Банкте корреспонденттік қатынастарды ұйымдастыру

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

Банк аралық корреспонденттік қатынастардың бухгалтерлік есебін жургізу

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 5

1 БАНКАРАЛЫҚ КОРРЕСПОНДЕНТТІК ҚАТЫНАСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . . 7

1. 1 «Корреспонденттік қатынастар» түсінігі, корреспонденттік шоттар ашу және оларды пайдалану тәртібі . . . 7

1. 2 Төлем жүйесіндегі корреспонденттің қатынастардың ролі . . . 13

2 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ КОРРЕСПОНДЕНТТІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ . . . 22

2. 1 Банктің - зерттеу объектісінің қысқаша сипаттамасы . . . 22

2. 2 Банк арасындағы корреспонденттік қатынастардың мәні мен қажеттілігі . . . 28

3 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТІҢ КОРРЕСПОНДЕНТТІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАРЫН ОҢТАЙЛАНДЫРУ БОЙЫНША ҰСЫНЫСТАР ӘЗІРЛЕУ . . . 35

3. 1 Банкте корреспонденттік қатынастарды ұйымдастыру . . . 35

3. 2 Коммерциялық банкте корреспонденттік қатынастарды оңтайландыру бойынша ұсыныстар . . . 46

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 51

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 54

КІРІСПЕ

Экономиканың банк секторын жетілдіру және коммерциялық банктердің басымдықты бағыттарын айқындау еліміздің экономикалық, саяси және қоғамдық өмірінің маңызды мәселелерінің бірі. Корреспонденттік қарым-қатынастар мәселесінің өзектілігі екі деңгейлі банк жүйесін қалыптастыру мен дамытуда маңызды рөлге байланысты.

Қазір отандық қаржы нарығының қалыпты жұмыс істеуі және ұлттық экономиканың барлық субъектілері үшін толыққанды банк қызметтері үшін банкаралық сенімділік пен серіктестікті қалпына келтіру аса маңызды. Корреспонденттік қарым-қатынастардың өзектілігі коммерциялық банктердің бәсекелестік ортада бизнесті дамытудың басымдықты және ең тиімді бағыттарын таңдауда маңыздылығына байланысты.

Корреспонденттік қатынастардың тиісті экономикалық тиімділігін (рентабельділігін) қамтамасыз ету үшін оларды жүйелі түрде оңтайландыру қажет. Бұл оңтайландыру процесі коммерциялық банктердің олардың даму перспективаларын айқындау және оң қаржылық нәтижелерге қол жеткізу жолында практикалық маңыздылығы бар, банкаралық ынтымақтастықтың басымдықты және ең тиімді салаларын таңдауына ықпал етеді.

Корреспонденттік қарым-қатынастарды дамыту шеңберінде банктер басқа банктік мекемелерге қатысты өз саясатын әзірлейді және жүзеге асырады, қандай банктерде жұмыс істейді, қандай салаларда жұмыс істейді және қандай жағдайларда операцияларды жасау керек. Бұл жұмыс корреспондент-банктердің қаржылық жағдайын, олардың беделін және төлем қабілеттілігін талдауды, банктердің мүдделерін қамтамасыз ету жөніндегі шараларды әзірлеуді, корреспонденттермен операциялар бойынша дефолт тәуекелдерінен қорғауды, банкаралық есеп айырысу үшін жағдайларды жақсартуды және олардың тиімділігін арттыруды қамтиды. Нәтижесінде «корреспонденттік қарым-қатынастар» тұжырымдамасы банктер арасындағы өзара әрекеттерді жүзеге асыру тәртібі туралы келісімдердің дәстүрлі негіздерінен шығып, банкаралық қарым-қатынастардың кең ауқымын қоса алғанда, банктік қызметтің барлық салаларына, халықаралық есеп айырысу тәжірибесін жетілдіруге және клиенттерге қызмет көрсету сапасын жақсартуға бағытталған.

Сонымен қатар корреспонденттік қарым-қатынастарды оңтайландыру қажеттігі туралы шешім олардың экономикалық тиімділігінің (кірістілігінің) деңгейіне үнемі мониторинг жүргізуді талап етеді.

Сонымен бірге, Қазақстанда корреспонденттік қатынастарды орнату және оңтайландыру үдерісіне теориялық негіздер мен әдіснамалық тәсілдер, сондай-ақ олардың тиімділігін (рентабельділігі) бақылау бүгінгі күні жеткілікті түрде дамымаған.

Дипломдық жұмыстың мақсаты коммерциялық банктің корреспонденттік қарым-қатынастарын оңтайландыру бойынша ұсыныстар әзірлеу болып табылады. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін келесідей міндеттер шешілді:

1. Корреспонденттік қатынастарды қалыптастыру және дамыту тарихы қарастырылды;

2. Корреспонденттік қарым-қатынастардың рөлі көрсетілді;

3. Банктер арасындағы корреспонденттік қатынастардың мәні мен қажеттілігі нақтыланды;

4. Қолданыстағы банкаралық корреспонденттік жүйелер сипатталды;

5. Банктiң сипаттамалары берiледi және банкте корреспонденттік қарым-қатынастар ұйымдастырылды;

6. Банкте корреспонденттік қарым-қатынастарды оңтайландыру бойынша ұсыныстар әзірленді.

Зерттеу нысаны Сбербанкінің Шымкенттегі бөлімі, оның мәні банкте корреспонденттік қарым-қатынастарды ұйымдастыру болып табылады.

Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, параграфтардан, тұжырымдардан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 БАНКАРАЛЫҚ КОРРЕСПОНДЕНТТІК ҚАТЫНАСТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 «Корреспонденттік қатынастар» түсінігі, корреспонденттік шоттар ашу және оларды пайдалану тәртібі

Көптеген коммерциялық банктердің және олардың филиалдарының пайда болуы корреспонденттік қарым-қатынас жүйесі арқылы жүзеге асырылатын банктер арасындағы өзара қарым-қатынастарды дамытудың қажеттілігін тудырады. Корреспондент-банктер арасында белгілі бір дәрежеде сенім білдіретін корреспонденттік қатынастар банктердің өзара тапсырмаларының орындалуына делдал.

Корреспонденттік қарым-қатынастар көптеген өзара банк қызметтерін ұсынады. Банктер арасындағы қатынастардың бір түрі болып табылатын банкаралық есеп айырысу, негізінен, банктер клиенттерінің басқа банктерде ашылған шоттарына ақша аудару (тауарларға, қызмет көрсетулерге және жұмыстарға ақы төлеу), сондай-ақ банктің өз операциялары бойынша тапсырмаларын орындаумен байланысты. Корреспонденттік қарым-қатынастар екі немесе бірнеше банктердің біреуінің төлемдері мен төлемдерін басқа біреудің атынан және оның есебінен, сондай-ақ несиелер беру және инвестициялық қызметті ұсыну бойынша шарттық қатынастар болып табылады.

Банкаралық ынтымақтастық нысандарын жүзеге асыру үшін банктер келісімшарт негізінде корреспонденттік шоттар ашты.

Корреспонденттік шот - корреспонденттік шот негізінде банкаралық есеп айырысуды ұйымдастырудың екі нұсқасы бар - орталықтандырылған - егер банктер арасындағы есеп айырысу олардың корреспондент арқылы жүзеге асырылатын болса, корреспонденттік шот - бір корреспонденттік келісімшарт негізінде басқа банк атынан және оның есебінен басқа банк жүргізген есептеулерді көрсететін шот Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде міндетті болып табылатын шоттар.

Біздің елде банкаралық есеп айырысу бірінші нұсқада жүзеге асырылады. Банктер - барлық шаруашылық субъектілерінің арасында есеп айырысу тізбегіндегі бастапқы және түпкілікті байланыс, сондықтан банкаралық есеп айырысуды ұйымдастырудың негізгі қағидалары болып табылады [1] .

Бірінші принцип - банктер өздерінің өтімділігін (корреспонденттік шоттардағы қаражаттың болуын) басқа банктермен, әсіресе клиенттік төлемдермен үздіксіз, толық есеп айырысуды қамтамасыз ететін деңгейде ұстап тұрады.

Екінші принцип - банкаралық есеп айырысудың дұрыстығын қадағалау. Оның ерекше және айрықша рөлі, жұмсалған сомаларды, банктердегі клиенттердің шоттарына және банктердің ҚҰБ-нің корреспонденттік шоттарына (немесе корреспонденттік банктерге) синхронды және толығымен сәйкестігін бақылауда тұрақты.

Банкаралық корреспонденттік шоттар бойынша есеп айырысудың артықшылықтары
төмендегідей:

- клиенттердің қажеттіліктері мен мүдделерін қанағаттандыру,
- есептеулер айтарлықтай жеделдетілген, өйткені олар тікелей жүзеге асырылады;

- кең корреспонденттік қарым-қатынастар бар банктердің өзара наразылығын есепке алуды жүргізу, әдетте кез келген ірі банктердің бірінде шот ашу арқылы. Банктер арасындағы қатынастардың бір түрі болып табылатын банкаралық қатынастар банк клиенттерінің басқа банктерде ашылған шоттарға ақша аудару туралы бұйрықтарын, сондай-ақ банктің өз операцияларын жүзеге асырумен байланысты.

Банк пен оның филиалдары арасындағы есеп айырысулар банк белгілеген тәртіппен жүргізіледі және банктің корреспонденттік шотында және филиалдың корреспонденттік шотында көрсетілмейді. Бір банктік мекемеде шотты жүзеге асыратын клиенттер арасындағы есеп айырысуды корреспонденттік шот пен есепшотпен айналысатын мекеме жүзеге асырады; банктік есеп айырысу шегінде, клиенттерге ақша қаражаттарын есептен шығару және аудару арқылы.

Коммерциялық банктер корреспонденттік шоттарды Ұлттық Банктің корреспонденттік шоттарын ашу және жүргізу лицензиясы болған жағдайда ғана бір-бірімен ашуы мүмкін. Бұл ретте банктерге Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне, оның ішінде банктерді лицензиялауды реттейтін Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес лицензия беріледі.

Банкаралық корреспонденттік қарым-қатынастар банктер арасындағы өзара әрекеттестіктің әртүрлі нысандарын қамтиды, олар бір-бірінің атынан банктердің төлемдер мен есептесулерді жүзеге асыруға негізделген.

Банк операцияларының көлемін үнемі ұлғайту, олардың түрлерін кеңейту, осындай операциялармен байланысты тәуекелдерді ұлғайту кезінде корреспонденттік қатынастар бойынша дәстүрлі көзқарастардың біртіндеп өзгеруіне алып келеді.

Банк қызметінің екінші, таза техникалық аспектісінен корреспонденттік қарым-қатынастар енді қосымша пайда алудың маңызды көзі болып табылатын операциялық тәуекелдерді азайтудың қуатты құралы болып келеді.

Болашағы бар технологиялардың жаңа және үздіксіз дамуының кеңінен жүзеге асырылуы банктерге мынадай проблемаларды табысты шешуге мүмкіндік береді:

- банкаралық есеп айырысуды жеделдету;

- банктің клиенттеріне көрсетілетін қызметтер спектрін ұлғайту;

- операциялық тәуекелдерді кеңінен қысқарту;

- қаржы ағындарын бақылауды күшейту;

- клиенттің төлемдерін қабылдаудың оңтайлы әдісін ұсыну туралы;

- банктердің клиенттеріне қызмет көрсету бойынша операциялық шығындардың төмендеуіне байланысты, және, нәтижесінде, банктің бәсекеге қабілеттілігін арттырады.

Коммерциялық банктердің корреспонденттік шоттардағы есеп айырысу операциялары бұрын сыртқы экономикалық байланыстардың делдалдық қатынастарын тек классикалық түрінде ғана шет елдермен жүргізілген корреспонденттік қатынастарды орнатуға негізделген.

Корреспонденттік қарым-қатынастар (латынша, «correspondeo» - жауап беремін, мен білемін) - операцияларды өзара жүзеге асыру мақсатында банктер арасындағы шарттық қатынастар. Мұндай қатынастарды орнататын банктер корреспондент банктер деп аталады [2] .

Бұл қатынастарды классификациялау бірқатар критерийлерге негізделуі мүмкін: географиялық бағдарлау, операция түрлері, қарым-қатынас сипаты, олардың еріктігі дәрежесі және басқалар.

Географиялық бағдар бойынша олар ішкіға бөлінеді: елдегі есептер, ұлттық валюта-валюта нарықтарындағы, капитал нарығында болу; халықаралық: халықаралық есеп айырысу, әлемдік валютада және валюталық нарықтарда болу, капитал нарығы.

Операцияларды клиенттерге қызмет көрсетудің екі түріне және жеке банкаралық операцияларға бөлуге болады. Біріншісі клиенттердің коммерциялық операциялары бойынша операцияларды және оларға сенімгерлік қызметтер көрсетуді қамтиды: есеп айырысудың әртүрлі әдістері мен нысандары бойынша төлемдер (дебеттік және несиелік аударымдар, аккредитивтер, инкассо, клиринг), бағалы қағаздармен мәмілелер, кепілдіктер беру және т. б. Банктердің меншікті банкаралық операциялары несиелерді, депозиттерді беруді және алуды, валюталарды сатып алу мен сатуды, бағалы қағаздарды және т. б. қамтиды.

Банктер, әсіресе ірі компаниялар, ақ ақпараттық және консалтингтік қызметтер көрсетеді, консорциум несие беру процесінде өзара әрекеттеседі.
Қатынастардың сипаты бойынша шот ашу және шот ашпастан тікелей қатынастарды белгілеуге болады.

Корреспонденттік қарым-қатынас әдетте өзара есеп айырысу (бір-бірінен) немесе бір жақты тәртіппен (бір ғана серіктес, әдетте ірі банк) шоттар ашылады. Өзара немесе бір жақты корреспонденттік қатынастардың пайдасына таңдау әр түрлі факторларға байланысты: өзара төлем ағыны, нарықтардағы несие ресурстарына сұраныс пен ұсыныс, өңірлік валюта биржаларында сауда-саттыққа қатысу мүмкіндіктері, сондай-ақ корреспонденттік шоттардағы қаражатты жедел алу мүмкіндігі.

Сондай-ақ шоттарсыз корреспонденттер арасындағы қарым-қатынастар, егер олар үшінші кредиттік мекемеде ашылған шоттар бойынша өзара есеп айырысулар жасалса. Осындай келісімшарттық қарым-қатынас құрылымының ерекше жағдайы Қазақстан Банкінің бөлімшелерінде ашылған корреспонденттік шоттар арқылы есеп айырысу.

Сонымен қатар, олар, сонымен бірге, коммерциялық банкпен ашылған шоттар арқылы, әдетте, банкаралық есеп айырысу бойынша үлкен орталық, клирингтік шоттар ашылған клирингтік орталықтары арқылы да жүзеге асырылуы мүмкін. Алайда тең қаржылық талаптар мен міндеттемелер өтеледі, ал баланс негізгі корреспонденттік шотқа дебеттеледі (дебеттеледі) немесе есептеледі (есептеледі) .

Өзара қарым-қатынас орнатудың еріктігі дәрежесі бойынша олар міндетті және ерікті болып табылады. Мәселен, жоғарыда айтылғандай, Қазақстандағы банктер Ұлттық Банкінің есеп айырысу бөлімшесінде корреспонденттік шот ашуы, сондай-ақ халықаралық есеп айырысу үшін уәкілетті банкпен шот ашу міндетті болып табылады.

Корреспонденттік қарым-қатынас орнатқан кезде, банктер бір-біріне хат алмасып, әріптестердің сенімділігі мен консистенциясын зерттеу үшін бір-біріне хат алмасып, құжаттарды алмастырады: әртүрлі операцияларға арналған жарғылар мен лицензиялардың нотариалдық куәландырылған көшірмелері, қызмет туралы есептер, оның ішінде қалдықтар, экономикалық стандарттарға сәйкестік сертификаттары және т. б. Әлеуетті корреспонденттердің төлем қабілеттілігінің деңгейі туралы ақпарат алу үшін банктер рейтингі, анықтамалық фирмалар немесе достық банктерге қызмет көрсетеді. Содан кейін корреспонденттік шоттың шарты жасалады: шұғыл (мерзімін ұзарту арқылы) немесе мерзімсіз. Бұл жағдайда, әдетте, стандартты шарттар нысандары қолданылады. Үлкен банктер өз нысандарын дайындайды [3] .

Кредиттік ұйымның корреспонденттік шотын, оның бөлімшесінің корреспонденттік шотын ашу және жабу тәртібі және осы шоттар бойынша есеп айырысу операцияларын жүргізу тәртібі, Қазақстан Республикасы Ұлттық банктің №12-к «Қазақстан Республикасында қолма-қол ақшасыз есеп айырысулар туралы» ережесі толығымен реттелді. Корреспонденттік шотты ашу және жабу үшін жауапты тұлғалардың қолтаңбалары үлгілері бар нотариалды куәландырылған карточка, Ұлттық Банкінің аумақтық бөлімшелерімен келісілген қол қою құқығына, сондай-ақ баспасөз-релизі, корреспондент-банктер мен филиалдардың тізімі, олардың толық деректемелері және басқа да құжаттар көрсетіледі. Тараптар шотты теріс пайдалануды болдырмайтын трансфер-телеграф кілті туралы келіседі.

Келісімдер жасасудан кейін ашылған корреспонденттік шоттар бірнеше түрге бөлінеді:

- НОСТРО шоттары - шот-менеджер банкінің атына ағымдағы шоттар, жауап беретін банк, корреспондент-банкте, бірінші баланстың активінде көрсетіледі;

- ЛОРО шоттары - корреспондент-банктің жауап беретін коммерциялық банкке ашқан ағымдағы шоттары баланста көрсетіледі;

- ВОСТРО шоттары - шетелдік банктердің резидент банктегі ұлттық валютадағы немесе үшінші елдің валютасында шоттары.

Демек, корреспондент-банк - корреспонденттік шотты ашқан банк («ЛОРО» пассивті шоты) басқа банкке (респондент-банк) . Қолданыстағы заңнамаға және шартқа сәйкес осы шот бойынша операцияларды жүзеге асырады.

Банк-респондент - басқа банкке корреспонденттік шотты («НОСТРО» белсенді шотын) ашқан және оның басшысы болып табылатын банк.

Банктің корреспонденттік шотының экономикалық мәні сұраныс бойынша депозит шотының түрі болып табылады, ол, негізінен, компанияның есеп айырысу шотына ұқсас функцияларды орындайды, бірақ банктің қызмет ерекшелігін ескере отырып.

Шот бойынша, негізінен, АБЖ-де уақытша бос коммерциялық банктердің өз қаражаты мен тартылған қаражаты. Мұнда көрсетілген операциялардың ауқымы өте кең.

Біріншіден, клиенттердің несиелік, есеп айырысу, қолма-қол ақшаға және өзге де қызмет көрсетуіне байланысты: тауарлар мен қызметтерді сатып алу және сату есебінен қаражат аудару және қайтару, бюджетке төленетін төлемдер, алымдар мен алымдарды бюджеттен тыс қорлар, сақтандырудың барлық түрлері бойынша сақтандыру ұйымдары және т. б.

Операциялардың бір бөлігі клиенттерге жалақы мен сыйлықақы төлеу, әкімшілік және бизнес шығындарын төлеу үшін қолма-қол ақшаны алу және жеткізу болып табылады. Екіншіден, банкаралық несиелер мен депозиттер бойынша операциялар, бағалы қағаздармен, валюталарды сатып алу және сату, резервтік талаптарды беру.

Үшіншіден, банктің жеке іскерлік операциялары, мысалы, бюджетке және бюджеттен тыс қорларға төлемдер, әкімшілік шығыстар және т. б. Әрбір банкте бірнеше корреспонденттік шот бар, бірақ бірнеше. Осылайша, транзакциялардың жоғарыда аталған түрлері барлық банктік шоттар арасында бөлінеді.

Шоттардың сипаты мен саны қандай банкаралық есеп айырысу кіші жүйелеріне коммерциялық банктің қатысуына байланысты. Банктерде корреспонденттік қарым-қатынастарды ұйымдастыруды жедел-есеп айырысу орталықтарының құрамында тиісті департаменттер, кеңселер немесе секторлар жүзеге асырады. Өзінің корреспонденттік шоттарымен банктің басқарылуының маңыздылығын ерекше атап өту қажет, ол шын мәнінде оның экономикалық қызметінің негізін құрайды.

Банкаралық есеп айырысу ақы төлеуші мен алушы әр түрлі банктерде, сондай-ақ банктерді өзара кредиттеуде шоттар болған кезде пайда болады. Корреспонденттік шоттар арқылы банкаралық есеп айырысуды ұйымдастырудың екі нұсқасы бар:

1) орталықтандырылған - банктер арасындағы есеп айырысу олардың ЦРР-мен ашылған корреспонденттік шоттары арқылы жүргізіледі;

2) орталықтандырылмаған - бір-бірімен корреспонденттік банктік қатынастар негізінде.

Қазақстанда орталықтандырылған банкаралық есеп айырысу басым. Банктер арасындағы есеп айырысуды ЦББ бөлімшелері жүзеге асырады - есеп-айырысу-есеп айырысу орталықтары (РСК) . Есеп айырысу операцияларын жүргізу үшін әр кредиттік мекеме өзінің орналасқан жері бойынша БҚК-да бір корреспонденттік шотты ашады. Несие ұйымы өзінің филиалының атауында бір филиалдың корреспонденттік шотын ашуға құқылы [4] .

Есеп айырысу операцияларын жүргізу кезінде Орталық банк пен оның кредиттік мекемесі (филиалы) арасындағы қарым-қатынас заңнама, корреспонденттік шоттың (қосалқы шот) шартын реттейді.

Шот туралы келісім тараптармен келісілген мерзімге жасалады және есеп айырысу бойынша есеп айырысу шоттары бойынша есеп айырысу тәртібі, есеп айырысу құжаттарын айырбастау әдісі, есеп айырысу қызметтерін төлеу тәртібі, тараптардың келісім-шарт бойынша міндеттемелерді орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін жауапкершілігін есеп айырысу қызметтері тәртібі, КБ және ҰБ-ның құқықтары мен міндеттері.

Есеп айырысу құжаттарын қабылдау АБЖ жобалау бюросының корреспонденттік шотында қаражат қалдығына қарамастан оларды қабылдау кезінде жүзеге асырылады. Төлемдер операциялық күні алынған қаражатты және Ұлттық банктің несиелерін (овердрафт) есепке ала отырып, төлем уақытында қол жетімді қаражат шегінде жүргізілуі мүмкін.

Кредиттік ұйым төлем түрін («пошта», «телеграф», «электронды түрде») анықтайды және таңдалған төлем түріне қарай қағазға немесе электронды түрде (байланыс арналары арқылы, магниттік ақпарат құралдарында) БҚК-дағы есеп айырысу құжаттарын ұсынады. Банктер кеңес беру туралы жазбаны - есеп айырысу операциясын ресми түрде хабардар етеді.

Клиенттердің есеп айырысу құжаттары, сондай-ақ қағаз операциялары бойынша дизайнерлік бюро қағазды тасымалдаушыларда, түгендеу құжаты қоса берілген шоғырландырылған төлем тапсырмасының бөлігі ретінде РМК-ға ұсынылады.

Ішкі банктің ережелері Дизайн бюросының атқарушы органы бекіткен жеке құжат түрінде ресімделеді және мыналарды қамтуға тиіс:

1) салааралық шоттарды ашу, жабу және толықтыру (пассивтік шоттың теңгерімін ұлғайту) тәртібі;

2) Есеп айырысуды жүзеге асырған кезде коммерциялық банктің (ведомстволар арасындағы есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру мүмкіндігін беретін техникалық, телекоммуникациялық және ұйымдастыру операциялары жүйесі) қалалық елді мекендердегі елді мекендердің әрбiр қатысушысын сәйкестендiру тәртiбi (үлгiлiк үлгiлерi бар қолтаңба үлгiсi бар карталармен алмасу, кодтар түрiнде қолжазба қолтаңбаларын қолдану парольдер, электрондық қолтаңбалар және т. б. ) ;

3) құжат айналымының сипаттамасы, салалық шоттар бойынша операцияларды жүзеге асыру кезінде есеп айырысу құжаттарын беру және өңдеу тәртібі, сондай-ақ ҚБ бөлімдері арасында құжаттар тапсыру кезектілігі;

4) есеп айырысу құжаттарын беру тәртібі;

5) бөлімшелер арасында құжат айналымынан шығатын есеп айырысу операциялары барысында ДПП құру тәртібі;

6) қорлар қайта бөлінген кезде бөлімшелердің есеп айырысу операцияларын жүргізу тәртібін;

7) салааралық есеп айырысу шоттары бойынша бөлімдер мен ақша қаражатын қайта бөлу туралы есепті күнделікті салыстырып тексеру тәртібі;

8) ДПП белгіленген төлемнен кейінгі есеп айырысу құжатын алған кезде, бөлімшелердің іс-әрекеттерінің тәртібі, техникалық себептер бойынша немесе форс-мажорлық жағдайлар туындаған кезде есеп айырысу операциясын жүргізу туралы дәлелдемелерді уақтылы алу немесе алу.

Кейбір жағдайларда «Лоро» термині халықаралық есеп айырысу үшін шетелдік банк атынан банк ашқан корреспонденттік шотты атау үшін пайдаланылады.

1. 2 Төлем жүйесіндегі корреспонденттің қатынастардың ролі

Бірқатар ғылыми басылымдарда банкаралық қатынастар банктер арасындағы өзара әрекеттесу процесінде туындайтын қатынастар немесе банк жүйесінде қалыптасатын кредиттік мекемелер арасындағы тік және көлденең қатынастар ретінде анықталады. Бірінші анықтамада банкаралық қарым-қатынастың объектісі - кредиттік мекемелер арасындағы операциялар көрсетіледі. Бұл ретте, банкаралық қатынастармен осы мәмілелерді идентификациялау соңғы біршама дискретті болуы мүмкін. Олар нақты операцияны орындау қажеттілігі болғанда ғана пайда болады және бұл операция аяқталған кезде тоқтатылады. Бұдан басқа, осы анықтамада мұндай қатынастар пайда болатын шаруашылық субъектілерінің нақты анықтамасы жоқ.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.