Озат педагогикалық тәжірибе
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Университеті
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Ш.Х. Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары
Орындаған:
Қабылдаған:
2021 жыл
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І-тарау.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары ... ... ... ... 5
1.1.Озат педагогикалық тәжірибе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 10
ІІ-тарау.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін қолдану ... ... ... ... ... ... ...1 6
2.1.Педагогикалық озат тәжірибені бағалау критерийлері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
2.2.Озат педагогикалық тәжірибенің жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Кіріспе
Шалқыма Хайроллақызы Құрманалина Педагогикалық колледж жағдайында бастауыш кластар мұғалімі кәсіби мамандығына даярлау ісін жетілдірудің дидактикалық негіздері тақырыбындағы кандидаттық диссертациясын 1996 жылы қорғаған.
Курстық жұмыстың өзектілігі:Жаңа типті оқу орны педагогикалық колледж жағдайында бастауыш кластар мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісіне жүйелі түрде өзгеріс енгізуді теориялық және эксперименттік тұрғыдан негіздеп, жүзеге асыруға қажеттті құжаттарды жасау болды. Бастауыш класс мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісіне реформа жасауды негіздеу және оны дидактикалық тұрғыдан қамтамасыз ету зерттеудің басты мақсаты болды. Курстық жұмыста педагогикалық колледж жағдайында бастауыш класс мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісін жетілдірудің дидактикалық негізі ең алдымен оның мақсатын, мазмұнын, ұйымдастыруын, технологиясын, құралдарын, басқарылуы және құрылымын жандандыру мен олардың өзара байланысын жүйелі түрде реттеумен сипатталатындығы тұжырымдалды.
Бұл жұмыстың мақсаты:Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдарын анықтау
Мектептерде педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау ісі күрделі және шығармашылық мәселелердің бірі болып табылады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту, білім беру және тәрбие тәжірибесі, дәлірек айтсақ нәтижесі оқушының жеке тұлғалық сапаларынан көрінетін, белгілі бір мақсатпен ұйымдастырылатын педагогикалық процесс.
Көпщілік мұғалімнің педагогикалық тәжірибесі - бұл педагогикалық ғылымының жетістіктерін қолданып жұмыс істеп жатқан білім беру ұйымдарының тәжірибесі.
Зерттеу нысаны: Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін таратуда пікірлерін талдау.
Зерттеу міндеттері:
1.Озат педагогикалық тәжірибе
2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу
3.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін қолдану
4.Педагогикалық озат тәжірибені бағалау критерийлері
5.Озат педагогикалық тәжірибенің жоспары
Жұмыстың құрылымы: Кіріспенің соңында кіріспеден, екі тараудан және қорытындыдан тұратын курстық жұмыстың құрылымының қысқаша сипаттамасы берілген.
І-тарау.Ш.Х. Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары
1.1.Озат педагогикалық тәжірибе
Озат педагогикалық тәжірибе дегеніміз -- қоғамдық педагогикалық қызметтің бастауы ретінде, нақты жағдайларды, балалардың, ұжымның және жеке тұлғаның ерекшеліктерін ескерумен бірге, педагогтың жұмыс тәжірибесінде педагогика заңдары мен принцптерін белсенді түрде меңгеруі және іске асыруы деген сөз. Озат педагогикалық тәжірибе балаларды тәрбиелеу және оқытудың жаңа идеяларын түрлі тұрғыдан қарау және технологиялардың бастауы.
Жан-жақты жетілген, заман талабына сай қабілетті тұлғаның қалыптасуы мен дамуына ықпал жасауда инновациялық бағыттағы жұмыс түрлерін ұйымдастыру мектеп жасына дейінгі тұлғаның толыққанды дамуына белсенділік, жауапкершілік танытатын педагог қауымына инновациялық жұмыс түрлерін ұсыну.
1. Жан-жақты жетілген, заман талабына сай қабілетті тұлғаның қалыптасуы мен дамуына ықпал жасауда инновациялық бағыттағы жұмыс түрлерін ұйымдастыру.
2. Мектеп жасына дейінгі тұлғаның толыққанды дамуына белсенділік, жауапкершілік танытатын педагог қауымына инновациялық жұмыс түрлерін ұсыну.
Озат педагогикалық тәжірибе -- педагогтың шеберлігінің жоғары деңгейі, тұрақты педагогикалық нәтиже беретін оқыту және тәрбие тәжірибесі. Тәжірибесінде жаңалық болмауы мүмкін, бірақ ол ғылымда белгілі бір принциптерді, әдістерді табысты түрде қолданып, басқа педагогтарға үлгі болып, озат тәжірибесі басқа балабақшаларға таратылады. Педагогикалық озат тәжірбиенің мағынасы: шығармашылық ізденіс, жаңалығы бар тәжірибе, жаңашылдардың тәжірибесі. Мұндай педагогикалық тәжірибе өте құнды. Сондықтан, бірінші кезекте осы тәжірибені талдап, баға беріп, тарату керек. Жай шеберлік пен жаңашылдық арасындағы айырмашылықты көру қиын, себебі педагог ғылымда белгілі принциптер мен әдістерді қолданып, қол жеткен жетістіктермен шектелмейді, жаңа әдістерді қолданып, немесе ескі әдіс - тәсілдерді тиімді етіп ұштастырып, бірте-бірте жаңашыл болады, олай болса кез келген жақсы тәжірибені балабақшаның тәжірибесіне енгізуге болады, бірақ жаңашыл педагогтардың іс-тәжірибесін жан-жақты талдап, қорытындылап тарату керек.
Педагогикалық озат тәжірибе оқу-тәрбие жұмысын үнемі дамытып және жетілдіріп отырады. Сондықтан, әрбір педагог еліміздегі жаңашыл ұстаздардың бай тәжірибесін, белгілі педагогтар мен психологтардың ғылыми еңбектерін терең зерттеп, олардың ұсынбаларын өз ісінде шеберлікпен пайдаланғаны жөн. Педагогикалық тәжірибені зерттеудің жолдары: педагогтың өз тәжірибесін өзі зерттеп жинақтауы, педагогикалық еңбек шеберлерінің жұмыс жүйесін зерттеу және жинақтау; жаңашыл педагогтардың озат тәжірибесін тарату және оны оқу - тәрбие процесіне енгізу, оқу және тәрбие салаларында орын алып отырған мәселелерді тауып, оны шешуге ат салысу.
Оқыту мен тәрбиенің тиімді тәсілдері мен әдістерін табуда педагогтың өз тәжірибесін өзі зерттеп, жинақтау ісі-әрі қиын, әрі күрделі мәселелердің бірі. Педагог оқыту мен тәрбие саласындағы орын алып отырған бір мәселені шешу үшін әдіс - тәсілдерді таңдап алып, олардың балаларға ықпалын ұйымдастырылған оқу қызметі және тәрбиелік іс - шаралар арқылы байқайды. Мұғалім өзінің немесе көршілес балабақшадағы тәжірибелі педагогтардың тәрбие жұмыстарымен танысып, оқу қызметтеріне қатысып, олардың оқыту мен тәрбие әдістерін өзінің әдістерімен салыстырып, тиісті қорытындылар жасап, зерттеу жұмысының құжаттарын, атап айтсақ, технологиялық карта, күнтізбелік-тақырыптық жоспар жинақтайды.
Педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау ісі күрделі және шығармашылық мәселелердің бірі болып табылады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту, білім беру және тәрбие тәжірибесі, дәлірек айтсақ нәтижесі белгілі бір мақсатпен ұйымдастырылатын педагогикалық процесс.
Озат тәжірибені зерделеу және қорыту педагогика ғылымын дамытудың негізгі қайнар көздерінің бірі болып табылады, өйткені, бұл әдіс өзекті ғылыми мәселелерді табуға мүмкіндік береді, педагогикалық үдерістің заңдылықтарын оқып үйренуге негіз жасайды.
Озат педагогикалық тәжірбиенің екі түрі бар:
а) педагогтың ғылыми ұстанымдары біліктілікпен, ұтымды кешенді пайдалануы болып табылатын педагогикалық шеберлігі;
ә) педагогикалық жаңашылдық, яғни жаңа білім беру қызметін көрсетулері, оқытудың жаңа мазмұны, нысандары мен әдістері, тәсілдері мен құралдары, т.с.с өзінің шығармашылық табыстарымен байытылған тәжірибе.
Педагогикалық жұмыста зор табыстарға жетіп, өзін-өзі іс жүзінде көрсете білген шебер педагогтардың жұмыс жүйесін зерттеп, жинақтау - озат тәжірбиені кеңінен таратудың басты формасына жатады. Жоспар бойынша зерттеу жұмысы ең алдымен танысу және бақылау критерийлерінен өтеді.
Озат тәжірибенің критерийлері:
1. Жаңашылдық - белгілі бір қалыптасқан әдістемені жоққа шығару емес, оны жетілдіру, толықтыру;
2. Жоғары нәтижелілік;
3. Тәжірибені басқа да педагогтар мен оқу орындарының пайдалану мүмкіндігі;
4. Тәжірибенің оңтайлылығы; көкейтестілігі, оның ғылым үшін және педагогикалық тәжірибе үшін құндылығы;
5. Бұқаралық тәжірибеде шығармашылықты қолдану мүмкіндігі.
Педагог озат педагогикалық идеяларды және жаңашыл педагогтардың тәжірбиесін игеру үшін оларды өзінің педагогикалық жүйесінің құрамдас бөлігі етеді, жетілдіріп дамытады. Оларға өзінің шығармашылық ойының элементін енгізеді. Озық идеяларды және педагогикалық тәжірбиені енгізу мен таратудың түсінікті формалары - ауызша және баспасөз арқылы насихатталады.
Ауызша насихат - бұл балабақшалардың педагогикалық кеңестерінде, аудандық әдістемелік кабинеттерінде, педагогтардың білімін жетілдіру институттарында өткізілетін арнайы маслихаттарды, семинарларды озық тәжірбие туралы лекциялар және баяндамалар жасалынып, оларды озық мұғалімдердің жұмыстарының мәні мен негізгі идеяларының мазмұны анықталады. Қатысушылар өзара пікір алмасып, оқу-тәрбие процесін жетілдірудің кейбір бағыттарын белгілейді.
Баспасөз насихаты - бұл педагогикалық теория мен практиканың саласында әр түрлі формаларда жүргізіледі. Оларға психологиялық-педагогикалық еңбектер, ғылыми-әдістемелік ұсынбалар, жинақтар т.б. жатады. Педагогикалық озық тәжірбиені таратуда, оны тұтас педагогикалық процеске енгізуде, әсіресе, Педагогикалық оқулардың маңызы өте зор. Педагогикалық оқуларды өткізу нәтижесінде ұжымдық түрде талқыланған және мақұлданған жақсы тәжірбие оқу мен тәрбие процесіне енгізу үшін жинақталады және таратылады. Практикаға жаңа бір нәрсені енгізу үшін оқу-тәрбие жұмысының озық әдістерін біліп қоймай, оларды практикада да тыңғылықты игеру қажет
Сонымен, педагогикалық озат тәжірибе жұмысын ұйымдастыру арқылы - ұстаз шеберлігінің жоғары деңгейі, тұрақты педагогикалық нәтиже беретін оқыту және тәрбие тәжірибесі және шығармашылық ізденіс, жаңалығы бар тәжірибе, жаңашылдардың тәжірибесі анықталады. Педагогтың тәжірибесіндегі жаңалық арқылы басқа педагогтарға үлгі болып, озат тәжірибесі таратылады, ендеше ол жұмысты ұйымдастыру, жүргізу білім беру мекемесінің жаңашыл бағытының көрінісі.
1.2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу
Педагогикалық тәжірибе - педагогтың күнделікті қызметінде меңгерген іс тәжірибелік білім, іскерлік, дағдының бірлігі, кәсіби шеберлігінің негізі, педагогика ғылымдарының дамуының негізгі бір көзі.
Педагогикалық озат тәжірибе - оқыту мен тәрбиелеудің жоғары деңгейіне жеткен жаңашыл-педагогтардың өзекті шығармашыл тәжірибесі. Ш.Х.Құрманалиннің пікірі бойынша ПОТ- қазіргі талаптарға жауап беретін, үнемі жетілдіріп отыруға мүмкіндіктер ашатын, үздік нәтиже беретін педагогикалық қызметтің үлгісі
ПОТ педагогтардың шығармашылықтарын танытады, оқыту мен тәрбиелеудің креативті бағытын көрсетеді, жаңа білімді рефлексивті-шығармашылықпен меңгеруді қалыптастырады, оларды продуктивті енгізу мен шығармашылықпен қолдануға ықпал етеді.
Педагогикалық озат тәжірибенің белгілері:
Бірінші белгісі - қоғам дамуының бағытына, әлеуметтік сұранысқа сәйкестігі. Озат мұғалімдермен білім беру ұйымдарының қызметкерлері өмір талабына сай жұмыс істеп, педагогикалық процесті жетілдірудің тиімді жолдарын табады.
Екінші белгісі - педагогикалық қызметтің тұрақты жақсы нәтижелері. Педагогикалық өнім - оқушылардың білім, іскерлік, дағдыларының, жалпы дамуының, тәрбиелілігінің деңгейі.
Үшінші белгісі - оқыту, тәрбие, дамуда тұрақты, жақсы нәтижелерге жету үшін мұғалімдер мен оқушылардың өз күштері және құралдарын орнымен жұмсауы. Оқушыларға шамадан тыс қосымша тапсырмалар беріп, басқа пәндерді меңгеруге зиян келтіріп, білім сапасына кітеретін тәжірибе озат тәжірибе деп есептелмейді.
Төртінші белгісі - жаңалық.
Педагогикалық озат тәжірибені тарату- әдістемелік жұмыстың стратегиясы, әдістемелік өнім. Педагогикалық тәжірибені зерттеудің кейбір жолдары бар. Олар: оқытушының өз тәжірибесін өзі зерттеп жинақтауы, педагогикалық еңбек шеберлерінің жұмыс жүйесін зерттеу және жинақтау; бір педагогикалық тақырып бойынша бірнеше оқытушылардың іс-тәжірибелерін зерттеу және жинақтау; жаңашыл оқытушылардың озат тәжірибесін тарату және оны оқу-тәрбие процесіне енгізу. Озат педагогикалық тәжірибе оқу - тәжірибе жұмысын үнемі дамытып және жетілдіріп отырады.
Инновация - педагогикалық процеске оқыту мен тәрбиенің жаңа тұжырымдамаларын, түрлерін, әдістерін, құралдарын енгізіп, мақсатқа жету. Инновациялық процессіз білім беру жүйесінің дамуы мүмкін емес.
12 жылдық білім беруге көшу мәселесінде жаңа қоғамдық формациядағы білім беру мен оқытушылардың алдында тұрған негізгі мәселелер оқуға қалай үйрету керек? Ойлауға қалай үйрету керек? Қалай өз өмірінің менеджері болуға үйрету керек?деген сұрақтарға жауап табатындай білім нәрін беруге бағытталып отыр. Осы сұрақтарға жауап табу - оқытушыдан үлкен шығармашылық ізденіс пен кәсіби шеберлікті талап ететіні анық. Осы ретте жаңашыл идеялар мен жаңашыл тәжірибе керек. Педагогтың шығармашылық іскерлігі оқыту мен тәрбиенің нәтижелеріне қол жеткізудің тиімді жолдарын табуға ықпал етеді. Себебі, оқыту мен тәрбиелеудің жоғары нәтижесі - озат тәжірибенің басты көрсеткіші болып табылады. Сонымен, ПОТ - білім берудің өзекті міндеттерін шешуге бағытталған тәжірибе, оқыту мен тәрбиелеудің жоғары нәтижесі және басқа педагогтардың қолдануына қол жетімді тәжірибе.
2) Педагогикалық озат тәжірибені тарату мақсаты: педагогикалық озат іс тәжірибені анықтау, талдау, педагог қызметкерлердің инновациялық, шығармашылық тәжірибесін қазіргі зерттеулер мен педагогика және психология жетістіктерін ескере отырып тарату
Міндеттері:
Тұтынушыларды инновация мәселелері туралы сұраныспен қамтамасыз ету;
Педагогтардың кәсіби өсуіне ықпал ету;
Педагогикалық еңбек рефлексиясын жүзеге асыруға жағдай туғызу (жеке, ұжымдық кеңес беру, дайындық;
Педагогикалық ақпарат банкін жасау;
Тәжірибені тарату түрлері:
1. Ұжымдық тәжірибе
2. Жеке тәжірибе
3. Мазмұнды тәжірибе (курстар, іс тәжірибелік материалдар, әдістемелік нұсқаулар т.б.)
4. Технологиялық тәжірибе педагогикалық технологияларды қолдана отырып
5. Басқарушылық тәжірибе (білім сапасын басқару, білім сапасы мониторингі, педагог жұмысын әдістемелік қамтамасыз ету т.б.)
ПОТ тарату қызметіне бүкіл педагогикалық жүйе колледж ұжымы, педагогтар қатысады, ол педагог қызметін танып, білу, педагогикалық қызметті жүйе ретінде қарау.
Тәжірибені тарату технологиясы:
oo вербальды - аналитикалық сипаттама. Шығармашылық есеп, жеке-шығармашылық есеп, ғылыми-практикалық конференциялардағы баяндама т.б.
oo модульді - аналитикалық сипаттама. Ол бойынша ОПТ облысқа т.б. деңгейлерге таратылады.
Ақпараттық-педагогикалық модуль
АПМ- ақпараттық қысқаша түсініктемесі. Оның мазмұны мынадай сұрақтарға жауап беруден тұрады:
* Бұл не?
* Ол неге керек? (мақсаты)
* Ол қалай жүзеге асырылады?
* Қандай нәтиже береді?
ПОТ таратудың модульдік технологиясы
Тақырыптың өзектілігі (автор шешетін мәселе).
1. тәжірибенің мәні
2. жаңалығы
3. еңбек көлемі (оқушы мен педагог үшін қанша күш кетеді).
4. нәтижесі (3 жылда).
5. тәжірибені игеру мүмкіндігі мен жағдайы
Тәжірибені анықтау.
Ақпарат көздері:
oo бақылау кесінділерінің нәтижелері, мониторинг нәтижелері
oo сабақты, іс шараны талдау нәтижелері
oo инновациялық режимде жұмыс жасайтын педагог туралы білім беру ұйымдары басшыларының ақпараты;
oo педагогтың өзінің педагогикалық қызметте жоғары нәтиже берген жаңалығы туралы хабарлауы,
oo кәсіби мамандық байқаулары, конференциялар, семинарлар, педоқулар
oo білімалушылар мен ата-аналардан алынған сауалнамалар т.б.
ПОТ анықтап алғаннан соң мынадай сұрақтар туындайды:
oo Нені біліп, нені тарату керек?
oo Бұл жұмысты қалай жоспарлау керек?
oo тәжірибені қандай әдістермен зерттеу керек?
oo тәжірибе нәтижелерін қалай белгілеп отыру керек?
oo ПОТты кім таратады? (автор, әдістемелік кеңес, әдіскер).
2. ПОТ танысу және тарату
тәжірибемен танысу - ақпарат жинау.
Ақпаратты жинау әдістері:
oo нормативті, әдістемелік, әдістемелік құжаттарды оқу, танысу
oo бақылау
oo сауалнама алу (ауызша, жазбаша)
oo тестілеу (психологиялық диагностика);
oo бір сабақ немесе іс шараны бірден
oo ретроспекциялық әдіс (мазмұны бойынша) колледжді бітіріп кеткен студенттер, бұрынғы қызметтестер, басшылармен педагогтың қызметіне баға беруі бағытында әңгімелесу.
Тәжірибе бірізді ұстанымы негізінде жүргізілуі тиіс:
oo әдістемелік бірлестікке қызықты әдістемелік тәсілдерді ұсыну;
oo әдістемелік кеңесте өзінің жұмыс жүйесін ұсыну
oo ғылыми-практикалық конференцияларға қатысу т.б.
Оларға дайындалу барысында педагог өз жұмысын жүйеге келтіріп, талдау жасайды.
Талдау және тарату- зерттеушілік қызметтің элементтері, ол педагогтан арнайы дайындықты талап етеді. Осы мақсатта педагогтарды алдыңғы педгогикалық концепциялармен таныстыру қажет болады, олар:
oo ақыл-ой қызметін біртіндеп қалыптастыру
oo дамыта оқыту жүйесі
oo проблемалық оқыту
oo программалық оқыту
oo таным қызығушылығын дамыту
oo оқытуды тиімді ету
oo оқушының оқу жұмысын белсенді ету әдістері
Педагог мынаны істей алуы керек!
oo өз қызметін болжау, жоспарлау, бағалау
oo педагогикалық фактілерді бақылау, ескеру, анықтау.
oo педагогикалық үрдістің компоненттерін өзара байланыстыра алу
oo педагогика, ... жалғасы
Университеті
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Ш.Х. Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары
Орындаған:
Қабылдаған:
2021 жыл
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І-тарау.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары ... ... ... ... 5
1.1.Озат педагогикалық тәжірибе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 10
ІІ-тарау.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін қолдану ... ... ... ... ... ... ...1 6
2.1.Педагогикалық озат тәжірибені бағалау критерийлері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
2.2.Озат педагогикалық тәжірибенің жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Кіріспе
Шалқыма Хайроллақызы Құрманалина Педагогикалық колледж жағдайында бастауыш кластар мұғалімі кәсіби мамандығына даярлау ісін жетілдірудің дидактикалық негіздері тақырыбындағы кандидаттық диссертациясын 1996 жылы қорғаған.
Курстық жұмыстың өзектілігі:Жаңа типті оқу орны педагогикалық колледж жағдайында бастауыш кластар мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісіне жүйелі түрде өзгеріс енгізуді теориялық және эксперименттік тұрғыдан негіздеп, жүзеге асыруға қажеттті құжаттарды жасау болды. Бастауыш класс мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісіне реформа жасауды негіздеу және оны дидактикалық тұрғыдан қамтамасыз ету зерттеудің басты мақсаты болды. Курстық жұмыста педагогикалық колледж жағдайында бастауыш класс мұғалімдерін кәсіби мамандыққа даярлау ісін жетілдірудің дидактикалық негізі ең алдымен оның мақсатын, мазмұнын, ұйымдастыруын, технологиясын, құралдарын, басқарылуы және құрылымын жандандыру мен олардың өзара байланысын жүйелі түрде реттеумен сипатталатындығы тұжырымдалды.
Бұл жұмыстың мақсаты:Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдарын анықтау
Мектептерде педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау ісі күрделі және шығармашылық мәселелердің бірі болып табылады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту, білім беру және тәрбие тәжірибесі, дәлірек айтсақ нәтижесі оқушының жеке тұлғалық сапаларынан көрінетін, белгілі бір мақсатпен ұйымдастырылатын педагогикалық процесс.
Көпщілік мұғалімнің педагогикалық тәжірибесі - бұл педагогикалық ғылымының жетістіктерін қолданып жұмыс істеп жатқан білім беру ұйымдарының тәжірибесі.
Зерттеу нысаны: Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін таратуда пікірлерін талдау.
Зерттеу міндеттері:
1.Озат педагогикалық тәжірибе
2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу
3.Ш.Х.Құрманалиннің озық тәжірибесін қолдану
4.Педагогикалық озат тәжірибені бағалау критерийлері
5.Озат педагогикалық тәжірибенің жоспары
Жұмыстың құрылымы: Кіріспенің соңында кіріспеден, екі тараудан және қорытындыдан тұратын курстық жұмыстың құрылымының қысқаша сипаттамасы берілген.
І-тарау.Ш.Х. Құрманалиннің озық тәжірибесін тарату жолдары
1.1.Озат педагогикалық тәжірибе
Озат педагогикалық тәжірибе дегеніміз -- қоғамдық педагогикалық қызметтің бастауы ретінде, нақты жағдайларды, балалардың, ұжымның және жеке тұлғаның ерекшеліктерін ескерумен бірге, педагогтың жұмыс тәжірибесінде педагогика заңдары мен принцптерін белсенді түрде меңгеруі және іске асыруы деген сөз. Озат педагогикалық тәжірибе балаларды тәрбиелеу және оқытудың жаңа идеяларын түрлі тұрғыдан қарау және технологиялардың бастауы.
Жан-жақты жетілген, заман талабына сай қабілетті тұлғаның қалыптасуы мен дамуына ықпал жасауда инновациялық бағыттағы жұмыс түрлерін ұйымдастыру мектеп жасына дейінгі тұлғаның толыққанды дамуына белсенділік, жауапкершілік танытатын педагог қауымына инновациялық жұмыс түрлерін ұсыну.
1. Жан-жақты жетілген, заман талабына сай қабілетті тұлғаның қалыптасуы мен дамуына ықпал жасауда инновациялық бағыттағы жұмыс түрлерін ұйымдастыру.
2. Мектеп жасына дейінгі тұлғаның толыққанды дамуына белсенділік, жауапкершілік танытатын педагог қауымына инновациялық жұмыс түрлерін ұсыну.
Озат педагогикалық тәжірибе -- педагогтың шеберлігінің жоғары деңгейі, тұрақты педагогикалық нәтиже беретін оқыту және тәрбие тәжірибесі. Тәжірибесінде жаңалық болмауы мүмкін, бірақ ол ғылымда белгілі бір принциптерді, әдістерді табысты түрде қолданып, басқа педагогтарға үлгі болып, озат тәжірибесі басқа балабақшаларға таратылады. Педагогикалық озат тәжірбиенің мағынасы: шығармашылық ізденіс, жаңалығы бар тәжірибе, жаңашылдардың тәжірибесі. Мұндай педагогикалық тәжірибе өте құнды. Сондықтан, бірінші кезекте осы тәжірибені талдап, баға беріп, тарату керек. Жай шеберлік пен жаңашылдық арасындағы айырмашылықты көру қиын, себебі педагог ғылымда белгілі принциптер мен әдістерді қолданып, қол жеткен жетістіктермен шектелмейді, жаңа әдістерді қолданып, немесе ескі әдіс - тәсілдерді тиімді етіп ұштастырып, бірте-бірте жаңашыл болады, олай болса кез келген жақсы тәжірибені балабақшаның тәжірибесіне енгізуге болады, бірақ жаңашыл педагогтардың іс-тәжірибесін жан-жақты талдап, қорытындылап тарату керек.
Педагогикалық озат тәжірибе оқу-тәрбие жұмысын үнемі дамытып және жетілдіріп отырады. Сондықтан, әрбір педагог еліміздегі жаңашыл ұстаздардың бай тәжірибесін, белгілі педагогтар мен психологтардың ғылыми еңбектерін терең зерттеп, олардың ұсынбаларын өз ісінде шеберлікпен пайдаланғаны жөн. Педагогикалық тәжірибені зерттеудің жолдары: педагогтың өз тәжірибесін өзі зерттеп жинақтауы, педагогикалық еңбек шеберлерінің жұмыс жүйесін зерттеу және жинақтау; жаңашыл педагогтардың озат тәжірибесін тарату және оны оқу - тәрбие процесіне енгізу, оқу және тәрбие салаларында орын алып отырған мәселелерді тауып, оны шешуге ат салысу.
Оқыту мен тәрбиенің тиімді тәсілдері мен әдістерін табуда педагогтың өз тәжірибесін өзі зерттеп, жинақтау ісі-әрі қиын, әрі күрделі мәселелердің бірі. Педагог оқыту мен тәрбие саласындағы орын алып отырған бір мәселені шешу үшін әдіс - тәсілдерді таңдап алып, олардың балаларға ықпалын ұйымдастырылған оқу қызметі және тәрбиелік іс - шаралар арқылы байқайды. Мұғалім өзінің немесе көршілес балабақшадағы тәжірибелі педагогтардың тәрбие жұмыстарымен танысып, оқу қызметтеріне қатысып, олардың оқыту мен тәрбие әдістерін өзінің әдістерімен салыстырып, тиісті қорытындылар жасап, зерттеу жұмысының құжаттарын, атап айтсақ, технологиялық карта, күнтізбелік-тақырыптық жоспар жинақтайды.
Педагогикалық тәжірибені зерттеу, жинақтау ісі күрделі және шығармашылық мәселелердің бірі болып табылады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту, білім беру және тәрбие тәжірибесі, дәлірек айтсақ нәтижесі белгілі бір мақсатпен ұйымдастырылатын педагогикалық процесс.
Озат тәжірибені зерделеу және қорыту педагогика ғылымын дамытудың негізгі қайнар көздерінің бірі болып табылады, өйткені, бұл әдіс өзекті ғылыми мәселелерді табуға мүмкіндік береді, педагогикалық үдерістің заңдылықтарын оқып үйренуге негіз жасайды.
Озат педагогикалық тәжірбиенің екі түрі бар:
а) педагогтың ғылыми ұстанымдары біліктілікпен, ұтымды кешенді пайдалануы болып табылатын педагогикалық шеберлігі;
ә) педагогикалық жаңашылдық, яғни жаңа білім беру қызметін көрсетулері, оқытудың жаңа мазмұны, нысандары мен әдістері, тәсілдері мен құралдары, т.с.с өзінің шығармашылық табыстарымен байытылған тәжірибе.
Педагогикалық жұмыста зор табыстарға жетіп, өзін-өзі іс жүзінде көрсете білген шебер педагогтардың жұмыс жүйесін зерттеп, жинақтау - озат тәжірбиені кеңінен таратудың басты формасына жатады. Жоспар бойынша зерттеу жұмысы ең алдымен танысу және бақылау критерийлерінен өтеді.
Озат тәжірибенің критерийлері:
1. Жаңашылдық - белгілі бір қалыптасқан әдістемені жоққа шығару емес, оны жетілдіру, толықтыру;
2. Жоғары нәтижелілік;
3. Тәжірибені басқа да педагогтар мен оқу орындарының пайдалану мүмкіндігі;
4. Тәжірибенің оңтайлылығы; көкейтестілігі, оның ғылым үшін және педагогикалық тәжірибе үшін құндылығы;
5. Бұқаралық тәжірибеде шығармашылықты қолдану мүмкіндігі.
Педагог озат педагогикалық идеяларды және жаңашыл педагогтардың тәжірбиесін игеру үшін оларды өзінің педагогикалық жүйесінің құрамдас бөлігі етеді, жетілдіріп дамытады. Оларға өзінің шығармашылық ойының элементін енгізеді. Озық идеяларды және педагогикалық тәжірбиені енгізу мен таратудың түсінікті формалары - ауызша және баспасөз арқылы насихатталады.
Ауызша насихат - бұл балабақшалардың педагогикалық кеңестерінде, аудандық әдістемелік кабинеттерінде, педагогтардың білімін жетілдіру институттарында өткізілетін арнайы маслихаттарды, семинарларды озық тәжірбие туралы лекциялар және баяндамалар жасалынып, оларды озық мұғалімдердің жұмыстарының мәні мен негізгі идеяларының мазмұны анықталады. Қатысушылар өзара пікір алмасып, оқу-тәрбие процесін жетілдірудің кейбір бағыттарын белгілейді.
Баспасөз насихаты - бұл педагогикалық теория мен практиканың саласында әр түрлі формаларда жүргізіледі. Оларға психологиялық-педагогикалық еңбектер, ғылыми-әдістемелік ұсынбалар, жинақтар т.б. жатады. Педагогикалық озық тәжірбиені таратуда, оны тұтас педагогикалық процеске енгізуде, әсіресе, Педагогикалық оқулардың маңызы өте зор. Педагогикалық оқуларды өткізу нәтижесінде ұжымдық түрде талқыланған және мақұлданған жақсы тәжірбие оқу мен тәрбие процесіне енгізу үшін жинақталады және таратылады. Практикаға жаңа бір нәрсені енгізу үшін оқу-тәрбие жұмысының озық әдістерін біліп қоймай, оларды практикада да тыңғылықты игеру қажет
Сонымен, педагогикалық озат тәжірибе жұмысын ұйымдастыру арқылы - ұстаз шеберлігінің жоғары деңгейі, тұрақты педагогикалық нәтиже беретін оқыту және тәрбие тәжірибесі және шығармашылық ізденіс, жаңалығы бар тәжірибе, жаңашылдардың тәжірибесі анықталады. Педагогтың тәжірибесіндегі жаңалық арқылы басқа педагогтарға үлгі болып, озат тәжірибесі таратылады, ендеше ол жұмысты ұйымдастыру, жүргізу білім беру мекемесінің жаңашыл бағытының көрінісі.
1.2.Педагогикалық озық тәжірибемен бөлісу
Педагогикалық тәжірибе - педагогтың күнделікті қызметінде меңгерген іс тәжірибелік білім, іскерлік, дағдының бірлігі, кәсіби шеберлігінің негізі, педагогика ғылымдарының дамуының негізгі бір көзі.
Педагогикалық озат тәжірибе - оқыту мен тәрбиелеудің жоғары деңгейіне жеткен жаңашыл-педагогтардың өзекті шығармашыл тәжірибесі. Ш.Х.Құрманалиннің пікірі бойынша ПОТ- қазіргі талаптарға жауап беретін, үнемі жетілдіріп отыруға мүмкіндіктер ашатын, үздік нәтиже беретін педагогикалық қызметтің үлгісі
ПОТ педагогтардың шығармашылықтарын танытады, оқыту мен тәрбиелеудің креативті бағытын көрсетеді, жаңа білімді рефлексивті-шығармашылықпен меңгеруді қалыптастырады, оларды продуктивті енгізу мен шығармашылықпен қолдануға ықпал етеді.
Педагогикалық озат тәжірибенің белгілері:
Бірінші белгісі - қоғам дамуының бағытына, әлеуметтік сұранысқа сәйкестігі. Озат мұғалімдермен білім беру ұйымдарының қызметкерлері өмір талабына сай жұмыс істеп, педагогикалық процесті жетілдірудің тиімді жолдарын табады.
Екінші белгісі - педагогикалық қызметтің тұрақты жақсы нәтижелері. Педагогикалық өнім - оқушылардың білім, іскерлік, дағдыларының, жалпы дамуының, тәрбиелілігінің деңгейі.
Үшінші белгісі - оқыту, тәрбие, дамуда тұрақты, жақсы нәтижелерге жету үшін мұғалімдер мен оқушылардың өз күштері және құралдарын орнымен жұмсауы. Оқушыларға шамадан тыс қосымша тапсырмалар беріп, басқа пәндерді меңгеруге зиян келтіріп, білім сапасына кітеретін тәжірибе озат тәжірибе деп есептелмейді.
Төртінші белгісі - жаңалық.
Педагогикалық озат тәжірибені тарату- әдістемелік жұмыстың стратегиясы, әдістемелік өнім. Педагогикалық тәжірибені зерттеудің кейбір жолдары бар. Олар: оқытушының өз тәжірибесін өзі зерттеп жинақтауы, педагогикалық еңбек шеберлерінің жұмыс жүйесін зерттеу және жинақтау; бір педагогикалық тақырып бойынша бірнеше оқытушылардың іс-тәжірибелерін зерттеу және жинақтау; жаңашыл оқытушылардың озат тәжірибесін тарату және оны оқу-тәрбие процесіне енгізу. Озат педагогикалық тәжірибе оқу - тәжірибе жұмысын үнемі дамытып және жетілдіріп отырады.
Инновация - педагогикалық процеске оқыту мен тәрбиенің жаңа тұжырымдамаларын, түрлерін, әдістерін, құралдарын енгізіп, мақсатқа жету. Инновациялық процессіз білім беру жүйесінің дамуы мүмкін емес.
12 жылдық білім беруге көшу мәселесінде жаңа қоғамдық формациядағы білім беру мен оқытушылардың алдында тұрған негізгі мәселелер оқуға қалай үйрету керек? Ойлауға қалай үйрету керек? Қалай өз өмірінің менеджері болуға үйрету керек?деген сұрақтарға жауап табатындай білім нәрін беруге бағытталып отыр. Осы сұрақтарға жауап табу - оқытушыдан үлкен шығармашылық ізденіс пен кәсіби шеберлікті талап ететіні анық. Осы ретте жаңашыл идеялар мен жаңашыл тәжірибе керек. Педагогтың шығармашылық іскерлігі оқыту мен тәрбиенің нәтижелеріне қол жеткізудің тиімді жолдарын табуға ықпал етеді. Себебі, оқыту мен тәрбиелеудің жоғары нәтижесі - озат тәжірибенің басты көрсеткіші болып табылады. Сонымен, ПОТ - білім берудің өзекті міндеттерін шешуге бағытталған тәжірибе, оқыту мен тәрбиелеудің жоғары нәтижесі және басқа педагогтардың қолдануына қол жетімді тәжірибе.
2) Педагогикалық озат тәжірибені тарату мақсаты: педагогикалық озат іс тәжірибені анықтау, талдау, педагог қызметкерлердің инновациялық, шығармашылық тәжірибесін қазіргі зерттеулер мен педагогика және психология жетістіктерін ескере отырып тарату
Міндеттері:
Тұтынушыларды инновация мәселелері туралы сұраныспен қамтамасыз ету;
Педагогтардың кәсіби өсуіне ықпал ету;
Педагогикалық еңбек рефлексиясын жүзеге асыруға жағдай туғызу (жеке, ұжымдық кеңес беру, дайындық;
Педагогикалық ақпарат банкін жасау;
Тәжірибені тарату түрлері:
1. Ұжымдық тәжірибе
2. Жеке тәжірибе
3. Мазмұнды тәжірибе (курстар, іс тәжірибелік материалдар, әдістемелік нұсқаулар т.б.)
4. Технологиялық тәжірибе педагогикалық технологияларды қолдана отырып
5. Басқарушылық тәжірибе (білім сапасын басқару, білім сапасы мониторингі, педагог жұмысын әдістемелік қамтамасыз ету т.б.)
ПОТ тарату қызметіне бүкіл педагогикалық жүйе колледж ұжымы, педагогтар қатысады, ол педагог қызметін танып, білу, педагогикалық қызметті жүйе ретінде қарау.
Тәжірибені тарату технологиясы:
oo вербальды - аналитикалық сипаттама. Шығармашылық есеп, жеке-шығармашылық есеп, ғылыми-практикалық конференциялардағы баяндама т.б.
oo модульді - аналитикалық сипаттама. Ол бойынша ОПТ облысқа т.б. деңгейлерге таратылады.
Ақпараттық-педагогикалық модуль
АПМ- ақпараттық қысқаша түсініктемесі. Оның мазмұны мынадай сұрақтарға жауап беруден тұрады:
* Бұл не?
* Ол неге керек? (мақсаты)
* Ол қалай жүзеге асырылады?
* Қандай нәтиже береді?
ПОТ таратудың модульдік технологиясы
Тақырыптың өзектілігі (автор шешетін мәселе).
1. тәжірибенің мәні
2. жаңалығы
3. еңбек көлемі (оқушы мен педагог үшін қанша күш кетеді).
4. нәтижесі (3 жылда).
5. тәжірибені игеру мүмкіндігі мен жағдайы
Тәжірибені анықтау.
Ақпарат көздері:
oo бақылау кесінділерінің нәтижелері, мониторинг нәтижелері
oo сабақты, іс шараны талдау нәтижелері
oo инновациялық режимде жұмыс жасайтын педагог туралы білім беру ұйымдары басшыларының ақпараты;
oo педагогтың өзінің педагогикалық қызметте жоғары нәтиже берген жаңалығы туралы хабарлауы,
oo кәсіби мамандық байқаулары, конференциялар, семинарлар, педоқулар
oo білімалушылар мен ата-аналардан алынған сауалнамалар т.б.
ПОТ анықтап алғаннан соң мынадай сұрақтар туындайды:
oo Нені біліп, нені тарату керек?
oo Бұл жұмысты қалай жоспарлау керек?
oo тәжірибені қандай әдістермен зерттеу керек?
oo тәжірибе нәтижелерін қалай белгілеп отыру керек?
oo ПОТты кім таратады? (автор, әдістемелік кеңес, әдіскер).
2. ПОТ танысу және тарату
тәжірибемен танысу - ақпарат жинау.
Ақпаратты жинау әдістері:
oo нормативті, әдістемелік, әдістемелік құжаттарды оқу, танысу
oo бақылау
oo сауалнама алу (ауызша, жазбаша)
oo тестілеу (психологиялық диагностика);
oo бір сабақ немесе іс шараны бірден
oo ретроспекциялық әдіс (мазмұны бойынша) колледжді бітіріп кеткен студенттер, бұрынғы қызметтестер, басшылармен педагогтың қызметіне баға беруі бағытында әңгімелесу.
Тәжірибе бірізді ұстанымы негізінде жүргізілуі тиіс:
oo әдістемелік бірлестікке қызықты әдістемелік тәсілдерді ұсыну;
oo әдістемелік кеңесте өзінің жұмыс жүйесін ұсыну
oo ғылыми-практикалық конференцияларға қатысу т.б.
Оларға дайындалу барысында педагог өз жұмысын жүйеге келтіріп, талдау жасайды.
Талдау және тарату- зерттеушілік қызметтің элементтері, ол педагогтан арнайы дайындықты талап етеді. Осы мақсатта педагогтарды алдыңғы педгогикалық концепциялармен таныстыру қажет болады, олар:
oo ақыл-ой қызметін біртіндеп қалыптастыру
oo дамыта оқыту жүйесі
oo проблемалық оқыту
oo программалық оқыту
oo таным қызығушылығын дамыту
oo оқытуды тиімді ету
oo оқушының оқу жұмысын белсенді ету әдістері
Педагог мынаны істей алуы керек!
oo өз қызметін болжау, жоспарлау, бағалау
oo педагогикалық фактілерді бақылау, ескеру, анықтау.
oo педагогикалық үрдістің компоненттерін өзара байланыстыра алу
oo педагогика, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz