Шаруашылық серіктестік түсінігі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

Ш. ЕСЕНОВ АТЫНДАҒЫ КАСПИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ

«Бизнес және құқық» факультеті

«Құқықтану» кафедрасы

Курстық жұмыс

Пәні: Азаматтық құқық

Тақырыбы: Шаруашылық серіктестіктер - азаматтық құқықтық субъектісі ретінде

Орындаған: ЮП-19-5 тобының студенті

Жолдасқалиева Альмира

Рецезент: аға оқытушы

Орамахова М.

Ақтау 2020

ЖОСПАР

КІРІСПЕ . . . 3

1. ШАРУАШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕР . . . 5

1. 1 Шаруашылық серіктестік түсінігі . . . 5

1. 2 Шаруашылық серіктестігінің негізгі ережесі . . . 8

2. ШАРУШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕРДІҢ ТҮРЛЕРІ . . . 11

2. 1 Шаруашылық серіктестіктердің түрлері туралы түсінік . . . 11

2. 2 Шаруашылық серіктестіктердің құқықтары мен міндеттері . . . 18

2. 3 Шаруашылық серіктестіктерді тоқтату . . . 22

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 27

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 30

КІРІСПЕ

Курстық жұмыстың жaлпы сипaттaмaсы. Шaруaшылық сeріктeстіктeр бiрлeскeн кәсіпкeрлiктi ұйымдaстырудың көнe нысaндaрының бiрi бoлып тaбылaды. Сoнымeн бiргe, Рeсeйдегi сeрiктeстiктeрдiң құқықтық жaғдaйы уaқыт өтe келe өзгeрдi. Сeрiктeстiктeрдiң құқықтық жaғдaйындaғы мұндaй өзгeрiстeр көбiнeсe зaң шығaрушы қaбылдaғaн құқықтық дoктринaмен aнықтaлды. Қaзaқстaнның рeвoлюцияға дeйiнгi Зaңындa жәнe НЭП кeзiндe экoнoмикaлық серіктестіктер зaңды тұлғaлaр рeтiндe тaнылды, бұл кoнтинeнтaлды құқықтық дoктринaның сaбaқтacтығы турaлы aйтты. ХХ ғaсыpдың 90-жылдaрының бaсындa Қазақстaндa тoлық сeрiктecтiктeр зaңды тұлғaлaр рeтiндe тaнылмaды, aл 1994 жылы Қaзaқстaн Рeспубликacының Азaмaттық кoдeкciнiң eнгiзiлуiмeн тoлық жәнe сeнім сeріктeстіктeрі қaйтaдaн зaңды тұлғaлaр рeтіндe тaнылa бaстaды.

Курстық жұмыстың мақсаты. Уaқыт өтe кeлe мeмлeкeттiң экoнoмикaлық сeрiктeстiктeргe дeгeн көзқарaсы мұндaй ұйымдық-құқықтық фoрмaның өзeктiлiгiн жәнe oны зeрттeу қaжeттiлiгiн көрсeтeдi. Рeвoлюцияғa дейiнгi Рeсeйдe сeрiктeстiктeр жeкe тұлғaлapды кoммерциялық aйнaлымғa тaртудың нeгiзгi ұйымдacтырушылық жәнe құқықтық ныcaндaры рeтіндe қaрaстырылды. Бұл көзқaрac ХХ ғaсыpдың 20-30-шы жылдaры, сoғыcтaн кeйiн жoйылғaн экoнoмикaны қaрқынды қалпынa кeлтiру қaжeт бoлғaн кeздe iшiнaрa сaқтaлды. ХХ ғacыpдың 30-шы жылдaрынaн бaстaп 90-шы жылдaрының бaсынa дeйiнгi кeзeңдe Рeсeйдeгi экoнoмикaлық сeрiктeстiктeр iс жүзiндe қoлдaнылмaды, өйткeні oлaрды қoлдaну мүмкiндiгi әртүрлi мeмлeкeттiк экoномикaлық ұйымдaрдың экoнoмикaлық сaлaсынa мoнoпoлиялық қaтыcумeн aлмaстыpылды. Рeсeйдeгi рeфopмaлapдың бaстaлуымeн, 90-жылдapдың бacындa, нaрықты қaлыптaстыpу қaжeттiлiгi қaйтaдaн пaйдa бoлды, бұл бiрлeскeн кәсiпкeрлiктi жүргiзудiң қoлдaныcтағы ұйымдық-құқықтық ныcaндapын тoлықтыру қaжeттiлігiн тудырды. Шaруaшылық сeрiктестiктeр дәстүрлi түрдe жeкe тұлғaлaрды кәсіпкeрлiк қызмeткe тaртудың бaстaпқы нысaндаpы рeтiндe қaрaстыpылды жәнe олapдың бұл түciнiгiн 1994 жылғы Рeсeй Фeдeрaцияcының Азaмaттық кoдeксi рaстaды, oндa экoнoмикaлық сepiктeстiктeр әдeттe Азaмaттық кодeкстe кoммeрциялық қызмeттi жүзeгe aсыpудың ұйымдық-құқықтық ныcaндaрының тiзiмiн aшaды.

Курстық жұмыстың міндеті. Жоғарыдa көрсeтiлгeн кeзeң iшiндe шaруaшылық сeрiктeстiктeрдiң құқықтық жағдайын реттейтін заңнаманың тұрақсыздығы өз кезегінде серіктестіктерді теориялық зерттеудің өзекті қажеттілігін тудырды. Соңғы уақытта шаруашылық серіктестіктердің құқықтық жағдайының өзгеруі олардың кәсіпкерлер арасында танымал болуына ықпал

етпейді және оларды түсінудегі түсініксіздікке әкеледі. Шаруашылық серіктестіктердің құқықтық жағдайын реттейтін заңнаманың айтарлықтай өзгеруі олардың дамуына және кәсіпкерлердің кеңінен қолданылуына ықпал етпейді, бұл Ресей үшін нарықтық экономика елдерімен салыстырғанда ерекше, онда серіктестіктер дәстүрлі түрде бірлескен кәсіпкерлікті бастапқы ұйымдастырудың ең көп қолданылатын нысандарының бірі болып табылады. Халықтың қалың жіктерін шаруашылық серіктестіктерге қатысу арқылы кәсіпкерлік қызметке тарту неғұрлым өркениетті нарық құруға да ықпал етеді, өйткені салымшыларды (сенім білдірушілерді) қоспағанда, серіктестіктерге қатысушылар серіктестік міндеттемелері бойынша өздерінің барлық мүлкімен ортақ субсидиарлық жауаптылықта болады, сол арқылы осындай нарықтың үлкен тұрақтылығына ықпал етіп, тұтынушылардың да, серіктестердің де сенімін оятады.

Курстық жұмыстың құрылымы. Шаруашылық серіктестік - азаматтық құқықтың субъектісі ретінде тақырыбына жазылған курстық жұмыс кіріспе, екі бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1. ШАРУАШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕР

1. 1 Шаруашылық серіктестік түсінігі

Шаруашылық серiктестiктерi толық серiктестiк, сенiм серiктестiгi, жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк, қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiк нысанында құрылуы мүмкiн. Шаруашылық серіктестіктігі дегеніміз - ол жарғылық капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарына (үлесiне) бөлiнген, өз қызметiнiң негiзгi мақсаты пайда түсiру деп есептелетiн және заңды тұлға болып табылатын коммерциялық ұйым шаруашылық серiктестiгi болып танылады. Қазақстан Республикасының шаруашылық серіктестіктері туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, Қазақстан Республикасы шаруашылық серіктестіктері туралы заңынданан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. Сонымен қатар, шаруашылық серіктестіктері өзінің заңы актілеріне сәйкес екі түрге бөлінеді. Ол: толық серіктестігі және сенім серіктестігі болып екі түрге бөлінеді. Толық серiктестiктiң мүлкi жеткiлiксiз болған жағдайда қатысушылары оның мiндеттемелерi бойынша өзiне тиесiлi барлық мүлкiмен ортақтасып жауап беретiн шаруашылық серiктестiгi толық серiктестiк деп танылады.

Шаруашылық серіктестіктер бірлескен кәсіпкерлікті ұйымдастырудың көне нысандарының бірі болып табылады. Сонымен бірге, Ресейдегі серіктестіктердің құқықтық жағдайы уақыт өте келе өзгерді. Серіктестіктердің құқықтық жағдайындағы мұндай өзгерістер көбінесе заң шығарушы қабылдаған құқықтық доктринамен анықталды. Қазақстанның революцияға дейінгі Заңында және НЭП кезінде экономикалық серіктестіктер заңды тұлғалар ретінде танылды, бұл континенталды құқықтық доктринаның сабақтастығы туралы айтты. ХХ ғасырдың 90-жылдарының басында Қазақстанда толық серіктестіктер заңды тұлғалар ретінде танылмады, ал 1994 жылы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің енгізілуімен толық және сенім серіктестіктері қайтадан заңды тұлғалар ретінде таныла бастады. Егер құрамында ең болмағанда бiр толық серiктес пен бiр салымшы қалса, сенiм серiктестiгі сақталады. Сенiм серiктестiгiнде қалған толық серіктестер соңғы салымшы шыққан мезеттен бастап алты айдың iшiнде немесе серiктестiкте қалған салымшылар соңғы толық серiктес шыққан мезеттен бастап алты айдың iшiнде серiктестiктi сақтап қалу мақсатында онда жоқ салымшылар немесе толық серiктестер ретiнде серiктестiкке жаңа қатысушылар қабылдауға құқылы. Бұл жағдайда, сол сияқты толық серiктестер немесе салымшы азаматтар сенiм серiктестiгiн толық серiктестiк етiп қайта құруға құқылы болып танылады.

Заңнамада "шаруашылық серіктестік" ұғымының арнайы анықтамасы жоқ,

бірақ онда шаруашылық серіктестіктер мен қоғамдардың бірлескен анықтамасы

бар. Жарғылық капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) үлесіне (салымдарына) бөлінген корпоративтік коммерциялық ұйым шаруашылық серіктестік болып табылады. ("Коммерциялық шаруашылық серіктестіктер" деген сөзді пайдалану артық болып табылады, өйткені кез келген шаруашылық серіктестік "анықтамасы бойынша"коммерциялық болып табылады) .

Коммерциялық емес ұйымдар болып табылатын заңды тұлғалар жылжымайтын мүлік иелері серіктестіктерінің ұйымдық-құқықтық нысандарында құрылуы мүмкін, оларға соның ішінде тұрғын үй иелері серіктестіктері де жатады.

Шаруашылық серіктестіктер мен қоғамдар, өндірістік кооперативтер, шаруа (фермер) қожалықтары, шаруашылық серіктестіктер, мемлекеттік және муниципалдық унитарлық кәсіпорындар ─ бұл коммерциялық ұйымдар болып табылатын заңды тұлғалар құрылуы мүмкін әртүрлі ұйымдық-құқықтық нысандар.

Құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдары есебінен құрылған, сондай-ақ қызмет процесінде өндірілген және сатып алынған шаруашылық серіктестіктерінің мүлкі меншік құқығымен шаруашылық серіктестіктерге тиесілі болады.

Шаруашылық серіктестіктердің 2 түрі бар:

1. толық серіктестіктер;

2. сенім серіктестігі (сенім) .

Толық серіктестік-қатысушылары (толық серіктестері) серіктестік атынан кәсіпкерлік қызметпен айналысатын және оның міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлікпен зиян келтіру тәуекелін көтеретін серіктестік. Толық серіктестіктер бірнеше қатысушылар (толық серіктестер) арасындағы шарт негізінде пайда болады, олар тек кәсіпкерлер - жеке және ұжымдық бола алады. Шығындарды алған жағдайда толық серіктестіктің қатысушылары өз салымдарын ғана емес, сонымен қатар басқа да ақшалай жинақтарын (жылжымайтын мүлік, көлік құралдары және т. б. ) жоғалтуы мүмкін. )

Серіктестіктің жалғыз құрылтай құжаты құрылтай шарты болып табылады. Оған толық серіктестер қол қоюы керек және келесі ақпаратты қамтуы керек: серіктестіктің атауы (фирмалық атауында "Толық серіктестік" немесе "сенім үстіндегі Серіктестік" ("Сенім серіктестігі") деген сөздер, сондай-ақ барлық толық серіктестердің не "және компания"деген сөздермен бір немесе бірнеше адамның есімдері (атаулары) болуға тиіс. Егер салымшының аты бренд атауына енгізілсе, ол толық серіктес болады) ; серіктестіктің орналасқан жері; серіктестік қызметін басқару тәртібі; қатпар капиталының мөлшері мен құрамы, серіктестікте сенім-салымшылар-қатысушылар енгізетін салымдардың жиынтық мөлшері; толық

серіктестердің әрқайсысының үлестерінің мөлшері мен өзгеру тәртібі; толық серіктестердің және қатысушы салымшылардың салымдардың мөлшері, құрамы және тәртібі және осы тәртіпті сақтау үшін жауапкершілік.

Толық серіктестікті сипаттайтын негізгі ұғымдардың бірі-жиналмалы капитал. Ол серіктестік құрылтайшыларының өз салымдарын енгізуі нәтижесінде құрылады және оның бастапқы кезеңдегі мөлшері ұйымның қаржылық мүмкіндіктерін анықтайды. Қатысушылар салымдарының арақатынасы серіктестіктің пайдасы мен залалын бөлуді, сондай-ақ қатысушылардың серіктестіктен шыққан кезде мүліктің бір бөлігін немесе оның құнын алу құқығын анықтайды. Серіктестіктің жиналмалы капиталына салым ақша, бағалы қағаздар, басқа заттар немесе ақшалай бағасы бар мүліктік құқықтар болуы мүмкін. Бағалау құрылтайшылардың (қатысушылардың) келісімі бойынша жүргізіледі. Серіктестік мемлекеттік тіркелген кезде қатысушы өз салымының кемінде жартысын - қатпарлы капиталға, қалған бөлігін құрылтай шартында белгіленген мерзімдерде енгізуге міндетті. Құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдары есебінен құрылған, сондай-ақ серіктестік өз қызметі процесінде өндірген және сатып алған мүлік оған меншік құқығымен тиесілі болады.

Серіктестікке қатысушылардың міндеттері: толық серіктестер серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің барлық жеке мүлкімен жауапты болады;

толық серіктес бірнеше серіктестікте ұқсас сапада бола алмайды;

егер құрылтай шартында өзгеше көзделмесе, әрбір толық серіктес Серіктестік атынан әрекет етуге құқылы; толық жолдастың қалған толық серіктердің келісімінсіз серіктестік қызметінің мәнін құрайтындармен біртектес мәмілелерді өз мүдделері үшін өз атынан жасауға құқығы жоқ.

Толық серіктестіктің қызметін басқару барлық қатысушылардың жалпы келісімі бойынша жүзеге асырылады; әрбір қатысушының, әдетте, бір дауысы болады (сонымен бірге құрылтай шартында өзгеше тәртіп, сондай-ақ көпшілік дауыспен шешім қабылдау мүмкіндігі көзделуі мүмкін) .

Сенім серіктестігі (Сенім серіктестігі) - толық серіктестерімен (өз мүлкімен жауап беретін) қатар серіктестіктің кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруына қатыспайтын және өздері енгізген салымдар шегінде залалдар тәуекелін көтеретін бір немесе бірнеше қатысушы-салымшылар (сенім білдірушілер) болатын серіктестік. Егер сенім серіктестігіне екі немесе одан да көп қатысушы толық жауапкершілікпен қатысса, олар қоғамның борыштары бойынша ортақ жауапкершілікте болады. Мұнда білім беру мен жұмыс істеудің негізгі принциптері толық серіктестікпен бірдей: бұл жиналмалы капиталға да, толық серіктестердің жағдайына да қатысты. Басқару тәртібі де толық серіктестікте қабылданғанға толығымен ұқсас, тек сенім білдірушілер серіктестіктің істерін басқару және

жүргізу жөніндегі толық серіктестердің іс-әрекеттеріне қандай да бір жолмен араласуға құқығы жоқ, бірақ олар сенімхат бойынша оның атынан әрекет ете алады. Командисттің жалғыз міндеті - жиналмалы капиталға үлес қосу. Бұл оған жинақталған капиталдағы үлесіне сәйкес келетін пайданың бір бөлігін алу, сондай-ақ жылдық есептермен және баланстармен танысу құқығын қамтамасыз етеді.

Сенім серіктестігінің салымшылары:

Сенім серіктестігі атынан тек тапсырма болған жағдайда және соған сәйкес әрекет ету;

қоғам таратылған жағдайда бұрын қатысушыларды толық жауапкершілікпен қайтаруды талап ету;

жылдық есептер мен баланстарды ұсынуды талап ету, сондай-ақ оларды жүргізудің дұрыстығын тексеру мүмкіндігін қамтамасыз ету.

Сенім серіктестігінің салымшылары құрылтай шартында көзделген мөлшерде, тәсілдермен және тәртіппен салымдар мен қосымша жарналар салуға тиіс. Салымшылар бөліктерінің бірлескен мөлшері қоғамның құрылтай шартында белгіленген мүлкінің 50 пайызынан аспауға тиіс. Сенім серіктестігін тіркеу кезінде салымшылардың әрқайсысы өз жарнасының кемінде 25 пайызын енгізуі керек. Серіктестік оған қатысқан барлық салымшылар шығып кеткен кезде сенім негізінде таратылады. Алайда, толық серіктестер таратудың орнына серіктестікті сенім арқылы толық серіктестік етіп қайта құруға құқылы. Егер серіктестікте кем дегенде бір толық серіктес және бір салымшы қалса, серіктестік сенім негізінде сақталады. Серіктестік сеніммен таратылған кезде, оның ішінде банкрот болған жағдайда, салымшылардың толық серіктестер алдында оның кредиторларының талаптары қанағаттандырылғаннан кейін қалған серіктестік мүлкінен салымдар алуға басым құқығы бар. Серіктестіктің осыдан кейін қалған мүлкі, егер құрылтай шартында өзгеше тәртіп көзделмесе, толық серіктестер мен салымшылар арасында олардың серіктестіктің жинақтық капиталындағы үлесіне барабар бөлінеді.

1. 2 Шаруашылық серіктестіктердің өзге де ұйымдық-құқықтық нысандардан айырмашылығы

Ұйымдастырушылық-құқықтық нысанды салыстыру кезінде көптеген ұқсастықтары бар экономикалық серіктестіктер мен экономикалық қоғамдардың айтарлықтай айырмашылықтары бар екенін көрсету керек. Біріншіден, экономикалық серіктестіктер - бұл ең алдымен адамдардың бірлестігі (қатысушылар серіктестіктің қызметіне тікелей қатысуы керек), ал экономикалық қоғамдар-бұл капитал бірлестігі (жарғылық капиталға үлес қосу жеткілікті) .

Екіншіден, серіктестіктің құрылтайшылары тек заңды тұлға құрмай-ақ заңды тұлғалар мен кәсіпкерлер бола алады, ал кез келген адам экономикалық қоғам құра алады.

Үшіншіден, серіктестіктің құрылтайшылары ұйымның міндеттемелері бойынша ортақ субсидиарлық (қосымша) жауаптылықта болады (яғни борышкер-серіктестіктің мүлкі жеткіліксіз болған жағдайда борыштың қалған бөлігі құрылтайшының мүлкі есебінен жабылады), ал шаруашылық қоғамның қатысушылары залалдар тәуекелін жарғылық капиталға енгізілген салым шеңберінде ғана көтереді (қосымша жауапкершілігі бар қоғамды қоспағанда) .

Ішкі айырмашылықтар да бар. Осылайша, сенім серіктестігінде (сенім серіктестігінде) толық серіктестіктен айырмашылығы толық серіктестіктермен қатар қарапайым салымшылар - серіктестіктің кәсіпкерлік қызметіне байланысты шығындар тәуекелін өздері енгізген салымдар сомасы шегінде көтеретін жеке немесе заңды тұлғалар бар, бірақ олар бұл қызметке қатыспайды.

Шаруашылық қоғамдарын құру мынадай нысандарда жүргізілуі мүмкін: акционерлік қоғам; жауапкершілігі шектеулі қоғам; қосымша жауапкершілігі бар қоғам. Осы формалардың әрқайсысын толығырақ қарастырайық. Жауапкершілігі шектеулі серіктестік дегеніміз-бір немесе бірнеше тұлға құрған қоғам, онда құрылтай капиталы құрылтай құжаттарында белгіленген үлестерге бөлінеді. ЖШС қатысушыларының құқықтары мен міндеттері құрылтай шартында анықталған. Қосымша жауапкершілігі бар қоғам-бұл жарғылық капиталы құрылтай құжаттарында белгіленген үлестерге бөлінетін бір немесе бірнеше адам құрған қоғам. Осы қоғамның қатысушылары міндеттемелер бойынша өз мүлкімен салымдар құнының барлық еселенген мөлшерінде бірдей субсидиарлық жауаптылықта болады. Қоғамның жарғылық капиталының мөлшері ең төменгі жалақының 100 еселенген мөлшерінен кем болмайтындықтан, қоғам өз кредиторларының мүдделерін кепілдендіру үшін көбірек мүмкіндіктерге ие болады. Акционерлік қоғам-бұл жарғылық капитал өз қатысушыларының міндетті құқықтарын растайтын акциялардың белгілі бір санына бөлінетін коммерциялық ұйым. Акционерлік қоғам мемлекеттік тіркеу кезінде заңды тұлға құқығын алады. Акционерлік қоғамның құрылтай құжаты-бұл жарғы. Акционерлік қоғамда жалпы жиналыстан, директорлар кеңесінен және атқарушы органнан тұратын үш буынды басқару жүйесі көзделеді. Акционерлердің жалпы жиналысы: қоғамды қайта ұйымдастыруға және таратуға; жарғылық капиталды ұлғайтуға және азайтуға қатысты мәселелерді шешеді; Жылдық есептерді және өзге де есептерді бекіту, пайданы бөлу және т. б. қарастырылғаннан басқа, шаруашылық қоғамдарында еншілес және тәуелді болып бөлінеді. Еншілес - бұл экономикалық қоғам, оның шешімдерін басқа негізгі қоғам анықтайды. Еншілес қоғам негізгі қоғамның

борыштары мен міндеттемелері бойынша жауап бере алмайды. Өз кезегінде негізгі қоғам жасалған мәмілелер бойынша еншілес қоғаммен ортақ жауап береді. Егер басқа қоғамда ақ дауыс беретін акцияларының 20% - дан астамы немесе ЖШС жарғылық капиталының 20% - ы болса, экономикалық қоғам тәуелді болады. Шаруашылық серіктестіктер үлестерге бөлінген қатпарлы капиталы бар коммерциялық ұйымдар болып табылады. Ақша, бағалы қағаздар, басқа да заттар немесе мүліктік құқықтар не ақшалай бағасы бар өзге де құқықтар шаруашылық серіктестігінің мүлкіне салым болуы мүмкін.

Шаруашылық серіктестіктер мен қоғамдар ортақ құқықтық қабілетке ие, олардың қызметі нәтижесінде алынған мүлікке меншік құқығына ие болады, ал түпкілікті пайданы өз қатысушылары арасында бөле алады. Барлық шаруашылық серіктестіктері мен қоғамдары үшін олардың жарғылық (жиналмалы) капиталын құқықтары оларға қатысушыларға тиесілі үлестерге бөлу ортақ болып табылады. Жарғылық капиталдағы үлестерді иелену, бір жағынан, ұйымның істерін басқаруға және ол алған пайданы бөлуге қатысуға мүмкіндік береді, ал екінші жағынан, әдетте, серіктестікке (қоғамға) қатысушылардың заңды тұлғаның кәсіпкерлік қызметіне байланысты өз тәуекелдерін шектейді. Осылайша, көрсетілген "үлес" - бұл әр қатысушының шаруашылық серіктестіктің өзіне немесе қоғамға қатысты құқықтары мен міндеттері көлемінің арифметикалық көрсеткіші шаруашылық серіктестіктер мен қоғамдарға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері де ұқсас. Олар заңды тұлғаның ісін басқаруға қандай да бір нысанда қатысуға, оның қызметі туралы ақпарат алуға, пайданы бөлуге қатысуға және тарату қалдығын алуға - таратылған заңды тұлғаның кредиторларымен есеп айырысқаннан кейін қалған заңды тұлға мүлкінің бір бөлігін не осы мүліктің құнын алуға құқылы. Шаруашылық серіктестігі мен қоғамның қатысушылары жарғылық (жиналмалы) капиталға құрылтай құжаттарында белгіленген тәртіппен және мөлшерде салымдар салуға және серіктестіктің немесе қоғамның қызметі туралы құпия ақпаратты жария етпеуге міндетті. Алайда экономикалық серіктестіктер мен экономикалық қоғамдар арасында айтарлықтай айырмашылықтар бар.

Шаруашылық серіктестіктері заңды тұлға атымен кәсіпкерлік қызметті бірлесіп жүргізу үшін екі немесе одан да көп тұлға құратын шарттық бірлестіктер болып табылады. Кез келген серіктестіктің кем дегенде бір қатысушысы толық серіктес болып табылатындықтан, яғни серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің барлық мүлкімен жауапты болғандықтан, мұндай қатысушылар заңды тұлғаның жеке ісін жүргізуге мүдделі. Сонымен бір мезгілде бұл серіктестік кредиторларының құқықтарына қосымша кепілдіктер жасайды. Серіктестік, қоғамға қарағанда, бір тұлғамен құрыла алмайды ("бір тұлғаның компаниясы"болып табыла алмайды) .

Шаруашылық қоғамдар дегеніміз-кәсіпкерлік қызметті жүргізу үшін мүліктің бір бөлігін біріктіру және бөлу арқылы бір немесе бірнеше адам құрған ұйымдар. Мұнда заңды тұлғаның мүлкі (атап айтқанда, оның жарғылық капиталы) кредиторлар құқықтарының кепілі болып табылады, өйткені құрылтайшылардың мүлкі есебінен емес, оның есебінен ғана қоғам кредиторларының талаптары қанағаттандырылуы мүмкін. Осылайша, экономикалық қоғамдарда заңды тұлғаның мүлкін құрылтайшылардың мүлкінен оқшаулау дәрежесі (және нәтижесінде мүліктік жауапкершілік) шаруашылық серіктестіктерге қарағанда едәуір жоғары. Бұл олардың ыңғайлылығын кәсіпкерлік қызметті ұйымдастырудың бір түрі және қазіргі айналымда кең таралуы ретінде түсіндіреді.

Экономикалық қоғамдар дәстүрлі түрде капитал бірлестіктері деп аталады, ал экономикалық серіктестіктер - бұл адамдар бірлестіктері. серіктестіктің қатысушылары арасындағы қатынастар, олардың әрқайсысы өз істерін жүргізуге құқылы (егер толық серіктестер туралы айтатын болсақ), экономикалық қоғам қатысушылары арасындағы қатынастарға қарағанда сенімдірек деп саналады. Жарғылық капитал шаруашылық қоғамдарда қалыптасады; шаруашылық серіктестіктерде ол қатпарлы капитал деп аталады. Жарғылық (қоймалық) капитал заңды тұлға құрылтайшыларының оның құрылтай құжаттарында көрсетілген барлық салымдары сомасының ақшалай көрінісін білдіреді. Ол мүліктің, мүліктің немесе ақшалай бағасы бар басқа құқықтардың есебінен құрылуы мүмкін. Шаруашылық қоғамдарындағы несие берушілердің құқықтарын қорғау қажеттілігі заңнамада олардың жарғылық капиталының мөлшері туралы арнайы ережелердің болуын анықтайды. Әртүрлі ұйымдық-құқықтық нысандағы шаруашылық қоғамдары үшін жарғылық капиталдың ең төменгі мөлшері тиісті заңды тұлғалар туралы заңдармен белгіленеді. Мысалы, жауапкершілігі шектеулі қоғамдар туралы Заңның 14-бабының 1-тармағына сәйкес мұндай қоғамдардың жарғылық капиталы қоғамды мемлекеттік тіркеу үшін құжаттарды ұсыну күніне белгіленген 100 ең төмен жалақыдан кем болмауы керек.

2. ШАРУШЫЛЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕРДІҢ ТҮРЛЕРІ

2. 1 Шаруашылық серіктестіктердің түрлері туралы түсінік

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.