Діни музыка
.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті
Педагогика факультеті
БАЯНДАМА
Тақырыбы: Музыкотерапия дамуында ауытқуы бар және қауіпті балаларға коррекциялық әсер ету әдісі ретінде
Орындаған: Төлеген Ақбота
Ақтөбе 2021
Мазмұны
I. Психотерапияның бағыты музыкотерапияны теориялық талдау
1.1. Музыка және музыкотерапия түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.2. Музыкотерапияның формалары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
II. Музыкотерапияда қолдану жағдайларына талдау жасау.
2.1 Музыкотерапияның эмоциональдық жағдайларда әсер ету түрлері ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
I. Психотерапияның бағыты музыкотерапияны теориялық талдау
1.1. Музыка және музыкотерапия түсінігі
Музыка - феномальдық құбылыс. Оның адамға әсері өте қызық. Мелодиялық әуендер нағыз кереметтерді тудыра алады. Адамның жан дүниесін тыныштандырып, тәртіпке келтіреді. Музыка біздің эмоциямызға әсер етеді. Ал біздің эмоциямыз физикалық ауыртпашылықтарымызды жеңе алады.
Музыкотерапия туралы ұғым XX ғасырлардың ортасында пайда болды. Музыкалық терапия туралы Пифагор, Аристотель, Платон, Плутарх еңбектерінде де кездеседі. ХIХ ғасырларда музыкотерапиялық тәжірибелерді француз психиатры Эскриоль психикалық емдеу орталықтарында қолданған. Музыкотерапияның одан әрі дамуы Дүниежүзілік соғыстан кейін өз жалғасын тапты. 30- шы жылдары дәрігерлер музыкотерапияны жұқпалы ауруларды емдеуде қолданды. XX ғасырлардың екінші жартысында музыка адамның физиологиясына, дамуына, қан айналым жүйесіне, тіпті кейбір гормональдық биохимиялық өзгерістерге әсер ететіні дәлелденді.
Неміс мектебі. Музыкамен емдеу әдістерін қолданған. Негізін салушылар: Швабе, Келер, Кенинг.
Швед мектебі. Психорезонанс терминін енгізумен қатар музыка адамның ішкі жан дүниесіне әсерін тигізетінін қарастырған. Негізін салушы: А.Понтвик.
Париж мектебі. Музыкотерапияның дамуында ең маңызды рөл профессор Альфред Томатисқа беріледі. Ол Моцарттың емдеу қасиеті бар музыкасына өте көп көңіл бөлген болатын.Өйткені Моцарттың музыкасы тіпті жазылмайтын ауруларды да емдеген. Антонио Менегетти онтопсихологиялық музыкотерапияның негізін калаған. Онтопсихологиялық музыкотерапия- ән айту, дыбыс тыңдау, би билеу арқылы сауықтыру. Арнайы музыкотерапия әдістемелері С.В.Шушарджанның әдістеріне суйеніп жасалынған.
В.Элькин музыкотерапиямен цветодиагностиканы қосу арқылы көптеген психологиялық мәселелердің шешімін тапты. Музыкалық психология ғылымының алғашқы дамуын антикалық философтардың еңбектерінен табуға болады. Пифагор этикасының маңызды түсініктерінің бірі эвритмді зерттеуі болды, бұл арқылы адамның барлық өмірлік көріністерінде дұрыс ритмді таба алу қабілетін түсіндірді, яғни биде, ән айтуда және музыкалық аспаптарда ойнау ғана емес, сонымен қатар ойда, қылықта және сөйлеуде де. Платонның айтуы бойынша мемлекеттің өжеттілігі мен күші оларда қандай ырғақта және ритмде музыка салатынына тікелей тәуелді деді. Аристотель психиканы сол немесе басқа бағыттарда өзгертуге әкелетін музыкалық ырғақарды жан-жақты сипаттай отырып мимесис туралы оқуларды өндеді. Демокрит инфекциялық ауруларда музыканы тыңдауды ұсынды.
Антикалық музыканттар қойылым үшін қолданылатын аспаптардың ритмі, темпіне ерекше мән берген, себебі ол адамдардың көңіл-күйіне әсер етіп, эмоционалды күйін өзгертетінін байқаған. Б.з.д ІІІ ғасырда Парфян патшалығында арнайы таңдалынған әуендердің көмегімен жабырқауды, жүйке бұзылысын және жүрек ауруларын емдеген.
Ежелгі Қытай, Үнді, Мысыр өркениетінде храм абыздары, философтар және әншілер музыканы емдеу үшін қолданған. Олар оны ғылымға, қолөнер және діни мәдениетке жақын іс-әрекет түрі ретінде қарастырды. Көріп отырғанымыздай жалпы музыканың адам өмірінде алатын орынын ежелден ақ қарастыра бастаған.
Ал музыканы коррекция мақсатында, адамға әсер ету механизмі ретінде қарастыру ХХ ғасырда күшейе бастады. Ғылыми-техникалық жетістіктер музыканың әсеріне жауап ретінде ағзаның физиологиялық реакциясын терең зерттеуге мүмкіндік берді. Бұл қызығушылық музыканы адамның күйін үйлестіруді қамтамасыз ететін емдік-коррекциялық тәсіл ретінде қолдануға болатынын анықтады: шиеленісті, қажуды шығару, эмоционалды тонусты көтеру, эстетикалық қажеттіліктерді дамыту.
Халықтар Достығы университетінің физиология кафедрасында және Мәскеу стоматологиялық институтының рефлексотерапия кафедрасында 90-жылдары зерттеу жүргізіп, нәтижесінде октавадан тұратын 12 дыбыс адам ағзасының 12 жүйесімен үйлесімді байланыста болатынын анықтаған. Музыкамен немесе әнмен әсер алған органдар максималды вибрация күйіне келеді. Нәтижесінде иммунды жүйе күшейеді, зат алмасу жақсарады, қайта қалыптастырушы процестер белсенді жүреді және адамдардың денсаулығы жақсарады.
1.2. Музыкотерапияның формалары
Қазіргі таңда музыкотерапияның пассивті және активті формаларын бөліп көрсетеді. Пассивті музыкотерапияда пациентке оның психологиялық денсаулығына және емделу жолына сәйкес түрлі музыкалық туындыларды тыңдауды ұсынады. Мұндағы мақсат белгілі бір эмоционалды, сондай ақ эстетикалық бастан кешу болып табылады, яғни жағдайды жаңаша қарауға түрткі беру және индивидтің негативті эмоцияларын жою.
Пассивті музыкотерапия музыканы терапевтік мақсатта қабылдау процесін көрсетеді. Пассивті музыкотерапия үш формада жүреді:
коммуникативті (тығыз байланысты, өзара түсінушілікті және сенімді қолдауға бағытталған музыкалық туындыларды бірігіп тыңдау);
реактивті (катарсиске жетуге бағытталған);
регулятивтік (жүйкелік-психикалық шиеленісті төмендетуге мүмкіндік береді).
Музыкотерапияға мүмкіндік беретін тәсілдер ретінде қосымша әдістерді, тыныс алу жаттығулары, аутотренинг, гипноз, сурет өнері немесе биді жиі қолданады. Сол немесе басқа музыкалық туындыларды таңдау түрлі критерийлердің негізінде жүзеге асырылады: американдық мектепте музыкотерапия эмоционалды күйдің (қуаныш, қайғы, жан ашу және т.б.) өте кең спектрін тудыратын үзінділерді ұсынса; шведтік мектепте, ұсынылған музыка белгілі бір жасырын комплекстерді ашу үшін индивидуализацияланатын терең анализ жасауға негізделген.
Белсенді музыкотерапияда пациенттер музыкалық туындыларды орындауға (хорда немесе музыкалық оркестрде) музыкалық аспаптарды, сондай-ақ дауыс, шапалақ, дүрсіл, тықылдату арқылы өздері де қатысады. Бұл жағдайдағы негізгі мақсат индивидті әлеуметтік топқа интеграциялау, өйткені музыкалық бірлестікте коммуникативті дағдылар жақсы өңделеді, жоғарғы ұялшақтық түзетіледі, ұстамдылық және өзін-өзі бақылау қалыптасады. Психиатриялық тәжірибеде музыкотерапия ақыл-ойы кем пациенттермен жұмыс жасауда неғұрлым тиімді болып табылады; бұл әдіс пенитенциарлық мекемелерде физикалық бұзылыстары бар (көзі көрмеу, естімеу) науқастарды оңалту үшін де қолданылады. Музыкотерапияда өңделген көптеген элементтер музыкалық білім алу тәжірибесінде қолданылады.
Музыкотерапия белсенді түрде эмоционалды ауытқуларды, қорқыныштар, қимыл-қозғалыс және сөйлеудегі бұзылыс, психосоматикалық аурулар, мінез-құлықтағы ауытқу, коммуникациядағы қиындықтар және т.б. коррекциялау үшін қолданылады.
Ерте ғасырлық психологияға бағдарланған шведтік мектеп, коррекциялық жұмыста музыкотерапия орталық рөлде болады, себебі музыка өзінің ерекшеліктерімен тұлғаның терең қабаттарына ене алады деп санайды. Альтшулер музыкалық әсердің белгілі бір типі арқылы пациенттерде физиологиялық өзгерісті байқады және оны музыкотерапияның изо-принципі деп атап, терапевтік бағытты негіздеді. Осы ережелерге сәйкес науқаспен сөздік тілдесу қиын болған жағдайда, егер музыка пациент күйінің эмоционалды тонусына сәйкес келсе онымен байланысты қалыптастыруға мүмкіндік береді, депрессия жағдайында музыка тыныш, сабырлы, ал қозу жағдайында - қатты дауыс, жылдам темпте болады.
Сонымен, музыкотерапия коррекциялық жұмыс үдерісінде эмоционалды жауапты жеңілдететін психолог пен клиент және тәсілдер арасында байланыс орнатудың көмекші құралы болып табылады.
Музыканың коррекциялық әрекетінің негізгі бағыттарын қарастыра келе, әдетте оның 4 аспектісін бөледі:
1. Вербальды психотерапия барысында эмоционалды белсендендіру;
2. Тұлғааралық қарым-қатынас дағдыларын - коммуникативті функциялар және қабілеттерді дамыту;
3. Психовегетативті процестерге ... жалғасы
Педагогика факультеті
БАЯНДАМА
Тақырыбы: Музыкотерапия дамуында ауытқуы бар және қауіпті балаларға коррекциялық әсер ету әдісі ретінде
Орындаған: Төлеген Ақбота
Ақтөбе 2021
Мазмұны
I. Психотерапияның бағыты музыкотерапияны теориялық талдау
1.1. Музыка және музыкотерапия түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.2. Музыкотерапияның формалары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
II. Музыкотерапияда қолдану жағдайларына талдау жасау.
2.1 Музыкотерапияның эмоциональдық жағдайларда әсер ету түрлері ... 7
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10
I. Психотерапияның бағыты музыкотерапияны теориялық талдау
1.1. Музыка және музыкотерапия түсінігі
Музыка - феномальдық құбылыс. Оның адамға әсері өте қызық. Мелодиялық әуендер нағыз кереметтерді тудыра алады. Адамның жан дүниесін тыныштандырып, тәртіпке келтіреді. Музыка біздің эмоциямызға әсер етеді. Ал біздің эмоциямыз физикалық ауыртпашылықтарымызды жеңе алады.
Музыкотерапия туралы ұғым XX ғасырлардың ортасында пайда болды. Музыкалық терапия туралы Пифагор, Аристотель, Платон, Плутарх еңбектерінде де кездеседі. ХIХ ғасырларда музыкотерапиялық тәжірибелерді француз психиатры Эскриоль психикалық емдеу орталықтарында қолданған. Музыкотерапияның одан әрі дамуы Дүниежүзілік соғыстан кейін өз жалғасын тапты. 30- шы жылдары дәрігерлер музыкотерапияны жұқпалы ауруларды емдеуде қолданды. XX ғасырлардың екінші жартысында музыка адамның физиологиясына, дамуына, қан айналым жүйесіне, тіпті кейбір гормональдық биохимиялық өзгерістерге әсер ететіні дәлелденді.
Неміс мектебі. Музыкамен емдеу әдістерін қолданған. Негізін салушылар: Швабе, Келер, Кенинг.
Швед мектебі. Психорезонанс терминін енгізумен қатар музыка адамның ішкі жан дүниесіне әсерін тигізетінін қарастырған. Негізін салушы: А.Понтвик.
Париж мектебі. Музыкотерапияның дамуында ең маңызды рөл профессор Альфред Томатисқа беріледі. Ол Моцарттың емдеу қасиеті бар музыкасына өте көп көңіл бөлген болатын.Өйткені Моцарттың музыкасы тіпті жазылмайтын ауруларды да емдеген. Антонио Менегетти онтопсихологиялық музыкотерапияның негізін калаған. Онтопсихологиялық музыкотерапия- ән айту, дыбыс тыңдау, би билеу арқылы сауықтыру. Арнайы музыкотерапия әдістемелері С.В.Шушарджанның әдістеріне суйеніп жасалынған.
В.Элькин музыкотерапиямен цветодиагностиканы қосу арқылы көптеген психологиялық мәселелердің шешімін тапты. Музыкалық психология ғылымының алғашқы дамуын антикалық философтардың еңбектерінен табуға болады. Пифагор этикасының маңызды түсініктерінің бірі эвритмді зерттеуі болды, бұл арқылы адамның барлық өмірлік көріністерінде дұрыс ритмді таба алу қабілетін түсіндірді, яғни биде, ән айтуда және музыкалық аспаптарда ойнау ғана емес, сонымен қатар ойда, қылықта және сөйлеуде де. Платонның айтуы бойынша мемлекеттің өжеттілігі мен күші оларда қандай ырғақта және ритмде музыка салатынына тікелей тәуелді деді. Аристотель психиканы сол немесе басқа бағыттарда өзгертуге әкелетін музыкалық ырғақарды жан-жақты сипаттай отырып мимесис туралы оқуларды өндеді. Демокрит инфекциялық ауруларда музыканы тыңдауды ұсынды.
Антикалық музыканттар қойылым үшін қолданылатын аспаптардың ритмі, темпіне ерекше мән берген, себебі ол адамдардың көңіл-күйіне әсер етіп, эмоционалды күйін өзгертетінін байқаған. Б.з.д ІІІ ғасырда Парфян патшалығында арнайы таңдалынған әуендердің көмегімен жабырқауды, жүйке бұзылысын және жүрек ауруларын емдеген.
Ежелгі Қытай, Үнді, Мысыр өркениетінде храм абыздары, философтар және әншілер музыканы емдеу үшін қолданған. Олар оны ғылымға, қолөнер және діни мәдениетке жақын іс-әрекет түрі ретінде қарастырды. Көріп отырғанымыздай жалпы музыканың адам өмірінде алатын орынын ежелден ақ қарастыра бастаған.
Ал музыканы коррекция мақсатында, адамға әсер ету механизмі ретінде қарастыру ХХ ғасырда күшейе бастады. Ғылыми-техникалық жетістіктер музыканың әсеріне жауап ретінде ағзаның физиологиялық реакциясын терең зерттеуге мүмкіндік берді. Бұл қызығушылық музыканы адамның күйін үйлестіруді қамтамасыз ететін емдік-коррекциялық тәсіл ретінде қолдануға болатынын анықтады: шиеленісті, қажуды шығару, эмоционалды тонусты көтеру, эстетикалық қажеттіліктерді дамыту.
Халықтар Достығы университетінің физиология кафедрасында және Мәскеу стоматологиялық институтының рефлексотерапия кафедрасында 90-жылдары зерттеу жүргізіп, нәтижесінде октавадан тұратын 12 дыбыс адам ағзасының 12 жүйесімен үйлесімді байланыста болатынын анықтаған. Музыкамен немесе әнмен әсер алған органдар максималды вибрация күйіне келеді. Нәтижесінде иммунды жүйе күшейеді, зат алмасу жақсарады, қайта қалыптастырушы процестер белсенді жүреді және адамдардың денсаулығы жақсарады.
1.2. Музыкотерапияның формалары
Қазіргі таңда музыкотерапияның пассивті және активті формаларын бөліп көрсетеді. Пассивті музыкотерапияда пациентке оның психологиялық денсаулығына және емделу жолына сәйкес түрлі музыкалық туындыларды тыңдауды ұсынады. Мұндағы мақсат белгілі бір эмоционалды, сондай ақ эстетикалық бастан кешу болып табылады, яғни жағдайды жаңаша қарауға түрткі беру және индивидтің негативті эмоцияларын жою.
Пассивті музыкотерапия музыканы терапевтік мақсатта қабылдау процесін көрсетеді. Пассивті музыкотерапия үш формада жүреді:
коммуникативті (тығыз байланысты, өзара түсінушілікті және сенімді қолдауға бағытталған музыкалық туындыларды бірігіп тыңдау);
реактивті (катарсиске жетуге бағытталған);
регулятивтік (жүйкелік-психикалық шиеленісті төмендетуге мүмкіндік береді).
Музыкотерапияға мүмкіндік беретін тәсілдер ретінде қосымша әдістерді, тыныс алу жаттығулары, аутотренинг, гипноз, сурет өнері немесе биді жиі қолданады. Сол немесе басқа музыкалық туындыларды таңдау түрлі критерийлердің негізінде жүзеге асырылады: американдық мектепте музыкотерапия эмоционалды күйдің (қуаныш, қайғы, жан ашу және т.б.) өте кең спектрін тудыратын үзінділерді ұсынса; шведтік мектепте, ұсынылған музыка белгілі бір жасырын комплекстерді ашу үшін индивидуализацияланатын терең анализ жасауға негізделген.
Белсенді музыкотерапияда пациенттер музыкалық туындыларды орындауға (хорда немесе музыкалық оркестрде) музыкалық аспаптарды, сондай-ақ дауыс, шапалақ, дүрсіл, тықылдату арқылы өздері де қатысады. Бұл жағдайдағы негізгі мақсат индивидті әлеуметтік топқа интеграциялау, өйткені музыкалық бірлестікте коммуникативті дағдылар жақсы өңделеді, жоғарғы ұялшақтық түзетіледі, ұстамдылық және өзін-өзі бақылау қалыптасады. Психиатриялық тәжірибеде музыкотерапия ақыл-ойы кем пациенттермен жұмыс жасауда неғұрлым тиімді болып табылады; бұл әдіс пенитенциарлық мекемелерде физикалық бұзылыстары бар (көзі көрмеу, естімеу) науқастарды оңалту үшін де қолданылады. Музыкотерапияда өңделген көптеген элементтер музыкалық білім алу тәжірибесінде қолданылады.
Музыкотерапия белсенді түрде эмоционалды ауытқуларды, қорқыныштар, қимыл-қозғалыс және сөйлеудегі бұзылыс, психосоматикалық аурулар, мінез-құлықтағы ауытқу, коммуникациядағы қиындықтар және т.б. коррекциялау үшін қолданылады.
Ерте ғасырлық психологияға бағдарланған шведтік мектеп, коррекциялық жұмыста музыкотерапия орталық рөлде болады, себебі музыка өзінің ерекшеліктерімен тұлғаның терең қабаттарына ене алады деп санайды. Альтшулер музыкалық әсердің белгілі бір типі арқылы пациенттерде физиологиялық өзгерісті байқады және оны музыкотерапияның изо-принципі деп атап, терапевтік бағытты негіздеді. Осы ережелерге сәйкес науқаспен сөздік тілдесу қиын болған жағдайда, егер музыка пациент күйінің эмоционалды тонусына сәйкес келсе онымен байланысты қалыптастыруға мүмкіндік береді, депрессия жағдайында музыка тыныш, сабырлы, ал қозу жағдайында - қатты дауыс, жылдам темпте болады.
Сонымен, музыкотерапия коррекциялық жұмыс үдерісінде эмоционалды жауапты жеңілдететін психолог пен клиент және тәсілдер арасында байланыс орнатудың көмекші құралы болып табылады.
Музыканың коррекциялық әрекетінің негізгі бағыттарын қарастыра келе, әдетте оның 4 аспектісін бөледі:
1. Вербальды психотерапия барысында эмоционалды белсендендіру;
2. Тұлғааралық қарым-қатынас дағдыларын - коммуникативті функциялар және қабілеттерді дамыту;
3. Психовегетативті процестерге ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz