Жұмыстың тақырыбы Жатырдың субинволюциясы

С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

Ветеринарлық медицина кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Орындаған 4-ші курс студенті:

Жанғазықызы Ж.

Тексерген:Бисенгалиев Р. М.

(Ауыл шаруашылығы

ғылымдарының кандидаты,

аға оқытушы)

НҰР-СҰЛТАН 2020

« С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ

ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ

курстық жұмысты орындауға арналған

ТАПСЫРМАСЫ

Пән: Ветеринарлық акушерлік және гинекология

Студент: Жанғазықызы Жансая

Тобы: Ветеринариялық медицина - 404

Жұмыстың тақырыбы: Жатырдың субинволюциясы

Керекті деректер:

ӘДЕБИЕТТЕР:

1. Ветериналық акушерлік және гинекология / Әбдірахманов Т. Ж. ; Астана, 2011.
2. Жануарлар ішкі аурулары / Молдағұлов М. А. ; Алматы, 2009.

Тапсырма берілген күні

Жұмысты қорғау күні

Курстық жұмыстың жетекшісі

Тапсырманы орындауға қабылдады

/күні, студенттің аты-жөні, қолы/

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ МИНИСТРЛІГІ

«С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ

" ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА" КАФЕДРАСЫ

Курстық жұмысқа

ПІКІР

Пән Ветеринарлық акушерлік және гинекология

Студент Жанғазықызы Жансая Тобы 404

Жұмыстың тақырыбы Жатырдың субинволюциясы

Жұмыстың берілген тапсырмаға сәйкестігі

Кемшіліктері

Курстық жұмысты тексеру күні

Болжамды бағасы

Қорғау күні

Қорғағаннан кейінгі бағасы

Күні Жетекшінің қолы

Жоспар

І Кіріспе

Біздің Республикамыздың мал шаруашылығы oсы күнге дейін аналық малдың жыныс мүшелерінің акушерлік-гинекoлoгиялық ауруларына байланысты мал өнімдерін алуда аумақты зиян шегіп келеді. Бедеулік мал шаруашылығына үлкен экoнoмикалық залал шектіреді: мал өнімдерінің төмендеуі, жoспардағы төлдің алынбауы, ауру малды емдеуге, бағып-күтуге кететін қаржы, өнім бермеген малдың ерте есептен шығуы, аталған себептерден келетін шығын мал өнімі жoғары бoлған сайын, келетін шығында жoғарлайды. Осыған байланысты мал шарушылығында есептегі аналық малдың гинекологиялық ауруларына байланысты 20-30 пайызы төл бермейді, сүт безінің аурулары салдарынан мал өнімі 15-20 пайызға төмендейді, сондықтан сиырлардың акушерлік - гинекологиялық ауруларының себептерін анықтап, емдеу жəне алдыналу ісшараларын дұрыс өткізудің маңызы зор.

Жатырдың субинволюциясы, әдетте, ауру жануардың жалпы жағдайында нормадан ауытқуды тудырмайды. Тек кейбір жағдайларда ол септикалық интоксикациямен бірге жүреді.

Жатырдың субинволюциясының ерекше қауіптілігі - бұл төлдегеннен кейінгі жедел және созылмалы эндометриттердің, аналық бездердің функционалды әртүрлі бұзылыстарының және жыныстық аппараттағы басқа патологиялық процестердің пайда болуына және бедеулікке әкеледі.

Бұл патология сиырлардағы төлдегеннен кейінгі барлық аурулардың ішіндегі ең көп таралғаны. Әсіресе көбінесе жатырдың субинволюциясы қыс-көктем кезеңінде тіркеледі. Уақытылы емдеумен ауруды қалпына келтіруге болады. Алайда, бұл ауру көбінесе эндометриттермен асқынып, бедеулікке әкеледі. Сондай-ақ, жатырдың субинволюциясы ұрпақтардың жетіспеуіне байланысты экономикалық шығынға әкеледі. Осы аурудың этиологиясы, патогенезі, емі және алдын-алу мәселелерін зерттеуге көп көңіл бөлу керек, сондықтан курстық жобаны орындау үшін мен осы ауруды емдеу және алдын-алу әдістері мен әдістерін кеңінен қамту үшін, сондай-ақ әдебиеттерде келтірілген емдеу әдістерінің алуан түрін табу үшін осы тақырыпты таңдадым.

Тақырыптың өзектілігі: Ғылыми əдебиетке сүйенетін бoлсақ барлық індетті жəне жұқпалы емес аурулардан келетін зияннан бедеуліктен жəне сүт безінің ауруларынан келетін экoнoмикалық шығын 2-3 есе жoғары екені туралы айтылады. Сиырмен құнажындардың бедеулігіне əкеп сoқтыратын себептердің негізгісі - малды дұрыс бағып-күтпеу, азығының сапасының төмендігі, ұрықтандыру кезіндегі жіберілген қателіктер, жыныс мүшелерінің аурулары, туғаннан кейінгі аналық малға суық тиюі, ветеринарлық-санитарлық ережелерді сақталмауы. Oсы тұрғыдан алғанда бедеуліктің себептерін дер кезінде анықтап, уақытында аталған себептерді жoю, мал шаруашылығын қарқынды дамуына oң септігін тигізеді. Сиырдың гинекoлoгиялық аурулары, акушерлік-гинекoлoгиялық аурулардың асқынуынан деп есептейміз.

Курстық жұмыстың мақсаты: ауру кезінде болатын физиoлoгиялық үрдістерді зерттеу, ауруды емдеу және алдын-алу әдістерін түсіндіру.

Курстық жұмыстың міндеттері:

• жатырдың субинволюциясы кезіндегі клиникалық көріністі зерттеу;
• ауруды емдеу және алдын-алу әдістерін кеңінен қамту;
• әдебиеттерде келтірілген емдеу әдістерінің алуан түрін табу;
• алдын алу шараларын өндіріске ұсыну.

ІІ Әдебиетке шолу

Ғылыми əдебиеттегі автoрлардың айтуы бoйынша гинекoлoгиялық аурулардың таралуы əртүрлі бoлады. Oрта есеппен шаруашылықтағы бедеу сиыр, таналар санының 10-15 пайызы гинекoлoгиялық аурулар салдарынан бoлатыны мəлім. Патoлoгиялық прoцесстің сиырлардың жыныс ағзасында oрын алуы, дамуы ұрық безінің міндетін бұзады жəне ұрық жoлы мен жатырдың клегей құрамы өзгертеді жəне oсы ағзалар ішіндегі рН жəне oлардың өту жoлының қызметтері бұзылады. Сиырлар мен таналар гинекoлoгиялық ауруға ұшырағанда oлардың төл беру қабілетінің бұзылуы төмендегі себептерге байланысты:

• жыныстық циклдың бұзылуы - анафрoдизия (жыныстық циклдың бoлмауы), тoлықсыздығы (анэстралды жəне анoвулятoрлы жыныстық цикл), нимфoманияның да кездесуінен бoлады;
• жатыр мен ұрық жoлдарындағы шырыштың жабысқақтығы əсерінен жыныс клеткаларының қимылы шектеледі;
• жыныс мүшелерінің жекелеген бөліктеріндегі аталық жыныс клеткаларының өлуі жасушалардың ыдырауына, улы бактерияның, улы спермилер мен қабыну экссудатының жиналуына əкеп сoғады;
• ұрық клеткасының, немесе зигoтанның құруы;
• зигoтанның жатыр қуысына ене алмауы ұрық жoлының тарылуынан, немесе жабылап қалуынан бoлады.

А. М. Вайнтрауба (1954) деректері бойынша аналық субинволюциясы 60, 3% - да, А. Я. Батраков (1973) 80-85% - да, А. Я. Крохин (1980), Н. И. Полянцев (1986) жəне А. Г. Нежданов (1987) - 40-70% - да, Ф. У. Абдурахманова (1979) - 36% - да, В. Г. Гавриша (1997) - 35, 6% - да, А. Н. Турченко (1999) - 30-45% - да, Р. Р. г. Кузьмич (2000) - 30-35%. жануарларда кездеседі.

Сиырлардың жатырдың субинволюциясымен жаппай ауруының себептері белсенді жаттығулардың болмауы (әсіресе буаздылықтың екінші жартысында), жеткіліксіз немесе монотонды тамақтану, әсіресе минералды және витаминдік жетіспеушілік, шырынды жемшөптерді (сүрлем, бард, целлюлоза) шамадан тыс тамақтандыру болуы мүмкін. Жануарларды әлсірететін түрлі аурулар, сондай-ақ ағзаның жүйке-бұлшықет тонусын төмендететін басқа да сыртқы және ішкі факторлар (В. П. Гончаров, В. А. Карлов, 1981 жыл) .

Жануарлардың жатырдың субинволюциясының себептері əртүрлі. Көптеген авторлар (Н. А. Флегматов, 1952; Вайнтрауб, 1954; И. А. Бочаров, 1954; А. П. Студенцов, 1961; И. Ф. Заянчковский, 1964; В. В. Шорников, 1964; В. Д. Мисайлов, 1976; В. С. Шипилов, 1977; Н. И. Полянцев, 1978; В. С. Шипилов, В. А. Чирков, 1987; А. Г. Нежданов, В. Д. Мисайлов (1996) жəне т. б. ) жатырдың субинволюциясының тікелей себебі жануардың бұлшық етінің əлсіз ретракциясымен бірге жатырдың жиырылу функциясының (гипотония, Атония) əлсіреуін есептейді.

Сиырлардың туғаннан кейінгі субинволюциясын диагностикалау, емдеу жəне алдын алу мəселелеріне авторлар көп көңіл бөлген (М. К. Криммер, 1942; Н. А. Флегматов, 1952; А. М. Вайнтрауб, 1954; В. В. Шорников, 1964; В. Д. Мисайлов, 1965; И. Я. Мюйрсепп, 1973; В. Я. Никитин, 1974; Н. И. Полянцев, 1978; В. С. Шипилов жəне В. А. Чирков, 1987; А. Г. Нежданов, 1987; . Осы патологияның дəрежесіне қарамастан, өсу үрдісі бар.

Ұрғашы малдың жыныс мүшелерінің аурулары көбінесе бедеулікке алып келіп соқтырады. Н. И. Полянцев, Н. Г. Гасанов, (1988) зерттеулері бойынша көбею мүшелерінің ауруларының тіркелуі бедеу сиырларда 30-51% жəне құнажындарда 13-28% кездескен. И. А. Бочаровтың (1966) зерттеуі бойынша жыныс мүшелерінің аурулары бедеуліктің басты себебі емес деп көрсетіп, тек 6-10%-дан аспайды деп зерттеген. А. И. Сергиенконың (1978) зерттеуі бойынша шаруашылықтағы сиырлармен құнажындардың бедеулігінің 17, 4 - 19, 5% -ғана гинекологиялық аурулардан болған деп көрсетеді.

М. А. Багманов (1997) сиырлардың эндометриттерін емдеуге жəне алдын алу үшін хориофаг - ерекшелікті бактериофағы бар плацентаның экстрактысын ұсынды. Оны сиырға параректалды шұңқырлардың борпылдақ клетчаткасына екі жақтан жартылай дозасын 0, 1 мл 1 кг тірі салмағына есеппен 5-6 рет арасына 48 сағат салып егеді. Антигистаминді қан сарысуын сиыр төлдеу жəне төлдеуен кейін 50 мл мөлшерде тері астына екі рет егу төлдеуден кейінгі иммунодеффициттің алдын алуға əкеледі (Т. Ж. Əбдірахманов) . В. В. Мосин бойынша блокаданы антимикробтық заттармен қолдану жақсы нəтиже береді (А. Г. Шехватов) .

А. А. Мұханбетқалиева. Т. Ж. Əбдірахманов (2005) алғаш рет эндометритке шалдыққан сиырлардың жатырындағы кейбір микроорганизмдердің Saussurea Salsa экстрактысына сезімталдылығын зерттеген. Saussurea Salsa экстрактының терапевтикалық тиімділігі эксперименталды жолмен дəлелденіп, сиырдың туудан кейінгі іріңді-катаралды эндометриті кезінде қолдану үлгісін əзірленді. Saussurea Salsa экстрактысы сиыр ағзасының иммундық күйіне жəне өзіндік емес резистентілігіне оңтайлы əсер ететіндігі анықталынды. Сонымен сиырдың төлдеуден кейінгі іріңді-катаралды эндометритін шаруашылық жағдайында емдеуге арналған жиынтықты терапия: Saussurea Salsa экстрактысы 1%-дық спирт ерітіндісі түрінде Эсмарх кружкасын қолданып жатыр ішіне 500 мл көлемінде күніне бір рет енгізу, В. В. Мосин бойынша блокада, екі инъекция тривитамин, синестрол инъекциясы жəне глюкоза мен кальций хлоридін күре тамырға жіберу. Экстрактысының бір күндік терапиялық дозасы 0, 08 мг 1 кг малдың тірі салмағына құрайды. Препаратты енгізгеннен кейін Т. Ж. Əбдірахмановтың (2002) мəліметтері бойынша сиырлардың іріңді-катаральды эндометриті кезінде кешенді этиопатогенетикалық терапияда антигистаминді қан сары суын, окситоцин, фуразолидон таяқшаларын жəне бициллин-5 бірге қолдану жатыр микрофолорасына бактерицидті əсер етеді, 100% сиырлардың аурудан айығуына əкеледі, емдеу мерзімін, сервис-кезеңін қысқартады, ұрықтануын жоғарлатадыйін оның жақсы сіңірілуі үшін тік ішек арқылы жатырға массаж жасайды.

Г. А. Кононов (1977 жыл) жатырдың субинволюциясы буаздылық кезінде жатырдың созылу нəтижесінде жиі пайда болатынын көрсетеді. Мұндай жағдай ұрықтың жəне жеміс қабығының суларында, бір қойлы жануарлардың көп ұрығында жəне жемістердің қайта дамуы кезінде байқалады. Сондай-ақ, ауыр төлдегеннен кейін ағзаның жалпы əлсіздігі əртүрлі себептерге байланысты жиі байқалады.

В. А. Самойлов (1988) туудан I күн бұрын жатырдың субинволюциясы бар сиырларда эстрадиол -17/3 төмен концентрациясында қандағы прогестеронның салыстырмалы түрде жоғары деңгейі байқалады. Төлдегеннен кейін 1-2 күн өткен соң жатырдың субинволюциясы бар сиырларда төлдегеннен кейінгі кезеңнің қалыпты ағымы бар жануарларға қарағанда эстрадиол - 17/3 және баяу прогестерон концентрациясының тез төмендеуі байқалады. Сонымен қатар, сиырлардың қанындағы Ф-2 альфа простгландинінің төменгі мөлшері жатырдың субинволюциясымен, төлдеуден 1 күн бұрын да, одан кейінгі алғашқы 10 күнде де анықталды (А. Терещенко, 1990) .

ІІІ Негізгі бөлім

3. 1 Туу кезіндегі патологиялар

Төлдеу деп іштегі төл мен оның жолдасының аналық жыныс ағзаларынан қуылып шығуын қамтамасыз ететін күрделі физиологиялық процесті айтады. Қалыпты туу процесі іштe төл толық жетіліп, сыртқы орта жағдайларында тіршілік етуге дайын болған кезде басталады. Туу процесі кенеттен бастала салмайды, организм оған алдын ала дайындалады. Туар алдында жатыр мойнын қоршап тұрған ұлпалар, қынап, жыныстық ернеулер ісіне бастайды, мал желіндейді, желінде уыз түзіледі. Жыныс жолдарының байлам аппараттары босаңсып, құйымшақ түбінде ойыстар пайда болады. Байлам аппараттардың босаңсуы буаздық соңында сары денеден бөлінетін релаксин гормонының əсерімен жүреді

Патологиялық төлдеудің себептері мыналар болуы мүмкін: əлсіз жəне қатты толғақтар, қынап пен вульваның тарылуы, жамбасының тарылуы, туу жолдарының шырышты қабығының жеткіліксіз ылғалдануы, жатыр мойны спазмасы, туу жолдарының аномалиясы, түрлі жарақаттық зақымданулар, жатырдың бұралуы жəне т. б.

Буаздылықтың бұзылуы оның бірінші жəне екінші жартысында болуы мүмкін. Жануарларды азықтандыру мен ұстаудағы кемшіліктер, жұқпалы жəне инвазиялық аурулар жəне басқа да бұзылулар буаздылық кезеңінде кездеседі. Буаздылық кезінде жиі кездесетін патологиялық жағдайлар қатарына жатырдан жəне қынаптан қан кету, жатырдың жатырқауы, қынаптың бұрылуы, уақытынан бұрынғы толғақ, жатырдың бұралуы жəне түсік тастау жатады. Патологиялық процесске байланысты ұрғашыларға жедел кешенді ветеринарлық көмек көрсету қажет: дəрілік, патогенетикалық, хирургиялық, акушерлік, физиотерапия жəне т. б., сондай - ақ буаздылық патологиясын болдырмауға бағытталған алдын алу шараларын қолдану. Əсіресе жиі патологиялық туудың себептері болып табылады: ұрықтың дұрыс орналаспауы - іштегі бастың бұрылуы, бастың төмен түсуі, бастың арқаға аударылуы, ұрықтың бас алдында жəне аталық жəне жамбас буындарында оның жамбас алдын алу кезінде аяқ - қолдардың иілуі; ұрықтың дұрыс емес жағдайы - көлденең немесе тік, арқасымен; ұрықтың дұрыс емес позициясы;

Көп жағдайда туу адамның көмегінсіз қауіпсіз жүреді. Алайда, олардың қалай өтетінін алдын-ала болжау мүмкін емес, сондықтан төлдеген жануарға алғашқы көмек көрсете алатын, жаңа туған төл мен жануарға санитарлық-гигиеналық ем жүргізе алатын кезекшінің болуы қажет. Егер ұрық "көйлекте" туылса, яғни ұрық қуысы жарылмаған, көпіршікті ашып, жаңа туған нәрестені мембраналардан босату керек, әйтпесе ол тұншығып кетуі мүмкін.

8-14% жағдайда ветеринар әртүрлі себептерге байланысты патологиялық төлдеуге тап болады. Білікті акушерлік көмек тек төлдеген жануар мен ұрықтың өмірін сақтау үшін ғана емес, сонымен қатар өнімділікті, сонымен қатар жануардың репродуктивті функциясын сақтау үшін қажет. Патологиялық туу әкеледі: ұрпақтардың жоғалуына, сүт өнімділігінің төмендеуіне, кейде жануардың өзі өліміне байланысты шаруашылықтарға үлкен экономикалық залал; мәжбүрлі сою арқылы алынған ет көбінесе сапасыз немесе тамақтануға мүлдем жарамсыз. Жоғарыда айтылғандардың бәрінен фермаларда төлдеуді жақсы ұйымдастырудың қаншалықты маңызды екендігі белгілі болады.

Патологиялық төлдеудің себептері:

Әлсіз толғақтар. Бұл ауру көбінесе сиырларда, қойларда және ешкілерде дененің жалпы әлсіздігі, жатырдың бұлшықет ауруы, серуендеусіз ұзақ уақыт ұстау, жеміс қабықтарының, егіздердің, деформациялардың бұзылуымен байқалады.

Күшті толғақтар. Күшті әрекеттердің себебі ұрықтың дұрыс орналаспауы, оның нәзіктігі, амниотикалық сұйықтықтың ерте кетуі, туу кезінде орталық жүйке жүйесінің қозғыштығының жоғарылауы болуы мүмкін. Күшті әрекеттер ұрықтың өлімімен, жатырдың немесе қынаптың жыртылуымен және жоғалуымен аяқталуы мүмкін.

Туу жолдарының құрғауы. Ауру акушерлік көмектің кешіктірілуіне байланысты және туу қиын болған кезде, мембраналардың мерзімінен бұрын жарылуы және жатыр мойнының толық кеңеюіне дейін амниотикалық сұйықтықтың өтуі кезінде пайда болады.

Төл басының бұрылуы. Бұл патология көбінесе жатыр мойнының толық ашылмағанымен, туу процесіне ерте араласқан кезде акушерлік көмектің дұрыс көрсетілмеуі нәтижесінде пайда болады. Бастың инверсиясы кезінде екі аяқ та туу каналынан шығады, ал басы бүгілген болса аяқ-қол толық шықпайды. Жақсы жуылған қолмен зерттеу кезінде ұрықтың басының орнына туу каналында оның мойны сезіледі.

Төлдің басының төмен түсуі. Бұл аномалия қолмен фронтальды және оксипитальды туу жолдарында, туу жолдарынан сәл шығып тұратын созылған алдыңғы қолдардың арасында пальпация арқылы анықталады.

Білек пен шынтақ буындарындағы алдыңғы білектердің бүгілуі. Бір аяқ-қол бүгілген кезде, екіншісі туу каналынан шығады. Иілген аяқ қолмен анықталады. Ұрықты аяқ-қолды түзегеннен кейін ғана алуға болады. Ол үшін аяқ-қол мен бастың шығу жолынан шығыңқы ілмектер қолданылады.

Операциялық акушерліктің мәні мен ерекшелігі. Практикалық іс-әрекетте ветеринарлық мамандар көбінесе төлдеу кезінде акушерлік операцияларды қолдана отырып, жануарларға (жануар мен ұрыққа) көмек көрсетуге мәжбүр болады. Хирургиялық акушерліктің мәні құралдарды қолдана отырып, көмек көрсету әдістерінің кешенінде жатыр.

Патологиялық төлдеу кезіндегі акушерлік операциялар хирургиялық операциялардан өзгеше және кейбір ерекшеліктерімен сипатталады:

• әдетте, акушерлік операциялар шұғыл болып табылады; олар дереу және тәуліктің кез келген уақытында орындалады, өйткені кешіктіру ұрықтың (ұрықтың) және ананың өміріне қауіп төндіруі мүмкін;
• операциялар визуалды бақылаусыз жасалады, акушер қолмен басқарылады, сондықтан ұрықтың топографиясы мен ананың туу жолдары туралы нақты түсінікке ие болуы керек;
• акушерлік операцияның ұзақтығы мен нәтижесін болжау мүмкін емес, өйткені патологиялық төлдеудің себептері әртүрлі және ұрықтың орналасу ерекшеліктеріне байланысты;
• акушерлік операциялар ветеринар маман үшін қауіпсіз емес, өйткені асептика және жеке гигиена ережелерін сақтамаған жағдайда ол жұқпалы ауруларды (бруцеллез, лейкоз және т. б. ) жұқтыруы, өзіне құрал-саймандармен жарақат алуы немесе суық тиюі (егер үй-жай акушерлік көмек көрсетуге бейімделмеген болса) мүмкін.

Акушерлік операцияға кіріскенде бірқатар негізгі ережелерді сақтау керек:

1. Кез-келген акушерлік көмек (операция жасау) кезінде ветеринар ұрық пен жануардың өмірін сақтап қалуға тырысуы керек, ал егер бұл сәтсіз болса, онда тірі қалу мүмкіндігі бар екенін ескере отырып, төлдеген жануар немесе ұрықтың өмірін сақтап қалуға тырысуы керек.

2. Төлдету (операция) кезінде асептика және антисептика, сондай-ақ жеке гигиена ережелерін қатаң сақтау.

3. Ұрықтың жатыр қуысына итерген кезде бұл бөліктер дұрыс орналаспауы үшін ұрықтың алдыңғы бөліктеріне (аяқ-қол, бас) акушерлік ілмектер (арқандар) салу керек.

4. Құрғақ туу немесе амниотикалық сұйықтықтың мерзімінен бұрын кетуі кезінде туу жолдарын вазелинмен, вазелинмен, зығыр тұқымының отварымен немесе өткір иісі жоқ сабын ерітіндісімен ылғалдандыру керек, сондықтан төлдеген жануар мәжбүрлеп сойылған жағдайда етті тамаққа пайдалануға болады.

5. Дұрыс емес мүшеліктер (аяқ-қолдар, бастар), позициялар мен презентациялар жатыр қуысында түзетілуі керек.

6. Ұрықты тек жиырылу және күшену кезінде 2 күшпен алу керек. Сиырлар мен биелерде егіздер болған кезде алдымен жоғарғы ұрық алынады.

7. Төлдеуге кедергі келтіретін әрекеттерді жою үшін эпидемиялық анестезия, А. Д. Ноздрачев, А. И. Варганов немесе И. Г. Аяз бойынша бүйрек үсті блокадасы қолданылады. Ханегиф препаратын қолдану тиімдірек: әрекеттер жоғалады және релаксация 2 сағатқа дейін созылады; ол окситоцинді енгізу арқылы жойылады (30 . . . 40 бірлік) .

8. Акушерлік құралдарды ұрыққа жылжыту және оларды жатырдан шығару тек ветеринар (акушер) қолының бақылауымен және қорғауымен жүргізілуі керек.

Бұл тақырып бүгінгі күнге дейін өзекті, туу патологиялары жиі кездеседі және мен кәсіпорындарға да, жеке меншік иелеріне де материалдық және моральдық зиян келтіремін. Әрбір акушер осы патологиялар туралы білуге және ұрықты да, жануарды да құтқару шараларын қабылдауға дайын болуға міндетті.

1-сурет. Төлдің жатырда орналасуы

3. 2 Жатырдың субинволюциясы. Клиникалық белгілері және себептері.

Буаздылық кезінде жатырдың мөлшері ұлғаяды, ал төлдегеннен кейін оның кері дамуы жүреді, яғни инволюция. Инволюция процесінде жатыр буаз емес күйге тән мөлшерге дейін азаяды. Әдетте жатырдың инволюциясы 3 апта ішінде аяқталады. Алайда, кейде бұл процесс кешіктіріледі. Жатырдың инволюциясының баяулауы субинволюция деп аталады.

Патологиялық туу, жатырдың пролапсы және плацентаның сақталуы аурудың негізгі себептері болып табылады.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс