНДАМА:
Фьючерстік сауда және оның мәні мен механизмі

Дайындаған: Әмітжан З.А.
Тобы: 2ФК.
Тексерген: Алдашова Г.М.

Ақтөбе-2021
Жоспар:
Кіріспе
1.Туынды бағалы қағаз. Фьючерс.

Негізгі бөлім
2.1. Фьючерстік сауда және фьючерстік шарт түсінігі
2.2. Фьючерстік сауданың мәні және механизмі
2.3. Фьючерстік шартты сатып алу-сату мәмілелерін жасасу және орындау тәртібі

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Туынды бағалы қағаздың мәнін тар және кең мағынада қарастыруға болады.
Туынды бағалы қағаздың мәнін тар мағынасында - дифференциалды табыс алу мақсаты бар, мерзімді келісімшартқа негізделген нарықтық механизм.
Кең мағынасы нақты актив пен келісім шартқа негізделген, осы активтің бағасы, мөлшері және бағамының айырмашылықтары қолданылатын нарықтың құралдарын білдіреді.
Бағалы қағаз нарығы туралы заңға сәйкес туынды бағалы қағаз дегеніміз - осы туынды бағалы қағаздардың базалық активке қатынасы бойынша құқықтарды куәландыратын бағалы қағаз.
Базалық актив - стандартталған тауарлар партиясы, бағалы қағаздар, валюта, қаржы құралдары және сауда-саттықты ұйымдастырушының iшкi құжаттарында айқындалған өзге де көрсеткiштер.

Белгілері

Бағалы қағаз
Туынды бағалы қағаз сипатындағы мерзімді келісімшарт
Капитал түрі
Нақты капиталдың өкілі. Жалған (фиктивті) капитал. Қозғалатын мүлік, жеке меншік
Болашақ капиталдың өкілі капитал болып табылмайды. Жеке меншік мүлік болып табылмайды.
Келісімшарт (мәміле) түрі
Эквивалентті емес келісімшарт (мәміле) нысанында.
Эквивалентті келісімшарт (мәміле) нысанында
Стандартталған
Заңмен бекітілген деректемелерінің міндетті түрде болуы
Толық немесе жартылай
Айналыс нысаны
Талап ету құқығын беру немесе кешіру. Тек қана құқық беру. Активтің өзін (бағалы қағаз) беру
Кері (қарама-қарсы) мәмілені жасау. Келісімшарт бойынша бір тараптың құқық пен міндетті беруі. Активтің өзін бермей-ақ құқықты беру
Құқық пен міндеттің тоқтатылу тәртібі
Бағалы қағаз өтелген сәтте, бағалы қағаз бойынша міндет тоқтатылады.
Келісімшарт бойынша тараптардың құқықтар мен міндеттерді орындауы келісімшарттың тоқтатылуын білдіреді немесе кері келісімшарт жасалған кезде тоқтатылады

Туынды бағалы қағаздың негізгі ерекшеліктері:
* туынды бағалы қағаз айналысының сыртқы формасы негізгі бағалы қағаздарға ұқсас болып келеді;
* туынды бағалы қағаздардың өмір сүру кезеңі, басқа бағалы қағаздармен салыстырғанда шектеулі;
* туынды бағалы қағаздардың бағасы (номиналдық құны) - базалық активке негізделеді;
* басқа бағалы қағаздармен салыстырғанда минималды инвестиция тартуда пайда алуға мүмкіндік береді.
Туынды бағалы қағазды эмиссиялаудың мақсаты - кез келген базалық активтердің бағасының ауытқуынан тек пайда табу ғана емес, сонымен қатар бағаның қолайсыз өзгеруіне байланысты қауіп - қатерден сақтандыру (хеджирлеу).
Хеджирлеу - бағаның, айырбастау бағамының, сыйақы ставкаларының немесе өзге де ықтимал көрсеткіштердің өзгеруі кезіндегі тәуекелдерден қорғау.
Дифференциалды табыс алу мақсатын көздеген жағдайда, мерзімді келісімшарт туынды құрал болып табылады.

Фьючерс - тұрақты табысты бағалы қағаздарды тұрақты бағада алдағы уақытта жабдықтау контрактісін айтады.
Фьючерстiк операцuялар - биржалардағы мерзiмдiк мәмiлелер, олардың мәнici қаржылық және кредиттік құралдарды шикiзат тауарларын, алтынды, валютаны мәмiле жасау сәтiнде тiркелетiн бағамен сатып алуда және сатуда, бұл орайда операциялар белгiлi бiр уaқыт аралығында (2-3 жылға дейiн) орындалады.
Еркін нарықта нақты сатушылар мен сатып алушылар арасында контрактілер жасауға ешкім тыйым салмаса да, фьючерстік мәмілелер негізінен биржада жасалады. Ұйымдастыру қатынасындағы жүйе опционға ұқсас: клиент брокерлік кеңсе арқылы бұйрығын береді, ол бұйрық залдағы тұрақты жұмыс жасайтын өкілге жетеді, кейінгі оның орындалуы немесе орындалмауы нарықтағы нақты жағдайға байланысты анықталады. Негізгілері ретінде мынадай бұйрықтар қолданылады: нарықтық, тоқта, шектеулі.

2.1. Фьючерстік сауда және фьючерстік шарт түсінігі

Фьючерстік сауда деген фьючерстік шарт бойынша биржалық тауарды саудада сату формасы.
Фьючерстік шарт - ол стандартты үлгідегі шарт, онда мәміле жасасқан тараптардың айқындаған бағасымен шартта көрсетілген мерзімде биржалық активті жеткізіп беру көзделеді.
Фючерстік шартта бір көрсеткіштен, яғни бағадан басқасы жан-жақты стандартталған. Ал сатылатын тауар бағасы, жоғарыда айтылғандай, биржалық сауда барысында белгіленеді
Фьючерстік шартты стандарттағанда төмендегі негізгі көрсеткіштер бір ізге салынады: тауардың тұтыну құны, оның саны және нарықтық айналыс жағдайлары, тауардың түрі, оның базистік саны және одан ауытқыған қосымша төлем мөлшері, тауар партиясының мөлшері, жеткізіп беру мерзімі және оның жағдайы, төлем формасы, шарт жағдайын бұрмалағаны үшін санкция, арбитраж тәртібі және басқалар. Фьючерстік саудада тек мәміле жасасқан тауар түрінің ғана, сондай-ақ мәміленің саны, жеткізіп беру айы және ең негізгісі, сол тауардың шартта көрсетілген бағасының ғана маңызы бар.
Стандартталған фьючерстік сауданың ерекшелігі-шарттың негізденуі. Фьючерстік шартта оның екі жағы болып әдеттегідей сатушы мен сатып алушы емес, сатушы мен есеп айырысу палатасы немесе сатып алушы мен биржаның Есеп айырысу палатасы шығады. Бұл сатушы мен сатып алушының бір-біріне тәуелсіз әрекет жасауына мүмкіндік береді, яғни кері мәміле жасау жолымен бұрынғы рәсімделген шарт бойынша өздерінің міндеттемелерін жоюға мүмкіндік алады.
Фьючерстік сауданың объектісі өте ауқымды. Фьючерстік шарттармен сауда ол тауармен емес, тек биржалық шарттармен ғана жүргізілетін операция болғандықтан олардың негізгі материалдық игілік ретіндегі тауар ғана емес, жалпы сауданың кез-келген объектісі, мысалы, әртүрлі бағалы қағаздармен сауд. Сондықтан сауданың объектісі шарт болғасын онда шартқа жасалған шартпен, бір топ шартқа шартпен сауда және с.с. Бұл шексіз сауданың табиғи шектеуі - тек нақты тауар нарығымен, нақты капитал нарығымен байланыстар болады.
Фьючерстік шартты форвард шартымен салыстыру арқылы түсінуге болады. Форвардтық шарт деген оның орындалу мерзімі шарт жасаған кезге сай келмейді және ол уақыт шартта көрсетілетін келісім.
Ал фьючерстік шарт - ол биржалық активті болашақта дәл қазір екі жақ айқындаған бағамен сатып алу келісімі. Сонда фьючерстік шарттың форвардтық шарттан бірсыпыра айырмашылықтары бар. Олар:
Біріншіден, фьючерстік шарт тек биржаларда, ал форвардтық шарт биржадан тыс нарықта жасалады.
Екіншіден, фьючерстік шарт - ол формасы бойынша да мазмұны бойынша да стандартты шарт. Ол жан-жақты стандартталған, тек бағасы сауда барысында белгіленеді. Ал форвардтық шарттың формасы типтік болғанымен, барлық нақты жағдайлары, мысалы, алғашқы активтің саны, оның сапалық сипаттамасы және с.с. жағдайлары мәміле жасасқанда екі жақпен ескеріледі.
Үшіншіден, фьючерстік шарт бойынша оның орындалуы мен барлық есеп айырысуына биржа мен Клирингтік палата кепілдік береді.
Төртіншіден, форвардтық шарт алғашқы активті сатып алуға жасалады.Оны орындамаған жақ ірі айыппұл төлейді. Ал. Фьючерстік шарттың механизмі бойынша мәмілеге келмеген екі жақтың мақсаты - алғашқы активті сатып алу-сату емес, сол мәміледен фьючерстік нарықта пайда табу. Ол көбінесе алыпсатарлық шарт.
Бесіншіден, форвардтық шарт қор нарығының ке-келген алғашқы активіне жасалуы мүмкін, ал фьючерстік шартта алғашқы активтер биржаның мамандануына байланысты шектеулі болуы мүмкін.
Қорыта айтқанда, белгілі-бір биржалық активті жеткізіп беру мақсатында жасалған фьючерстік шарт шын мәнінде форвардтық шарт. Себебі мәмілені бекіту мен орындау аралығындағы уақыт форвардтық шарттың мәні болып есептеледі.

2.2. Фьючерстік сауданың мәні және механизмі

Фьючерстік сауданың мәнін екі жақтан: биржа тұрғысынан және жалпы нарықтық шаруашылық жағынан қарастырған жөн.
Биржа тұрғысынан фьючерстік сауда - ол нарықтық шаруашылық жағдайына биржалық сауданың табиғи дамуының нәтижесі. Нақты тауар саудасымен салыстырғанда фьючерстік сауданың зор артықшылығының арқасында нарықтық экономиканың қалыптасу жағдайында биржаларға жұмысын жалғастырып, одан әрі дамуына капитал жинақтауға мүмкіндік береді. Биржаның мақсаты - фьючерстік сауданы дамытып, нарықтық ортада қызмет істеу үшін қажетті мөлшерде табыс табуға қол жеткізу.
Нарықтық шаруашылық тұрғысынан алғанда фьючерстік сауданың мақсаты - нақты тауар нарығында бағаның өзгеруінен сақтандыру, сөйтіп кәсіпкерлердің мүддесін қорғау. Әсірісе, жетекші шикізат және отын тауарының бағасын болжау арқылы биржалық саудадан мол пайда табу.
Нарықтық экономикада бағаны болжау мүмкіндігі өндірістің қарқынды дамуы мен қоғамдастануынан және оның халықаралық интеграциялануынан туындайды. Осындай алдын-ала жасалған шаралардың негізінде фьючерстік сауда бағаның нарықтық болжам механизмін құрады. Тауар әлі өндірілмеген
Бірақ, фтючерстік шартты сатып алу-сату арқылы олардың болжам бағасы бар. Ол баға нақты өмірдегі процестердің әсеріне душар болады. Фьючерстік нарық нақты тауар нарығына ерекше. Ол қатысушылардың құрамында, сауда орнында, нарықтың деңгейінде және басқалар да болатын ерекшеліктер.
Биржалық фьючерстік сауда механизмінің негізгі элементтері:
* биржалық сауданы фьючерстік шарттармен ұйымдастыру;
* есеп айырысу тәртібі және фьючерстік шарттарды жою тәртібі;
* фьючерстік шарттардың орындалуын ұйымдастыру.

Фьючерстік шартпен сауда оны жүргізуші брокерлік фирманың өкіліне клиенттің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.