Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Қорқыт Ата атындағы университеті
Дәстүрлі өнер институты
Сәндік қолданбалы және бейнелеу өнері кафедрасы
Сарсембаева Гулнур Сериковна
Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
6В02132 - Графикалық дизайн мамандығы
Қызылорда, 2021
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Қорқыт Ата атындағы университеті
Дәстүрлі өнер институты
Сәндік қолданбалы және бейнелеу өнері кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
____________Ж. Ж.Смайлова
____ ___________2021
ДИПЛОМДЫҚ ЖOБА
Тақырыбы:Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
6В02132 ‒ Графикалық дизайн мамандығы
Орындаған
Д-16-1 оқу тобының студенті Г.С.Сарсембаева
Ғылыми жетекші
п.ғ.м., аға оқытушы Е.П.Макашев
Қызылорда, 2021
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1. Дизайнерлік шешімдерді негіздеу 5
1.1 Дизайн сауаттылығы және интерьердің әр алуан композициялық шешімдері 5
1.2 Қоғамдық арнаулы ғимараттардың интерьер дизайнының көркем-образдық құралдарын жобалау алдында талдау 17
1.3 Дизайндағы минимализм стилі 33
2. Еуразия сауда орталығының дизайны 40
2.1 Сауда индустриясындағы дизайнның маңызы 40
2.2 Еуразия сауда орталығы жобасындағы композициялық шешімдерінің коммуникативтік қасиеттерін қолдану мүмкіндігі 43
2.3 3D модельдеу 45
ҚОРЫТЫНДЫ 56
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 58
ҚОСЫМШАЛАР 60
КІРІСПЕ
Дизайн - заттар әлемін көркемдік конструкциялау. Қоршаған ортаның тиімді құрастырылуының үлгілерін жасау.
Дизайн біздің қоғамымызға, үй тұрмысымызға орасан зор әсер етіп, күнделікті өмірімізге аса дендеп келеді. Дизайн өте кең мағыналы әрі сан қырлы.
Дизайн - шығармашылық жұмыс. Оның мақсаты - өнеркәсіп бұйымдарының формальдық сапасын анықтау болып саналады, яғни:- бұйымдардың сыртқы пішімін, әсіресе қолданушы мен жасаушының көзқарастары жағынан бұйымның структуралық және функционалдық байланысын бірыңғай бүтін етіп көрсету.
Коммерциялық жылжымайтын мүліктің әртүрлі түрлері туралы айта отырып, бүгінгі таңда сауда орталықтары ғимараттардың танымал және кең таралған түрлері болып табылады деп сенімді түрде айтуға болады. Бәсекелестерден ерекшелену үшін келушілер үшін ерекше және ыңғайлы интерьер жасау керек.
Сауда орталығы - бұл тұжырымдамаға сәйкес таңдалған және өз қызметін кәсіби басқарылатын және бір функционалдық бірлік түрінде қолдау көрсетілетін арнайы жоспарланған ғимаратта жүзеге асыратын сауда, қызмет көрсету, қоғамдық тамақтану және ойын-сауық кәсіпорындарының жиынтығы.
Зерттеудің өзектілігі: Кез-келген дүкен үшін сауда орталығының дұрыс жобаланған интерьер дизайны өте маңызды, өйткені ол тұтынушыларға визуалды әсер етуде тікелей маңызды және киім дүкенінің өзіндік дизайны бүкіл сауда орталығының сәттілігіне айтарлықтай әсер етуі мүмкін екендігі құпия емес. Тұтынушыларға өнімді көрнекі және жарқын ұсыну іс жүзінде өте маңызды. Сауда орталығының ішкі дизайнына барлық бутиктер мен салондардың кірістілігі байланысты болуы мүмкін. Әдетте, интерьер стилі онда ұсынылған өнім түріне, оның баға санатына және тұтынушылар аудиториясына сәйкес келуі керек. Мәселен, мысалы, киім дүкенінің интерьер дизайны коллекцияның қай мезгіліне, ұсынылған коллекцияның қандай түсті реңктеріне сүйене отырып жасалады. Автокөлік дилерінің дизайны, әдетте, дүкеннің беделіне және сатылатын автомобильдердің класына байланысты жасалады, бірақ жалпы қабылданған қасиеттер айқын беріктік пен өкілдік болып табылады. Дәріханалардың дизайны сызықтардың қарапайымдылығымен, ашық түстермен және жақсы жарықтандырумен сипатталады.
Сауда орталығы үшін жұмыс тиімділігінің маңызды көрсеткіші сауда жасалатын және сауда жаслмайтын үй-жайлардың арақатынасы болып табылады. Ол неғұрлым үлкен болса, соғұрлым жақсы болатыны түсінікті.
Көбінесе, бөлшек сауда алаңдарын барынша көбейту үшін келушілердің негізгі ағыны қозғалатын жалпы аймақтар тар дәліздерге айналатын немесе негізсіз бұрылыстар, бағандар мен тұйықтар пайда болатын жобалар жасалады. Мұндай орналасу сауда орталығы үшін қауіпті, тек дизайн жағдайды құтқара алмайды. Бұған жол бермеу үшін сауда орталығын жобалау кезінде келушілер
қозғалысының оңтайлы бағыттары ойластырылуы керек, ыңғайлы демалыс орындары, кеңістікке жақсы шолу жасалуы керек.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
Тақырыптың аумақтылығы - дизайн туралы түсінік, сәулет өнері, қоғамдық арнаулы ғимараттардың көлемдік-кеңістікті құрылымын жобалау алдындағыталдау, қоғамдық орындарға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар, архитектуралық композицияның негіздері, ҚР ҚНмЕ 02-05-2002 Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі, ғимараттың ішкі кеңістігін құру ережелері мен әдістері, дизайн элементтері, интерьердің түстік шешімі, интерьерді жабдықтау және өңдеу материалдары.
Жобаның жаңалығы: Сауда орталығын күн энергиясынан алатынжарықтандыруды ұйымдастыру және жарық эффектілерін жасау
Жобаның мақсаты: Евразия сауда орталығының концептуалды жобасын дизайнда жобалау.
-
Жобаның міндеттері: Сауда орталығының сауда зоналарын жоспарлау және жалпы стилистикалық идеяларын жасау және ұсыну;
oo Жарықтандыруды ұйымдастыру және жарық эффектілерін жасау;
oo Интерьердің түстік шешімін табу;
oo Экологиялық тұрғыдан таза және сапалы өңдеу материалдарын таңдау.
Зерттеу нәтижелерін сынақтан өткізу және енгізу: Дипломдық жобадағы ғылыми ережелерді автор дипломдық практика барысында зерттеу жұмыстарын МБО жарнама агенттігінде жүргізілді.
1. Дизайнерлік шешімдерді негіздеу
Дизайн сауаттылығы және интерьердің әр түрлі композициялық шешімдері
Дизайн (ағылшын design - жоба, жобалау, сызу, жоспар, сурет) - көркемсурет және сәулет өнерінің өнеркәсіп бұйымдарының ең үздік үлгілерін жасау және заттық ортаны үйлестіру шараларын қамтитын бағытының атауы. Дизайн қызметінің ерекшелігі - әсем әрі көркем жасалған тұтыну заттары мен бұйымдардың қоршаған ортаға лайық үйлесімін жүзеге асырып, ұдайы олардың жаңа үлгілерін ойлап табу.
1928ж.АҚШ-та пайда болды. Терминдік атауы жаңа болғанымен, оның негізі ерте замандарда-ақ қалыптасқан. Мысалы,қазақ халқының қолөнер бұйымдарының (қобыз,домбыра,сандық, ожау, торсық, қару-жарақтар, сәндік әшекейлі бұйымдар, т.б.) қайталанбас түрлері этнодизайндық үлгіде жасалған. Безендіру өнерінде де дизайнның әдіс-тәсілдері мен тәжірибесі кең қолданылады. Дизайн өнері заман талабына орай үнемі өзгеріп, дамып отырады.ТМД елдерінде, соның ішінде Қазақстанда дизайн өнері1960жылдан бастап жүйелі түрде қалыптасып, дами бастады.
1987ж. Қазақстан Дизайнерлер одағы құрылды. Дизайн өнері қазіргі өскелең тұрмыстық жағдайлар мен талап-сұраныстарға байланысты жаңа сипаттарға ие болуда.Жарнама, плакаттар, кітап безендіру, өндіріс бұйымдарын жасау,жиhазбұйымдарының жаңа үлгілерінөміргеәкелу, т.б. қазіргі заманғы кәсіптердің дамып-жетілуі дизайн өнерімен тығыз байланысты. Ұлттық этнодизайн да өзіндік қолтаңбасы бар өнер ретінде заман талабына сай даму үстінде.
Графикалық дизайн. Дизайнның екінші бір түрі ақпаратты көзбен, басқа да көру құралдарымен көріп, түйсінумен байланысты. Бұл қаладағы және көлік жолдарындағы, сондай-ақ барлық графикалық дизайн деген түсініктерді біріктіретін плакаттар шығару, журнал, кітап пен газет өнімдері, тегіс қабырғалар мен ғимараттардың қас бетіне салынған суперграфика телехабарлардағы графикалық қондырғылар, дүкендер мен көрмелерді көркемдеу, көрнекті үгіт фирмалық стильдерде қолданылады. Бұл көріністік стильдерде жобалаудағы шешімдердің сезімдік табиғатын көрстеіп, ойға да қиял-ерік беріліп, кейде көркемдеу дизайнында ойнақы әзіл көріністер де байқалып отырады. Онда суретшілер нақты кеңістіктен бөлек бір сәттік немесе ұзақ есте қалатын сезімдік ахуал жасауға тырысады. Кеңістікпен ойнап, оны түрлендірудің тағы бір тәсілі - графика, суперграфика мен сұңғат өнері құралдарын қатыстырып жасалады. Жалтырақ айна беттерін пайдалануды да осылардың қатарына жатқызуға болады. Осы саладағы тағы бір бағыт нақты көлем негізінде жасалады. Басқаша айтқанда, ауқымдық кеңістік шешімдерге сүйенеді. Мысалға айнадай жарқыраған биік үйлердің қабырғалары көрші ғимараттарды, болмаса бұлт жүзген аспанның көрінісін өзіне тартып, кей
жағдайда көрінбей кетсе, кей жағдайда қоршаған ортаның көз тартар белгісіне айналады.
Бейнелеу өнері мен безендіру өнерлері бір-бірімен терең байланысты. Оларды әсте бөліп қарауға болмайды. Мәселен декоративтік безендіру мен көрнекті үлгі салаларында жұмыс істей отырып, дизайнер оларды тұтастыра білуі керек. Толықтырып айтсақ, дизайн өнері алуан қырлы да, алуан түрлі.
Дизайн өнерінің маңызы мен ролі
Дизайн іс-әрекет ретінде көркемдік шығармашылықты көрсетеді, өйткені көркем шығармашылықты сипаттаудың жоғарғы формасы өнерде жаңа жолдар салатын туынды жасау болып табылады.
Кез-келген ғалымның, өнертапқыштың немесе дизайнерлердің шығармашылығы ең алдымен адамның ойын көрсететін қиын психологиялық әрекетті көрсетеді. Аталмыш әрекет барысында жаңа идеялар, тақырыптар, заттар, яғни бөтен адамдардың қабылдауына, түсінуіне және бағалауына негізделген, қоғамға танымал бола алатын тиесілі өнімдер туындайды.
Шығармашылық жұмыста жаңа ойлардың пайда болуының негізін адам мен қоршаған ортаның өзара қарым қатынасы құрайды. Өйткені адам ойының өзі оны қоршаған орта құбылыстары белгілерінің әртүрлі байланыстарын қарастыратын психологиялық үрдіс болып табылады. Анализ және синтез нәтижесінде, яғни белгілі бір құбылыстарды белгілеріне қарай бөліп, ұқсас белгілерді біріктіру нәтижесінде қарапайым ассоциациялар бұдан ары қарай күрделі ассоциациялық тізбектерді түзеді және дамыған күрделі ойларды құрайды.
Көркемдік ойды ғылыми ойдан ерекшелендіретін өзіндік белгісі логикалық қорытындылардан емес, нақты образдар арқылы көрінеді. Мәселен, философиялық ой қорытындыларымен, ғалым түсініктерімен, ал суретші- дизайнерлер бейнелер, суреттер арқылы бір нәрсені айта алады, яғни әркім өз көзқарасын әртүрлі тәсілмен жеткізеді. Дизайнер болу үшін көркемдік рәсімдеу заңдылықтарын және қажетті техникалық ептіліктерді үйрену, меңгеру жеткіліксіз. Белгілі бір ынтамен кез-келген адам жазуды, сурет салуды үйрене алады. Алайда техникалық қабілеттен бөлек көркемдік бейнені ойлай алатын қабілет те болу керек [3] .
Образды ойлау - бұл заттар, түсініктер мен ойлар қабылданған мазмұнын жанды, айқын, яғни ассоциация барысында туындаған образға тән етіп шығаруы қажет. Бұл жерде дизайнердің өмірлік тәжірибесі мен шығармашылық дарыны үлкен роль атқарады. Дарынды толығымен ашып көрсету үшін белгілі бір икемдерді тәрбиелеудің маңызы зор. Дизайнер санасында бұрын көрген заттары, құбылыстары жөнінде тікелей қабылдаудан бірқатар ерекшеленетін бейнелер туындайды. Елестету барысында заттар мен құбылыстар қабылдауға тән нақтылықпен қатар шын өмірдің бейнелерімен байытылып, толықтырылады. Олардың өзіндік маңызды қасиеттері мен белгілерінің белгілі бір бөлігі таңдалынып алынады, ал нақты кезеңде аса маңызды болып табылмайтын екінші дәрежелі белгілері мен қасиеттері бөлек қарастырылады.
Дизайнерлер өз шығармашылығында әртүрлі әдістерді пайдаланады. Өнер туындысы адам сезіміне, санасына әсер етеді. Көркем туынды жасау үрдісінде суретші сезімді, сананы қолданымға алады. Бір жағынан тек сезіммен жұмыс істеу біраз қиындықтарды тудыруы мүмкін, алайда, екінші жағынан алып қарасақ, шығармашылық дегеніміздің өзі техникалық орындалу шеберлігіне қарамастан нақты саналық туынды болып табылады.
Шығармашылық көзге деген саналы және мақсатты көзқарас болашақ заттың формасымен қатар фактурасы мен түр-түсін анықтауда да үлкен маңызға ие болуы мүмкін. Нақты бір көзбен таңдау негізінде жаңа зат жасау барысында шығармашылық жұмыс бірнеше әдістерден тұрады: бейненің белгілі бір қасиетін бөліп алу, бөлшектелген қасиеттерді біріктіру, оны сапасына қарай күшейту немесе әлсірету, таңдалынған аталмыш қасиеттерді шығармашылық нысанына ауыстыру.
Жаңа идеяның пайда болуына дизайнерге қоршаған ортаның кез-келген компоненті әсер етуі мүмкін. Жаңа идея дизайнердің шығармашылық потенциялына қарай таңдап алынып толығымен зерттеп қарастырған соң туындайды. Шығармашылық жұмыстың барлық сатысында дизайнер - суретші өзі жасап жатқан бейнесінің сұлбасын көріп отыру қажет [4] .
Көркем шығармашылықтың ең бай, әрі аса маңызды көзі табиғат бола алады. Өйткені әлемдегі бар заттар мен құбылыстар өзара тығыз байланысты және үйлесімді. Табиғи формалардың сұлулығы мен өзара үйлесімділігі суретшілердің ұлы еңбектерінің туындауына ықпалын тигізеді.
Суретшінің көңіл-күйіне, ассоциативтік орнықтылығына, суретшілік танымына қарай ол қоршаған табиғаттан форманы эмоционалды тұрғызатын сызықтарды көре алады: спираль тәріздес сызық кернеулік сезімнен туындайды, гипербола - жоғарыға ұмтылу, біркелкі толқын тәріздес сызық, тыныштық үлгісі және т.б.
Дизайн (ауызша, баспада) сөзі біздің қоғамымыздың барлық саласында қолданысқа ие. Дизайн термині бұл күнде көркем немесе көркем - техникалық жобалау барысында, үдеріс нәтижесі - жобалардың (эскиздер, макеттердің және басқа көзбен шолу материалдарының), сонымен қатар жасалынған жобалардың - бұйымдардың, орталық нысандардың, полиграфиялық өнімдердің сипаттамалық маңызында қолданылып жүр.
Алайда, дизайн мәні, мүмкіншіліктері мен тағайындаулары, оның өндірістік экономикалық ортадағы алар орны, мәдени тұрғыдан қарастырғанда да, кәсіпкерлерге болсын, жәй тоғышар қоғам мүшесіне, тіпті оқу мекемелеріндегі талапкерлеріне де соңына дейін анық емес. Тәжірибесі мол тәжірибелі адамдар, өнертанушылар, педагогтар, әсіресе, философтар арасында дизайнның ХХ ғасырдағы мақсат мүддесін бағалауда әртүрлі пікірлер туындап жатыр.
Дизайн ғасыр басында дүниеге келді және утилитарлы спецификалық жобалауының ерекше түрі ретінде бұқаралық өндіріс ортасында аяққа берік тұрды. Бұл бұйымдар ыңғайлы және ең негізгі қасиеті әдемілігінде еді. Бұл
ағылшын елінде сонан соң басқа елдерде industrial design немесе өнер кәсіптік дизайн терминімен белгіленген құбылыс болатын.
Үшінші, маркетингімен байланысты, тұтыну, әлеуметтік аспектілер есебін, сән тенденцияларының, бірлескен назарлар қорғаныштарының, кешендік өнім ұсыну, оны жарнамалаудың, өндірушімен тұтынушының кері байланысының (жобалаушыға) және сауда жөніндегі талдау сұрақтарын қамтып жатыр.
Дизайн терминінің мағыналық түбірлері латын сөзі designare - анықтау, белгілеу сөздерінен шығып жатыр. Итальян сөзі designarо ренессанс уақытынан бері жобалар мен суреттерді сонымен қатар жаңа идеялық туындыларды атаған англияда design ұғымы ХҮІ ғасырда тарады [5].
Қарапайым адам үшін" үлкен өнер"," сәулеттік стильдерді өзгерту", әдетте, дерексіз ұғымдар болып табылады. Мұның бәрі ең әлсіздер үшін. Алайда, шағын ауданы бар, салыстырмалы түрде қарапайым кірісі бар, сіз өткен стильдер мен бағыттардың бай тәжірибесіне сүйене отырып, сіздің үйіңіздің жеке тұлға болуына қол жеткізе аласыз.
Көбінесе "классика" сөзімен біз "тұрақтылық" ұғымдарын айтамыз. Сән келеді және кетеді, ал классика әрқашан классика болып қала береді, суретшілер, музыканттар, сәулетшілер өз шығармаларында оған үнемі оралады. Классика бүгінде өте танымал. Бұл табиғи нәрсе: әлем модернистік тәжірибелерден шаршады. Қазіргі заманның күрделі талғампаздығы, конструктивистердің қиялы, функционализмнің қарапайымдылығы мен әмбебаптығы және т.б... Бүгінгі таңда сәулетшілер мен дизайнерлер күнделікті өмірге, интерьердің әдейі дәйексөзіне, әдеттегі стильге оралғысы келеді. Экология проблемалары барған сайын өткір тұр, оларды елемеуге болмайды. Бұрынғы стильдердің сәтті табылуы жаңа интерьерлерді жасауда кеңінен қолданылады, ал бірыңғай стиль өткенге айналды.
Әрине, өткеннің бейнелері ішкі монолитке ие, өйткені бұл мәдениеттің өзіндік тарихы. Бізге күнделікті өмір қажет. Жаңа интерьерлерді жасай отырып, сіз бұрыннан бар стильге және өткен дәуірдің бейнелеріне үнемі қарамауыңыз керек. Функционализм-бұл бағытта іздеудің мүмкін жолдарын анықтайтын нәрсе. Бұл дизайн тәжірибесінде сыналған әртүрлі әдістер мен құралдарды қолдануды білдіреді. Мұның бәрі бірге және заманауи стиль деп атауға болатын нәрсені қалыптастырады.
Әр адамның интерьер дизайны туралы өзіндік түсінігі бар-әдетте, стильде, түстерде және пәтердің, кеңсенің немесе басқа бөлменің дизайн ерекшеліктерінде белгілі бір артықшылықтар бар. Кейде үй-жайларды жөндеу кезінде қолданылатын әртүрлі пішіндер, стильдер, материалдар мен көркемдік шешімдерді анықтау қиын, әсіресе қолданыстағы ұсыныстардың үлкен таңдауы жағдайында.
Интерьер дизайнының негізгі қасиеттері-қазіргі заман, ыңғайлылық және функционалдылық. Сонымен қатар, дизайн процесінде сіз белгілі бір интерьерде қандай ортаның бейнесін - жұмыс ортасын немесе демалуға
болатын атмосфераны анықтауыңыз керек. Барлық интерьер дизайны кез- келген композициялық шешімге бағынуы керек. Опцияларға аймақтарға бөлу, негізгі және қайталама бөлу жатады[6].
Ғимараттың қасбеті, маңдайша, кіреберіс, БАҚ, автотұрақ - бұл дүкеннің көрінісін жасайтын элементтер. Қасбетті шырмауықпен немесе гүлдермен, жалаулармен безендіруге болады, арнайы жарықтандыруды қолдануға болады. Ерекше боялған кіреберіс, субұрқақ назар аударады.
Белгі оңай қабылдануы және әлеуетті клиенттерге сәйкес келуі керек. Готикалық шрифтпен жасалған белгілері бар заманауи дүкендер және белгілері заманауи безендірілген ұзақ тарихы бар дүкендер бар. Мұндай сәйкессіздік келушілерге дүкеннің деңгейі мен стилі туралы түсінік бермейді.
Қымбат емес мекемелер үшін өте жарқын және үлкен белгілер қолайлы, элиталық дүкендер үшін - ерекше дизайн және міндетті түрде тартымды емес. Белгінің өлшеміне, шрифтіне және түсіне мұқият қарау керек - олар дүкен интерьерімен және өнімдермен өзара байланысты болуы керек.
Автотұрақ-бұл киім дүкенінің немесе супермаркеттің ажырамас бөлігі, сондықтан оны алған жөн. Егер бұл мүмкін болмаса, клиенттердің машиналарын қорғау үшін қызметкерді бөлу керек [7].
Aдамға психологиялық әсер ету
Дүкеннің сыртқы көрінісі (сыртқы түрі) , ол орналасқан бөлменің ішкі күйі (интерьер) тұтынушы үшін алғашқы көрнекі ақпараттың бірі болып табылады , бұл клиенттің сізге оралу туралы шешіміне әсер етеді.
Дүкенді жөндеу және салу кезінде оның қызмет көрсету принципі бойынша не болатынын түсіну керек - болашақта осының негізінде дизайн мен жеке стиль жасалады. Жобалау кезеңінде негізгі міндет тұтынушы үшін де, дүкен қызметкерлері үшін де жайлылық жасау болып табылады. Сатып алушыға ыңғайлы болу үшін дүкеннің негізгі негізгі аймақтарын бөліп көрсету керек: дүкеннің профиліне байланысты дизайн торабы, фитинг кабиналары және басқа аймақтар.
Дизайнның маңыздылығын көптеген ресейлік сатушылар сезінді. Әдетте, жаңартылған әрбір жаңа дүкен орташа табысы бар клиенттерге бағытталған. Алайда, нарықтың осы сегментінде қазірдің өзінде бөлшек сауда дүкендері арасында бәсекелестік байқалады. Сондықтан интерьер жобасын жасау кезінде белгілі бір факторларды ескеру қажет.
Дизайндың маңызды міндеті - дүкенге кірген кезде сатып алушының назарын аудару. Бірінші әсер тауарды емес, бөлменің интерьерін жасайды. Сауда орталығы үнемі ынталандыра отырып, сатып алушыға қызығушылық
тудырады. Сондай - ақ, сауда орталы ғын сипаттау кезінде көбінесе тұтынушылар визуалды сипаттамаларды пайдаланады-үлкен, таза, әдемі, кең.
Интерьердің түс және жарық шешімдері
Интерьердің түс және жарық шешімдері, жабдықтың дизайны маңызды рөл атқарады. Түс схемаларына арналған сән бар. Енді, мысалы, клиенттер күміс пен көк түстердің үйлесімін ұнатады, "сұр" бағыт дамуда.
Бір шетелдік басылымда айтылғандай, сатып алушылар көбелекке ұқсайды. Біздің елде дүкендер өте қарапайым, негізінен флуоресцентті күндізгі жарық шамдарының көмегімен жарықтандырылды. Жарықтандыру технологиялары қазіргі уақытта әлемде қарқынды дамып келеді.
Көптеген компаниялар интерьер дизайнын ұсынады, оған дүкен тұжырымдамасын, материалдар мен жабындарды көрсететін стиль мен жоспарлау шешімдерін әзірлеу және дүкен алаңын сауда жабдықтарын орналастырумен визуализациялау кіреді.
Бүгінгі таңда сауданың барлық салаларында бәсекелестік бұрынғыдан да жоғары. Бөлшек сауда мамандары ұқсас технологияларды, жабдықтарды қолданған кезде, ұқсас ассортимент пен қызметті ұсынған кезде, дүкеннің дизайны ғана тиімді бәсекелестік артықшылық болып қала береді.
Келгенде кешенді ресімдеу дүкен, дизайн қуатты құралы бизнес тиімділігін арттыру [8].
Дұрыс таңдалған дизайн шешімі сауда құрудың жалпы механизмінің маңызды бөлігі болып табылады, бұл сіз нарықта жұмыс істейтін және әлеуетті клиент қарайтын сіздің бетіңіз. Сіздің күшіңізде жасауға клиенттің тұрақты, преподнося оған тауар, өте жақсы гармонирующий сауда жабдығымен, түстік шешімдерімен және дизайн-шешімімен Үй-жайлар.
Жарықтандыру-қалаған атмосфераны, көңіл-күйді құрудың ең күшті құралы. Сонымен қатар, жарықтандыру элементтері сәндік дизайн элементтері ретінде жарнаманың ажырамас бөлігі болып табылады. Шамдардың түрі мен саны әр жағдайда бетінің ауданына, жарықтандыру объектісінің түрі мен қажеттіліктеріне байланысты болады. Жарықтандыру элементтерін қолдана отырып, стендте, қалқанда немесе терезеде үш негізгі оптикалық аймақ пайда болады: дисплей, қозғалыс және байланыс.
Жарықтандыру болуы мүмкін:
Жалпы, бүкіл бөлмеге немесе бүкіл бетке төгілген;
Арнайы (напольным, настенным, подпотолочным);
Кең радиус (прожекторлар);
Белгілі бір көру нүктелерінде шоғырлануға арналған тығыз сәуле түрінде.
Дизайнердің соңғы таңдауы түсетін жарықтандыру элементтерінің қандай комбинациясы болмасын, түссіздікті тудырмайтын және көлеңкелі аймақтарды (бейтарап) жасамайтын құрылғыларға артықшылық берілуі керек. Тек осылай ғана "оазис" деп аталатын жарық пен көлеңкенің пайда болуын қамтамасыз
етуге болады, бұл өнімді "қолайлы жарықта" көрсетуге ықпал етеді және үйде болуды жағымды етеді.
Адам алған ақпараттың 80% - ы оны көру арқылы қабылдайтынын ескере отырып, объектінің жарқын жарықтандырылуын қамтамасыз ету қажет. Орнатылған: жарық көзі неғұрлым әлсіз болса, оның көлеңкесі соғұрлым" қалың " болады, нәтижесінде жарнамаланатын өнімнің жарық және қараңғы жақтарын қарастыру үшін келушінің тез шаршауы пайда болады.
Психологиялық маңызы бар:
Қажетті жарықтандыру көлеңкесі;
Жарықтандыру көздері;
Бөлмедегі жарықтың таралуы.
Психологтар Жарық сынайды, әрекетке шақырады деп санайды. Түсі жарықтандыру, сондай-ақ, маңызы зор, оятатын, адамның әр түрлі көңіл-күй.
Жарықтандыру құрылғыларының нақты комбинациясына қарамастан, қамтамасыз етуге тырысқан жөн:
Оптикалық ыңғайлылық, яғни көру үшін қалыпты жағдай жасайтын жарықтандыру сапасы;
Жарықтандырылған беттің жалпы көрінісін жақсарту, оның сыртқы түрін жақсарту және қолайлы атмосфера жасау;
Келушінің оптикалық "басшылығы", яғни оны жүйелі бағдарлау, бұл сатуды жүзеге асыру үшін қажет;
Жарық көздерінің жоғары эстетикасы немесе сәнділігі, яғни жарықтандыру құрылғыларының дизайны.
Керісінше, аулақ болу ұсынылады:
Жарықтандырылатын объектілердің (тауарлардың) әсерін әлсірететін суық жарық);
Белгілі бір жарықтандыру құрылғыларынан туындаған қызып кету;
Жарықтандырылған беттің тым қараңғы жерлерін жасау;
Шағылысқан жарықтың жағымсыз әсерлері.
Қалай болғанда да, қағидатты басшылыққа алу керек, яғни сатушы емес, сатып алушының көру бұрышы ескеріледі. Жарықтандыру сатып алушыға бірінші көзқараста тауардың пайдалылығы көрініп, бәсекеге қабілетті тауарлармен салыстырғанда олардың артықшылықтары айқын болатындай болуы керек [9].
Дүкеннің ішкі және сыртқы жағы көбінесе компанияның сауда белгілері мен рәміздерімен безендірілген.
Сауда белгісі мен компанияның атауы бар сурет бірнеше ассоциативті деңгейлерді қамтиды.
Біріншісі - мазмұнды қауымдастықтардың деңгейі. Зерттеулер көрсеткендей, бұл атау әрқашан фирманың профилі туралы гипотезалар жасауға мүмкіндік береді, тіпті мағынасыз, мағынасы жоқ сөз болса да. Тағы бір сұрақ, әртүрлі атаулар үшін болжамдардың таралу дәрежесі әртүрлі. Олардың кейбіреулері болжамдар үшін шексіз кеңістік қалдырады, ал басқалары болжамдарды нақты профильге тікелей немесе жанама түрде сәйкес
келетін белгілі бір бағытқа бағыттайды. Кейбіреулер жалған жолмен жүреді. Зерттеулер көрсеткендей, фирмалардың атауларында көбінесе мағынасы жоқ сөздер, мағынасы компанияның түріне қатысы жоқ сөздер немесе көптеген түрлі фирмалар үшін бірдей сөздер кездеседі.
Екіншісі - мәдени бірлестіктердің деңгейі. Олардан ұлттық және мемлекеттік меншік және компанияның тарихи тамыры туралы қорытынды жасауға болады. Сонымен қатар, мұндай түрдегі белгілі бір бірлестіктер тек мағыналы атауларды ғана емес ("үштік", "жаңа орыс"), сонымен қатар мағынасыз немесе атаулардан ("Калита", "Саймон") тудыруы мүмкін.
Үшіншісі - дыбыстың эмоционалды бояуы. Атауында шетелдік сөздерді, жасанды сөздерді немесе аббревиатураларды қолданған кезде, дәл осы жағы алдыңғы орынға шығады.
Дыбыстардың әсерін зерттеу көрсеткендей, сөйлеуді құрайтын дыбыстар әртүрлі: жағымды және жағымсыз, тез және баяу, жұмсақ және қатал және т.б. біз дыбыстардың қасиеттері туралы емес, тек біздің қабылдауымызда саналы түрде байланыстыратын қасиеттер туралы айтып отырғанымыз анық. Дыбыстардан сөздер қосылады және сөзде белгілі бір эмоционалды түсі бар дыбыстардың басым болуына байланысты сөз тұтастай алғанда бұл түске ие болады.
Ұқсас тұжырымдар графикалық бейнелер, эмблемалар, символдар үшін де жарамды. Графиканы бірнеше түрлі ассоциативті деңгейлер де ұсына алады.
Бірінші деңгей - сол мазмұнды бірлестіктер. Атаулар сияқты, эмблемалар ассоциацияларды дұрыс немесе басқа бағытта бағыттайтындығымен немесе оларға ешқандай бағыт бермейтіндігімен ерекшеленуі мүмкін.
Екінші деңгей-бұл эмоционалды тәжірибенің зарядын алып жүретін, адамдардың санасында бұл тәжірибені еріксіз қайта тірілтетін бейнелеу белгілері мен символдары. Мұндай элементтер, өз кезегінде, әртүрлі деңгейлерге қатысты болуы мүмкін -- тікелей "таза" эмоциялардан бастап, жалпы мәдени мағыналарды бейнелейтін символдарға дейін.
Үшінші деңгей -- мәдени бірлестіктер деңгейінің аналогы. Олардың тасымалдаушылары, ең алдымен, стиль элементтері. Сурет әр түрлі стильде жасалуы мүмкін, ол оны жасау орны мен уақытын және белгілі бір мазмұнды аймақты көрсетеді.
Сонымен, төртінші деңгей -- бейнелеу элементтерінің эмоционалды жүктемесі. Мұнда сөздердің дыбысына толық ұқсастық бар. Дыбыстар, сызықтар, түстер және кескіннің басқа элементтері сияқты бір немесе басқа эмоционалды жүктеме болады. Осы немесе басқа бейнелеу әдістерінің арқасында сіз белгіні аз немесе аз тұрақты, динамикалық, жылы және т. б. жасай аласыз.
Айтпақшы, психологтардың байқаулары, егер оның атауы агрессиямен байланысты болса, халықтың компанияға деген сенімі күрт төмендегенін көрсетеді. Екінші жағынан, атаулар-қысқартулар ең үлкен сенімге ие.
Тауар белгісінің тиімділігі бірқатар маңызды, таза психологиялық талаптарға сәйкес келеді:белгінің кәсіпорын мәртебесіне, оның қызмет түріне
немесе салалық дәстүрге эмоционалды және ақпараттық сәйкестігі. Осы немесе басқа белгіні көрген кез-келген адам бұл белгінің қандай өнім немесе қандай қызмет екенін бірден және нақты түсінуі керек деп саналады. Жақсы белгі, тіпті бірінші рет көрген болса да, қауымдастықтарға жүгініп," танылуы " керек. "Танысу" сөзінде -- "белгі"түбірі бекер емес. Содан кейін мұндай белгі санаға "сәйкес келеді", өз орнын алады және есте сақтау оңай:
Белгінің бірегейлігі, оның даралығы, бұл көбінесе оның бәсекеге қабілеттілігін анықтайды;
Сапа белгісі, оны дәлдік және аяқталған болады. Суретшілердің айтуы кездейсоқ емес: "қалыптасқан" белгісі;
Қарапайымдылығы. Тауар белгісін есте сақтау оңай, қабылдау оңай болуы керек. Бұл ретте сауда белгісі тауар (көрсетілетін қызмет) туралы Жеке ақпаратты алып жүруі, оны нарықта ұқсастығынан нақты бөліп, жеке айырмашылықтарды бекітуі тиіс;
Жарнама қабілеттілігі;
Жан-жақтылығы.
Тауар белгісі компания үшін өте маңызды. Бұл тауар белгісіне құрметпен қарау компанияға айтарлықтай пайда әкелетін сатып алушы үшін маяк.
Дүкеннің ішкі және сыртқы көрінісі ұйым имиджінің маңызды бөлігі болып табылады. Сурет-бұл әлі де психикалық образ, бірақ арнайы жасалған, манипулятивті, стереотиптік сипатқа ие. Сондықтан имидждің психикалық бейнесі ретінде келесі жалпы сипаттамалар тән:
Сурет - бұл адамдардың санасында пайда болатын идеалды объект; оны тікелей өлшеуге болмайды, оны тек қарым-қатынаста, іс-әрекетте көрінетін қатынастарымен бағалауға болады, сондықтан кескін жасау кезінде оны бақылау және оған реакцияларды зерттеу қажет;
Тиімді сурет біртұтас және дәйекті болуы керек, бір мәнді жалпыланған идеяларға сәйкес келеді;
Дизайндағы интерьер дегеніміз - (француз сөзінен - ішкі) ғимараттың ішкі кеңістігі. Интерьер шешімі механикалық ой мен экономикалық мүмкіншіліктерімен, уақыт ағымымен тығыз байланыста болады. Оған мысал ретінде ерте замандағы Мысыр пирамидалары, храмдер, ерте грек картиналарын айтуға болады. Олардың барлығы өздерінің салыну ерекшеліктерімен көрінеді. Мысыр пирамидаларының салыну ауыртпалықтары мен әсемдік ерекшеліктері көзге түссе, ал грек картиналары тіптен бөлек екенін көреміз. Олар талғамның жоғарлығы мен декорациясының тұрақтылығымен көзге түседі. Ал ежелгі римдектердің интерьері грек өнеріне еліктегенімен, өзінің көлемдігімен ерекшеленеді. Оның көлемінің үлкендігі жауыңгерлерге күш жігер береді екен. Біз негізгі интерьердің түрлерін талқылап өттік. Бұлар келесі кезеңдегі архитектуралық стильдің бастау көзі болып саналады.
Қазіргі интерьер ХХ ғасырдың 20 - шы жылдарында пайда бола бастады. Ғылыми-техникалық прогресс архитектура мен интерьерге мүмкіндіктер ашты. Шығыс Еуропа мен АҚШ елдерінде интерьер капиталистік индустрияның өсуімен тығыз байланысты болды. Біздің еліміздегі индустрия жетістігі
шығармашылықтың өсуімен сәулетшілер мен суретшілердің алдына қойған жаңа шешімдерімен көзге көрінеді. Бұған мысал ретінде, бұрын болмаған мәдениет сарайлары, ғылыми-техникалық сарайлары және басқа да ғимараттарды айтуға болады [10].
Қазіргі интерьерге көп үлес қосқан француз сәулетшісі Л.Е. Корбюзье жаңа материалдардың мүмкіншілігін пайдалан отырып, ол қазіргі интерьердің принципін жүзеге асырды. Бұрыңғы салынған ғимараттардың басты мақсаты олардың қабырғаларының беріктігі болып саналатын темір-бетонның пайда болуы интерьердің түрін түбімен өзгертті. Қазіргі негізгі құрылыс материал ретінде жеңіл каркасты грек бағаналары қолданылатын болды. Бірыңғай әйнектелген фасадтар пайда бола бастады. ХХ ғасырға дейін ғимараттар бір- бірімен өзара байланысқан жеке-жеке бөлмеге сыртқы фасад, ішкі интерьер болып бөлінді [4].
Экстерьер (фр. ex-tйrieur - сыртқы ажар), адамың ғимаратты жағымды және эстетикалық қабылдауын қамтамасыз ететін, ғимараттың көркем немесе сәулеттік сыртқы ажары, безендірілуі.
Экстерьер дизайны негізінде тұтасымен эстетикалық жетілдірілген ортада адамның өмір сүру жағдайларын жақсартуға бағытталған прагматикалық және көркем идеялар мен шешімдердің синтезі жатыр.
Ғимараттар экстерьері әр уақытта өзгеріп отырады. Экстерьердің кейбір детальдары кейбір территория немесе ғасырлар үшін белгілі бір типке жатады, мысалы кейбір ғимараттардың экстерьерін толық сеніммен готика, ампир, классицизм және т.б. деп айта аламыз. Сонымен бірге, экстерьер жеке дара және еш қайталанбайтында бола алады. Қазіргі замаңғы экстерьер дизайны әртүрлі сипатталады, бір жағынан максимальді түрде экстерьерді техникалық құрылғылармен, арнайы құралдармен (салқындату жүйесі, компьютерлік техника, энергия жинаушы элементтер және т.б. ) толтыруға ұмтылады, екінші жағынан экстерьерге табиғи-табиғат компоненттерін (жасыл, бассейн, рельеф үзінділері, мөлдір жабын мен қабырғалар) енгізе отырып, табиғатқа жақындатады.
Қорыта келгенде дизайн өнерінің қазіргі заман сұранысына, талабына ауадай қажет өнер екендігі даусыз. Дизайн өнері біздің қазіргі күнделікті өмірімізге тікелей еніп келеді, өйткені қазіргі заманның талабы да осылай.
Сәулет (грек αρχι -- "негізгі" және τέκτων -- "құрылысшы") -- әртүрлі ғимараттар мен құрылыстарды жобалау мен салудың ежелгі өнері. Сәулет сонымен бірге адамдардың жайлы өмір сүруі үшін кеңістіктік орта құру мәселелерін шешетін күрделі ғылыми пән болып табылады. Салынған нысандар тек мақсатына сай болып қана қоймай, адамға пайдалы болуы керек. Ғимараттар мен құрылыстарға көптеген техникалық және эстетикалық талаптар қойылады. Олар берік және әдемі келбетке ие болуы керек.
Сәулет орыс тіліндегі құрылыс өнерінің бір түрі ретінде балама атауға ие
-- "сәулет". Бұл термин әдетте тас немесе ағаш шеберлері салған ежелгі заттарға қатысты қолданылады.
Сәулет өнерінің ерекшеліктері мен негізгі бағыттары
Сәулет әдебиетпен қатар өнердің статикалық экспрессивті түрлерінің бірі болып табылады. Өткен дәуірлердің ерекше сәулет туындылары бүгінде, ең алдымен, эстетикалық функцияны орындайды.
Сәулет өнерінің ең жақсы үлгілері суреттер мен мүсіндермен бірге адамзаттың әлемдік көркемдік мұрасының негізін құрайды. Мемлекеттік құрылымдар мен бай меценаттар жыл сайын ежелгі сәулет нысандарын күтіп- ұстауға және қалпына келтіруге үлкен қаражат бөледі. Әдемі ғимарат немесе ғимарат салудағы маңызды міндеттердің бірі-сәулеттік композицияның жалпы бірлігі мен үйлесімділігін қамтамасыз ету. Мұны істеу үшін оңтайлы пропорциялар мен масштабты, симметрия және асимметрия принциптерін дәл сақтау керек, сонымен қатар контраст пен басқа да нюанстардың артықшылықтарын шебер пайдалану керек.
Қызмет объектісіне байланысты архитектураның келесі салалары бөлінеді: көлемді дизайн. Жеке ғимараттар мен құрылыстарды салумен айналысады. Қала құрылысы. Тұтас сәулет ансамбльдері түрінде қалаларды кешенді салу міндеттерін шешеді. Ландшафтық архитектура. Ғимараттар мен құрылыстардың айналасында кеңістік ортасын жобалауға және құруға арналған. Интерьер сәулеті. Ғимараттардың ішкі кеңістігін жобалау мәселелерін шешумен айналысады [11].
Х ғасырдың басында Еуропада алғашқы жалпы сәулет стилінің -- романескінің пайда болуының алғы шарттары қалыптасты. Оның пайда болуы христиандықтың ескі әлемде кеңінен таралуына байланысты болды. Бір стильдегі католик шіркеулері Еуропаның әртүрлі аймақтарында жаппай салына бастады. Олардың артынан жаңа сәулет бағытының Үстемдігі дворяндардың сарайлары мен сарайларының құрылысында көрінді.
Екі ғасыр бойы романеск стилі өз позициясын берік ұстады, бірақ XII ғасырдың басында ол готикаға жол берді. XV ғасырдың басында готикалық өнер кезеңін өзгерткен Ренессанс әлемге итальяндық сәулет өнерінің көптеген керемет үлгілерін берді. Тарихта Ренессанстың ең жақсы сәулетшілерінің есімдері де сақталған: Филиппо Брунеллесчи (Filippo Brunelleschi); Микелоццо ди Бартоломео (Michelozzo di Bartolomeo); Леон Баттиста Альберти (Leon Battista Alberti); Донато Браманте (Donato Bramante).(1-0)
XVI ғасырдың аяғында Қайта өрлеу дәуірінің сәулет дәстүрлері барокко стиліндегі талғампаз формалармен толықтырылды. Сол дәуірдің ең танымал шеберлерінің қатарына Ватикандағы Әулие Петр алаңы жобасының авторы Джованни Лоренцо Бернини (Giovanni Lorenzo Bernini) жатқызуға болады. 200 жылға жуық барокко Еуропаның көптеген елдерінде үстемдік етті. Бұл стильде Санкт-Петербургтің керемет сарай ансамбльдері, сондай-ақ Италия, Австрия және Германия аумағында көптеген католик соборлары салынды.(2 қосымша)
ғасырдың басында Францияда жеңіл және ойнақы рококо стилі пайда болды, ол максималды сәндік әсерімен ерекшеленді. Терезе саңылауларын безендіруде стильдендірілген раковиналар пайда болды, ал қасбеттер бұйра шыбықпен әдемі безендіріле бастады.
Рококо XVIII ғасырдың көп бөлігінде сәулет саласындағы біріншілігі үшін бароккамен бәсекелес болды, бірақ бірдей танымалдыққа қол жеткізе алмады. Бұл стильде негізінен Еуропаның аймақтық билеушілерінің шағын сарайлары мен базиликасы салынды. XVIII ғасырдың ортасында өнердің барлық салаларында барокко мен рококоға деген көзқарас өзгере бастады. Пішіндердің шамадан тыс нәзіктігі қоғамды тітіркендіре бастады, қатаң архитектуралық композицияларға қажеттілік туындады.() Классицизмнің пайда болуы дизайнның ежелгі негіздеріне -- қарапайымдылыққа, үйлесімділікке және логикалық айқындыққа оралды [12].
XIX ғасырдың бірінші үштен бірінде қоғамдық ғимараттардың жаппай құрылысы басталды: театрлар, мұражайлар, кітапханалар, ауруханалар. Ірі қала құрылысы нысандары іске асырылды, қалалардың орталық бөлігінің дамуы реттелді. Осы ауқымды мәселелерді шешу үшін классицизм өте қолайлы болды. Оның ең жоғары даму нүктесі Наполеон Бонапарттың тұсында империяның -- сәулеттің салтанатты салтанатты стилінің пайда болуы болды. Франциядан басқа, империя Ресей империясында да танымал болды.
XIX-XX ғасырлар тоғысында сәулетте Art Nouveau стилі пайда болды, оның жарқын символы әйгілі Эйфель мұнарасы болып саналады. Құрылысшылар жаңа материалдарды жаппай қолдана бастады: бетон, шыны, металл, темірбетон. Модерн толық сәйкес келуін сұрауы индустриялық қоғам. Ғимараттарды жобалау кезінде адамдардың өмір сүру жайлылығына көп көңіл бөлінді, ал революциялық құрылыс материалдарын қолдану көп қабатты ғимараттарды салуға мүмкіндік берді.()
Art Nouveau архитектурасында керемет испан шебері Антонио Гаудидің (Antoni Gaudí) жұмысы ерекше ерекшеленеді. Оның ерекше сәулет туындылары Барселонаның визит карточкасы болып саналады және жыл сайын Каталония астанасына миллиондаған туристерді тартады.
Сәулет-адамзат қоғамының маңызды бөлігі, ол бізді барлық жерде қоршап алады. Дарынды сәулетшілер барлық уақытта өмір сүруге ыңғайлы ғимараттарды ғана емес, сонымен қатар монументалды өнердің ерекше шедеврлерін де жүзеге асырады.
Француз интерьерінің көрінісі, яғни ішкі, ғимараттың сәулеттік ішкі кеңістігі. Архитектураның бүкіл дамуындағы басты мақсаты әр бөлмеде ғимарат ішінде оның практикалық мақсатына сәйкес келетін орта құру болды.
Интерьер дизайны-ғимараттың ішкі кеңістігін жобалау, безендіру және безендіру [14].
Адамның сұлулық туралы идеясы дәуірлер мен ғасырлардың өзгеруімен бірге өзгереді. Ғылыми-техникалық прогрестің мүмкіндіктері жаңа материалдарды, айналадағы заттарды күрделірек және күрделі ету мүмкіндіктерін әкеледі, кез-келген қиялды бейнелейді. Адамның өмір салты бөлменің дизайнына және, әрине, интерьер заттарына әсер етеді.
Қоғамдық арнаулы ғимараттардың интерьер дизайнының
көркем-образдық құралдарын жобалау алдында талдау
Қоғамдық орын орта құрылымдарының орташа деңгейлі өкілі. Қоғамдық арнаулы орта - жеке емес ұжыммен пайдалануға бағытталған жүйелердің біріншісі. Ол кездесу мен қызмет көрсетулердің әртүрлі формаларын іске асыруға арналған материалды-дене мүмкіндіктерінің кешенін жасаумен туындаған.
Қоғамдық арнаулы объектлермен жүйелерді кешенді қалыптастырудың себептері, шарттары және жай-жапсарларын екі топқа бөлуге болады. Біріншісі
- өмірге ортаны талап еткен қоғамдық процестердің қызметтік ерекшеліктері. Екіншісі - оны көзбен елестетіп ұйымдастыруға қойылатын эмоциональдық- психологиялық талаптары. Пайдалы - прагматикалық ойлауну кеңістіктің типін тудырады, оны эмоциональды-көркем жетілдіруге, танылатын және күткен образға айналдыруды мәжбүрлейді [15].
Факторлардың бірінші тобы қоғамдық құрылымдардың заттық- кеңістіктерінің алуан түрін жасап шығарады, себебі қоғамдық өмір мақсаттарының (тұрмыстық, сауда, техникалық қызмет көрсетудің күнделікті қажет формалардан бастап (пошта, шеберханалар, дүкендер, автосервис стансалары, банк және т.б.), шығармашылық және рухани байланыстарға дейін (кітапхана, клубтар, музейлер, театрлар, мешіттер)) көптігіне жауап береді. Қоғамдық ғимараттардың ерекше тобына оқыту және тәрбиелеу орындары, яғни бала бақша, мектептер, институттар және де басқару саласындағы мекемелер жатады. Ортаның осы барлық түрлері мен формаларының құрылысы, габариті, типологиясы, жабдығы олардың қызметтік мазмұнымен анықталады, ол біруақытта мұнда пайда болған эмоционалды-масштабты сезімдердің негізі болып табылады.
Факторлардың екінші тобы осы әсерлерді күшейту, оларды ортаның эмоционалды-рухани құрылымына айналдырумен туындаған. Ортаның әсерлерінің себептерін прагматикалық және көркем біріктіре отырып, олардың өзара байланысын күшейте отырыпәртүрлі идеялы-эстетикалық нұсқаларды тіпті өмірде әрдайым қайталанатын орта құрылымын жасауға болады, және архитектуралық-дизайнерлік шығармашылық үшін негізгі қиыншылығы және біруақыттағы шексіз өрісі осында.
Қоғамдық арнаулы орта үшін мезо деңгейі ең жақын деңгейі болып келеді-сәйкесінше оған жататын жері бар ғимараттар. Қоғамдық ғимараттар білім беруді немесе нақтылы бір қызметті немесе біруақытта бірнеше біртекті қызметтерді көрсетеді. Осыған байланысты қоғамдық ғимараттардың барлық түрі моноқұрылымды және полиқұрылымды деп бөлінеді. Біріншісінде біреуі басым болады, ғимараттың қызметі үшін негізгі түйіні (мысалы, театрда көрерменге арналған кешен фойе-зал-сахна, спортзалда ойын алаңы мен трибуналарды біріктіру). Екіншісінде тұтастықтың ұжымдық басымдылығын тудыратын қызметтік біртекті кеңістіктердің тобы өзара әрекет етеді (мектептегі класстар мен үзілістердің жүйесі, универмагтағы сауда залдары) [16].
Қоғамдық ортаны қалыптастырудың негізгі бастамасы белсенді қарым- қатынасқа, белгілі бір тапсырманы орындау барысында бірге әрекет етуге бағытталған аяқталған процес болып табылады. Сондықтан, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстардың көбісі ұжымдық қызметтерді іске асыруға арналған, яғни мұнда бір нәтижені алуға мүдделі біруақытта әрекет ететін адамдардың тобы қатысады.
Қоғамдық саладағы ортаны қалыптастырудың негізі мақсаты қызметтік процестің өтуінің бір мағыналылығын, тиімділігін, ұтымдылығын қаматамасыз ету болып табылады. Бұл ереженің жобалауда бірнеше салдары болады:
Нақтылы орталы кешеннің көлемдік-кеңістікті композициясының салыстырмалы орнықтылығы. Қоғамдық ғимарат ортасын қалыптастыру факторларының ішінде жабдықтауды бірінші кезекке (тұрғын үйлердегі сияқты) қоймайды, процес бұл әрекеттердің алдын-ала белгілі кезектілігі, оның әр қайсысы өзінің кеңістіктік мәселесіне жауап береді, сондықтан мұнда процестердегі әрекет ететін кеңістіктердің өзара байланысы мен ұйымдасуы басымдылық етеді. Немесе қоғамдық орындарда архитектуралық бастамасы басым болады, ал дизайнерлік шешімі оған бағынады.
Масштабты құрылыстардың жетекші бағдары жеке адам емес қоғамдастық, адамдар тобы, көбінесе қарама-қарсы тұрған топтар (сатушылар мен сатып алушылар, актерлар мен көрермендер, шеберлер мен келушілер, оқушылар мен мұғалімдер), олардың арасында ақпарат, тауар, қызмет алмасулар болады, яғни қарым-қатынас орнатады. Мұнда әрқашанда масштаб тар шкаласының екі полюсін ажыратады: мағыналы жүктемені тасымалдаушы және орталы объектінің қоғамдық маңыздылығын белгілейтін негізгі, ортаның жеке келушімен немесе келушілерімен қарым-қатынас жасайтын бағынушы. Осы екі полюстің арасындағы ажырауының қызметі қала өміріндегі осы қоғамдық ғимараттанда маңызды бола алады.
Осылай да ортаның эмоционалды құрылыы жасалады-образдық құрылыстардың басшысына жетекші қызметтерге жауап беретін бірқатар эмоционалды қоғамдық түстерді қояды, сонда жеке түс оларды толықтырып тұрады.
Жоғарыда айтылғандарға қарап қоғамдық ғимараттарда ортаның көрінісінің жеке сипаттарын қалыптастыратын тәсілдерге мүлде көңіл
аударуға болмайды дегенді білдірмейді, олар интерьерді жеке арнаулы образдарға жақындата ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қорқыт Ата атындағы университеті
Дәстүрлі өнер институты
Сәндік қолданбалы және бейнелеу өнері кафедрасы
Сарсембаева Гулнур Сериковна
Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
6В02132 - Графикалық дизайн мамандығы
Қызылорда, 2021
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Қорқыт Ата атындағы университеті
Дәстүрлі өнер институты
Сәндік қолданбалы және бейнелеу өнері кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі
____________Ж. Ж.Смайлова
____ ___________2021
ДИПЛОМДЫҚ ЖOБА
Тақырыбы:Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
6В02132 ‒ Графикалық дизайн мамандығы
Орындаған
Д-16-1 оқу тобының студенті Г.С.Сарсембаева
Ғылыми жетекші
п.ғ.м., аға оқытушы Е.П.Макашев
Қызылорда, 2021
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1. Дизайнерлік шешімдерді негіздеу 5
1.1 Дизайн сауаттылығы және интерьердің әр алуан композициялық шешімдері 5
1.2 Қоғамдық арнаулы ғимараттардың интерьер дизайнының көркем-образдық құралдарын жобалау алдында талдау 17
1.3 Дизайндағы минимализм стилі 33
2. Еуразия сауда орталығының дизайны 40
2.1 Сауда индустриясындағы дизайнның маңызы 40
2.2 Еуразия сауда орталығы жобасындағы композициялық шешімдерінің коммуникативтік қасиеттерін қолдану мүмкіндігі 43
2.3 3D модельдеу 45
ҚОРЫТЫНДЫ 56
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 58
ҚОСЫМШАЛАР 60
КІРІСПЕ
Дизайн - заттар әлемін көркемдік конструкциялау. Қоршаған ортаның тиімді құрастырылуының үлгілерін жасау.
Дизайн біздің қоғамымызға, үй тұрмысымызға орасан зор әсер етіп, күнделікті өмірімізге аса дендеп келеді. Дизайн өте кең мағыналы әрі сан қырлы.
Дизайн - шығармашылық жұмыс. Оның мақсаты - өнеркәсіп бұйымдарының формальдық сапасын анықтау болып саналады, яғни:- бұйымдардың сыртқы пішімін, әсіресе қолданушы мен жасаушының көзқарастары жағынан бұйымның структуралық және функционалдық байланысын бірыңғай бүтін етіп көрсету.
Коммерциялық жылжымайтын мүліктің әртүрлі түрлері туралы айта отырып, бүгінгі таңда сауда орталықтары ғимараттардың танымал және кең таралған түрлері болып табылады деп сенімді түрде айтуға болады. Бәсекелестерден ерекшелену үшін келушілер үшін ерекше және ыңғайлы интерьер жасау керек.
Сауда орталығы - бұл тұжырымдамаға сәйкес таңдалған және өз қызметін кәсіби басқарылатын және бір функционалдық бірлік түрінде қолдау көрсетілетін арнайы жоспарланған ғимаратта жүзеге асыратын сауда, қызмет көрсету, қоғамдық тамақтану және ойын-сауық кәсіпорындарының жиынтығы.
Зерттеудің өзектілігі: Кез-келген дүкен үшін сауда орталығының дұрыс жобаланған интерьер дизайны өте маңызды, өйткені ол тұтынушыларға визуалды әсер етуде тікелей маңызды және киім дүкенінің өзіндік дизайны бүкіл сауда орталығының сәттілігіне айтарлықтай әсер етуі мүмкін екендігі құпия емес. Тұтынушыларға өнімді көрнекі және жарқын ұсыну іс жүзінде өте маңызды. Сауда орталығының ішкі дизайнына барлық бутиктер мен салондардың кірістілігі байланысты болуы мүмкін. Әдетте, интерьер стилі онда ұсынылған өнім түріне, оның баға санатына және тұтынушылар аудиториясына сәйкес келуі керек. Мәселен, мысалы, киім дүкенінің интерьер дизайны коллекцияның қай мезгіліне, ұсынылған коллекцияның қандай түсті реңктеріне сүйене отырып жасалады. Автокөлік дилерінің дизайны, әдетте, дүкеннің беделіне және сатылатын автомобильдердің класына байланысты жасалады, бірақ жалпы қабылданған қасиеттер айқын беріктік пен өкілдік болып табылады. Дәріханалардың дизайны сызықтардың қарапайымдылығымен, ашық түстермен және жақсы жарықтандырумен сипатталады.
Сауда орталығы үшін жұмыс тиімділігінің маңызды көрсеткіші сауда жасалатын және сауда жаслмайтын үй-жайлардың арақатынасы болып табылады. Ол неғұрлым үлкен болса, соғұрлым жақсы болатыны түсінікті.
Көбінесе, бөлшек сауда алаңдарын барынша көбейту үшін келушілердің негізгі ағыны қозғалатын жалпы аймақтар тар дәліздерге айналатын немесе негізсіз бұрылыстар, бағандар мен тұйықтар пайда болатын жобалар жасалады. Мұндай орналасу сауда орталығы үшін қауіпті, тек дизайн жағдайды құтқара алмайды. Бұған жол бермеу үшін сауда орталығын жобалау кезінде келушілер
қозғалысының оңтайлы бағыттары ойластырылуы керек, ыңғайлы демалыс орындары, кеңістікке жақсы шолу жасалуы керек.
Дипломдық жобаның тақырыбы: Еуразия сауда орталығының дизайнын жобалау
Тақырыптың аумақтылығы - дизайн туралы түсінік, сәулет өнері, қоғамдық арнаулы ғимараттардың көлемдік-кеңістікті құрылымын жобалау алдындағыталдау, қоғамдық орындарға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар, архитектуралық композицияның негіздері, ҚР ҚНмЕ 02-05-2002 Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі, ғимараттың ішкі кеңістігін құру ережелері мен әдістері, дизайн элементтері, интерьердің түстік шешімі, интерьерді жабдықтау және өңдеу материалдары.
Жобаның жаңалығы: Сауда орталығын күн энергиясынан алатынжарықтандыруды ұйымдастыру және жарық эффектілерін жасау
Жобаның мақсаты: Евразия сауда орталығының концептуалды жобасын дизайнда жобалау.
-
Жобаның міндеттері: Сауда орталығының сауда зоналарын жоспарлау және жалпы стилистикалық идеяларын жасау және ұсыну;
oo Жарықтандыруды ұйымдастыру және жарық эффектілерін жасау;
oo Интерьердің түстік шешімін табу;
oo Экологиялық тұрғыдан таза және сапалы өңдеу материалдарын таңдау.
Зерттеу нәтижелерін сынақтан өткізу және енгізу: Дипломдық жобадағы ғылыми ережелерді автор дипломдық практика барысында зерттеу жұмыстарын МБО жарнама агенттігінде жүргізілді.
1. Дизайнерлік шешімдерді негіздеу
Дизайн сауаттылығы және интерьердің әр түрлі композициялық шешімдері
Дизайн (ағылшын design - жоба, жобалау, сызу, жоспар, сурет) - көркемсурет және сәулет өнерінің өнеркәсіп бұйымдарының ең үздік үлгілерін жасау және заттық ортаны үйлестіру шараларын қамтитын бағытының атауы. Дизайн қызметінің ерекшелігі - әсем әрі көркем жасалған тұтыну заттары мен бұйымдардың қоршаған ортаға лайық үйлесімін жүзеге асырып, ұдайы олардың жаңа үлгілерін ойлап табу.
1928ж.АҚШ-та пайда болды. Терминдік атауы жаңа болғанымен, оның негізі ерте замандарда-ақ қалыптасқан. Мысалы,қазақ халқының қолөнер бұйымдарының (қобыз,домбыра,сандық, ожау, торсық, қару-жарақтар, сәндік әшекейлі бұйымдар, т.б.) қайталанбас түрлері этнодизайндық үлгіде жасалған. Безендіру өнерінде де дизайнның әдіс-тәсілдері мен тәжірибесі кең қолданылады. Дизайн өнері заман талабына орай үнемі өзгеріп, дамып отырады.ТМД елдерінде, соның ішінде Қазақстанда дизайн өнері1960жылдан бастап жүйелі түрде қалыптасып, дами бастады.
1987ж. Қазақстан Дизайнерлер одағы құрылды. Дизайн өнері қазіргі өскелең тұрмыстық жағдайлар мен талап-сұраныстарға байланысты жаңа сипаттарға ие болуда.Жарнама, плакаттар, кітап безендіру, өндіріс бұйымдарын жасау,жиhазбұйымдарының жаңа үлгілерінөміргеәкелу, т.б. қазіргі заманғы кәсіптердің дамып-жетілуі дизайн өнерімен тығыз байланысты. Ұлттық этнодизайн да өзіндік қолтаңбасы бар өнер ретінде заман талабына сай даму үстінде.
Графикалық дизайн. Дизайнның екінші бір түрі ақпаратты көзбен, басқа да көру құралдарымен көріп, түйсінумен байланысты. Бұл қаладағы және көлік жолдарындағы, сондай-ақ барлық графикалық дизайн деген түсініктерді біріктіретін плакаттар шығару, журнал, кітап пен газет өнімдері, тегіс қабырғалар мен ғимараттардың қас бетіне салынған суперграфика телехабарлардағы графикалық қондырғылар, дүкендер мен көрмелерді көркемдеу, көрнекті үгіт фирмалық стильдерде қолданылады. Бұл көріністік стильдерде жобалаудағы шешімдердің сезімдік табиғатын көрстеіп, ойға да қиял-ерік беріліп, кейде көркемдеу дизайнында ойнақы әзіл көріністер де байқалып отырады. Онда суретшілер нақты кеңістіктен бөлек бір сәттік немесе ұзақ есте қалатын сезімдік ахуал жасауға тырысады. Кеңістікпен ойнап, оны түрлендірудің тағы бір тәсілі - графика, суперграфика мен сұңғат өнері құралдарын қатыстырып жасалады. Жалтырақ айна беттерін пайдалануды да осылардың қатарына жатқызуға болады. Осы саладағы тағы бір бағыт нақты көлем негізінде жасалады. Басқаша айтқанда, ауқымдық кеңістік шешімдерге сүйенеді. Мысалға айнадай жарқыраған биік үйлердің қабырғалары көрші ғимараттарды, болмаса бұлт жүзген аспанның көрінісін өзіне тартып, кей
жағдайда көрінбей кетсе, кей жағдайда қоршаған ортаның көз тартар белгісіне айналады.
Бейнелеу өнері мен безендіру өнерлері бір-бірімен терең байланысты. Оларды әсте бөліп қарауға болмайды. Мәселен декоративтік безендіру мен көрнекті үлгі салаларында жұмыс істей отырып, дизайнер оларды тұтастыра білуі керек. Толықтырып айтсақ, дизайн өнері алуан қырлы да, алуан түрлі.
Дизайн өнерінің маңызы мен ролі
Дизайн іс-әрекет ретінде көркемдік шығармашылықты көрсетеді, өйткені көркем шығармашылықты сипаттаудың жоғарғы формасы өнерде жаңа жолдар салатын туынды жасау болып табылады.
Кез-келген ғалымның, өнертапқыштың немесе дизайнерлердің шығармашылығы ең алдымен адамның ойын көрсететін қиын психологиялық әрекетті көрсетеді. Аталмыш әрекет барысында жаңа идеялар, тақырыптар, заттар, яғни бөтен адамдардың қабылдауына, түсінуіне және бағалауына негізделген, қоғамға танымал бола алатын тиесілі өнімдер туындайды.
Шығармашылық жұмыста жаңа ойлардың пайда болуының негізін адам мен қоршаған ортаның өзара қарым қатынасы құрайды. Өйткені адам ойының өзі оны қоршаған орта құбылыстары белгілерінің әртүрлі байланыстарын қарастыратын психологиялық үрдіс болып табылады. Анализ және синтез нәтижесінде, яғни белгілі бір құбылыстарды белгілеріне қарай бөліп, ұқсас белгілерді біріктіру нәтижесінде қарапайым ассоциациялар бұдан ары қарай күрделі ассоциациялық тізбектерді түзеді және дамыған күрделі ойларды құрайды.
Көркемдік ойды ғылыми ойдан ерекшелендіретін өзіндік белгісі логикалық қорытындылардан емес, нақты образдар арқылы көрінеді. Мәселен, философиялық ой қорытындыларымен, ғалым түсініктерімен, ал суретші- дизайнерлер бейнелер, суреттер арқылы бір нәрсені айта алады, яғни әркім өз көзқарасын әртүрлі тәсілмен жеткізеді. Дизайнер болу үшін көркемдік рәсімдеу заңдылықтарын және қажетті техникалық ептіліктерді үйрену, меңгеру жеткіліксіз. Белгілі бір ынтамен кез-келген адам жазуды, сурет салуды үйрене алады. Алайда техникалық қабілеттен бөлек көркемдік бейнені ойлай алатын қабілет те болу керек [3] .
Образды ойлау - бұл заттар, түсініктер мен ойлар қабылданған мазмұнын жанды, айқын, яғни ассоциация барысында туындаған образға тән етіп шығаруы қажет. Бұл жерде дизайнердің өмірлік тәжірибесі мен шығармашылық дарыны үлкен роль атқарады. Дарынды толығымен ашып көрсету үшін белгілі бір икемдерді тәрбиелеудің маңызы зор. Дизайнер санасында бұрын көрген заттары, құбылыстары жөнінде тікелей қабылдаудан бірқатар ерекшеленетін бейнелер туындайды. Елестету барысында заттар мен құбылыстар қабылдауға тән нақтылықпен қатар шын өмірдің бейнелерімен байытылып, толықтырылады. Олардың өзіндік маңызды қасиеттері мен белгілерінің белгілі бір бөлігі таңдалынып алынады, ал нақты кезеңде аса маңызды болып табылмайтын екінші дәрежелі белгілері мен қасиеттері бөлек қарастырылады.
Дизайнерлер өз шығармашылығында әртүрлі әдістерді пайдаланады. Өнер туындысы адам сезіміне, санасына әсер етеді. Көркем туынды жасау үрдісінде суретші сезімді, сананы қолданымға алады. Бір жағынан тек сезіммен жұмыс істеу біраз қиындықтарды тудыруы мүмкін, алайда, екінші жағынан алып қарасақ, шығармашылық дегеніміздің өзі техникалық орындалу шеберлігіне қарамастан нақты саналық туынды болып табылады.
Шығармашылық көзге деген саналы және мақсатты көзқарас болашақ заттың формасымен қатар фактурасы мен түр-түсін анықтауда да үлкен маңызға ие болуы мүмкін. Нақты бір көзбен таңдау негізінде жаңа зат жасау барысында шығармашылық жұмыс бірнеше әдістерден тұрады: бейненің белгілі бір қасиетін бөліп алу, бөлшектелген қасиеттерді біріктіру, оны сапасына қарай күшейту немесе әлсірету, таңдалынған аталмыш қасиеттерді шығармашылық нысанына ауыстыру.
Жаңа идеяның пайда болуына дизайнерге қоршаған ортаның кез-келген компоненті әсер етуі мүмкін. Жаңа идея дизайнердің шығармашылық потенциялына қарай таңдап алынып толығымен зерттеп қарастырған соң туындайды. Шығармашылық жұмыстың барлық сатысында дизайнер - суретші өзі жасап жатқан бейнесінің сұлбасын көріп отыру қажет [4] .
Көркем шығармашылықтың ең бай, әрі аса маңызды көзі табиғат бола алады. Өйткені әлемдегі бар заттар мен құбылыстар өзара тығыз байланысты және үйлесімді. Табиғи формалардың сұлулығы мен өзара үйлесімділігі суретшілердің ұлы еңбектерінің туындауына ықпалын тигізеді.
Суретшінің көңіл-күйіне, ассоциативтік орнықтылығына, суретшілік танымына қарай ол қоршаған табиғаттан форманы эмоционалды тұрғызатын сызықтарды көре алады: спираль тәріздес сызық кернеулік сезімнен туындайды, гипербола - жоғарыға ұмтылу, біркелкі толқын тәріздес сызық, тыныштық үлгісі және т.б.
Дизайн (ауызша, баспада) сөзі біздің қоғамымыздың барлық саласында қолданысқа ие. Дизайн термині бұл күнде көркем немесе көркем - техникалық жобалау барысында, үдеріс нәтижесі - жобалардың (эскиздер, макеттердің және басқа көзбен шолу материалдарының), сонымен қатар жасалынған жобалардың - бұйымдардың, орталық нысандардың, полиграфиялық өнімдердің сипаттамалық маңызында қолданылып жүр.
Алайда, дизайн мәні, мүмкіншіліктері мен тағайындаулары, оның өндірістік экономикалық ортадағы алар орны, мәдени тұрғыдан қарастырғанда да, кәсіпкерлерге болсын, жәй тоғышар қоғам мүшесіне, тіпті оқу мекемелеріндегі талапкерлеріне де соңына дейін анық емес. Тәжірибесі мол тәжірибелі адамдар, өнертанушылар, педагогтар, әсіресе, философтар арасында дизайнның ХХ ғасырдағы мақсат мүддесін бағалауда әртүрлі пікірлер туындап жатыр.
Дизайн ғасыр басында дүниеге келді және утилитарлы спецификалық жобалауының ерекше түрі ретінде бұқаралық өндіріс ортасында аяққа берік тұрды. Бұл бұйымдар ыңғайлы және ең негізгі қасиеті әдемілігінде еді. Бұл
ағылшын елінде сонан соң басқа елдерде industrial design немесе өнер кәсіптік дизайн терминімен белгіленген құбылыс болатын.
Үшінші, маркетингімен байланысты, тұтыну, әлеуметтік аспектілер есебін, сән тенденцияларының, бірлескен назарлар қорғаныштарының, кешендік өнім ұсыну, оны жарнамалаудың, өндірушімен тұтынушының кері байланысының (жобалаушыға) және сауда жөніндегі талдау сұрақтарын қамтып жатыр.
Дизайн терминінің мағыналық түбірлері латын сөзі designare - анықтау, белгілеу сөздерінен шығып жатыр. Итальян сөзі designarо ренессанс уақытынан бері жобалар мен суреттерді сонымен қатар жаңа идеялық туындыларды атаған англияда design ұғымы ХҮІ ғасырда тарады [5].
Қарапайым адам үшін" үлкен өнер"," сәулеттік стильдерді өзгерту", әдетте, дерексіз ұғымдар болып табылады. Мұның бәрі ең әлсіздер үшін. Алайда, шағын ауданы бар, салыстырмалы түрде қарапайым кірісі бар, сіз өткен стильдер мен бағыттардың бай тәжірибесіне сүйене отырып, сіздің үйіңіздің жеке тұлға болуына қол жеткізе аласыз.
Көбінесе "классика" сөзімен біз "тұрақтылық" ұғымдарын айтамыз. Сән келеді және кетеді, ал классика әрқашан классика болып қала береді, суретшілер, музыканттар, сәулетшілер өз шығармаларында оған үнемі оралады. Классика бүгінде өте танымал. Бұл табиғи нәрсе: әлем модернистік тәжірибелерден шаршады. Қазіргі заманның күрделі талғампаздығы, конструктивистердің қиялы, функционализмнің қарапайымдылығы мен әмбебаптығы және т.б... Бүгінгі таңда сәулетшілер мен дизайнерлер күнделікті өмірге, интерьердің әдейі дәйексөзіне, әдеттегі стильге оралғысы келеді. Экология проблемалары барған сайын өткір тұр, оларды елемеуге болмайды. Бұрынғы стильдердің сәтті табылуы жаңа интерьерлерді жасауда кеңінен қолданылады, ал бірыңғай стиль өткенге айналды.
Әрине, өткеннің бейнелері ішкі монолитке ие, өйткені бұл мәдениеттің өзіндік тарихы. Бізге күнделікті өмір қажет. Жаңа интерьерлерді жасай отырып, сіз бұрыннан бар стильге және өткен дәуірдің бейнелеріне үнемі қарамауыңыз керек. Функционализм-бұл бағытта іздеудің мүмкін жолдарын анықтайтын нәрсе. Бұл дизайн тәжірибесінде сыналған әртүрлі әдістер мен құралдарды қолдануды білдіреді. Мұның бәрі бірге және заманауи стиль деп атауға болатын нәрсені қалыптастырады.
Әр адамның интерьер дизайны туралы өзіндік түсінігі бар-әдетте, стильде, түстерде және пәтердің, кеңсенің немесе басқа бөлменің дизайн ерекшеліктерінде белгілі бір артықшылықтар бар. Кейде үй-жайларды жөндеу кезінде қолданылатын әртүрлі пішіндер, стильдер, материалдар мен көркемдік шешімдерді анықтау қиын, әсіресе қолданыстағы ұсыныстардың үлкен таңдауы жағдайында.
Интерьер дизайнының негізгі қасиеттері-қазіргі заман, ыңғайлылық және функционалдылық. Сонымен қатар, дизайн процесінде сіз белгілі бір интерьерде қандай ортаның бейнесін - жұмыс ортасын немесе демалуға
болатын атмосфераны анықтауыңыз керек. Барлық интерьер дизайны кез- келген композициялық шешімге бағынуы керек. Опцияларға аймақтарға бөлу, негізгі және қайталама бөлу жатады[6].
Ғимараттың қасбеті, маңдайша, кіреберіс, БАҚ, автотұрақ - бұл дүкеннің көрінісін жасайтын элементтер. Қасбетті шырмауықпен немесе гүлдермен, жалаулармен безендіруге болады, арнайы жарықтандыруды қолдануға болады. Ерекше боялған кіреберіс, субұрқақ назар аударады.
Белгі оңай қабылдануы және әлеуетті клиенттерге сәйкес келуі керек. Готикалық шрифтпен жасалған белгілері бар заманауи дүкендер және белгілері заманауи безендірілген ұзақ тарихы бар дүкендер бар. Мұндай сәйкессіздік келушілерге дүкеннің деңгейі мен стилі туралы түсінік бермейді.
Қымбат емес мекемелер үшін өте жарқын және үлкен белгілер қолайлы, элиталық дүкендер үшін - ерекше дизайн және міндетті түрде тартымды емес. Белгінің өлшеміне, шрифтіне және түсіне мұқият қарау керек - олар дүкен интерьерімен және өнімдермен өзара байланысты болуы керек.
Автотұрақ-бұл киім дүкенінің немесе супермаркеттің ажырамас бөлігі, сондықтан оны алған жөн. Егер бұл мүмкін болмаса, клиенттердің машиналарын қорғау үшін қызметкерді бөлу керек [7].
Aдамға психологиялық әсер ету
Дүкеннің сыртқы көрінісі (сыртқы түрі) , ол орналасқан бөлменің ішкі күйі (интерьер) тұтынушы үшін алғашқы көрнекі ақпараттың бірі болып табылады , бұл клиенттің сізге оралу туралы шешіміне әсер етеді.
Дүкенді жөндеу және салу кезінде оның қызмет көрсету принципі бойынша не болатынын түсіну керек - болашақта осының негізінде дизайн мен жеке стиль жасалады. Жобалау кезеңінде негізгі міндет тұтынушы үшін де, дүкен қызметкерлері үшін де жайлылық жасау болып табылады. Сатып алушыға ыңғайлы болу үшін дүкеннің негізгі негізгі аймақтарын бөліп көрсету керек: дүкеннің профиліне байланысты дизайн торабы, фитинг кабиналары және басқа аймақтар.
Дизайнның маңыздылығын көптеген ресейлік сатушылар сезінді. Әдетте, жаңартылған әрбір жаңа дүкен орташа табысы бар клиенттерге бағытталған. Алайда, нарықтың осы сегментінде қазірдің өзінде бөлшек сауда дүкендері арасында бәсекелестік байқалады. Сондықтан интерьер жобасын жасау кезінде белгілі бір факторларды ескеру қажет.
Дизайндың маңызды міндеті - дүкенге кірген кезде сатып алушының назарын аудару. Бірінші әсер тауарды емес, бөлменің интерьерін жасайды. Сауда орталығы үнемі ынталандыра отырып, сатып алушыға қызығушылық
тудырады. Сондай - ақ, сауда орталы ғын сипаттау кезінде көбінесе тұтынушылар визуалды сипаттамаларды пайдаланады-үлкен, таза, әдемі, кең.
Интерьердің түс және жарық шешімдері
Интерьердің түс және жарық шешімдері, жабдықтың дизайны маңызды рөл атқарады. Түс схемаларына арналған сән бар. Енді, мысалы, клиенттер күміс пен көк түстердің үйлесімін ұнатады, "сұр" бағыт дамуда.
Бір шетелдік басылымда айтылғандай, сатып алушылар көбелекке ұқсайды. Біздің елде дүкендер өте қарапайым, негізінен флуоресцентті күндізгі жарық шамдарының көмегімен жарықтандырылды. Жарықтандыру технологиялары қазіргі уақытта әлемде қарқынды дамып келеді.
Көптеген компаниялар интерьер дизайнын ұсынады, оған дүкен тұжырымдамасын, материалдар мен жабындарды көрсететін стиль мен жоспарлау шешімдерін әзірлеу және дүкен алаңын сауда жабдықтарын орналастырумен визуализациялау кіреді.
Бүгінгі таңда сауданың барлық салаларында бәсекелестік бұрынғыдан да жоғары. Бөлшек сауда мамандары ұқсас технологияларды, жабдықтарды қолданған кезде, ұқсас ассортимент пен қызметті ұсынған кезде, дүкеннің дизайны ғана тиімді бәсекелестік артықшылық болып қала береді.
Келгенде кешенді ресімдеу дүкен, дизайн қуатты құралы бизнес тиімділігін арттыру [8].
Дұрыс таңдалған дизайн шешімі сауда құрудың жалпы механизмінің маңызды бөлігі болып табылады, бұл сіз нарықта жұмыс істейтін және әлеуетті клиент қарайтын сіздің бетіңіз. Сіздің күшіңізде жасауға клиенттің тұрақты, преподнося оған тауар, өте жақсы гармонирующий сауда жабдығымен, түстік шешімдерімен және дизайн-шешімімен Үй-жайлар.
Жарықтандыру-қалаған атмосфераны, көңіл-күйді құрудың ең күшті құралы. Сонымен қатар, жарықтандыру элементтері сәндік дизайн элементтері ретінде жарнаманың ажырамас бөлігі болып табылады. Шамдардың түрі мен саны әр жағдайда бетінің ауданына, жарықтандыру объектісінің түрі мен қажеттіліктеріне байланысты болады. Жарықтандыру элементтерін қолдана отырып, стендте, қалқанда немесе терезеде үш негізгі оптикалық аймақ пайда болады: дисплей, қозғалыс және байланыс.
Жарықтандыру болуы мүмкін:
Жалпы, бүкіл бөлмеге немесе бүкіл бетке төгілген;
Арнайы (напольным, настенным, подпотолочным);
Кең радиус (прожекторлар);
Белгілі бір көру нүктелерінде шоғырлануға арналған тығыз сәуле түрінде.
Дизайнердің соңғы таңдауы түсетін жарықтандыру элементтерінің қандай комбинациясы болмасын, түссіздікті тудырмайтын және көлеңкелі аймақтарды (бейтарап) жасамайтын құрылғыларға артықшылық берілуі керек. Тек осылай ғана "оазис" деп аталатын жарық пен көлеңкенің пайда болуын қамтамасыз
етуге болады, бұл өнімді "қолайлы жарықта" көрсетуге ықпал етеді және үйде болуды жағымды етеді.
Адам алған ақпараттың 80% - ы оны көру арқылы қабылдайтынын ескере отырып, объектінің жарқын жарықтандырылуын қамтамасыз ету қажет. Орнатылған: жарық көзі неғұрлым әлсіз болса, оның көлеңкесі соғұрлым" қалың " болады, нәтижесінде жарнамаланатын өнімнің жарық және қараңғы жақтарын қарастыру үшін келушінің тез шаршауы пайда болады.
Психологиялық маңызы бар:
Қажетті жарықтандыру көлеңкесі;
Жарықтандыру көздері;
Бөлмедегі жарықтың таралуы.
Психологтар Жарық сынайды, әрекетке шақырады деп санайды. Түсі жарықтандыру, сондай-ақ, маңызы зор, оятатын, адамның әр түрлі көңіл-күй.
Жарықтандыру құрылғыларының нақты комбинациясына қарамастан, қамтамасыз етуге тырысқан жөн:
Оптикалық ыңғайлылық, яғни көру үшін қалыпты жағдай жасайтын жарықтандыру сапасы;
Жарықтандырылған беттің жалпы көрінісін жақсарту, оның сыртқы түрін жақсарту және қолайлы атмосфера жасау;
Келушінің оптикалық "басшылығы", яғни оны жүйелі бағдарлау, бұл сатуды жүзеге асыру үшін қажет;
Жарық көздерінің жоғары эстетикасы немесе сәнділігі, яғни жарықтандыру құрылғыларының дизайны.
Керісінше, аулақ болу ұсынылады:
Жарықтандырылатын объектілердің (тауарлардың) әсерін әлсірететін суық жарық);
Белгілі бір жарықтандыру құрылғыларынан туындаған қызып кету;
Жарықтандырылған беттің тым қараңғы жерлерін жасау;
Шағылысқан жарықтың жағымсыз әсерлері.
Қалай болғанда да, қағидатты басшылыққа алу керек, яғни сатушы емес, сатып алушының көру бұрышы ескеріледі. Жарықтандыру сатып алушыға бірінші көзқараста тауардың пайдалылығы көрініп, бәсекеге қабілетті тауарлармен салыстырғанда олардың артықшылықтары айқын болатындай болуы керек [9].
Дүкеннің ішкі және сыртқы жағы көбінесе компанияның сауда белгілері мен рәміздерімен безендірілген.
Сауда белгісі мен компанияның атауы бар сурет бірнеше ассоциативті деңгейлерді қамтиды.
Біріншісі - мазмұнды қауымдастықтардың деңгейі. Зерттеулер көрсеткендей, бұл атау әрқашан фирманың профилі туралы гипотезалар жасауға мүмкіндік береді, тіпті мағынасыз, мағынасы жоқ сөз болса да. Тағы бір сұрақ, әртүрлі атаулар үшін болжамдардың таралу дәрежесі әртүрлі. Олардың кейбіреулері болжамдар үшін шексіз кеңістік қалдырады, ал басқалары болжамдарды нақты профильге тікелей немесе жанама түрде сәйкес
келетін белгілі бір бағытқа бағыттайды. Кейбіреулер жалған жолмен жүреді. Зерттеулер көрсеткендей, фирмалардың атауларында көбінесе мағынасы жоқ сөздер, мағынасы компанияның түріне қатысы жоқ сөздер немесе көптеген түрлі фирмалар үшін бірдей сөздер кездеседі.
Екіншісі - мәдени бірлестіктердің деңгейі. Олардан ұлттық және мемлекеттік меншік және компанияның тарихи тамыры туралы қорытынды жасауға болады. Сонымен қатар, мұндай түрдегі белгілі бір бірлестіктер тек мағыналы атауларды ғана емес ("үштік", "жаңа орыс"), сонымен қатар мағынасыз немесе атаулардан ("Калита", "Саймон") тудыруы мүмкін.
Үшіншісі - дыбыстың эмоционалды бояуы. Атауында шетелдік сөздерді, жасанды сөздерді немесе аббревиатураларды қолданған кезде, дәл осы жағы алдыңғы орынға шығады.
Дыбыстардың әсерін зерттеу көрсеткендей, сөйлеуді құрайтын дыбыстар әртүрлі: жағымды және жағымсыз, тез және баяу, жұмсақ және қатал және т.б. біз дыбыстардың қасиеттері туралы емес, тек біздің қабылдауымызда саналы түрде байланыстыратын қасиеттер туралы айтып отырғанымыз анық. Дыбыстардан сөздер қосылады және сөзде белгілі бір эмоционалды түсі бар дыбыстардың басым болуына байланысты сөз тұтастай алғанда бұл түске ие болады.
Ұқсас тұжырымдар графикалық бейнелер, эмблемалар, символдар үшін де жарамды. Графиканы бірнеше түрлі ассоциативті деңгейлер де ұсына алады.
Бірінші деңгей - сол мазмұнды бірлестіктер. Атаулар сияқты, эмблемалар ассоциацияларды дұрыс немесе басқа бағытта бағыттайтындығымен немесе оларға ешқандай бағыт бермейтіндігімен ерекшеленуі мүмкін.
Екінші деңгей-бұл эмоционалды тәжірибенің зарядын алып жүретін, адамдардың санасында бұл тәжірибені еріксіз қайта тірілтетін бейнелеу белгілері мен символдары. Мұндай элементтер, өз кезегінде, әртүрлі деңгейлерге қатысты болуы мүмкін -- тікелей "таза" эмоциялардан бастап, жалпы мәдени мағыналарды бейнелейтін символдарға дейін.
Үшінші деңгей -- мәдени бірлестіктер деңгейінің аналогы. Олардың тасымалдаушылары, ең алдымен, стиль элементтері. Сурет әр түрлі стильде жасалуы мүмкін, ол оны жасау орны мен уақытын және белгілі бір мазмұнды аймақты көрсетеді.
Сонымен, төртінші деңгей -- бейнелеу элементтерінің эмоционалды жүктемесі. Мұнда сөздердің дыбысына толық ұқсастық бар. Дыбыстар, сызықтар, түстер және кескіннің басқа элементтері сияқты бір немесе басқа эмоционалды жүктеме болады. Осы немесе басқа бейнелеу әдістерінің арқасында сіз белгіні аз немесе аз тұрақты, динамикалық, жылы және т. б. жасай аласыз.
Айтпақшы, психологтардың байқаулары, егер оның атауы агрессиямен байланысты болса, халықтың компанияға деген сенімі күрт төмендегенін көрсетеді. Екінші жағынан, атаулар-қысқартулар ең үлкен сенімге ие.
Тауар белгісінің тиімділігі бірқатар маңызды, таза психологиялық талаптарға сәйкес келеді:белгінің кәсіпорын мәртебесіне, оның қызмет түріне
немесе салалық дәстүрге эмоционалды және ақпараттық сәйкестігі. Осы немесе басқа белгіні көрген кез-келген адам бұл белгінің қандай өнім немесе қандай қызмет екенін бірден және нақты түсінуі керек деп саналады. Жақсы белгі, тіпті бірінші рет көрген болса да, қауымдастықтарға жүгініп," танылуы " керек. "Танысу" сөзінде -- "белгі"түбірі бекер емес. Содан кейін мұндай белгі санаға "сәйкес келеді", өз орнын алады және есте сақтау оңай:
Белгінің бірегейлігі, оның даралығы, бұл көбінесе оның бәсекеге қабілеттілігін анықтайды;
Сапа белгісі, оны дәлдік және аяқталған болады. Суретшілердің айтуы кездейсоқ емес: "қалыптасқан" белгісі;
Қарапайымдылығы. Тауар белгісін есте сақтау оңай, қабылдау оңай болуы керек. Бұл ретте сауда белгісі тауар (көрсетілетін қызмет) туралы Жеке ақпаратты алып жүруі, оны нарықта ұқсастығынан нақты бөліп, жеке айырмашылықтарды бекітуі тиіс;
Жарнама қабілеттілігі;
Жан-жақтылығы.
Тауар белгісі компания үшін өте маңызды. Бұл тауар белгісіне құрметпен қарау компанияға айтарлықтай пайда әкелетін сатып алушы үшін маяк.
Дүкеннің ішкі және сыртқы көрінісі ұйым имиджінің маңызды бөлігі болып табылады. Сурет-бұл әлі де психикалық образ, бірақ арнайы жасалған, манипулятивті, стереотиптік сипатқа ие. Сондықтан имидждің психикалық бейнесі ретінде келесі жалпы сипаттамалар тән:
Сурет - бұл адамдардың санасында пайда болатын идеалды объект; оны тікелей өлшеуге болмайды, оны тек қарым-қатынаста, іс-әрекетте көрінетін қатынастарымен бағалауға болады, сондықтан кескін жасау кезінде оны бақылау және оған реакцияларды зерттеу қажет;
Тиімді сурет біртұтас және дәйекті болуы керек, бір мәнді жалпыланған идеяларға сәйкес келеді;
Дизайндағы интерьер дегеніміз - (француз сөзінен - ішкі) ғимараттың ішкі кеңістігі. Интерьер шешімі механикалық ой мен экономикалық мүмкіншіліктерімен, уақыт ағымымен тығыз байланыста болады. Оған мысал ретінде ерте замандағы Мысыр пирамидалары, храмдер, ерте грек картиналарын айтуға болады. Олардың барлығы өздерінің салыну ерекшеліктерімен көрінеді. Мысыр пирамидаларының салыну ауыртпалықтары мен әсемдік ерекшеліктері көзге түссе, ал грек картиналары тіптен бөлек екенін көреміз. Олар талғамның жоғарлығы мен декорациясының тұрақтылығымен көзге түседі. Ал ежелгі римдектердің интерьері грек өнеріне еліктегенімен, өзінің көлемдігімен ерекшеленеді. Оның көлемінің үлкендігі жауыңгерлерге күш жігер береді екен. Біз негізгі интерьердің түрлерін талқылап өттік. Бұлар келесі кезеңдегі архитектуралық стильдің бастау көзі болып саналады.
Қазіргі интерьер ХХ ғасырдың 20 - шы жылдарында пайда бола бастады. Ғылыми-техникалық прогресс архитектура мен интерьерге мүмкіндіктер ашты. Шығыс Еуропа мен АҚШ елдерінде интерьер капиталистік индустрияның өсуімен тығыз байланысты болды. Біздің еліміздегі индустрия жетістігі
шығармашылықтың өсуімен сәулетшілер мен суретшілердің алдына қойған жаңа шешімдерімен көзге көрінеді. Бұған мысал ретінде, бұрын болмаған мәдениет сарайлары, ғылыми-техникалық сарайлары және басқа да ғимараттарды айтуға болады [10].
Қазіргі интерьерге көп үлес қосқан француз сәулетшісі Л.Е. Корбюзье жаңа материалдардың мүмкіншілігін пайдалан отырып, ол қазіргі интерьердің принципін жүзеге асырды. Бұрыңғы салынған ғимараттардың басты мақсаты олардың қабырғаларының беріктігі болып саналатын темір-бетонның пайда болуы интерьердің түрін түбімен өзгертті. Қазіргі негізгі құрылыс материал ретінде жеңіл каркасты грек бағаналары қолданылатын болды. Бірыңғай әйнектелген фасадтар пайда бола бастады. ХХ ғасырға дейін ғимараттар бір- бірімен өзара байланысқан жеке-жеке бөлмеге сыртқы фасад, ішкі интерьер болып бөлінді [4].
Экстерьер (фр. ex-tйrieur - сыртқы ажар), адамың ғимаратты жағымды және эстетикалық қабылдауын қамтамасыз ететін, ғимараттың көркем немесе сәулеттік сыртқы ажары, безендірілуі.
Экстерьер дизайны негізінде тұтасымен эстетикалық жетілдірілген ортада адамның өмір сүру жағдайларын жақсартуға бағытталған прагматикалық және көркем идеялар мен шешімдердің синтезі жатыр.
Ғимараттар экстерьері әр уақытта өзгеріп отырады. Экстерьердің кейбір детальдары кейбір территория немесе ғасырлар үшін белгілі бір типке жатады, мысалы кейбір ғимараттардың экстерьерін толық сеніммен готика, ампир, классицизм және т.б. деп айта аламыз. Сонымен бірге, экстерьер жеке дара және еш қайталанбайтында бола алады. Қазіргі замаңғы экстерьер дизайны әртүрлі сипатталады, бір жағынан максимальді түрде экстерьерді техникалық құрылғылармен, арнайы құралдармен (салқындату жүйесі, компьютерлік техника, энергия жинаушы элементтер және т.б. ) толтыруға ұмтылады, екінші жағынан экстерьерге табиғи-табиғат компоненттерін (жасыл, бассейн, рельеф үзінділері, мөлдір жабын мен қабырғалар) енгізе отырып, табиғатқа жақындатады.
Қорыта келгенде дизайн өнерінің қазіргі заман сұранысына, талабына ауадай қажет өнер екендігі даусыз. Дизайн өнері біздің қазіргі күнделікті өмірімізге тікелей еніп келеді, өйткені қазіргі заманның талабы да осылай.
Сәулет (грек αρχι -- "негізгі" және τέκτων -- "құрылысшы") -- әртүрлі ғимараттар мен құрылыстарды жобалау мен салудың ежелгі өнері. Сәулет сонымен бірге адамдардың жайлы өмір сүруі үшін кеңістіктік орта құру мәселелерін шешетін күрделі ғылыми пән болып табылады. Салынған нысандар тек мақсатына сай болып қана қоймай, адамға пайдалы болуы керек. Ғимараттар мен құрылыстарға көптеген техникалық және эстетикалық талаптар қойылады. Олар берік және әдемі келбетке ие болуы керек.
Сәулет орыс тіліндегі құрылыс өнерінің бір түрі ретінде балама атауға ие
-- "сәулет". Бұл термин әдетте тас немесе ағаш шеберлері салған ежелгі заттарға қатысты қолданылады.
Сәулет өнерінің ерекшеліктері мен негізгі бағыттары
Сәулет әдебиетпен қатар өнердің статикалық экспрессивті түрлерінің бірі болып табылады. Өткен дәуірлердің ерекше сәулет туындылары бүгінде, ең алдымен, эстетикалық функцияны орындайды.
Сәулет өнерінің ең жақсы үлгілері суреттер мен мүсіндермен бірге адамзаттың әлемдік көркемдік мұрасының негізін құрайды. Мемлекеттік құрылымдар мен бай меценаттар жыл сайын ежелгі сәулет нысандарын күтіп- ұстауға және қалпына келтіруге үлкен қаражат бөледі. Әдемі ғимарат немесе ғимарат салудағы маңызды міндеттердің бірі-сәулеттік композицияның жалпы бірлігі мен үйлесімділігін қамтамасыз ету. Мұны істеу үшін оңтайлы пропорциялар мен масштабты, симметрия және асимметрия принциптерін дәл сақтау керек, сонымен қатар контраст пен басқа да нюанстардың артықшылықтарын шебер пайдалану керек.
Қызмет объектісіне байланысты архитектураның келесі салалары бөлінеді: көлемді дизайн. Жеке ғимараттар мен құрылыстарды салумен айналысады. Қала құрылысы. Тұтас сәулет ансамбльдері түрінде қалаларды кешенді салу міндеттерін шешеді. Ландшафтық архитектура. Ғимараттар мен құрылыстардың айналасында кеңістік ортасын жобалауға және құруға арналған. Интерьер сәулеті. Ғимараттардың ішкі кеңістігін жобалау мәселелерін шешумен айналысады [11].
Х ғасырдың басында Еуропада алғашқы жалпы сәулет стилінің -- романескінің пайда болуының алғы шарттары қалыптасты. Оның пайда болуы христиандықтың ескі әлемде кеңінен таралуына байланысты болды. Бір стильдегі католик шіркеулері Еуропаның әртүрлі аймақтарында жаппай салына бастады. Олардың артынан жаңа сәулет бағытының Үстемдігі дворяндардың сарайлары мен сарайларының құрылысында көрінді.
Екі ғасыр бойы романеск стилі өз позициясын берік ұстады, бірақ XII ғасырдың басында ол готикаға жол берді. XV ғасырдың басында готикалық өнер кезеңін өзгерткен Ренессанс әлемге итальяндық сәулет өнерінің көптеген керемет үлгілерін берді. Тарихта Ренессанстың ең жақсы сәулетшілерінің есімдері де сақталған: Филиппо Брунеллесчи (Filippo Brunelleschi); Микелоццо ди Бартоломео (Michelozzo di Bartolomeo); Леон Баттиста Альберти (Leon Battista Alberti); Донато Браманте (Donato Bramante).(1-0)
XVI ғасырдың аяғында Қайта өрлеу дәуірінің сәулет дәстүрлері барокко стиліндегі талғампаз формалармен толықтырылды. Сол дәуірдің ең танымал шеберлерінің қатарына Ватикандағы Әулие Петр алаңы жобасының авторы Джованни Лоренцо Бернини (Giovanni Lorenzo Bernini) жатқызуға болады. 200 жылға жуық барокко Еуропаның көптеген елдерінде үстемдік етті. Бұл стильде Санкт-Петербургтің керемет сарай ансамбльдері, сондай-ақ Италия, Австрия және Германия аумағында көптеген католик соборлары салынды.(2 қосымша)
ғасырдың басында Францияда жеңіл және ойнақы рококо стилі пайда болды, ол максималды сәндік әсерімен ерекшеленді. Терезе саңылауларын безендіруде стильдендірілген раковиналар пайда болды, ал қасбеттер бұйра шыбықпен әдемі безендіріле бастады.
Рококо XVIII ғасырдың көп бөлігінде сәулет саласындағы біріншілігі үшін бароккамен бәсекелес болды, бірақ бірдей танымалдыққа қол жеткізе алмады. Бұл стильде негізінен Еуропаның аймақтық билеушілерінің шағын сарайлары мен базиликасы салынды. XVIII ғасырдың ортасында өнердің барлық салаларында барокко мен рококоға деген көзқарас өзгере бастады. Пішіндердің шамадан тыс нәзіктігі қоғамды тітіркендіре бастады, қатаң архитектуралық композицияларға қажеттілік туындады.() Классицизмнің пайда болуы дизайнның ежелгі негіздеріне -- қарапайымдылыққа, үйлесімділікке және логикалық айқындыққа оралды [12].
XIX ғасырдың бірінші үштен бірінде қоғамдық ғимараттардың жаппай құрылысы басталды: театрлар, мұражайлар, кітапханалар, ауруханалар. Ірі қала құрылысы нысандары іске асырылды, қалалардың орталық бөлігінің дамуы реттелді. Осы ауқымды мәселелерді шешу үшін классицизм өте қолайлы болды. Оның ең жоғары даму нүктесі Наполеон Бонапарттың тұсында империяның -- сәулеттің салтанатты салтанатты стилінің пайда болуы болды. Франциядан басқа, империя Ресей империясында да танымал болды.
XIX-XX ғасырлар тоғысында сәулетте Art Nouveau стилі пайда болды, оның жарқын символы әйгілі Эйфель мұнарасы болып саналады. Құрылысшылар жаңа материалдарды жаппай қолдана бастады: бетон, шыны, металл, темірбетон. Модерн толық сәйкес келуін сұрауы индустриялық қоғам. Ғимараттарды жобалау кезінде адамдардың өмір сүру жайлылығына көп көңіл бөлінді, ал революциялық құрылыс материалдарын қолдану көп қабатты ғимараттарды салуға мүмкіндік берді.()
Art Nouveau архитектурасында керемет испан шебері Антонио Гаудидің (Antoni Gaudí) жұмысы ерекше ерекшеленеді. Оның ерекше сәулет туындылары Барселонаның визит карточкасы болып саналады және жыл сайын Каталония астанасына миллиондаған туристерді тартады.
Сәулет-адамзат қоғамының маңызды бөлігі, ол бізді барлық жерде қоршап алады. Дарынды сәулетшілер барлық уақытта өмір сүруге ыңғайлы ғимараттарды ғана емес, сонымен қатар монументалды өнердің ерекше шедеврлерін де жүзеге асырады.
Француз интерьерінің көрінісі, яғни ішкі, ғимараттың сәулеттік ішкі кеңістігі. Архитектураның бүкіл дамуындағы басты мақсаты әр бөлмеде ғимарат ішінде оның практикалық мақсатына сәйкес келетін орта құру болды.
Интерьер дизайны-ғимараттың ішкі кеңістігін жобалау, безендіру және безендіру [14].
Адамның сұлулық туралы идеясы дәуірлер мен ғасырлардың өзгеруімен бірге өзгереді. Ғылыми-техникалық прогрестің мүмкіндіктері жаңа материалдарды, айналадағы заттарды күрделірек және күрделі ету мүмкіндіктерін әкеледі, кез-келген қиялды бейнелейді. Адамның өмір салты бөлменің дизайнына және, әрине, интерьер заттарына әсер етеді.
Қоғамдық арнаулы ғимараттардың интерьер дизайнының
көркем-образдық құралдарын жобалау алдында талдау
Қоғамдық орын орта құрылымдарының орташа деңгейлі өкілі. Қоғамдық арнаулы орта - жеке емес ұжыммен пайдалануға бағытталған жүйелердің біріншісі. Ол кездесу мен қызмет көрсетулердің әртүрлі формаларын іске асыруға арналған материалды-дене мүмкіндіктерінің кешенін жасаумен туындаған.
Қоғамдық арнаулы объектлермен жүйелерді кешенді қалыптастырудың себептері, шарттары және жай-жапсарларын екі топқа бөлуге болады. Біріншісі
- өмірге ортаны талап еткен қоғамдық процестердің қызметтік ерекшеліктері. Екіншісі - оны көзбен елестетіп ұйымдастыруға қойылатын эмоциональдық- психологиялық талаптары. Пайдалы - прагматикалық ойлауну кеңістіктің типін тудырады, оны эмоциональды-көркем жетілдіруге, танылатын және күткен образға айналдыруды мәжбүрлейді [15].
Факторлардың бірінші тобы қоғамдық құрылымдардың заттық- кеңістіктерінің алуан түрін жасап шығарады, себебі қоғамдық өмір мақсаттарының (тұрмыстық, сауда, техникалық қызмет көрсетудің күнделікті қажет формалардан бастап (пошта, шеберханалар, дүкендер, автосервис стансалары, банк және т.б.), шығармашылық және рухани байланыстарға дейін (кітапхана, клубтар, музейлер, театрлар, мешіттер)) көптігіне жауап береді. Қоғамдық ғимараттардың ерекше тобына оқыту және тәрбиелеу орындары, яғни бала бақша, мектептер, институттар және де басқару саласындағы мекемелер жатады. Ортаның осы барлық түрлері мен формаларының құрылысы, габариті, типологиясы, жабдығы олардың қызметтік мазмұнымен анықталады, ол біруақытта мұнда пайда болған эмоционалды-масштабты сезімдердің негізі болып табылады.
Факторлардың екінші тобы осы әсерлерді күшейту, оларды ортаның эмоционалды-рухани құрылымына айналдырумен туындаған. Ортаның әсерлерінің себептерін прагматикалық және көркем біріктіре отырып, олардың өзара байланысын күшейте отырыпәртүрлі идеялы-эстетикалық нұсқаларды тіпті өмірде әрдайым қайталанатын орта құрылымын жасауға болады, және архитектуралық-дизайнерлік шығармашылық үшін негізгі қиыншылығы және біруақыттағы шексіз өрісі осында.
Қоғамдық арнаулы орта үшін мезо деңгейі ең жақын деңгейі болып келеді-сәйкесінше оған жататын жері бар ғимараттар. Қоғамдық ғимараттар білім беруді немесе нақтылы бір қызметті немесе біруақытта бірнеше біртекті қызметтерді көрсетеді. Осыған байланысты қоғамдық ғимараттардың барлық түрі моноқұрылымды және полиқұрылымды деп бөлінеді. Біріншісінде біреуі басым болады, ғимараттың қызметі үшін негізгі түйіні (мысалы, театрда көрерменге арналған кешен фойе-зал-сахна, спортзалда ойын алаңы мен трибуналарды біріктіру). Екіншісінде тұтастықтың ұжымдық басымдылығын тудыратын қызметтік біртекті кеңістіктердің тобы өзара әрекет етеді (мектептегі класстар мен үзілістердің жүйесі, универмагтағы сауда залдары) [16].
Қоғамдық ортаны қалыптастырудың негізгі бастамасы белсенді қарым- қатынасқа, белгілі бір тапсырманы орындау барысында бірге әрекет етуге бағытталған аяқталған процес болып табылады. Сондықтан, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстардың көбісі ұжымдық қызметтерді іске асыруға арналған, яғни мұнда бір нәтижені алуға мүдделі біруақытта әрекет ететін адамдардың тобы қатысады.
Қоғамдық саладағы ортаны қалыптастырудың негізі мақсаты қызметтік процестің өтуінің бір мағыналылығын, тиімділігін, ұтымдылығын қаматамасыз ету болып табылады. Бұл ереженің жобалауда бірнеше салдары болады:
Нақтылы орталы кешеннің көлемдік-кеңістікті композициясының салыстырмалы орнықтылығы. Қоғамдық ғимарат ортасын қалыптастыру факторларының ішінде жабдықтауды бірінші кезекке (тұрғын үйлердегі сияқты) қоймайды, процес бұл әрекеттердің алдын-ала белгілі кезектілігі, оның әр қайсысы өзінің кеңістіктік мәселесіне жауап береді, сондықтан мұнда процестердегі әрекет ететін кеңістіктердің өзара байланысы мен ұйымдасуы басымдылық етеді. Немесе қоғамдық орындарда архитектуралық бастамасы басым болады, ал дизайнерлік шешімі оған бағынады.
Масштабты құрылыстардың жетекші бағдары жеке адам емес қоғамдастық, адамдар тобы, көбінесе қарама-қарсы тұрған топтар (сатушылар мен сатып алушылар, актерлар мен көрермендер, шеберлер мен келушілер, оқушылар мен мұғалімдер), олардың арасында ақпарат, тауар, қызмет алмасулар болады, яғни қарым-қатынас орнатады. Мұнда әрқашанда масштаб тар шкаласының екі полюсін ажыратады: мағыналы жүктемені тасымалдаушы және орталы объектінің қоғамдық маңыздылығын белгілейтін негізгі, ортаның жеке келушімен немесе келушілерімен қарым-қатынас жасайтын бағынушы. Осы екі полюстің арасындағы ажырауының қызметі қала өміріндегі осы қоғамдық ғимараттанда маңызды бола алады.
Осылай да ортаның эмоционалды құрылыы жасалады-образдық құрылыстардың басшысына жетекші қызметтерге жауап беретін бірқатар эмоционалды қоғамдық түстерді қояды, сонда жеке түс оларды толықтырып тұрады.
Жоғарыда айтылғандарға қарап қоғамдық ғимараттарда ортаның көрінісінің жеке сипаттарын қалыптастыратын тәсілдерге мүлде көңіл
аударуға болмайды дегенді білдірмейді, олар интерьерді жеке арнаулы образдарға жақындата ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz