Алиментарлы аурулар
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветеринария факультеті
Ветеринариялық санитариялық сараптау және гигиена кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы:Жұқпалы емес аурулардың себеп - салдарына қарай және улануларына байланысты балықтарды ветеринариялық сараптау және санитариялық бағалау.
Тобы: ВС-415
Орындаған: Сайлау Тоқжан
Тексерген: Толымбекова Айжамал
Алматы 2021ж.
Жоспары
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Алиментарлы аурулар. Бахтахтың бауырының циррозды дегенерациясы.
2.3. Ақ амурдың зат алмасуының бұзылуы.
2.4. Авитаминоздар.Салқын тию.Жарақаттар. Асфиксия. Газдық эмболия.
III. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
I. Кіріспе
.
Алиментарлы деп жұқпалы емес ауруларды атайды. Олар зат алмасу процесінің бұзылуымен сипатталады. Сапасыз және негізгі қоректі заттардың және витаминдер кетіспеу себебінен туындайды.
Бахтахтың бауырының циррозды дегенерациясы жасанды азықты қолданғанда бахтах өсіретін шаруашылықтарда кеңінен кездеседі. Этиология (аурудың себебі). Ауру бахтах тарды сапасыз, немесе рацио нда майлы азық немесе арт ық тамақтандырғанда байқалады. Табиғи азық беріп немесе д ұрыс және сапалы жасанды азы қпен өсірген б ахтахтарда бауы рдың цирфоидтыдеге нер ациясы болмайды. ауру кө бінесе құбылмалы бах тахта (радужна я форель) кездеседі. Албырттық бас қа түрлері (жылға бахтахы, палия) құбылмалы бахтах пен бі рге өсіргенде ауырмай ды.
Клиникалы қбелгілер. ауру жітіж әне созы лмалытү рдекез десе діж іті түрде балықтарқ араяды, қоректенбейді, таяз суда бір-бірлеп кездеседі, сыртқы тітіркен діргіштерге назара ударма йды. Балықтар өлер алдында тепе-теңдіктенайырыл адыжәне бұранда тәрізді қимылдайды, кейде құрысу байқалады. Желбезектері бозарады, көздері бадырақ болады (экзофтальмия).
II. Негізгі бөлім
2.1. Алиментарлы аурулар
Алиментарлы аурулара лиментарл ыдепжұқпа лыемесауру лардыатайды. Олар заталмасу процесінің бұзы луым енсип атталады. Сапасыз жән енегізгіқ оректізат тардыңжән евита миндеркетіспеу себебі нен туындайды.
Бахтахты ңбауырыныңци ррозд ы дегенерациясы жасанды азықты қолданғанда б ахтах өсіретін шаруашылықтарда кеңінен кездеседі. этиология (аурудыңсебебі). ауру бахтахтарды сапасыз, немесе рационда майлы азықне месе артықтам ақтандырғанда байқалады. Табиғи азық беріп немесе дұрыс және сапалы жасанды азықпен өсірген бахтахтарда бауырдың цирфоидты дегенерациясы болмайды. Ауру көбінесе құбылмалы бахтахта (радужная форель) кездеседі. Албырттық басқа түрлері (жылға бахтахы, палия) құбылмалы бахтахпен бірге өсіргенде ауырмайды.
Клиникалық белгілер. Ауру жіті және созылмалы түрде кездеседі жіті түрде балықтар қараяды, қоректенбейді, таяз суда бір-бірлеп кездеседі, сыртқы тітіркендіргіштер геназар аудармайды. Балықтар өлер алдында тепе-теңдіктен айырылады және бұранда тәрізді қимылдайды, кейде құрысу байқалады. Желбезектері бозарады, көздері бадырақ болады (экзофтальмия). Көшпілік балықтар өлімге шалдығады ең алдымен ірі балықтар өледі. Созылмалы ауру түрінде балықтардың жалын денесінің тұсы және тәртібі өзгермейді. Балықтар қоректеніп, біршама жылжымалы болады. Аурур балықтардың желбезектері анемияға шалдығып ағарады. Балықтар арасында өлім ұзақ уақытқа созылып көпшілікте байқалмайды.
Патологоанатомиялық зерттеу барысында балықтардың жіті түрінде бауырда қатты өзгерістер байқалады. Ол қызыз түстен сары- құм тәріздес немесе мәрмәр түсті болады. Ішкі ағзалар да көп мөлшерде май кездеседі. Ішек қабырғалары солып жұқарады. Қарын бос немесе ішінде ақ, не мөлдір сұйық, кейде кілегей зат болады және қабынады. Аурудың өте ауыр түрінде ішек іріңді кілегейге, ал дене куыстары қызыл түсті сұйыққа толады (30-сурет). Созылмалы түрде ішкі ағзаларда майлар шамалап жиналады немесе болмайды. Өлімге таяу балықтардың өзінде қарын және ішегіндегі аз мөлшерде тамақ кездеседі. Дене қуысында осы ауруға тән транссудат болады.
Алдын алу шаралары. Ауру анықталғанда азықтандыру кезеңінде үзіліс жасайды. Рационнан сапасыз азықтарды алып тастап, оларды жаңа ауланған семіз емес балықпен, немесе ірі қара малдың көкбауырымен, витаминдер қосыпауыстырады. Бахтахтардың бауырында регенерация қабілеті жоғары болады. Егер барлық алдын алу шаралары өз уақытында жүргізілсе, балықтар тез айығады.
30-сурет.
2.2.Ақ амурдың зат алмасуының бұзылуы
Этиология (ауру себебі). Аурудың табиғи азықтың жетіспеу салдарынан, балықтарға тән емес жасанды азықпен азықтандыру болып саналады.
Ауру белгілері. Ересек балықтар ауырады. Клиникалық белгілері айқын көрінбейді кейбір балықтар да сулыдомбығу байқалады, қабыршағы үрпиеді, көздері бадыраяды. Аурур балықтар анық байқалады белгісіз өледі. Өлген балықтарды сойып жарған кезде ішкі ағзаларда майдың жиналғаны байқалады. Ауру балықтардың бауыры ақшыл-бозғылт кейде сайғыш дақтар көрінеді. Көкбауыры күр тұлғаяды және қанғадалада. Кесіндіде сары жолақтар байқалады.
Патологоанатомиялық зерттеу ауыр түрде науқастанған ақ амурлардың ішкі ағзаларын гистологиялық зерттеуден өткізгенде, бауыр паренхимасының жасушаларының ыдырауы және некроз ошақтары табылады, бүйректің интерстициалды ұлпасында және көкбауыр дацирроидты гранулалардың кинақталуы, сонымен қатар бүйрек түтікшелерінің цирроидты дистрофиясы байқалады. Ауруды анықтау балықты сойған кезде, осы ауруға тән майлы жинақтардың байқалуына және азықтың анализіне негізделе отыра алдын алу шаралары. Тоғанға ақ амурларды салудың қалыпты мөлшерін қадағалау, тағы да ақ амурларға керек табиғи азықтың (жоғары су өсімдіктер өкілі) болуына байланысты, балықтардың тығыздығын реттеу қажет. Табиғи азық жетіспеген жағдайда, әсіресе әр түрлі балықтар жіберілген кезде, тоғанға жаңа шабындық шөбіне нгізеді.
2.4. Авитаминоздар.Салқын тию.Жарақаттар. Асфиксия. Газдық эмболия.
Салқын тию - ол су температурасының едәуір және тез төмендеуінің нәтижесінде пайда болатын балықтардың патологиялық күйі. Егер балықты ол болған судан, 10° с төмен суға ауыстырса онда салқын тию салдарынан өзгерістер болады. ал егер температура айырмашылығы12-15°с немесе одан да жоғары болған кезде, бірінші сеголеткаларда, содан кейін ересек балықтар даестентану байқалады. Салқын тию салдарынан пайда болатын өзгерістер, әсіресе балықтарда қыстақ кезінде, судың температурасы ұзақ уақыт 0,1- 0,2°c болғанда байқалады.
Ауру белгілері. Тері қара түск еніп, қалыпты жылтырау қасиетін жоғалтады, бұлшықеттер жиырылу қасиетінен айрылады. Төменгі температура ұзақ уақыт әсер еткен кезде, балықтардың желбезек аппаратының қызметі өзгереді. Осы кезде кейбір желбезек жапырақшалары ісініп, колба тәрізді пішінге еніп, ақшыл-қызыл түске боялады.
Алдын алу шаралары. Балықтар бар су қоймасында, шаруашылық тоғандарында кенеттен су температурасының төмендеуін болдырмау. Егер көліктік пакеттерде және балықты өсіретін су қоймасында температура едәуір өзгеше болса, температураны теңестіру үшін балықтарды пакетпен су қоймасына салады, содан кейін суға жібереді. Ересек тұқылар үшін температуралық өзгеріс 8°с-ға дейін, ал сеголеткаларга 5-6°с болуы мүмкін. Қыстайтын тоғандарда судың температурасы +1,5°c - дан төмен болмауын қадағалау қажет. Осы мақсатпен су келетін құбырларды қалыңдап жабада, аэрацияны аязды ауада шашу арқылы жүргізбейді. Сонымен қатар тірі балықты тасымалдайтын көліктердегі судың күрт салқындауын болдырмау керек.
.Жарақаттар
Жарақаттар балықтарды көлікпен тасымалдағанда, жыртқыш балықтар, насекомдардың личинкалары, құстар, сүтқоректілер жәнет.б. шабуыл жасағанда, тағы да су қоймасында қатты өсімдіктердің көп болуында, су құрылыстарынан өткенде, су қоймаларында жарылыс жұмыстары жүргізілген кезде пайда болады. Табиғи су қоймаларында балықтар, жасанды жолмен көбейту мен салыстырғанда сирек жарақаталады.
Ауру белгілері. Жарақат түрі оны тигізу типіне байланысты. Балықтарды дұрыс жинақтамаған, аулаған және көлікпен тасымалдаған кезде, олардың қабыршақтары түсіп, жүзу қанаттарының ұштарысынып, дене үстінде жаралар, соғылған жерлер және бұлшық еттердің терең қабаттарында жарақаттар пайда болады. Егер балықтарды тығыз салған болса, олар бір-бір мен және қабырғамен егесіп тері қабаты жарақаттанады, шырышты жоғалтып қанталау байқалады. Егер ұзақ уақыт балықтың денесінің кейбір ... жалғасы
Ветеринария факультеті
Ветеринариялық санитариялық сараптау және гигиена кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы:Жұқпалы емес аурулардың себеп - салдарына қарай және улануларына байланысты балықтарды ветеринариялық сараптау және санитариялық бағалау.
Тобы: ВС-415
Орындаған: Сайлау Тоқжан
Тексерген: Толымбекова Айжамал
Алматы 2021ж.
Жоспары
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Алиментарлы аурулар. Бахтахтың бауырының циррозды дегенерациясы.
2.3. Ақ амурдың зат алмасуының бұзылуы.
2.4. Авитаминоздар.Салқын тию.Жарақаттар. Асфиксия. Газдық эмболия.
III. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
I. Кіріспе
.
Алиментарлы деп жұқпалы емес ауруларды атайды. Олар зат алмасу процесінің бұзылуымен сипатталады. Сапасыз және негізгі қоректі заттардың және витаминдер кетіспеу себебінен туындайды.
Бахтахтың бауырының циррозды дегенерациясы жасанды азықты қолданғанда бахтах өсіретін шаруашылықтарда кеңінен кездеседі. Этиология (аурудың себебі). Ауру бахтах тарды сапасыз, немесе рацио нда майлы азық немесе арт ық тамақтандырғанда байқалады. Табиғи азық беріп немесе д ұрыс және сапалы жасанды азы қпен өсірген б ахтахтарда бауы рдың цирфоидтыдеге нер ациясы болмайды. ауру кө бінесе құбылмалы бах тахта (радужна я форель) кездеседі. Албырттық бас қа түрлері (жылға бахтахы, палия) құбылмалы бахтах пен бі рге өсіргенде ауырмай ды.
Клиникалы қбелгілер. ауру жітіж әне созы лмалытү рдекез десе діж іті түрде балықтарқ араяды, қоректенбейді, таяз суда бір-бірлеп кездеседі, сыртқы тітіркен діргіштерге назара ударма йды. Балықтар өлер алдында тепе-теңдіктенайырыл адыжәне бұранда тәрізді қимылдайды, кейде құрысу байқалады. Желбезектері бозарады, көздері бадырақ болады (экзофтальмия).
II. Негізгі бөлім
2.1. Алиментарлы аурулар
Алиментарлы аурулара лиментарл ыдепжұқпа лыемесауру лардыатайды. Олар заталмасу процесінің бұзы луым енсип атталады. Сапасыз жән енегізгіқ оректізат тардыңжән евита миндеркетіспеу себебі нен туындайды.
Бахтахты ңбауырыныңци ррозд ы дегенерациясы жасанды азықты қолданғанда б ахтах өсіретін шаруашылықтарда кеңінен кездеседі. этиология (аурудыңсебебі). ауру бахтахтарды сапасыз, немесе рационда майлы азықне месе артықтам ақтандырғанда байқалады. Табиғи азық беріп немесе дұрыс және сапалы жасанды азықпен өсірген бахтахтарда бауырдың цирфоидты дегенерациясы болмайды. Ауру көбінесе құбылмалы бахтахта (радужная форель) кездеседі. Албырттық басқа түрлері (жылға бахтахы, палия) құбылмалы бахтахпен бірге өсіргенде ауырмайды.
Клиникалық белгілер. Ауру жіті және созылмалы түрде кездеседі жіті түрде балықтар қараяды, қоректенбейді, таяз суда бір-бірлеп кездеседі, сыртқы тітіркендіргіштер геназар аудармайды. Балықтар өлер алдында тепе-теңдіктен айырылады және бұранда тәрізді қимылдайды, кейде құрысу байқалады. Желбезектері бозарады, көздері бадырақ болады (экзофтальмия). Көшпілік балықтар өлімге шалдығады ең алдымен ірі балықтар өледі. Созылмалы ауру түрінде балықтардың жалын денесінің тұсы және тәртібі өзгермейді. Балықтар қоректеніп, біршама жылжымалы болады. Аурур балықтардың желбезектері анемияға шалдығып ағарады. Балықтар арасында өлім ұзақ уақытқа созылып көпшілікте байқалмайды.
Патологоанатомиялық зерттеу барысында балықтардың жіті түрінде бауырда қатты өзгерістер байқалады. Ол қызыз түстен сары- құм тәріздес немесе мәрмәр түсті болады. Ішкі ағзалар да көп мөлшерде май кездеседі. Ішек қабырғалары солып жұқарады. Қарын бос немесе ішінде ақ, не мөлдір сұйық, кейде кілегей зат болады және қабынады. Аурудың өте ауыр түрінде ішек іріңді кілегейге, ал дене куыстары қызыл түсті сұйыққа толады (30-сурет). Созылмалы түрде ішкі ағзаларда майлар шамалап жиналады немесе болмайды. Өлімге таяу балықтардың өзінде қарын және ішегіндегі аз мөлшерде тамақ кездеседі. Дене қуысында осы ауруға тән транссудат болады.
Алдын алу шаралары. Ауру анықталғанда азықтандыру кезеңінде үзіліс жасайды. Рационнан сапасыз азықтарды алып тастап, оларды жаңа ауланған семіз емес балықпен, немесе ірі қара малдың көкбауырымен, витаминдер қосыпауыстырады. Бахтахтардың бауырында регенерация қабілеті жоғары болады. Егер барлық алдын алу шаралары өз уақытында жүргізілсе, балықтар тез айығады.
30-сурет.
2.2.Ақ амурдың зат алмасуының бұзылуы
Этиология (ауру себебі). Аурудың табиғи азықтың жетіспеу салдарынан, балықтарға тән емес жасанды азықпен азықтандыру болып саналады.
Ауру белгілері. Ересек балықтар ауырады. Клиникалық белгілері айқын көрінбейді кейбір балықтар да сулыдомбығу байқалады, қабыршағы үрпиеді, көздері бадыраяды. Аурур балықтар анық байқалады белгісіз өледі. Өлген балықтарды сойып жарған кезде ішкі ағзаларда майдың жиналғаны байқалады. Ауру балықтардың бауыры ақшыл-бозғылт кейде сайғыш дақтар көрінеді. Көкбауыры күр тұлғаяды және қанғадалада. Кесіндіде сары жолақтар байқалады.
Патологоанатомиялық зерттеу ауыр түрде науқастанған ақ амурлардың ішкі ағзаларын гистологиялық зерттеуден өткізгенде, бауыр паренхимасының жасушаларының ыдырауы және некроз ошақтары табылады, бүйректің интерстициалды ұлпасында және көкбауыр дацирроидты гранулалардың кинақталуы, сонымен қатар бүйрек түтікшелерінің цирроидты дистрофиясы байқалады. Ауруды анықтау балықты сойған кезде, осы ауруға тән майлы жинақтардың байқалуына және азықтың анализіне негізделе отыра алдын алу шаралары. Тоғанға ақ амурларды салудың қалыпты мөлшерін қадағалау, тағы да ақ амурларға керек табиғи азықтың (жоғары су өсімдіктер өкілі) болуына байланысты, балықтардың тығыздығын реттеу қажет. Табиғи азық жетіспеген жағдайда, әсіресе әр түрлі балықтар жіберілген кезде, тоғанға жаңа шабындық шөбіне нгізеді.
2.4. Авитаминоздар.Салқын тию.Жарақаттар. Асфиксия. Газдық эмболия.
Салқын тию - ол су температурасының едәуір және тез төмендеуінің нәтижесінде пайда болатын балықтардың патологиялық күйі. Егер балықты ол болған судан, 10° с төмен суға ауыстырса онда салқын тию салдарынан өзгерістер болады. ал егер температура айырмашылығы12-15°с немесе одан да жоғары болған кезде, бірінші сеголеткаларда, содан кейін ересек балықтар даестентану байқалады. Салқын тию салдарынан пайда болатын өзгерістер, әсіресе балықтарда қыстақ кезінде, судың температурасы ұзақ уақыт 0,1- 0,2°c болғанда байқалады.
Ауру белгілері. Тері қара түск еніп, қалыпты жылтырау қасиетін жоғалтады, бұлшықеттер жиырылу қасиетінен айрылады. Төменгі температура ұзақ уақыт әсер еткен кезде, балықтардың желбезек аппаратының қызметі өзгереді. Осы кезде кейбір желбезек жапырақшалары ісініп, колба тәрізді пішінге еніп, ақшыл-қызыл түске боялады.
Алдын алу шаралары. Балықтар бар су қоймасында, шаруашылық тоғандарында кенеттен су температурасының төмендеуін болдырмау. Егер көліктік пакеттерде және балықты өсіретін су қоймасында температура едәуір өзгеше болса, температураны теңестіру үшін балықтарды пакетпен су қоймасына салады, содан кейін суға жібереді. Ересек тұқылар үшін температуралық өзгеріс 8°с-ға дейін, ал сеголеткаларга 5-6°с болуы мүмкін. Қыстайтын тоғандарда судың температурасы +1,5°c - дан төмен болмауын қадағалау қажет. Осы мақсатпен су келетін құбырларды қалыңдап жабада, аэрацияны аязды ауада шашу арқылы жүргізбейді. Сонымен қатар тірі балықты тасымалдайтын көліктердегі судың күрт салқындауын болдырмау керек.
.Жарақаттар
Жарақаттар балықтарды көлікпен тасымалдағанда, жыртқыш балықтар, насекомдардың личинкалары, құстар, сүтқоректілер жәнет.б. шабуыл жасағанда, тағы да су қоймасында қатты өсімдіктердің көп болуында, су құрылыстарынан өткенде, су қоймаларында жарылыс жұмыстары жүргізілген кезде пайда болады. Табиғи су қоймаларында балықтар, жасанды жолмен көбейту мен салыстырғанда сирек жарақаталады.
Ауру белгілері. Жарақат түрі оны тигізу типіне байланысты. Балықтарды дұрыс жинақтамаған, аулаған және көлікпен тасымалдаған кезде, олардың қабыршақтары түсіп, жүзу қанаттарының ұштарысынып, дене үстінде жаралар, соғылған жерлер және бұлшық еттердің терең қабаттарында жарақаттар пайда болады. Егер балықтарды тығыз салған болса, олар бір-бір мен және қабырғамен егесіп тері қабаты жарақаттанады, шырышты жоғалтып қанталау байқалады. Егер ұзақ уақыт балықтың денесінің кейбір ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz