Жаңа әлемдік тәртіп және жаһандану дәуірі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Реферат
Тақырыбы: Жаңа әлем тәртібі
FREE WORLD тұжырымдамасы

Жоспар:

I. Кіріспе
1.1 Жаңа әлемдік тәртіп және жаһандану дәуірі.
1.2 ХХ ғ. аяғындағы жаңа әлемдік тәртіп
II. Негізгі бөлім
2.1 Американдық жаңа әлем тәртібін орнатудағы жаһанданудың рөлі
2.2 FREE WORLD тұжырымдамасы
III. Қорытынды

0.1 Жаңа әлемдік тәртіп және жаһандану дәуірі.
0.2 ХХ ғ. аяғындағы жаңа әлемдік тәртіп
Жаңа әлемдік тәртіп (ағ. New World Order, лат. Novus ordo mundi) - қазіргі кездегі түрлі құбылыстар мен әлемдік құрылғының болашағына болжам жасау үшін саясатта қолданылатын белгі.
Неоколониалды интерпретацияға сәйкес, жаңа әлемдік тәртіп -- бұл Батыстың неоколониализмі мен оның спутниктерінің (мысалы, Жапония түрінде) көрінісі болып табылатын әлемдік құрылғы туралы түсінік. Жаңа әлемдік тәртіптің мұндай тұжырымдамасы мондиализм идеясымен тығыз байланысты. Сонымен қатар, елдер табиғи және басқа ресурстарға бай болғандықтан емес, бүкіл әлемдік экономикалық жүйені бағындыра алғандықтан бай. Осылайша, жаңа әлемдік тәртіп, неоколониалды түсіндіру тұрғысынан, әлемдік тәжірибеге және қоғамдық санаға бүкіл адамзат қоғамын екі сыныпқа -- сайлаушылар класына және сайланғандарға қызмет ететіндер класына бөлу керек деген идеяларды тікелей енгізу болып табылады. Жаңа мыңжылдықтың басында адамзат жаһандық проблемаларға тап болды, оның тағдыры оның сәтті шешілуіне байланысты. Бұл проблемалардың өзіне тән ерекшелігі-оларды мемлекеттердің кең ынтымақтастығы, жалпы халықаралық қоғамдастықтың күш-жігері нәтижесінде ғана шешуге болады. Бұл үшін сенімді құқықтық тәртіп жағдайында халықаралық жүйені басқару деңгейін едәуір арттыруға қабілетті жаңа әлемдік тәртіпті орнату талап етіледі.
Жаңа тәртіпті құрудағы жетістік оның негізгі параметрлерін уақтылы анықтауға байланысты, бұл саясаткерлерге де, ғалымдарға да үлкен жауапкершілік жүктейді. Сынақ пен қателіктің дәстүрлі әдісі адамзатты апат шегіне жеткізе алады. Жаңа әлемдік тәртіпті қалыптастыруда, оның тұрақтылығы мен жұмыс істеуін, сондай-ақ одан әрі дамуын қамтамасыз етуде халықаралық құқыққа маңызды рөл беріледі. Жаһандану адамға кең мүмкіндіктер ашады және сонымен бірге біздің өркениетіміздің бар болуына байланысты проблемаларды тудырады. Жалпыға ортақ бейбітшілік пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету, соның ішінде халықаралық қақтығыстарды реттеу, жаппай қырып-жою қаруын таратпау, қоршаған ортаны сақтау, әлемдік экономиканың жұмыс істеуін қамтамасыз ету, бай және кедей елдер арасындағы өмір сүру деңгейіндегі алшақтықты азайту, денсаулық сақтау, адамзаттың ортақ мұрасын сақтау және т. б. сияқты мәселелерді атауға жеткілікті.
Қазіргі әлемнің жаһандануының әртүрлі түсіндірмелері бар. Кейбір зерттеушілер бұл процесті барлық халықтар мен мемлекеттердің бірлескен күш-жігерін қажет ететін жалпы адамзаттық проблемалардың (демографиялық, экологиялық, азық-түлік және т.б.) пайда болуымен байланыстырады. Басқалары әлемдік жүйенің тұтастығы мен өзара тәуелділігіне назар аударады. Тағы біреулері жаһандануды батыстандырумен, батыстық модельдердің, құндылықтардың, институттардың және т. б. жалпы таралуымен анықтайды. Жаһандық қоғамның әртүрлі тұжырымдамаларының ішінде 1994 жылдан бастап Халықаралық әлеуметтанулық қауымдастықты басқарған американдық зерттеуші Имануэль Уоллерштейн жасаған әлемдік жүйе теориясы ең танымал болды. Бұл теорияның негізгі ережелері төмендегідей:
қазіргі капитализмнің экономикалық ұйымының ұлттық негізі емес, жаһандық негізі бар;
бұл әлемдік жүйе экономикалық және саяси үстемдік ететін орталықтан және оған тәуелді перифериядан тұрады;
орталық өндірістің индустриялық жүйесі ретінде дамуда, ал периферия шикізатты орталықпен белгіленген бағаларға байланысты жеткізеді;
сондай-ақ, орталықтың да, жартылай периферияның да әлеуметтік және экономикалық сипаттамалары бар.
Жартылай периферияны кәдімгі ресурс -, энергия және еңбекті көп қажет ететін өндірісі бар индустриялық елдер (Ресей және ТМД елдері, Қытай, Шығыс Еуропаның кейбір елдері және т.б.) құрайды. Сонымен қатар, ең жаңа технологиялар жеке дайындалмайды, бірақ бірінші топтың жоғары дамыған елдерінен сатып алынады.
Шеткері елдер (страны периферии) - дәстүрлі индустриялық және индустрияға дейінгі өндірістердің үстемдігімен Латын және Орталық Американың, Азия мен Африканың дамушы елдері. Бұл елдердің ұлттық экономикаларына технологиялық артта қалушылық және төмен еңбек өнімділігі тән.
Солтүстік және Оңтүстік елдерінің даму деңгейлеріндегі алшақтық халықаралық тұрақсыздықтың қайнар көзіне айналуда, өйткені әлемдік ресурстардың біркелкі бөлінбеуі (адамзаттың төрттен бірі өндірілетін байлықтың төрттен үш бөлігін тұтынады) қазіргі әлемнің шетінде тұрған мемлекеттердің наразылығын тудырады. Кейбір зерттеушілердің пікірінше, Солтүстік-Оңтүстік моделі жаңа әлемдік кеңістіктің күрделілігін көрсетпейді. Солтүстік және Оңтүстік елдерінің даму деңгейлеріндегі алшақтық халықаралық тұрақсыздықтың қайнар көзіне айналуда, өйткені әлемдік ресурстардың біркелкі бөлінбеуі (адамзаттың төрттен бірі өндірілетін байлықтың төрттен үш бөлігін тұтынады) қазіргі әлемнің шетінде тұрған мемлекеттердің наразылығын тудырады. Кейбір зерттеушілердің пікірінше, Солтүстік-Оңтүстік моделі жаңа әлемдік кеңістіктің күрделілігін көрсетпейді. Басқа теориялық схемаларда қазіргі әлем біртектес болып көрінеді, негізінен Біртұтас экономикалық, саяси және мәдени кеңістіктің қалыптасуына байланысты. Кейбір зерттеушілер (Ф.Фукуяма және т. б.) бұл процестерді батыстық құндылықтардың, институттардың, өмір салты модельдерінің таралуымен; басқалары -- компьютерлік-ақпараттық технологиялардың дамуымен байланыстырады. Жаһандануды ұғыну кезінде әлемдік қоғамдастықты жайластырудың түрлі жобалары ұсынылады. Олардың көпшілігі жаңа әлемдік тәртіпті құрумен байланысты. Сонымен бірге, кейбір сарапшылар мен сарапшылар бұл процесс ең экономикалық дамыған және саяси ықпалды елдердің бақылауында болуы керек деп санайды; басқалары халықаралық ұйымдар мен институттарға шешуші рөл атқарады. Қалай болғанда да, жаңа әлемдік тәртіпті құру халықтардың ұлттық және мәдени ерекшелігін, олардың мемлекеттерінің егемендігін сақтау мәселесін көтермеуі керек. Жаңа әлемдік тәртіпті құру мәселесін зерттеушілер мен мамандар экономикалық жағынан ғана емес, гуманитарлық жағынан да қарастырады. Әр халықтың ұлттық егемендігін, оның құқықтары мен мәдени ерекшелігін құрметтеу әлемдік саясаттағы күштер мен мүдделердің жаңа тепе -- теңдігін қамтамасыз ететін бірнеше күшті орталықтары бар көпполярлы әлем құрудың негізі болып табылады.
Әлемдік тәртіптің болуы жалпы универсал шарттылықты белгілі бір субъектілердің саяси іс-әрекеттерінің принциптері мен заңдылықтары, сыртқы саяси қызметтің келісімділігі және болжамдылығы, саяси өмірдің бірыңғай формалары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.