Сіңірілетін қоректік заттар бойынша азықтың қоректілігін бағалау

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Қазақ Ұлттық Зерттеу Университеті
Ветеринариялық медицина факультеті
"Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру" кафедрасы

"Мал шаруашылығы және азықтандыру " пәні

Реферат

Тақырыбы:Қорытылған заттар саны бойынша қоректілікті бағалау

Орындаған:Жәдігер Айжан
Тексерген:Жумагалиева Г.
Топ:Вм20-02

Алматы, 2021

Жоспары:

I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1.Сіңірілетін қоректік заттар бойынша азықтың қоректілігін бағалау
2.2.Азықтың қорытылуы және олардың қорытылатын заттардың қосындысы бойынша тағамдық құндылығын бағалау
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Азықтың химиялық құрамы жануарлардың қоректік заттарға қажеттілігін қанағаттандыру мүмкіндігін шамамен бағалауға мүмкіндік береді. Азықтағы ақуыздар, майлар мен көмірсулар ағзаға жат және оларды өзгеріссіз жеуге болмайды. Бұл заттар ішекте сіңеді және өзгертілген түрде сіңеді.
Азықтың қоректік заттарының ас қорыту шырындарының әсерінен еритін күйге өту және ассимиляцияға қол жетімді болу қасиеті азықтың сіңімділігі деп аталады. Алайда, тамақ ешқашан толық сіңірілмейді, олардың бір бөлігі ішектен шығарылады. Сондықтан тамақпен бірге алынған және организм сіңіретін қоректік заттардың мөлшері арасында айырмашылық бар. Бұл айырмашылықты анықтау үшін арнайы тәжірибелер жасалады (2-14 күн), онда жеген және нәжіспен бөлінген тағам мөлшері дәл ескеріледі. Азық пен нәжістің үлгілері қабылданған схема бойынша талданады және тиісті есептеулер жүргізіледі.
Мысалы, жеген тағамның құрамында ақуыз (грамм) болады, ал нәжісте ол (грамм) бөлінеді, сондықтан сіңетін ақуыз а - в мөлшеріне тең болады.
Осылайша, сіңімділік коэффициенті-бұл жеген заттың пайызымен көрсетілген артық зат мөлшері.
Қазіргі уақытта әр түрлі жеммен қоректік заттардың сіңу коэффициенттерін көрсететін анықтамалық кестелер бар. Мысалы, жоңышқа шөптері үшін ақуыз 63%, май-56%, талшық -- 47%, ет -- 67% (мүйізді жануарлар үшін).
Осы коэффициенттерді қолдана отырып, кез-келген ауылшаруашылық жануарлары үшін жемде немесе Жем қоспасында қанша артық қоректік заттар бар екенін есептеуге болады. Сонымен, 1 кг сұлы дәніне 102 г ақуыз келеді. Оның ас қорыту коэффициенті мүйізді жануарлар үшін 76% және шошқалар үшін 81% құрайды. 1 кг сұлы дәніндегі ақуыздың сіңімділік коэффициенті 78,5 г (102x0,76), шошқа үшін -- 82,6 г (102x0,81).

2.1.Сіңірілетін қоректік заттар бойынша азықтың қоректілігін бағалау

Азықты тұтыну деңгейі бірқатар факторларға байланысты, олардың ішіндегі ең бастысы - құрғақ заттың мөлшері және ондағы энергия мен жеке қоректік заттардың концентрациясы.
Азықтың химиялық құрамы олардың тағамдық құндылығы туралы толық түсінік бермейді. Азықтың құнын дәлірек анықтау оның жануар денесімен өзара әрекеттесуін зерттеу барысында ғана мүмкін болады.
Асқазан-ішек жолындағы қоректік заттардың қорытылуы мен ассимиляциясы жануарлар мен құстардың әртүрлі түрлеріндегі метаболикалық ерекшеліктермен байланысты.
Ас қорыту шырындары мен микроорганизмдердің ферменттерінің әсерінен азықтың құрамдас бөліктерінің (ақуыздар, майлар мен көмірсулар) бірқатар гидролитикалық ыдырауын түсіну керек. Нәтижесінде жемді құрайтын заттар аминқышқылдарына, моносахаридтерге, май қышқылдары мен тұздарға ыдырайды. Олардың барлығы суда ериді, сондықтан ас қорыту жолына оңай сіңіп, қан мен лимфаға енеді.
Сіңірілетін қоректік заттар-бұл ас қорыту нәтижесінде қан мен лимфаға енетін заттар. Ас қорыту шырындарының қалдықтары, шырыш, ішек эпителийі және метаболизм өнімдері бар жем заттарының бір бөлігі организмнен нәжіс түрінде шығарылады.
Ас қорыту әдетте жеммен қабылданған және нәжіспен оқшауланған қоректік заттардың айырмашылығы бойынша бағаланады. Азықтың сіңімділігі граммен де, пайызбен де көрсетіледі. Тәжірибеде зерттелген сіңірілген қоректік заттар мөлшерінің пайызбен көрсетілген жеммен тұтынылғанға қатынасы сіңімділік коэффициенті деп аталады.
Әдетте, жемнің құрғақ затының, Органикалық заттардың, ақуыздың, майдың, талшықтың және БЭВ-нің сіңу коэффициенті анықталады..
Азықтың тағамдық құндылығын сіңірілетін ақуыз, май (2,25 коэффициентіне көбейтілген), талшық және BEVA қоса алғанда, сіңірілетін қоректік заттардың қосындысымен бағалауға болады.
Қоректік заттардың сіңімділігі бірқатар факторларға байланысты-жануардың түрі, жасы, диетаның құрамы, жем дайындау әдісі, азықтандыру техникасы және т. б.
Жануарларды толық тамақтандыруды ұйымдастыру кезінде ақуызға, оның организмде ұтымды және физиологиялық негізделген қолданылуына ерекше назар аударылады. Функционалды түрде ағзадағы ақуыз пластикалық материал ретінде қызмет етеді. Оны энергетикалық мақсаттарға жұмсау тиімсіз. Сондықтан азотсыз қоректік заттар мен құрамында азот бар заттардың жеке жемдер мен диеталардағы қатынасы ескеріледі. Атап айтқанда, күйіс қайыратын қоректік заттардың қалыпты қорытылуы үшін рационның азотсыз сіңірілетін заттарының әрбір 8-10 бөлігіне,оның ішінде майға (х2, 25) сіңірілетін протеиннің кем дегенде бір бөлігі болуы керек. Кең мағынада көмірсулар мен ақуыздың сіңімділігі төмендейді. Осыған байланысты формула бойынша анықталған белгілі бір протеиндік қатынасты (БЖ) сақтау маңызды:
ӨЖ = ӨК + 2,25 ӨЖ + өбэв,
пП
мұндағы пК-сіңірілетін клетчатка, г; пЖ-сіңірілетін май, г; 2,25-майдың көмірсуларға ауысу коэффициенті (энергия бойынша); пБЭВ - сіңірілетін азотсыз экстрактивті заттар, г; пП - сіңірілетін протеин, г.
Егер сіңірілетін ақуыздың бір бөлігіне азотсыз сіңірілетін заттардың 8 - ден астам бөлігі, орташа - 6-8 және тар бөлігі-6-дан аз болса, қатынас кең деп бағаланады.
Азықтың сіңімділігі арнайы тәжірибелерде анықталады, олар үшін жыныстық жетілген, сау жануарлар таңдалады. Бұл жағдайда зерттелетін топқа тән кемінде үш жануар қолданылады, олар өндіріске жақын жағдайда ұсталады. Азықтың қорытылуын зерттеу тәжірибесі алдын-ала және есепке алу кезеңдерінен тұрады. Алдын ала кезеңнің мақсаты - жануарлардың асқазан-ішек жолдарын алдыңғы азықтандырудың тамақ қалдықтарынан босату және оларды зерттелген жемді толық тұтынуға үйрету. Алдын - ала кезеңнің басынан бастап бүкіл тәжірибеге күн тәртібі белгіленеді: тамақтандыру және суару режимі, жем қалдықтарын есепке алу және т.б. күйіс қайырушылар мен жылқылар үшін алдын - ала кезеңнің ұзақтығы 10-15 күн, шошқалар үшін-10 және құстар үшін-5-7 күн. Келесі кезең ішінде күн сайын қоректендіргішке берілген барлық жем мен оның қалдықтарын (күннің соңында), сондай - ақ бөлінген нәжісті (оны бөлу бойынша жинайды, ал егер жануарлар стационарлық торларда болса-күніне 3-4 рет) өлшеу арқылы азықтың есебін жүргізеді. Есептік кезеңнің ұзақтығы ірі қара мал үшін-7-10 күн, шошқа мен жылқы үшін - 5-7, құс үшін-3-5 күн. Күн сайын жемнен, Жем қалдықтарынан және нәжістен орташа сынамалар алынады, олар консервіленеді немесе күн сайын кептіріледі және одан әрі биохимиялық талдау үшін сақталады. Азық сынамаларын, оның қалдықтары мен нәжісін талдауға сәйкес, жануар тұтынған қоректік заттардың мөлшері және нәжіспен бөлінген заттардың мөлшері есептеледі. Осы көрсеткіштер арасындағы айырмашылық жануарларға сіңірілген қоректік заттардың мөлшерін және сіңімділік коэффициенттерін анықтайды.
Қоректік заттардың сіңімділігін анықтаудың тікелей әдісінен басқа инертті индикаторларды қолдануға негізделген әдіс кеңінен қолданылады. Соңғысы ретінде Жемге енгізілетін темір оксиді, хром оксиді, барий сульфаты немесе Жем құрамындағы кремний қышқылы, лигнин қолданылады. Тәжірибе барысында Жануарлар тұтынған Жем мұқият ескеріледі және әр жануардан 10-15 нәжіс сынамасы алынады (ірі қара малдан 1-2 кг). Азық пен нәжістің орташа сынамаларында зерттелетін қоректік заттардың және инертті индикатордың құрамы анықталады. Сіңіру коэффициентін есептеу үшін формула қолданылады:

К= 100-100 ИВкорма * Сккала ,
ИВкала Скорма
мұндағы К-қорытылу коэффициенті,%; ИВ-инертті заттар,%; ПВ - қоректік заттар, %.
Жеке жемдердің қоректік заттардың сіңімділігі сараланған әдіспен де анықталады. Оның мәні сыналатын Жем негізгі рационға белгілі бір мөлшерде, әдетте, құрғақ затқа есептегенде 20-30% енгізіледі. Екі тәжірибе келесі схема бойынша дәйекті түрде өткізіледі. Бірінші тәжірибеде жаңа азықтың ең аз мөлшері (5-10%) енгізілген негізгі рациондағы қоректік заттардың сіңімділігі анықталады; екіншісінде рациондағы қоректік заттардың сіңімділігі зерттеледі, онда 20-30% ОР (құрғақ зат бойынша) зерттелетін Жемге ауыстырылады.
Бірінші және екінші тәжірибелер арасында(олардың әрқайсысында алдын-ала және есепке алу кезеңдері бар) олар үш күндік үзіліс жасайды(өтпелі кезең), оның барысында олар екінші диетаға кіретін жемнің жейтіндігін тексереді.

2.2.Азықтың қорытылуы және олардың қорытылатын заттардың қосындысы бойынша тағамдық құндылығын бағалау

Жемнің сіңімділігі. Азық пен жануарлар денесінің химиялық құрамын зерттеу олардың құрамындағы негізгі Органикалық заттардың (ақуыздар, майлар мен көмірсулар) әртүрлі сандық қатынаста болатындығын және сапалы түрде ерекшеленетінін көрсетеді. Егер өсімдік тағамында көмірсулар (талшық, крахмал) басым болса, онда жануарлардың денесінде аз мөлшерде тек қант пен гликоген болады. Өсімдіктер мен жануарлар ақуыздарының, сондай-ақ өсімдік майлары мен жануарлар майларының құрамы мен физикалық қасиеттерінде айтарлықтай айырмашылықтар бар. Сондықтан өсімдік органикалық заттары ауылшаруашылық жануарларының ас қорыту жолында олардың денесінің құрамдас бөлігіне айналмас бұрын айтарлықтай өзгерістерге ұшырайды. Әдетте, ас қорыту процесінде пайда болған қоректік заттар қарапайым, еритін қосылыстарға ауысады, содан кейін олар қанға сіңіп, дененің күрделі органикалық заттарын синтездеуге қолданылады. Сондықтан жануарлардың әртүрлі жемшөптерін қорыту процесін зерттеу олардың тағамдық құндылығын бағалауда қажетті элемент болып табылады.
Барлық ауылшаруашылық жануарларындағы ас қорыту процесі ас қорыту жолдарының микроорганизмдерін қолдана отырып, жемді механикалық өңдеуден (шайнау), химиялық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.