Молекулаларды мембрана арқылы тасымалдау
МЕББМ Казақстан-Ресей НУО Казахстанско-Российский
Медициналық Университеті Медицинский Университет
РЕФЕРАТ
Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі
Орындаған: Бақытқалиева З.С.
Тобы: 114Б.
Тексерген: Урзаканов Д.К.
Алматы қ.,2020ж
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Биологиялық мембраналар
2. Биологиялық мембрананың түрлері
3.Өткізгіштік туралы жалпы түсінік.
4.Молекулаларды мембрана арқылы тасымалдау.
5.Пассивті тасымалдау
6.Жеңіл диффузияның қарапайым диффузиядан айырмашылығы
7.Белсенді тасымалдау
8.Иондық каналдар
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиет
КІРІСПЕ
Биофизиканың міндеттерінің бірі ретінде биологиялық мембрананың құрылысын, ол арқылы зат тасымалдауды, нерв импульсының пайда болу мен оның таралуын, рецепция құбылысын және биомембрандағы энергия өзгеруін зерттеуді атауға болады.
Мембрана биофизикасы - медицина үшін ең маңызды жасуша биофизикасының негізгі бөлімі болып саналады. Адам ағзасындағы көптеген үрдістер биологиялық мембрана арқылы жүреді және іске асады. Мембранадағы үрдістердің бұзылуы-көптеген патологиялық өзгерістердің негізгі себебі болып табылады. Адам ағзасына тигізетін емдік әсерлер биологиялық мембранаға әсер ету арқылы іске асырылады. Тіршіліктің ең кіші бөлігі болып саналатын, өз бетінше өмір сүре алатын жасуша кез келеген жәндік пен өсімдік дүниесінің негігі бөлігі болып табылады.
Биологиялық мембрана мынандай қызметтер атқарады:
- Механикалық, бұл арқылы жасуша өзін қоршаған ортадан оқшауланады, оның дербес болуына және тиісті қызмет етуіне мүмкіндік береді;
- Тосқауылдық, бұл арқылы жасуша өзін қоршаған ортамен талғампаздық (селективті) түрде пассивті және активті зат тасымалдауға қол жеткізеді;
- Матрицалық, бұл арқылы биологиялық мембранада ақуыздар мен ферменттердің болуы қамтамасыз етіледі,
- Энергетикалық, бұл арқылы биолгиялық мембранада АТФ синтезделуі, биопотенциалдардың пайда болуына мүмкіндік алады.,
- Рецепторлық, мұндай қызмет арқылы мембрана басқа жасушаларды, сыртқы тітіркендіргіштердің әсерін сезуге, заттарды танып білуге мүмкіндік алады.
Мембрана жасушыларды бір- бірінен бөлумен қатар, оның ішкі бөлігі цитоплазманы өз беттерінше жеке қызмет атқара алатын бөліктерге-компартменттерге бөледі. Қазіргі кезеңде биологиялық жүйлердің қызметін сипаттауда осы компартментализация принципі үлкен қолдау табуда Биологиялық мембрана немесе биомембран - бұл тірі заттардың ішіндегі селективті өткізгіш тосқауылдың рөлін атқаратын, қоршайтын немесе бөлетін мембрана. Эукариотты жасушалық мембраналар түріндегі биологиялық мембраналар химиялық заттар мен иондарды байланыстыру және тасымалдау үшін қолданылатын кіріктірілген, интегралды және перифериялық ақуыздары бар фосфолипидті екі қабатты құрайды. Жасуша мембранасындағы липидтердің негізгі бөлігі ақуыздың айналуы үшін сұйық матрицаны және физиологиялық қызмет үшін бүйірлік диффузияны қамтамасыз етеді.
1902 ж. неміс ғалымы Э. Овертон мембрананың құрамында май тектес заттар болады деген пікір айтты.
1926 ж. америкалық биологтар Э. Гортер мен Ф.Грендел адам эритроцитінің қабықшасынан сол затты бөліп шығарды.
Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және америкалық биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың құрылымдық моделін ұсынды. Кейін электрондық микроскоп және рентгендік анықтау әдістерін қолдану нәтижесінде клетканың барлық бөліктеріндегі биологиялық мембрана табиғатының ұқсас болатыны анықталды.
Биологиялық мембрана -- аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен қатар гликопротеиндер мен гликолипидтер болады. Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып жатады. Мембраналық белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер антиген рөлін) атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана клетканы қоршап, сыртқы ортадан оқшаулауы арқылы клетканың морфологиялық тұтастығын сақтайды.
1.Биологиялық мембраналар.
Биологиялық мембрананың түрлері
Жасушалық мембрана
Жасушаішілік мембраналар
Базальды мембрана
Мембрана негізінен екі маңызды қызмет атқарады: матрицалық, барьерлік (кедергі). Әр түрлі қызмет атқаратын белоктарды ұстап тұратын, керексіз бөлшектерді енгізбей жасуша мен жеке омпартаменттерді қорғаушы. Мысалы, улы зат ішкен кезде.
Мембраналардың қалыңдығы бірнеше нм шамасында, сондықтан оны оптикалық микроскоппен емес, электрондық микроскоппен ғана көруге болады
Мембрананы құрайтын липид молекулалары амфипатикалық қосынды болып келеді.
Қызметі жағынан:
Полярлық (гидрофильды) "бастары"
Гидрофобты "құйрықша"
Екі қабатты липидтік қабат екі жеке моноқабаттардан құрылады Гидрофобты "құйрықшалары" ішке бағытталады. Бұл кезде молекуланың гидрофобтық бөліктерінің сумен жанасу беті ең аз болады.
Кез келген мембрананың негізін екі қабаттық липидтер құрайды.
Мембраналық липидтер 3 негізгі класқа бөлінеді:
фосфолипидтер
гликолипидтер
стероидтар
1-СУРЕТ
Фосфолипидтердің тығыздығы фосфолипидтер құрамына қандай май қышқылдарының енуіне байланысты болады.
Холестерин - стероидтар мембрана тығыздығына әсер етеді.
БМ - да холестериннің көбеюі мембрананың тығыздығын арттырып, заттар үшін өтімділігін азайтады.
Ақуыздар (белоктар) арқылы толықтай және жартылай мембрананың арнайы қызметі
өткізгішті
активті тасмалдау
электрлік потенциал өндіру т.б. жүзеге асады
2.Мембраналық тасымалдау.
Заттарды жасуша мембранасы арқылы жасушаға немесе жасушадан тасымалдау, әртүрлі механизмдер арқылы жүзеге асырылады-қарапайым диффузия, жеңілдетілген диффузия және белсенді тасымалдау.
Биологиялық мембрананың маңызды қасиеті оның жасушаға және одан әртүрлі заттарды өткізу қабілетінен тұрады. Бұл өзін-өзі реттеу және жасушаның тұрақты құрамын сақтау үшін үлкен маңызға ие. Мұндай функция клеткалық мембраналар орындалады арқасында сайлау өтімділік, т. е. қабілеті секіру бір заттар мен өткізбеуі тиіс басқа. Төмен молекулалық массасы бар полярлы емес молекулалар (оттегі, азот, бензол) липидті билайерден оңай өтеді.
Ірі полярлық молекулалар мен иондардың берілуі ақуыз-каналдардың немесе тасымалдаушы ақуыздардың арқасында жүреді. Сонымен, жасуша мембраналарында натрий, калий және хлор иондарына арналған каналдар, көптеген жасушалардың мембраналарында - аквапориннің су арналары, сондай-ақ глюкозаға, аминқышқылдарының әртүрлі топтарына және көптеген иондарға арналған тасымалдаушы ақуыздар бар. Белсенді және пассивті тасымалдау.
3.Өткізгіштік туралы жалпы түсінік.
Химиялық заттарды жүргізу қабілетін көрсететін мембраналардың, тамыр қабырғалары мен эпителий жасушаларының сипаттамасы; белсенді (заттардың белсенді тасымалдануы) және пассивті П. (фагоцитоз phagocytosis ... жалғасы
Медициналық Университеті Медицинский Университет
РЕФЕРАТ
Биологиялық мембраналардың өткізгіштік механизмі
Орындаған: Бақытқалиева З.С.
Тобы: 114Б.
Тексерген: Урзаканов Д.К.
Алматы қ.,2020ж
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Биологиялық мембраналар
2. Биологиялық мембрананың түрлері
3.Өткізгіштік туралы жалпы түсінік.
4.Молекулаларды мембрана арқылы тасымалдау.
5.Пассивті тасымалдау
6.Жеңіл диффузияның қарапайым диффузиядан айырмашылығы
7.Белсенді тасымалдау
8.Иондық каналдар
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиет
КІРІСПЕ
Биофизиканың міндеттерінің бірі ретінде биологиялық мембрананың құрылысын, ол арқылы зат тасымалдауды, нерв импульсының пайда болу мен оның таралуын, рецепция құбылысын және биомембрандағы энергия өзгеруін зерттеуді атауға болады.
Мембрана биофизикасы - медицина үшін ең маңызды жасуша биофизикасының негізгі бөлімі болып саналады. Адам ағзасындағы көптеген үрдістер биологиялық мембрана арқылы жүреді және іске асады. Мембранадағы үрдістердің бұзылуы-көптеген патологиялық өзгерістердің негізгі себебі болып табылады. Адам ағзасына тигізетін емдік әсерлер биологиялық мембранаға әсер ету арқылы іске асырылады. Тіршіліктің ең кіші бөлігі болып саналатын, өз бетінше өмір сүре алатын жасуша кез келеген жәндік пен өсімдік дүниесінің негігі бөлігі болып табылады.
Биологиялық мембрана мынандай қызметтер атқарады:
- Механикалық, бұл арқылы жасуша өзін қоршаған ортадан оқшауланады, оның дербес болуына және тиісті қызмет етуіне мүмкіндік береді;
- Тосқауылдық, бұл арқылы жасуша өзін қоршаған ортамен талғампаздық (селективті) түрде пассивті және активті зат тасымалдауға қол жеткізеді;
- Матрицалық, бұл арқылы биологиялық мембранада ақуыздар мен ферменттердің болуы қамтамасыз етіледі,
- Энергетикалық, бұл арқылы биолгиялық мембранада АТФ синтезделуі, биопотенциалдардың пайда болуына мүмкіндік алады.,
- Рецепторлық, мұндай қызмет арқылы мембрана басқа жасушаларды, сыртқы тітіркендіргіштердің әсерін сезуге, заттарды танып білуге мүмкіндік алады.
Мембрана жасушыларды бір- бірінен бөлумен қатар, оның ішкі бөлігі цитоплазманы өз беттерінше жеке қызмет атқара алатын бөліктерге-компартменттерге бөледі. Қазіргі кезеңде биологиялық жүйлердің қызметін сипаттауда осы компартментализация принципі үлкен қолдау табуда Биологиялық мембрана немесе биомембран - бұл тірі заттардың ішіндегі селективті өткізгіш тосқауылдың рөлін атқаратын, қоршайтын немесе бөлетін мембрана. Эукариотты жасушалық мембраналар түріндегі биологиялық мембраналар химиялық заттар мен иондарды байланыстыру және тасымалдау үшін қолданылатын кіріктірілген, интегралды және перифериялық ақуыздары бар фосфолипидті екі қабатты құрайды. Жасуша мембранасындағы липидтердің негізгі бөлігі ақуыздың айналуы үшін сұйық матрицаны және физиологиялық қызмет үшін бүйірлік диффузияны қамтамасыз етеді.
1902 ж. неміс ғалымы Э. Овертон мембрананың құрамында май тектес заттар болады деген пікір айтты.
1926 ж. америкалық биологтар Э. Гортер мен Ф.Грендел адам эритроцитінің қабықшасынан сол затты бөліп шығарды.
Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон және америкалық биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың құрылымдық моделін ұсынды. Кейін электрондық микроскоп және рентгендік анықтау әдістерін қолдану нәтижесінде клетканың барлық бөліктеріндегі биологиялық мембрана табиғатының ұқсас болатыны анықталды.
Биологиялық мембрана -- аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен қатар гликопротеиндер мен гликолипидтер болады. Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып жатады. Мембраналық белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер антиген рөлін) атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана клетканы қоршап, сыртқы ортадан оқшаулауы арқылы клетканың морфологиялық тұтастығын сақтайды.
1.Биологиялық мембраналар.
Биологиялық мембрананың түрлері
Жасушалық мембрана
Жасушаішілік мембраналар
Базальды мембрана
Мембрана негізінен екі маңызды қызмет атқарады: матрицалық, барьерлік (кедергі). Әр түрлі қызмет атқаратын белоктарды ұстап тұратын, керексіз бөлшектерді енгізбей жасуша мен жеке омпартаменттерді қорғаушы. Мысалы, улы зат ішкен кезде.
Мембраналардың қалыңдығы бірнеше нм шамасында, сондықтан оны оптикалық микроскоппен емес, электрондық микроскоппен ғана көруге болады
Мембрананы құрайтын липид молекулалары амфипатикалық қосынды болып келеді.
Қызметі жағынан:
Полярлық (гидрофильды) "бастары"
Гидрофобты "құйрықша"
Екі қабатты липидтік қабат екі жеке моноқабаттардан құрылады Гидрофобты "құйрықшалары" ішке бағытталады. Бұл кезде молекуланың гидрофобтық бөліктерінің сумен жанасу беті ең аз болады.
Кез келген мембрананың негізін екі қабаттық липидтер құрайды.
Мембраналық липидтер 3 негізгі класқа бөлінеді:
фосфолипидтер
гликолипидтер
стероидтар
1-СУРЕТ
Фосфолипидтердің тығыздығы фосфолипидтер құрамына қандай май қышқылдарының енуіне байланысты болады.
Холестерин - стероидтар мембрана тығыздығына әсер етеді.
БМ - да холестериннің көбеюі мембрананың тығыздығын арттырып, заттар үшін өтімділігін азайтады.
Ақуыздар (белоктар) арқылы толықтай және жартылай мембрананың арнайы қызметі
өткізгішті
активті тасмалдау
электрлік потенциал өндіру т.б. жүзеге асады
2.Мембраналық тасымалдау.
Заттарды жасуша мембранасы арқылы жасушаға немесе жасушадан тасымалдау, әртүрлі механизмдер арқылы жүзеге асырылады-қарапайым диффузия, жеңілдетілген диффузия және белсенді тасымалдау.
Биологиялық мембрананың маңызды қасиеті оның жасушаға және одан әртүрлі заттарды өткізу қабілетінен тұрады. Бұл өзін-өзі реттеу және жасушаның тұрақты құрамын сақтау үшін үлкен маңызға ие. Мұндай функция клеткалық мембраналар орындалады арқасында сайлау өтімділік, т. е. қабілеті секіру бір заттар мен өткізбеуі тиіс басқа. Төмен молекулалық массасы бар полярлы емес молекулалар (оттегі, азот, бензол) липидті билайерден оңай өтеді.
Ірі полярлық молекулалар мен иондардың берілуі ақуыз-каналдардың немесе тасымалдаушы ақуыздардың арқасында жүреді. Сонымен, жасуша мембраналарында натрий, калий және хлор иондарына арналған каналдар, көптеген жасушалардың мембраналарында - аквапориннің су арналары, сондай-ақ глюкозаға, аминқышқылдарының әртүрлі топтарына және көптеген иондарға арналған тасымалдаушы ақуыздар бар. Белсенді және пассивті тасымалдау.
3.Өткізгіштік туралы жалпы түсінік.
Химиялық заттарды жүргізу қабілетін көрсететін мембраналардың, тамыр қабырғалары мен эпителий жасушаларының сипаттамасы; белсенді (заттардың белсенді тасымалдануы) және пассивті П. (фагоцитоз phagocytosis ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz