Девиантты мінез - құлық әлеуметтік проблема ретінде

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 34 бет
Таңдаулыға:

КМҚК Бизнес және Сервис колледжі

Курстық жұмыс
Тақырыбы :
Девианттық тәртіп әлеуметтік мәселе ретінде .

Орындаған: Садуакасова Алина
Топ : 31 СРк
Тексерген : Кундукова М.Т

2020-2021 оқу жылы .
Девианттық тәртіп әлеуметтік мәселе ретінде .
Жоспары :
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
Девианттық мінез- құлықтың қалыптасуын теориялық зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5-16 бет .
Жасөспірімдердегі девианттық мінез-құлықтың түрлері ... .5-9бет.
Девианттық мәселе әлеуметтік мәселе ретінде ... ... ... 10-14 бет .
Жасөспірімдердегі девианттық мінез-құлықтың қалыптасуына әсер ететін факторлар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .10 -16 бет.
Әлеуметтік жұмыста девиантты мінез-құлықты жасөспірімдермен жұмыс жүргізудің ерекшеліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17-23 бет.
Әлеуметтік жұмыстағы девиантты мінез-құлық мәселесі және оны шешудің жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
Жасөспірімдердегі девиантты мінез-құлықпен жүргізілетін Шет елдегі әлеуметтік жұмыстың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14-23 бет.
Жасөспірімдер тәрбиесін алдын-алу жолдары (профилактика) ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...23-25бет.
ІІІ. ДЕВИАНТТЫҚ МІНЕЗДЕРДІҢ ФОРМАЛАРЫ ... ... ... ... ... ... .. 26-31 бет .
Алкоголь ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26 бет .
Нашақорлық ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26-25 бет.
Жезөкшелік ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26-28 бет.
Суицид ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29-31 бет.
3. Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 32-33 бет.
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34 бет.

КІРІСПЕ
Мен курстық жұмыстың тақырыбын девиантты мінез құлық әлеуметтік ортада деп алу себебім: қазіргі таңда осы жағдай проблемалық ситуация болып табылады . Қоғамда қалыптасқан нормалардан ауытқуға жол ашатын мінез-құлық девианттық мінез-құлық деп аталады және олардың түрлеріне қылмыс, ішімдікке салыну, нашақорлық, жезөкшелік, құмар ойындарына қызығушылық, психопатиялық бұзылу және тағы да басқа жағымсыз қылықтарды жатқызуға болады. Осындай келеңсіз құбылыстарды зерттеудің қажеттілігі курстық жұмыс тақырыбының өзектілігін аша түседі. Сонымен, жасөспірімнің осы девианттық мінез-құлқы жасы кәмелетке толмаған құқық бұзушы тұлғаның қалыптасуын анықтайтын негізгі шарт болып табылады. Жастардың ауытқыған мінез-құлқының негізгі мәселелеріне арналған құқықтық және психологиялық әдебиеттерде, девиант-жасөспірімдердің сәтсіз отбасыларда тұруы, олардың тұрмыс жағдайы, отбасындағы шиеленіскен қатынастар осындай мінез-құлықтың қалыптасуының негізгі себептері деген пікір анағұрлым басым. Баланың отбасынан қашықтап, оның ықпалынан сырт қалуының психикалық әсерін Т.В.Лодкина, А.В. Захарова, В.С.Мухина, З.Матейчик, Е.О.Смирновалар алғаш атап көрсеткен. Ал осы мінез-қылықтың пайда болуының ең басты себебі менің ойымша:баланың ситуациядан шығуға психологиялық көмектің болмауы . Мысалға үлкендер балаларға ұрып . ұрсып түсіндіреді . Ал бала енді психикасы жетіліп келе жатқанда бұл оған ауыр болады . Негізінде бала ата-анасының кім болатынын таңдай алмайды , бірақ ата - ана балаға қандай болатынын таңдай алады . Девиантты мінез дегенді естісем ең алдымен суицид ойыма келеді . Ол балалрмен де үлкендермен де болатын жағдай. Адамның тәні туғаннан бастап ұдайы өзгереді, сол сияқты мінез-қылықта ешқандай да бір тиянақты деңгейге жетіп тоқтамайды .Мінез - құлық пен даму өзара айланысты және олардың кейбір кезеңдері бір-біріне сәйкес келеді. Сондықтан адам мінез-құлқына табиғат пен орта бірлесіп әрекет етеді , адамның қандай да бір іс-әрекетке бейімділігі қанында бар болса , ол ортаның әсерінен не артады , не кемиді .Яғни, адам дамуының күрделі де сан қилы процессінде биологиялық және әлеуметтік факторлар араласады , ой мен сезім айқасады , ішкі сенім мен сыртқы ықпал бірігеді . Бұл процесстің ағымына қоршаған ортаның әсері зор . Сонымен ұққанадай девиантты мінез-құлықтың пайда болу жолдары сан алуан , қандай факторлар бар екенін түсіндік. Ары қарай девиантты мінез - құлықты толығымен зерттейтін боламыз .

Курстық жұмыс тақырыбының өзектілігі: Қазіргі таңда жастар мәселесі өте өзекті проблемалардың бірі, дүниежүзіндегі қандай мемлекет болмасынт жастар саясатын мемлекеттің дамуындағы басты бағыттарының бірі ретінде қарастырады. Себебі сол мемлекеттің болашағы кейінгі ұрпақ жастар екендігінің айғағы. Жастар және олардың тәрбиесі жөнінде қаншама ғылыми жұмыстар, тұжырымдамалар, әдістемелер тағы да басқа ізденіс жұмыстары жүргізіліп жатса да күн тәртібінен түскен емес, мұның астарында еліміздегі жалпы жастар деп атайтын топ өкілдері: сәби, жас жеткіншек, жас буын, бозбалалардың қоғамдағы өзін алып жүру тәртібінен туындайды. Олай дейтініміз қазіргі жастардың ойөрісі мен өмірлік ұстанымдары өзгерген, бұл бүгінгі жаһандану кезіндегі батыстық мәдениеттің басымдылығынан болып отыр. Біз қозғағалы отырған мәселе жастардың девиантты мінез-құлқы болғандықтан, жоғарыда айтып кеткен жастар ортасындағы батыстық бағыт - жастарды тәрбиелеудегі негізгі проблемалардың бірі болмақ.
Курстық жұмысымның мақсаты - жасөспірімдердің девианттық мінез - құлқының қалыптасуына жол бермеу және оларды болдырмаудың жолдарын қарастыру.
Курстық жұмысымның міндеттері:
- қазіргі заман отбасында ата-ананың тәрбиелік рөлінің арту ерекшеліктерін ашып көрсету;
- отбасындағы қамқорлықты күшейту (гиперопека), баланың ішкі өмірінің барлық көріністерінен (оның ойлауына, сезіміне, мінез-құлқына) отбасындағы қаталдыққа дейін әртүрлі дәрежеде қатысу тілегінің болуы;
- немқұрайдылық (гипоопека), балалардың жиі, шамадан тыс бақылаусыз қалуына жол бермеу;
- жасөспірімдердің қылмыс жасауына жол бермеу;
- девианттық мінез-құлықтың моралдық этикалық факторы қоғамның
моралдық-адамгершілік қасиетінің төмендеуін бодырмау;
- девианттық мінез-құлыққа қоршаған ортаның немқұрайды қарауын
болдырмау.

І БӨЛІМ. Девианттық мінез-құлықтың қалыптасуын теориялық зерттеу.
1.1 Жасөспірімдердегі девианттық мінез-құлықтың түрлері.
Жүз жылдан астам уақыт бұрын ауытқудың себептерін биологиялық және психологиялық интерпретациялау кең таралды. Сонымен, итальяндық дәрігер К.Ломбросо (1835-1909) адамның қылмыстық мінез-құлқы мен оның биологиялық ерекшеліктері арасындағы тікелей байланысты ашуға тырысып, ауытқудың френологиялық теориясын ұсынды. Оның пікірінше, қылмыстық тип - бұл адам эволюциясының алдыңғы сатыларындағы деградацияның нәтижесі. 1940 жылы Ломброзоның ізбасары, американдық психолог және дәрігер В.Х. Шелдон дене құрылымының маңыздылығын атап өтті. Оның типологиясында - эндоморф (денесі жұмсақ және біршама дөңгелектенген орташа корпулентті адам) көпшіл, адамдармен қалай тіл табысуды біледі; мезоморф (оның денесі күштілігімен және сымбаттылығымен ерекшеленеді) алаңдаушылыққа бейімділігін көрсетеді, ол белсенді және онша сезімтал емес: эктоморф дененің нәзіктігімен және нәзіктігімен ерекшеленеді, ішкі сезімталдық пен нервтің жоғарылауымен ерекшеленеді. Зерттеулер негізінде Шелдон мезоморфтар ауытқуға ең бейім деген қорытындыға келеді.
Ауытқудың психологиялық теориясын 3. Фрейд жасаған. Ол оны дамымаған Супер-Эго -мен түсіндіреді және оны психикалық ақаулармен, дегенерациямен, деменциямен және психопатиямен, негізінен бағдарламаланған ауытқулармен негіздейді.
Ауытқудың социологиялық теориясының негізін Э.Дюркгейм қалаған. Оның пікірінше, ауытқудың негізгі себебі - аномия - құндылықтар, нормалар, әлеуметтік байланыстар болмаған, әлсіреген немесе бір-біріне қайшы келетін қоғамның ұйымдаспау жағдайы. Мұның бәрі қоғамның тұрақтылығын бұзады, адамдарды тәртіпке келтірмейді, нәтижесінде әр түрлі ауытқулар пайда болады. Аномия теориясын әрі қарай Р.Мертон дамытты. Ол ауытқудың басты себебін қоғамның мәдени мақсаттары мен оларға қол жеткізудің әлеуметтік мақұлданған құралдары арасындағы алшақтық деп санады. Соңғы құралдар дилеммасы негізінде Р.Мертон мінез-құлықтың бес түрін анықтады, оның төртеуі ауытқуға қатысты :
сәйкестік - олардың қоғамда қабылданған мақсаттары мен құралдарына сәйкестігін болжайтын мінез-құлық түрі;
инновация - индивид қоғамның әлеуметтік мақұлдаған мақсаттарымен бөліседі, бірақ оған жетудің құпталмаған құралдарын таңдайды, ал құралдар қылмыстық болмауы керек, олар белгілі бір уақытта белгілі бір сәтте белгілі бір қоғамға тән болып табылады;
ритуализм - қоғам жариялаған мақсаттардан бас тартуды, оларға қол жеткізудің бекітілген құралдарымен шартты түрде келісуді болжайды (мысалы, Брежнев дәуірінде, енді ешкім коммунизмге сенбейтін, бірақ онымен байланысты ырымдар әдеттердің бір түрі болған және қоғамда әлі де сақталды);
ретрицизм - қоғам шындықтан қашу, әлеуметтік нигилизмнің бір түрі ретінде қабылдаған мақсаттар мен құралдардан бас тарту (қаңғыбастар, нашақорлар, маскүнемдер қоғамда өмір сүреді, бірақ оған жатпайды);
бүлік - ескі әлеуметтік қабылданған мақсаттар мен құралдарды бір мезгілде олардың орнына жаңа (революционерлер, радикалды экстремистер) ауыстырумен бас тарту.
Қоғам және әлеуметтік нормадан ауытқу , ерсі қылық көрсету девиантты мінез құлық деп аталады . Девианттық мінез-құлықтың негізгі түрлеріне :
:: қылмысты;
:: ішімдікке салынуды;
:: нашақорлық;
:: жезөкшелік;
:: құмар ойындарына қызығушылық;
:: психопатиялық бұзылу;
:: өзін-өзі өлтіруді жатқызамыз.
Жасөспірімдердің девианттық мінез-құлқы әлеуметтік жүріс-тұрысына нормаларына қайшы келетін әртүрлі әрекеттердің салдары. Оған жасөспірімдердің мектептегі сабақтарын жіберуден бастап, үйден қашуы немесе біреудің затын тонау немесе қасақана бүлдіруі жатады. Қоғамның басқа топтарына қарағанда девианттық мінез-құлық жасөспірімдерге өте тән. Оның объективтік себебі, жасөспірімдерде құқықтық әлеуметтану процесі (нормаларды меңгеру) және девиантты мінез-құлық (нормалардан ауытқуы) бір мезгілде жүреді. Сөйтіп, девианттық мінез-құлыққа психологиялық, құқық, мәдениет немесе мораль нормалары сияқты, жалпы қабылдаған немесе оған негізделген нормалардан ауытқыған қылықтар жүйесін жатқызамыз. Жасөспірімдердің девианттық мінез-құлқы екі категорияға бөлінеді. Девиантты (девиантты) мінез-құлықтың тағы бір қызықты құбылысын - норма-негіздеуді атап өтейік. Бұл мәдени модельдер, олардың көмегімен адамдар кез-келген тыйым салынған тілектер мен әрекеттерді жүзеге асыруды қолданыстағы моральдық нормаларға ашық қарсы шықпай ақтайды.
Ауытқулардың пайда болуын түсіндіретін басқа теорияларға мыналар жатады:
Француз әлеуметтанушысы Г.Тардеге еліктеу теориясы. Оның пікірінше, адамдар қылмыскерге айналады, өйткені олар жас кезінен бастап қылмыстық ортаға түседі және дәл осы орта олар үшін анықтамалық топ болып табылады;
Э.Сазерлендтің дифференциалды ассоциация теориясы. Г.Тарде туралы ойды дамыта отырып, ол жеке тұлғаның девиантты мінез-құлқында көп нәрсе оның қоршаған ортасына байланысты болатындығын, яғни. оны кім нақты және не үйрететіндігінен. Сондықтан жеке адам қылмыстық ортада қаншалықты ұзақ тұрса, болашақта оның девиантқа айналуы ықтимал. Бұл екі теория ауытқудың мәдени трансферті теориясы деген жалпы атаумен біріктірілген;
Стигматизация теориясы (грек тілінен, stigma - стигма), немесе авторлары американдық әлеуметтанушылар Э.Лемерт, Г.Беккер болып табылатын таңбалау. Бұл теорияға сәйкес ауытқу мінез-құлықпен немесе белгілі бір іс-әрекеттердің мазмұнымен емес, топтық бағалау арқылы, белгіленген нормаларды бұзушы белгісімен адамды іліп қою және оған қарсы санкцияларды қолдану арқылы анықталады.
Бұл девиантты мінез-құлықтың пайда болу және таралу себептерін зерттеуге арналған негізгі зерттеу тәсілдері.
Сарапшылардың пікірінше, қазіргі қоғамдағы кейбір адамдар арасында девиантты мінез-құлықтың болуы сөзсіз, оны жою мүмкін емес. Сонымен қатар, олар ауытқулар табиғи түрде өзгеріске ұшырайтын қоғамдарда туындайтынын, мұнда дағдарыстық құбылыстардың күшеюі аясында адамдардың өз позицияларына наразылығы өсіп келе жатқанын, бұл әлеуметтік қанағаттанбау сезімін, сұраныстың жоқтығын және өзінен алшақтау сезімін тудыратынын атап өтті. қоғам. Бұл айыру сезімі кейбір жағдайларда пессимистік көңіл-күйдің пайда болуына және халықтың арасында деморализацияның туындауына әкелуі мүмкін (үмітсіздік, абыржу).
Әлеуметтанушылардың пікірі бойынша, қазіргі кезде ел халқының 85% -ы белгілі бір дәрежеде деморализациямен сипатталады. Аномияға тән реакциялар - мақсатқа жету құралдарына немқұрайлылық, сыбайластық, цинизм, экстремизм. Девиантты мінез-құлық механизмі нормативті реттеудің өзара әрекеттесуін, тұлғаның қасиеттерін, оның нормаға қатынасын және өмірдегі нақты жанжалды жағдайды талдау арқылы ашылады.
Жасөспірімдердегі девиантты (девиантты) мінез-құлық.
Девиантты (девиантты) мінез-құлықты әдетте әлеуметтік деп атайды
белгілі бір қоғамда белгіленген нормаларға сәйкес келмейтін мінез-құлық.
Атақты әлеуметтанушы И.С. Конт девиантты мінез-құлықтың анықтамасын нақтылайды.Оны іс-әрекеттер жүйесі ретінде қарастыру. Жалпы қабылданғаннан ауытқу немесе психикалық денсаулық, заңды, мәдени немесе адамгершілік. Девиантты мінез-құлық бейімделудің бұзылуына әкеледі (психикалық, әлеуметтік-психологиялық, экологиялық).
Девиантты мінез-құлық екі үлкен категорияға бөлінеді. Біріншіден, бұл психикалық денсаулық нормаларынан ауытқатын мінез-құлық,
айқын немесе жасырын психопатологияның болуын білдіреді (патологиялық). Екіншіден, бұл кейбір әлеуметтік, мәдени және әсіресе құқықтық нормалар. Мұндай әрекеттер елеусіз болған кезде, олар
қылмыстар деп аталады, ал ауыр болған кезде және қылмыскерде жазаланады тәртіп - қылмыстар.
Девиантты мінез-құлықтағы әлеуметтік ауытқулар:
Эгоисттік бағдар: құқық бұзушылық, теріс қылық материалдық, ақшалай, мүліктік пайда алуға ұмтылыс (ұрлық, ұрлық, алыпсатарлық, қорғау, алаяқтық және т.б.);
Агрессивті бағдар: адамға қарсы бағытталған әрекеттер (қорлау, бұзақылық, ұрып-соғу, кісі өлтіру, зорлау);
Әлеуметтік-пассивті тип: белсенді өмір салтынан бас тартуға ұмтылу,
азаматтық жауапкершіліктен жалтару, жеке және әлеуметтік мәселелер (жұмыстан, оқудан жалтару, қаңғыбастық, алкоголизм, нашақорлық, нашақорлық, суицид). Сонымен, мазмұнымен де, мазмұнымен де ерекшеленетін қоғамға жат мінез-құлық мақсатты бағдар. Әр түрлі әлеуметтік көріністе болуы мүмкін ауытқулар: адамгершілік нормаларын бұзудан құқық бұзушылық пен қылмысқа. Асоциалды көріністер сыртқы мінез-құлықта ғана емес көрінеді жағы, сонымен қатар мінез-құлықты ішкі реттеу деформациясында: әлеуметтік, адамгершілік бағыттары мен идеялары.
Балалар мен жасөспірімдердің мінез-құлқындағы ауытқу осылай түсініледі
ерекшеліктері және тек назар аударатын көріністерден емес тәрбиешілер (ата-аналар, мұғалімдер, қоғам) дабыл қағуда. Мыналар мінез-құлық ерекшеліктері ауытқуды ғана көрсетіп қоймайды жалпыға бірдей қабылданған нормалар, талаптар, сонымен бірге болашақ, бастаулар, көздер бар іс-әрекеттер, моральдық, әлеуметтік, құқықтық нормаларды, талаптарды бұзу заң, мінез-құлық субъектісіне, оның дамуына ықтимал қауіп төндіреді
тұлға, оның айналасындағы адамдар, жалпы қоғам. Жеке іс-әрекеттер тек өздігінен ғана емес, фактімен байланысты ғана маңызды олардың артында қандай жеке қасиеттер жасырылған. Сондықтан баланың іс-әрекетіне, мінез-құлқына сатқындық жасау сол немесе басқа фокусты, мазмұнды, маңыздылықты ескере отырып, осы процестердің немесе механизмдердің дамуына мақсатты әсер ету баланың, жасөспірімнің адамгершілік және басқа жеке қасиеттері мен сапаларының негізі. Осылайша, балалар мен жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқы, біреуімен қол, симптом, сигнал, шығу белгісі және деп санауға болады сәйкесінше жеке қасиеттердің дамуы (тенденциясы), тұлғаның дамуына тәрбиелік ықпал етудің дирижері ретінде әрекет ету, оны қалыптастыру құралдары немесе оған мақсатты әсер ету
қалыптастыру (яғни білім беру құралдары). Мінез-құлықтың бірдей көрінетін ерекшеліктері екенін есте ұстаған жөн жасөспірімнің психикасында болатын әртүрлі процестерді көрсетуі мүмкін. Сондықтан оның жағдайларын, тұрақтылығын, жиілігін ескеру қажет көріністері, жеке қасиеттері, мінезі, жасөспірімнің жас ерекшелігі және басқалары. Осыдан кейін ғана осы немесе басқа үкім шығарыңыз, немесе одан да көп шешім қабылдаңыз әсер ету шарасы. Балалар мен жасөспірімдердің мінез-құлқындағы ауытқулардың көрінісі, олардың адамгершілік және байланысты әлеуметтік даму әр түрлі болуы мүмкін жеке сипаттамалары мен тұлғаның көріністері, нақты шарттары және өмір мен жұмыс жағдайлары. Әдетте, оларды келесідей қорытындылауға болады топтар: жағдайлық, уақытша көріністер мен туындаған реакциялар арандатушы факторлар мен жағдайлар және тұрақты формалар байланысты немесе басқа түрге сәйкес дамып келе жатқан мінез-құлықтағы ауытқулар жалпы өмірдің қолайсыз жағдайлары мен іс-әрекеттері.
Мінез-құлық реакциялары жағымсыз жағдайлардан туындайды
немесе бір рет немесе жүйелі түрде әрекет ететін өмір жағдайлары.
Екінші жағдайда, белгілі бір реакцияға әкелетін мінез-құлқындағы өзгерістер,
жинақталып, біртіндеп пайда болады немесе күрт бұзылуға әкеледі.
Мысал - бас тарту, наразылық, бас тарту, агрессия реакциясы. Пішіндер
бұл реакциялардың көптеген көріністері болуы мүмкін. Олар әрқашан қайтып келеді. осы немесе басқа психологиялық ахуал бойынша және оны жоюмен жоғалады. Бірақ, егер жағдайлар жиі қайталанатын болса, қабатты болса, реакциялар тұрақты болады, әкелетін тұрақты психологиялық формациялар (кешендер) пайда болады мінез-құлықтың белгілі бір түрін қалыптастыру:
Белсенді-адаптивті немесе пассивті-адаптивті мінез-құлық:
революциялық қайта құруға бағытталған деструктивті-агрессивті,
топтың әрекетін және ондағы өзіндік мінез-құлқын өзгерту;
Топтың қызметін қайта құру кезінде және жойқын-компенсаторлық
оның мінез-құлқы оған үлкен жеңілдікпен сүйемелденеді және бекітіледі
талаптар;
Қанағаттанбаушылық кезіндегі мінез-құлықтың өтемдік-иллюзиялық түрі
қажеттіліктер мен ұмтылыстар, жасөспірімнің тұрақты психологиялық ыңғайсыздығы жасанды қозу, мас болу, өздерін мас қылудан шығар жолды табыңыз қарым-қатынасты, музыканы, биді, никотинді, алкогольді,
есірткі, улы және дәрілік заттар.
Балалар мен жасөспірімдердің мінез-құлқындағы ауытқулар байланысты болуы мүмкін себептердің келесі топтары:
1. Бала, жасөспірім өзін-өзі ұстағанда, әлеуметтік-педагогикалық немқұрайлылық дұрыс емес мінез-құлқына, қажеттіліктің болмауына байланысты оң білім, дағды, дағды немесе дұрыс емес әрекеттің жемқорлығына байланысты тәрбиелеу, мінез-құлықтың жағымсыз стереотиптерін қалыптастыру;
2. Қиындықтан туындаған терең психологиялық ыңғайсыздық
отбасылық қатынастар, жағымсыз психологиялық микроклимат отбасында жүйелі білім берудің сәтсіздіктері дамымаған сынып ұжымындағы құрдастарымен қарым-қатынас, дұрыс емес (әділетсіз, дөрекі, қатыгез) ата-анадан оған деген қатынас, мұғалімдер, сыныптастар және т.б.
3.Психологиялық және физикалық денсаулық жағдайындағы ауытқулар
және даму, жас дағдарыстары, кейіпкерлер акцентуациясы және басқалары
психоневрологиялық және физиологиялық қасиеттерінің себептері.
4. Өзін-өзі көрсету үшін жағдайдың болмауы, сыртқы және
ішкі қызмет; пайдалы қызметтегі жұмыссыздық,
оң және мазмұнды әлеуметтік және жеке, өмірлік мақсаттардың болмауы және жоспарлары.
5. Елемеу, қоршаған ортаға кері әсер және осы негізде әлеуметтік-психологиялық түзетуді дамыта отырып, әлеуметтік және жеке құндылықтардың позитивтен негативке ауысуы.

1.2 Девиантты мінез-құлық әлеуметтік проблема ретінде.
Ғалымдар ауытқуды әлеуметтік үміттерге сәйкестік немесе сәйкессіздік деп анықтайды. Демек, девиантты мінез-құлық дегеніміз - белгілі бір қоғамның әлеуметтік күтулеріне сәйкес келмейтін мінез-құлық.
Девиантты (лат. Deviatio - ауытқу) мінез-құлық деп белгілі бір қоғамда ресми бекітілген немесе іс жүзінде белгіленген нормаларға сәйкес келмейтін, адам іс-әрекетінің бұқаралық формаларында көрінетін әлеуметтік құбылыс түсініледі.Девиантты мінез-құлық көптеген жағымсыз көріністермен байланысты болғандықтан (діни дүниетанымдағы зұлымдықты даралау, медицина тұрғысынан ауру симптомы, заң нормаларына сәйкес заңсыз). оны қалыптан тыс деп санауға бейімділік. Сондықтан ауытқулар тірі табиғаттағы мутация ретіндегі әмбебап форма, өзгергіштік тәсілі, сондықтан кез-келген жүйенің тіршілік әрекеті мен дамуы болып табылатындығын баса айту керек. Әлеуметтік жүйелердің қызметі адам өмірімен тығыз байланысты болғандықтан, онда әлеуметтік өзгерістер девиантты мінез-құлық арқылы да жүзеге асырылады, мінез-құлықтағы ауытқулар табиғи және қажет. Олар жеке тәжірибені жақсартуға қызмет етеді. Пайда болған адамдар мен олардың мінез-құлқындағы психофизикалық, әлеуметтік-мәдени, рухани-адамгершілік жағдайдағы әртүрлілік қоғамды жетілдірудің, әлеуметтік дамуды жүзеге асырудың шарты болып табылады. Әлеуметтік норма белгілі бір қоғамдағы тарихи қалыптасқан шекті, өлшемді, рұқсат етілген (рұқсат етілген немесе міндетті) мінез-құлық интервалын, адамдардың, әлеуметтік топтардың, әлеуметтік ұйымдардың қызметін анықтайтын болғандықтан. Физикалық және биологиялық процестердің табиғи нормаларынан айырмашылығы, әлеуметтік нормалар қоғамның жұмыс істеуінің объективті заңдылықтарын адамдардың санасы мен іс-әрекетінде адекватты немесе бұрмаланған көрініс нәтижесінде қалыптасады. Әлеуметтік нормалар әр жеке адамның немесе қоғамдастықтың белгілі бір жағдайдағы әлеуметтік мінез-құлқын бағдарлау құралы және қоғам тарапынан олардың мінез-құлқын бақылау құралы ретінде қызмет етеді. Әлеуметтік нормалар (әлеуметтік мінез-құлықтың басқа реттегіштерінен айырмашылығы) сипатталады: тағайындаушы және бағалау сәттерінің бірлігі; әлеуметтік бағалау және бақылау құралдарының қол жетімділігі; белгілі бір әлеуметтік санкциялардың болуы; сыртқы көрініс формасы (мысалы, құқықтық нормалар құқықтық актілерде, адамгершілік - қоғамдық пікірде, дәстүрлерде, әдет-ғұрыптарда, діни - жазбаларда және уағыздарда, эстетикалық - көркемдік принциптерде, қоғамдық және мемлекеттік ұйымдар мен мекемелердің нормаларында - заңдарда көрінеді , жарғылар, ережелер) .
Әлеуметтік нормалар тұлғаның қалыптасуына шешуші әсер ететін әлеуметтік қатынастар жүйесін (өндірістік, құқықтық, басқарушылық, адамгершілік, идеологиялық) көрсетеді. Алайда, әлеуметтік ауытқулар қоғам үшін әр түрлі мағынаға ие болуы мүмкін. Позитивтілер жүйенің прогрессивті дамуы, оны ұйымдастыру деңгейін жоғарылату, ескірген, консервативті немесе реакциялық мінез-құлық стандарттарын еңсеру құралы ретінде қызмет етеді. Олар әлеуметтік және шығармашылық сипатта болады: ғылыми, техникалық, көркемдік, қоғамдық-саяси. Теріс ауытқулар функционалды емес, жүйені ретке келтірмейді және әлеуметтік патология деп атауға болады: қылмыс, алкоголизм, нашақорлық, жезөкшелік, суицид.
Дивиантты позитивті және жағымсыз мінез-құлық арасындағы шекаралар уақыт пен қоғам кеңістігінде өзгермелі. Сонымен қатар, бір мезгілде әртүрлі нормативті субмәдениеттер бар (ғылыми қауымдастықтардан және көркем богемиктерден нашақорлар мен қылмыскерлер қауымдастығына дейін).
Бірқатар ғалымдар ауытқу дегеніміз норма мен патология арасындағы шекара, норманың экстремалды нұсқасы деп санайды. Ауытқушылықты нормаларды білуге сүйенбей анықтауға болмайды. Медицинада норма - бұл мүлдем сау адам; педагогикада - барлық пәндерде жетістікке жететін студент; әлеуметтік өмірде - қылмыстың болмауы. Ең қиын нәрсе - психологиялық норманы көпшілікке тән белгілі бір қасиеттер жиынтығы, мінез-құлық стандартының түрі ретінде анықтау. Әр түрлі әлеуметтік ортадағы нормалардың анықтамасында айтарлықтай айырмашылықтар болғандықтан және нормалар-идеалдар, негізгі құндылықтар жүйесі жалпы сипатта болғандықтан, оларды нақты әлеуметтік объектілерге қолдану қиын.
Сондықтан норманы үш түрлі мағынада қарастыру қажет: статистикалық, функционалды (жеке) және идеалды. Сонымен қатар, идеалды норма - бұл адамның оңтайлы әлеуметтік жағдайларда өмір сүруінің оңтайлы тәсілі. Әрбір жеке тұлғаның өзіндік даму жолы болғандықтан, кез келген ауытқуды тек онымен салыстырғанда ауытқу деп санауға болады. Сонымен, функционалды (жеке) норма жеке тұлғаның даралығын ескереді, бірақ көптеген адамдарға, оқиғаларға тән белгілі бір қасиеттерді көрсетпейді.
Статистикалық норма, белгілі бір индикатордың пайда болуының ең жоғары жиілігі ретінде, адамдардың көпшілігі қалыпты адамдар деген жалпы болжамға сәйкес келеді. Алайда, тек қарапайым адамдар, конформистер, патологиясы бар адамдарды аномалия деп санап, тіпті өте дарынды деп санау керек. Осы орташа статистикалық нормадан мүмкін болатын ауытқулар норманың варианттары, мінез белгілерінің, тұлғаның көрінісі ретінде, индивидуалдылық пен жағдайдың ерекше ерекшеліктерінің өзара әрекеттесуінің ерекше нәтижесі ретінде қарастырылады. Бірақ статистикалық норма табысты оқудың, әлеуметтенудің және жеке тұлғаның одан әрі психологиялық дамуының перспективаларын көруге мүмкіндік бермейді.
Сонымен, норма мен ауытқуды ажыратуда ең қолайлы статистикалық-бейімделу тәсілі деп аталады, мұндағы норма:
1) аралықта, жақсы қалыптасқан, көпшіліктен ерекшеленбейтін нәрсе;
2) қоршаған ортаға барынша бейімделген нәрсе.
Тұлғаның мінез-құлқының қалыпты жағдайын қоғамның әлеуметтік-психологиялық нормаларына және белгілі бір аймақтың, аймақтың әлеуметтік-мәдени ерекшеліктеріне сәйкес анықтауға болады. Қазіргі уақытта мұндай стандарттар жоқ екендігі белгілі. Нормалардың өмір сүру уақыты қысқа уақытқа созылуы мүмкін, ондаған жылдарда, тіпті жылдарда есептелуі мүмкін, ол қазіргі уақытта болып жатыр (динамикалық норма тірі процесс ретінде). Анықтаманың күрделілігі қазіргі қоғамда қылмыстық субмәдениеттің нормалары таралып жатқан кездегі психологиялық норма туралы ақпараттың жетіспеушілігімен байланысты .
Сонымен, психологиядағы норма белгілі бір уақытта белгілі бір қоғамдастықта қабылданған адамгершілік талаптарын ұстануы, мінез-құлық стандарты ретінде қарастырылуы мүмкін. Идеалды мінез-құлық нормасында үйлесімді норма (бейімделу және өзіндік актуализация) жеке тұлғаның шығармашылығымен үйлесуі керек. Алайда, үйлесімді норма әр түрлі жастағы адамдардың психологиясындағы тұрақты айырмашылықтарды, олардың өмірінің ең маңызды және құнды жақтарын көрсетпейді. Демек, норма мен ауытқуды ажырату үшін нұсқаулық ретінде қызмет ететін, адамның өмір сүру уақыты мен мекенінің ерекшеліктерін ескере отырып, жас ерекшеліктері де болуы керек. Жасқа байланысты мінез-құлық нормасын бағалау барысында белгілі бір жастағы адам сәйкес келуі керек әр түрлі іс-әрекет стилдеріне талдау жасау керек: коммуникативті стиль; ерік сипаттамалары; интеллектуалды, эмоционалды және психомоторлық сипаттамалары; сөйлеу және жазу мәнері. Бірақ нақты жас өлшемдерін тек норма мен ауытқуға белгілі бір көзқарасқа сәйкес ажыратуға болады. Психологияға медицинадан психиатриялық көзқарас келді, ол мінез-құлықты аурудың белгілерін, психопатологияны іздеу және анықтау тұрғысынан қарастырады. Сонымен қатар, норма - бұл патологияның болмауы, ал девиантты мінез-құлық ашық немесе жасырын психопатологияның болуын білдіреді. Психиатриялық көзқарас шеңберінде девиантты мінез-құлық түрлері белгілі бір психикалық бұзылулар мен аурулардың пайда болуына ықпал ететін жеке тұлғаның пайдалы емес қасиеттері ретінде қарастырылады. Сондай-ақ, мінез-құлық нормалары мен ауытқуды бағалаудың әртүрлі деп аталатын нормоцентристік тәсілдері бар. Егер жаратылыстану ғылымдарында олар норма-нүктені басшылыққа алса (мысалы, адамның қалыпты дене температурасы 36,7 ° болса), онда әлеуметтік ғылымдарда норма бұл жүйенің аралық, оңтайлы аймағы болып табылады патологиялық деңгейге бармайды.
Әлеуметтік көзқарасқа сәйкес девиантты мінез-құлыққа қоғамға және айналасындағы адамдарға қауіпті мінез-құлық кіруі керек. Алайда, адамдардың ынтымақтастығы әрдайым қалыпты жағдай бола бермейді, ал таптық күрес одан ауытқу болып табылады. Бұл этикадан шыққан норма-идеал. Сонымен, норма мәселесі - бұл пәнаралық проблема, оның тамыры адамның психикалық дамуының жалпы биологиялық заңдылықтары мен психоәлеуметтік сипаттамаларында, сондай-ақ этикалық және философиялық нормаларда жатыр. Девиант жас ерекшеліктері мен дәстүрлеріне сәйкес келмейтін мінез-құлықты қабылдауы мүмкін, бұл бірқатар себептердің салдары болып табылады. Белгілі бір хронологиялық жастағы баланың типтік ерекшеліктерін бекітетін стандарттың болуы әрбір жеке баланы негізгі түрінен азды-көпті ауытқитын нұсқа ретінде қарастыруға мүмкіндік береді. Стандартты ескере отырып - жасына байланысты дамудың жаппай түріндегі бала - Л.С.Выготский әлеуметтік-мәдени шығу тегі кешеуілдеген және қарабайыр балаға және дамымайтын балаға (екеуі де қиын) артта қалған баланы бөліп көрсетті. және дарынды). Девиантты мінез-құлықты жасөспірім, әдетте, ұйымшыл емес бала болып табылады.
Психологиялық тәсіл девиантты мінез-құлықты тұлғаішілік қақтығысқа, тұлғаның жойылуы мен өзін-өзі жоюына, жеке тұлғаның өсуіне және жеке тұлғаның деградациясына тосқауыл қоюға байланысты қарастырады.
Егер норма мен ауытқуды анықтағанда, ол өзі өмір сүретін мәдениеттің шеңберіне байланысты қандай да бір тәсілге сүйенетін болса, онда норма дегеніміз не және ауытқу дегенді бірмәнді түрде анықтау мүмкін емес.
Феноменологиялық психологиялық көзқарас практикада психологтар көбінесе девиантты емес, ересектер қабылдаған, қабылдамайтын, қабылдамайтын мінез-құлықпен кездесетінін атап өтуге мүмкіндік береді. Сонымен, мұғалімдер арасында девиантты деген белгі жоқ Өзіне үнемі назарын аударатын тәртіпті емес балалар бар, олар лас және жаргон сөздік қорын қолдану арқылы, алкогольді, темекіні анда-санда қолданып, төбелес шығарады . Жасөспірімнің өзі тұрғысынан белгілі бір жас және жеке ерекшеліктер ересектердің девиантты деп санайтын мінез-құлқын әдеттегі ойын жағдайлары ретінде қарастыруға мүмкіндік береді, бұл ерекше жағдайларға, приключенияларға деген ұмтылысты көрсетеді. , танылуға ие болу, рұқсат етілген нәрселердің шекараларын тексеру. Жасөспірімнің іздеу әрекеті жеке тәжірибе шекарасын кеңейтуге қызмет етеді. Жасөспірім кезіндегі қалыпты және қалыптан тыс мінез-құлықты ажырату қиын.
Сондықтан жасөспірімді девиант деп атауға болады, ол бір реттік және кездейсоқ мінез-құлық нормасынан ауытқып қана қоймай, девиантты мінез-құлықты үнемі көрсетіп отырады, бұл әлеуметтік жағынан жағымсыз.
Белгілі бір ескертулермен дарындылар санатын девианттарға жатқызуға болады, өйткені олардың екеуі де өмірде де, білім беру мекемелерінде де фронтальды педагогикалық ықпал ету объектілері арасында өз қатарластары арасында күрт ерекшеленеді. Шығармашылық және девиантты индивидтер арасында (әсіресе, тәуелділік мінез-құлқы бар) белгілі бір жақындық бар. Бұл ерекше түр - толқуды іздеуші. Айырмашылығы мынада: шынайы шығармашылық үшін ләззат - бұл шығармашылықтың өзі, ал девиантты іздеу іс-әрекеті үшін басты мақсат - нәтиже - рахат.
Жасөспірім - ақымақ - оқу іс-әрекетіне әуестену құрбыларымен толыққанды интимді және жеке қарым-қатынас орнатуға кедергі болатын оқудың жанкүйерінің бір түрі екенін атап өткен жөн. Екінші жағынан, жасөспірімнің мұндай моноканалды әрекетін девиантты мінез-құлық деп бағалау мүмкін емес, өйткені әлеуметтік болып табылады.
Әлеуметтік нормалар деп қоғамның (таптың, топтың, ұжымның) индивидтің оның белгілі бір қауымдастықтармен және басқа адамдармен қарым-қатынасындағы мінез-құлқына және әлеуметтік болмыспен шартталған әлеуметтік топтар мен әлеуметтік институттардың қызметіне қоятын талаптары түсініледі. Әрбір әлеуметтік норма жеке тұлғаның белгілі бір іс-әрекеттері мен қылықтарына жол береді, тыйым салады, міндеттейді немесе қажет етеді. Өзінің өмір салты мен мінез-құлқын әлеуметтік нормалардың талаптарына сай құратын адам нормативті, әлеуметтік жағдайларға толық бейімделген (бейімделген) болып саналады. Әлеуметтік нормалардың өзегі - моральдық-құқықтық нормалар. Девиантты мінез-құлық сипаттамаларында әлеуметтік нормадан басқа, мінез-құлықтың психикалық нормасы да ажыратылады, оның көмегімен мамандар адамның өзінің іс-әрекеті мен іс-әрекетін толық білетін психиканың күйін түсінеді. Ақыл-ойы қалыпты адам - бұл өзінің барлық іс-әрекеттері мен іс-әрекеттеріне жауап беретін, психикалық аурумен ауырмайтын, есі дұрыс адам.
Жасөспірімнің жеке басының мінез-құлқы және оның дамуы әлеуметтік және психикалық нормалардың талаптарына сәйкес келмейді, әлеуметтік девиантты (девиантты) мінез-құлық болып табылады, ал оның мәні қоғамдағы орны мен мақсатын дұрыс түсінбеуде, кейбір кемшіліктерінде ми функциясын бұза отырып, моральдық-құқықтық сана, әлеуметтік қатынастар және қалыптасқан әдеттер.
Сонымен, девиантты мінез-құлықты қоғамда қабылданған құқықтық, моральдық, эстетикалық нормалардан ауытқитын, психикалық процестердің теңгерімсіздігі, бейімделмеушілік, өзін-өзі актуализациялау процесінің бұзылуы түрінде көрінетін әрекеттер жүйесі деп түсіну керек. өзінің мінез-құлқын моральдық бақылаудан ауытқу түрі.

1.3 Жасөспірімдердегі девианттық мінез-құлықтың қалыптасуына
әсер ететін факторлар.
Кәмелетке толмағандардың девиантты мінез-құлқы - заңгер ғалымдар арасында қызу талқыланатын мәселе. Біздің қылмыстық-атқару жүйесінде қателіктер бар, бұл қылмыстарды қайта-қайта оқу колониялары қабырғасында түзеуге мәжбүр болған адамдар жасай алады.
Отандық ғылымда ауытқу мәселесі әлеуметтану шеңберінде 70-ші жылдары ғана қалыптаса бастады. Бұл мәселені алғаш қозғаған ғалымдардың бірі Я.И. Гилинский, В.С. Афанасьев, В.И. Кудрявцев. Девиантты мінез-құлықтың негізінде Я.И. Гилинский және В.И. Кудрявцев ауытқулар тудыру принципін негізінен әлеуметтік факторларға байланысты көрді. МЕН ЖӘНЕ. Гилинский адамдардың мінез-құлқын девиантты деп түсінеді, егер олардың әрекеттері немесе әрекеттері белгілі бір қоғамда ресми бекітілген немесе іс жүзінде белгіленген нормалар мен ережелерге сәйкес келмесе. Қазіргі уақытта девиантты мінез-құлық проблемасы криминологтардың (А.А. Габиани, В.В. Лунеев, А.М. Яковлев), социологтардың, психологтардың (Л.И.Божович, Б.С.Братус, И. С. Кон, М.Г. Ярошевский) және басқа ғалымдардың зерттеулерінде маңызды орын алады. Бұл тақырып бойынша теориялар жеткілікті. Бұл теорияларда ауытқулардың мәні мен мәнін түсінудің бірнеше негізгі тұжырымдамалары анықталған: социологиялық, психологиялық, биологиялық. Алайда, қиындық теорияның қайсысын қылмыстық мінез-құлыққа айналуы ықтимал девиантты мінез-құлық түрлерін қалыптастыруға негіз бола алатындығын анықтауда жатыр. Біз осы мақаланың мәніне, яғни кәмелетке толмағандардың девиантты мінез-құлқының қалыптасуына әсер ететін негізгі факторларға тоқталдық. Девиантты мінез-құлық термині латынның ауытқу - ауытқу сөзінен шыққан. Көптеген дереккөздерде девиантты мінез-құлық терминімен қатар қолданылады. Алайда, бүгінгі күнге дейін ғалымдардың көпшілігінің пікірін қанағаттандыратын және қосатын ауытқу және девиантты мінез-құлық терминдерінің бірыңғай анықтамасы жоқ. Алайда, шартты түрде ғалымдар әлі де ересектерде девиантты мінез-құлықтың қалыптасуына әсер ететін факторларды анықтайды:
1. Экономикалық және әлеуметтік фактор елдегі әлеуметтік тұрақтылық дәрежесін және кедейлік пен кірісті бөлуге байланысты жалпы жағдайды көрсетеді. Қазақстанда өте күшті резонанс халықтың сегменттері арасындағы экономикалық теңсіздіктен туындайды. Бұл теңсіздік кәмелетке толмағандарға да әсер ететіні сөзсіз. Алдымен мектепте, содан кейін институтта бала өзінің құрдастарынан айырмашылығына күрт жауап береді. Балалар ата-анасынан талап ете бастайды. қаржылық жағдайға байланысты ата-аналардың оларды қамтамасыз ете алмайтындығы, бұдан баланың бойына жинала бастауы, ашулануы мен реніші, ол азап шегеді және байқамай ата-анасына деген құрметін жоғалтады. Кез-келген мүмкіндікте мұндай кәмелетке толмаған адамға жүздеген заңсыз, бірақ оған пайда әкелген немесе қалаған нәрсе жасау туралы ұсыныстан бас тарту қиынға соғады.
2. Психологиялық-педагогикалық фактор. Қазіргі уақытта Қазақстанда қоғамдық өмірдің барлық салаларында өзгерістер болды, нәтижесінде мінез-құлық пен құндылықтардың бұрынғы формаларының девальвациясы болды. Күткен мен шындықтың сәйкес келмеуі қоғамдағы шиеленісті күшейтеді және адамды өзінің мінез-құлық моделін өзгертуге, рұқсат етілген нормадан шығуға итермелейді. Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік бақылау жүйесінің әлсіздігі соншалық, жасөспірімге тек теріс әсерге қарсы тұру қиынға соғады. Осы фактордың тағы бір проблемасы ата-аналардың зорлық-зомбылық әрекеттері екенін ескеру керек, өйткені бұл жасөспірімдер агрессивті, жабық және қатыгез болып қалады. Дәл осы типтегі адамдар қатыгез және ерекше қатыгез қылмыстар жасауға қабілетті, өйткені олардан рұқсат етілген сызық жойылды. Бұл жасөспірімге және асоциалды отбасында, маскүнемдер, нашақорлар мен құқық бұзушылар отбасында тәрбиеге кері әсер етеді. Мұндай отбасыларда азғындық, зорлық-зомбылық, құрметсіздік, қатыгездік пен цинизм культі басым. Әрине, бұл жас кезінен бастап жасөспірімде көрінеді.
3. Психофизиологиялық фактор. Жоғарыда аталған факторлардан басқа, жасөспірім кезіндегі мінез-құлық бұзылыстарының проблемасы акселерация және инфантилизм сияқты құбылыстармен байланысты.
Акселерация - жеделдетілген физиологиялық, психологиялық және жыныстық даму. Жеделдетілген жасөспірімдер көбіне ересектердің қызығушылығымен үйлесе бастаған балалық шақтың кейбір қасиеттерін ұзақ уақыт сақтайды. Көптеген авторлар тым үлкен эмоционалды тұрақсыздықты, кездейсоқ әсерге сәйкестікті атап өтеді. Барлық осы теңгерімсіздіктер девиантты мінез-құлықтың пайда болуына ықпал ететін факторлар болуы мүмкін.
Инфантилизм - инфантилизмнің себептері әр түрлі болуы мүмкін, ұзақ мерзімді соматикалық аурулардан, дұрыс тәрбиеге дейін. Инфантилизм белгілері бар жасөспірімдерде қарым-қатынас кезінде қиындықтар туындайды, олар өзін және мінез-құлқын сыни тұрғыдан бағалай алмайды. Олардың девиантты мінез-құлқы көбінесе балалық шақтың оппозициялық реакцияларына, ақсақалдарға еліктеуге, өтемақы мен артық компенсацияларға негізделген.
4. Биологиялық фактор. Көптеген ғалымдар девиантты мінез-құлықтың себептерінің үлкен тобын жас ұрпақтың денсаулығының нашарлауымен, психикалық аурулардың өсуімен, нашақорлықпен, нашақорлықпен, алкоголизммен және халықтың генетикалық қорының нашарлауымен байланыстырады. Девиантты мінез-құлықтың негізінде ішкі, биологиялық жағдайлар, импринттеу жатыр. Бұл кәмелетке толмаған баланың девиантты мінез-құлқының пайда болуына әсер ететін ең негізгі факторлар.
Осылайша, негізгі факторларды талдағаннан кейін, біз қоғамдағы басты доминант мүлдем жоғалып кетті деген қорытынды жасауға болады - дені сау ұрпаққа, отбасы институтына назар аудару және соның нәтижесінде тәрбие мен білім берудің жат модельдері пайда болды. жасөспірімдерде девиантты мінез-құлықты қалыптастырудың негізі. Бізге, әрине, әлеуметтік саланы реформалауға, жас ұрпақпен белсенді жұмыс жасауға бағытталған құзыретті мемлекеттік саясат қажет. Сапалы білім беру, бос уақытты ұйымдастыру салаларының белсенді дамуы, мемлекеттің халықтың әл-ауқатына қызығушылығы.

ІІ БӨЛІМ. Әлеуметтік жұмыста девиантты мінез-құлықты жасөспірімдермен жұмыс жүргізудің ерекшеліктері.
Әлеуметтік жұмыстағы девиантты мінез-құлық мәселесі және оны шешудің жолдары.
Әлеуметтік қызметкердің субъектісі адамдар, соның ішінде қиын балалар болып табылады .Ол жұмысты көбінесе мектепте әлеуметтік педагог атқарады . Мектеп ішінде девианты мінез - құлық көрсететін балаларды психолог-педагогтартарға апарады .Ол жағдайда оқушылармен профилактикалық жұмыс жасалады . Содан барып тест , сауалнама және тағы да басқа жұмыстар жүргізілуі мүмкін . Ары қарай олардың психологиялық суреті жасалынады. Ол сурет баланың қандай екнін және онымен қалай тіл табысуына көмек береді .Ары қарай ата-анасымен сөйлесу кезеңдері жүргізіліп, балаға қандай жағдай жасау керек екендігі айтылып өтіледі . Бұл мәселені шешу үшін баламен тығыз қарым - қатынаста болу қажет . Оны әлеуметтік нормаға қайтадан үйрету процесстері басталады . Менің жазып отырғаным тек үйден қашу және суицидқа байланысты жағдайда не істеу керек екендігі жазыған . Девиантты мінез- құлық жасөспірім шақта наркотиктармен әуестену, шылым және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.