Қысқа тұйықталу тогын есептеу

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Қысқа тұйықталу токтарын есептеу реттілігі

Орындаған: Махсот Б. А.

Тексерген: Абдиева Ш. А.

Алматы-2020

Жоспар

Кіріспе 3
Негізгі бөлім 4-10Қысқа тұйықталу туралы 4Қысқа тұйықталу тогын есептеу 50, 4 кВ желілердегі қысқа тұйықталу токтарын есептеу 86-35 кВ желілердегі қысқа тұйықталу токтарын есептеу 9Әр түрлі фазалы қысқа тұйықталу токтарын есептеу 10
Қорытынды 11
Пайдаланылған әдебиеттер 12

Кіріспе

Электр зарядтарының ашылуы адамзат тарихындағы ең ұлы ашылулардың бірі. Сонау бір электронның зарядының ашылуы қазіргі барлық электр атаулыға қатыстының бастамасы болып табылады. Міне сол электрон зарядын тасымалдау, қажетті жеріне жеткізу қазіргі күн талабы. Қай жерге барсақ та электр энергиясынсыз күніміз қараң. Сол электр энергиясын тасымалдау барысында электр энергетиктер көптеген қиындықтарға соқтығысады. Мысалы, ауа райы төтенше жағдайлары, тәж разрядтары, доғалық разрядтар мен қысқа тұйықталулар және т. б. . Осылардың ішінде тұрмыста көп және жиі еститініміз - қысқа тұйықталу.

Қысқа тұйықталу адам өмірі мен қоршаған ортаға көп қатер төндіретіндігін естіп, көріп, біліп жүрміз. Қысқа тұйықталу нәтижесінде өрт пайда болу қаупі өте жоғары. Сол себепті де қысқа тұйықталудың алдын алу, оны болдырмау өте маңызды. Сол үшін энергетик мамандар көптеген есептеулер жүргізеді. Осы өздік жұмысымда «Сол есептеулер қалай жүргізіледі?», «Есептеу барысында нені негізге алған жөн?», «Қандай формулалар қолданылады?» деген сұрақтарға жауап беремін.

Қысқа тұйықталу - электр тізбегіндегі потенциалы әр түрлі нүктелердің мейлінше аз кедергі арқылы өзара электрлік жолмен байланысуы. Қысқаша тұйықталу электрқондырғалары изоляцияларының бүлінуінен, тоқ жүретін бөліктерінің бір-бірімен немесе жермен тікелей, не болмаса өткізгіштер арқылы тиіп жанасудан болады. Токтың қуатты тұтынушылардын бір мезгілде қосу желідегі ток күшін арттыратыны соншалық, сымдар кәдімгідей қызып, ал оны жайып тұрған оқшалауғыштар жанып кетуі де мүмкін. Тізбектегі ток күші мүмкін болатыг шамасынан артып кеткенде, қысқа тұйықталу пайда болады.

Қысқа тұйықталу - зиянды құбылыс. Қысқа тұйықталу кезінде электр энергиясының қажетсіз жұмсалуымен қатар ток көзі де істен шығады. Бұл кезде пайда болатын күшті токтар сымдарды қатты қыздыратындықтан - өте қауіпті, олар өрт тудыруы мүмкін. Олай болса, тұйық тізбекті құрайтын сымдар тек бір-бірінен ғана емес, сонымен қоса, Жерден, яғни қабырғадан, еденнен және тағы басқа заттардан жақсы оқшаулануы қажет.

Қысқа тұйықтау кезінде өртті және ток көзінің бүлінуін болдырмау үшін электр тізбегіне балқымалы сақтандырғыштарды қосу керек. Сақтандырғыштардың міндеті - ток күші рұқсат етілген шамадан кенет артып кеткенде, бірден электр тізбегін ажыратып жіберу. Балқымалы сақтандырғыштар электр құралдарына жатады. Бұлар - электр тогының тізбегіне тізбектей қосылатын өте жұқа мыс немесе қорғасын сымдар. Тізбек тұйықталған кезде ток электр тізбегінің есептелген шамасынан артып кетсе, сақтандырғыштар тізбекті ажыратып, қысқа тұйықталу қатерін болдырмайды.

Қысқаша тұйықталу түрлері : 1. Бірфазалық; 2. Екіфазалық; 3. Екіфазалық жерге; 4. Үшфазалық.

Қысқаша тұйықталу кезіндегі шаралар

Қысқаша тұйықталу кезінде ең бастысы қорықпау. Егерде сіздің үйде жарық өшсе ол міндетті түрде қысқаша тұйықталу болды деген сөз емес. Дегенмен барлық үй құралдарын, теледидарларды және т. б ток көзінен суырыңыз. Мүмкін барлық үйлерде сөндірілген болар. Сондықтан ең алдымен терезеге қараңыз. Егерде тек сізде сөнген болса онда сіз подъездке шығыңыз. Себебі қазіргі кезде көп сақтандырғыштар автоматикалық түрде қондырылған. Сондықтан сіз подъездегі ақ қорапшаға барып тумблердің жоғары көтеріліп тұрғанына көз жеткізіңіз. Егер ол төмен қарап тұрса жоғарығ қарай қосыңыз. Ол қосылғаннан кейін тумблер қайтадан төменге түсіп, айырылуы мүмкін. Бұның себебі электр тізбегінде бір жерде қателік бар. Бұндай кездерде мастерді шақырған жөн.

Қысқа тұйықталу тогын есептеу

Үш фазалы қысқа тұйықталу тогы 𝐼 _к ⁽³⁾ , А,

$I_{к}^{(3) } = \frac{U_{c}}{\sqrt{3} \bullet \sqrt{r_{э}^{2} + x_{э}^{2}}}$ , (1)

формулаcы бойынша есептеледі, мұндағы

𝑈 _с - жүйенің кернеуі, В;

𝑟 _э , 𝑥 _э - қысқа тұйықталу нүктесіне белсенді және реактивті кедергі, бастапқы кернеу сатысына дейін төмендетілген, Ом.

Шамамен есептеулерде немесе ПБВ бар трансформаторлар үшін қысқа тұйықталу тогын есептеу кезінде олар электр желісінің кернеуінің орташа мәніне тең деп қабылданады, өйткені ПБВ бар трансформаторлардың кернеуді басқару диапазоны 5% -дан аспайды.

Трансформатордың артындағы максималды режимде үш фазалы қысқа тұйықталу тогы, 𝐼 _{к макс} , A,

$I_{к\ макс}^{(3) } = \frac{U_{c\ ном}}{\sqrt{3} \bullet (х_{с\ макс} + х_{тр}) }$ , ⁽²⁾

формуласымен есептеледі, мұндағы

𝑈 _{с ном} - желінің номиналды кернеуі, В;

х _{с макс} - максималды жұмыс режиміндегі жүйенің кедергісі, Ом;

х _тр - жүктеме ауыстырғышының орташа жағдайына сәйкес келетін трансформатордың кедергісі, Ом.

Минималды жүйелік режимдегі үш фазалы қысқа тұйықталу тогы, I _мин , А,

$I_{к\ мин}^{(3) } = \frac{U_{c\ ном}}{\sqrt{3} \bullet (х_{с\ мин} + х_{тр}) }$ , ⁽³⁾

формуласымен есептеледі, мұндағы

𝑈 _{с ном} - желінің номиналды кернеуі, В;

х _{с мин} - минималды жұмыс режиміндегі жүйенің кедергісі, Ом;

х _тр - жүктеме ауыстырғышының орташа жағдайына сәйкес келетін трансформатордың кедергісі, Ом.

Трансформатордың артындағы қысқа тұйықталу тогының мәні жүктеме түрлендіргішінің жағдайына байланысты болады, сондықтан трансформатордың артында максималды және минималды мүмкін қысқа тұйықталу тогын есептеу кезінде жүктеме ауыстырғышының жағдайын ескеру қажет болады.

Қысқа тұйықталу тогының мүмкін болатын ең үлкен мәнін есептеу үшін трансформатордың ең кіші кедергі мәні 𝑥 _{тр мин} және коректендіру жүйесінің ең аз кедергісін 𝑥 _{с мин} қолдану қажет. Трансформатордың ең төменгі кедергісі 𝑥 _{тр мин} ең төменгі кернеуі U _{мин тр} жүктелетін ауыстырғыштың орнына сәйкес келетіндіктен, U _c ретінде ең төменгі кернеулі тармақ кернеуі қабылдануы керек. Алайда, есептеу қорын құру үшін номиналды желі кернеуі 𝑈 _{с ном} қолданамыз.

Трансформатордың артындағы максималды режимде үш фазалы қысқа тұйықталу тогы, I _{к макс} , A,

$I_{к\ макс}^{(3) } = \frac{U_{c\ ном}}{\sqrt{3} \bullet (х_{с\ макс} + х_{тр\ мин}) }$ , ⁽⁴⁾

формуласы бойынша есептеледі, мұндағы

𝑈 _{с ном} - желінің номиналды кернеуі, В;

х _{с макс} - максималды жұмыс режиміндегі жүйенің кедергісі, Ом;

х _{тр мин} - трансформатордың ең аз кедергісі, Ом.

Трансформатордың артындағы қысқа тұйықталу тогының мүмкін болатын минималды мәнін есептеу үшін трансформатордың максимал кедергісін х _{тр макс} және қоректендіру жүйесінің минималды жұмыс режиміндегі кедергі х _{с мин} мәнін қабылдау керек. Трансформатордың ең үлкен кедергісі ең жоғары кернеуі бар жүктеме ауыстырғышының жағдайына сәйкес келетіндіктен, U _{макс тр} ең жоғары кернеулі тармақ кернеуі U _с кернеу ретінде қабылдануы керек.

Минималды жүйелік режимдегі үш фазалы қысқа тұйықталу тогы, I _{к мин} , А,

$I_{к\ мин}^{(3) } = \frac{U_{макс\ тр}}{\sqrt{3} \bullet (х_{с\ мин} + х_{тр\ макс}) }$ , (5)

формуласы бойынша есептеледі, мұндағы

𝑈 _{макс тр} - трансформатордың максимал кернеуі, В;

х _{с мин} - минималды жұмыс режиміндегі жүйенің кедергісі, Ом;

х _{тр макс} - трансформатордың ең жоғары кедергісі, Ом.

Екі фазалы қысқа тұйықталу тогы 𝐼 _к ⁽²⁾ , А, белгілі үш фазадағы қысқа тұйықталу тогынан есептеледі

$I_{к}^{(2) } = \frac{\sqrt{3}}{2}*I_{к}^{(3) }$ , (6)

мұндағы I _к ⁽³⁾ - үш фазалы қысқа тұйықталу тогы, А.

Трансформатордың бір жағындағы токты трансформатордың екінші жағына келтіру

$I_{1} = I_{2}*\frac{U_{тр\ н2}}{U_{тр\ н1}}$ , (7)

формулаға сәйкес жүзеге асырылады, онда кернеу мәндері келтірілген кедергілер кезіндегідей қабылданады.

0, 4 кВ желілердегі қысқа тұйықталу токтарын есептеу

1. 0, 4 кВ желілердегі қысқа тұйықталу тогын есептеу кезінде желілік элементтердің активті кедергісін және элементтердің түйіспелі қосылыстарын, сондай-ақ қысқа тұйықталу орнындағы байланыс кедергісін ескеру қажет.

2. 0, 4 кВ желілердегі трансформатор артындағы қысқа тұйықталу тогының максималды мәні үш фазалы қысқа тұйықталуға сәйкес келеді. Сезімталдықты тексеру үшін қысқа тұйықталу тогының минималды мәнін есептеу керек.

3. Жалғаулар схемасы бар трансформаторлар үшін трансформатордың артындағы бір фазалы қысқа тұйықталу тогының мәні осы нүктедегі үш фазалы қысқа тұйықталу тогына тең болады, сондықтан сезімталдық екі фазалы қысқа тұйықталу тогымен тексеріледі. Сым диаграммасы бар трансформаторлар үшін трансформатордың артындағы бір фазалы қысқа тұйықталу тогының мәні осы нүктедегі үш фазалы қысқа тұйықталу тогынан әлдеқайда аз.

4. 0, 4 кВ желілердегі қысқа тұйықталу токтарын атаулы бірліктерде есептеу ұсынылады. Орын басу схемасын құру кезінде барлық кедергілер трансформатордың бір жағының кернеуіне сәйкес келетін бір кернеу сатысына шығарылуы керек. 6 (10) / 0, 4 кВ трансформатордың қорғанысын есептеу үшін трансформатордың ВН жағындағы кернеуді негізгі саты ретінде қабылдау ұсынылады.

5. Кедергінің бір сатысынан екінші сатысына кедергісін төмендету

$Z_{2} = Z_{1}*\left( \frac{U_{тр\ н2}}{U_{тр\ н1}} \right) ^{2}$ , (8)

формуласына сәйкес жүзеге асырылады.

6. 6 (10) / 0, 4 кВ трансформатордың артындағы қысқа тұйықталу тогын есептеу кезінде трансформатордың түрлендіру коэффициенттерін орташа номиналды кернеуге тең қабылдауға рұқсат етіледі: 0, 4; 6. 3; 10. 5

6-35 кВ желілердегі қысқа тұйықталу токтарын есептеу

1. Қысқа тұйықталу тогын есептеу ГОСТ Р 52735-2007 [2] және RD 153-34. 0-20. 527-98 [3] сәйкес ұсынылады.

2. Релелік қорғаныстың жұмыс істеу параметрлерін таңдау үшін қысқа тұйықталу тогын есептеу керек, сонымен қатар қысқа тұйықталу тогының максималды мәні ғана есептеліп қана қоймай, минималды мәндері де есептеледі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.