Синтетикалық пиретроидтар

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Жоспары
І Кіріспе
II Негізгі бөлім
2.1. Пиретириндер
2.2. Синтетикалық пиретроидтар
III Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Топтың жалпы сипаттамасы:
Жәндіктерді жою үшін далмат немесе Кавказ түймедақ гүлдерінің ұнтақ түрінде пиретроидтерді қолдану біздің дәуірге дейін белгілі болды. Ho химиялық құрылымы XX ғасырдың ортасында ғана орнатылған. Пиретрум - "парсы ұнтағы", ол жәндіктерге тез әсер ететін және адам үшін зиянсыз ең жақсы препараттардың бірі болып саналады. Бір-біріне жақын алты химиялық заттар: пиретрин-1, пиретрин-2, циперин-1, циперин-2, жасмолин-1 және жасмолин -- 2, бір атаумен біріктірілген пиретрин. Бұл қосылыстар белсенді Инсектицидтер. Олар жәндіктердің ағзасына оңай еніп, олардың салдануы мен өлуін тудырады. Алайда сублетальдық дозаларды алу кезінде салданған жәндіктер "сауығуы" және қалыпты тіршілік әрекетін қалпына келтіруі мүмкін. Пиретриндердің кемшілігі-ауада олар тез белсендіріледі және сілтілермен оңай гидролизденеді.
Қазіргі уақытта табиғи қосылыстардың аналогтары -- қазіргі уақытта өндірісі жылына 3000 тоннадан асатын синтетикалық пиретроидтер қарқынды зерттелуде. Бұл топтағы заттардың басты артықшылығы олардың жоғары инсектицидтік белсенділігі, айқын селективтілігі кезінде ФОС-тың таңдаулылығынан көп есе асып түседі.
Синтетикалық пиретроидтерден перметрин, циперметрин және олардың бутокс, фенвалерат және басқалар үшін ең уытты болып табылады.
Бірінші ұрпақ пиретроидтері (аллетрин және табиғи қосылыстарға жақын басқа да заттар), екінші ұрпақ -- хризантем қышқылының туындылары (римметрин, неопинамин және басқалар), үшінші ұрпақ -- перметрин, циклопропанкарбон, изовалериан қышқылдарының эфирлері (перметрин, циперметрин, фенвалерат, дельтаметрин).
Ең тиімді пиретроидтер молекуласында 2 немесе 3 ассиметриялық көміртекті Атом бар, соның салдарынан олардың синтезі кезінде тиісінше 4 немесе 8 изомер пайда болады. Дегенмен, жоғары инсектицидтік белсенділігі, әдетте, 1 немесе 2 изомер бар.

Пестицидтерде метаболизм реакцияларынан белгілі: гидролиз, тотығу, қалпына келтіру және т.б. гидролиз жылдамдығы және пиретроидтің изомерлік құрамы негізінен сүтқоректілер үшін оның жіті уыттылығын анықтайды. Транс-изомерлер цис-изомерлерге қарағанда тезірек гидролизденеді, сондықтан аз улы. Альфа-циан-топты енгізу уыттылықты арттырады, өйткені эфир гидролизі баяулайды.
Сонымен қатар, көптеген синтетикалық пиретроидтердің жетіспеушілігі акарицидтік әсердің болмауы болып табылады (олардың кейбіреулерінде осындай бар екендігі туралы деректер болса да), осыған байланысты фосфорорганикалық инсектицидтермен бірге пиретроидтерді қолдану ұсынылған. Осы топтың тағы бір кемшілігі -- гидробионттар үшін жоғары уыттылық, алайда тиісті сақтық шараларын сақтау кезінде балықтарға зиянды әсер етуден аулақ болуға болады.
Сонымен қатар, зиянды жәндіктер синтетикалық пиретроидтерге төзімділікке тез ие болады, соның салдарынан осы инсектицидтерді қолдану басқа химиялық қосылыстарды пайдалану арқылы кезектестіру қажет. Бірінші және екінші ұрпақтағы пиретроидтердің теріс қасиеті-олардың аз фотостабильділігі.
Ағзаға әсер ету механизмі бойынша буынаяқтық пиретроидтерді күшті әсер ететін нейротропты ядроларға жатқызуға болады, және де олардың әсері төмен температураларда байқалады. Олар негізінен нервтердің қабықтарына әсер ететіні анықталды, ал жоғары температура кезінде буынаяқтылар ағзасындағы алмасу процестерінің жоғары белсенділігі заттардың тез ыдырауына ықпал етеді, олардың әсерін әлсіретеді. Буынаяқтылардың салдануы нервтің тікелей бұғатталуымен байланысты, алайда кейбір жағдайларда температураның жоғарылауы кезінде бұл әсерді қайтарамыз.
Буынаяқтыларда улану белгілері бойынша пиретроиды екі түрге бөледі.
Бірінші типті пиретроидтердің әсері (аллетрин, неопинамин және т.б.) буынаяқтылар белсенділігінің жоғарылауына, треморға, қозғалыстардың дискоординациясына және параличке (нокдаунға) әкеледі. Екінші типті препараттар (дельтаметрин, циперметрин және т.б.) мембрананың баяу деполяризациясын және нерв ұшуларын, нерв өткізгіштігінің кейінгі блокадасын тудырады, бұл параличпен сүйемелденеді. Екінші типті препараттар бірінші типті пиретроидтермен салыстырғанда біршама баяу әрекет етеді.
Синтетикалық пиретроидтердің негізгі биологиялық қасиеттері::
- шағын дозада буынаяқтылардың көптеген түрлеріне тиімді инсектицидтік әрекет;
- тіпті сублетальды дозада тез және терең парализациялық әрекет (нокдаун);
- бірқатар қол жетімді арзан заттардың әрекетін күшейту қабілеті (ФОС).
Жылытқыштар үшін синтетикалық пиретроидтердің уыттылық дәрежесі жалғыз емес. Жылытқыштарда пиретроидтермен улану симптомдарының сипаты бірдей емес және уыттылық дәрежесі сияқты, қосылыстардың қандай түріне (транс - немесе цис -) байланысты болады. Осылайша, цис-изомермен (цисметрин) салыстырғанда биоресметриннің транс-изомерінің уыттылығы едәуір төмендеу бірінші ОЖЖ-де әлсіз әсерімен түсіндіріледі. Транс-изомер мидан цисметринге қарағанда әлдеқайда жылдам шығарылады.
Сүтқоректілерге улы әсердің сипатына байланысты пиретроидтерді цисметрин және детальметрин топтарына бөледі.
Цисметрин тобының пиретроидтерімен улану үшін сыртқы тітіркендіргіштерге сезімталдықтың жоғарылауы, Арқаның қисаюы, жайылған тремор, бұлшықет контрактуралары мен құрысулар, ал дельтаметрин тобы үшін -- саливация, шайнау қозғалысы, тремор, гиперактивтілік, бұлшық еттердің қысқаруы, құрысулар тән.
Ақ егеуқұйрықтардағы тәжірибеде пиретроидтер тағам арнасы арқылы түскенде және теріге жағылғанда бауырдың функционалдық жай-күйінің бірқатар көрсеткіштерінің өзгерістері анықталды (пераминирлеу ферменттерінің белсенділігі, сілтілі фосфатаза, бауыр және қан сарысуының холинэстераздары, жалпы ақуыз және несепнәрдің құрамы), олар осы топтағы препараттардың гепатоуыттылығын куәландырады.
Кейбір препараттар айқын жергілікті тітіркендіргіш (децис, амбуш) және тері-резорбтивті (децис) әсер етеді.
Синтетикалық пиретроидтермен улану кезіндегі алғашқы көмек және емдеу.
Антидотқа қарсы терапия құралдары жоқ. Емдеу симптоматикалық жалпы күшейтетін заттарды қолдана отырып жүргізіледі.
Алғашқы көмек жұмыс берушілердің өздері жүзеге асыра алатын іс-шараларды қамтиды. Интоксикацияның алғашқы белгілері (бас ауруы, бас айналуы, жүрек айнуы, жалпы әлсіздік және т.б.) пайда болған адамдарды дереу жұмыстан шығарып, ластану аймағынан шығарып, ластанған және қысылған киімдерден босату керек. Пестицидтің теріге тиген кезде оны мақтамен немесе матамен алып тастау керек, содан кейін бұл жерді сабынмен немесе әлсіз сода ерітіндісімен сумен жуу керек. Көзге түскен кезде-сумен, 2-3% ас сода немесе бор қышқылының ерітіндісімен (бір стақан суға 1 шай қасық) бірден мұқият және мол жуыңыз. Кезінде босаңсыған дем беру понюхать мүсәтір спирті. Ағзаға азық-түлік каналы арқылы түскен кезде зардап шеккенге активтендірілген көмірі бар немесе күйдірілген магнезиясы немесе басқа да адсорбенттері бар бірнеше стақан (жақсырақ жылы) су ішу керек, содан кейін жұтқыншақтың артқы қабырғасын тітіркендіріп құсу керек. Бұл препаратты ағзадан толық алып тастау үшін бірнеше рет қайталаңыз, содан кейін 2 қасық белсендірілген көмірмен стақан су ішу керек, содан кейін тұзды ішетін (20 г глаубер тұзы немесе жарты стакан суында күкірт қышқылы магнезиясы). Әлсіз кастор майы ретінде беруге болмайды.
Алғашқы көмек көрсетілгеннен кейін зардап шегушіні ауруханаға жеткізу керек.
Синтетикалық пиретроидтермен жұмыс істеуге жүкті және бала емізетін әйелдер, 18 жасқа толмаған жасөспірімдер жіберілмейді.
Жұмыс орындарында жеке гигиена ережелерін қатаң сақтау керек. Препараттармен жұмыс істеу ұзақтығы тәулігіне 6 сағаттан аспауы тиіс.
Жұмыстан кейін қолғапты шешпей, арнайы киім мен қорғау құралдарын шешіп, содан кейін қолғапты сабынмен жуып, залалсыздандыратын ерітіндіде (3-5% кальцийленген сода ерітіндісі, 0,5% марганец қышқылды калий ерітіндісі немесе 3-5% хлорамин ерітіндісі) шайып, содан кейін ағынды суда жуып, қолдан шешу керек. Сонымен қатар, бетті сумен жуып, аузын шаю қажет.
Препаратпен ластанған ыдысты 5-6 сағат 3-5% кальцийленген сода ерітіндісімен толтырып залалсыздандырады, содан кейін сумен жуады. Препараттардың қалдықтарын 5% күйдіргіш сілті ерітіндісімен немесе сөндірілген немесе хлорлы әктің Сулы суспензиясымен (судағы суспензия 1:3) залалсыздандырады. Пестицидтің залалсыздандырылған қалдықтары мен жуынды сулар ыдыстар мен Арнайы киімдерді өңдегеннен кейін сумен жабдықтау көздерінен және мал жаю орындарынан тыс орналасқан тереңдігі 0,5 м кем емес шұңқырға құйып, содан кейін қазады.
Перметрин (анометрин, амбуш, висметрин, эксмин, талкорд, паунас, перол) -- ашық майлы сұйықтық немесе әлсіз иісі бар кристалдар. Балқу температурасы 34-39°С, қайнау температурасы 200°С 1,33 Па (0,01 мм.С.) кезінде. - құжат). Суда ерігіштігі-10 мгкг, органикалық еріткіштердің көпшілігінде жақсы ериді. Техникалық препарат құрамында 2:3 қатынасында цис және транс - изомерлер қоспасы, сондай-ақ әр түрлі қоспалардың 10% бар. Препарат орташа уыттыға жатады, орташа кумуляцияға ие (к-3,8), орташа айқын жергілікті тітіркендіргіш әсерге ие, тері арқылы өтеді және әлсіз аллерген болып табылады.
Перметриннің және оның әр түрлі препаративтік формаларының уытты қасиеттерін зерттеу кезінде уланудың мынадай көрінісі анықталды: орталық және перифериялық нерв жүйесінің зақымдануы -- тремор, қозғалыс үйлесімінің бұзылуы, клиникалық-токсикалық құрысулар, артқы қолдың парезі. Патоморфологиялық зерттеулерде мыналар анықталды: орталық жүйке жүйесінің әртүрлі бөлімдерінде және ішкі мүшелерде тамыр бұзылулары, бас миындағы, бауырдағы, бүйректегі дистрофиялық өзгерістер.
Перметрин фос және карбаматты қосылыстарға қарағанда, кейбір жәндіктерге қарсы байланыс әсерінің инсектицид ретінде қолданылады. Имаго, жұмыртқа және әсіресе дернәсілдерге әсер етеді. Су мен топырақтағы қатқыл.
М. А. Силицкий және т.б. тәжірибелерде перметрин мен сумитин ацетон ерітінділері түріндегі бөлме шыбындарына қатысты инсектицидтік белсенділікке ие, 30-40 есе артық неопинамин мен тетраметрин препараттарынан асып кеткен. Аэрозоль камерасының таза беттеріндегі перметриннің қалдық инсектицидтік әсері ұзақ уақыт сақталды, ол неопинаминнің қалдық әсерінен едәуір асып түседі.
1% су эмульсиясын салыстырмалы зерттеу кезінде 40-60 млм2 концентрациядағы перметрин, ровикурт, цимбуш және изатрин өңдеуден кейін 7 күн ішінде имаго қой қой қойының өлгенін атап өтті. С. Н. Луцук амбуш пен цимбуш концентрациясының 0,1% - да 15 күн ішінде акарицидтік белсенділікті сақтағанын анықтады, бірақ бұл ретте буынаяқтылардың 100% өлімі байқалған жоқ.
Перметрин ветеринарлық тәжірибеде қолдану үшін ұсынылған қазіргі уақытта шығарылатын инсектицидтік препараттардың едәуір санына кіреді.
Препаратты шет елдік фирмалар мен отандық өнеркәсіпте 25-59% к.э., 25% С. П., 25% микрокапсулирленген эмульсия (кьюдос), 5% УМО ерітіндісі, дуст және басқа да препараттық формалар түрінде шығарады.
Риапан-дуст. Құрамында 0,5% перметрин бар, блох, клоп, тарақандарға қарсы күрес үшін қолданылады. Дуст шығын нормасы-10-15 г м2.
Ампулалардың ішіндегісі 100 мл суға ерітіледі және 40% қант қалдықтарын қосады. Сұйықтықты шыбын шоғырлану орнына қылқаламмен жағады. Шығыс нормасы -- 50 м2-ге 100 мл.
Рибор. Құрамында 0,25% перметрин және 50% бор қышқылы бар ұнтақ. Жәндіктермен күресу үшін 3-5 г м2 есебімен пайдаланылады.
Инсорбцид МП. Құрамында 0,5% перметрин және бор қышқылы бар ұнтақ. Блох, клоп және таракандарға қарсы күрес үшін қолданылады. Препаратты жәндіктер мекендейтін жерлерге салады. Шығын нормасы 2,5-10 гм2.
Перол, рубезоль, амизоль, пермен-баллончиктердегі аэрозольды препараттар. 0,5-2% перметрин және пропелент ретінде пропан мен бутан немесе А. маркалы 11-12 хладон қоспасы бар. Перол, сонымен қатар, 5% эмульсия концентраты түрінде шығарылады. Вольфартты шыбын құртымен сақталған жараларды өңдеу үшін 1:5 араластыру кезінде перолдың Сулы эмульсиясын қолданды, және личинкалардың механикалық жойылуынсыз миазды бір рет өңдеу кезінде препарат 100% құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт құрт
Перметриннің негізінде отандық кәсіпорындар мен шетелдік фирмалар көптеген лосьондар шығарады, олар ветеринарлық тәжірибеде құлаққа, бүрге және басқа да эктопаразиттерге қарсы қолданылады.
"Перфолон", "Азудин", "Креффи". Лосьон үй жануарларының жүніне денесінің беті 2-3 млдм2 есебінен жағылады, теріге сәл жылтыратады. 20 минуттан кейін құрал ылғалды тампонмен жойылады.
Миатрин сериясы II-1% перметрин ерітіндісі. Препарат жоғары терапиялық әсерге ие (и. э. 89,0-90,6%). Оны жануарға 4 мл есебімен жұмсайды.
Деликс-пурон-әсер етуші зат ретінде 0,45% перметрин, изопропил спирті және полиэтиленоксиді бар инсектоакарицидті препарат. Бұл ашық сары сұйықтық. Жарамдылық мерзімі дайындалған күннен бастап 2 жыл, 4° - ден 35°С-ге дейінгі температурада сақталады. Мысықтар мен иттерде паразиттелетін саркоптоидты кенелерге, құлындарға, бүрге және власоедтерге қатысты белсенді. Бұл жылы қанды жануарлар үшін уыттылығы аз. Ұсынылған дозаларда тітіркендіргіш және сенсибилизациялайтын әсер етпейді. Препаратты (жануардың салмағы 2 млкг есебінен) арқаға омыртқа бағанасының бойымен, теріге сәл күңгірт етіп жағады.
He жүкті және бала емізетін аналықтарға, сондай-ақ 2 айлық жасқа дейінгі күшіктер мен котяттарға деликс-пуронды қолдануға рұқсат етіледі. Өңдеуден кейін 10-12 сағат ішінде жануарларды кішкентай балаларға үтіктеуге және түсіруге болмайды.
Деликс-пурон препаратымен жұмыс істегенде резеңке қолғапты пайдалану керек.
Таза пурон. Белсенді зат ретінде 0,5% перметрин, изопропил спирті және полиэтиленоксиді бар. Препараттың жарамдылық мерзімі-дайындалған күннен бастап 18 ай.
Препарат мысықтар мен иттерде паразиттік саркоптоидты кенелерге, құлындарға, бүрге және власоедтерге қатысты белсенді. Бұл жылы қанды жануарлар үшін уыттылығы аз. Таза пуронды деликс-пурон және сол сақтық сияқты қолданады.
"Чистотел-зоошампунь" -құрамына 0,4% перметрин және беттік белсенді заттар кіреді. Сыртқы түрі бойынша бұл инсектицидті жуғыш зат-ашық сары түсті біртекті мөлдір сұйықтық.
Препаратты сумен кез келген қатынаста араластырады, полимерлі құтыға 150 және 200 мл-ден өлшеп оралған күйінде шығарылады. Препарат ішек-контактілі әсерінің тиімді инсектицидтік құралы болып табылады, бүрге, құлаққа және власоедтерге қатысты белсенді, жылытқыштар үшін аз уыттандырылған.
Жануардың тері-түкті қабатын өңдеу алдында жылы сумен мол суланады, содан кейін шырышты қабықтарға түспестен, мол көбік алғанға дейін жануардың 1 кг салмағына 0,5-1,0 мл есебімен шампунь жағады. 5-7 минуттан кейін сусабын жылы сумен мұқият жуылады, жүнді тарақпен тарайды және кептіреді.
"Девон" және "Рекс" сусабындарында 0,2% синтетикалық пиретроид перметрин және беттік белсенді заттардың сулы ерітіндісі бар. Сыртқы түрі бойынша "Девон" -- мөлдір, ашық-сары түстен қоңыр түске дейін сұйықтық, ал "Рекс" -ашық-жасыл түсті жабысқақ дисперсті масса. Препараттар сумен оңай араласады және жануардың 1 кг салмағына 0,5-1,0 мл дозада қолданылады. Қолдану, сақтау технологиясы және сақтық шаралары жоғарыда сипатталған зоошампунь сияқты.
Сонымен қатар, "Химпром" Волгоград ақ перметрин негізінде эктопаразиттермен және бірінші кезекте қойдың псороптозымен күресу үшін келесі препараттар шығарады:
"Тұзік"Зоошампунь. Әлсіз хош иісті иісі бар қызғылт сары түсті біртекті сұйықтық (кез келген қатынаста сумен араласады), құрамы 2,5% перметрин. Толтырғыш ретінде косметикалық шампунь қолданылады. Препарат орташа уыттылықпен жылытқышты жануарларға жатады, кумуляциясы нашар (к-8,5), гепатотоксикалық әсері жоқ.
Зоошампунь" Тузик " демодекозды және басқа эктопаразитоздарды емдеу және алдын алу үшін қолданылады. Ол үшін 30-40 мл Сусабын малдың суланған жүніне құйып, жақсы жуады, ал 3-4 сағаттан кейін мұқият жуылады. Өңдеу 10 күннен кейін қайталанады.
Өңделген жануарлардың жүнінде перметриннің құрамын зерттеу мысықтарда 10 тәуліктен кейін оның деңгейі 23,3 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.