Аурулардың жаһандық ауыртпалығы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

КеАҚ «Астана Медицина Университеті»

«Қоғамдық Денсаулық» кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: Жаһандық денсаулық. Аурулардың жаһандық ауыртпалығы. Мыңжылдықтың мақсаттары

Орындаған: Романова Айжан.

Топ: 206 ЖМ

Қабылдаған: Жаксыбекова Инжу.

Нұр - Сұлтан, 2020 жыл

Жоспар.

Кіріспе.
Негізгі бөлім.

2. 1. Жаһандық маңызды ауруларға жалпы шолу.

2. 2. Жаһандық маңызды аурулардың алдын-алу.

2. 3. Мыңжылдық және оның негізгі мақсаттары.

Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе

Денсаулық пен ұзақ өмір сүрудің жаһандық проблемасы көбінесе аурулардың таралуына ықпал ететін, адамның еңбекке қабілетті және репродуктивті жасын және оның өмір сүру ұзақтығын қысқартатын басқа да жаһандық проблемалардан туынды болып табылады. Оларға жатқызуға болады:

Экологиялық жағдайдың нашарлауы, ресурстардың сарқылуы және олардың сапасының нашарлауы;

Бірқатар дамушы елдердің демографиялық жарылысы мен қоныс аударуы;

Азық-түліктің жетіспеушілігі және сапасы төмен, аштық және тамақты жемеу;

Урбанизация және стресс факторларының өсу деңгейі.

Денсаулық жағдайының жаһандық проблемасы бүгінгі таңда келесі аспектілер бойынша нақтыланады:

Дамушы елдерде және бұрынғы социалистік лагерь (Еуразия) елдерінде балалар өлімінің жоғары болуы және аз өмір сүру ұзақтығы (60 жасқа дейін) ;

Тамақтанбаудан және алдын алуға болатын аурулардан жоғары балалар өлімі;

"Жаһандық аурулардан" (жүрек-қан тамырлары аурулары, өкпенің және т. б. созылмалы аурулары) және инфекциялық емес этиологиясы бар (Обыр, диабет және т. б. ) аурулардан болатын өлім-жітімнің өсу динамикасы: жыл сайын 36 млн-нан астам адам;

Жер бетіндегі адам өлімінің ең жиі себебі болып танылған: жүрек-қан тамырлары ауруларынан өлім-жітімнің 80% - дан астамы жан басына шаққандағы орташа және төмен табыс деңгейі бар елдерге келеді;

Жұқпалы аурулардан болатын өлім-жітімнің өсуі;

ЖҚТБ-ның тез таралуы;

жұқпалы аурулар індетінен жоғары өлім-жітім (шешек, безгек, қызылша, менингит, оба, тырысқақ) ;

Психикалық аурулар санының артуы (мысалы, шизофрения) ;

Суицидтер санының өсуі (әсіресе дамыған елдерде және өтпелі экономикасы бар елдерде) ;

Жаңа өлім-жітім инфекцияларының пайда болуы (Эбола қызбасы, MERS, COVID-19) .

Жаһандық денсаулық проблемалары мен ғаламшардағы адамдардың өмір сүру ұзақтығы себептерінің арасында, жоғарыда аталғандардан басқа, атап өткен жөн:

Жердің 1 млрд тұрғыны үшін ұлттық денсаулық сақтау жүйесінің қолжетімсіз болуы;

Дамушы елдерде медицина мен фармацевтика дамуының төмен деңгейі;

Адамдардың өмір сүру деңгейі мен денсаулық жағдайын анықтайтын әлеуметтік-экономикалық факторлар мен жағдайлар саласындағы проблемалар (өмір сүру, еңбек және тұрмыс жағдайлары; нақты жалақы; жұмыс күнінің ұзақтығы; еңбек қарқындылық дәрежесі; жұмыспен қамту дәрежесі; тамақтану деңгейі мен сипаты; тұрғын үй жағдайы; медициналық қызметтердің жай-күйі мен қолжетімділігі) ;

Бірқатар елдерде дәрілік препараттарға және емдеуге жоғары бағалар;

Фармацевтикалық компаниялардың гуманистік бағдары емес, коммерциялық;

Бірқатар елдерде Денсаулық сақтау саласындағы әлсіз әлеуметтік саясат және саясат;

Темекі шегу, маскүнемдік және нашақорлық;

Арзан жоғары калориялы өнімдермен (фаст-фуд) тамақтану және зиянды тағамдық қоспалардың әсері нәтижесінде семіздік ("Е" индексі бар ингредиенттер») ;

Гиподинамияның таралуы;

Адамның өзіне және өз денсаулығына қарым-қатынасы, гигиена және жалпы білім (сауаттылық) мәдениетінің төмен деңгейі.

Жаһандық маңызды ауруларға жалпы шолу

Жаһандық денсаулық халықаралық контексте детерминанттарға және денсаулықты таратуға бағытталған бірнеше аспектілерді пайдаланады:

Медицина аурулардың патологиясын сипаттайды және алдын алуға, диагностикаға және емдеуге ықпал етеді.

Қоғамдық денсаулық сақтау халықтың денсаулығын көрсетеді.

Эпидемиология қауіп-қатер факторларын және денсаулықпен проблемалардың себептерін анықтауға көмектеседі.

Демография саяси шешімдер қабылдау үшін деректер береді.

Экономика денсаулық сақтау ресурстарын оңтайлы бөлуге арналған шығындар мен шығындардың тиімділігін және тәсілдердің пайдасын атап көрсетеді.

Әлеуметтану, дамуды зерттеу, психология, антропология, мәдениеттану және құқық сияқты басқа да қоғамдық ғылымдар қоғамдағы денсаулық детерминанттарын түсінуге көмектесе алады .

Жаһандық денсаулық сақтау саласында жұмыс істейтін екі тұлға мен ұйым да адамның этикалық және құқықтарына қатысты көптеген сұрақтармен жиі кездеседі. Денсаулыққа қатысты әділетсіздіктің түрлі себептері мен ақтауын сыни зерттеу ұсынылған шешімдердің табысы үшін қажет. Мұндай мәселелер ұлттық этиканың жарты жылдық жаһандық саммиттерінде / кеңестердің биоэтикасында, кейін 2016 жылдың наурыз айында Берлинде, ДДҰ және ЮНЕСКО сарапшыларымен, неміс этикасы жөніндегі кеңестің шақыруы бойынша талқыланады.

Денсаулық саласындағы жаһандық 10 мәселе

Жыл сайын әлем денсаулық сақтау саласы бойынша мыңдаған мәселеге тап болады. Арнайы екпелер арқылы алдын-алуға болатын жұқпалы, инфекциялық дерттерден бастап, семіздік, ауаның ластануы мен климаттың өзгеруі де денсауыққа өзіндік әсерін тигізеді. Біз «мәселе» деп көтеретін күнделікті шағын құбылыстардың барлығы адамның өміріне қауіп төндіретін мәселелермен салыстырғанда құны бір тиын ғана болмақ. Әлемдік Денсаулық сақтау ұйымы 2019 жылы адам баласына қауіп төндіретін 10-мәселені атап өтті:

Ауаның ластануы: Күн сайын он адамның тоғызы ластанған ауамен тыныс алады. Әлемдік денсаулық сақтау ұйымының пікірінше, 2019 жылдың басты қатері - ауаның ластануы. Бұл мәселе бірінші рет қозғалып отырған жоқ. Дегенмен, әлі күнге дейін өз өзектілігін жоғалтпай келеді. Ауаның ластануы неліктен қауіпті? Ауадағы зиянды микроағзалар біз ойлағаннан әлдеқайда қауіпті. Олар тыныс алу жолдарына еркін өтетіндіктен, қан айналым жүйесіне әсер ете отырып, өкпенің жұмысына, жүрек пен миға теріс әсерін тигізеді. Жыл сайын инсульт, жүрек пен өкпе дерттерінен 7 миллионға жуық адам өмірмен қош айтысады. Олардың 90%-ы табыс көзі төмен және орта, өнеркәсіп саласынан шығарылатын қоқыс пен транспорт және ауыл шарушылығы қалдықтар деңгейі жоғары елдердің тұрғындары. Ауаның ластануының негізгі себебі - қазба отындарының жануы болса, екіншісі климаттың күрт өзгерісі. 2030 және 2050 жылдар аралығындағы климат өзгерісі қосымша 250 000 адамның өліміне себепші болуы мүмкін деген болжам да бар.

Жұқпалы емес дерт түрлері: Диабет, қатерлі ісік, жүрек аурулары секілді жұқпалы емес дерттер әлемдегі барлық өлім түрінің 70%-ын құрайды немесе 41 миллион адамның өмірін жалмаған. Оның ішінде 15 миллион адам 30 бен 69 жас аралағында, яғни, мерзімінен бұрын қаза құшқан. Мерзімінен бұрын өлімнің 85%-нан көбі орта және төмен табыс мөлшеріне ие елдерде орын алады. Бұл дерттердің туындауына және өршуіне негізгі бес себеп бар: шылым шегу, физикалық белсенділіктің төмендігі, алкоголь өнімдерін шектен тыс қолдану, дұрыс тамақтанбау және ауаның ластануы. Бұл аталған факторлар психикалық мәселелердің де туындауына себепші болады: психикалық дерттердің басым бөлігі 14 жастан басталады. Көп жағдайда елеусіз қалып, емдеу үрдісінен өтпейді. Өз-өзіне қол жұмсау да бұл қатарға кіреді.

Тұмаудың індетінің өршуі: Әлем бірнеше жыл бұрын құс және шошқа тұмауымен жаппай күрескен болатын. Тағы да бұл індеттің өршу қаупі бар - қашан және қаншалықты қауіпті екені белгісіз. Әлем бұл жағдайда қалай күресе алады: барлық денсаулық сақтау ұйымдары төтенше жағдайға дайын болып, індет басталған сәтте-ақ қолға алса ғана «өршігуге» жол бермей, халықты аман алып қалады. Әлемдік денсаулық сақтау ұйымы тұмауды қоздырушы вирустарды ылғи бақылаумен келеді: бұған 114 елден 153 ұйым атсалысып жатыр. Жыл сайын тұмауға қарсы екпеге індеттің алдын-алуға болатын штаммдарды (микроағза) енгізеді. Егер тұмау қоздырғыштары күшейіп, ерік бермесе арнайы зерттеу орталықтары антивирус дайындап, емдеу жолдарын қарастырады.

Кедейлік: 1, 6 миллиардтан астам адам (әлем халықының 22%-ы) бірнеше жылға созылған дағдарыс құрбаныс болуға мәжбүр: аштық, талас-тартыс пен халықтың жаппай көшуі және тыңғылықты дәрежеде медициналық қызмет түріне қол жеткізе алмауы. Бұндай жағдайлар әлемнің барлық елінде кездеседі. Әсіресе, тұрақты даму мақсатында атқаралатын негізгі міндеттер, соның ішінде ана мен бала денсаулығына байланысты кей мақсаттар орындайлмай, тіпті елеусіз қалады. Микробқа қарсы дәрілерге төзімділік: Антибиотииктер мен микробтарға қарсы арнайы препараттарды шығару - заманауи медицинаның басты жетістігі. Дегенмен, жыл сайын адамның денесінде, табиғатта, микроағзаларда көзге көрінбейтін эволюция жүреді. Микроағзалар адам баласы шығарған антибиотиктерге бейімделе бастады. Бұл медицинада үлкен мәселе тудырады: туберкулез, өкпенің қабынуы, гонорея секілді аурулардың алдын-алу қиынға соғады. Одан бөлек, ота кезінде инфекцияның түсуінен қорғау да қиындай түседі. Туберкулез дертімен күресуге кедергі келтіріп тұрған нәрсе - есірткі. Ал, бұл дерттен жыл сайын 10 миллионға жуық адам ауырып, 1, 6 миллион адам қаза табады. Эбола және өзге де індеттер: 2018 жылы Конго Демократиялық Республикасында 1 миллионнан астам тұрғыны бар қалалардан «Эбола» дертінің негізгі ошақтары байқалды. Бұл Эбола секілді қауіпті эпидемиялармен күресу денсаулық сақтау ұйымдары қолға алуы тиіс үлкен міндерттердің бірі екенін көрсетеді. Осыған байланысты, Әлемдік Денсаулық сақтау Ұйымы 2019 жылды «Денсаулық сақтау саласында төтенше жағдайларға дайындықты қамтамасыз ету жылы» деп атауды жөн санап, осы орайда зерттеу тобын құрып, арнайы жоспар жасалды.

Әлсіз алғашқы көмек: Денсаулық сақтау жүйесінің халықпен алғашқы қарым-қатынасы алғашқы көмек арқылы іске асады: іс жүзінде ол қолжетімді, жылдам, жан-жақты болуы тиіс. Алғашқы көмек адамның өмір бойына қажетті медициналық қажеттілігінің басым бөлігін құрайды. Егер денсаулық сақтау жүйесінің алғашқы көмек бөлімі өзге саласынан күшітерек болса, халықтың жағдайы да соғұрлым жақсы болмақ. Соған қарамастан, көптеген елдердің жедел-жәрдем қызметі ақсап жатады: ол елдің ресурсының жеткіліксіздігі және ауыр дерт түрлеріне баса назар аударумен тікелей байланысты. Мысалы, 2018 жылы қазан айында ӘДҰ (Әлемдік Денсаулық сақтау Ұйымы) Астанада ірі жаһандық конференция өткізді. Нәтижесінде қатысқан барлық ел алғашқы медико-санитардық көмек міндетін күшейтіп, қызметін жаңарту туралы шешімге келген болатын.

Екпеден бас тарту: Жыл сайын екпе төңірігінде даулар көтеріліп, олардың шешімі сол күйі жабулы қалады. Соңғы уақытта екпеге қатысты сенімсіздік, одан бас тарту, қолдамау белең орын алуда. Вакцинация дерттің алдын-алудағы экономикалық тұрғыдан ең тиімді тәсілдердің бірі саналады: жыл сайын 2-3 миллион өлімнен сақтайды. Екпеге деген көзқарас артса, бұл көрсеткіш 1, 5 миллионға артады деп болжайды зерттеушілер. Мысалы, соңғы жылдары әлем бойынша қызылша дертіне шалдыққандар саны 30%-ға артқан. Бұның нақты себебін дөп басып айту қиын болғанымен, екпеге деген сенімсіздіктің де ықпалы бары жасырын емес.

Денге індеті: Масалар арқылы таралатын, тұмау белгілерін қоздырушы қауіпті дерттердің бірі - денге. Соңғы онжылдықта бұл дерттен қаза табушылардың саны артқын. Әсіресе, жауын мезгілінде Бангладеш және Үндістан сынды мемлекеттердің тұрғындары жапа шеккен. Одан бөлек, дерттің белгілері осы уақытқа дейін байқалмаған тропикалық аймақ Непалда да кездескен. Ақпаратқа сүйенсек, әлемнің 40%-ы денге індетін жұқтырып алу қаупіне ие және жыл сайын 390 миллион инфекция таралады. Әлемдік Денсаулық сақтау ұйымы 2020 жылға дейін бұл мәселенің шешімін табуға тырыспақ.

АИТВ (ВИЧ) : Медицина тарихындағы ең көп тәжірибе жүргізіліп, күресу жолдарын қарастырған дерттердің бірі - АИТВ. Бүгінде 22 адам емделу үстінде. Соған қарамастан жыл сайын АИТВ/ ЖИТС (СПИД) дертінен миллионға жуық адам қаза табады. Бұл індет бастау алғаннан бері 70 миллионнан астам адам жұқтырып, 35 миллионға жуық адам бұл өмірмен қош айтысқан. Ал, 37 миллион адам АИТВ инфекцисымен өмір сүріп жатыр. Олардың басым бөлігін 15-24 жас аралағындағы әйел адамдары құраса, ел жағынан көш бастап тұрған - Сахараның оңтүсітк аймағындағы Африка елдері. Барлық дерттің бастауы - ауаның ластануы мен күтімнің болмауы. Қолжетімді медицина, денсаулық сақтау орталықтарының жауапты әрекеті мен дер кезінде көрсетілген көмек адам өмірін сақтап қалуға септігін тигізеді.

Қазіргі таңда, басқа жұқпалы вирус кең таралды, яғни COVID-19. Әлемде кәдімгі тұмаудан жылына әлдеқайда көп адам қайтыс болады. Алайда, емі болмағандықтан, жаңа инфекция одан да қауіпті болуы мүмкін.

Қытай үкіметі адамдардың өмірін қиып жатқан жаңа вирустың жолын бөгеу үшін 11 миллионнан астам тұрғыны бар Ухань қаласын жапты. Оған қазір көлік жүрмейді, ұшақтар ұшпайды, кемелер қатынамайды. Және де елде азаматтардың бір жерге жиналуына тыйым салынып отыр. Өзге қалалар мен шет мемлекеттерді шарпи бастаған инфекция жүздеген миллион адамды жолға шығаратын мерекелік маусымда тіпті өршиді деген қауіп бар. Бүгінде Қытайда ғана емес, бүкіл ғалам әуежайларында осы елден жеткен жолаушыларды скринингтен өткізу жұмыстары күшейтілді. Ал, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы әлемдік деңгейде төтенше жағдай жариялау және коронавирусқа халықаралық деңгейде жауап қайтару мәселесін бүгін қайта қарайды.

Планетаны осынша дүрліктірген бұл қандай дерт? Өзекті сауалға ғалымдардың қысқаша жауабы төмендегідей: Бұл неткен вирус? Ғалымдар оған жаңа коронавирус деген анықтама беріп отыр. Бұл - латынның crowns (тәж) немесе halos (шеңбер) деген сөздерінен пайда болған атау. Өйткені, коронавирус микроскоппен қарағанда, осы екеуінің қосындысын еске түсіреді. Бұл вирустар тобына адамға зиянын тигізетін бірнеше түр кіреді. Олардың бірі тұмауға шалдықтырса, өзгелері жарқанаттар мен түйелерден және жануарлардан кездесіп, бүгінде ғылымда SARS (Ауыр әрі өткір респираторлық синдром) және MERS (Таяу Шығыс респираторлық синдромы) деген акрониммен белгілі болып отыр.

Ол қайдан келді?

Жұмбақ вирус Қытайдың орталығындағы Хубей провинциясының Ухань қаласында пайда болды. Оны алғашқы болып жұқтырғандардың көбі теңіз өнімдерін сататын базарға барған немесе сонда жұмыс істеген. Бұл сауда орны дереу тергеуге жабылды. Қытайдың медицина мамандары әуелде коронавирустың жануарлардан - адамға берілетінін ғана мәлімдесе, қазір оның адамнан - адамға жұғатынын мойындауға мәжбүр. Коронавирус қаншалықты тарады? Қытай коронавирусты 600-ге жуық адамның жұқтырғанын және одан 17 адамның қайтыс болғанын растап отыр. Жан тәсілім еткендердің ең үлкені -89-да, ең жасы 48-де. Құрбандардың барлығы - Уханьнан немесе оның айналасындағы елді мекендерден. Олардың орташа жасы - 73-те. Сонымен қатар, бұл вирус Таиланд, Оңтүстік Корея, Жапония, АҚШ, Тайваньда да табылды. Дерттің географиясы тіпті кеңейеді деген болжам бар. Себебі, Қытайда және шетелде алдағы күндері жүздеген миллион адам Ай күнтізбесі бойынша Жаңа жылды мерекелеу үшін жолға шығып, сапарлар маусымы басталады. Симптомдары қандай? Бұл вирусқа тән симптомдар - тұмаурату, бас ауруы, жөтел және дененің қалшылдауы. Сонымен қатар, АҚШ-тың Ауруларды бақылау және олардың алдын-алу орталығының мәлімдеуінше, коронавирустың едәуір қауіпті түрін жұқтырғандар демігеді, қалтырайды, ал ауруы асқынған жағдайда пациенттер пневмонияға шалдығуы мүмкін. Оны қалай емдейді? Қазір жұмбақ вирусты анықтау жолында сынақтар жүргізіліп жатыр. Алайда, бұл инфекцияға тосқауыл қоятын вакцина әлі жасалған жоқ. Демек, ол жылына талай адамның өліміне себеп болатын кәдімгі тұмаудан қатерлі болуы мүмкін. Сондықтан, қауіпті дерттің кең тарауына жол бермеу мақсатында коронавирусты жұқтырғандар ауруханалар мен үйлерінде оқшауланады. Ал, оның симптомдары ауруды жеңілдететін және лихорадкаға қарсы дәрілермен емделеді. Сонымен қатар, мұндай науқастарға суды көп ішіп, жазылып кеткенше тынығуға кеңес беріліп отыр. Коронавирустар қалай жұғады? Коронавирустардың көбі жөтелгенде, түшкіргенде немесе осы инфекцияға шалдыққандарды ұстағанда жұғады. Ғалымдардың сөзінше, жаңа вирус адамнан-адамға жақын байланыста болғанда, тыныс алу жолымен беріледі. Ол SARS-тан қауіпті ме? Әзірге бұл вирус SARS-тан қауіпті емес. Соңғысы да 2002-2003 жылдары дәл осы Қытайдан тарап, 800-дей адамның өмірін қиғаны белгілі. Дегенмен, жұмбақ коронавирус қазіргіден де қауіпті немесе жұқпалы формаға ауысуы мүмкін деген болжам бар. Мұндай жағдайда оның зардабы қандай болары бүгінше белгісіз.
БҰҰ әлемнің жаһандық мәселелерін шешу жолдары Millennium Development Goals деп аталатын есепті дайындады, ол біз әрекет еткен кезде өзгерістер болуы мүмкін екенін маңызды еске салу болып табылады. Мұнда есепті 10 негізгі сәттер:

1990 жылдан бастап 2015 жылға дейін 1 млрд адам шектен шыққан. Дамушы елдердегі кедейлердің пайызы 47% - дан 14% - ға дейін төмендеді.
Мектепке бармаған кіші мектеп жасындағы балалардың саны 2000 жылдан бастап екі есе дерлік қысқарды: 2000 жылғы 100 млн-нан 57 млн-ға дейін. 1990 жылдан бастап балалар өлімі екі еседен астам қысқарды. 1990 жылы 5 жасқа дейінгі 12, 7 млн бала қайтыс болды. 2018 жылы бұл сан 6 млн. дейін қысқарды.

Аналар өлімі 1990 жылдан бастап 45% - ға төмендеді.

2000-2013 жылдар аралығында АИТВ-инфекциясының жаңа жағдайларының саны 40% - ға қысқарды.

2000 жылдан бастап 2015 жылға дейін безгектен 6, 2 млн астам өлімнің алдын алды, негізінен 5 жасқа дейінгі балалар арасында.

1990 жылдан бері 2, 6 млрд адам ауыз судың жақсартылған көзіне қол жеткізді.
Ғалымдар аурудың көп жағдайда дұрыс өмір салтын жүргізсе, аурудың алдын алуға болатынына сенімді:

1) жүрек аурулары

Жүрек проблемасы тек ерлерде ғана емес, әйелдер арасында да жиі кездеседі. Мұндай проблемалардың пайда болуын болдырмау үшін тәуекел факторлары туралы білу қажет және оларды минимумға дейін азайтуға тырысу керек.

-- Шылым шекпеңіз. Жүрек темекіден және басқа да темекі өнімдерінен едәуір зардап шегеді, сондай-ақ зиян пассивті темекі шегуге әкелуі мүмкін.

-- Сау тамақ ішіңіз. Сізде дұрыс тамақтану болса, соғұрлым аурудың даму қаупі аз. Сіздің үстеліңізде жеміс-жидек, көкөніс, клетчатка және қанықпаған май қышқылдарына бай өнімдер болсын, мысалы, балық. Майларға және натрийге бай тамақ тұтынуды азайтыңыз.

-- Созылмалы ауруларды бақылауда ұстаңыз. Егер сізде жоғары холестерин немесе жоғары қан қысымы болса, дәрігердің ұсынымдарын қатаң ұстану керек. Егер сізде қант диабеті болса, қантты үнемі тексеріп, тиісті шаралар қолданыңыз.

-- Белсенді өмір салтын жүргізіңіз. Жасына қарамастан белсенді өмір салтын жүргізіңіз, дене белсенділігінің түріне жүгініңіз. Егер сіз және спорт-сыйыспайтын заттар болса, кем дегенде көбірек қозғалуға тырысыңыз: жаяу жүріңіз, лифтті пайдалануды тоқтатыңыз және т. б.

-- Сау салмақты ұстаңыз. Егер сіз артық килограмды жинасаңыз, жүрегіңіз зардап шегеді. Тамақтанған калория мөлшері жұмсалған мөлшерден аспауы тиіс екенін есте сақтаңыз.

Обырдың әр түрлі түрлері бүкіл әлемде әйелдерді таң қалдырады, әсіресе кеуде, өкпе, тері және ішек обыры қауіпті. Осы аурулардың даму қаупін азайту үшін бірнеше кеңестерді пайдаланыңыз:

-- Шылым шекпеңіз. Белсенді және пассивті темекі шегу обырдың даму қаупін арттырады.

-- Сау салмақты ұстаңыз. Артық килограммнан арылғанда және оларды жинақтауға мүмкіндік бермей, сіз қатерлі ісіктердің даму қаупін айтарлықтай төмендетуге болады.

-- Қозғалыңыз. Сонымен қатар, дене белсенділігі қалыпты салмақ сақтауға көмектеседі, спорт және қозғалыс обырдың кейбір түрлерінен қорғауға көмектеседі.

-- Көп көкөністер мен жемістерді жеңіз. Егер Сіз дұрыс тамақтансаңыз, сіз қатерлі ісіктің даму қаупін айтарлықтай төмендетеді.

-- Теріні күн сәулесінен қорғаңыз. Егер көшеде күн күні, тіпті қыста болса, күннен қорғайтын кремдерді пайдалануды ұмытпаңыз. Күн ванналарын өте қалыпты мөлшерде алыңыз.

-- Спиртті тұтынуды төмендетіңіз. Сіз ішетін алкогольдің санына және үнемі қолдану уақытына кеуденің, бауырдың, бүйректің, ішектің әр түрлі ісіктерінің даму қаупі байланысты.

-- Бала емізіңіз. Егер сізде бала туғаннан кейін сүт болса, оны емізіңіз. Бұл оған көп пайда әкеледі, қатерлі ісіктен қорғана аласыз.

-- Ерте диагностикалау туралы есте сақтаңыз. Егер маммограммадан өтіп, анализдер үнемі өткізілсе, сіздің дәрігер ісік ерте сатысында байқап, шаралар қабылдай алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.