Өндіріс бөлмелеріндегі зиянды заттар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 38 бет
Таңдаулыға:

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық- техникалық университеті

Экология және табиғатты пайдалану кафедрасы Курстық жұмыс

Атмосфераны қорғайтын техникалар мен технологиялар пән бойынша

Тақырып: «Атмосфералық ауаға зиянды заттектер шығарындыларын, зиянды физикалық әсерді және олардың көздердің инвентаризациясы. »

Орындаған студент

Топ Бжзо-31 курс 3-ші курс

Тексерді

Жұмысты кафедраға тіркеген күні __

Жұмысты қорғау күні

Баға

Орал 2020

Мазмұны:

Кіріспе . . . 3

I. Өндірістік объект сипаттамасы . . . … . . . 6

1. 1. Өндіріс бөлмелеріндегі зиянды заттар . . . 8

1. 2. Өндірістегі зиянды заттармен күресу . . . 9

II. Атмосфералық ауа сапасын реттеу . . . … . . . 12

2. 1 Атмосфераға шығатын зиянды заттарды анықтау методикасы, құралдары . . . 15

2. 2. Атмосфера ластануының деңгейіне метеорологиялық факторлардың әсері

. . . 20

2. 3. Атмосфераның негізгі ластаушы көздері . . . 25

III. Атмосфераны қорғайтын техникалар мен технологиялар . . . … . . . 29

3. 1 Атмосфералық ауаға зиянды заттектер шығарындыларын, зиянды физикалық әсерді және олардың көздердің инвентаризациясы . … . . . … . . . 29

Қорытынды . . . 37

Пайданылған әдебиеттер тізімі . . . 38

Кіріспе

Атмосфера деген гректің екі сөзінен: atmos - ауа және sphaira - шар, алынған. Көбіне өзіміздің тіршілігімізде қолданатын ауаны біз атмосфера деп атай береміз. Бірақ та, бұл ұғым дұрыс емес, себебі ауа атмосфераның негізгі бір бөлігінің бірі ғана. Атмосфера Жер бетінен жоғары қарай 3000 км-ге созылады. Жоғарылаған сайын атмосфераның химиялық құрамы мен физикалық қасиеттері өзгереді. Температураның өзгеруіне байланысты атмосфера бірнеше қабаттарға (сфераларға) бөлінеді. Жер бетіне ең жақын орналасқан қабатты тропосфера деп атайды. Бұл қабат жер белдеулерінен 7-10 км-ден (полярлық ендіктерде) 16-18 км (экватор үстінде) биіктікке созылады. Тропосферада ауа әртүрлі бағытта жылдамдықпен үнемі тәптіпсіз қозғалып, өзгеріп отырады. Қозғалыс нәтижесінде жылы ауа мен салқын ауамен алмасып тұрады. Жер бетіндегі ауа-райы тропосфераға байланысты. Жер бетінен 20-50 км биіктікте орналасқан келесі қабат - стратосфера. Ауаның қалған бөлігі осы қабатта болады. 25 км биіктіктен кейін бұл қабаттың жоғары бөлігінде әр шақырымға көтерілген сайын температура орта есеппен 6 0С-ге жоғарылап отырады. Атмосфераның 55-80 км биікігінде орналасқан қабат - мезосфера. Бұл қабатта әр шақырымға жоғары көтерілген сайын температура 2-3 0С-ге төмендеп отырады. Жоғарыда қаралған қабаттардың үстінде атмосфера қабатында газ молекулаларының иондарға ыдырау қабілеті өте жоғары болғандықтан, оған ионосфера деген атау қолданылады.
Атмосфераның ластануы - тіршілік ортасына қолайсыз әсер ететін немесе материалдық құндылықтарға зиян келтіретін физикалық агенттердің, химиялық заттардың немесе ағзалардың ауаға енуі немесе онда пайда болуы. Атмосфераның ластануы екі ласт аушы көзден пайда болады: табиғи және антропогенді. Табиғи - өсімдіктердің, вулкан, космостық шаң, туман, орман және дала өрт түтіні, биологиялық заттектердің булануы. Антропогенді ластану - ластаушылардың әртүрлілігімен және санымен ерекшеленеді. Машина жасау өндірісі, энергетикалық құралдар, автотранспорт, ауылшаруашылық, металлургия, қазба байлықтарды өндіру саласы.
Табиғаты бойынша ҚО ластанудын классификациясы:

Механикалық - механикалық әсері бар ортаның агенттермен ластануы /қалдықтар/.
Химиялық - технологиялық құралдарға және экожүйелерге жағымсыз әсер тигізетің ортаның химиялық қасиеттерінің өзгеруі.
Физикалық - ортаның физикалық параметрлердің өзгеруі: температуралық энергетикалық /жылулық, термальды/, толқынды /жарық, шу, электо өріс/, радиациялық, Жылулық - өндіріс шығарындыларды, газдарды, жылы суды ортаға тастаудың нәтижесінде орта температураның артуы; Жарықтық - сәүленің жасанды көздерінің әсерінен аймақтын табиғи жарықтың бұзылуы, өсімдіктердің және жануарлардың тіршілігінде аномальды құбылыстар пайда болу мүмкін; Шу - шудың интенсивтілігінің табиғи деңгейден артуы. Норма 60 дБ. Электромагнитті өріс- ортаның электромагнитті қасиеттерінің өзгеруі /ЛЭП, радио, теледидар/ глобальды және жергілікті географиялық және биологиялық жүйелерде аномалияларға соқтыру мүмкін.
Радиациялық - ортада радиоактивті заттектердің табиғи деңгейден артуы.
Биологиялық - технологиялық құралдырға және экожүйелерге тән емес өсімдіктердің және жануарлардын еңуі. Биотикалық, микробиологиялық.

Атмосфералық ауаны, қорғау - атмосфералық ауаның сапасын жақсартуға және оның адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянды әсер етуiн болғызбауға бағытталған мемлекеттiк және қоғамдық шаралар жүйесi.

Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңдардың мынадай талаптары бұзылған жағдайларда:

- атмосфералық ауаға лас заттар шығарудың жол берілу шегінің нормативтерінен асып кеткені;

- атмосфералық ауаға зиянды физикалық ықпалдың жол берілу шегінің нормативінен асып кеткені;

- атмосфераға шығарылатын заттарды тазалау және бақылау үшін орнатылған құрылыстарды, жабдықтарды, аппаратураларды пайдалану ережесін бұзғаны, сондай-ақ оларды пайдаланғаны;

- атмосфералық ауаны қорғау жөніндегі талаптарды қанағаттандырмайтын жаңадан салынған және қайта құрылған кәсіпорындарды, құрылыстарды және басқа объектілерді пайдалануға қосқаны;

- шығаратын заттарында лас заттардың құрамын белгіленген нормативтерден, мәселен, автомобильдер, ұшақтар, кемелер және басқа қозғалыс құралдары мен қондырғыларын артық өндіріп, оларды пайдаланғаны үшін;

- өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды жинап қою, өсімдік қорғау құралдарын, өсімдіктің өсуін шапшаңдататын заттарды, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да аппараттарды тасымалдау, сақтау және қолдану ережелерін бұзғаны, атмосфералық ауаны ластағаны немесе ластайтын қатер төндіргені;

- мемлекеттік бақылауды жүзеге асырушы органдардың атмосфералық ауаның қорғалуын қамтамасыз ету жөніндегі нұсқауларын орындамағаны үшін кінәлы адамдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қылмыстық, әкімшілік, тәртіптік, материалдық және басқадай жауапқа тартылады.

I Өндірістік объект сипаттамасы

Қашаған - Каспий теңізінің қазақстандық белігінде орналасқан әлемдегі ipi мұнай және газ кен орны. Ол Атырау қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 80 км жерде орналасқан. Қашаган 75 км х 45 км аумақты алып жатыр. Қашаған соңғы 40 жылда табылған әлемдегі ең ipi кен орны болды. Кен орнының коллекторы Каспий теңізінің солтүстік белігінде теңіз түбінен 4200 метрдей тереңдікте жатыр.

Соңғы зерттеу деректеріне сейкес, кен орынның мұнай қоры 9-13 миллиард баррель мұнайды құрайды. Мұнай кен орны шетелдік компаниялардан құралған North Caspian Operating Company (NCOC) халықаралық консорциумы өнімді бөлісу туралы келісім арқылы игерілуде. Консорциумға Eni (16, 81%), ҚазМұнайГаз (16, 87%), Total (16, 81%), Royal Dutch Shell (16, 81 %), ExxonMobil (16, 81%), CNPC (8, 33%), INPEX (7, 56%) компаниялары Kipеді.

Кен орнына XIX ғасырда Маңғыстау облысында дүниеге келген казактың әйгілі жырауы Қашаған Күржіманұлының eciмi берілген.

Қашаған кен орны Каспий теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан. Ол Каспий аймағы мұнай кен провинциясына жатады. Қашаған - Солтүстік Каспийдегі Қаратон-Теңіз кен орнының жалғасы болып саналады. Ол негізгі үш массивке бөлінеді: Шығыс Қашаған, Батыс және Оңтүстік-Батыс

Қашаған. Өндірілетін мұнай қоры 1, 5-10, 5 млрд тонна аралығында болса, ал жалпы геологиялық мұнай қоры - 38 млрд баррель құрайды (6 млрд т)

Шығыс Қашағанның қоры 1, 1-8 млрд тонна, Батыс - 2, 5 млрд тоннаға дейін ал Оңтүстік-Батыс Қашағанда - 150 млн тонна. Қашағанның геологиялык қоры қазақстандық мамандардың eceбi бойынша шамамен 4, 8 млрд тонна деп жоспарлануда. Сонымен катар Қашағанда табиғи газдың да ipi қоры бар -1 трлн м ³ асады.

Қашаған кен орнынан бөлек консорциум қосымша он бip блокті игеруде. Олар Ақтоты, Қайран жене Қаламқас. Мұнайды өндіру жасанды аралдар арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі күнге төрт жасанды арал құрастырылып, шамамен 37 ұңғыма бұрғыланған.

Мұнай мен газды кешенді дайындау мақсатында Атырау қаласынан 32 шақырым қашқщтықта Болашак станциясы тұрғызылды. Аталған станция тәулігіне 300 мың баррель мұнай дайындай алады және кейін оны 450 мың баррельге дейін ұлғайтуға болады.

Өндірістік операцияларды Қолдау мақсатында Маңғыстау облысында Баутино базасы арқылы асырылады. Сонымен қатар мұнда мұнай төгілуге қарсы күрес орталығы да қызмет етеді.

Солтүтік Каспий жобасындағы Қашаған кен орныСолтүстік Каспий жобасы Қазақстандағы теңіз мұнай-газ кен орындарын игеру бойынша алғашқы ipi жоба болып табылады. Оның құрамына Қашаған, Қаламқас-теңіз, Қайраң, Ақтоты жене Оңтүстік- батыс Қашаған атты бес кен орны Kipeді.

Қашаған алып кен орны соңғы он жылдықтар ішінде ашылған ең ipi мұнай кен орындарының бipi болып табылады; оның өндірілетін қорлары шамамен 9-13 миллиард баррель (1-2 миллиард тонна) мұнайды құрайды. Қашаған теңіз кен орнының коллекторы Атырау қаласынан 80 км қашықтықта, су астындагы 3-4 метр тереңдікте және теңіз түбінен 4 км-ден астам (4 200 м) тереңдікте жатыр.

Биыл Солтүстік Каспий жобасы Каспий теңізінің Қазақстандық бөлігіндегі Солтүстік Каспий жобасы оның ауқымы мен техникалық күрделігін ескере отырып, кезең-кезеңмен жүзеге асырылуда. Біріншісі - Қашаған кен орнын игерудің I Кезеңі болып табылады, оған жұмсалған қаржы шамамен 55 млрд АҚШ долларын құрайды. Коммерциялык өндіру 2016 жылы басталды.

Қашаған кен орнын игерудің I Кезеңі теңіздегі өндірістік қауіпсіздік, жобалау, логистика саласындағы қиындықтар мен қатаң экологиялық жағдайларға байланысты қазіргі уақытта сала бойынша әлемдегі ең ipi және анағұрлым күрделi жобалардың бipi болып отыр.

Жоба жумыстары теңіздегі ауа температурасы қыстыгүні -40°С-ден темен болатын және жазда +40°С шамасына дейін кетерілетін қатаң климаттық жағдайларда бірегей жене күрделі техникалық мәселелерді шешумен жене жабдықтау жүйесін үйлестірумен ұштасып жатыр.

Еділ өзенінен тұщы судың құйылуы салдарынан тұздылығының төмен болуына қоса су деңгейі таяз (3-4 метр) және субарктикалық климат болуына байланысты Каспий теңізінің солтүстік бөлігі жылына бес ай бойы мұз құрсауында болады. Мұздың ығуы жене мұз қозғалысынан теңіз түбінің зақымдануы құрылыс жұмыстарын, өндірістік операцияларды және логистиканы біршама шектейді жене инновациялық техникалық шешімдердің қабылдануын қажет етеді Қашағанның өнімді қойнауқаттары теңіз түбінен төмен 4 200 метр терендікте, өте жоғары қысым ықпалында жатыр. Кен орнындағы мұнай жеңіл, құрамында күкіртсутегі (H2S) мен көмірқышқыл газдың (СО2) мөлшері көп. Бұл қиыншылықтар сақтық шараларын сақтауды жене қауіпсіздікке байланысты қатерлерді басқару үшін едәуір инвестицияларды талап ететін күрделі жұмыс жағдайларын тудырады.

1. 1 Өндіріс бөлмелеріндегі зиянды заттар

Өндіріс бөлмелеріндегі зиянды заттар адам организіміне тыныс алу арқылы, адам терісі арқылы, ас қорыту жүйелері арқылы енеді. Ішіндегі ең қауіптісі тыныс алу арқылы енетін улы заттар. Егер адам организіміндегі зиянды заттар белгілі шектен асып кетсе (ПДК - предельно допустимые дозы) уланады.

Зиянды заттардың шекті көлемі дегеніміз - 8 сағат жұмыс істеу уақытында немесе 41 сағаттың апталық жұмыс уақытысында ауру туғызбайтын зиянды зат мөлшері.

Зиянды заттардан қорғануға қарсы құрал - жабдықтардың түрлері: противогаз, респираторлар, арнай киімдер.

Өндіріс бөлмелеріндегі зиянды заттар көбінесе адамның денсаулығын төмендетеді. Сондықтан, зиянды заттарды адам өміріне қауіп туғызатын аймақ дейді.

Зиянды заттар 4 топқа бөлінеді:

Физикалық - шаң-тозаң, ауаның қысымы, ылғалдылығы, жарықтың жетіспеуі немесе тым жоғары деңгейде болуы, жабдықтардың шуы, дірілі, бояулардың контрасттық түрі - түсінің жетіспеушілік кемшіліктердің әсері;

Химический - улы заттармен, шаң тозаңдармен адамның тыныс алуы арқылы зияндылығы;

Биологический - бактерия және вирустардың кері әсері;

Психофизиологический - нерв жүйелері арқылы әсер етеді.

1. 2 Өндірістегі зиянды заттармен күресу

Өндірістік жұмыстың нәтижесінде алатын түрлі зиянды заттардың адам басына және қоршаған ортаға әсерінің дәрежесі, олардың қауіптілік классымен анықталады - барлығы төрт класс болады, және олар 3 кестеде келтірілген нормалар мен көрсеткіштерден байланысты белгіленеді.

Шоғырланумен шектеліп жіберілетін (ШШЖ) ауадағы зиянды заттарды шоғырлану деп атайды, ол кезде сегізсағаттық жұмыс күнінің (демалыстан басқа) немесе одан да ұзақ уақыт, бірақ аптасына 40 сағаттан аспайтындай жұмысшы күн сайын болған кезде жұмыс стажының барлық уақытында денсаулық күйінің ауруларын немесе кемшіліктерін болдырмайды.

Жұмыс аумағының ауасындағы зиянды заттардың құрамын - қауіптіліктің 1-ші класты заттар үшін үздіксіз және басқа класты заттар үшін кезеңдеп бақылаған жөн. ШШЖ барлық жұмыс орындарда (бөлмелерде, ашық алаңшаларда және т. б. ) тарала береді.

Зиянды заттардан жұмысшыларды қорғау үшін, егер өндірістік бөлмелердің ауасына зиянды заттардың түсуін толығымен жоюға болмайтын жағдайда, өндірістік бөлмеде ұйымдастырылған және тұрақты ауаалмасуды, жайлы метеорологиялық жағдайларды, сондай-ақ ауа ортасын құрамының жайлығын құруды қамтамасыз ететін - желдетуді пайдаланады. Ауаның ауысуын шақыратын күштен байланысты табиғи және жасанды (механикалық) желдету болады.

Табиғи желдетуде ауа алмасуы бөлмедегі ауа температурасынан және сырттағы жылудың режімінен, әрі желдің әсерінен іске асырылады. Ол ұйымдастырылмаған (инфильтрация) және ұйымдастырылған (аэрация) болып бөлінеді. Инфильтрация бөлмедегі саңылаулар немесе ғимараттың құралымдық тығызсыздығы арқылы кіретін, сондай-ақ желдің әсерінен ауаның алмасуын білдіреді. Аэрация терезе, форточкалар, желдеткіш арналар, дефлекторлар арқылы іске асырылады, табиғи желдету қарапайым және пайдалануда үнемді болады, бірақ оның кемшілігі - келетін ауа бөлменің температурасын, ылғалдылығын және сондағы қосымша шаңдардың құрамын өзгертпейді.

Механикалық желдетуде ауаның алмасуы ауа арнасы жүйесі арқылы желдеткіштің көмегімен іске асырылады. Қызметінің қағидасы бойынша ол кірме ағындық желдету, сыртқа тарта желдету, кірме ағындық-сыртқа тарта желдетулер болуы мүмкін. Осы жағдайда ауа параметрлері мақсатты (бір бағытта) өзгеріп және реттеле алады.

Микроклиматтың оңтайлы параметрлері құрудың көзқарасынан ең дұрысы ауабаптағыш қондырғыларды пайдалану болып табылады. Ауаны баптау - өндірістік бөлмелердің жұмыстық аумағында тұрақты немесе автоматты іске асырылатын ауа ортасының берілген программасы бойынша өзгеріп отыратын ауаның параметрлерін құру және ұстап отыру болады.

Қолайсыз микроклимат болған жағдайда жеке қорғаныс құралы (ЖҚҚ) ретінде өндірістік киімдер - халат, комбинизон, резеңкелі алжапқыштар, шалбарды қолданады. Қолды улы заттардың, майдың, судың тері арқылы өтуіне кедергі жасайтын крем немесе пастаның көмегімен қорғайды. Тыныс органдарын қорғау үшін сүзгілейтін және оқшаулайтын аспаптар - респираторлар, сондай-ақ ауаны тазартатын шлангті противогаздарды пайдаланады.

Егер бөлменің көлемі бір жұмысшыға 20м ³ кем болса, санитарлық нормаға сәйкес әр жұмысшыға 20м ³ /сағ және 30м ³ /сағ кем емес таза ауа беріліп отыру керек. Зиянды заттар жоқ болған кезде бір жұмысшыға 40м ³ астам көлемді бөлмелерге берілетін ауаның саны есептелмейді.

Жұмыстық аумақтың ауасындағы зиянды заттардың құрамын әртүрлі тәсілдер арқылы жүйелі бақыланып отырады.

Өндірісте жұмыс процестері бөлмелерде, жұмыс орындарында жалпы санитарлық - гигиеналық талаптарға сай ауаның температурасын, ылғалдылығын және тазалығын микроклиматтық ГОСТ бойынша қабылдайды.

Метрологиялық талаптар бойынша әр өндірістің (мал және құс өндірістерінің, ұн, астық сақтау қоймаларының, мұздатқыш орындарының т. б. өндірістердің) талаптарға сай өз нормалары болады. Тек қана далада, таулардағы аймақтарда, жер асты жүргізілетін жұмыстардың стандартқа сай микроклиматы есептелінбейді.

Өндіріс аймағының ауасы әр мезгілге (сезонға) байланысты, жұмыстың түрлеріне байланысты қабылданады. Ол жердегі ауаның тазалығына, жұмыс баптарына, бөлмелердің жылылығына мән беріледі.

Өндірістегі 50-100 ² жердің көлемі бойынша жұмыстың түрі жеңіл болса 12 ⁰ С, 10 ⁰ С - ауырлау жұмысқа, 8 ⁰ С - өте ауырлау жұмыстардың түрлеріне стандарттағы норма бойынша қабылданады. Әр мекемелерде, өндірістерде, цехтарда жұмыс атқарушы қызметкерлер және жұмысшылар адам организіміне кері әсерін тигізетін қандай зиянды заттардың болатынымен алдын-ала танысу керек. Бөлмеде зиянды, улы заттар басым болса, қорғаныс құрал-бұйымдарын талап етуге құқұлы.

II Атмосфералық ауа сапасын реттеу

Қоршаған ортаның сапасы деп адамның өмір сүру ортасына өзінің қажеттілігінің сай келуі дәрежесін айтады. Адамды қоршаған ортаға табиғи жағдайлар, жұмыс жасайтын жердегі жағдайы және тұрғын үй жағдайы жатады. Олардың сапасына байланысты денсаулығы, өмірінің ұзақтылығы, тұрғындардың ауыру деңгейлері және т. б. жатады. Осыған байланысты қоршаған ортаның сапасын қалыпта ұстау нормалары қарастырылған.

Атмосфералық ауаның сапасын реттеу ҚР-ның қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстар Министрлігі құзырлығында. «Атмосфералық ауан қорғау туралы» заңның іске қосылғаны біршама уақыт болды және бұл заң кеңестік дәуірдегі бұрынғы заңмен салыстырғанда біраз өзгерістер енгізілген. Атмосфералық ауа бассейнінің сапасын нормативті-құқықтық реттеудің мақсаты оның компоненттерінің сапасын жақсарту болып табылады, сондай-ақ қалаларда, бірыңғай ауа коридорларында, өндірістік орталықтарда және еліміздің барлық аймақтарында зиянды ластағыш заттардың әсерін және көлемін азайту, болдырмау және атмосфералық ауаны қорғау. Бұл нормативті-құқықтық құжаттар бойынша әрбір кәсіпорын атмосфералық ауа үшін шектік рауалды концентрация (ШРК) лимитін енгізуге міндетті. Осы лимиттік белгі арнайы табиғатты пайдалану кезінде төлемдерді орнату (штрафтар да кіреді) және есептеулерге, қоршаған ортаны лақтырылыстармен ластауға рұқсат алуға негіз болып табылады. Мұндай рұқсатт қағаздар қоршаған ортаны қорғау бойынша Мемлекеттік комитетте экспертизадан өткеннен соң және сәйкесінше қоршаған ортаны қорғау бойынша органдар бекіткен соң күшіне енеді.

Қоршаған ортаның сапасын нормалау деп көрсеткіштер мен шектеулер қою, алайда бұл көрсеткіштердің өзгеруі болуы мүмкін. Нормалаудың мақсаты - қоршаған ортаға адамның әсерінің шекті рауалды мөлшерін орнату. Экологиялық нормативтерді бұзбау тұрғындардың экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, адамның, өсімдіктер мен жануарлардың генетикалық қорын сақтауға, табиғи ресурстарды тиімді пайдалануға және шығаруға мүмкіндік береді. Атмосфералық ауаның сапасын нормалау бойынша мемлекеттік стандарттар екі шама түрінде жасалады:

- ластаушы заттардың максималды-бірреттік концентрациясы (МБК), яғни атмосфераның жерге жақын қабатында бір мезетте барлық көздерден жіберілетін лақтырылыс мөлшері;

- құрамында газ тәрізді және қатты (күл және шаң) ластаушы заттардың орташа тәуліктік мәні.

Максималды-бірреттік концентрациясы мәні 20 минуттық уақыт ішіндегі ауа үлгісі үшін анықталады. Мұндай үлгі алғыштар 200 л ауаны жинауға және талдауға мүмкіндік береді. МБК орташа тәуліктік концентрациялары ұзақ уақыт өлшеулер қатарына жатады, олардың мәнін орташа айлық және ортша жылдық концентрациялар мәнімен салыстырады. Қазақстандық МБК -ны есептеу әдістемесіне сәйкес алдын-ала белгіленген көздерде күніне 3 немесе 4 рет сағ 01:00-де, 07:00-де, 13:00-де және 19:00-де 20 минуттық сынама алу арқылы жүргізіледі. Зиянды заттардың орташа тәуліктік концентрациясы сәйкесінше осы алынған сынама бойынша анықталады.

Алғаш рет ластаушы заттардың шектік рауалды концентрациясы кеңістік дәуір кезінде белгіленген, атмосфералық ауа үшін -1949 жылы, ал су үшін ШРК - 1950 жылы енгізілген.

Шектік рауалды концентрация (ШРК) - 8 сағаттық жұмыс барысында жұмысшылардың денсаулығына зиян келмейтіндей зиянды заттардың жұмыс аймағындағы мөлшері. Қазіргі кезде 1381 заттың ШРК - сы анықталған.

ШРК - ауадағы зиянды заттардың орташа тәуліктік концентрациясы, тәулік бойына жұтылғанымен тікелей, жанама, зиянды әсер етпейді.

ШРК - ауадағы зиянды заттардың жоғары бір жолғы концентрациясы, адам организмінде рефлекторлық әсер қалдырмайды .

Тұрғындар тұратын елді мекендердегі ластаушы заттардың шектік рауалды концентрациялары

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.