Тергеудің алғашқы кезеңіндегі типтік жағдайлар және тергеуші әрекеттері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан инновациялық академиясы

Практикалық жұмыс №8

Тақырыбы:Кісі өлтіруді тергеу По дисциплине: Криминалистика

Форма:Реферат

Тексерген:Бекпосов. А. Т

Орындаған:Алтынболатова. Ш

Семей 2020 жыл

1. Кіріспе . . . 2

2. Анықтауға жататын жағдайлар3

3. Қылмыстық іс қозғау ерекшеліктері. Тергеудің алғашқы кезеңіндегі типтік жағдайлар және тергеуші әрекеттері4

4. Адам өлтіру туралы істер бойынша алғашқы және келесі тергеу әрекеттері . . . 6

Қорытынды . . . 8

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 9

Кіріспе

Адамға карсы жасалатын кылмыстардың ішінде ең кауіптісі кісі өлтіру кылмысы болып табылады. Бұл кылмыстарды ашу ерекше киын және жұмыс көлемі үлкен болғандықтан, кісі өлтіру бойынша істерді күрделілігіне карап, жоғары категорияға жаткызуға болады.

Қылмыстық іс қозгау және кісі өлтірудің криминалистік сипаттамасы

Кісі өлтіру Казакстан Республикасынын Кылмыстық кодек-сінін 96-бабында карастырылып, айтылғандай бұл басқа адамға, кұкыққа карсы касақана келтірілген өлім болып табылады.

Кісі өлтіру туралы кылмыстык, іс қозғау негіздері мыналар:

а) Кісі өлтіру белгілері бар мәйіттің (немесе оның белік-терінің) табылуы;

ә) Өлтірілуі мүмкін екендігі нұскдлған жағдайда адамның жоғалуы;

Мәйіттің (немесе оның бөліктерінің) табылған жағдайында іс қозғау туралы мәселені шешу-ерекше киыншылыктартудыр-майды.

Егер оқиға болған жерде мәйітті карағанда касақана кісі өлтірілгенін, езін-өзі өлтіргенін немесе жазатайым жағдайда өлгенін анықтау қиын болса, осы мәселені тергеу барысында шешу үшін қылмыстық іс козғау қажетгілігі өзінен-өзі туа-тындығыбелгілі.

Дене зақымын келтіру аркылы жәбірленушіні өмірінен айы-ру немесе мұндай мақсатсыз кісі елтірушілікке кастандык жағ-дайларында да мәселе оңай шешіледі.

1. Кісі өлтіру ауыр қылмысқа жатады және қоғамға үлкен қауіп төндіреді. Оның ішіне кәсіпшіл қылмыскерлермен жасалынатын тапсырыс бойынша кісі өлтіруді ерекше атап өтуге болады. Кісі өлтірудің криминалистикалық сипаттамасының негізгі элементтері ретінде қылмысты жасау және жасыру тәсілдері туралы мәліметтер жүреді. Кісі өлтірудің тәсілдері әр қилы - атыс және суық қару, жарылғыш заттарды пайдалану, улау, тұншықтыру, суға батыру арқылы және т. б. қылмыс іздерін жою мәйітті немесе оның бөлшектерін жасыру, өлтірген жерден мәйітті басқа жерге апару, мәйітті бөлшектеу немесе қауіпсіздендіру, кісі өлтіру құралын, қылмыс жасаған адамның киімдерін, сондай - ақ жәбірленуші заттарын тығу арқылы іске асырылады. кісі өлтірудің қандай болсын тәсілін қолдану қылмыстың типтік іздер жиынтығының пайда болуына әкеп соқтырады. Оларға: жәбірленушінің мәйітті, қылмыс қаруы мен құралы, қылмыскердің оқиға болған жерде болуы, қан іздері және т. б жатады. әдетте кісі өлтірушілер бейбастықпен, арсыздықпен, дөрекілікпен көзге түседі, көбінесе спирт ішімдіктерін пайдаланады. жәбірленушілер болса кейде өз іс - қимылдарымен қылмысқа итермелейді, беймәлім адамдармен арақ ішеді, мастықтың арқасында жанжалдасады, қылмыстық өмірмен қандай да бір байланысы барлар. Қылмыс жасау орны, уақыты сияқты кісі өлтіру жағдайларын білу арқылы жалпы оқиғаның механизмі және кінәлі туралы, қатысушылар жайлы болжамдар құрастыруға болады. Кісі өлтіруді тергеу барысында мынандай жағдайларды анықтау қажет:

1) кісі өлтіру болды ма; зорлықпен өлу себебі неде;

2) кісі өлтіру қашан; қай жерде, қандай иәсілмен, қандай жағдайда;

3) кісі өлтіруді кім жасады, қылмыскер қалай сипатталады;

4) егер қылмыс топпен жасалса, әрбір қатысушының рөлі;

5) қылмыстық жауаптылықты жеңілдететін немесе ауырлататын жағдайлар бар ма;

6) жәбірленуші кім және қалай сипатталады;

7) қылмыспен кемен зиянның мөлшері мен сипаты;

8) кісі өлтірудің мақсаты мен ниеті;

9) кісі өлтіруге итермелеген жағдайлар қандай.

2. Кісі өлтіру кезіндегі қылмыстық іс қозғау себептері:

- азаматтардың арызы;

- ұйы, мекеме және өндіріс мәлімдемелері;

Қылмыс белгілерін тікелей құқық органдарының табуы.

Кісі өлтіру кезіндегі қылмыстық іс қозғау міндеттері:

1) зорлап өлтіру белгілері бар мәйітті немесе оның бөлшектерін табу;

2) өлтіруі ықтимал жағдайға сілтейтін кезде адамның жоғалып кетуі.

Адам іс - түссіз жоғалып кеткен кезде қылмыстық іс қозғау туралы сұрақты шешу үшін алдын ала тексеріс жүргізіліп, оның барысында мынадай әдеттей болжамдар шығарылады:

1) жоғалып кеткен тірі, бірақ өзі туралы қандай да бір себептермен хабарлайды.

2) жоғалып кеткен өлі.

Іс - түссіз жоғалып кеткен адамның өлгендігіне сілтейтін мәліметтер алынған кезде қылмыстық іс қозғалады.

Кісі өлтіруді тергеудің алғашқы кезеңіндегі тергеулік ситуациялар осы қылмысты жасаған тұлға туралы ақпараттың, өлген адамның жеке басы және иәйіттің орналасқан жерінің, сондай - ақ қылмыс қозғамының болуы және көлемімен сипатталады. Осыған байланысты мынадай типтік ситуацияларды бөліп шығаруға болады:

- кісі өлтіру жәбірленуші және сезікті мәлім болған жағдайда жасалынған.

- Кісі өлтіру жәбірленуші белгілі, ал сезікті белгісіз болған беймәлімдік жағдайда жасалынған.

- Кісі өлтіру анықталмаған қоғам бойынша жасалған.

- Бала өлтіру белгілері табылған.

1. Кісі өлтіру жәбірленуші және сезікті мәлім болған жағдайда жасалынған. Мұндай жағдайда жүргізілетін тергеу әрекеттері:

- сезіктіні ұстауға және оның жеке басын тінту;

- сезіктіні куәландыру;

- оқиға болған жерді қарау;

- сезіктіден жауап алу;

- сезіктінің тұрғылықты және криминалистикалық сараптамалар тағайындау.

2. Кісі өлтіру жәбірленуші белгілі, ал сезікті белгісіз болған беймәлімдік жағдайда жасалынған. Аталмыш жағдайда жүргізілетін тергеу әрекеттері:

- оқиға болған жерді және мәйітті қарау;

- куәлардан жауап алу;

- сот медициналық және криминалистикалық сараптама тағайындау.

3. Кісі өлтіру анықталмаған қоғам бойынша жасалған: а) адам іс - түссіз жоғалыр кеткенде, яғни, жәбірленуші белгілі, ал сезікті белгісіз. б) танылмаған мәйіт немесе оның бөлшектері табылғанда

- Танылмаған мәйіт немесе оның бөлшектері табылғанда жүогізілетін тергеу әрекеттері;

- Оқиға болған жерді қарау;

- сот - медициналық және басқа да сараптамаларды тағайындау.

Мәйіт немесе оның бөлшектерін тану үшін көрсету.

4. бала өлтіру белгілері табылғанда: а) жаңа туған сәбидің мәйіті табылды; б) жаңа туған сәби жоғалып кетті.

Жаңа туған сәбидің мәйіті анықталған кезде, ересек адамның танылмаған мәйіті табылғандағы алғашқы тергеу әрекеттері жүргізіледі.

Жаңа туған сәби жоғалып кеткенде:

- сезіктіден жауап алынады;

- куәлардан жауап алынады;

- құжаттар алынады;

- сезіктіге қатысты сот - медициналық сараптама тағайындау.

3. Кісі өлтіру туралы істер бойынша тергеу әрекеттері аталмыш қылмыс түрінің өзіндік ерекшелігіне сай « криминалистикалық тактика » тарауында қарастырылған тактикалық тәсілдер мен жағдайларды сақтай отырып жүргізіледі. Кісі өлтіруді тергеу кезінде жүргізілетін алғашқы тергеу әрекеттері:

- оқиға болған жерді тергеу;

- куәлардан жауап алу;

- сот - медициналық сараптама тағайындау.

Кісі өлтіру тергеудегі оқиға жағдайын жасағансу түрлері:

- оқиғаның өзін жасағансу;

- қылмыстың жасалу қозғамын жасағансу;

Кісі өлтіруде кейінге қалдырмайтын тергеу әрекеті ретінде сот - медициналық сараптамасы жүреді. Оның шешетін ммәселелері:

- өлім мерзімі және себебі туралы;

- мәйіт денесіндегі жарақаттар тірі кезінде немесе өлгеннен кейін жасалды ма;

- жарақаттарды келтіру реті туралы;

- қылмыс құралдары жөнінде;

- жарақат жасау кезіндегі жәбірленушінің тұрған жағдайы туралы және т. б.