Электрондық өлшеу құралдарының қателігі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Факультеті: «География және табиғатты пайдалану»

Кафедрасы : «Картография және геоинформатика»

СӨЖ

Тақырыбы: «Геодезиялық жұмыстардағы қашықтықты өлшеудің заманауи әдістері »

Орындаған: Абылқасымова Ж. А.

Тексерген: Джуламанов Т. Д

Алматы-2021 жыл

Жоспары:

Кіріспе . . . 3
Негізгі бөлім . . . 4

Сызықтық әдіс . . . 4
Заманауи әдістер . . . 5
Заманауи қашықтық өлшеуіш аспаптар . . . 6
Электрондық тахеометрлер көмегімен арақашықтықты өлшеу . . . 7
Электрондық өлшеу құралдарының қателігі . . . 9

Қорытынды . . . 10
Пайдаланылған әдебиеттер . . . 11

КІРІСПЕ

Жер бедерін геодезиялық өлшеудің заманауи әдістері дәстүрлі түрде топографиялық түсірістер технологиясына негізделген. Геодезиялық құралдардың көмегімен олар жер учаскелерінің шекаралары мен аудандарын анықтайды, жоспарлар мен карталар жасайды. Геодезиялық өлшеулер жерге орналастыру, құрылыс, маркшейдерлік жұмыстар, археологиялық жұмыстар, картография үшін қажет.

Геодезиялық өлшеулерді орындау үшін және әр түрлі, құрамдас факторлардың барлық жиынтығы қажет. Түсіру объектісінен және геодезиялық жабдықтың болуынан басқа, тиісті теориялық білімі және геодезиялық анықтау технологияларын пайдаланудың практикалық дағдылары бар білікті персонал қажет. Яғни, сіз өнімді дайындауға арналған рецепт туралы бейнелі түрде білуіңіз керек. Сонымен, физикалық және математикалық принциптерді ескере отырып, геодезиялық өлшеу кезінде белгілі бір ретпен ережелерді, операцияларды (әдістерді) орындау жиынтығы геодезиялық өлшеу әдісі болып саналады. Олар екі типті қолдану саласына қарамастан:

тікелей өлшеулер;
жанама өлшеулер.

1. Сызықтық әдіс

Олардың мәні арнайы құрылғылар мен құралдарды қолдана отырып, белгілі бір тізбектегі нүктелер арасындағы қашықтықты анықтау болып табылады. Сызықтық өлшеу құралдарында қазіргі заманғы жарық диапазондарын қолдана отырып, өлшеу өлшеуіштерін қолдана отырып, Тараптардың ұзындығын дәл анықтауға дейін бірнеше қарапайым бөлуге болады.

Сызғыш - қысқа қашықтықты өлшеуге болатын құрал. Оның 10 смден 100 см-ға дейінгі түрлері болады. Оның көмегімен пландағы карталардағы арақашықтықтарды және тағы көптеген қысқа сызықтарды өлшеуге болады. Сызғыш өте қарапайым ұзындық өлшеу құралы.

Рулетка - оралған ұзын сантиметрлік белгілері бар металдан немесе басқа материалдан жасалған ұзындық өлшеуіш. Ол көбнесе құрылыста пайдаланылады.

Лента - белгілі бір қашықтықа жететін ленталы материал. Оның бетінде сантиметрлік жазулары бар жане рулеткаларға қарағанда жұмсақ материалдардан жасалады және едәуір ұзындықты өлшеуге шамасы жетеді.

Теодолит - горизонталь және вертикаль бұрыштарды және жіптік қашықтық өлшеуіштің көмегімен ара қашықтықты өлшеуге арналған маркшейдерлік-геодезиялық аспап. Зерттеу және құрылыс жұмыстарына арналған Теодолиттер, әдетте буссольдармен, ал олардың кейбіреулері дүрбісінде цилиндрлі деңгейлеуіштер және қашықтық өлшеуіш саптамамен жабдықталады.

Теодолиттер дәлдігіне байланысты жоғарғы дәлдікті және техникалық болып, санақ құрылғысына байланысты верньерлік және оптикалық болып бөлінеді

Тахеометр - тахеометрлік түсіру кезінде қолданылатын геодезиялық аспап. Тахеометр арқылы белгілі бір нүктенің (пикеттің) бақылаушы тұрған (прибор орналасқан) нүктемен салыстырғандағы горизонталь және вертикаль бұрыштары, қашықтығы және өсімшесі (h) анықталады. Тахеометрлер дөңгелектік, номограммалық, авторедукциялық және ішкі базалық болып ажыратылады.

2. Заманауи әдістер

Электромагниттік әдіс

Электрондық әдістер жағдайында радиотолқындардың немесе жарық толқындарының таралуына, шағылуына және кейіннен қабылдануына негізделген құралдармен қашықтық өлшенеді.

Электрондық әдістерде келесі құралдар қолданылады: геодиметр, теллурометр, декка навигаторлары және т. б.

Қазіргі кезде геодезистердің басты құралы - «тахеометр». Бұл дәстүрлі теодолитпен алуға болатын бұрыштық өлшемдерді электронды қашықтық өлшеуімен біріктіретін құрал. Енді қашықтықты рельефке қарамастан оңай, тез және үлкен дәлдікпен өлшеуге болады.

Инженерлік ізденістер үшін деректерді автоматты түрде тіркейтін жалпы станциялар қазір тахеометрлердегі стандартты жабдық болып табылады.

Қашықтықты өлшеу үшін әдетте 1, 5 - 3 секунд кетеді. Ауыр атмосфералық жағдайда сенімділікті арттыру үшін автоматты түрде қайталап өлшеуді қолдануға болады.

Бақылау режимдері, қашықтықтан реттеу үшін өлшеуді секундына бірнеше рет қайталау қажет. ЭДМ бар электронды жалпы станциялар сипаттамасы:

• Рульдік қателерді әлдеқайда жоғары басқара отырып, алыс қашықтыққа сапар шегу.

• Басқару желісіне әлдеқайда өлшенген қашықтықты қосу, бұл классикалық триангуляцияны ескіртеді. Бұл әлдеқайда үлкен басқару масштабындағы қатеге әкеледі.

• Бір базалық сызықтан полярлық координаталар бойынша үлкен аймақтарды орналастыру және фотограмметриялық бақылау.

• Ме5000 Mekometer сияқты жоғары дәлдіктегі EDM көмегімен субмиллиметр дәлдігіне дейін деформацияны бақылау.

• Бұл құралдың моделденбеген сыну әсерлерін қоспағанда өлшенген қашықтығы 8 км және дәлдігі 0, 2 мм ± 0, 2 мм / км.

3. Заманауи қашықтық өлшеуіш аспаптар

Лазерлік қашықтық өлшегіш (дальномер)

Қашықтан өлшеуіш қашықтықтағы объектілер арасындағы қашықтықты лезде өлшеу қажет болатын көптеген тапсырмаларды орындайды, бұл тіпті ең жетілдірілген рулеткаларға қарағанда заманауи.

Қашықтық өлшегіштің негізгі міндеті - берілген объектіге дейінгі қашықтықты анықтау. Сонымен бірге, құрылғы өлшеуді өте дәл жүргізеді, ең бастысы, ол оны өте тез жасайды. Ұқсас құралдардан басты артықшылығы - қол жетпейтін объектіге дейінгі қашықтықты есептеу мүмкіндігі.

Ол әртүрлі күрделі геодезиялық жұмыстарды жүргізу кезінде, құрылыс алаңдарында таңбалау үшін, навигация және әскери істер, астрономия, фотография және басқа салаларда қолданылады.

Лазерлік қашықтық өлшегіш есептерді қабылдау кезінде қателіктерді жойып, қашықтықты жылдам және дәл өлшеу үшін қолданылады. Кәсіби лазерлік қашықтық өлшегіш сызықтық өлшеудің заманауи талаптарына толық жауап береді, мұндай құрылғылардың дәлдігі 1, 5-3 миллиметрді құрайды, ал сол қашықтықты болат таспалармен өлшегенде, ең жақсы жағдайда, қателік 2-5 см болады. Әдетте, мұндай құралдармен жұмыс жасағанда лазерлік нүкте 100 метрге дейінгі қашықтықта айқын көрінеді; Сыртқы құралдарда лазер сәулесі, оптикалық немесе сандық көрініс жарқырайды. Бұл лазерлік қашықтық өлшегіштер 250 метрге дейінгі қашықтықты өлшей алады.

4. Электрондық тахеометрлер көмегімен арақашықтықты өлшеу

Қазіргі геодезиядағы арақашықтықты өлшеу электронды түрде жүзеге асырылады. Қашықтық жарық жылдамдығының, тұрақты электромагниттік сигналдың және өткен уақыттың функциясы ретінде өлшенеді. Электрондық қашықтықты өлшеу құрылғысы құрған жиіліктер оның сигналының өткен уақытты анықтауға пайдаланылуы мүмкін, себебі сигнал рефлектордан (бұрыштық текше) секіріп, басталған жерге оралады. Шығу нүктесінде тек бір осциллятор қажет, өйткені оның электромагниттік толқыны ретропризмге ауысады және қайтадан өзінің шығу нүктесіне шағылысады. Бұл екі жақты жүйе, бірақ сигналдың әрі таратқышы, әрі қабылдаушысы болып табылады. Сигнал қайтып келген кезде, оны талдап, арақашықтықты анықтай алады. Жалпы алғанда, аспап беру мен қабылдау арасындағы өткен жарты уақытты алады, жарық жылдамдығына көбейтеді және өзі мен ретропризм арасындағы қашықтықты таба алады (Қашықтық = Өткен уақыт x Жылдамдық) .

Электрондық тахеометрлер - бұл электромагниттік энергия толқындары түзудің бір шетінен екінші шетіне өткен кезде пайда болатын фазалық өзгерістерді қолданып, екі нүкте арасындағы ұзындығын анықтау әдісі. Фон ретінде екі нүкте арасындағы қашықтықты өлшеудің үш әдісі бар:

DDM немесе тікелей қашықтықты өлшеу - бұл негізінен таспаны байлау немесе жабыстыру арқылы жасалады.

ODM немесе қашықтықты оптикалық өлшеу - бұл өлшеу жалпы станция, көлденең созылу әдісі немесе телеметрия әдісі бойынша жүзеге асырылады. Олар оптикалық сыналарды қолдану арқылы орындалады.

Қашықтықты өлшеу - қашықтықты тікелей өлшеу әдісі қиын жерлерде жүзеге асырыла алмайды. Егер жер бедерінде үлкен кедергілер болса, бұл әдісті қолданбаған жөн.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.