Сарымсақ сорттары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақ ұлттық аграрлық университеті

коммерциялық емес акционерлік қоғамы

Ветеринария факультеті

Ветсансараптау және гигиена кафедрасы

Реферат

Тақырыбы: Сарымсақ түрлері, сорттары, құрам сипаттамалары, ақаулары мен аурулары, МЕМСТ және Техникалық шарттар тұрғысынан оларды сараптау және санитариялық бағалау

Орындаған:Жайнақова Сабина ВС-413

Тексерген:Ергумарова Мирамкуль Олжабаевна

Жоспар:

І. Кіріспе3-5

ІІ. Негізгі бөлім

А) Сарымсақтың түрлері6-8

Ә) Сарымсақтың аурулары9-10

Б) Техникалық шарттар11-12

ІІІ. Қорытынды13

І. Кіріспе

Сарымсақ (лат. Allium sativum ) - амариллистер тұқымдасының жуа туысына жататын адамзат кеңінен асқа, медицинада пайдаланатын көкөністің түрі.

Таралуы

Сарымсақ әдетте Орталық Азияда кездеседі, ол сондай-ақ Италияда және Оңтүстік Францияда өседі.

Пайдасы және қолданылуы

Қарапайым сарымсақтың халықтық медицинада мың сан ауруға ем. Қытай халық медицинасы сарымсақты салқын тиюден болған аурулардың барлық түріне, тыныс жолдары ауруына, тіпті туберкулезге қарсы қолдануға кеңес береді. Бірінші күні 30 грамм сарымсақ қабылдау қажет. Осылайша ай жарым ішінде мөлшерін күннен-күнге көбейте 90-120 грамға дейін жеткізеді. Ал ай жарымнан кейін сарымсақтың мөлшерін керісінше біртіндеп азайтып, бастапқы кезеңдегі 30 грамға дейін төмендетеді. Осы кезеңде күніне бірнеше рет сарымсақ буымен дем алу қажет, ал арқа мен кеудені өсімдік майымен 1:1 араласқан сарымсақтың сөлімен сүртеді.

Он шақты пиязды бір бас сарымсаққа араластырып турап, сүтке салып жұмсарғанша қайнатады. Оған аз ғана шырын немесе шөптердің қайнатпасын құйып, балды қалауынша қосады. Мұны күшті жөтел кезінде сағат сайын ішуге болады. Қатты тұмауратқанда, көп сипаттағы салқын тию белгілері (түшкіру, жөтелу, қызу көтерілу т. б. ) білінгенде, тамақ ауырғанда, ангина, бұлшық ет пен сіңірлер ауырғанда бір шай қасық сарымсақ майын және 20-25 тамшы пияз сөлін қайнаған суға араластырып, жылылай бір стақаннан төрт сағат сайын ішіп отырады. Мұрынға 5-10 тамшыдан тамызу қажет.

Тұмау, қолқаның қабынуы, өкпеге салқын тигенде 300 грамм сарымсақты ұсақтап, шарапқа араластырып, бетін мұқият жауып, 30 минут қояды. Сосын 200 грамдай қалдығын бір литр “Кагор” шарабына сүзіп құйып, қоспаны екі апта тұндырып қояды. Қойыртпақты мезгіл-мезгіл шайқап қойған жөн. Тұнбамен арқа мен кеудені бір-екі рет ысқылап сүртіп тұрған пайдалы.

Жүрек ауруларына да сарымсақ - таптырмайтын ем. Бір литр балға он лимон сөлін қосып, оған он сарымсақты ұсақтап араластырып, тығыз жабылған ыдысқа салып қояды. Ол қараңғы, салқын жерде бір апта тұруы тиіс. Сосын күніне бір рет 4 шай қасықтан тамақтанардан 20-30 минут бұрын қабылдайды. Әр қасықты жұтқан сайын арасына бір минут үзіліс жасап алған жақсы. Бұл қоспа демікпесі бар стенокардияға өте пайдалы. Тіпті бірер адым жүрген сайын ентігіп қалып, тыныстап алатындардың өзі осындай тұнбаны қабылдағанда сауығып кеткен.

Ағзадағы холестериннің деңгейін төмендетуде де сарымсақ жақсы көмектеседі. Ол үшін күн сайын өрік, шие, қара өріктен алынған қойыртпақты 15-20 грамнан қабылдап, бұған қоса, бір шай қасықтан күніне үш рет сарымсақ майын немесе 1/3 шай қасық сарымсақ ұнтағын қабылдап отыру қажет.

Ал бастапқы инфаркт кезінде тамақ мәзіріне сарымсақ майын, сарымсақ шарабын, сарымсақтың өзін араластыру керек. Бұл инфаркті тежейді.

Жүрек ұстамасының дамуын тоқтату үшін сарымсақтың тазаланған бір шағындау талын жұтып жіберген дұрыс. Қалтаңызда нитроглицерин болмай қалған кезде осылай істесеңіз, жүрегіңізді бүрген ауру із-қайым жоғалады.

Бұрынғы өткен емшілер жүрегіне қан толып, тынысы тарылған адамға сарымсақты тұзға батырып, содан соң стақан толы шарапқа араластырып ішкізген. Бұдан кейін ауру адамның пештің түбіне жылы жерде терлеп жата тұруына мүмкіндік береді. Сол кезде қан дененің барлық жеріне тарап кетеді де, ол адам тез сауығады.

Қант диабетін ауруды да сарымсақпен емдеуге болады. Сарымсақтың 100 грамм кесіндісіне бір литр қызыл шарап құяды. Қоспаны жарық түсетін жылы жерге екі апта қояды. Мезгіл-мезгіл араластырып, сүзбеден өткізіп қойған да артық болмайды. Сосын мұздатқышта сақтау керек. Дайын болған емдік тұнбаны 1-2 ас қасықпен күніне үш рет тамақ ішер алдында қабылдайды. Сондай-ақ сарымсақтың үш-төрт басына (ұсақтап туралған) 500 мл. қайнаған су құйып, бетін орап 20 минут бұқтырады. Сосын күні бойы шай сияқты іше беруге болады. Диабетке арналған емнің тағы бір түрі - ұсақтап туралған бес-алты бас сарымсақты 500 мл. қара суға салып, жақсылап араластырады. Күннің көзіне бір сағат бұқтырады. Мұны су сияқты шөлдегенде іше береді.

Беттегі безеу, бөртпе, терінің тағы басқа іріңді жараларына сарымсақтан былайша емдік тұнба жасайды. Төрт жүз грамм сарымсақты ұсақтап шыны құтыға (бөтелке) салады. Үстіне шамалап спирт құйып, күннің көзіне сұйықтық сары-жасыл түске енгенше (мезгіл-мезгіл араластырып) қою керек. Бұдан соң сүзгіден өткізіп алған жақсы. Оны қабылдағанда алғашқыда бес тамшыдан, сосын әр күн сайын оған бір тамшыдан қосып сумен ішеді. Осылайша күн сайын көбейтіп, 25 тамшыға жеткізгенде, керісінше, күн сайын бір тамшыдан азайтып, қайтадан бес тамшыға жеткенше қабылдайды. Қажет болған жағдайда бұл емдеу курсын қайталауға болады. Тұнбаны жараға жағып, терінің зақымданған жерін сүртсе де артық етпейді. Іш өту және жұқпалы іш аурулары өте қауіпті. Бұл ауруларға, әсіресе, балалар бейім келеді. Әрине, дәріханада іш ауруларына қарсы неше түрлі дәрмек бар. Алайда табиғи қауіпсіз ем қолданғанға жететін ештеңе жоқ. Осы ауру түрлерінен емделуге де сізге тағы сарымсақ көмекке келеді. Мұндай жағдайда бөлшектенген қараот (портулак) жапырағын (бір ас қасық) бір стақан ыстық суға салып кішкене қоя тұрады, сосын 30 минут қайнатып, оған

бір-екі бас ұсақталған сарымсақ қосады. Қымтап орап, жиырма минуттай тұндырып, сүзгіден өткізеді. Жұқпалы іш ауруларында осы тұнбаны 1/2 стақаннан күніне үш рет тамақтан жарты сағат бұрын ішеді. Жұқпалы іш ауруларынан емделгенде күн сайын тәулік бойына бір бас сарымсақты тұтастай жеген дұрыс. Бұл аурудан тез жазылуға көмектеседі. Ал іш өткен кезде 2-3 грамм сарымсақ ұнтағын күніне екі рет тамақтан кейін қабылдайды. Мұның тиімді әсері бірден байқалып, іш өту тоқтайды, адамның тамаққа да тәбеті оянады. Негізінде сарымсақ ұнтағы адамды қауіпті жұқпалы іш аурулары қоздырғышынан да қорғайды. Жұқпалы іш аурулары және асқазан ішек жолдары ауруларынан емделу үшін карболен ұнтағын (дәріханалық препарат) сарымсақ сөлімен 1:1 етіп араластырып, жылы пешке (духовка) сарымсақ сөлін кепкенше ұстайды. Оны 1/3 шай қасықпен күніне үш рет тамақтан 20-30 минут бұрын қабылдау керек. Карболен ұнтағына сіңген сарымсақ сөлі тек асқазан, ішек жолдарына түскенде қайтадан жайлап бөлініп шығады. Бұл тәсіл сарымсақтың емдік қасиетін одан сайын күшейте түседі. Бұл емді сондай-ақ тамақтан, жеміс-жидектерден уланғанда, дәрі-дәрмектік заттармен өте қатты уланғанда, асқазан бүріп ауырғанда, іш өткенде күніне үш рет (тамақтан 30 минут бұрын) қабылдау керек.

Ал шаш түскен кезде басты күн сайын ұстарамен тақырлап алып, бір апта сарымсақтың, бір апта пияздың сөлімен сүртеді. Сонда шаштың түсуі тоқтап, керісінше жақсы өседі.

Сарымсақ - теріге сыздауық, сүйел, теміреткі, қышыма тағы басқа жаралар шыққанда да таптырмайтын ем. Мысалы, шағындау шүберекті өсімдік майына шылап алып, артық майын сығып, ортасына ұсақтап туралған сарымсақ салып, сыздауықтың (тағы басқа жаралардың) үстіне жапсырып таңып тастаса, сыздауықтың қабығы тез жарылып, қабынуы тоқтап, ауруы басылады. Жараның үстіне танған сарымсақты күн сайын ауыстырып тұру керек. [1]

ІІ. Негізгі бөлім

А) Сарымсақтың түрлері

Сарымсақтың негізгі белгілері лампаның пішіні, көрсеткі болуы, тістердің саны және шамның құрғақ таразыны болып табылады. Сарымсақ ветеринарлық түрде көбейтіледі - тістері мен ауа лампалары. Сарымсақтың бар барлық түрлері екі үлкен түрге бөлінеді - қыс және көктем. Сарымсақтың қысқы сорттары (жапырақтары бар гибарнация) оңтүстік аудандарда жиі кездеседі. Суық аймақтарда қысқы сарымсақ тамырға түсуі үшін күзде отырады, бірақ аязға дейін өседі. Көктемгі көктемде көктемгі сарымсақ отырғызылады.

Көктемгі сарымсақ сорты

Бақшалардағы учаскелерде, мысалы, Ростов, Стерлитамак, Калининский және көптеген басқа жерлерде жаздық сарымақтың жергілікті сорттары жақсы өсіріледі. Бұл сорттар түсірілмейді, бұл сарымсақ екі жылға дейін сақталуы мүмкін. Сарымсақ ақ түсті шамдармен жабдықталған, онда 15-20 тіс спиральда орналасады. Өсім 10-15 тар жапырақтан тұратын төмен. Астық отырғызу материалын сақтау жағдайына байланысты. Егер ол жылы болса, ол қырық күннен кейін жетеді, бірақ шамдар үлкен болады. Егер сарымсақ суықта сақталса, онда оның шамдары тезірек піседі және тістері аз болады. Сарымсақты сақтаудың ең жақсы нұсқасы: 20 градустан жоғары температурада бүкіл қыс, тістің алдында суықта тұруы мүмкін.

Қысқы сарымсақ түрлері

Қысқы сарымсақтың барлық түрлері жебелермен және шабуылшылар бермейтіндерге бөлінеді. Бірақ көбінесе қысқы сарымсақ - көрсеткі. Мұндай сарымсақ шамдарында 12 үлкен тіс жоқ. Үлкен қысқы сарымсақтың барлық сорттары, сондай-ақ көктемгі аймақтар бөлінген. Мысал ретінде қысқы мылтық сарымсақының үздік сорттары - ГриДубковский, Любаша және басқалар. Қысқы дақылдар Гулливер түрінің тамаша сарымсақы - 150 грамм салмағы бар, радиалды орналасқан 6-8 үлкен тістері бар бастары, сондай-ақ жебенің иесіне жатады.

Қысқы сарымсақтың неғұрлым таралған nestrelkuyuschie сорттары. Лампада олардың кішкене тістері бар, спиральді түрде ұйымдастырылған. Сарымсақтың қыстың әр түрлілігі жоқ Новосибирск, Широколистий 220 және басқа да жергілікті сорттар болып табылады.

Сарымсақ - біздің үстелде ең танымал көкөністердің бірі, өйткені табысты өсіру үшін сіздің аймағыңыздағы әртүрлі аймақты таңдағаныңыз өте маңызды, сондықтан астық сізге кепілдік береді

6

Сарымсақ түрлері:

Көрсеткілерді қалыптастыру мүмкіндігі бойынша:

Ататын ;

Атылмайтын ;

Эфир майының құрамы бойынша:

асханалар-100 г үшін 0, 2-0, 4 мг (өткір), олар әдетте атылады.

техникалық - 0, 5-0, 9 мг/100 г (түбегі), бұл әдетте атылмайды.

Егу уақыты бойынша:

Күздік;

Жаздық;

Сарымсақтың қысқы сорттары анағұрлым өнімді, 2 аптадан бір айға дейін піседі, бірақ қалыпты жағдайда, қаңтар айына дейін аз сақталады (температураны реттегенде - 1 . . . 4 және ылғалдылық - 75% жаңа егінге дейін сақтауға болады) .

Қысқы сорттар негізінен қайта өңдеуде, мейрамхана бизнесінде және супермаркеттер арқылы сатылымда қолданылады.

Сарымсақтың көктемгі сорттары әлдеқайда жақсы сақталады, бірақ олардың тістері кішірек.

Сарымсақ сорттары

Әлемде сарымсақтың шамамен 600 өсірілетін қосалқы сорттары бар. Олардың көпшілігі әртүрлі жағдайларда өсіп, ғасырлар бойы өз сипаттамаларын жасаған бірнеше негізгі түрлерден шыққан.

Қазіргі уақытта әлемде сарымсақ сорттарының бірыңғай, жалпыға бірдей жіктемесі жоқ. Сондықтан сарымсақтың қандай сорттары бар деген сұраққа әрдайым нақты жауап бола бермейді. Сорттар топтарының өзара байланысын анықтау үшін әртүрлі елдерде генетикалық зерттеулер жүргізіледі. Осындай зерттеулердің негізінде АҚШ-та әлемдегі сарымсақтың 10 негізгі сұрыптық тобы анықталды.

АҚШ-та әлемдегі барлық сатылатын сарымсақ екі кіші түрге бөлінеді:

Hardnecks-қаттылық-біздің анықтамамызға жақын қысқы ату

Softnecks-жұмсақ-біздің анықтамамызға жақын көктем

Олардың арасындағы ең маңызды айырмашылық-бұл шам арқылы тамырдан өсетін сабақтың болуы немесе болмауы.

Қатты бұршақ сорттары (hardnecks) шамдармен (ауа) себет пайда болатын жебені құрайды. Ауа жерге отырғызылуы мүмкін және келесі жылы бір тісті қалыптастырады. Сабақты қоршап тұрған қатты бағаналы сорттардың шамы әдетте 4-тен 12 данаға дейінгі мөлшерде тұрақты пішінді тістердің бір қабатынан тұрады.

Бұл сорттар, әдетте, қысы қатты жерлерде жақсы өседі және көбірек өнім береді.

Пісіруде (сондықтан тұтынушы үшін) hardnecks-тің айырмашылығы-біріншіден, жебелердің өздері жеуге жарамды және көбінесе ыдыс-аяқтарда, әсіресе Шығыс тағамдарында қолданылады. Екіншіден, қатты (жебелі) сорттар бай дәмге ие, олар өткір және тұтастай алғанда "сарымсақ".

Жұмсақ сабақты сорттар жақсы сақталады - оңтайлы жағдайда бір жылға дейін, 4-6 ай сақталатын қаттылықтан айырмашылығы.

Әрине, саңырауқұлақ аурулары сарымсақ өсімдіктерінің ең көп кездесетін проблемалары болып табылады. Олар туралы ескерту жапырақтардың ерте сарғаюы, сабақта ақ немесе сұр көгерудің гүлденуі болады. Бақшадағы сарымсақ ауруларымен қалай күресуге боладыӨкінішке орай, сарымсақтың саңырауқұлақ ауруларымен көп нәрсе жасауға болмайды. Ең жақсы стратегия-бұл төрт жылдық ауыспалы егістің алдын алу және қалыңдатылған екпелерден бас тарту. Сарымсақты тез кептіру көбінесе сақтау кезінде бүлінуге жол бермейді. Сіз сарымсақты жылдан жылға бір жерге отырғызған кезде, пайдаланылған өсімдіктер сияқты саңырауқұлақ спораларының көздерін азайтыңыз. Оны жою үшін бау-бақшаны, ал жақсы күйік, қосуға компост жоқ. Басынан бастап сарымсақтың белгілі бір ауруларының пайда болуына жол бермеу үшін шаралар қолданыңыз. Тұқымдарды сенімді жеткізушіден сатып алыңыз. Азық-түлік дүкенінен сарымсақ шамдарын отырғызбаңыз, себебі ол жақсы көрінеді. Олар аурудың қоздырғышы бола алады, айқын белгілері жоқ.

Ә) Сарымсақтың аурулары

Сарымсақтың ақ шірігі

Ақ шірік топырақты ондаған жылдар бойы сарымсаққа жарамсыз ететін зиянды саңырауқұлақты қоздырады. Сондай-ақ, Sclerotica cepivorum ретінде белгілі, ол пиязға да әсер ететін барлық жерде кездеседі. Бұл ауру органикалық өндірушілер үшін нағыз қорқыныш болып табылады, өйткені саңырауқұлақты жұқтырған өрістен кейін тиімді жою мүмкін емес.

Әдетте, ақ шіріктің дамуы маусымның ортасынан бастап егін жинауға дейін айқын болады.

Фузариозная толық шірік Fusarium тұқымының түрлерінен туындаған әртүрлі белгілері бар сарымсақтың көптеген топырақ аурулары бар.

Көбінесе бағбандар төменгі жағынан фузариум шірікіне тап болады, ол шамды төменнен жоғарыға тигізеді.

Симптомдар ақ шірікке ұқсас, бірақ фузариум баяу жүреді және ақ шірікке тән "көкнәр тұқымы" склерозын дамытпайды. Айырықша ерекшеліктері-бүкіл Шамдағы Сулы дақтар мен қоңыр "күйген".

Фузариумның қоздырғыштары барлық дерлік топырақтарда өмір сүреді. Ауру күшті және сау қалампырды отырғызу, ауру өсімдіктерді алып тастау арқылы бақыланады.

Сарымсақтың сұр шірігі

Сарымсақтың сұр шірігі (Botrytis) көктемде немесе жаздың басында топырақ сызығының жанындағы сабақта Сулы зақымдану түрінде көрінеді.

Содан кейін саңырауқұлақтар шамға қарай төмен қарай өсіп, сабақтың ішкі бөлігіне әсер етеді және алдымен сыртқы бөлігін симптомсыз қалдырады.

Шам пайда болғаннан кейін, сыртқы орамалар көбінесе қара және қоңырға айналатын қарқынды күлгін түсті көрсетеді.

Сұр шіріктің егінге әсерін ауа-райы анықтайды.

Көктемнің аяғында немесе жаздың басында салқын және ылғалды жағдайлар аурудың дамуына ықпал етеді, ол табиғи түрде 30 градустан жоғары температурада тоқтайды.

Ауру болған кезде, жинау кезінде сабақтарды кесіп, жиналғандарды тарату арқылы кептіруді тездету керек, сарымсақ баданаларының кесілген мойны оларды байламға іліп қоюдың орнына науаларға салыңыз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.