Ақшаны есепке алу

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 53 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Қ. А. Яссауи атындағы Халықаралық Қазақ - Түрік Университеті

Факультеті: «Экономика»

Кафедрасы: «Қаржы және бухгалтерлік есеп»

Мамандығы: 070740 «Бухгалтерлік есеп және аудит»

«Дипломдық жұмыс қорғауға жіберілді»

«Қаржы және бухгалтерлік есеп» кафедрасының

меңгеушісі э. ғ. к., доцент Бекжанова Т. Қ.

«___» маусым 2005 жыл

(қолы)

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Нақты ақша қаражаттарымен есеп айырысу операцияларының есебі және аудиті

Орындаған, студент: Қалымбетов Д. Ә.

Дипломдық жұмыстың жетекшісі: э. ғ. к., доцент Бекжанова Т. Қ.

Түркістан 2005

Мазмұны

Кіріспе. . 3

Бөлім «Ақ-Берен» ЖШС-нің қаржы жағдайы. 4Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметі. 5«Ақ-Берен» ЖШС- нің есеп саясаты. . 6
Бөлім «Ақ-Берен» ЖШС- нің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру. 7Кассадағы қолма-қол ақшаның есебі. . 8Есеп айырысу шотындағы қолма-қол ақшаның есебі9Касса қозғалысын құжаттау. . 10Кассадағы нақты ақшаны түгендеу. . 11
Бөлім «Ақ-Берен» ЖШС- нің ақша қаражаттарының аудиті және оған талдау жүргізу12Кәсіпорынның ақша қаражаттарының аудиті13«Ақ-Берен» ЖШС- нің ақша қаражаттарына талдау жүргізу. 14

Қорытынды. 15

Пайдаланылған әдебиетер. 16

Қосымшалар. . 17

I. Бөлім. «Ақ-Берен» ЖШС-нің қаржы жағдайы

«Ақ-Берен» ЖШС- нің қаржы-шаруашылық қызметі

«Ақ Берен» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдылықтарына сәйкес тіркелген. Серіктестік құрылтайшысы болып «Локомотивжөндеу» ААҚ, Астана қаласы, Котовский көшесі 1, Астана қаласы Әділет басқармасы 2002 жылғы 20 мамырда берген мемлекеттік тіркеу туралы куәлігі №11884-1901-АҚ, СТН 620300022535, есеп шот 421369, БИК 195301304 ААҚ «Банк Тұран Әлем» Астана қ. табылады. Серіктестіктің тұрғылықты жері, ҚР., Түркістан қаласы Абылай хан көшесі, 9 үй. Бұл серіктестіктің мақсаты табыс табу болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін мұнда 17 цех жұмыс атқарады. Аталған 17 цех келесі негізгі қызмет түрлерін жүзеге асырады:

теплавоздарға техникалық қызмет көрсету бойынша және басқа да жұмыстарды ұйымдастыру және орындау;
локомотив жабдықтарын жаңғырту және жөндеу, қызмет көрсету;
қосалқы бөлшектер, құрал-саймандар, тораптар, бөлшектер мен агрегаттарды дайындау, жөндеу және қалпына келтіру;
локомотивтердің сенімді жұмыс істеулеріне талдау жүргізу;
құрылтайшының жазбаша келісімі бойынша - өндірістік, қоймалық үй-жайларды, негізгі жабдықтарды, механизмдерді және жабдықтарды жалға ұсыну және беру;
материалдарды, қосалқы бөлшектерді, негізгі жабдықтарды жеке жылжымалы құраммен тасымалдау;
тиеу-түсіру жұмыстары;
химиялық талдаулар жүргізу;
өндірістік негізгі құралдарды жөндеу;
ғылыми-техникалық қызметтерді жүзеге асыру, механикаландыру және автоматтандыру құралдары мен жабдықтарын, жаңа технологияларды әзірлеу және енгізу;
қозғалыс қауіпсіздігі талаптарына сәйкес жоғарғы жөндеу сапасын қамтамасыз ету және т. б. .
өндірісті дамытудың мақсатты бағдарламасын, ағымдық және ұзақ мерзімді болжауларды әзірлеу;
өндіріс тиімділігін арттыру, жаңа технологияларды қолдану және дамыту үшін қазақстандық және шетелдік мамандарды тарату;
өздері дайындаған материалдық ресурстарды іске асыру, сонымен қатар оперативтік жағдайға сәйкес оларды қайта бөлу;
сыртқы экономикалық қызметтер және басқа елдердің кәсіпорындарымен экономикалық қарым-қатынасты дамыту, өнімдерді және қызмет көрсетудіэкспорттау;
қоршаған табиғи ортаны қорғауға бағытталған іс-шараларды әзірлеу және жүргізу, өндірістік-шаруашылық қызметтерін жүзеге асыруды экологиялық таза технологияларды оңтайлы пайдалану;
құрылтайшы бекіткеннен кейін - Қазақстан Республикасының шектерінде негізгі құралдарды, дайын өнімдерді, тауарлар мен ағымдық активтерді есептен шығару және өткізу (соның ішінде металл сынықтары) ;
асқаналар ұстау және тамақ өнімдерін өндіру және өткізу;
Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамаларымен тыйым салынбаған қызметтердің өзге түрлері болып табылады.

Егер де, қандай да бір қызмет түрлерін жүзеге асыру үшін құзырлы органдардың рұқсаты (лицензия, сертификат) қажет болған жағдайларда Серіктестік аталған қызмет түрлерін тек қана тиісті рұқсат (лицензия, сертификат) алғаннан кейін жүзеге асырады.

1. 2. «Ақ-Берен» ЖШС- нің есеп саясаты

«Ақ-Берен» ЖШС-нің есептік саясаты «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп туралы» 26. 12. 1995-тегі № 2732 Қазақстан Республикасының Заңы, бухгалтерлік есепті реттеу жөніндегі уәкілетті орган бекіткен бухгалтерлік стандарттары, оларға берілген әдістемелік ұсыныстар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілері негізінде әзірленеді.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің есептік саясаты біріктірілген қаржылық есеп дайындау кезінде олардың орналасқан жеріне қарамастан оның барлық құрылымдық бөлімшелеріне және акцияларының пакеттері «Ақ-Берен» ЖШС-нің жарғылық капиталына берілген серіктестіктерге таратылады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің бухгалтерлік есебі және қаржылық есепті жасау есептеу принципі негізінде жүргізіледі, оған сәйкес кірістер мен шығыстар бухгалтерлік есепте танылады және олардың келіп түсуіне немесе пайда болуына қарай (ақша алу немесе ақы төлеу негізінде емес) қаржылық есептерде көрсетіледі.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің ұйымдастыру-құқықтық мәртебесі

«Ақ-Берен» ЖШС «Ақ-Берен» Жауапкершілігі Шектеулі Серіктестігін құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 15 наурыздағы № 310 қаулысына сәйкес «Қазақстан темір жолы» республикалық мемлекеттік кәсіпорны мен оның еншілес мемлекеттік кәсіпорындарын қосу арқылы құрылады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің Жарғысы ҚР-ның Қаржы министрлігі Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті төрағасының 2002 жылғы 3 мамырдағы № 78 бұйрығымен бекітілді.

«Ақ-Берен» ЖШС Астана қаласының Әділет басқармасы 2002 жылғы 15 мамырда тіркеуден өткізілді.

«Ақ-Берен» ЖШС заңды тұлға болып табылады және өзінің қызметін ҚР-ның қолданылып жүрген заңнамасы мен «Ақ-Берен» ЖШС-нің Жарғысы негізінде жүзеге асырады. «Ақ-Берен» ЖШС өзінің құрылымына филиалдар құқығына кіретін құрылымдық бөлімшелермен бөлек қаржылық есеп және өзінің құрамына кіретін Қоғамдармен барлық топ бойынша біріктірілген қаржылық есеп жасайды.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің банктерде ағымдық, валюталық және басқа да шоттары, мемлекеттік және орыс тілдерінде өзінің атауы көрсетілген мөрі болады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің орналасқан жері:

Қазақстан Республикасы, Түркіста қаласы, Абылай хан көшесі 9.

Үкіметтің атынан ҚР Қаржы министрлігінің Мемелекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті «Ақ-Берен» ЖШС-нің құрылтайшысы болып табылады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің Жарғысына сәйкес багаж, жүк багажы, жүктер, поята мен жолаушылар тасмалындағы эканомиканың қажеттіліктерін үздіксіз және сапалы көліктік қамтамасыз етуді жүзеге асыратын, негізгі, сондай-ақ көмекші өндірістермен өнім шығаратын және жұмыс атқаратын әрі қызмет көрсететін қызметтер негізгі қызмет түрлері болып табылады.

Мыналар «Ақ-Берен» ЖШС-нің органдары болып табылады:

Акционерлердің жалпы жиналысы - жоғарғы орган;

Директорлар кеңесі - басқару органы;

Басқарма - атқарушы орган;

Ревизиялық комиссия - бақылау органы.

Бухгалтерлік есепті жүргізу мен ұйымдастыруға және қаржылық есепті жасауға жауапты тұлға «Ақ-Берен» ЖШС-нің бухгалтерлік қызметіне жетекшілік ететін Вице-президентке бағынышты Бас бухгалтер болып табылады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің Бас бухгалтері мен құрылымдық бөлімшелердің бас бухгалтерлері сондай-ақ:

«Ақ-Берен» ЖШС мен оның құрылымдық бөлімшелерінің бухгалтерияларына мамандарды іріктеп алуға:

Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп стандарттары мен басқа да нормативтік құқықтық актілері, сондай-ақ осы Есептік саясат талаптарының қадағалауына жауапты болады.

Бухгалтерлік есеп жүйесі мен қаржылық есеп

Бас бухгалтер басқаратын дербес бухгалтериялары бар құрылымдық бөлімшелер өздерінің қызыметінде «Ақ-Берен» ЖШС-нің Бас бухгалтеріне бағынады.

Құрылымдық бөлімшелер, департаменттер бухгалтерлік есептің жүргізілуін жүзеге асырады, белгіленген көлемде ҚР-ның Қаржы министрлігі бекіткен нысандар бойынша қаржы- шаруашылық қызымет туралы ақпарат пен БЕС-ына сәйкес әзірленген нысандар бойынша ведомствоішілік есеп жасайды және белгіленген мерзімде «Ақ-Берен» ЖШС-нің Бухгалтерлік есеп және әдіснама департаментінің Бухгалтерлік есеп басқармасына тапсырады.

Біріктірілген қаржылық есепке «Ақ-Берен» ЖШС пен акцияларының пакеттері «Ақ-Берен» ЖШС-нің жарғылық капиталына берілген акционерлік қоғамдардың қаржылық есебі енгізіледі.

«Ақ-Берен» ЖШС бекітілген нысандар бойынша біріктірілген қаржылық есепті ҚР-ның Көлік және каммуникациялар министрлігіне, ҚР Қаржы министрлігінің Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті мен ҚР-ның Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттігіне белгіленген мерзімде тапсырады. Қаржылық есепті ҚР Қаржы министрлігінің бұйрығы мен бекітілген тәртіппен және нысандар бойынша қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің қаржылық есебі ҚР-ның ақшалай бірлігінде жасалады.

Операциялық қызымет бойынша ақшаның қозғалысы туралы есеп тікелей әдісті пайдалану арқылы жасалады.

Алдыңғы өткен кезеңдерде қаржылық есептерді жасау кезінде жіберілген қателіктерді түзету сомасы есепті кезеңге кіріске немесе шығысқа енгізіледі.

«Ақ-Берен» ЖШС-де бухгалтерлік есепті жүргізу: қолмен жасау тәсілімен; автоматтандырылған тәсілмен жүзеге асырылады.

«Ақ-Берен» ЖШС-нің құрылымдық бөлімшелері, қоғамдар қаржылық есептің деректерін біріктіру үшін бірыңғай бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланады.

«Ақ-Берен» ЖШС-де операцияларды және оқиғаларды орындау кезінде ҚР Қаржы министрлігінің Бухгалтерлік есеп және аудит әдіснамасы департаментінің 1997 жылғы 12 қарашадағы № 64 бұйрығымен бекітілген. Субектілердің қаржы шаруашылық қызыметінің бухгалтерлік есебі шоттарының бас жоспары жөніндегі Типтік шаруашылық операциялары шоттарының корреспонденциясы қолданылады.

Ақшаны есепке алу. Ақшалай қаражаттарды есепке алу қолданылып жүрген нормативтік құқықтық актілер мен «Кассалық операцияларды есепке алуды жүргізу және ұйымдастыру тәртібі» әдістемелік хатына сәйкес жүргізіледі. Кассадағы ақшалай қаражаттардың есебі мен сақталуы үшін кассир жауапты болып табылады. Еңбек ақыны беруге және басқа да төлемдерді жасауға жазбаша бұйрық бойынша тартылған жеке тұлғалар берген кезде, соңғыларымен толық материалдық жауапкершілік туралы шарт жасалады. Қолма-қол ақшадан басқа, кассада акциялар, облигациялар, вексельдер, чек кітапшалары мен басқа да құнды қағаздар, қатаң есеп беру бланкілері сақталады. Кассада сақталып отырған ақшаға, құнды қағаздар мен қатаң есеп беру бланкілеріне кенеттен жүргізілетін ревизиялар айына бір рет мына құрамда:

бас бухгалтер;
бухгалтер;
Ішкі аудит және басқармасының немесе Ревизия департаментінің өкілі кіретін комиссиямен жүргізіледі.

Жеке және біріктірілген қаржылық есеп

«Ақ Берен» ЖШС-нің қаржылық есебі ҚР-ның Қаржы министрлігі бекіткен нысандар мен ведомствоішілік нысандар бойынша бірыңғай қаржылық есеп ретінде Компанияның филиалдары мен акцияларының пакеттері «Ақ Берен» ЖШС-нің жарғылық капиталына берілген акционерлік қоғамдардың есептерін беру мақсатында жасалады.

«Ақ Берен» ЖШС-нің қаржылық есебі «Қаржылық ақпарат нысандарын толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды, Мемлекеттік кәсіпорындардың қызметіне талдауды өткізу ережелері мен Жарғылық капиталына мемлекет қатысатын мемлекеттік емес заңды тұлғалар қызметінің негізгі көрсеткіштерін тиімділігін анықтау ережелерін бекіту туралы» ҚР Қаржы министрлігінің 2001 жылғы 9 сәуірдегі № 182 бұйрығына сәйкес ҚР-ның Қаржы министрлігіне тапсырылады.

«Ақ Берен» ЖШС пен акцияларының пакеттері «Ақ Берен» ЖШС-нің жарғылық капиталына берілген серіктестіктердің біріктірілген қаржылық есепке енгізілетін қаржылық есептері осыған ұқсас қаржы-шаруашылық қызмет операциялары мен оқиғалары үшін бірыңғай есептік саясатты пайдалану арқылы дайындалады, дәл сол күнге жасалады.

«Ақ Берен» ЖШС пен акцияларының пакеттері «Ақ Берен» ЖШС-нің жарғылық капиталына берілген серіктестіктердің қаржылық есептері біріктірілген қаржылық есепті жасау үшін активтері, міндеттемелері, меншікті капиталы, кірістер мен шығыстары туралы деректерді жинақтау арқылы бап-бабымен және жолма-жол біріктіріледі.

Біріктірілген қаржылық есеп «Біріктірілген қаржылық есеп және еншілес серіктестікке инвестицияларды есептеу» 13 БЕС талаптарына сәйкес жасалады және өзіне:

«Бухгалтерлік балансты»;

«Кірістер мен шығыстар туралы есепті»;

«Ақшаның қозғалысы туралы есепті»;

«Меншікті капиталындағы өзгерістер туралы есепті»;

«Түсіндірме жобаны» қосып алады.

II. Бөлім. «Ақ-Берен» ЖШС- нің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру

Кассадағы қолма-қол ақшаның есебі

Ақша қаражаттарын сақтау, қабылдау мен беру үшін әрбір шаруашылық жүргізуші субьектінің кассасы болады.

Кассир - материалдық жауапты адам. Ол касса операцияларын жүргізу тәртібімен таныс боллуға тиіс. Осыдан кейін ғана оның материалдық толық жеке дара жауапкершілігі туралы онымен шарт жасалынады. Егер еңбек ақымен басқа да төлемдерді беру үшін субьекті басшысының жазба бұйрығы бойынша басқа адамдар тартылатын болса, онда бұлардың материалдық толық жеке дара жауапкершілігі туралы олармен де шарттар жасалынады.

Кассадағы операциялар есебі 45 «Кассадағы қолма-қол ақша» бөлімшесінің активі жинақтаушы шоттарында:

451 «Кассадағы ұлттық валюта түріндегі қолма-қол ақша» және 452-«Кассадағы шетелдік валюта түріндегі қолма-қол ақша» шоттарында жүргізіледі.

Кассадағы ұлттық валюта түріндегі қолма-қол ақшаның есебі. Өндіріс ұйымдарындағы кассаға нақты ақшалар көрсетілген қызметтер үшін қолма-қол есеп айырысудан және чек арқылы банкіден нақты ақша ретінде түсіп отырады.

Нақты ақшаларды қабылдау, сақтау және беру, кассалық құжаттарды ресімдеу (№ 21 хаттамамен 1993 жылы 23 шілдеде) ҚР Ұлттық Банк Басқармасының отырысында Қазақстандық халық шаруашылығындағы кассалық операциялардың уақытша жүргізілу тәртібі белгіленген. Бұл тәртіптің сақталуына өндіріс ұйымының жетекшісі, бас есепші және кассир жауапта болып табылады.

Кассалық операцияларды жүргізу үшін ұйымның штатында кассирлік қызмет қарастырылуы қажет. Ол барлық құндылықтардың сақталуына толық материалды жауапты болады.

Кассирді жұмысқа тағайындау немесе міндетін басқа бір қызметкерге жүктеу ұйым жетекшісінің бұйрығымен ресімделеді. Бұл бұйрық шыққан соң ұйым жетекшісі кассирді ұйымның өзі шығарып, бекіткен «Кассалық операцияларды жүргізу ережесімен» таныстыруға міндетті. Бұл ережеде кассалық операцияларды жүргізу, кассадағы ақшалар мен басқа да құндылықтарды қабылдау, сақтау және беру тәртібі қарастырылады. (кассирдің келісім-шарты мен міндеттері № 1, 2, 3 қосымшаларда көрсетілген)

Ұйым жетекшісі кассирмен материалдық жауапкершілік жөнінде келісім-шартқа отыруы тиіс және қабылданған құндылықтарға толық және материалдық жауапкершілік жөнінде жазбаша міндеттеме, сондай-ақ кассалық операцияларды жүргізу Ережесімен танысқаны жөнінде қол қойдырып алуы тиіс. Бұл міндеттеме кассирдің жеке ісінде сақталады.

Кассирдің өзіне тапсырылған жұмысты біреуге сеніп беруіне үзілді-кесілді тыйым салынады. Уақытша кассирлік жұмысты біреуге жүктеу қажет болғанда, ол ұйым жетекешісінің бұйрығымен жүктеледі, ол өз кезегінде толық материалдық жауапкершілік жөнінде жазбаша міндеттеме алады. Сонымен қатар, кассир міндетін атқарушы қызметкер кассирден барлық құндылықтарды бас есепшінің қатысуымен актімен қабылдап алады.

Егер күтпеген жағдайда кассир жұмысын тастап кетсе, оның есебіндегі құндылықтар басқа кассирге түгендеу комиссиясының қатысуымен беріледі. Есептеу және құндылықтарды беру нәтижесі комиссия мүшелерінің қолы қойылған актімен ресімделеді.

Ұйым жетекшілері ақша құралдарының кассада сақталуын, сондай-ақ банктен алу және банкіге өткізуді қамтамасыз ететін жағдай жасауы керек.

Касса бөлмесі оңаша және «Кассалардың техникалық бекінісі мен өрт және қорғаныс дабыл құралдарымен жабдықталу Талаптарына» сәйкес жабдықталуы тиіс. Ақша операциясы жүріп жатқанда касса есігі ішінен жабылуы керек және оның жұмысына қатысы жоқ адамдарға кіруге тыйым салынады.

Барлық ақшалар мен бағалы қағаздар ереже бойынша сейфте, ал кей жағдайда темір шкафтарда сақталады. Жұмыс соңында кассир кілтпен құлыптап, мөрін басады. Сейф кілті мен мөр кассирде сақталада. Оларды бір жерлерге қалдыруға, бөгде адамға беруге және есепке алынбаған дубликатын жасатуға тыйым салынады. Кілттің есептегі дубликаты мөрленген пакетке немесе арнайы сандықшаға салынып, ұйым жетекшісінде сақталады. Ол мекеме жетекшісімен тағайындалған комиссия мүшелерімен тоқсанына бір рет тексеріліп, акті жазылады. Кілт жоғалған жағдайда басшы ішкі істер ұйымдарына хабарлайды.

Сол мекемеге қатысы жоқ ақшалар мен басқа да құндылықтарды кассада сақтауға тыйым салынады.

Касса ғимаратын, сейфті ашудан бұрын кассир құлыптарды, есіктерді, терезе торын, мөрді мұқият қарап шығуы керек. Егер мөр, құлып, есік, терезелер жұлынған немесе бүлінген болса, тез арада мекеме басшысына хабар беруі тиіс, ал басшы ішкі істер ұйымына хабарлайды.

Мұндай жағдайда басшы, бас есепші немесе оның міндетін атқарушы, сондай-ақ мекеме кассирі ішкі істер ұйымының рұқсатынан кейін кассадағы барлық ақшалар мен басқа да құндылықтарға тексеру жүргізіп, үш дана етіп актіге нәтижесін түсіріп, қол қояды. Бір данасы ішкі істер бөліміне, екіншісі жоғарғы ұйымға, ал үшіншісі сол мекемде қалады. Мұндай тексеру кассалық операцияларды жүргізбес бұрын болуы тиіс.

Кассирларден кассалық есеп беруді қабылдағанда кассалық операцияларды бақылауды жүзеге асыратын бухгалтер кассалық кітапты жүргізудің дұрыстығын, күн басталғандағы кассалық кітаптағы қалдықтың алдынғы күннің соңындағы ақшанның қалдығымен сәйкес келуін, кіріс және шығыс кассалық құжаттардың толтырылуын, оларда басшы қойған қолдың барлығына, ақша алушылардың қолхаты барлығына көз жеткізіп, күн ішіндегі кіріс пен шығыс бойынша операциялардың және күн соңында (есеп айырысу кезеңі) ақшалай қаражаттардың қалдықтардың есептеу қорытындыларының дұрыстығын жедел әрі тыңғылықты тексеруге міндетті.

Одан басқа, бухгалтерия кассалық операциялардың заңдылығын және шаруашылық мақсатына сай келетінін, ақшалай сомалардың кіріс етілуі мен есептен шығарылуының дұрыстығы мен толықтылығын, есеп айырысу шоты және басқа шоттар бойынша банктың тиісті жазбаларымен банк мекемесінен алынған және тапсырылған нақты ақшаның сомасын кассалық есеп айырысу бойынша қарсы тексеру жолымен, сондай-ақ сауда кәсіпорындарының материалдық жауапта тұлғасының есеп айырысуымен ақшалай чектік кітапшадағы чектерінің түбіртектерімен белгілейді. Кассирдің есебін тексерген соң, есепті қабылдау туралы кассалық кітап бухгалтердің қол қоюымен кассирге қайтарылады.

Кіріс, шығыс кассалық ордерлерін және оларды алмастырыатын құжаттардағы жазбалардың кассалық операцияларын есептеуді компьютерлендіргенде кіріс және шығыс кассалық құжаттарын тіркеу журналына (ф. №КО-3а) оларды бір жұмыс әдісімен тіркеу құжаттық-көшірмелік әдіспен, сондай-ақ кассалық кітапты афтоматтандырылған әдіспен жүргізу мақсатқа сай келеді. Қажетіне қарай оның парақтары машинаграмма түрінде: «Кассалық кітаптың салымдық парағы» және «Кассирдің есеп беруі» түрінде қалыптастырылады. Мұнда «Кассалық есеп беру парағы» кестесін толтыру бастапқы қалдықтарды ендірумен басталады.

Алынған машинограммаларды кассир тексеріп, қол қояды және кіріс, шығыс кассалық ордерлерімен және оларды алмастыратын құжаттарымен бірге кассалық кітаптың салым парағына қол қоюмен бухгалтериямен беріледі.

Кассалық кітаптың салымдық парағы касирде жыл бойы әр айға бөлек-бөлек сақталады, жылдың соңында жыл ішіндегі парақтардың жалпы саны ұйым басшысының және бас бухгалтерінің қол қоюымен расталып, кассалық кітапқа мөр басылады.

Бухгалтерия тексерген кассирдің есеп берушілігі бухгалтерлік өңдеуден өткізіліп, оның мәні кіріс, шығыс кассалық ордерлері және оларды алмастыратын құжаттарда, сондай-ақ есеп берудің арнайы графасында әрбір операция бойынша корреспондеуші шоттардың кодтары қойылуымен түзіледі.

Кассалық операцияларды тіркеу үшін бухгалтерлік есептің шоттарының типтік жоспарымен белсенді синтетикалық шоттардың 45 «Кассадағы нақты ақша»; 451-«Кассадағы ұлттық валюта түріндегі қолма-қол ақша» және 452-«Кассадағы шетелдік валюта түріндегі қолма-қол ақша» бөлімдерінде қарастырылған.

Кассадағы нақты ақшалар есебінің шоттар корреспонденцясы № 4 қосымшада келтірілген.

Есеп айырысу шотындағы қолма-қол ақшаның есебі.

Негізгі қаржы - шаруашылық қызметіне жататын бос ақша қаражатын сақтау үшін, және нақты емес есеп айырысу жолымен қажетті төлемдерді жүзеге асыру үшін ұйым оларға қызмет ететін банк мекемесінен банктік шот ашады.

Банк шоты - бұл банк пен клиенттің арасындағы депозитті (салым) қабылдау бойынша келісім-шарттық қатынастарды бейнелеудің және келісім-шартта, заңда қарастырылған және банкілік практикада іскерлік айналымында дәстүрде қолданылатын банкінің клиентке қызмет етуін жүзеге асыруға байланысты банк операцияларын жасаудың әдісі.

Банк шоттар ұлттық валютамен де, шетел валютасымен де ашылып, жүргізіле алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.