Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуді дамытуда ойындарды қолдану және коммуникативті құзіреттілігін дамыту

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

І. ОЙЫН БАЛАЛАРДАҒЫ СӨЙЛЕУДІ ДАМЫТУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІСІ РЕТІНДЕГІ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

1. 1. Мектепке дейінгі жастағы балалардың сөйлеуін дамытудағы ойын әдісінің түрлері . . . 6

1. 2. Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуді дамытуда ойындарды қолдану және коммуникативті құзіреттілігін дамыту . . . 15

II. ОЙЫН БАЛАЛАРДАҒЫ СӨЙЛЕУДІ ДАМЫТУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІСІ РЕТІНДЕГІ ПРАКТИКАЛЫҚ НЕГІЗІ

2. 1. Мектепке дейінгі білім беру мекемесінде ойын арқылы сөйлеуді дамыту оқу іс -әрекетін дайындау және өткізу . . . 18

2. 2. Мектеп жасына дейінгі балалардың ойын арқылы сөйлеуді дамыту оқу іс -әрекетін талдау және диагностикалау . . . 25

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 29

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 31

ҚОСЫМША . . . 33

Кіріспе

Зерттеудің өзектілігі: «Қазіргі озық заман талабына сай, жан-жақты дамыған, психологиясы дұрыс қалыптасқан, білімге құштар ұрпақ тәрбиелеу, жетілдіру, білім беру бүгінгі отбасының, балабақшаның, мектеп қабырғасында қызмет етіп жүрген барлық мамандардың жалпы барша елдің, халықтың міндеті» Н. Ә. Назарбаев.

Бала - үйдің базары, өмірдің ажары. Дүниеге ұрпақ әкелу, оны бәсекеге қабілетті етіп тәрбиелеу әр ата-ананың, балабақша мамандарының, білім жолында қызмет етіп жүрген ұстаздардың, жалпы еліміздің ең басты міндеті. Себебі, бүгінгі бала - ертеңгі ел қорғаны, елдің тұтқасын ұстар азамат. Яғни, болашақ осы бой түзеп келе жатқан жастарымыздың қолында. «Тәрбие отбасынан басталады» - деген сөз халқымызда бар. Осыған мән беріп қарасақ, баланың тәлім - тәрбиесіне ерекше мән берген халқымыз «баланы жастан» деп мәтелдеген. Өмірдің базарын бала деп білген халқымыз «Жаста берген тәрбие жас қайыңды игендей. »- демей ме? Иә, қазақ халқында сонау ежелгі заманнан бері өзіндік тәрбие мектебі, қалыптасқан дәстүрі болған. Ал сол дәстүр отбасында басталып, мектепте берілетін тәрбиемен қалай қабысады.

Көптеген көрнекті ғалымдар, ежелгі мұғалімдер мен ойшылдарымызда ойын мектеп жасына дейінгі балаларда сөйлеуді дамыту құралы ретінде пайдаланған. Педагогтар мен психологтар таңдау қажеттілігі туралы қорытындыға келді. Табиғи балаларға ең жақын білім беру әдістері, танымдық қабілетін арттыру құралы ретінде (сөйлеуді дамыту) ойын екені дәлелденген. “Сөз-сөзден туады, сөйлемесе қайдан туады?” демекші. Қазіргі уақытта балалардың сөйлеу тілі кеш шығып, түсініксіз болуда. Сонымен бірге, отбасында екі тілде сөйлеуде бұл баланың сөйлеу тілін бұрмалап, кешеуілдеп шығуына әсер етеді. Баланың сөйлеу тілі оның психикасына да әсер етеді. Өзінің достарының арасында тұйықталып, аз сөйлеуге тырысады. Қоғамда өзін қолайсыз сезініп шеттетіліп қала береді. Сондықтан да ерте жастан бастап сөйлеу тілін түзету ұтымды болады.

Ойын арқылы бала айналасындағы заттардың өзіне қызықтысына назары ауып, оны таңдап алады. Балалардың бойындағы ерекше қасиеті -сөйлеуден еш жалықпауы. Ойын - бала тілінің дамуына ықпал етіп, таным белсенділігінің дамуына жол ашады. Себебі кез -келген мектеп жасына дейінгі бала ойынмен өседі. Өйткені бала табиғаты ойынмен тікелей байланысты. Ойын барысында мектеп жасына дейінгі бала еш нәрсеге тәуелсіз, еркін болады. Ал, еркіндік дегеніміз -барлық дамудың баспалдағы. Бәрін білуге деген құлшынысы мен талпынысы артады. Бұл дегеніміз баланың сөйлеуінің даму үрдісі жылдам жүреді деген сөз. Баланың қалай толық дамып келе жатқанын немес интелектуалдық қабілетін айқындайтын баланың сөздік қорының мол болуы. Қазіргі таңда дамуы артта келе жатқан, кеш сөйлеп, сөздік қоры аз балалар қоғамызда жетерлік. Басты қателік баланың дамуына ата-ана мен мектепке дейінгі ұйымдардың дұрыс жасамауы. Себебі қазіргі таңда балалармен жетуіліуті деңгейде сөйлеспейміз. Ойынбалалардың негізгі іс -әрекеті ретінде психологияда, физиологияда, анатомияда, педагогикада дәлелденген. Ойын теориясының дамуына үлкен үлесін қосқан Н. К. Крупская. Ойын мағынасына кеңінен тоқталсақ, ойын - бұл білім беру және жеке тұлғаны қалыптастыру құралы. «Ойын - бала үшін білім, ойын - олар үшін жұмыс, ойын олар үшін маңызды білім беру нысаны. Мектеп жасына дейінгі балаларға арналған ойын - бұл қоршаған ортаны танудың және сөйлеуді дамытудың тиімді әдіс - тәсілі болып табылады. Ойнау кезінде ол түстерді, пішінді, материалды қасиеттерді, кеңістікті зерттейді және атап үйренеді. Бұл дегеніміз - сөздік қорларының молаюы деген сөз. Ойын - балалар іс-әрекетінің негізгі түрлерінің бірі. Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу, оларды оқыту үшін мамандар ойын әдісін пайдаланады. Байланыс объектілері, әдістері мен құралдарымен әр түрлі әрекеттер арқылы балалардың сөйлеу қабілеттерін арттыруға болады. Біріншіден, ойында бала тұлға ретінде дамиды, екіншіден, онда баланың психиканың сол жақтары қалыптасады, бұл кейіннен оның оқуға деген қызығушылығын арттырады. Ойын мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі қызметі болғандықтан баланың дамуында маңызды орын алады, мен таңдаған тақырып өзекті және маңызды қазіргі кезеңде. Дидактикалық ойындардың көмегімен балаларды оқыту және оқу барысында олардың алған білімдері бекітіледі, қоршаған әлем туралы идеялар қалыптасады, сөйлеу дамиды. Ұйымдастырылған оқу іс -әрекетінде тиімді ойындарды қолдану балалардың дұрыс сөйлеуге өзіндік ықпалын тигізеді. Сөздер, дыбыстар, сөз тіркестері, сөйлеу жылдамдығы, сөйлеуді есту. Және т. б. Жалпы ойын барысында тек балалардың сөйлеу қабілеті ғана емес, ойлау, есте сақтау, зейін, бақылау қоса дамиды. Мектеп жасына дейінгі балаларда сөйлеуді толық дамытуға арналған компоненттер ол ойын. Бұдан шығатын қорытынды, мектепке дейінгі білім беру мекемесндеі негізінде сөйлеуді дамыту жүйесі әр түрлі қолданатын әдістер бар. Соның ішінде ойын әдісі сөйлеуді, түсінуді дамытуға, кеңейтуге ықпал етеді және балалардың қоршаған орта туралы ойларын байыту, жалпылама қалыптастыру заттар мен әрекеттер туралы идеялар, белсенді сөйлеуді дамыту, байыту және сөздік қорын кеңейту, сөйлеудің дыбыстық мәдениетін жетілдіру, дамыта сөйлеу, қарапайым формаларды үйрену арқылы балалардың қарым-қатынасқа қажетті монолог және диалогтық сөйлеуді меңгереді. Қазіргі уақытта жыл сайын кездесетін мәселелердің бірі -балалардың сөйлеу дамыуындағы ауытқулар анықталады. Жақсы дамыған балалар сөйлеу барысында басқалармен қарым-қатынасқа оңай түседі. Олар өз ойларын, тілектерін анық білдіреді, сұрақтарды қоядығ, құрдастарымен бірге ойнау туралы келіссөздер жүргізеді. Керісінше, баланың түсініксіз сөйлеуі оның адамдармен, ересектермен және құрдастарымен қарым-қатынасын қиындатады және оның мінезіне, оның дамуына ауыр із қалдырады. Ол өзін ерекше сезінбейді ыңғайсыздық болуы мүмкін. Егер оның сөйлеуі жетілмеген болса, бірақ шеңбер біртіндеп кеңейе берсе оның сыртқы әлеммен байланысы және оны түсіну өте қиын болады. Баланың сөйлеу әрекетін қалыптастырудың бастауы мынада: мектепке дейінгі балалық шақ (бұл балабақша да, отбасы да), осы кезеңде сөйлеуді дамытудың негізі қаланады. Балалардың сөздік қоры байытылады, балалардың сөйлеуінің дыбыстық мәдениеті қалыптасады. Ойын жетекші түр болғандықтан, мектеп жасына дейінгі балалардың іс-әрекеті ретінде осы әдісті тиімді пайдалана білу керек. Әр түрлі ойын әдістері арқылы балалардың сөйлеу тілін дамытуға мүмкіншілік өте көп. Ойындардың негізгі мақсаты - баланы дамыту, онда қаланған және көрінетін нәрсені түзету, баланың шығармашылық, эксперименталды мінез-құлыққа қорытынды жасау.

Н. Құлжанованың айтуы бойынша ойын әрекетіндегі басты педагогикалық мақсаттары - баланың алдағы өміріне түзу жол салу, үлкендерге еліктеуі және өмірдің талаптарына сай бейімделуі ойынды әдептілік, тәрбиелік мақсатта пайдалануды көздейді. Осы тұста ғалым бала ойын әрекетінде ғана тынығып, жұмыс жасап, өсіп жетіледі, оның ойлау қабілеті жетіліп, қарым - қатынас жасау мүмкіндігі артады деген пікірді білдірген.

М. Жұмабаев «Ойын - бала үшін өмірлік тәжірибе» - деп атап көрсетсе, ал, шетелдік ғалым Ж. Пиаже «ойын - баланың рухани дамуының негізі» - деген, сонымен қатар, К. Левин, Л. С. Выготский, Д. Б. Эльконин сияқты ғалымдар да өз еңбектерінде ойын әрекетінің оқу үрдісінде маңызды құрал болып табылатындығын атап көрсеткен. Қазіргі кезде ойын мәселесі бірқатар ауқымды зерттеулерде қомақты орын алып, оның баланы дамытудағы мәні анықталды. Зерттеушілер ойын арқылы оқу міндеттерін тиімді шешуге болатынын дәлелдеді. Ойынның теориясы мен маңыздылығы туралы К. Д. Ушинский мен П. Ф. Лесгафт, тәрбиеде және оқыту барысында ойынның алатын орны туралы В. А. Сухомлинский, С. П. Шацкий және Н. К. Крупская өз пікірін білдірген.

Мектеп жасына дейінгі балалардың мәселесі сөйлеуді дамыту проблемасында жатыр. Ойын әдісі қоршаған шындық туралы ойларды кеңейтуге, зейінді, есте сақтауды, бақылау мен ойлауды жақсартуға көмектесетіндіктен, сөйлеуді дамытумен қатар, ойында да танымдық даму жүзеге асырылады. Мен ойындағы негізгі орынды дыбыспен, әріппен, сөйлеммен жұмыс істеуге ұйымдастырамын. Себебі тәжірибеде көрсеткендей, баланың фонетикалық және сөйлеу, есту қабілетін қалыптастыра отырып, сөзді дыбыстық қабылдауға жеткілікті уақыт бөлу керек. Көптеген балаларда айтылуында ақаулар бар. Фонематикалық дамудағы жұмсақ ақаулардың болуы баланың оқу мен жазудағы бағдарламалық материалды ойдағыдай игеруіне үлкен кедергілер тудырады. Өйткені сөздің дыбыстық құрамы туралы практикалық жалпылау жеткіліксіз қалыптасады. Мектепке дейінгі жасққа дейінгі тілдік араласулар баланың даму нәтижелеріне айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Тілдік интервенцияларды жүзеге асыруға болатын кем дегенде төрт жалпыланған контекст бар: жеке, шағын топтарда, сыныпта және тәрбиешіні оқытуда. Тілдерді оқытудың төрт стратегиясы балалардың тілдік дағдыларын жақсартуда тиімді екендігі көрсетілген. Оларға мыналар жатады: балаларды алдын-ала әдейі қарым-қатынасқа көшуге көмектесетін тілді ортаға дейінгі оқыту; баланың ағымдағы іс-әрекеті мен қарым-қатынасына енгізілген арнайы техникадан тұратын экологиялық оқыту (ортаны оқыту) ; ересектерді баланың қарым-қатынас жасауға тырысуына үлкен жауапкершілікпен қарауға үйретуді көздейтін өзара әрекеттестік; тікелей оқыту, бұл дұрыс құрылымдалған сабақтарда грамматика немесе лексика туралы жедел жауап беру, бекіту және жедел кері байланыспен сипатталады.

Жоғарыда айтып өткендей, мектеп жасына дейінгі бала үшін, өзіңіз білетіндей, ойын - бұл негізгі әрекет. Ойнау кезінде бала әлемді біледі, біледі, ақыл-ой және физикалық тұрғыдан дамиды, құрдастарымен және ересектермен қарым-қатынас жасауды үйренеді. Сондықтан мұғалімдер мен психологтар мектепке дейінгі балалармен жұмыс жасауды ойын негізінде жүзеге асырады. Ойындарды әр түрлі тәсілдермен жіктеуге болады: дидактикалық, дамытушылық, қозғалмалы, сюжеттік және т. б. Алайда, барлық ойындарда бір жалпылық бар: олар табиғатынан дамиды, өйткені кез-келген ойын ақыл-ой процестерін дамытады - танымдық, эмоционалды, коммуникативті.

Ойын сөйлеуді дамыту тұрғысынан көптеген функцияларды орындайды:

сөйлеу процесінің мотивациясын қалыптастыру;
ой мен ерік білдіруді сөйлеу дизайнына зейінін тәрбиелеу;
сөйлеудің дыбыстық мәдениетін дамыту: артикуляциялық моториканы, сөйлеуді тыныс алуды, дыбысты дұрыс айтуды, фонематикалық қабылдауды, сөйлеудің интонациялық мәнерлілігін;
сөздікті толықтыру және белсендіру;
сөйлеудің грамматикалық құрылымын жетілдіру;
тікелей және жанама сөйлеуді қолдану дағдыларын бекіту;
сөйлеудің монологтық және диалогтық түрлерін жетілдіру;
жалпы және ұсақ моториканы дамыту: қимылдарды үйлестіру, қолдар мен саусақтардың ұсақ моторикасын, бұлшықет кернеуін жою, дұрыс қалып қалыптастыру;
ауызша емес қарым-қатынас әдістерін игеру: мимика, пантомима, қимылдар, оларды коммуникация практикасында қолдану;
ауызша қарым-қатынас мәдениетін, ұжымда бірлесіп әрекет ету қабілетін тәрбиелеу.

Ойындар ана тілі сезімін және сөздерді дұрыс айту қабілеттерін дамытуға, грамматикалық нормаларды оңай үйренуге, мектепте орыс тілін ойдағыдай игеруге дайындалуға көмектеседі. Дидактикалық ойындардың ерекшелігі - оларды негізінен тар нақты мақсатқа жету үшін қолдану. Мысалы, сөйлеу тынысын дамытуға арналған ойындар, саусақтардың ұсақ моторикасын дамытуға арналған ойындар, дыбыстардың айтылуын дамытуға арналған ойындар және т. б. Бірақ сонымен бірге оларды мақсат пен міндеттерді арттыру үшін біріктіруге болады. Дұрыс сөйлеу тәрбиесі коммуникативті құзыреттілікті дамытуға, айналасындағы адамдармен лингвистикалық (фонетикалық, лексикалық, грамматикалық) және сөйлеуге жатпайтын құралдарды (мимика, қимылдар, қалыптар, көзқарастар, объектілік әрекеттер) қолдана отырып, қарым-қатынас орнатуға бағытталған.

Кез-келген ойында балалардың сөйлеу тілін дамытуға болады және қажет деп айтқым келеді. Балалармен ойнаған кезде біздің мұғалімдерге таза, анық, мәнерлі, асықпай сөйлеуге, сөйлемдерді грамматикалық тұрғыдан дұрыс құруға тырысу маңызды. Өйткені, біз балаға дұрыс сөйлеудің үлгісі (стандарт) болып табыламыз. Ойын барысында мұғалім, ата-ана баланың сөйлеу кезінде қателік жіберсе де, оған кедергі келтірмеуге тырысу керек. Сөйлеудегі қиындықтары бар баланы бөлуге немесе асықтыруға болмайды, оған өз ойын ойын жеткізуге мүмкіндік беріңіз. Балалармен ойнау кезінде баланың қарым-қатынасқа деген ұмтылысын қолдау керек, кішігірім жетістіктерге жігерлендіру керек және осы жетістіктерге өзіңіз қуануыңыз керек. Балада сөйлеу қабілеті бұзылған кезде оны байқамай ренжітпеу үшін абай болу керек, сонда балада бірдеңе айту кезінде қателік жіберуден қорықпау керек.

Ойын ойлауды, қиялды және әрине сөйлеуді дамытады. Ойын балалардың сөйлеу қабілетін дамытуда маңызды рөл атқарады, дәл мектепке дейінгі жаста. Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілін дамыту үшін ойын әдісінің барлық түрлері қолданылады. Лингвистикалық ойындар өз ойын айтуға көмектеседі. Басқаларға түсінікті сөздер, баланың бойында тапқырлық, байқағыштық, көңілділік сияқты көптеген құнды адами қасиеттерді қалыптастыруға да өз ықпалын тигізеді. Лингвистикалық арқасында балалардағы ойындар сөйлеу, қарым-қатынас мәдениетін қалыптастырады. Бала әр сөзді анық айтуға, сөздерде дұрыс күйзеліс жасауға үйренеді. Лингвистикалық ойындар сізге сауатты, анық мүмкіндік береді, өзгелерді түсінуге мүмкіндік беретін өз ойларын білдіреді. Лингвистикалық ойындардың арқасында, диалогтық және монологтық сөйлеу, сөздік қоры кеңейеді, жазбаша сөйлеудің алғышарттары қалыптасады.

Зерттеу нысаны: мектепке дейінгі мекемедегі оқу-тәрбие үдерісі;

Зерттеу пәні: мектеп жасына дейінгі балалардың оқу-тәрбие үдерісінде балалардың ойын әдісі арқылы сөйлеуін дамыту;

Зерттеудің мақсаты: Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуін дамытуда ойын әдісін теориялық тұрғыдан негіздеп, әдістемесін ұсыну.

Зерттеудің болжамы: егер, мектеп жасына дейінгі мекемеде ойын әдістерін тиімді пайдаланса, балалардың сөйлеу қабілеттері дамитын еді, өйткені оқу-тәрбие іс-әрекетіндегі тапсырмалар балалардың сөздік қорының мол болуына ықпал етеді.

Зерттеудің міндеттері:

- балабақша балаларының сөйлеуін дамытудағы ойын түрлерінің

теориялық негіздерін айқындау;

- балабақша балаларының сөйлеуін дамытуда ойын әдістерінің педагогикалық шарттарын анықтау.

Зерттеу жұмысының әдіснамалық-теориялық негізіне философиялық таным теориясы және диалектика принциптері, тұлға және іс-әрекет теориялары, ізгіліктік педагогика тұжырымдамалары, құндылықтар туралы психологиялық, әлеуметтік, педагогикалық тұжырымдамалар, диагностикалаудың жалпы әдіснамасы.

Зерттеу көздері: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Білім туралы заңы, Тәрбие жұмыстары жөніндегі тұжырымдамалар, Зерттеу проблемаларына байланысты мектепке дейінгі жастағы балаларды оқытудағы психологиялық - педагогикалық мәселелерге байланысты озық тәжірибелер, кешенді бағдарламалар, психолог, педагог, әлеуметтанушы және әлеуметтік педагог ғалымдардың еңбектері.

Зерттеудің әдістері: зерттеу мәселесіне қатысты ғылыми-әдістемелік, философиялық, педагогикалық, психологиялық, әдістемелік еңбектерге, зерттеудің деректі көздеріне теориялық, педагогикалық және статистикалық талдаулар жасау, салыстыру, жинақтау, қорытындылау т. б

Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық маңыздылығы:

- балабақша балаларының ойын әдістері арқылы сөйлеуін дамытудың теориялық негізі айқындалды.

- балабақша балаларының ойын әдістері арқылы сөйлеуін дамытудың педагогикалық шарттары анықталды.

Курстық жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс нормативті сілтемелер, анықтама, кіріспе, екі тарауша, қорытынды, пайдаланған әдебиеттерден және қосымшадан тұрады.

1. 1 Мектепке дейінгі жастағы балалардың сөйлеуін дамытудағы ойын әдісінің түрлері.

Мектепке дейінгі жас -бұл адам өміріндегі ерекше кезең. Мектепке дейінгі балалық шақта ана тілін меңгеру - аланың әлеуметтік және интеллектуалды дамудағы, сонымен қатар балалардың белсенділігі мен шығармашылығын дамытудағы сәттіліктің маңызды шарты «Баланың ойында қандай болатыны көп жағдайда ол өскенде жұмыста болады. Сондықтан болашақ жасаушының тәрбиесі ең алдымен ойында болады [1] . Бала әрбір затты ұстап, дәмін татып, сан рет байқап көреді. Балабақшада бала психикасының дамуына ойын әрекеті шешуші рөл атқаратындығы туралы белгілі ғалымдар (Ж. Аймауытұлы, М. Жұмабаев, Ш. Құдайбердіұлы, С. Торайғыров, Т. Тәжібаев т. б) өз еңбектерінде айтып кеткен. Педагогикалық үрдісті жетілдіруде ойынның алар орны жөнінде қазақстандық ғалым Н. Құлжанова да зерттеген. Ойын бала үшін еліктеу, инстинкт күнделікті негізгі іс - әрекет және өмірі деп дәлелдеген [2] . Н. Құлжанованың айтуы бойынша ойынды әдептілік, тәрбиелік мақсатқа пайдалану - болашақ өміріне түзу жол салу, үлкендерге еліктеу және өмірдің талаптарына сай бейімдеу деп түсіндірген. Жеке тұлғаның бүкіл тарихы істеуші және жұмысшы жасай алады ойын дамытуда ұсынылуы керек және оның біртіндеп жұмысқа ауысуы . . . » (Макеренко) . Баланы оқыту үдерісіндегі басым міндеттердің бірі - грамматикалық тұрғыдан дұрыс, фонетикалық тұрғыдан нақты сөйлеуді қалыптастыру және әрине бай сөздік қорын дамыту. Баланың мектепке даярлығын анықтау кезінде ескерілетін ең маңызды көрсеткіш - дұрыс сөйлеу. Ол сауаттылық пен оқуды ойдағыдай игерудің кілті болып табылады. Мектепке дейінгі жаста дұрыс сөйлеуді тәрбиелеу мен сіңіруге тиісті назар аудару қажет. Балада сауатты сөйлеуді мектепке дейінгі жастан бастап дамыту керек. Мектепке дейінгі білім берудің қазіргі кезеңінде ойын технологиялары тәрбиешілер арасында өте танымал, әсіресе мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілін дамытуда. Бұл технологияларды таңдау мектепке дейінгі жаста ойын жетекші әрекет болып табылатындығына негізделген. Психологиялық-педагогикалық зерттеулер ойын балалардың дамуы мен оқу процесіне оң әсер ететіндігін дәлелдеді. Ойын - бұл мінез-құлықты өзін-өзі басқару дамып, жетілдірілетін әлеуметтік тәжірибені қайта құруға және сіңіруге бағытталған жағдайлардағы әрекет түрі. Ойынның атқаратын қызметтері: ойын-сауық, диагностикалық, коммуникативті, терапиялық, өзін-өзі тану функциясы, түзету функциясы, әлеуметтену функциясы. Сөйлеуді дамытудағы қазіргі заманғы ойын технологиялары педагогикалық процесті әр түрлі педагогикалық ойындар түрінде ұйымдастырудың әдіс-тәсілдерінің үлкен тобын қамтиды. Оқыту процесінде ойын технологияларын қолдану мен қолданудың ең қолайлы кезеңі - мектепке дейінгі жас [3] . Баланың сөйлеу тілін дамыту үшін үнемі педагогикалық басшылық қажет. Осыған байланысты мектепке дейінгі білім беру мекемесі негізінде сөйлеуді түсінуді дамытуға, балалардың қоршаған орта туралы ойларын кеңейтуге және байытуға, заттар мен іс-әрекеттер туралы жалпыланған түсініктерді қалыптастыруға, белсенді сөйлеуді дамытуға, сөздік қорын байыту мен кеңейтуге, жетілдіруге ықпал ететін педагогикалық процесте ойын технологияларын қолдана отырып сөйлеуді дамыту жүйесін дамыту қажет. сөйлеудің дыбыстық мәдениеті, балалардың сөйлеу арқылы қарым-қатынасқа қажеттілігін дамыту, монологтық және диалогтық сөйлеудің қарапайым түрлерін үйрету. Менің ойымша, сөйлеуді сәтті дамытудың шарттары:

Бірінші шарт - қарым-қатынасқа қажеттілік, немесе қарым-қатынас. Мен баланы сөйлеу өрнектеріне деген қажеттіліктің алдына қоятын жағдайларды жасаймын [4] .

Екінші шарт - балаларға сөйлеу үлгілерін беретін сөйлеу ортасын құру. Сөйлеу ортасы - бұл ата-аналардың, туыстардың, достардың сөзі, фольклор, көркем әдебиет, радио мен теледидар, кино мен театр, мұғалімнің сөзі.

Сөйлеуді дамытудағы қазіргі заманғы ойын әдістері педагогикалық процесте әр түрлі педагогикалық ойындар түрінде ұйымдастырудың әдіс-тәсілдерінің үлкен тобын қамтиды. Ойын технологияларына мыналар жатады: дидактикалық ойындар, театрландырылған ойындар, саусақ ойындары, өлең жаттауға арналған ойын техникасы, дыбыстық сөйлеу мәдениетін дамытуға арналған ойын техникасы (БҚ), ысқырықты дыбыстарды айтуға арналған ойындар мен жаттығулар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.