Жарғаққанаттылар мен бүргелер

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

РЕФЕРАТ

ТАҚЫРЫБЫ: Жарғаққанаттылар мен бүргелер тобының жіктелуі мен морфо-биологиялық ерекшелігі

Орындаған: Сағынбек Динә ЗР-215
Қабылдаған: Мамбаев А.

2020-2021

Жоспар:
КІРІСПЕ
1.1.Жарғаққанаттылар мен бүргелер
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Жарғаққанаттылар мен бүргелердің жіктелуі
2.2.Морфологиялық, биологиялық ерекшеліктері
ҚОРЫТЫНДЫ
Пайдаланған әдебиеттер

Жарғақ қанаттылар (Hymenoptera) -- жәндіктер класының бір отряды.

Қазбақалдықтары триас кезеңінен бері сақталған, 300 мыңға дейін түрі Жер шарында кеңінен таралған. Жарғақ қанаттылар қондырма құрсақтылар (Phytorhaga), шағатын Жарғақ қанаттылар (Aculeata) және паразит Жарғақ қанаттылар (Parasіtіca) болып 3 отряд тармағына бөлінеді. Кейде соңғы екеуін біріктіріп -- қынама (сабақты) құрсақтылар (Apocryta) деп атайды.
Жарғақ қанаттылардың дене тұрқы 0,2 мм-ден 6 см-ге дейін. Ересектерінің 2 жұп жарғақ қанаттары болады, артқы кішілеу қанаттары алдыңғыларына ілгекшелермен жалғанады. Қанаттарының жүйкеленуі сирек, ересектерінің кейбір түрлерінде қанаттары айрылған. Төменгі сатыдағы Жарғақ қанаттылардың ауыз қуысы кеміргіш типті, жоғарғы сатыдағыларының ауыз қуысы кеміріп жалағыш немесе сорғыш типті болады. Аналықтарында болатын жұмыртқа салу өсіндісі шағатын Жарғақ қанаттыларда шағу органы -- піскекке айналған. Жарғақ қанаттылар -- толық түрленіп дамитын жануарлар. Тіршілік ету ерекшеліктері және ортаға бейімделуі әр түрлі.
Табиғи экожүйелерде гүлді өсімдіктердің тозаңын тасымалдаушылар, буынаяқтылардың санын реттеуші жыртқыштар және паразиттер ретінде маңызды рөл атқарады. Сондай-ақ, Жарғақ қанаттылардың ішінде ұрпағына қамқорлық жасап, қауымдасып тіршілік ететін түрлер және орман шаруашылығы мен мәдени өсімдіктердің зиянкестері де кездеседі. Кейбір паразит түрлер (мысалы Trіchogramma evanescens) ауыл шаруашылығының зиянкестеріне қарсы биологиялық әдістермен күресу мақсатында пайдаланылады. Ал қолға үйретілген бал арасынан ерте замандардан бері емдік, тағамдық қасиеті бар бал алынады

Бүргелер (лат. Aphaniptera) -- жылықандылардың -- құстар мен сүткоректі жануардың -- қанын соратын ұсақ паразит насекомдардың бір отряды. Аузы шағуға, соруға икемделген, көзі екеу, кейбіреуі соқыр, қанатсыз, денесі түкті, жұмыртқа күйінде -- 12, дернәсіл түрінде -- 8 -- 100, ал қуыршақ қалыбында -- 6 -- 220 күндей болып, 965 күнге дейін тіршілік етеді. Хайуандардың, адамның қанын сорады. Оба таратқыш өте қауіпті мақұлық. Бұған жататындар: адам бүргесі мен егеуқұйрық бүргесі.

ҚОНДЫРМА ҚҰРСАҚТЫЛАР ОТРЯД ТАРМАҒЫ - Symphita. Құрсағы қондырма типіне жататын, аяғының ұршық бөлімі 2 бунақтан тұратын, тек өсімдіктермен ғана қоректенетін насекомдар. Оларға орман ағаштарына зиян келтіретін мүйізқұйрықтылар мен егеушілердің бірқатар тұқымдастары жатады.
Сабақ егеушілер тұқымдасы - Cephidae. Денесі бүйір жақтарынан аздап қабысқан, басы жұмыр, ұзындығы 7-15 мм ірі немесе орташа насекомдар. Алдыңғы сирақтары бір тепкілі. Личинкаларын жалған жұлдызқұрттар деп атайды, түстері ақ, сарғыш, шала дамыған көкірек аяқтары S - әрпі тәрізді иілген. Құрсағының ұшында түтікше тәрізді без болады.
Егеушілер (пилильщики) деп атайтын себебі: олар жұмыртқалар кезде өсімдік сабағын жұмыртқа қынабымен егеп теседі де, пайда болған тесікке жұмыртқасын салады. Одан шыққан личинка өсімдік ішінде қоректеніп, сонда тіршілік етеді.
Бұл тұқымдасқа жататын егеушілердің ішінде ауыл шаруашылық дақылдарына зиян келтіретіндері: астық егегіш (Cephus pygmacus L.), қара егегіш (Trachelus tabidus F.), алмұрт егегіші (Janus camprеssus F.)

САБАҚШАЛЫ ҚҰРСАҚТЫЛАР ОТРЯД ТАРМАҒЫ - Apocrita. Бұл топқа жататын жарғақ қанаттылардың құрсағы сабақшалы немесе аспалы құрсақтар типіне жатады. Аяқтарының ұршық бөлімі 1 немесе 2 бунақтан тұрады. Личинкалары құрт тәрізді, аяқтары болмайды. Сабақшалы құрсақтыларға, кейде өз алдына жеке паразитоидтар отряд тармағына бөлінетін бірқатар тұқымдастар, сонымен қатар құмырсқалар мен аралар жатады.
Шаншарлар тұқымдасы - Ichneumonidae. Паразиттік тіршілік ететін жарғақ қанаттылардың ішінде ең ірілері (ұзындығы 10-25 мм). Ұрғашыларының жұмыртқа салғыш аппараты (жұмыртқа қынабы) ұзын болады. Ересек шаншарлар гүл нектарымен және бал шығымен қоректенеді. Ал кейбір түрлерінің ұрғашылары жұмыртқа салғышымен шаншыған кезде жарақаттаған жерден шығатын иесінің гемолимфасын сорады. Личинкалары насекомдар мен өрмекшілердің жұмыртқаларында, личинкаларында, қуыршақтарында паразиттік тіршілік етеді. Мысалы, менискус, панискус деп аталатындар астық сұр көбелегінің, хорогенос ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.