Қаржылық аудиттің әдістемесі


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
Экономика және құқық факультеті
Мемлекеттік басқару, қаржы және маркетинг кафедрасы
«Бекітемін»
Факультет деканы
Тасмаганбетов А. Б.
«___» 20 ж.
SYLLABUS
Ақтөбе, 2019 ж.
Студентке арналған пән бағдарламасы (SYLLABUS) ( Оқу бағдарламасы «Қаржылық бақылау және мемлекеттік аудит» «_ 15 » 01 2019_ ж. ) негізінде құрастырылды.
Құрастырушылар:
Пән оқытушысы: ___Токтарова М. А., аға оқытушы
(қолы ) (аты-жөні, қызметі)
Кафедра мәжілісінде қарастырылды
№ хаттама, «» 20___ж.
Кафеда меңгерушісі Таскарина Б. М.
(қолы ) ( аты-жөні)
Факультеттің Әдістемелік кеңес мәжілісінде мақұлданды
№ хаттама, «» 20___ж.
Әдістемелік кеңес төрағасы Тлеукабылова К. Б.
(қолы ) (аты-жөні)
1. КУРС ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР:
Пән оқытушысы: аға оқытушы, магистр Токтарова М. А.
байл. Тел. 22-15-04 ж., 87771350479 email madinatoktarova @mail. ru
Кабинет № 312 ; « Мемлекеттік басқару, қаржы және маркетинг» кафедрасы
2. ПӘННІҢ ҚЫСҚАША СИПАТТАМАСЫ :
«Қаржылық бақылау және мемлекеттік аудит» пәнін оқу барысында жоғары кәсіби білімді кадрларды дайындау бойынша нормативті-құқықтық акттер және мемлекеттік стандарттардың талаптары, нарық жағдайында бақылау-ревизиялық қызметтің аса маңызды бағыты ретіндегі қаржылық бақылаудың даму мәселелері, іс жүзіндегі қажеттілік біздің елімізде жоғары мемлекеттік билік органдарында есептік палаталардың, қаржылық бақылау комитеттері мен комиссиялардың, кәсіптік аудиторлар мен бухгалтерлер институтының, бірқатар арнайы пәндердің, соның ішінде «Аудит теориясы», «Аудит негіздері», «Аудит», және «Инвестициялық институттардағы аудит» пәндерінің пайда болуын негіздейді.
3. ББ МОДУЛЬДІК ОҚУ ЖОСПАРЫНАН КӨШІРМЕ
Практика/
семинар
4. ПӘНДІ ОҚЫТУ МАҚСАТЫ: «Қаржылық бақылау және мемлекеттік аудит» пәнінің мақсаты - бақылау-ревизиялық жұмыстар мен аудиторлық қызметті ұйымдастыру және жүргізу бойынша білім алу.
5. ПӘН БОЙЫНША ҚАЛЫПТАСТЫН НЕГІЗГІ ҚҰЗІРЕТТІЛІКТЕР: бюджеттегі бастапқы құжаттардың мақсатын және классификациясын түсіну; операциялар немесе оқиғаларды тіркеуде қолданылатын нысандар мен талаптардың заңға сәйкестігі; кассалық операцияларды есепке алу үшін бастапқы құжаттарды, есепті тұлғалармен есептесуді, шот-фактураларды, тауарларды шығару шот-фактураларын толтыру; ұйымның активтері, міндеттемелері мен капиталдарының бар болуы мен қозғалысын есепке алу бойынша жұмыс жүргізу және оның экономикалық және қаржылық қызметінің нәтижелерін анықтау
6. ПӘНДІ ОҚЫТУ НӘТИЖЕЛЕРІ: оқылатын пәннің негізгі теориялық ұғымдарын және бақылау-ревизиялық жұмыстың, аудитті жүргізудің, ақпаратты талдау мен қаржылық шешімдерді қабылдаудың тәжірибелік дағдыларын жоғары деңгейде меңгеру.
курс бойынша материалдың маңызын, қорытындылар сәйкестігін бағалау бағалай білуі
оқылатын пәннің негізгі теориялық ұғымдарын және бақылау-ревизиялық жұмыстың, аудитті жүргізудің, ақпаратты талдау мен қаржылық шешімдерді қабылдаудың тәжірибелік дағдыларын жоғары деңгейде меңгеру
7. ПӘННІҢ ПРЕКРЕКВИЗИТТЕРІ: Бухгалтерлік есеп, қаржылық есеп, кәсіпорын қаржысын басқару.
8. ПӘННІҢ ПОСТРЕКВИЗИТТЕРІ: дипломдық жобалау.
9. ПӘНДІ ӨТКІЗУ ФОРМАТЫ: интерактивті дискуссия, тренинг, ойын элементтерін пайдалану, дәстүрден тыс әдістер.
10. ОСӨЖ, СӨЖ кестесі:
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
Сәрсенбі 10:30-11:20
Бейсенбі 10:30-11:20
3 апта
4 апта
5 апта
6 апта
7 апта
8 апта
9 апта
10 апта
11 апта
12 апта
13 апта
14 апта
11. КУРСТЫҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
11. 1 Дәрістер
Тақырып №1. Қаржылық бақылаудың теориялық негіздері
Сағат саны - 1сағат
Жоспар:
- Бақылау теориялық негізі мен мәні.
- Бақылауды жіктеудің сипаттары. Бақылау түрлері, бақылау-ревизиялық жұмыс нысандары, ревизия, тексеріс әдістері, мемлекеттік бақылау және аудиторлық бақылау
- Қаржылық, шаруашылық, техникалық бақылау
Дәріс тезисі: Бақылау қоғамдық даму үлестерін басқарудың жүйесі болып табылады. Бақылаудың мемлекеттің міндеттері мен қызметтерін жүзеге асырудағы, қоғамдық өндірістің жоғары тиімділігін қамтамасыз етудегі, қаржылық, материалдық және еңбек ресурстарын дұрыс пайдаланудағы, заңдылық пен әлеуметтік әділеттілікті ұстанудағы ролі мен маңызы.
Бақылауды жіктеудің сипаттары. Бақылау түрлері, бақылау-ревизиялық жұмыс нысандары, ревизия, тексеріс әдістері, мемлекеттік бақылау және аудиторлық бақылау түсініктерінің анықтамалары. Қаржылық, шаруашылық, техникалық бақылау және басқа да арнайы бақылау түрлері. Ағымдық және мерзімдік бақылау. Алдын ала және кейінгі бақылау. Бақылау-ревизиялық жұмыс нысандарының, ревизиялар, тексерістер әдістерінің сипаттамасы.
Қаржылық бақылау мамандырылған қызмет болып табылады. Қаржылық бақылаудың бар болуы объективті түрде, қаржыға экономикалық категория ретінде бақылау функциясы керек екенімен негізделінеді. Осы функция көмегімен қаржы бөлу пропорцияларын, фондтардың пайда болу көздерін, олардың пайдалануын алдын ала ескертеді. Қаржылық бақылау функциясы қоғамның, ең алдымен мемлекеттің өндіріс, айырбас процесіне материалды игіліктердің бөлінуіне және пайдалануына ықпал етуге мүмкіндік береді.
Бақылаудың жүзеге асырудағы негізгі принциптер:
- жиілілік, тұрақтылық, әмбебаптылық;
- алдын ала болжау;
- бақылау жұмысты дұрыс орындау нәтижесінде, жұмысты мұқият орындауында ғана жүзеге асатын әрекеттілік, нақтылық, жариялылық;
- бақылау органдардағы жұмысшылардың еркіндігі.
Қаржылық бақылаудың негізгі міндеттері:
- Қаржылық міндеттердің мемлекет, ұйым, халық алдында орындалуын тексеруі.
- Ақша ресурстарындағы субъектердің дұрыс пайдалануын тексеру.
- Субъектердің қаржылық операцияларды, төлемдерді орындау кезде, ақша төлемдерін сақтау кезіндегі тәртіпті сақтау тексерісі.
- Өндірістің ішкі резервтерін анықтау, шаруашылықтың рентабельділігін жоғарлату мүмкіншілігі, өндіріс еңбектерінің өсуі, айналым қаражаттарының айналымын тездету, материалды және ақша қаражаттарын неғұрлым үнемді пайдалану.
- Қаржылық тәртіптің бұзылуын жою және алдын ала ескерту.
Қаржылық бақылаудың классификациясы-субъектердегі ерекшеліктеріне, бақылау әрекеттілігінің өту уақытына, бақылаудың өту тәсіліне негізделген.
Субъектілерге байланысты қаржылық бақылаудың келесі түрлері ажыратылады:
Жалпы мемлекеттік бақылау-жекеменшік түрлеріне, бақылау ведомосына қарамастан кез-келген бақылау объектілерінде жұмсалады. Оны мемлекеттік билік және басқару органдары жүзеге асады.
Жалпы мемлекеттік бақылауда салықтың бюджеттік, валюталық және кеден бақылауларын бөлуге болады.
Үкімет мемлекеттік бюджеттің құрылуын және орындалуын бақылайды, мемлекеттің қаржы саясатын жүзеге асырайды. Өз өкілеттілігіне сәйкес бақылау функцияларын атқарушы органдар өз орнында орындайды.
Ведомстволық қаржылық бақылау, бөлек министрлігтің өкілеттілігі шегінде, кәсіпорын, ұйым, мекеме жүйесіне кіретін ведомост негізінде жүзеге асырылады.
Ведомстволық бақылауда ішкі шаруашылық бақылау, яғни нақты шаруашылық субъектілерде жүзеге асырылатын(фирмалаларда, компанияларда, мекемелерде, ұйымдарда) бақылау жүргізіледі.
Уақыт өтуіне байланысты қаржылық бақылау алдын ала, ағымдағы және келешекті болып келеді.
Бақылаудың осы формалары көптеген бақылаушы органдарға лайықты.
Алдын ала қаржылық бақылау ақша құрылу, бөлу және пайдалану операцияларына дейін жүргізіледі, сондықтан да, ол қаржы тәртібінің бұзылуын ескеруде маңызды рөл атқарады. Бұл арада, қаржылық қызметтің жүзеге асуының негізгі болатын құжаттар тексеріледі-бюджеттік жоба, қаржылық жоспар, кредиттік және кассалық мәлімдеме және т. б
Ағымдағы қаржылық бақылау-бұл ақша операциясы процесінде болатын бақылау(мемлекет алдындағы қаржылық борыштардың орындалуы, әкімшілік-шаруашылық шығындарға инвестициялауға ақша қаражаттарының алынуы мен пайдалануы және т. б.
Келешекті қаржылық бақылау-қаржылық операция біткен уақытта жүзеге асырылады.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
- Абленов Д. О. Қаржылық бақылау және басқарушылық аудит: теориясы, әдіснамасы, тәжірибесі:Оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2017. -544 бет.
- Даулетбаев Б. Т. Финансовый контроль и аудит. - Костанай: КГУ им. А. Байтурсынова, 2017.
- Национальная система бухгалтерского учета в Республике Казахстан, Часть 1/ В. И. Скала, Н. В. Скала, Б. В. Скала и др. -Алматы: "LEM", перераб. 2016. -424 с
Өткізу форматы: дәстүрлі әдіс (слайд-презентация, тақырып бойынша баяндау, талқылау, сұрақ-жауап ұйымдастыру)
Тақырып №2. Қаржылық бақылаудың халықаралық тәжірибесі
Сағат саны - 1сағат
Жоспар:
- Нарықтық экономикалы дамыған елдерде бюджеттік-қаржылық бақылауды ұйымдастыру.
- Жоғарғы бақылау органдарының халықаралық ұйымы (INTOSAI) . Қаржылық бақылаудың басқарушылық қағидаттары туралы Лима декларациясы.
- Дамыған батыс елдеріндегі бюджеттік-қаржылық бақылаудың негізгі субъектілері мен құрылымы.
Дәріс тезисі: Нарықтық экономикалы дамыған елдерде бюджеттік-қаржылық бақылауды ұйымдастыру. АҚШ, Ұлыбритания, Германия; Франция, Швеция, Япония, Италия, Канада және т. б. дамыған шет мемлекеттердегі бюджеттік-қаржылық бақылаудың халықаралық тәжірибесі. Жоғарғы бақылау органдарының халықаралық ұйымы (INTOSAI) . Қаржылық бақылаудың басқарушылық қағидаттары туралы Лима декларациясы.
Нарықтық экономикалы елдердегі бюджеттік-қаржылық бақылаудың ерекшеліктері. Дамыған батыс елдеріндегі бюджеттік-қаржылық бақылаудың негізгі субъектілері мен құрылымы. Қаржылық бақылаудың орталық және перифериялық құрамдас бөліктері. Мемлекеттік-қаржылық бақылау жүйесі: АҚШ Конгресінің басты бақылау басқармасы, Ұлыбританияның Ұлттық ревизиялық кеңесі, Германия, Франция және Венгриядағы Есептік палаталар. Қазына, қаржы министрлігі, салық органдары, федералды билік пен аймақтық әкімшілктердің қаржылық басқармаларының бақылау қызметтері. Экономикасы дамыған шет елдердегі мемлекеттік немесе үкіметтік, қоғамдық, ведомстволық және корпорациялық бақылау-ревизиялық органдарының өкілеттері, функциялары және қызметтерінің бағыттары.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
- Абленов Д. О. Қаржылық бақылау және басқарушылық аудит: теориясы, әдіснамасы, тәжірибесі:Оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2017. -544 бет.
- Даулетбаев Б. Т. Финансовый контроль и аудит. - Костанай: КГУ им. А. Байтурсынова, 2017.
- Национальная система бухгалтерского учета в Республике Казахстан, Часть 1/ В. И. Скала, Н. В. Скала, Б. В. Скала и др. -Алматы: "LEM", перераб. 2016. -424 с
Өткізу форматы: дәстүрлі әдіс (слайд-презентация, тақырып бойынша баяндау, талқылау, сұрақ-жауап ұйымдастыру)
Тақырып №3. Қаржылық бақылау мен аудиттің әдіснамасы
Сағат саны - 1сағат
Жоспар:
- Бақылау ісінің қағидаларының мен тетіктерінің типтері. Бастапқы деректерді тексеру әдісін оңталандыру.
- Құжаттардың сапасын бағалау өлшемі. Бақылаушының мінез-құлқындағы кәсіптік этика.
- Бақылаушылық-аудиторлық қызметті құқықтық реттеу.
- Аудиттің компоненттері, қағидалары және тұжырымдамалары.
- Ішкі бақылаудың постулаттары, стандарттары және нормалары
Дәріс тезисі: Бақылау ісінің қағидаларының мен тетіктерінің типтері. Бастапқы деректерді тексеру әдісін оңталандыру. Құжаттардың сапасын бағалау өлшемі. Бақылаушының мінез-құлқындағы кәсіптік этика. Бақылаушылық-аудиторлық қызметті құқықтық реттеу. Аудиттің компоненттері, қағидалары және тұжырымдамалары. Ішкі бақылаудың постулаттары, стандарттары және нормалары.
Республикалық қаражат туралы заңмен қаражаттық ұйымдардың қаржыландыруы сәйкестікте жүзеге асады, шешімдермен соотвествующийге жергілікті қаражаттардың бекітуі туралы қаражаттық жыл, актілермен Қазақстан Республикасының үкіметтері және жергілікті атқару органдардың бекітілген төлқұжаттармен Қазақстан Республикасының қаражаты шығындарының бірыңғай қаражаттық таптастыруымен және қаржыландыру құрама жоспарымен, сонымен қатар қаржыландыру жоспарымен міндеттемелермен және мемлекеттік мекемелердің төлеміне және есеп-қисаптардың оларға.
Қаражаттық мекемелердің қаржыландыру негізгі принциптарымен бірлік принциптары келеді, нақтылықтар, жариялықтың және дербестіктің.
Базамен заңға сүйінген бірыңғай қаржыландыру 1 бірлігі қамтамасыз етіледі, Қазақстан Республикасының қаражаты шығындарының бірыңғай қаражаттық таптастыруымен.
Қазақстан Республикасының әлеуметтік - экономикалық даму жоспар индикативногосы параметрлермен сәйкестікке олардың қаражаттардың шығындардың 2 нақтылығы түсінде көрумен жетеді, аумақтардың даму экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының Қазақстан Республикасының президент жыл сайынғы жолдаулары есепке ала.
Шығындардың 3 жариялығы қаражаттардың атқаруы туралы есептеу нәтижелерінің жариялауымен жетеді.
Қаражаттық құралдардың шығындау бағыттары 4 дербестік анықтама құқығымен қамтамасыз етіледі.
Республикалық қаражат туралы заң қабыл алуынан кейін 10 күн ішінде қаражаттық бағдарлама төлқұжаттары қаражаттық мекемелердің қаржыландыру негізгі әдістерімен қаражаттық бағдарламалардың әкімдерімен өңдеу және бекіту келеді немесе маслихата шешімдері жергілікті қаражат туралы.
Қаражат атқаруына арналған құрастырылады:
- қаражаттық бағдарламалардың қаржыландыру жоспарлары(ішкі программалардың) міндеттемелермен және мемлекеттік мекемелердің төлеміне.
- қаражаттық бағдарламалардың қаржыландыру жоспарлары(ішкі программалардың) міндеттемелермен және қаражаттық бағдарламалардың әкімдерінің төлеміне.
Қаражаттық бағдарламалардың қаржыландыру жоспарлары(ішкі программалардың) міндеттемелермен және қаражаттық бағдарламалардың әкімдерінің төлеміне (ішкі программалардың) республикалық қаражат туралы заңмен сәйкестікте өңделеді және маслихатов шешімдерімен лайықты қаражаттық жылға жергілікті қаражаттардың бекітуі туралы, актілермен Қазақстан Республикасының үкіметтері және жергілікті атқару органдардың, төлқұжаттармен есептердің бірыңғай қаражаттық, бірыңғай стандартты жоспарымен және қаражат атқаруымен мемлекеттік мекеме негізгі құжаттарымен келеді.
Қаржыландыру жоспары мемлекеттік мекеме міндеттемелерімен құралдардың көлемдері анықтайды, қайсы шектерде госучреждение құқық міндеттемелер, шаралардың орындауына арналған қабылдайды, алдын ала ескерілгендердің төлқұжаттарда.
Қаржыландыру жоспары жылдық сомаларының айлық таратуы міндеттемелермен -, әрбір қаражаттық бағдарламамен шаралардың өткізу мезгілдерімен міндеттеме қабыл алуы мезгілдеріне тиісті талапқа сай болу.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
- Абленов Д. О. Қаржылық бақылау және басқарушылық аудит: теориясы, әдіснамасы, тәжірибесі:Оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2017. -544 бет.
- Даулетбаев Б. Т. Финансовый контроль и аудит. - Костанай: КГУ им. А. Байтурсынова, 2017.
- Национальная система бухгалтерского учета в Республике Казахстан, Часть 1/ В. И. Скала, Н. В. Скала, Б. В. Скала и др. -Алматы: "LEM", перераб. 2016. -424 с
Өткізу форматы: дәстүрлі әдіс (слайд-презентация, тақырып бойынша баяндау, талқылау, сұрақ-жауап ұйымдастыру)
Тақырып №4. Қаржылық бақылауды ақпаратпен қамтамасыздандыру
Сағат саны - 1сағат
Жоспар:
- Іскерлік ақпарат көздерінің түрлері. Бастапқы мәліметтердің сапасын реттеу.
- Қаржылықты есептілікті бағалау критерийлері. Бақылау дәлелдемелерінің жіктемесі.
- Қаржылық бақылаудың маңыздылығы және аудиторлық тәуекел.
Дәріс тезисі: Іскерлік ақпарат кәздерінің түрлері. Бастапқы мәліметтердің сапасын реттеу. Қаржылықты есептілікті бағалау критерийлері. Бақылау дәлелдемелерінің жіктемесі. Қаржылық бақылаудың маңыздылығы және аудиторлық тәуекел.
Бағдарламалардың әкіміне қаржыландыру есебі (ішкі программалардың) . Шоттар, арналғандар қаржыландыру есебіне арналған және олардың хат-хабары.
Сәйкестікте РК қаржы министірлік қаржы мекемесі департаменті республикалық қаражат шығындарының қолысымен, бекітілгеннің миналардың финнмен, сонымен қатар бар болатын қаражаттық қорлардың шектерінде, №1, түр қазыналық рұқсаттары республикалық қаражаттық бағдарламалардың әкімдеріне береді соңғылар, өз кезегінде, ведомствоға қарастымен - республикалық қаражаттық бағдарлама әкім рұқсат түр №2.
Шығындарға беру - қазыналық рұқсаттардың республикалық қаражатпен, бірыңғай қазыналық шотта азат құралдардың қалдығы есепке ала шығарылады және пайдаланылмаған лимиттардың қалдығының.
Қаржы мекемесі органдарында түр республикалық қаражаттық бағдарламалардың әкім рұқсаты негізінде №2 және №2 түр бұйрықтар қаражаттық құралдарды реттеуші төменгі ал анықталған ретте мекеме шығындарына қаражаттық шот ашылады.
Шығындардың жүзеге асыруы қаражаттық есептерден бөлінген лимиттардың шектерінде шығындардың қаражаттық таптастыру ерекшіліктерімен қаржы мекемесімен шығарылады, ашықтардың ағымдағы қаражаттық жылға. Мақсаттық тағайындаумен қатал республикалық қаражат құралдарының қолдануы жүзеге асады.
Бақылауға арналған 3. қаражаттық қаржы бөлулердің ішкі таратуының ар жағында лимиттарының таратуының ар жағында бақылау карточкасы арналған
Қалдықтар шотпен 09 «ашық лимиттар қаражатпен» мемлекеттік мекеме қаражаттық шотымен лимиттардың қалдығына тиісті талапқа сай болу.
Бухгалтерлік жазулардың дұрыстық салыстырып тексеруіне арналған шотпен 09 мемлекеттік мекеме ай соңғы күнінің артынан жазып алуды алады беттің шоттар және лимиттер.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz