Газды бетон бұйымдарының түрлері
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Қарағанды техникалық университеті
ҚМжТ кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
6B07305 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және
конструкцияларын өндіру________________________
(пәннің атауы)
Тақырып Көп қуысты бетон панельдерін өндіру кезіндегі бетон қоспасын сығымдау процестері мен аппараттары, қуаттылығы жылына 25000м3
Технологиялық сызба; Көп қуысты темірбетон панельдерін
өндіруге арналған қалыптау машинасы.
__________ Қабылдады
(Баға) Жанаков Куаныш Алимжанович
Комиссия мүшелері:
Орындаған:
______________________ Беспаев Нурым Канышевич
(қолы, аты-жөні)
______________________ ПСК-19-2
(қолы, аты-жөні) (тобы)
_______________________________
(сынақ кітапшасының шифрі, нұсқа)
2020
Қазақстан Республикасының білім және Ғылым министрлігі
Қарағанды техникалық университеті
Институт _______ БЕКІТЕМІН
Кафедра _ҚМжТ___ Кафедра меңг. Рахимова Г. М
(қолы)
_____ _________20__ ж.
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСҚА
ТАПСЫРМА
6B07305 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және конструкцияларын өндіру пәні бойынша ПСК-19-2_тобының студенті_Беспаев Нурым Канышевич
Тақырып: Көп қуысты бетон панельдерін өндіру кезіндегі бетон қоспасын сығымдау процестері мен аппараттары қуаттылығы жылына 25000м3.
Технологиялық сызба; Көп қуысты темірбетон панельдерін өндіруге арналған қалыптау машинасы.
___________________________________ ___________________________________ ____Бастапқымәліметтер:____________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____
Тапсырма берілді _________________________________ ___20___ ж.
Жетекші_ Жанаков Куаныш Алимжанович қолы__________________
Студент _ Беспаев Нурым Канышевич ________қолы __________________
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1. Өнім номенклатура ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2.Ұялы бетонның шикізат құрамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
3. Өндіріс өнімділігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
4. Өндіріс әдісін таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
5. Ұялы бетондардан бұйымдар өндірудің технологиялық процесс сұлбасы және оның түсініктемесі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Көбікті бетон өндіру технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
7. Негізгі технологиялық құрылғыларды таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...20
8. Ұялы бетонның сапасын бақылау, еңбек қауіпсіздік ережес ... ... ... ... ... ... ... 2 4
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26
Пайдаланылған дереккөздер мен әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..27
Кіріспе
Құрылысты әлдеқайда тиімді және берік материалдармен қамтамасыз ету - бұл қазіргі замандағы кезеңнің өзекті сұрақтарының бірі болып табылады. Ірі блоктар мен панельдердің және көлемдік элементтердің массалық-зауыттық түрде өндіру үшін әлдеқайда перспективті шикізат материалы ретінде және табиғи мен жасанды кеуекті толтырғыштардың негізінде жасалған жеңіл бетон және беріктілігіне байланысты майда және ұсақ толтырғыштардың қосылуы маңызды болып табылады. Және ең маңызды бөлігі бетон және оның қопсаларға байланысты түрлері болып табылады. Бұл курстық жұмыста бетон құрамында өзіндік ерекшеліктерімен сипатталатын ұялы бетон және оның түрлері, олардан жасалатын бұйымдар қарастырылады.
Ұялы бетон деп қатайған тұтқыр заттардан (немесе тұтқыр және толтырғыш қоспасынан) тұратын жасанды тас материалдардың қосындысынан жасалған жеңіл бетондардың бір түрі.
Бүгінде құрылыста өзінің алғашқы түрінде пайдаланылатын материалдар көп емес. Жаңа технологиялар ғасыры адамдарға олардың қасиеттерін жетіл-діруге мүмкіндік береді. Кірпіш, әдетте, жақсартылған жылу оқшаулағыш және берік сипаттамалары бар, ағаш үшін үйді өрт пен зиянды жәндіктерден қорғауға мүмкіндік беретін көптеген химиялық препараттар ойлап тапты. Жаңа әзірлеме-лер құрылыс материалдарының көтергіш қабілетіне қойылатын талаптарды ғана емес, оларды пайдалану жеңілдігін және үнемділігін де ескереді. Ұялы бетонның дәстүрлі жинақтығынан ең маңызды ерекшелігі-бірінші жылу оқшаулағыш қабілеті. Ұяшықты бетонның мұндай қасиеті қарапайым физикадан және интуитивті емес, тіпті интуитивті түсінікті: материалдың ішіндегі тесіктер ауамен толтырылған, ол өте жақсы жылу оқшаулағыш болып табылады. Нәтижесінде бұл материалдан жасалған үй ағаш немесе кірпіштен гөрі жылы болады.
1923 жылы Швецияда ұялы бетон сияқты құрылыс материалы алғаш рет жасалған. Дәл осы елде ұяшықты бетон қолданудың ұзақ тарихы бар. Мұнда ол күрделі табиғи-климаттық жағдайларда уақыт сынағынан өтті. Бүгінгі күні ұялы бетон бүкіл әлемде өте кең тараған және өте сұранысқа ие құрылыс материалы болып табылады. Себебі бетон құрамына газды және көбікті қосу арқылы жасалатын бұйымдар бүгінгі замандағы сұранысқа ие бетоннның түрлерінің бұйымдары болып табылады. Ұялы бетондар құрамы жағынан ерекшелігімен қоса, жеңіл салмақтылығы, шығынның аз болуы, қаражат жағынан да үнемді құрылыста пайдаланатын түрлеріне байланысты да ерекше болып келеді.
1. Өнім номенклатурасы
Бетон және темірбетон материалдарын құрылыста пайдалану іс шарасы кең өріс алды. Бетон - ең күрделі композициялық материал. Ол тек өзіне ғана тән қасиеттерге ие болады. Бетон құрылыстың барлық саласында негізгі құрылыс материалы болып табылады.
Ұялы бетондар - құрылыста қолданылатын бетондар түрінің, жеңіл бетондар класына жататын конструкция болып табылады. Ұялы бетондар ұнталған кремнеземді компонентпен араластырылған портландцемент немесе əктен, оларға газ немесе көбік бөліп шығаратын заттар қосып жасалынады. Сондықтан бұл бетондар араның ұясына ұқсас бүкіл денесіне біркелкі тараған көптеген уақ (макро диаметрі 0,5-2 мм) жəне өте уақ (микро диаметрі 0,01 мм-ден кіші) саңылаулары бар құрылымды болып келеді. Макросаңылаулар газ немесе көбік шығаратын заттардың, ал микросаңылаулар - байланыстырғыш затпен химиялық əрекеттеспеген бос су əсерлерінен түзіледі. Макротесіктердің ішінде газ немесе ауа болады. Микротесіктер саңылаулары қоршаған цемент тас қаңқаларында, қабықтарында орналасады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұялы бетондар қолданылатын орны мен орташа тығыздығына байланысты 3 топқа бөлінеді: жылу өткізбейтін, тығыздығы 500 кгм[3], конструктивті жылу өткізбейтін, тығыздығы 500-900 кгм3 жəне конструктивтілік тығыздығы 900-1200 кгм3 аралығында болады. Бұл бетондар тығыздығы бойынша ерекше жеңіл бетондар тобына кіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұялы бетондардың қасиеттері. Ұялы бетондар тығыздығы (кгм[3]) бойынша Д300-Д1200 маркалар аралығында, ал жылу өткізгіштігі (Вт(мx°С) бойынша 0,05-0,45 аралығында болады, беріктігі бойынша:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
а) маркалары (кгссм[2], үлгілердің ылғалдылығы 10 +- 2 % кезінде) М5, М200, ə) кластары (МПа) В0, В35-В20 аралығында болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұрғын үйлердің, т.б. ғимараттардың сыртқы қабырғалық панельдері үшін қоршаған ауаның ылғалдылығы мен температурасына байланысты аязға төзімділігі ГІ5; Г25 маркаларымен сипатталынатын ұялы бетондар қолданылады. Ұялы бетон бұйымдарындағы болат арматураны коррозиядан (қираудан) сақтау үшін оның беті жұқа 0,3-0,5 мм цементті битум немесе цементті полистиролдан дайындалған сылақпен майланады немесе сыланады.
Ұялы бетондар байланыстырғыштар, ұнтақталған құм, түрлі қоспалар және кеуек құраушылар негізінде алынады. Кеуектік структурасы арқасында мұндай бетонның тығыздығы шамалы, беріктігі азаматтық, өнеркәсіптік және ауыл шаруашылық үйлері үшін көптеген қоршаушы конструкцияларын жасауға жетерліктей болып келеді.
Ұялы конструкциялық-жылуқоршаулық бетонның құрғақтай қалпындағы тығыздығы 600-700 кгм[3], ал жылуқоршаулық ылғал бетонның - 300-500 кгм[3]ты құрайды. Өндірілетін ұялы бетон көлемінің 40 -дай шамасы газобетон үлесіне келеді, оны ұнтақталынған құм және цемент немесе қоспа цемент (30 кем емес) пен ізбес араласынан жасайды. Газды бетон бұйымдарының түрлері 1-кестеде көрсетілген.
1-кесте - Газды бетон бұйымдарының түрлері
Газды блок атаулары
Бұйым түрлері
Қалыңдық, мм
Биіктік, мм
Ұзындық, мм
Газды бетонды тік блок
200
300
200
250
250
300
625
625
625
Тұтқа-қаламды газды блок
375
400
250
625
Тұтқалы тік газды блок
300
375
400
250
625
Паз-еспелі силикатты блок
300
375
400
250
625
Қалқа үшін газды блок
150
250
625
Қалқалы тік блок
100
250
625
Монолитті белдеуге арналған U-тәрізді газды блок
200
300
400
250
500
Ұялы бетондар қатаю әдісі бойынша бірнеше топқа бөлінеді. Табиғи және жасанды қатаюдағы ұялы бетондар бар. Табиғи қатаю кезінде ұялы бетондар қалыпты атмосфералық жағдайларда сақтау кезінде, ал жасанды қатаю кезінде оларды су буының әсерінен жоғары температура жағдайында өңдеу кезінде беріктігін алады. Ұялы бетонның сыртқы көрінісі 2-суретте көрсетілген.
2-сурет - Ұялы бетон
Кеуекті бетондар бірінші кезекте газды бетондар мен көбікті бетондарға кеуекті құрылымды алу тәсілі бойынша жіктеледі. Кеуекті құрылымды алуға қоспа құрамына кеуек түзушінің аз мөлшерін енгізумен қол жеткізіледі. Газ бетонды алу үшін газ тәріздес, ал пенобетонды алу үшін арнайы көбік енгізіледі.
Байланыстырғыштың түрі бойынша келесі ұялы бетондар алынуы мүмкін:
- цемент негізінде - көбікті бетон және газды бетон;
- әк тұтқыр - көбікті силикат және газды силикат негізінде;
- магнезиалды тұтқыр - көбікті магнезит және газды магнезит негізінде;
- гипсті тұтқыр - көбікті гипс және газды гипс негізінде.
Жиі көбікті бетон және газды бетон атауы тұтқыр бетондардың негізгі түріне қарамастан ұяшықты бетондар мен силикат бетондарды белгілеу үшін қолданылады. Ұяшықты бетондар ірі және ішінара ұсақ толтырғыштардың рөлін әуе көпіршіктері орындайтын кәдімгі бетондар ретінде қарастырылуы мүмкін. Мұндай бетондар әдетте ұяшық деп аталады. Кейде ұяшықты бетонның құрамына қожды пемзасы, перлит, вермикулит, керамзит немесе басқа да зерт-телген материалдар түрінде ірі толтырғыштарды енгізеді. Мұндай бетондар ұяшық тәрізді деп аталады. Кеуекті бетондардан жасалған бұйымдар олардың көтергіш қабілетіне қойылатын талаптарға байланысты арматураланған және арматураланбаған болуы мүмкін. Қазіргі уақытта ұяшықты бетондар ғимараттар мен құрылыстардың әртүрлі бөліктерінде қолданылады және әр түрлі функцияларды орындайды. Қасиеттері мен қолданылу саласына байланысты ұяшықты бетондар жылу оқшаулағыш, жылу оқшаулағыш-конструкциялық және конструкциялық болып бөлінеді. Жылу оқшаулағыш ұяшықты бетондар көлемі аз (1000 кгм3 кем), жылу өткізгіштіктің төмен коэффициентімен және жеткілікті беріктігімен ерекшеленеді.
Кеуекті бетондардың физикалық-механикалық қасиеттері кеуектілік түзілу тәсілдеріне, кеуектердің біркелкі таралуына, олардың сипатына (ашық, байланатын немесе тұйықталған), тұтқыр түрі, қатаю жағдайларына, ылғал-дылыққа және басқа да көптеген технологиялық факторларға байланысты. Алайда, кеуекті бетондардың кейбір қасиеттері жалпы заңдылықтарға бағынады. Мысалы, жылу өткізгіштік коэффициенті негізінен көлемдік салмақтың шамасына байланысты. Ол тұтқыр түріне, қатаю жағдайына және басқа факторларға байланысты емес. Бұл ұсақ тесіктерді түзетін қабырғалардың материалы цемент тастан немесе силикаттың қасиеттері бойынша оған жақын тұрады. Сондықтан кеуектілік пен көлемдік салмақтың шамасы кеуекті бетондардың жылу өткізгіштігін анықтайды.Ұялы бетоннан арматураланған бұйымдар өте үлкен беріктікке ие - 75 кгсм2 және одан да көп.
Кеуекті бетондардың аса маңызды сипаттамасы, беріктіктен басқа, орташа тығыздық болып табылады. Орташа тығыздығы бойынша мынадай маркалар орнатылған: жылу оқшаулағыш ұяшықты бетон үшін - D300-D500, конструкция-лық жылу оқшаулағыш - D600-D900, конструкциялық - В1000-D1200 болып табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Көбікті және газды силикаттардан жасалған бұйымдарды салыстырмалы ауа ылғалдылығы 50 %-дан жоғары емес үй-жайларда пайдалануға рұқсат етіледі. Көбікті гипстен жасалған бұйымдарды ылғалдан сенімді қорғалған конструкция-ларда ғана қолдануға рұқсат етіледі. Негізінен, құрылыс жылу оқшаулағышына арналған: әртүрлі мақсаттағы ғимараттардың көп қабатты қабырғалық конструкцияларының жылу оқшаулағыш қабаты ретінде ара-жабындар мен шатыр жабындарының темірбетон плиталары бойынша жылылау, 400 °С дейінгі температурада жабдықтар мен құбырлардың беттерін жылудан қорғау үшін; ыстыққа төзімді ұяшықты бетондар бетінің температурасы 700 °С дейінгі жабдықтың жылу оқшаулағыш қабаты үшін қолданылады.
Соңғы жылдары ұяшықты бетоннан жасалған блоктар конструкциялық қабырғалық материал ретінде танымалдыққа ие болады. Торкөз бетоннан салынған коттедждер мен көп қабатты үйлер кірпішпен салыстырғанда жақсы жылу сипаттамаларына ие. Бұл көп жағдайда заманауи блоктардың дұрыс геометриясының арқасында қол жеткізіледі. Нақты өлшемдердің (+-2 м) есебінен блоктарды цемент ерітіндісінің қабатына емес, желім қабаты 3 мм-ден аспайтын арнайы желімге салуға болады, ол әдетте суық көпірі болып табылады.
2. Ұялы бетонның шикізат құрамы
Ұялы бетон - құрамында диаметрі үш миллиметрге дейінгі ауамен толтырылған, тұйық немесе ашық контурлы біркелкі бөлінген ұяшықтары бар бетонның жеңіл түрі. Көлемді құрамы бойынша бетонда 60-80 % жетеді.
Кеуекті бетон кеуек түзгіш, тұтқыр, жұқа дисперсті кремнеземді толтырғыш және су қатқан кезде алынады. Бетонда кеуек құруы цементтің су суспензиясының құрамына және газ тәріздес заттарды (пергидрол, алюминий опалары және т.б.) қосу арқылы немесе суспензияны клееканифольды, алюмо-сульфонафтенді, смолосапонинді немесе басқа көбік түзгіштен бөлек жасалған көбікпен араластыру арқылы жүргізілуі мүмкін. Бірінші тәсілмен алынған материал газ бетон, екіншісі-көбікті бетон деп аталады. Кеуекті жеңіл бетонды алу әртүрлі тұтқыр заттарды: портландцементті немесе портландцементтен аралас тұтқырғышты; әк-қайнау балғаларын (көбікті бетон және газды бетон); әк-қайнау балғаларын (газ және көбікті силикат); құрамында гипс пен ұнтақталған әк қайнауышын (газ және көбікті шлакты бетон) білдіретін активизаторы бар ұнтақталған домна шлактарын (газ және көбікті бетон); магнезиальды тұтқырғыштарды (каустикалық); су орнына, күкірт қышқылды немесе хлорлы тұздар ерітінділерімен (көбік-ті магнезит) жабылатын доломит немесе магнезит); гипс (газ және көбікті гипс); құрамында активизаторлар - гипс және әк қайнаған балға қосылған, алюминий-нефелинді шлам өндірісіндегі қалдықтардан алынатын нефелинді емес цемент пайдаланылады.
Кремнеземді қоспалар ретінде көбінесе ұнтақталған кварц құмын пайдаланады, оны алмастырушы күл-тозаң тәрізді отынды (газ және көбікті бетон, газды және көбікті силикат және т.б.) электр станцияларында жағу процесінде алынатын күл-тозаң болып табылады.
Кремнеземдік компоненттің түрі бойынша: кварц құмы, көмірді жағудан күл-шығару, қышқыл метал-лургиялық шлактар және т.б. жатады. Портланд-цементтің ұсынылатын цемент маркасы - М400 және одан жоғары (5,5 МПа иілу).
Цементтің бұл қатардағы маркасы, қалыпты белдеу (белдеу басталуымен 4,5 минут және белдеу ұшымен 10 сағаттан кеш емес)ерекше болып есептелінеді. Портландцемент сұр-жасыл түсті байланыстырғыш материал. Нақты тығыздығы 3.1 гсм[3], табиғи еңіс бұрышы 41-42, су тұтыну 22-26 %. Ұнтақтау жұқалылығы оның 2200-3500 смг ұнтағының меншікті бетімен сипатталуы мүмкін.
Қайнаған әк 3-сорттан төмен емес қолданылуы тиіс. Белсенді CaMgO құрамы кемінде 70 %, күйіп кету кемінде 2 % болуы тиіс; сөндіру жылдамдығы 5-15 минут әктің меншікті беті 5500-6000 см[2]гр болуы тиіс, гидратталған бөлшектердің құрамы 3 %-дан кем болуы тиіс.
Әдетте, тығыздығы 400-600 кгм[3] дейін бетон қоспасын дайындау үшін (жабындық және едендік оқшаулау жабындары үшін) құм пайдаланылмайды. 600 кг м[3] пенобетон тығыздығынан бастап, ұсақ толтырғыш ретінде табиғи немесе ұсақталған құм қолданылады. Өзен құмын қолданған жөн. Ол ешқандай қоспасыз таза болуы керек. Төсеу үшін 0-0,2 мм ұсақ фракциялы құм қолданылады.
Көбікті бетонды дайындау кезінде қандай да бір тексерусіз ауыз суды қолдану ұсынылады. Порист бетондағы судың құрамы ерітіндіні жабу үшін қажетті есептік мөлшерден және көбікте болатын Судан құралады.
Көбік қосар алдында ерітіндінің су-цементтік қатынасы кемінде 0,38 болуы тиіс. Су-цементтік қарым-қатынастың тым төмен мәні берілген, көлемдік тығыздыққа қарағанда анағұрлым жоғары өнімді алуға себеп болуы мүмкін.
Бұл бетон химиялық және физикалық өзара іс-қимыл үшін қажетті суды көбіктен алып, көбіктің ішінара бұзылуын туындататын болады,яғни оның көбікті-бетон қоспасындағы көлемінің төмендеуі. Оңтайлы арақатынас - 0,4-тен 0,45-ке дейінгі аралықта. Су температурасы +25 °С жоғары болмайды.
ПО-6 маркалы көбік сүзгіш концентрат түрінде жеткізіледі. ПО-6 көбіктендіргіші 3 % жұмыс ерітіндісі деп аталатын концентраттың су ерітіндісі. Мұндай ерітіндіні 100 л дайындау үшін 97 литр су және 3 литр көбік түзгіш алады және біртектілікке дейін араластырады. Көбік генератордағы жұмыс ерітіндісінен алынатын көбіктің еселігі едәуір дәрежеде пайдаланылатын судың сапасымен анықталады (кестені қараңыз.):
Көрсеткіштелген су (конденсат) ауыз су, 3 мг-эквшөгінді су, 7-10 мг-эквл[3] (айн.) Суға майлар мен мұнай өнімдерінің іздерінің түсуін толық болдырмау керек. Бұл көбік еселігі мен ерітіндінің бүлінуін қайтымсыз төмендетеді.
Мұздатылған ПБ-2000 көбік түзуші ерітілгеннен кейін өз қасиеттерін толығымен қалпына келтіреді. Өнімді толық еріткеннен кейін массаны біртектілікке дейін араластырады және өндірісте пайдаланады.
3. Өндіріс өнімділігін есептеу
Өндіріс өнімділігін есептеу үшін уақыт қорының есебіне тоқталынады.
Технологиялық жобалау нормаларға сәйкес: бір жылдағы жұмыс күндерінің жалпы саны - 365 күн, бұдан жылдық демалыс күндерінің жалпы саны - 105, осы жылдағы мереке күндерінің жалпы саны - 12, тәуліктегі жұмыс ауысымдарының саны - 1. Сонымен, жылдық жұмыс күндерінің жалпы саны болады: 365−(105+12)=248 күн.
Жылдық жұмыс күндерінің саны 248 деп қабылданылады. Норма бойынша жұмыс уақытының жылдық қоры - 8760 сағ. Өндірістің жұмыс тәртібін толтырғыштар өнеркәсібіндегі сәйкес технологиялық жоспарға және нормаларға байланысты орнатады. Жұмыстың уақыт қорының қабылданған тәртібінен шыға отырып, өндіріс өнімділігінің есебі келтіріледі.
Өтәулік=ӨжылКжыл (1)
мұндағы Өтәулік бір тәуліктік өнімділік, ттәулік;
Өжыл жылдық өнімділік, т;
Кжыл жыл ішіндегі жұмыс күні, тәулік;
Өтәулік=40000248=161,29 ттәулік.
Өсағат=ӨауысымКсағат 2
мұндағы Өсағат сағаттық өнімділік, т
Ксағат ауысымдағы сағат саны, сағ.
Өсағат=40000 т1984 сағ=23,75 тсағ .
p=mV (3)
мұндағы p - шикізат тығыздығы, тм[3]
m - сағаттық өнімділік, тсағ.
,
p=mV =23,75тсағ3,05 тм3=7,78 м3сағ.
Сонымен шығын өнімділігін тоннамен есептегенде 23,75тсағ. асады, ал көлемі бойынша 7,78 м[3]сағ болды. Шығынды алып тастағанда өндірісте шығатын дайын өнім 15,97 м3сағ құрайды.
4. Өндіріс әдісін таңдау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жалпы бетон және темірбетон бұйымдарын жасау бірнеше технологиялық бөлімшелерден тұрады: бетон араласпасын дайындау; арматуралық элемент-терін орналастыру; бұйымдарды бетондау; қалыптау; бетон қатаюы; бұйым-дарды қалыптан шығарып, қалыптарды келесі циклға даярлау; бұйымдарды ірілендіре жинау және зауыттық дайындық дәрежесін жоға-рылату мақсатында олардың беттерін тиісінше өңдеу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістік процестерді тасқындық тәсіл принциптерінде ұйымдастырады. Жеке тасқындар мен технологиялық созындылар мүмкіндігінше жасалынатын бұйымдар және конструкциялар түрінде байланысты мамандырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тасқындық тәсіл келесідей орындалады: өндірістік процестер біркелкі ырғақтылықта және әрбір жұмыс орнында операциялардың орындалу ұзақтығы өзара бірдей, қалыпталынатын бұйымдар бір орыннан екінші орынға үзіліссіз беріліп отырады да ең соңында қалыпталынған, термиялық өңдеуге дайын бұйымы шығып отырады. Демек тасқын тәсілі бойынша барлық технологиялық процесс орындалу ұзақтығы бойынша бірдей жеке операцияларға жіктелінеді. Бұл операциялар қатаң бірізділікпен және синхрондықпен жабдықталынған жұмысшы орындарда орындалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды өндіру оларды бір жерден екінші бір жерге көшірілумен немесе бір орында қозғалтпай жасап шығарылуы ұйымдастырылады. Бірінші жағдай агрегаттық, агрегаттық-тасқындық тәсілге, ал екінші жағдай стендтік тәсілге тән.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Стендті тәсілде жиналушы темірбетон бұйымдарын өндіру бойынша басты технологиялық процестер қозғалмайтын қалыптарда - стендтерде орындалады. Бұйымдар бетон қажетті мықтылығына ие болғанша сол орынында қалады, ал технологиялық жабдықтар жеке жұмысшы операцияларды бірінен кейін бірін кезекпен орындау үшін стендыда бір қалыптан екінші қалыпқа көшіріліп отырады. Стендтік тәсіл көпшілігінде полигондарда, ашық аспан астында темірбетон бұйымдарымен конструкцияларын өндіруге арнайы жабдықталынған алаңдарда қолданады. Көпшілік жағдайларда бұйымдарды қалыптау және негізгі, қосымша операциялары тікелей булау камераларында жүргізіледі: жылы ылғалдылықта бұйымдарды өңдеуді қалып қуысына берілетін бу жылуы есебінде іске асырылады. Стендік тәсілді жоғары механикаландырылған зауыттық өндірісінде де көбінесе ірімөлшерлі және массалық конструкцияларды жасау үшін қолданады. Сондай-ақ стендауда алдын-ала кернеуленген темірбетон бұйымдарын да жасайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Стендінің көп түрінің бірі болып кассеталық тәсіл саналады. Бұл тәсіл бойынша, тік қалыптарда - кассеталарда бір мезетте бірнеше бұйым жаса-лынады. Ол үшін көпқатарлы тік қалыптарға - кассеталарға жылжымалы жұмсақ бетон араласын құйып, аспалы дірілдеткіштермен, дірілдете тығыздап қалыптаған бұйымдарды сол орындарында кассеталар аралықтарындағы қуыс кеңістіктерге ыстық бу жіберумен қыздыру арқылы термоөңдеу өткізеді. Бұл тәсіл бойынша арнаулы булау камерасының, дірілдетпе алабының қажеттері жоқ. Кассеталарда жасалынған бұйымдар беттері теп-тегіс болып шығады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кассета қабырғаларын құрыштан, армацементтен, пластмассадан, темірбетоннан жасауға болады. Кассеталық қалыптарын, жинауды және қайтадан ажыратуды механикалық және гидравликалық қимылдату жолымен орындайды. Бетон араласын кассеталар сыртына асылдыра бекітілген дірілдетпелерімен және тереңдік дірілдетпелерімен, қуыстар құраушыларын дірілдетумен нығыздайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жасалынатын бұйымдар түрлеріне байланысты кассеталық қалыптар қабырға панельдері үшін, жабынды панельдері мен баспалдақ басқыштары үшін және желдеткіш блоктары және т.б. бұйымдары түрлері үшін арналған болып жіктелінеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кассеталарда - қалыптарда бумен термоөңдеуді электрмен қыздыруға ауыстыруға болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды кассеталық қалыптау және термоөңдеу бойынша жалпы цикл 8-10 сағатқа созылады, оның 6 сағаты 100 ˚С дейін жылы ылғалдылықпен өңдеуге кетеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды агрегатты-ағымды әдіспен жасау мынандай технологиялық процестерден тұрады: жеке операциялар немесе топтар; әмбебап жабдықтарда әр түрлі типтегі операциялардың орындалуы; ағымдағы еркін серпін ; бұйымның бір постыдан екінші постыға ауысуы; қалыптар мен бұйымдар бір посттан екінші постқа белгілі бір уақыт аралығында өтеді, ол жұмыс орынында орындалып жатқан операцияның ұзақтығына тәуелді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Агрегатты-ағымды тәсілдің тағы бір ерекшелігі, қалыптар мен бұйымдар ағымдағы тізбектің барлық посттарында тоқтамайды, тек осы жағдайға керекті посттарда. Өндірісте агрегатты-ағымды ұйымдастыру бір ағым тізбегінің артынан бұйымның өлшемі бойынша ғана емес, конструкциясы бойынша да тіркеумен сипатталады. Бұл ағымдағы тізбекте әмбебап жабдықтың болу мүмкіндігін тудырады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мұндай тізбекте операция аралық бұйымның жіберілуі көтерме-тасымалдау арқылы және басқа тасымал құралдарымен жүзеге асады. Агрегатты ағымды тәсілде бетонның тез қатаюы үшін периодты және үздіксіз жұмыс істейтін камераны пайдаланады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әр камераның аз көлемді секциялары бұйымды түсіріп, қайта жүктеуге аз уақыт жұмсауға мүмкіндік береді. Мұндай секциялардың көп болуы қалыпталған бұйымдардың қатаю камерасына үздіксіз жіберілуіне жағдай жасайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістік цехтың технологиялық схемасын таңдағанда қалыптау және бумен өңдеу кезінде шығарылатын өнімнің номенклатурасын, яғни өлшемдерін ескеру қажет. Аз және орташа қуатты зауыттардың аз сериялы темірбетон бұйымдарын өндіру үшін тиімдісі - агрегатты-ағымды тәсіл. Бұл тәсілді құрылымы қарапайым техниканы қолдана отырып жылдам әрі үлкен емес құрылыс алаңдарында аз қаражат жұмсалады. Қалыптау жабдығының өнімділгі қалыптанатын бұйымдардың өлшеміне байланысты, әрі қалыптау циклінің ұзақтығына (диапазон 5-40 минут) байланысты өзгеріп отырады. Агрегатты-ағымды тәсіл қазіргі құрама темірбетон технологиясында кең таралған.
Ұялы бетонның қатаюы автоклавты (кемінде сегіз атмосфера қысымы кезінде булау жағдайында); қалыпты қысым жағдайында булау камераларында қататын немесе электр қыздыруға ұшырайтын, сондай-ақ табиғи жағдайда болып жатқан (газ және көбіктігипс, көбікті магнезит) автоклавты емес (газ және көбікті бетон) болады.
Ұялы автоклав бетондарының мақсаты үш топты бөлу үшін қызмет етеді: жылу оқшаулағыш бетондар (1 м[3]-ге 400-500 кг) - қоршаудың жүксіз құрылым-дарын жасауда қолданылатын; конструкциялық-жылу оқшаулағыш бетондар (1 м[3]-ге 600-800 кг) - ғимараттар мен өндірістердің жылу жабындарын, сондай-ақ өнеркәсіптік, тұрғын үйлердің өздігінен жүретін сыртқы қабырға-ларын ірі панельді өндіру, конструктивтік (1 м[3]-ге 1000-1200 кг) - үлкен жүктелімді конструкциялар. Ұяшықты бетондарға портландцемент негізіндегі газ және көбікті бетон, әктас, көбікті гипс негізіндегі кеуекті материал, сондай-ақ әртүрлі ірі толтырғыштары бар газ көбікті бетондар мен ұяшықты бетондар жатады. Әр түрлі материалдардың мол болуына қарамастан, өндірістің барлық әдістерін шартты түрде 2 топқа бөлуге болады: автоклавты және автоклавты емес.
Автоклав әдісі. Материалды жасау әдісі емес, қатайту әдісі деп аталады. Көбінесе мұндай өңдеуге цемент, силикатты, гипсті газ бетондар ұшырайды, себебі мұндай қоспаның бастапқы компоненттері бұйымның беріктігін елеулі арттыратын қосымша реакцияларға мүмкіндік береді.
Портландцемент негізіндегі принципті газды бетон автоклавты өңдеусіз де жүргізілуі мүмкін, ал газды силикаттар автоклавты қатаю жағдайында ғана жеткілікті беріктікті тереді.
Компоненттерді дайындау. Ұяшықты бетон өндіру тәсілдері, автоклавты қатаюдағы ұяшықты бетонды өндірудің бірінші кезеңі. Кеуекті бетонның басты толтырғышы ауа болып табылады. Әлбетте, неғұрлым жұқа және жеңіл материалдармен ауа көпіршіктеріне тап болады, соғұрлым олар соңғы өнімде сақталады. Неғұрлым жоғары кеуектілікке жету үшін бастапқы компоненттер ұсақталады. Әдетте, бұл кремнеземді ингредиент және әк, өйткені цемент пен алюминий ұнтағы жеткілікті ұсақталған күйде. Практикада 2 негізгі дайындық әдісі қолданылады.
Қоспаны дайындау. Қоспаны дайындау тәсілдері, атап айтқанда, қалыптау массасын құю немесе дірілдеу технологиясына және газ тәріздес түрге байланысты. Соңғы міндеттер әр түрлі. ... жалғасы
Қарағанды техникалық университеті
ҚМжТ кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
6B07305 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және
конструкцияларын өндіру________________________
(пәннің атауы)
Тақырып Көп қуысты бетон панельдерін өндіру кезіндегі бетон қоспасын сығымдау процестері мен аппараттары, қуаттылығы жылына 25000м3
Технологиялық сызба; Көп қуысты темірбетон панельдерін
өндіруге арналған қалыптау машинасы.
__________ Қабылдады
(Баға) Жанаков Куаныш Алимжанович
Комиссия мүшелері:
Орындаған:
______________________ Беспаев Нурым Канышевич
(қолы, аты-жөні)
______________________ ПСК-19-2
(қолы, аты-жөні) (тобы)
_______________________________
(сынақ кітапшасының шифрі, нұсқа)
2020
Қазақстан Республикасының білім және Ғылым министрлігі
Қарағанды техникалық университеті
Институт _______ БЕКІТЕМІН
Кафедра _ҚМжТ___ Кафедра меңг. Рахимова Г. М
(қолы)
_____ _________20__ ж.
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСҚА
ТАПСЫРМА
6B07305 Құрылыс материалдарын, бұйымдарын және конструкцияларын өндіру пәні бойынша ПСК-19-2_тобының студенті_Беспаев Нурым Канышевич
Тақырып: Көп қуысты бетон панельдерін өндіру кезіндегі бетон қоспасын сығымдау процестері мен аппараттары қуаттылығы жылына 25000м3.
Технологиялық сызба; Көп қуысты темірбетон панельдерін өндіруге арналған қалыптау машинасы.
___________________________________ ___________________________________ ____Бастапқымәліметтер:____________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____
Тапсырма берілді _________________________________ ___20___ ж.
Жетекші_ Жанаков Куаныш Алимжанович қолы__________________
Студент _ Беспаев Нурым Канышевич ________қолы __________________
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1. Өнім номенклатура ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2.Ұялы бетонның шикізат құрамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
3. Өндіріс өнімділігін есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
4. Өндіріс әдісін таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
5. Ұялы бетондардан бұйымдар өндірудің технологиялық процесс сұлбасы және оның түсініктемесі ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15
6. Көбікті бетон өндіру технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
7. Негізгі технологиялық құрылғыларды таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...20
8. Ұялы бетонның сапасын бақылау, еңбек қауіпсіздік ережес ... ... ... ... ... ... ... 2 4
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26
Пайдаланылған дереккөздер мен әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..27
Кіріспе
Құрылысты әлдеқайда тиімді және берік материалдармен қамтамасыз ету - бұл қазіргі замандағы кезеңнің өзекті сұрақтарының бірі болып табылады. Ірі блоктар мен панельдердің және көлемдік элементтердің массалық-зауыттық түрде өндіру үшін әлдеқайда перспективті шикізат материалы ретінде және табиғи мен жасанды кеуекті толтырғыштардың негізінде жасалған жеңіл бетон және беріктілігіне байланысты майда және ұсақ толтырғыштардың қосылуы маңызды болып табылады. Және ең маңызды бөлігі бетон және оның қопсаларға байланысты түрлері болып табылады. Бұл курстық жұмыста бетон құрамында өзіндік ерекшеліктерімен сипатталатын ұялы бетон және оның түрлері, олардан жасалатын бұйымдар қарастырылады.
Ұялы бетон деп қатайған тұтқыр заттардан (немесе тұтқыр және толтырғыш қоспасынан) тұратын жасанды тас материалдардың қосындысынан жасалған жеңіл бетондардың бір түрі.
Бүгінде құрылыста өзінің алғашқы түрінде пайдаланылатын материалдар көп емес. Жаңа технологиялар ғасыры адамдарға олардың қасиеттерін жетіл-діруге мүмкіндік береді. Кірпіш, әдетте, жақсартылған жылу оқшаулағыш және берік сипаттамалары бар, ағаш үшін үйді өрт пен зиянды жәндіктерден қорғауға мүмкіндік беретін көптеген химиялық препараттар ойлап тапты. Жаңа әзірлеме-лер құрылыс материалдарының көтергіш қабілетіне қойылатын талаптарды ғана емес, оларды пайдалану жеңілдігін және үнемділігін де ескереді. Ұялы бетонның дәстүрлі жинақтығынан ең маңызды ерекшелігі-бірінші жылу оқшаулағыш қабілеті. Ұяшықты бетонның мұндай қасиеті қарапайым физикадан және интуитивті емес, тіпті интуитивті түсінікті: материалдың ішіндегі тесіктер ауамен толтырылған, ол өте жақсы жылу оқшаулағыш болып табылады. Нәтижесінде бұл материалдан жасалған үй ағаш немесе кірпіштен гөрі жылы болады.
1923 жылы Швецияда ұялы бетон сияқты құрылыс материалы алғаш рет жасалған. Дәл осы елде ұяшықты бетон қолданудың ұзақ тарихы бар. Мұнда ол күрделі табиғи-климаттық жағдайларда уақыт сынағынан өтті. Бүгінгі күні ұялы бетон бүкіл әлемде өте кең тараған және өте сұранысқа ие құрылыс материалы болып табылады. Себебі бетон құрамына газды және көбікті қосу арқылы жасалатын бұйымдар бүгінгі замандағы сұранысқа ие бетоннның түрлерінің бұйымдары болып табылады. Ұялы бетондар құрамы жағынан ерекшелігімен қоса, жеңіл салмақтылығы, шығынның аз болуы, қаражат жағынан да үнемді құрылыста пайдаланатын түрлеріне байланысты да ерекше болып келеді.
1. Өнім номенклатурасы
Бетон және темірбетон материалдарын құрылыста пайдалану іс шарасы кең өріс алды. Бетон - ең күрделі композициялық материал. Ол тек өзіне ғана тән қасиеттерге ие болады. Бетон құрылыстың барлық саласында негізгі құрылыс материалы болып табылады.
Ұялы бетондар - құрылыста қолданылатын бетондар түрінің, жеңіл бетондар класына жататын конструкция болып табылады. Ұялы бетондар ұнталған кремнеземді компонентпен араластырылған портландцемент немесе əктен, оларға газ немесе көбік бөліп шығаратын заттар қосып жасалынады. Сондықтан бұл бетондар араның ұясына ұқсас бүкіл денесіне біркелкі тараған көптеген уақ (макро диаметрі 0,5-2 мм) жəне өте уақ (микро диаметрі 0,01 мм-ден кіші) саңылаулары бар құрылымды болып келеді. Макросаңылаулар газ немесе көбік шығаратын заттардың, ал микросаңылаулар - байланыстырғыш затпен химиялық əрекеттеспеген бос су əсерлерінен түзіледі. Макротесіктердің ішінде газ немесе ауа болады. Микротесіктер саңылаулары қоршаған цемент тас қаңқаларында, қабықтарында орналасады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұялы бетондар қолданылатын орны мен орташа тығыздығына байланысты 3 топқа бөлінеді: жылу өткізбейтін, тығыздығы 500 кгм[3], конструктивті жылу өткізбейтін, тығыздығы 500-900 кгм3 жəне конструктивтілік тығыздығы 900-1200 кгм3 аралығында болады. Бұл бетондар тығыздығы бойынша ерекше жеңіл бетондар тобына кіреді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Ұялы бетондардың қасиеттері. Ұялы бетондар тығыздығы (кгм[3]) бойынша Д300-Д1200 маркалар аралығында, ал жылу өткізгіштігі (Вт(мx°С) бойынша 0,05-0,45 аралығында болады, беріктігі бойынша:
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
а) маркалары (кгссм[2], үлгілердің ылғалдылығы 10 +- 2 % кезінде) М5, М200, ə) кластары (МПа) В0, В35-В20 аралығында болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұрғын үйлердің, т.б. ғимараттардың сыртқы қабырғалық панельдері үшін қоршаған ауаның ылғалдылығы мен температурасына байланысты аязға төзімділігі ГІ5; Г25 маркаларымен сипатталынатын ұялы бетондар қолданылады. Ұялы бетон бұйымдарындағы болат арматураны коррозиядан (қираудан) сақтау үшін оның беті жұқа 0,3-0,5 мм цементті битум немесе цементті полистиролдан дайындалған сылақпен майланады немесе сыланады.
Ұялы бетондар байланыстырғыштар, ұнтақталған құм, түрлі қоспалар және кеуек құраушылар негізінде алынады. Кеуектік структурасы арқасында мұндай бетонның тығыздығы шамалы, беріктігі азаматтық, өнеркәсіптік және ауыл шаруашылық үйлері үшін көптеген қоршаушы конструкцияларын жасауға жетерліктей болып келеді.
Ұялы конструкциялық-жылуқоршаулық бетонның құрғақтай қалпындағы тығыздығы 600-700 кгм[3], ал жылуқоршаулық ылғал бетонның - 300-500 кгм[3]ты құрайды. Өндірілетін ұялы бетон көлемінің 40 -дай шамасы газобетон үлесіне келеді, оны ұнтақталынған құм және цемент немесе қоспа цемент (30 кем емес) пен ізбес араласынан жасайды. Газды бетон бұйымдарының түрлері 1-кестеде көрсетілген.
1-кесте - Газды бетон бұйымдарының түрлері
Газды блок атаулары
Бұйым түрлері
Қалыңдық, мм
Биіктік, мм
Ұзындық, мм
Газды бетонды тік блок
200
300
200
250
250
300
625
625
625
Тұтқа-қаламды газды блок
375
400
250
625
Тұтқалы тік газды блок
300
375
400
250
625
Паз-еспелі силикатты блок
300
375
400
250
625
Қалқа үшін газды блок
150
250
625
Қалқалы тік блок
100
250
625
Монолитті белдеуге арналған U-тәрізді газды блок
200
300
400
250
500
Ұялы бетондар қатаю әдісі бойынша бірнеше топқа бөлінеді. Табиғи және жасанды қатаюдағы ұялы бетондар бар. Табиғи қатаю кезінде ұялы бетондар қалыпты атмосфералық жағдайларда сақтау кезінде, ал жасанды қатаю кезінде оларды су буының әсерінен жоғары температура жағдайында өңдеу кезінде беріктігін алады. Ұялы бетонның сыртқы көрінісі 2-суретте көрсетілген.
2-сурет - Ұялы бетон
Кеуекті бетондар бірінші кезекте газды бетондар мен көбікті бетондарға кеуекті құрылымды алу тәсілі бойынша жіктеледі. Кеуекті құрылымды алуға қоспа құрамына кеуек түзушінің аз мөлшерін енгізумен қол жеткізіледі. Газ бетонды алу үшін газ тәріздес, ал пенобетонды алу үшін арнайы көбік енгізіледі.
Байланыстырғыштың түрі бойынша келесі ұялы бетондар алынуы мүмкін:
- цемент негізінде - көбікті бетон және газды бетон;
- әк тұтқыр - көбікті силикат және газды силикат негізінде;
- магнезиалды тұтқыр - көбікті магнезит және газды магнезит негізінде;
- гипсті тұтқыр - көбікті гипс және газды гипс негізінде.
Жиі көбікті бетон және газды бетон атауы тұтқыр бетондардың негізгі түріне қарамастан ұяшықты бетондар мен силикат бетондарды белгілеу үшін қолданылады. Ұяшықты бетондар ірі және ішінара ұсақ толтырғыштардың рөлін әуе көпіршіктері орындайтын кәдімгі бетондар ретінде қарастырылуы мүмкін. Мұндай бетондар әдетте ұяшық деп аталады. Кейде ұяшықты бетонның құрамына қожды пемзасы, перлит, вермикулит, керамзит немесе басқа да зерт-телген материалдар түрінде ірі толтырғыштарды енгізеді. Мұндай бетондар ұяшық тәрізді деп аталады. Кеуекті бетондардан жасалған бұйымдар олардың көтергіш қабілетіне қойылатын талаптарға байланысты арматураланған және арматураланбаған болуы мүмкін. Қазіргі уақытта ұяшықты бетондар ғимараттар мен құрылыстардың әртүрлі бөліктерінде қолданылады және әр түрлі функцияларды орындайды. Қасиеттері мен қолданылу саласына байланысты ұяшықты бетондар жылу оқшаулағыш, жылу оқшаулағыш-конструкциялық және конструкциялық болып бөлінеді. Жылу оқшаулағыш ұяшықты бетондар көлемі аз (1000 кгм3 кем), жылу өткізгіштіктің төмен коэффициентімен және жеткілікті беріктігімен ерекшеленеді.
Кеуекті бетондардың физикалық-механикалық қасиеттері кеуектілік түзілу тәсілдеріне, кеуектердің біркелкі таралуына, олардың сипатына (ашық, байланатын немесе тұйықталған), тұтқыр түрі, қатаю жағдайларына, ылғал-дылыққа және басқа да көптеген технологиялық факторларға байланысты. Алайда, кеуекті бетондардың кейбір қасиеттері жалпы заңдылықтарға бағынады. Мысалы, жылу өткізгіштік коэффициенті негізінен көлемдік салмақтың шамасына байланысты. Ол тұтқыр түріне, қатаю жағдайына және басқа факторларға байланысты емес. Бұл ұсақ тесіктерді түзетін қабырғалардың материалы цемент тастан немесе силикаттың қасиеттері бойынша оған жақын тұрады. Сондықтан кеуектілік пен көлемдік салмақтың шамасы кеуекті бетондардың жылу өткізгіштігін анықтайды.Ұялы бетоннан арматураланған бұйымдар өте үлкен беріктікке ие - 75 кгсм2 және одан да көп.
Кеуекті бетондардың аса маңызды сипаттамасы, беріктіктен басқа, орташа тығыздық болып табылады. Орташа тығыздығы бойынша мынадай маркалар орнатылған: жылу оқшаулағыш ұяшықты бетон үшін - D300-D500, конструкция-лық жылу оқшаулағыш - D600-D900, конструкциялық - В1000-D1200 болып табылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Көбікті және газды силикаттардан жасалған бұйымдарды салыстырмалы ауа ылғалдылығы 50 %-дан жоғары емес үй-жайларда пайдалануға рұқсат етіледі. Көбікті гипстен жасалған бұйымдарды ылғалдан сенімді қорғалған конструкция-ларда ғана қолдануға рұқсат етіледі. Негізінен, құрылыс жылу оқшаулағышына арналған: әртүрлі мақсаттағы ғимараттардың көп қабатты қабырғалық конструкцияларының жылу оқшаулағыш қабаты ретінде ара-жабындар мен шатыр жабындарының темірбетон плиталары бойынша жылылау, 400 °С дейінгі температурада жабдықтар мен құбырлардың беттерін жылудан қорғау үшін; ыстыққа төзімді ұяшықты бетондар бетінің температурасы 700 °С дейінгі жабдықтың жылу оқшаулағыш қабаты үшін қолданылады.
Соңғы жылдары ұяшықты бетоннан жасалған блоктар конструкциялық қабырғалық материал ретінде танымалдыққа ие болады. Торкөз бетоннан салынған коттедждер мен көп қабатты үйлер кірпішпен салыстырғанда жақсы жылу сипаттамаларына ие. Бұл көп жағдайда заманауи блоктардың дұрыс геометриясының арқасында қол жеткізіледі. Нақты өлшемдердің (+-2 м) есебінен блоктарды цемент ерітіндісінің қабатына емес, желім қабаты 3 мм-ден аспайтын арнайы желімге салуға болады, ол әдетте суық көпірі болып табылады.
2. Ұялы бетонның шикізат құрамы
Ұялы бетон - құрамында диаметрі үш миллиметрге дейінгі ауамен толтырылған, тұйық немесе ашық контурлы біркелкі бөлінген ұяшықтары бар бетонның жеңіл түрі. Көлемді құрамы бойынша бетонда 60-80 % жетеді.
Кеуекті бетон кеуек түзгіш, тұтқыр, жұқа дисперсті кремнеземді толтырғыш және су қатқан кезде алынады. Бетонда кеуек құруы цементтің су суспензиясының құрамына және газ тәріздес заттарды (пергидрол, алюминий опалары және т.б.) қосу арқылы немесе суспензияны клееканифольды, алюмо-сульфонафтенді, смолосапонинді немесе басқа көбік түзгіштен бөлек жасалған көбікпен араластыру арқылы жүргізілуі мүмкін. Бірінші тәсілмен алынған материал газ бетон, екіншісі-көбікті бетон деп аталады. Кеуекті жеңіл бетонды алу әртүрлі тұтқыр заттарды: портландцементті немесе портландцементтен аралас тұтқырғышты; әк-қайнау балғаларын (көбікті бетон және газды бетон); әк-қайнау балғаларын (газ және көбікті силикат); құрамында гипс пен ұнтақталған әк қайнауышын (газ және көбікті шлакты бетон) білдіретін активизаторы бар ұнтақталған домна шлактарын (газ және көбікті бетон); магнезиальды тұтқырғыштарды (каустикалық); су орнына, күкірт қышқылды немесе хлорлы тұздар ерітінділерімен (көбік-ті магнезит) жабылатын доломит немесе магнезит); гипс (газ және көбікті гипс); құрамында активизаторлар - гипс және әк қайнаған балға қосылған, алюминий-нефелинді шлам өндірісіндегі қалдықтардан алынатын нефелинді емес цемент пайдаланылады.
Кремнеземді қоспалар ретінде көбінесе ұнтақталған кварц құмын пайдаланады, оны алмастырушы күл-тозаң тәрізді отынды (газ және көбікті бетон, газды және көбікті силикат және т.б.) электр станцияларында жағу процесінде алынатын күл-тозаң болып табылады.
Кремнеземдік компоненттің түрі бойынша: кварц құмы, көмірді жағудан күл-шығару, қышқыл метал-лургиялық шлактар және т.б. жатады. Портланд-цементтің ұсынылатын цемент маркасы - М400 және одан жоғары (5,5 МПа иілу).
Цементтің бұл қатардағы маркасы, қалыпты белдеу (белдеу басталуымен 4,5 минут және белдеу ұшымен 10 сағаттан кеш емес)ерекше болып есептелінеді. Портландцемент сұр-жасыл түсті байланыстырғыш материал. Нақты тығыздығы 3.1 гсм[3], табиғи еңіс бұрышы 41-42, су тұтыну 22-26 %. Ұнтақтау жұқалылығы оның 2200-3500 смг ұнтағының меншікті бетімен сипатталуы мүмкін.
Қайнаған әк 3-сорттан төмен емес қолданылуы тиіс. Белсенді CaMgO құрамы кемінде 70 %, күйіп кету кемінде 2 % болуы тиіс; сөндіру жылдамдығы 5-15 минут әктің меншікті беті 5500-6000 см[2]гр болуы тиіс, гидратталған бөлшектердің құрамы 3 %-дан кем болуы тиіс.
Әдетте, тығыздығы 400-600 кгм[3] дейін бетон қоспасын дайындау үшін (жабындық және едендік оқшаулау жабындары үшін) құм пайдаланылмайды. 600 кг м[3] пенобетон тығыздығынан бастап, ұсақ толтырғыш ретінде табиғи немесе ұсақталған құм қолданылады. Өзен құмын қолданған жөн. Ол ешқандай қоспасыз таза болуы керек. Төсеу үшін 0-0,2 мм ұсақ фракциялы құм қолданылады.
Көбікті бетонды дайындау кезінде қандай да бір тексерусіз ауыз суды қолдану ұсынылады. Порист бетондағы судың құрамы ерітіндіні жабу үшін қажетті есептік мөлшерден және көбікте болатын Судан құралады.
Көбік қосар алдында ерітіндінің су-цементтік қатынасы кемінде 0,38 болуы тиіс. Су-цементтік қарым-қатынастың тым төмен мәні берілген, көлемдік тығыздыққа қарағанда анағұрлым жоғары өнімді алуға себеп болуы мүмкін.
Бұл бетон химиялық және физикалық өзара іс-қимыл үшін қажетті суды көбіктен алып, көбіктің ішінара бұзылуын туындататын болады,яғни оның көбікті-бетон қоспасындағы көлемінің төмендеуі. Оңтайлы арақатынас - 0,4-тен 0,45-ке дейінгі аралықта. Су температурасы +25 °С жоғары болмайды.
ПО-6 маркалы көбік сүзгіш концентрат түрінде жеткізіледі. ПО-6 көбіктендіргіші 3 % жұмыс ерітіндісі деп аталатын концентраттың су ерітіндісі. Мұндай ерітіндіні 100 л дайындау үшін 97 литр су және 3 литр көбік түзгіш алады және біртектілікке дейін араластырады. Көбік генератордағы жұмыс ерітіндісінен алынатын көбіктің еселігі едәуір дәрежеде пайдаланылатын судың сапасымен анықталады (кестені қараңыз.):
Көрсеткіштелген су (конденсат) ауыз су, 3 мг-эквшөгінді су, 7-10 мг-эквл[3] (айн.) Суға майлар мен мұнай өнімдерінің іздерінің түсуін толық болдырмау керек. Бұл көбік еселігі мен ерітіндінің бүлінуін қайтымсыз төмендетеді.
Мұздатылған ПБ-2000 көбік түзуші ерітілгеннен кейін өз қасиеттерін толығымен қалпына келтіреді. Өнімді толық еріткеннен кейін массаны біртектілікке дейін араластырады және өндірісте пайдаланады.
3. Өндіріс өнімділігін есептеу
Өндіріс өнімділігін есептеу үшін уақыт қорының есебіне тоқталынады.
Технологиялық жобалау нормаларға сәйкес: бір жылдағы жұмыс күндерінің жалпы саны - 365 күн, бұдан жылдық демалыс күндерінің жалпы саны - 105, осы жылдағы мереке күндерінің жалпы саны - 12, тәуліктегі жұмыс ауысымдарының саны - 1. Сонымен, жылдық жұмыс күндерінің жалпы саны болады: 365−(105+12)=248 күн.
Жылдық жұмыс күндерінің саны 248 деп қабылданылады. Норма бойынша жұмыс уақытының жылдық қоры - 8760 сағ. Өндірістің жұмыс тәртібін толтырғыштар өнеркәсібіндегі сәйкес технологиялық жоспарға және нормаларға байланысты орнатады. Жұмыстың уақыт қорының қабылданған тәртібінен шыға отырып, өндіріс өнімділігінің есебі келтіріледі.
Өтәулік=ӨжылКжыл (1)
мұндағы Өтәулік бір тәуліктік өнімділік, ттәулік;
Өжыл жылдық өнімділік, т;
Кжыл жыл ішіндегі жұмыс күні, тәулік;
Өтәулік=40000248=161,29 ттәулік.
Өсағат=ӨауысымКсағат 2
мұндағы Өсағат сағаттық өнімділік, т
Ксағат ауысымдағы сағат саны, сағ.
Өсағат=40000 т1984 сағ=23,75 тсағ .
p=mV (3)
мұндағы p - шикізат тығыздығы, тм[3]
m - сағаттық өнімділік, тсағ.
,
p=mV =23,75тсағ3,05 тм3=7,78 м3сағ.
Сонымен шығын өнімділігін тоннамен есептегенде 23,75тсағ. асады, ал көлемі бойынша 7,78 м[3]сағ болды. Шығынды алып тастағанда өндірісте шығатын дайын өнім 15,97 м3сағ құрайды.
4. Өндіріс әдісін таңдау
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жалпы бетон және темірбетон бұйымдарын жасау бірнеше технологиялық бөлімшелерден тұрады: бетон араласпасын дайындау; арматуралық элемент-терін орналастыру; бұйымдарды бетондау; қалыптау; бетон қатаюы; бұйым-дарды қалыптан шығарып, қалыптарды келесі циклға даярлау; бұйымдарды ірілендіре жинау және зауыттық дайындық дәрежесін жоға-рылату мақсатында олардың беттерін тиісінше өңдеу.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістік процестерді тасқындық тәсіл принциптерінде ұйымдастырады. Жеке тасқындар мен технологиялық созындылар мүмкіндігінше жасалынатын бұйымдар және конструкциялар түрінде байланысты мамандырылады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тасқындық тәсіл келесідей орындалады: өндірістік процестер біркелкі ырғақтылықта және әрбір жұмыс орнында операциялардың орындалу ұзақтығы өзара бірдей, қалыпталынатын бұйымдар бір орыннан екінші орынға үзіліссіз беріліп отырады да ең соңында қалыпталынған, термиялық өңдеуге дайын бұйымы шығып отырады. Демек тасқын тәсілі бойынша барлық технологиялық процесс орындалу ұзақтығы бойынша бірдей жеке операцияларға жіктелінеді. Бұл операциялар қатаң бірізділікпен және синхрондықпен жабдықталынған жұмысшы орындарда орындалады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды өндіру оларды бір жерден екінші бір жерге көшірілумен немесе бір орында қозғалтпай жасап шығарылуы ұйымдастырылады. Бірінші жағдай агрегаттық, агрегаттық-тасқындық тәсілге, ал екінші жағдай стендтік тәсілге тән.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Стендті тәсілде жиналушы темірбетон бұйымдарын өндіру бойынша басты технологиялық процестер қозғалмайтын қалыптарда - стендтерде орындалады. Бұйымдар бетон қажетті мықтылығына ие болғанша сол орынында қалады, ал технологиялық жабдықтар жеке жұмысшы операцияларды бірінен кейін бірін кезекпен орындау үшін стендыда бір қалыптан екінші қалыпқа көшіріліп отырады. Стендтік тәсіл көпшілігінде полигондарда, ашық аспан астында темірбетон бұйымдарымен конструкцияларын өндіруге арнайы жабдықталынған алаңдарда қолданады. Көпшілік жағдайларда бұйымдарды қалыптау және негізгі, қосымша операциялары тікелей булау камераларында жүргізіледі: жылы ылғалдылықта бұйымдарды өңдеуді қалып қуысына берілетін бу жылуы есебінде іске асырылады. Стендік тәсілді жоғары механикаландырылған зауыттық өндірісінде де көбінесе ірімөлшерлі және массалық конструкцияларды жасау үшін қолданады. Сондай-ақ стендауда алдын-ала кернеуленген темірбетон бұйымдарын да жасайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Стендінің көп түрінің бірі болып кассеталық тәсіл саналады. Бұл тәсіл бойынша, тік қалыптарда - кассеталарда бір мезетте бірнеше бұйым жаса-лынады. Ол үшін көпқатарлы тік қалыптарға - кассеталарға жылжымалы жұмсақ бетон араласын құйып, аспалы дірілдеткіштермен, дірілдете тығыздап қалыптаған бұйымдарды сол орындарында кассеталар аралықтарындағы қуыс кеңістіктерге ыстық бу жіберумен қыздыру арқылы термоөңдеу өткізеді. Бұл тәсіл бойынша арнаулы булау камерасының, дірілдетпе алабының қажеттері жоқ. Кассеталарда жасалынған бұйымдар беттері теп-тегіс болып шығады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кассета қабырғаларын құрыштан, армацементтен, пластмассадан, темірбетоннан жасауға болады. Кассеталық қалыптарын, жинауды және қайтадан ажыратуды механикалық және гидравликалық қимылдату жолымен орындайды. Бетон араласын кассеталар сыртына асылдыра бекітілген дірілдетпелерімен және тереңдік дірілдетпелерімен, қуыстар құраушыларын дірілдетумен нығыздайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Жасалынатын бұйымдар түрлеріне байланысты кассеталық қалыптар қабырға панельдері үшін, жабынды панельдері мен баспалдақ басқыштары үшін және желдеткіш блоктары және т.б. бұйымдары түрлері үшін арналған болып жіктелінеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Кассеталарда - қалыптарда бумен термоөңдеуді электрмен қыздыруға ауыстыруға болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды кассеталық қалыптау және термоөңдеу бойынша жалпы цикл 8-10 сағатқа созылады, оның 6 сағаты 100 ˚С дейін жылы ылғалдылықпен өңдеуге кетеді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Бұйымдарды агрегатты-ағымды әдіспен жасау мынандай технологиялық процестерден тұрады: жеке операциялар немесе топтар; әмбебап жабдықтарда әр түрлі типтегі операциялардың орындалуы; ағымдағы еркін серпін ; бұйымның бір постыдан екінші постыға ауысуы; қалыптар мен бұйымдар бір посттан екінші постқа белгілі бір уақыт аралығында өтеді, ол жұмыс орынында орындалып жатқан операцияның ұзақтығына тәуелді.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Агрегатты-ағымды тәсілдің тағы бір ерекшелігі, қалыптар мен бұйымдар ағымдағы тізбектің барлық посттарында тоқтамайды, тек осы жағдайға керекті посттарда. Өндірісте агрегатты-ағымды ұйымдастыру бір ағым тізбегінің артынан бұйымның өлшемі бойынша ғана емес, конструкциясы бойынша да тіркеумен сипатталады. Бұл ағымдағы тізбекте әмбебап жабдықтың болу мүмкіндігін тудырады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Мұндай тізбекте операция аралық бұйымның жіберілуі көтерме-тасымалдау арқылы және басқа тасымал құралдарымен жүзеге асады. Агрегатты ағымды тәсілде бетонның тез қатаюы үшін периодты және үздіксіз жұмыс істейтін камераны пайдаланады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Әр камераның аз көлемді секциялары бұйымды түсіріп, қайта жүктеуге аз уақыт жұмсауға мүмкіндік береді. Мұндай секциялардың көп болуы қалыпталған бұйымдардың қатаю камерасына үздіксіз жіберілуіне жағдай жасайды.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Өндірістік цехтың технологиялық схемасын таңдағанда қалыптау және бумен өңдеу кезінде шығарылатын өнімнің номенклатурасын, яғни өлшемдерін ескеру қажет. Аз және орташа қуатты зауыттардың аз сериялы темірбетон бұйымдарын өндіру үшін тиімдісі - агрегатты-ағымды тәсіл. Бұл тәсілді құрылымы қарапайым техниканы қолдана отырып жылдам әрі үлкен емес құрылыс алаңдарында аз қаражат жұмсалады. Қалыптау жабдығының өнімділгі қалыптанатын бұйымдардың өлшеміне байланысты, әрі қалыптау циклінің ұзақтығына (диапазон 5-40 минут) байланысты өзгеріп отырады. Агрегатты-ағымды тәсіл қазіргі құрама темірбетон технологиясында кең таралған.
Ұялы бетонның қатаюы автоклавты (кемінде сегіз атмосфера қысымы кезінде булау жағдайында); қалыпты қысым жағдайында булау камераларында қататын немесе электр қыздыруға ұшырайтын, сондай-ақ табиғи жағдайда болып жатқан (газ және көбіктігипс, көбікті магнезит) автоклавты емес (газ және көбікті бетон) болады.
Ұялы автоклав бетондарының мақсаты үш топты бөлу үшін қызмет етеді: жылу оқшаулағыш бетондар (1 м[3]-ге 400-500 кг) - қоршаудың жүксіз құрылым-дарын жасауда қолданылатын; конструкциялық-жылу оқшаулағыш бетондар (1 м[3]-ге 600-800 кг) - ғимараттар мен өндірістердің жылу жабындарын, сондай-ақ өнеркәсіптік, тұрғын үйлердің өздігінен жүретін сыртқы қабырға-ларын ірі панельді өндіру, конструктивтік (1 м[3]-ге 1000-1200 кг) - үлкен жүктелімді конструкциялар. Ұяшықты бетондарға портландцемент негізіндегі газ және көбікті бетон, әктас, көбікті гипс негізіндегі кеуекті материал, сондай-ақ әртүрлі ірі толтырғыштары бар газ көбікті бетондар мен ұяшықты бетондар жатады. Әр түрлі материалдардың мол болуына қарамастан, өндірістің барлық әдістерін шартты түрде 2 топқа бөлуге болады: автоклавты және автоклавты емес.
Автоклав әдісі. Материалды жасау әдісі емес, қатайту әдісі деп аталады. Көбінесе мұндай өңдеуге цемент, силикатты, гипсті газ бетондар ұшырайды, себебі мұндай қоспаның бастапқы компоненттері бұйымның беріктігін елеулі арттыратын қосымша реакцияларға мүмкіндік береді.
Портландцемент негізіндегі принципті газды бетон автоклавты өңдеусіз де жүргізілуі мүмкін, ал газды силикаттар автоклавты қатаю жағдайында ғана жеткілікті беріктікті тереді.
Компоненттерді дайындау. Ұяшықты бетон өндіру тәсілдері, автоклавты қатаюдағы ұяшықты бетонды өндірудің бірінші кезеңі. Кеуекті бетонның басты толтырғышы ауа болып табылады. Әлбетте, неғұрлым жұқа және жеңіл материалдармен ауа көпіршіктеріне тап болады, соғұрлым олар соңғы өнімде сақталады. Неғұрлым жоғары кеуектілікке жету үшін бастапқы компоненттер ұсақталады. Әдетте, бұл кремнеземді ингредиент және әк, өйткені цемент пен алюминий ұнтағы жеткілікті ұсақталған күйде. Практикада 2 негізгі дайындық әдісі қолданылады.
Қоспаны дайындау. Қоспаны дайындау тәсілдері, атап айтқанда, қалыптау массасын құю немесе дірілдеу технологиясына және газ тәріздес түрге байланысты. Соңғы міндеттер әр түрлі. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz