Әскері әрекеттердің барысы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Оңтүстік Қазақыстан мемлекеттік педогогикалық университеті

СӨЖ

Тақырып: Жаңа заман басындағы «Жапон-Қытай соғысындағы әкері қақтығыстарының себебі мен алғышарттары»

Орындаған: Ибрагимова

Қабылдаған: Жадраева Г

Тобы: 1601-19

Шымкент 2021 ж

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. 1894-1895 жж. әскері қақтығыстардың себебі мен алғышарттары

2. Әскері әрекеттердің барысы

3. Соғыстың нәтіжесі

Қорытынды

Кіріспе

Жапон-Қытай соғысы кезінде теңіздердегі соғыс әрекеттерін бүкіл әлем әскері теңізшілері тарапынан тыңғылықты зерттеді. Әсіресе орыс флотының офийерлері тарапынан ерекше көңілбілінді, олардың көпшілігі сол кездің өзінде Жапонияның жақын келешектегі болуы мүмкін қарсыласы ретінде қарады. Дегенмен де он жылдан соң олар олар өздерінің алдындағылар жіберген көптеген көмектерден өздері де қашып құтырмады.

Соғыста жеңіске жету қайраттылық пен ержүректілік жеткілікті емес. Ол әрдайым тәжрібелі, инициативті жақсысы қарсыласқа тиісті.

Сыртқы қыраға көзге байқалған Ялу маңындағы отты соғыста жылдамдықпен ілгерілеп келе жатқан ұшқыш эскадралармен лаулаған Ирусулидің қахарлы елесі іспетті еді.

Бір қарағанда бүл ертеде болды. Бүл тақырыптың маңыздылығы жоғалып кеткен жоқпа? Неліктен біз қайтадан өткен сөғыстардағы брононосецтерге көңіл аударамыз? Бірақ әскері қимылдарда қаншалықты жеке болған мен, дегенмен соғыс тарихы, әдіс пен бағыт тарихы әрдайым маңызды болады.

Қиындық сонымен қатар саяси тұрақта және Жапон-Қытай соғысы 1894-1895 жж. Салдары, бүл соғысқа ұлы державалардың қатысы және де Қытай, Жапония, Ресей, Англия, Германия, АҚШ-тың саяси салдарынан дәлірек айтқанда әлем су жөнін және Ирусиму мен Халкин-Гол және Жапонияның екінші дүние жүзіліксоғысына кірісуінде еді. 1894-1895 жж. Жапон-Қытай соғысының үлкен салдары болды. Соғысқа қатысушы мемлекеттердің бірінде әскері медальдар мақтанышпен «Жапон-Қытай соғысына қатысқаны үшін» деген жазу болса, ал басқаларында Цин империясы өрлеудің шыңына қарай көп алға жылжып кетті деген алдамшы көзқарастарды жоққп шығарды.

Бірақ бүл соғысьың салдары мен зияны тек қана Жапония мен Қытайға ғана тиіп қоймады, сонымен қатар басқада ұлы державаларғада тиді десекте болады.

Қазіргі әлемдегі саяси тақырыптың маңыздылығына қатысты ескерте кететіні. Бүл жылдары Қытай мен шекаралық мәселелердің реттелуі Жапония мен бүл жылдары Қынай мен Жапония арасындағы шекаралық мәселелерін шешу туралы әліде бейбіт келісімге келген жоқ.

1. 1894-1895 жж. әскері қақтығыстың себебі мен алғышарттары

М. Ф. Воротников ХІХ ғасырдың бірінші жартысы мен ХХғасырдағы жапон-қытай әскеріқақтығысының алғы шарттарын қайта өрлеген жапон миллитаризимінің тарихынан іздеу керек деп атап өтеді. ХҮІ ғасырдың өзінде жапон сегуны Т. Хидэеси корея, қытай жіне монғолияны жаулап алу үшін бірнеше рет материкке жорықтар ұйымдастырады, бірақ бүл жорық нәтіжесі 1598 жылы толғы мен күйреді.

ХІХ ғасырдың екінші жартысында, Мэйдзи революциясының алдында жапония ақсүектері қайтадан Хидэесидің басқыншылық дәуірін қайта жанғыртуды көздейді. Көшбасылардың бірі Есина Синионныңнегізгі басқару аймақтарын жапонияның шекаралық түралы келіспеушіліктерін айтады: «Жапонияның ойдағыдай дамуы үшін ең кемінде мына жерлерді басып алу керек Курил аралдарын, Камчатканы, Рюкю аралын, Формаз, Жапон иелігіне Корея мен бүкіл қытай»- дейді.

Жапон әскерлері бүл жобаны алға қойып көп үзамай практикалық түрде іске кірітеді. 1876 жылы Жапония әскері-теңіз эскадрасының күшімен Корея ашық еді. 1894-1895 жж. Жапония-Қытай соғысы нәтіжесінде, Жапония Симоносекс келісім шарты бойынша Қытайдың Тайван аралын, оны Формазу атымен өзгеріпжіне 25 млн ағылшын фунтынан астам контрибуция ретінде алған еді.

Жапон милитаризмінің келесі саяси басқыншылық кезеңі 1904-1905 жж. Жапон Ресей соғысы болып табылады. Соғыста Ресей патшалығының жеңіліс табуы мен, Сахалиннің оңтүстік бөлігінен айрылып қалады. Жапония материкке орнығып алып Квантум облысын, ертеректе Ресей Қытайдан жалға алған сонымен қатар Корея жарты аралын, Жапонияға корей-жапон келісім шарты негізінде анекксия ретінде 1910 жылы қолға алады, ал 1938 жылы Жапонияның Қытайға келесі шабуылы басталады.

Бұл оқиғалардың кездейсоқтығы жоққо тән, мұның бәрі кәдімгі диахронди циклді еске тұсіреді, мұнда өткен соғыстың шешілмеген сұрақтардың келесі соғыс шешімі.

Сондықтан 1894-1895 жылдардағы соғыс бүл тізбектің бір бөлігі ғана еді. Бірақ соғыстың алғы шарттары мен себебін жақсырақ түсіну үшін ХІХ ғасырдың соңында қандай дәрежеде болғандығын қарастыру керек.

Еуропалық державалар Қиыршығысына сирек жеке жандықпен әрекет жасап Жапония мен Қытай басшыларының жаңа баруы үшін бір-біріне қолдау көрсетті. Инь Қытайы қазіргі кезде басқаша айтсақ Қытай толығы мен шекарасын басқара алмайтын жағдайда еді. Бүгінде апиум соғысынан кейін Тайпин көтерілісін 1862-1864 жылдарда басуға Англия, Франция және АҚШ тарапының көмегімен басып, Қытай жартылай калонияға айналады. Қытайды екінші Үндістанға айналдыру үшін Англияның күші мен қаржысы жетпеді. 1860 жылдардан бастап Англия және басқада державалар Цин режимін жүргізуге қолдау көрсетеді, қолдау көрсетудің нәтіжесі мен Қытайдағы жартылай калонияға айналдыруды көздеген еді. Ресей, Франция, АҚШ болса Қытайдың бөлшектенуге қарсы шықты.

1870-1880 жж. Англияның Қытайдағы билігі үстемдеу еді. Қытай әскері теңіз кедені басындағы бас иниспертор қызметінде 1859 жылдан бастап ағылшын отырды. Қытайдың басты экономикалық банк секторына, ақша айналымын мен несие жөнінде Ганкой-Шанхай банки көмек тесіп 1864 жылы Ағылшындар басшылығы мен құрылған. Ағылшындардың қолында Янци өзеніндегі бу кемелілігі болды. Қытай мен Еуропа арасындағы теңіз саудасы ағылшын кемелері арқылы жүзеге асырылып отырды. Ақырында Ганконг ондаған жылдар бойы бүкіл Қиыр шағыстағы жалғыз заманды әскери теңіз базасы болып қалды, ал Британия бүкіл оңтүстік теңіздерде билігін жүргізеді. Дегенмен бүл тек қана жағалаудағы бақылауды қол астына үстау еді. Бүл арада ағылшындар Орталық Қынайға енуді көздейді. Осылайша ағылшын дипломатиялары цинь үкіметінен қалайда болмасын Янцзы өзені бойымен сауда жасауға рұқсат алады.

Жапония бұржуазиялық реформаларын өмірге акелу елдің тәуелсіздігінен айрылу мүмкіндігі барлығыда жақсы тұсінетін еді. Мэйдзи 1866 ж. Реформасынан бастап Жапония тез копиталистик экономиканың негізі салынды, ал үкімен басшылығының билігі пайда болды (1889 ж кониституция бойынша) қоғамдық және саяси

ұйымдар мен еркін бұқаралық ақпарат бірақта әскер мен флот құрылысы басталды.

Сонымен қатар ескертіп кететіні, Мэйдзи реформасы бұржуазия мен самурайлық пен компромисі еді. Қоғамдағы тепе теңдікті сақтау үшін жапон үкімет басшылары буржуазиялық және халқаралық аренада агрессиялық басқыншылық саясатын жүргізді. Сонымен бірге жоғары басқарушылардың жағдайы жақсы болмады. Барлық радикалды әлеуметтік-экономикалық жанартулар жұргізілген мемлекеттер сияқты. Осы жерде кішкене ұйымдастырылған жеңіске ұмтылыс, қоғамның мемлекет ішкі саясатындағы қайшылықтардан көңілін басқа жаққа аудару үшін керек болды.

Осылайша «Мэйдзи ревалюциясы» 1867-1868 жж. Жапония тарихының жаңа парағын ашты. Мемлекет капиталистік дамудың жолына түсті. Өз үстемділігінің шекарасын кеңейту максаты мен «Күн шығыс елі» Корея үшін бірнеші пайдасы, келісімдер бекітуге байланыстырды (Канхвас 1876 ж, Инчхан 1882 ж. және т. б. ) сонымен қатар Қытайға қарсы агрессиялық әрекеттер қолданды.

Жапонияның агрессиялық әрекеттеріне әрекетсіздік танытты. Осылайша Рессейдің, Шығыс Азияның оңтүстігіне жылжыуын тоқтату мақсаты мен бүл жерлердегі өз иеліктерін қорғау үшін Англия агрессия сы Жапонияға үміт артты. Оның қолдау Жапония Қытайға қарсы соғысқа 1894-1895 жж. кірісуге шабыттандыра түсті, бүған БСЭ мынадай мінездеме береді «Жапонияның қытайға қарсыагрессияшыл күресі Кореяның үстінен бақылау орнату (Қытайдың қол астында сол кезде вассал ретіндегі) және Қытайға ену үшін».

Корейлердің тонхак сектасының басшылығы мен болған шаруалап көтерілісі қолайлы сәт тұғызды. Тонхактар батыс әзрейілдер мен және сонымен қатар қортықтарға қарсы күреседі. Корей үкіметі қытайға өздеріне көмек тесуін өтінеді. Жапония Кореяға нөкерлердің өмірін сақтау үшін әскер жиберуді шешеді.

Қытай үкіметі жапон әскерлерінің өзінің вассалының териториясында енуіне үзілді кесілді қарсы шығады. Бірақ әскері жағынан Қытай үкіметі әлсіз болды.

Сонымен 1894 жылы Кореяға, Қытайға-вассал ретінде бағынышты үкімет басшылардың өттінішімен қытайдың әскері отрядтары көмекке жіберілді.

Корея үкіметі келісімге келмеген соң, Жапония преметівтік тәсіл қолданды, 23 шілдеде жапон әскері бөліктері Корея астанасында төңкеріс ұйымдастырады. Кореяның жаңа үкіметі одан күткендей Жапонияға Қытай әскерлерін елден қуу үшін көмек беру өтініші мен шықты.

23 шілдеде Қытай Токиодан өз елшісін шақырып алды, Жапондықтар көп күттірмей өздерінің құрғақтағы және теңіздегі әрекеттерін бастап кетті. Соғыс шындығында 1894 жылы 23 шілдеде басталды, Жапондықтар Сеулдегі патша сарайын басып алып, кенеттен соғыс түралы хабарландыру береді.

2. Әскері әрекеттердің өрбуі.

1885 жылғы Ли және Ито келісіміне негізделіп Жапония Қытайдың Кореяға 21 шілдеде жіберген екінші әскері қамалынан соғыс ашу тұралы хабарландыру деп білді. Тез арада Чемулыпаға үш крейсер жіберілді, сол жерде ол өз қарсыласы мен кездесті.

Бүл уақытта сеул және оның айналасында оның астанасы екі жапон бригадасы қолға алып сонымен қатар кароль мен үкіметті басып алды, ал қытай әскерлері Сеулдің оңтүстігінде Азана мен Пхеньянның солтүстігіндегі Тайтонг өзені бойынша жинақталды.

25 шілдеде жапон әскері теңіз флоты соғыс ашу тұралы хабарландыру бермей Қытайға қарсы әскері әрекеттерін бастап кетті реми түрде соғыс ашу 1894 жылы 1 тамызда жариаланды.

25 шілдеде төрт жапон крейсері, екі қытай крейсерін Асань ретінде шабуылдады. Іс былай болады:жоғарыда аталған қытай әскері эшалоны 8000 адам көлемінен, Вейхаведе топталды, ол жақтан Азанаға төрт әскері кемелердің қлоғауына өту үшін, Чемульпонның оңтүстігіне қарай жатқан Принс империал архепилагы маңына транспорттардың бірі кикілжиңдер тұған ағылшын букемесі басқалардан бөлініп солтүстікке қарай бағыт алады. Сонымен ол сол маңдағы үш жапон крейсеріне тап болады. Транспорт Граф Того басқарған кейініректе адмирал ретінде белгілі болған «Нанива»жапон крейсерінің соңынан жүзді.

Өйткені олар қытай басына берілуді ұсынды, ол көп ойланбай келісім береді. Транспортта болған қастандықтан соң жапон крейсері оларға қарсы мина жіберді, соның салдарынан кемесі түбіне кетеді. 1220 адамнан құрғаққа тек қана 320 адам тірі жетеді, кейін оларды фрацуз кононерогы «Лион» мен Германдық «Илтіс» шығарып алды.

Жапонияда қарсыластар туды, бірақ билік басшылары үш державаның ұсынысын ұсынысын қабылдап мамырдың басында келісім береді. 8 мамырда Чифу-алманос экиде бейбіт келдісім жасалды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.