МАҒЖАННЫҢ КӨРКЕМ ӘЛЕМІ

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Ғылыми жоба тақырыбы:« Абай жолы романы»

Аннотация

Мақсаты: Мағжан Жұмабаев шығармашылығы жайлы жазылған еңбектерге шолу жасау. Ақынның өмірі мен шығармашылығын, лирикаларының тақырыбын,

көркемдік ерекшеліктерін ашып көрсету.

Болжам: Ақын шығармашылығын зерттеу арқылы Мағжанның көркем әлемін зерделеу,

ақын шығармалары арқылы оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, көркем сөз өнеріне деген қызығушылықтарыны ояту.

Зерттеу кезеңдері:

І кезең: Ақын шығармалары жайлы жазылған зерттеу мақалаларды бір жүйеге түсіру, конспект жасау.

ІІ кезең: Ақын романына тақырыптық - мазмұндық, көркемдік жағынан поэтикалық талдау жасау.

Ақын қолданысындағы Абай өмірін айқындап, ашу.

Зерттеу нәтижесі

және тәрбиелік мәні . Осы уақытқа дейін Абай бейнесінің көркемдік қызметі толығымен зерделенбеген десек қаталаспаймыз, осыған орай зерттеу жұмысының нәтижелерін мектептерде жүргізілетін әдебиет сабағында пайдалануға болады.

Зерттеу тақырыбының өзектілігі.

Жұмыс нәтижесі: Мағжан ақынның лирикаларындағы от бейнесінің дәстүрлік негіздері, варияциялары мен сарындары көркем мәтін арқылы талданды, Ақынның от сөзін пайдалану арқылы көркем көкжиегін кеңейткеніне көз жеткіздік.

Қорытынды: Мағжан Жұмабаев-қазақ поэзиясына нәзік лиризм мен

шыншыл сезім әкелген талантты ақын, барша

қазақ оқырман қауымға танымал сөз зергері.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

ОТ ЖӘНЕ ОНЫҢ АДАМ ӨМІРІНДЕГІ МАҢЫЗЫ

1. 1 От бейнесінің дәстүрлік негіздері . . . 4

1. 2 Ауыз әдебиеті үлгілерінде от бейнесінің жырлануы . . . 5

1. 3 Жазба әдебиеттегі от бейнесі . . . 7

2. МАҒЖАННЫҢ КӨРКЕМ ӘЛЕМІ

2. 1 Мағжан лирикасында от бейнесінің қолдануы . . . 8

2. 2 От бейнесінің варияциялары мен сарындары . . . 11

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 18

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 19

КІРІСПЕ

Алаш қайраткерлері ішінде коммунистік террордан тірі қалған жалғыз қазақ Мұхтар Әуезов еді. Ол ұлы толқынның рухани аманатын көркем әдебиетте толық қалдырған бірден-бір қаламгер. Бұл идея ең алдымен оның басты шығармасы " Абай жолы ” роман ында жүзеге асты.

Қазақ әдебиетінің тарихындағы дала тағдырын мұхит тектес тереңдікпен толғаған " Абай жолы ” роман -эпопеясының авторы Мұхтар Әуезов тің көпке дейін, дәлірек айтқанда, қырықтың үстіне шыққанша, ұлы ақынның өмірі, туған-өскен ортасы туралышығарма жазу жоспары болмағанын ескерткені бар. Абай өлеңдерін бастыру, ғұмырбаянын жасау, зерттеу еңбектер жариялауды роман ға барар жол деп санамаған екен. Сондықтан үлкен шығарма идеясы әбден піскен кезде, қажетті уақытты өткізіп алғанына бармақты шайнаған. Дегенмен, ескі жұртта әлі де көп естелік бар-ды. Абай заманының сан-салалы сырларын, дәуірдің қат-қабат тартыстарын, дәлді оқиғалар, аңыз-әңгімелерді даланың жезтаңдай, ескі көз, құйма құлақ адамдары кейде саф таза күйінде, кейде мың құбылтып жеткізген. Абайдың мінезіне қанықтырған қасындағы жары - Әйгерім, ұлы - Тұрағұл, інісі - Шәкәрім, шәкірттері - Көкбай, Қатпа, Баймағамбеттер. Көп нәрсенің түбіне, түкпірлі табанына үңілу керек болған. Ел аузы Қамқа мен Қодар нәпсі үшін қылмысқа барған деседі. Абай үш әйел алған кісі: Ділда, Әйгерім, Еркежан. Дәрмен деген ақын болмаған. Жазушылық мақсатқа орай автор өмірлік дәлді деректерді қажет жерінде өзгерткен, керекті орайда жаңа кейіпкерлер, оқиғалар ойлап тапқан.

Романда қаламгердің бұрынғы шығармаларындағы әуен-сарындар жалғасып, тереңдеп, байып, жаңа сападағы көркем ойлар, кемел бейнелер туған, қазақ тілінің адам психологиясын, әлеуметтік қайшылықтарды ашып берудегі орасан зор байлығы көрініп, жанрдың ең жоғары талаптарына жауап беретін мол мүмкіндіктері ашылған. М. Әуезов тұрмысы, моральдық институттарының өмірлік материалдары негізінде қатал реализм, сұлулық, әсемдік талаптарына дөп келетін тарихи роман тудыру арқылы қазақ әдебиетінің деңгейін биік әлемдік дәрежеге көтеріп, жаңа эстетикалық игіліктер дарытып, қаламгерлік ерлік жасады.

Төрт томды эпопеялық көлемді роман қазақ қоғамының жарты ғасырлық әлеуметтік, тұрмыстық, отбасылық, ғұмырын мейлінше дәл, айқын, адал бейнелейді. Оқиғалар жыл маусымдарының төрт мезгіліне бірдей, тәуліктің әртүрлі сәттерінде, күн демей, түн демей, толассыз өтіп жатады. Аталар буыны Құнанбайлар өмірінің соңғы кезеңі, орта буын Абайлар өмірі түгелдей дерлік, жаңа буын Әзімбайлар өмірінің тал түсі, жас төл Рахымдар өмірінің басы - бірімен-бірі жалғас, үзілмейтін тіршілік көшінің керуені іспеттес, бірін-бірі қуалай жосыған дария толқындары секілді сабақтас, жалғас қалпында көрініс табады. Бұл бір мәңгілік толас таппас жақсылық пен жамандық, махаббат пен ғадауат, әділет пен зұлымдық шайқасы ретінде бейнеленеді.