Басқа сөзбен айтқанда Ұмай ана - Түркі тілдес халықтарының дүниетанымындағы дәстүрлі әйелдік бастаудың символы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Гиниятова Айшабибі Айдарқызы

Қазақ фольклорындағы «от» концептісі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Мамандығы 5В020500 - « Филология: қазақ тілі»

Нұр-Сұлтан, 2021

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

«Қорғауға жіберілді»

Қазақ әдебиеті кафедрасының

меңгерушісі, ф. ғ. к., доцент

Қ. Р. Кемеңгер

«__» 2021 ж.

5В020500 - «Филология: қазақ тілі» мамандығы бойынша

«Қазақ фольклорындағы «от» концептісі» тақырыбындағы

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Орындаған А. А. Гиниятова

Ғылыми жетекші: С. Г. Сағынадин

PhD-доктор, доцент

Нұр-Сұлтан, 2021

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Филология факультеті

5В020500 - « Филология : қазақ тілі»

«Бекітемін»

Қазақ әдебиеті кафедрасының

меңгерушісі, ф. ғ. к., доцент

Қ. Р. Кемеңгер

« 22 » желтоқсан 2020 ж.

Студент Гиниятова Айшабибі Айдарқызы

Диплом жобасын (жұмысын) орындауға арналған

ТАПСЫРМА

1. Жобаның (жұмысының) тақырыбы «Қазақ фольклорындағы «от» концептісі» университет бойынша 2020 ж. «22» 12 берілген №67 бұйрықпен бекітілген.

2. Студент аяқтаған жобаны тапсыру мерзімі 30. 04. 2021

3. Жобаның (жұмыстың) бастапқы деректері

Жұмыстың бастапқы деректері ретінде Сейіт Қасқабасов, Серікбол Қондыбай мен Әуелбек Қоңыратбаевтың, т. б. ғалымдардың еңбектері басшылыққа алынды. Тақырыпқа қатысты А. Қайырбайұлы, Б. Бопайұлы, Ә. Ахметов, А. Сейдімбек, О. Жанайдаров, В. Миндибекова сынды көптеген әдебиеттанушы және тілші ғалымдардың зерттеулері қаралды. Ал, жұмыстың теориялық-әдіснамалық негіздерін А. Диваев, Д. Банзаров, С. Дулам, Т. Ғабитов, В. Я. Пропп, Е. Турсунов сынды зерттеушілердің еңбектері құрайды.

4. Есептеу-түсіндірме хаттың мазмұны (қаралатын мәселелердің тізбесі)

Ұлттық дүниетанымдағы «от» ұғымының культтік мәнін ашу. Аңыздық прозадағы «от» бейнесінің көрінісін саралау. Ғұрыптық фольклор мен дәстүрлі мәдениеттегі «от» ұғымының сипатын айқындау. Археологиялық және этнографиялық деректердегі от ұғымының рөлін бағамдау. Түркі халықтары және әлемдік таным-түсініктегі «от» концептісінің дәрежесі мен фольклорлық ортақ мотивтерді анықтау. Әдеби дәстүрдегі «от» символикасының көркемдік қолданысын талдау.

5. Графикалық материалдың тізбесі (міндетті сызбалары нақты көрсетілген) 6. Жоба (жұмыс) бойынша тиісті бөлімдері көрсетілген кеңестер

Бөлімнің атауы, тарауы

Ғылыми жетекші, кафедра

Тапсырманы өткіздім (қолы)

Тапсырманы қабылдадым (қолы)

Бөлімнің атауы, тарауы: Библиографиялық көрсеткіштер

Ғылыми жетекші, кафедра:

С. Г. Сағынадин,

Қазақ әдебиеті

Тапсырманы өткіздім (қолы):

А. А. Гиниятова

21. 01. 21

Тапсырманы қабылдадым (қолы):

Бөлімнің атауы, тарауы: Жұмыстың кіріспе бөлімі

Ғылыми жетекші, кафедра:

С. Г. Сағынадин,

Қазақ әдебиеті

Тапсырманы өткіздім (қолы):

А. А. Гиниятова

28. 01. 21

Тапсырманы қабылдадым (қолы):

Бөлімнің атауы, тарауы: Ұлттық таным және «от» концептісі

Ғылыми жетекші, кафедра:

С. Г. Сағынадин,

Қазақ әдебиеті

Тапсырманы өткіздім (қолы):

А. А. Гиниятова

17. 03. 21

Тапсырманы қабылдадым (қолы):

Бөлімнің атауы, тарауы: Аңыздық проза және «от-күн» символикасы

Ғылыми жетекші, кафедра:

С. Г. Сағынадин,

Қазақ әдебиеті

Тапсырманы өткіздім (қолы):

А. А. Гиниятова

15. 04. 21

Тапсырманы қабылдадым (қолы):

Бөлімнің атауы, тарауы: Қорытынды

Ғылыми жетекші, кафедра:

С. Г. Сағынадин,

Қазақ әдебиеті

Тапсырманы өткіздім (қолы):

А. А. Гиниятова

27. 04. 21

Тапсырманы қабылдадым (қолы):

Тапсырманың берілген уақыты « 22 » желтоқсан 2020 ж.

Ғылыми жетекші:

PhD-доктор, доцент С. Г. Сағынадин

Тапсырманы алдым А. А. Гиниятова

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ6

1 ҰЛТТЫҚ ТАНЫМ ЖӘНЕ «ОТ» КОНЦЕПТІСІ9

1. 1 Ғұрыптық фольклор мен дәстүрлі мәдениеттегі «от» ұғымы9

1. 2 Фольклорлық-этнографиялық байланыс: отқа байланысты ырымдар және тыйым сөздер16

2 АҢЫЗДЫҚ ПРОЗА ЖӘНЕ «ОТ-КҮН» СИМВОЛИКАСЫ23

2. 1 Этиологиялық мифтердегі «от» бейнесі және жасампаздық23

2. 2 Қазақ және әлемдік мифологиядағы от этиологиясына қатысты сюжеттер сабақтастығы (салыстырмалы талдау) 31

ҚОРЫТЫНДЫ44

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ47

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі: Әлемнің барлық тілдеріне тән, әмбебап болып келетін және әр ұлттың дүниетанымы мен өзіндік ерекшелігін бейнелейтін ерекше ұғым - концепт ұғымы. Зерттеу нысаны ретінде біздің таңдаған «От» ұғымын да дәл осы параметрлер анықтайды. Жалпы, ең алғаш «концепт» сөзін гуманитарлық ғылымдар саласында қолданған болатын. Оны орыс ойшылы С. А. Аскольдов қолданды. Біз зерттеуімізде «от» концептісіне байланысты әлем халықтарындағы фольклорлық сюжеттерге және оны зерттеген ғалымдарға жеке-жеке тоқталдық. Қазіргі қазақ тілінің сөздік қорында оттың семантикалық поликонцептін құрайтын көптеген тілдік бірліктер кездеседі.

От жылудың көзі екені белгілі. Қазақ тілінде бұл ұғым бейнелі мағынада да қолданылады. Мысалы, жақын оттың жарығы күшті , яғни «жақын адамдар бір-біріне мұқият қарайды және олардың өзара қарым-қатынасы күштірек» дегенді білдіреді. Қазақ тілінде осы ұғым аясында шырақ, шам, шырағдан және тағы да басқа сөздер бар. Шырақ сөзімен жасалған тілек-бата: « шырағың сөнбесін ». Қазақ тілінде ерекше этномәдени мағынаға ие, өйткені мұндай тілек «ұрпағың көбейсін», «Балаларың аман болсын, немере-шеберелерің көп болып, сіздің атыңыз балаларыңызда жалғасын тапсын» тұжырымдамасына негізделген.

Барлық әлем халықтарының өміріндегі от ерекше орын алады. Жалпы, түркі халықтарында От культі - наным-сенімдерде өзіндік ерекше орны бар жылу мен жарық беретін табиғат құбылысы болып саналған. Сонымен қатар ол ертедегі адамдардың табиғат құбылыстарының ішіндегі сыйынып, табынатын обьектісі болған. От шикі етті пісіретін, суық күндерден сақтап, жылулығын беретін, жыртқыш әрі жабайы аңдардан қорғайтын, қараңғы қорқынышты түнде жарығын түсіретін пайдалы қасиеттерімен қоса қандай да зат болмасын құртып күлге айналдырып жіберетін қорқынышты күш иесі. Ал осы энергия көзі қайдан пайда болды деген сұрақ тек бізді ғана емес, бізге дейінгі ата-бабамызды толғандырған мәселе. Осы мәселе әлем халықтарының барлығында дерлік кездеседі. Оттың шығу тегіне байланысты кездесетін көптеген аңыздар мен ертегілер бар. Аңыздық проза арқылы әлем халықтарының арасындағы ұлтаралық байланысты, туыстық қарым-қатынасты байқауымызға болады. Бұл сюжеттер - ата-бабамыздың бір затқа сенгендігінің, табынғандығының, пір тұтқандығының бейнесі, айқындығы. Себебі, туыстас тілдерде оттың шығуына немесе күн культіне байланысты мифтер өте ұқсас болып келеді.

Көріп отырғанымыздай, от кез келген этностың тұрмысында ең маңызды элемент болып саналады және әлемді қабылдаудың ұлттық ерекшеліктерін көрсетеді. Бұған көптеген фольклорлық сюжеттер, салт-дәстүрлер, ырым-тыйымдар мен жора-жоралғылар дәлел бола алады.

Диплом жұмысының мақсаты: «От» концептісінің қазақ фольклорындағы маңызын ерекшелеп, ұлттық танымдағы рөлі мен мифопоэтикалық функциясын айқындау.

Диплом жұмысының міндеттері: Жоғарыда келтірілген мақсаттарға сәйкес, мынадай міндеттер көзделді:

Ұлттық дүниетанымдағы «от» ұғымының культтік мәнін ашу;
Аңыздық прозадағы «от» бейнесінің көрінісін саралау;
Ғұрыптық фольклор мен дәстүрлі мәдениеттегі «от» ұғымының сипатын айқындау;
Археологиялық және этнографиялық деректердегі от ұғымының рөлін бағамдау;
Түркі халықтары және әлемдік таным-түсініктегі «от» концептісінің дәрежесі мен фольклорлық ортақ мотивтерді анықтау;
Әдеби дәстүрдегі «от» символикасының көркемдік қолданысын талдау.

Диплом жұмысының нысаны: Диплом жұмысының негізгі нысаны - қазақ фольклоры мен ұлттық дүниетанымағы «от» концептісі мен оның мәні. Сонымен қатар, этиологиялық мифтердегі «от» бейнесі мен аңыздық прозадағы «От-Күн» символикасы да зерттеу жұмысының негізгі нысандарының бірі. Ғұрыптық фольклор мен дәстүрлі мәдениеттегі «от» ұғымының ерекшеліктерін анықтау, мазмұны мен идеясын көрсету, көрінісін талдау мен «от» концептісінің қазақ фольклорындағы маңыздылығын таныту секілді міндеттерді орындау көзделген.

Диплом жұмысының дереккөздері:

Ғылыми тұжырымдар жасауға негіз болған материалдар төмендегідей дереккөздерден алынды:

Қондыбай С. Арғықазақ мифологиясы. №3 кітап. - Алматы «Дайк-Пресс», 2004 жыл. - 488 б.

Қайырбайұлы А., Бопайұлы Б. Қазақ ырымдары. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 1998. - 159 б.

Диваев А. Небесные планеты по воззрениям киргизов/ Еженедельник Туркестанского народного университета, 1818. №3.

Сейдімбек А. Қазақ әлемі. Этномәдени пайымдау. - Алматы: Санат, 1997. - 458-б

Жанайдаров О. Мифы Древнего Казахстана. Детская энциклопедия Казахстана. - Алматы. «Аруна», 2006. - 252 с.

Қасқабасов. С. Шығармалары. Жаназық: әр жылғы зерттеулер. - Астана: Аударма, 2002. - 584 б.

Қоңыратбаев Ә. Қазақ эпосы және түркология, Алматы : Ғылым, 1987. - 368 б.

Ахметов Ә. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер (салыстырмалы этнолигвистикалық зерделеу) . - Алматы: Ғылым, 1995.

Диплом жұмысының теориялық-әдіснамалық негіздері: Зерттеу барысында Сейіт Қасқабасов, Серікбол Қондыбай мен Әуелбек Қоңыратбаевтың, т. б. ғалымдардың еңбектерін теориялық мәліметтер ретінде қолдандық. Тақырыпқа қатысты А. Қайырбайұлы, Б. Бопайұлы, Ә. Ахметов, А. Сейдімбек, О. Жанайдаров, В. Миндибекова сынды көптеген әдебиеттанушы және тілші ғалымдар қарастырған. Ал, жұмыстың теориялық-әдіснамалық негіздерін А. Диваев, Д. Банзаров, С. Дулам, Т. Ғабитов, В. Я. Пропп, Е. Турсунов секілді авторлардың зерттеу еңбектері құрайды.

Диплом жұымсының әдістері: Зерттеу барысында біз мәліметтерді жинақтап, от культінің шығу тегі жөніндегі ақпараттарды жүйелеп, тақырыптық-сюжеттік, көркемдік тұрғыдан талдау сынды әдіс-тәсілдерді қолдандық.

Диплом жұмысының тәжірибелік маңызы: Жазу барысында алынған мәлеметтер ЖОО-ның «Қазақ тілі мен әдебиеті» мен «Филология» мамандықтарына арналған дәрістерде, семинар сабақтарында және мектеп бағдарламасының «Қазақ әдебиеті» пәнінде оқытылатын материалдарға қосымша ретінде қолдануға болады.

Диплом жұмысының нәтижесі:

Қазақ фольклорындағы «от» ұғымының концепт деңгейіндегі сын-сипаты зерделенді;
Жалпы «от» ұғымының фольклорлық дәстүрдегі символикалық мәселесі толығымен қарастырылды;
Ұлттық дүниетанымдағы отқа байланысты діни-мифологиялық түсініктер жан-жақты сараланды;
От культіне қатысты фольклорлық және этнографиялық деректердің ара-қатынасы сарапталды;
Қазақ фольклорындағы отқа қатысты мифтердің танымдық сипаты мен кейінгі мәдениеттегі трансформациясы өзге әлем халықтарымен бірлікте, байланыста зерделенді.
бұл мәселелердің барлығы ғылыми түсінік пен пайымды тереңдету үшін пәнаралық байланысқа сүйеніп, өзге ғылым салаларындағы деректерді пайдалану негізінде жүзеге асырылады.

Диплом жұмысының құрылымы: Мақсат пен міндеттерге сәйкес зерттеу жұмысыны кіріспеден, екі тараудан (бірінші тарау екі бөлімнен, екінші тарау үш бөлімнен), қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

ҰЛТТЫҚ ТАНЫМ ЖӘНЕ «ОТ» КОНЦЕПТІСІ Ғұрыптық фольклор мен дәстүрлі мәдениеттегі «от» ұғымы

Осыдан он төрт ғасырдай уақыт бұрын бүкіл жер-жаһанға түрік деген халықтың бар екені мәлім болды. Түрік тілінде сөйлейтін Анатолиядан Саха-Якутияға дейінгі ұлан-ғайыр жазық далада тарыдай шашырап мекен еткен халықтар осы есімді иемденген болатын. Зерттеу материалдары олардың тек тарихы жағынан мол болғанымен, мифологиясы жөнінде нақты-нақты деректер саусақпен санарлық қана. Түркі тілінің тарихы мен түркілер тарихындағы мифология жөніндегі таным қалыптасқан қағидалар мен жартас-догмалар шеңберінен шыға алмады.

Түркілердің мифологиялық танымы бойынша, От құдайы әлемдік вертикальдың бойы мен ғарыш ортасын мекен етеді деген наным қалыптасқан. Түркі мифологиясында әйел бейнелері ең архаикалық бейнелердің бірі болып саналады. Олар түркі тілдес халықтарының рухани мәдениетінде үлкен рөл атқарады. Әйел бейнелері матриархалдық дәстүрлермен және ежелден бері келе жатқан тотемистік мифологияның ұғымдарымен тығыз байланысты. Түркі халықтарының дәстүрлерінде аталған әйел образдары алғашқы ана, әйел, отбасының қамқоршысы деген ұғымдармен байланыстырылады. Кейбір зерттеушілердің айтуынша, бұл бейнелер Тәңірдің жары ретінде қарастырылатын Ұмай ана бейнесімен де көрсетіледі. Ұмай ананы түркі халықтары тағы Ымай, Май-иче, Бай ана, Сары-эне, Май-эне деп те атайды. Басқа сөзбен айтқанда Ұмай ана - Түркі тілдес халықтарының дүниетанымындағы дәстүрлі әйелдік бастаудың символы. От-Ананың басты қызметін қамқорлықпен, әсіресе балалар дүниеге келгенде жасалатын қамқорлықпен байланыстырады. Сол себепті де көптеген түркілерде сәбиі жоқ шаңырақтардыңұ Ұмай анаға табыну дәстүрі қалыптасқан. Ежелгі аңыздарға сенсек, Ұмай ана Тәңірдің көрсетуімен адамдардың «жанын шомылдыратын» сүт көлінің жанындағы Сумер (Ымай-Йидже, Суруе) тауында мекен еткен. Кейбір түркі халықтарының мифологиясында Ұмай ана тек ошақ пен балалардың қамқоршысы ғана емес, сонымен қатар таулардың иесі және аңшылардың қамқоршысы ретінде бейнеленеді.

Ұмай ана бейнесі басқа да әйел кейіпкерлер бейнесімен тығыз байланысты. Ежелгі түрік мифологиясында Қара Ұмай деген түсінік болған. Ол өлім періштесі ретінде қабылданған. Бұл ежелгі түркі халықтарының дүниенің құрылымының бенарлығы туралы ұғымын түсіндіреді. Кейбір аңыздар бойынша От құдайы - От-Ана Ұмайдың туған сіңілісі ретінде қарастырылады. Басқа нұсқаларда, бірақ ең көп тараған нұсқаларда ол Ұмай құдайдың табанының астынан жаратылған және ол көшпелі халықтардағы шаңырақ ішіндегі ошақта мекен етеді деп көрсетіледі. Көп жағдайда от символы ретінде жылумен байланыстырылатын Ұмай ана бейнесімен бірігіп, тарап кеткен. Сол себепті де Ұмай анаға қатысты көптеген түркі халықтарында солярлық немес күнтектілік культі қалыптасқан. Осы түсініктер бойынша Ұмай ана - бала мен ананың жарылқаушы пірі, өсіп-өну мен көбею секілді барлық игіліктердің және ошақ пен шаңырақтың иесі ретінде танылды. Ұмай ананың символы - жебе. Сол арқылы ол балаларды қорғайды. Ұмай ананың бейнесіндегі басына кигізілген тәтідегі үшкір үш шошақ - от жалынының бейнесі. Кудыргэ алқабынан және Билікөлдегі жартастан табылған үш шошақты бөрік киген әйелдің бейнесін Ұмай деп есептейді [1, 16-17] . От жағып, ас асуға арналған құрылғы - ошақтың да аяғы үшеу болуы осыдан шыққан. «Ошақтың үш бұтындай» деп келетін теңеу осыны айқындайды. Ертеде үлкен үйден, яғни отау иелерінен шоқ алуға келетін де, от жағып, қазан асатын да, оны көтеретін де әйел адамның болуы - ошақтың иесі кім екенін көрсететін сенімді дәлелдей түседі. Көшпелі халықта ортадағы ошақты қастерлеу - отты қадірлеумен пара-пар. Дәстүрлі мәдениетте ошақ береке мен бірліктің нышаны ретінде суреттеледі. Осы тұста «отынның басынан, ошағыңның қасынан берсін» деген батаның төркіні де осыдан шыққанын айта кеткен жөн. Оның мағынасы - ешкімге жалындырмасын, алыстан тілендірмесін деген тілек.

Қазақ халқының От-Анаға байланысты наным-сенімдері, жосын- жоралғылары әлі күнге дейін сақталған. Бас қосқан екі жастың жас отауының тағдырын От-Анаға тапсырған. Олар үйленген сәтте ең алдымен От-Анаға бағыштап:

Оттай ыстық достық бер,

Жұбын жазбай, ұзақ бер!

Жолдарын жарық, жарқын ет,

Ұлы пана өзіңсің,

От Ана жарылқа! - деп сыйынады.

Сондай-ақ, жаңа түскен келін атасының ошағына май немесе отқа май құйып тұрып: «От-Ана, Май Ана жарылқа!», - деп сыйыну сөздерін айтып, ошаққа, отқа тәу еткен.

Біздің дүниетанымымызда, әсіресе түркі тілдес халықтарының дүниетанымында отқа деген құрмет өте ерекше. От басы ошақ қасына табынушылық, оны қастерлеп, сыйлаумен байланысты салт - дәстүрлер өте көп. Мысалы, халқымызда жаңа келін түскен кезде, әйел босанғанда және жас отау шаңырақ көтергенде жасалатын орны бөлек ырымдардың бірі - Отқа май тамызу . Бұл ырым шаңырақтағы бала-шағаның көбеюіне, оларға құт - береке тілеуге байланысты жасалатын ғұрып болып саналады. От - шаңырақты (ошақты, үйді, отбасыны) білдіретін символдық мәніне ие болса, ал май молшылық пен берекені білдіреді. Сол себепті де отқа май құю рәсімі отау құру немесе сәбидің дүние есігін ашуы секілді қуанышты сәттерде орындалатын болған. Яғни, бұл жосын-жоралғылар жаңадан үйленген жастардың болашақтары ырыс пен берекеге толы болсын, отбасыға айналып, өсіп - өне берсін деп ырымдаудан туған. Келінің алғаш шаңырақтың босағасын аттаған кезінде, күйеу баланың алғаш қайын атасының үйіне ресми кірген кезінде және басқа да туысқандарын отқа шақырғанда атқарылатын жоралғы. Бұл ырымның негізгі мән - мағынасы әулеттің саны көбейгендігін, оған жаңа түтіннің, яғни тағы да бір шаңырақтың қосылуын әйгілеу мақсатында орындалады.

Май қазақтың дәстүрлі танымында береке мен молшылықтың белгісі. Сондықтан, ошақ, от және май ұғымдары үнемі бірге жүреді және өз ішінде олар бір-бірімен тығыз байланысты. Қазақ халқы ежелден ошақты қастерлеп, қадірлеген. Ошақ басын сыйлаудың тағы бір көрінісі - ас беру кезінде орын алады. Мұндай үлкен жиындардың басы - ошаққазар деп аталатын жиынмен басталады. Мұндай жиынның барысы алдын ала 2-3 күн бұрын, яғни ас болардан бұрын ортаға салынады. Қазылған ошақтардың құрметіне ас беруге арналған барлық дайындықтарды жасап болғаннан кейін шағын той-томалақ өткізіледі. Жерошақ майлау деп осылайша жасалған дәстүрді айтады. Той да осындай жосын-жоралғымен басталады. Кейін жерошақ бәйгесі болады. Ол кезде қызмет етушілерді ынталандыру жосыны жасалып, жерошаққа ат шаптырып, кішігірім той жасалады. Сол себепті де киелі қазақ халқы ошақтың орнын, шаңырақтың орнына аса мән берген. От орнына сай киіз үйлерін орныластырған. Мұндай жосын-жоралғылардың орны қазақ халқы үшін бөлек және олар өзара бір-бірімен тығыз байланысты екеніне көзіміз жетеді.

Жат жұртқа келін болып түскен жаңа келінді туған - туысқандармен, ауыл-аймақпен таныстыру мақсатында жасалатын дәстүрді - отқа шақыру дейді. Бұл салт жаңа келін ақ босағаны аттаған соң, той-жиын аяқталып, келген қонақтардың барлығы өз үйлеріне тарағаннан кейін жасалады. Осы шаңырақтың ағайын-тума, алыс-жақындары той өткізуге ат салысып көмектескен, қонақ күтіскен сыйластары мен жақындары жаңадан ақ босағаны аттаған келінді қонаққа шақыра бастайды. Шаңырақпен танысуға барған ақ келін ешқашан құр қол барған емес. Әрқашан отқа шақырған отбасына енесінің нұсқауы бойынша өз дүние-мүлкінің ішінен қалаған сый-сыйапатын ала барған. Халық арасында осындай рәсімді отқа салар деп атайды. Жалпы, бұл рәсімдердің басты мақсаты жаңа түскен келінді осы елге «тастай батып, судай сің» деген батамен ықпал етіп, жаңа жұртымен таныстыру.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.