Қоғамдағы теңдік пен теңсіздік

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Реферат

Тақырыбы: Халықаралық деңгейдегі теңсіздік көрсеткіштері

Орындаған:

Тексерген:

Семей 2021

Жоспары:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім:

2. 1 Стратификация әр түрлі топтар арасындағы құрылымданған теңсіздік ретінде;

2. 2 Қоғамдағы теңдік пен теңсіздік

ІІІ. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Әлеуметтік сыныптың теңсіздігі адам эволюциясының ежелгі дәуірінен қалыптасты. Әртүрлі елдердің тарихы адамдарға қысымшылық пен құлдылыққа әкелетін нәрсенің айқын дәлелі болып табылады - бұл мутаулар, аштық тәртіпсіздіктер, соғыс және революция. Бірақ қан арқылы тағайындаған бұл тәжірибе ештеңе үйретпейді. Ия, қазір жұмсақ, жабық пішінді алды. Әлеуметтік теңсіздік дегеніміз не және оның бүгінгі күні қандай бейнесі бар?

Әлеуметтік теңсіздік - адамдардың мүмкіндіктерін, артықшылықтарын және құқықтарын тең емес пайдалануды білдіретін қоғамдағы өз ұстанымдарына сәйкес сыныптарды, қоғамдарды немесе топтарды бөлу немесе саралау. Егер әлеуметтік теңсіздік баспалдақ түрінде схемалық түрде ұсынылса, онда ең төменгі деңгейде қысымға ұшырайтын, кедей және зұлымдық үстіндегі және бай адамдар, қолында билік пен ақша бар адамдар болады. Бұл кедейлер мен байларға қоғамның стратификациясының негізгі белгісі. Әлеуметтік теңсіздіктің басқа да көрсеткіштері бар.

Әлеуметтік теңсіздіктің себептері қандай? Экономистер негізгі байлықты мүлікке тең емес қарым-қатынаста және тұтастай алғанда материалдық байлықтың таралуымен көреді. Р. Мишель (неміс социологы) сол адамдар таңдаған үкіметтік аппараттарға үлкен артықшылықтар мен өкілеттіктер берудің себебін көрді. Француз әлеуметтанушысы Э. Дюркхеймдің пікірінше әлеуметтік теңсіздіктің себептері. Қоғамға ең жақсы пайда әкелетін адамдарды, олардың бизнестегі ең жақсы мүмкіндіктерін көтермелеу. Жалпы қоғамнан бөлетін, адамның бірегей қасиеттері мен қабілеттері.

Негізгі бөлім

2. 1 Біз қоғамның әлеуметтік құрылымын сөз еткенде қоғам өзінің құрылымы жағынан бірде емес екендігін айтып өткен едік. Қоғам адамдарының арасында теңсіздік бар. Соған байланысты олардың әлеуметтік жүйедегі алатын орындары да бірдей емес. Жекелеген индивидтер мен адам топтарының арасында әлеуметтік жіктелу бар. Оларды жіктегенде бірқатар өлшемдер басшылыққа алынады, мәселен, табыстарының көлемі, білімдерінің деңгейі, мамандықтағы мәртебесі, билікке қатынастары.

Қоғам мүшелерінің арасында әлеуметтік теңсіздіктің табиғатын, себептерін, оның заңды құбылыс ретіндегі мәнін түсінуде әлеуметтік стратификация теориясының маңызы зор. «Стратта» деген геология термині жердің құрылымындағы қабаттарды анықтауға байланысты қолданылады. Ал, қоғамға байланысты біздің ана тілімізде қабаттан гөрі «жік» деген ұғымды пайдаланғанымыз жөн. Біз тарихтан қоғамның әр даму сатысына тән түрлі стратталардың болғанын білеміз. Қоғам адамдарын стратталарға жіктеудің тарихи үш типі белгілі. Олар: а) касталар; ә) сословиелер; б) таптар. Осы аталған жіктеудің үш типіне байланысты стратификациялық жүйе ашық және жабық жүйелерге бөлінеді.

Қоғам мүшелерінің статустары мен әлеуметтік жағдайларын өзгертулеріне мүмкіндік бар әлеуметтік құрылым ашық стратификациялық жүйе деп алады да, ал, мұндай мүмкіндік балмайтын қоғам жабық стратификациялықжүйе деп аталады.

Қоғам ілгерілеп дамыған сайын оның құрылымы да өзгеріп отырады, соған байланысты әлеуметтік мобильдік деген құбылыстың түсінігі пайда болды. Оны ғылыми жағынан негіздеп, «әлеуметтік мобильдік» теориясының авторы П. Сорокин терең зерттеді.

2. 2 «Қоғам» деген ұғым әлеуметтану ғылымының басты категориясы болып табылады.

Ғылыми әдебиеттерде «қоғамның» мәнін түсіндіруге бағытталған анықтамалардың саны 150 - ден астам. Әрине, олардың бәрі бірдей «қоғам» деген ұғымның мәні мен мазмұнын толық аша алмағанымен, бұл анықтамаларда ортақ сипатты белгілері бар.

Мәселен, әлеуметтанудың негізін қалаушы француз ғалымы Огюст Конт қоғамды белгілі бір қызмет атқаратын, ынтымақтастық пен қоғамдық еңбек бөлінісіне негізделген жүйе деп тұжырымдай келе қоғамның негізін отбасы, таптар және мемлекет құрайды деген анықтама берді.

Француз әлеуметтанушысы Эмиль Дюркгейм қоғамды коллективтік санаға негізделген, жеке индивидке қарағанда жоғары, бастапқылық сипаты бар рухани нақтылық деп түсіндіреді. Яғни, қоғамның тұтастығының негізі - коллективтік, жалпыға тән сана деген тұжырымды айтады.

Көрнекті неміс ғалымы М. Вебер: «Қоғам - адамдардың бір - біріне ықпал, әсер етуінен туындайтын әлеуметтік байланыстардың жиынтығы» дейді.

Американдық әлеуметтанушы Парсонстың пікірінше, қоғам - адамдар арасындағы қарым - қатынастардың жүйесі, ал, ол қарым - қатынастардың негізі - ережелер (нормалар) мен құндылықтар болып табылады деген.

Ал, К. Маркс қоғамды адамдардың бірлесіп қызмет етулерінің нәтижесінде пайда болып, тарихи дамып отыратын қатынастардың жиынтығы ретінде түсіндіреді. Қоғам - әлеуметтік жүйе. Ал, әлеуметтік жүйе деп, негізгі элементтері адамдар арасындағы өзара байланыстар мен қарым - қатынастардан, өзара ықпалдасудан тұратын күрделі тұтастықты айтамыз.

Теңсіздік - экономикалық ресурстарға, әлеуметтік құндылықтар мен саяси билікке қол жеткізу үшін әлеуметтік топтардың (страталар, таптар, касталар, топтардың) әртүрлі мүмкіндіктері. Әлеуметтік теңсіздік-бұл адамдардың өмірлік мүмкіндіктерінің теңсіздігі, яғни олардың әлеуметтік игіліктерге (байлыққа, билікке, білімге, беделге және т. Б. Шектеулі ресурстарға тең қол жеткізбеуі) Теңсіздік ғылыми және қоғамдық дискурстың мәні болған кезде ғана түсініледі. Сонда теңсіздік өмір сүре бастарды деп айтуға болады

К. Эдер, антрополог Әлеуметтік теңсіздік туралы айту мүмкіндігі болу үшін екі танымдық операция жасау керек: 1. Әлеуметтік әлемді тік жіктеу 2. Класстарға бөлінген индивидтерден тұратын, теңдік идеалынан ауытқыған тік жіктелген әлемді жариялау

Қоғамдағы теңсіздіктің тұрақтылығы мен алуан түрлілігі Әлеуметтік теңсіздік әрдайым балды. Адамдар өзінің физикалық және ақыл-ой қабілеттері, сыртқы түрі, табысы, білімі, жынысы, жасы, кәсібі, билігі, меншігі және басқа да көптеген белгілері бойынша ерекшеленеді. Бірақ бұл айырмашылықтар әлеуметтік маңызды емс Әлеуметтік теңсіздік туралы адамдардың параметрлердің қандай да бір айырмашылығы институциональдық бекітілген және адамдардың өздерінің өмірлік мүмкіндіктерімен бөлінетін топтар бойынша бөлінуі үшін негіз болған кезде ғана айтуға болады Әлеуметтік теңсіздік-бұл тек әлеуметтік ғана емс, сонымен қатар мәдени өнім. Яғни, қоғамдағы теңсіздіктің болуын мойындау адамдардың қандай да бір қарым-қатынаста қандай мағынаға салтындығына байланысты

Әлеуметтік теңдік мәдениет құндылығы ретінде Қоғамдағы әлеуметтік теңсіздік немсе әлеуметтік теңсіздіктің ең төменгі деңгейіне қол жеткізу және қолдау философияға, дінге және өзімшілдік деп аталтын өз тамырына кететін еуропалық сананың дәстүрлі құндылығы болып табылады.

Әлеуметтік теңсіздік мәселе ретінде Әлеуметтік теңсіздік мәселе ретінде XVIII ғ. Буржуазия көтерілісі кезінде белсенді түрде түсіндіріле баста ты. Осы кезеңде әлеуметтік теңсіздік ашық болған сияқты, сол уақытқа дейін мұқият адам көзінен және тырысқан ақылдан сәтті жасырынған шындық ретінде табылды

Еуропа мен Америкадағы теңсіздікті біртіндеп қысқарту

Әлеуметтік теңсіздіктің көздеріне түрлі көзқарас: 1. Теңсіздік адам табиғатында кездеседі. Кейбір адамдар басқаларға қарағанда анағұрлым қабілетті және таланты болып келеді, сәйкесінше, табысқа жену үшін өмір жарысынан жоғары болады 2. Теңсіздік-бұл әлеуметтік құрылым, өткен және қазіргі кездегі адами әрекеттердің нәтижесі. Әрбір қоғам әлеуметтік теңсіздіктің белгілі бір деңгейі мен түрін жасайды және жаңғыртады

Адам табиғатына байланысты теңсіздік Табиғаттан бір адам жақсы физикалық қасиеттерге ие, ол тез жүгіреді және кейіннен ұлттық құраманың құрамына кіріп, бұл қабілеттілікті тиімді сайта аллоды. Немсе басқа адам болашақта оған жоғары ақылы жұмыс алуға мүмкіндік бере алтын феноменалдық математикалық қабілеті бар.

Адам табиғатына байланысты теңсіздік жайлы теориялардың кемшіліктері I. Генетика адамдарға көмектесе аллоды немсе кедергі келтіруі мүмкін, бірақ ол үнемі белгілі бір әлеуметтік контексте «жұмыс істейді». Табиғи директор қоғамдағы адамның жағдайын өздері анықтамайды. II. Кез келген жағдайда табиғи қасиеттер (кепілпелер) дамытылуы тиіс, бұл адамның әлеуметтену жағдайына (оқыту, еңбек ету, мемлекет саясаты және т. Б. ) толық байланысты. ) III. Адамдардың табиғи теңсіздігінің теориялары АҚШ, Кана, Ұлыбритания және Швеция сияқты халқы гендік жағынан ұқсас (және экономикалық жағдайлармен) елдер өз азаматтарының экономикалық теңсіздігі деңгейінде неге ерекшеленетінін түсіндіре алмайды.

Теңсіздіктің түрлері Руссо қоғамдағы барлық тік жіктемелерді екі топқа бөлді: 1. табиғи теңсіздіктерге негізделген жіктеулер 2. негізі саяси (мәдени) сипатқа ие жіктеулер

Теңдіктің түрлері: Мүмкіндіктер теңдігі Бастапқы шарттардың теңдігі Нәтижелердің теңдігі

Теңсіздік Объективті теңсіздіктік - тік иерархиялардың, яғни қоғамның шектеулі ресурстарына (байлыққа, билікке, беделге) өзінің қол жетімділігі бойынша ерекшеленетін әлеуметтік топтардың болуы. Субъективті теңсіздік- объективті теңсіздікті түсіну және оны өз шешімін талап ететін мәселе ретінде ұсыну (әлеуметтік теңсіздіктің дискурсы)

Мысал Үнді каста жүйесі Үнді касталық жүйесінде объективті түрде көрінген теңсіздік мүмкін болатын максимумға жетті. Алайда бұл теңсіздік әлеуметтік теңдікке ұмтылуға ғана емс, тіпті оны қиындатады. Түрлі касталардың өкілдері бір-бірімен теңдікке ұмтылмайды. Құдайдың шығу тегі идеясы осы жүйенің әлеуметтік теңсіздіктің көрінісі ретінде түсіндірілуіне кедергі келтіреді

Әлеуметтік теңсіздіктің артықшылықтары мен кемшіліктері Әлеуметтік теңсіздік позитивті және негативті аспектілерге ие: Позитивті жағы бұл сыйақы теңсіздігінің адамдарды білімін кеңейтуге, ынталы жұмыс істеуге, инвестиция салуға және инновациялар енгізуге ынталандырады Негативті жағынан өнімділікке қатысы жоқ, мысалы, нәсілдік немсе гендерлік кемсітушіліктің салдары болып табылатын материалдық саралау бар.

Қазіргі қоғамның әлеуметтік құрылымы өте күрделі және «таптық қүрылым» үғымынан әлдеқайда кең. Теңсіздік-бұл әлеуметтік құрылым, өткен және қазіргі кездегі адами әрекеттердің нәтижесі. Әрбір қоғам әлеуметтік теңсіздіктің белгілі бір деңгейі мен түрін жасайды және жаңғыртады Ағартушылық дәуірінен бастап қоғамдағы нақты теңсіздікке теңдік идеалы қарсы қойылды және теңдік үшін күрес қазіргі заманғы мәдениеттің негізгі себептерінің бірі балды Әлеуметтік теңсіздіктің жақсы және шаман жақтары бар болғанымен, ол негізінен қоғамның даму деңгеінің төмендігін көрсететін негативті құбылыс.

Ашық қоғам - мемлекеттің ішкі саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени жүйелерінің деңгейін білдіретін ұғым; Карл Поппердің «еркін қоғам» концепциясы, мұнда білімнің барлық түрлері және кез-келген әлеуметтік саясат ашық сыналады. Ол оны фальсификациялық және сыни сәйкестене алатын жалғыз қоғам түрі ретінде қарастырады; бір қабаттан екінші қабатқа өту ресми түрде шектелмейтін қоғам.

“Ашық” және “жабық” қоғам деген ұғымдарды кезінде ағылшын философы Карл Поппер енгізген. Ол мұны әр түрлі қоғамдардың тарихи-мәдени және саяси жүйелеріне сипаттама беру үшін қолданған. “Жабық” қоғам - огматы түрде жеке басқа табынушылықты, сондай-ақ дамудың ерте кезеңдеріне тән сипаттармен, жаңару, жаңғыруларсыз, ілгері қозғалыссыз тұрып қалу мәнін білдірсе, “ашық” қоғам - бұған қарама-қарсы ұғымда айтылады. Ол сыртқы жағдайларға тез икемделіп, жылдам ыңғайланатын, өзара сынға ерік бере білетін демократияшыл қоғам. Поппер өркениет тарихында қоғамдық даму қашанда “жабық” жүйеден “ашық” жүйеге өту арқылы жүзеге асып отырғанын көрсетеді. “Жабық” жүйелерге өзінің әлеум. Және саяси құрылымдары жөнінен әрқилы елдердегі (Спарта, Пруссия, патшалық Ресей, нацистік Германия) әміршіл-әкімшіл қоғамдар, “Ашық” қоғам үлгісі ретінде көне дәуірдегі халық кеңесі басқарған Афина мен жаңа замандағы мемлекеттер мысал бола алады. демокр. мемлекеттердің түрлері көп болғанымен олардың өзіне тән ортақ белгілері бар. Халық билігі, теңдік, әділеттілік, еркіндік принциптеріне негізделген мемлекеттік жүйеде ғана өркен жаяды. Қазақстан мемлекеті де биліктің түп иесі халық болып табылатын демокр. Республика әр адамның негізгі құқық және бостандық нормалары белгіленген, заң мен сот алдында жұрттың бәрі тең.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.