Қауын зиянкестерін зерттеу әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедра Өсімдік қорғау және карантин

Тақырыбы: Түркістан облысы жағдайындағы қауын шыбыны және оған қарсы карантиндік шаралары

Дипломалды тәжірібе бойынша
ЕСЕП

Орындаған: Урджегитова А.М
Топ: 17-11
Тексерген: Алипбекова Ч.А

Нур-Сұлтан 2020 ж

Мазмұны:

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Зерттеу жұмыстары жүргізілген орынның топырақ-климаттық жағдайы. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
Зерттеу жылындағы агрометеорологиялық жағдай ... ... ... ... ... ... ... . ..11
АРНАЙЫ БӨЛІМ
Түркістан облысының, Кентау қаласының бақша дақылдарын (қауын,қарбыз,асқабақ) өсіру технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
ЗЕРТТЕУ НӘТІЖЕЛЕРІ
Қауын зиянкестерін зерттеу әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
Қауын зиянкестерімен күресу шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

Кіріспе
Түркістан облысында қазіргі таңда қауын,қарбыз өнімдерін өңдіретін еліміздің негізгі аймағына жатқызуға болады.Түркістан облысының топырағы және климаты малазықтық дақылдарды,астық дақылдарын,жеміс-көкөністерді сонымен қатар бақша дақылдарын өсіруге қолайлы болып келеді.Қазіргі таңда қауын,қарбыз шаруашылығына сұраныс артып отырғаны мәлім.Адамадар қауынды тек қана азықтық мақсатта емес сонымен қатар емдік,шипалық мақсатта да қолданып келе жатыр.Сондықтан мен осы қауын жемісін зерттеуді жөн санадым.
Зерттеу мақсаты: Түркістан облысында өсірілетін қауын өсімдігіне зиян келтіретің қауын шыбынының таралуын мен дамуын зерттеу болып табылады.
Осыларға байланысты қойылған міндеттер:
-Түркістан облысында өсірілетін қауын егісіне зерттеу жұмыстарын жүргізу:
-Қауын өсімдігіне зиян келтіретің қауын шыбынына күресу жұмыстарын жүргізу;
Мен, Урджегитова Айжамал Мұратқызы өзімнің дипломалды тәжірібемді Түркістан облысы, ҚР АШМ Агроөнеркәсіп кешеніндегі мемлекеттік инспекция комитетінің Республикалық фитосанитарлық диагностика және болжамдар әдістемелік орталығы республикалық мемлекеттік мекемесінің Кентау аудандық филиалында өттім.

ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ
Қауынның биологиялық және морфологиялық сипаттамасы
Қауын (лат. Cucumis melo) - асқабақ тұқымдасының (Cucurbitaceae) өсімдігі, қияр (Cucumis) тұқымдасының бір түрі, қауын дақылдары.

Қауынның отаны Орта Азия мен Кіші Азия болып саналады. Қауын - жылы және жарық сүйгіш өсімдік, топырақтың тұздануы мен құрғақшылыққа төзімді, ауаның жоғары ылғалдылығына төзбейді. Бір өсімдікте сортына және өсіру орнына байланысты салмағы 1,5-тен 10 кг-ға дейінгі екіден сегізге дейін жеміс-жидек түзілуі мүмкін. Қауынның жемісі - асқабақ - сфералық немесе цилиндрлік пішінді, жасыл, сары, қоңыр немесе ақ түсті, әдетте жасыл жолақтары бар. Пісетін кезең екі айдан алты айға дейін. Кәдімгі қауын - бұл антенналармен жабдықталған, дөңгелек қырлы сабағы бар жыл сайынғы шөп. Жапырақтары үлкен, кезектесіп, стиулсыз, жұмыртқа тәрізді немесе алақан тәрізді, ұзын жапырақшаларда орналасқан. Гүлдері қос жынысты, ақшыл сары. Еркек гүлдері немесе екеуі де бар өсімдіктер бар. Жемісі - асқабақ, қуатты былғары экзокарп, шырынды мезокарп және эндокарп; ақ немесе жасыл түске боялған түрлі түсті және формалы. Жәндіктермен тозаңданған (негізінен аралар). Жарық сүйгіш және жылу сүйгіш өсімдік; маусымда - шілдеде гүлдейді, ал жемістер тамызда - қыркүйекте піседі.

Зерттеу жұмыстары жүргізілген орынның топырақ-климаттық жағдайы
Кентау қаласы Түркістан облысының орталығы - тарихи Түркістан қаласының солтүстік шығысында 30 шақырым, Шымкент қаласының солтүстік батысында 192 шақырым қашықтықта орналасқан. Солтүстігінде Созақ ауданымен, батысында Қызылорда облысының Жаңақорған ауданымен шектесіп, жалпы жер көлемі 721745 гектар, оның 57822 гектары елді мекен, 364918 гектары ауыл шаруашылығы мақсатында пайдаланылатын жерлер. Кентау қаласының ауа райы континенталдық дәрежесі жоғары қоңыржай шөл далалық климат. Жыл ішінде түсетін жауын-шашынның жиынтығы 170-200 шаршы мм, оның 60-85 шаршы мм 100С-ден жоғары температура кезеңіне тура келеді және бұл аймақтың тағы бір ерекшелігі қыста қардың аз түсетіндігі мен көп жатпайтындығы. Ауаның орташа жылдық ылғалдылығы 40-60% аралығында болады.

Сурет-1.Кентау қаласының картасы
Кентау қаласының топырағы жер рельефіне байланысты. Қаратау жотасының оңтүстік батыс беткейіне қарай оңтүстіктің ашық сұр топырағынан кәдімгі сұр топыраққа дейін өзгереді және механикалық құрамы жағынан алуан түрлі, ауыр, орташа, жеңіл болып келеді. Жеңіл сазды және құмды топырақтар негізінен жоғары рельефті аймақтарда, ал ауыр сазды топырақтар рельефі төмен аймақтарда орналасқан. Топырақтың су өткізгіштігі механикалық құрамы жеңіл топырақтарда жақсы, ал ауыр топырақтарда өте нашар. Бұл аймақ жер асты суының орта деңгейде орналасуымен ерекшеленеді. Жер асты суларының негізгі қоры болып суғару жүйесінің, суғарылатын танаптардың және атмосфералық жауын-шашын сулары саналады. Жер асты суларының орналасу тереңдігі алуан түрлі болып келеді. Ол 2 метрден 12-16 метрге дейінгі аралықта. Жер асты суының ең жоғарғы деңгейі - мамыр айында, ең төменгі деңгейі - желтоқсан айларында байқалады. Жер асты суларының көпшілігі тұзданған, ішінара тұщы сулар да кездеседі және сонымен қоса минералданған сулар молынан.

Зерттеу жылындағы агрометеорологиялық жағдай
2019 жылдың көктемгі айлары.
Наурыз айының - I жартысы: 1-ші, 4-ші, 5-ші, 6-шы, 7-ші наурыз күндері күн бұлттанып, 4-ші наурыз күні жаңбыр жауды. Ауаның жоғарғы температурасы 15-ші наурыз күні +23,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 5-ші наурыз күні түнде -2,00С болды. Осы 15 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +8,60С. Ауаның орташа ылғалдылығы 52-82% аралығында болды. Осы 15 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +129,50С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы +309,50С, 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы +63,00С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +84,50С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +15,00С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +15,00С.
Наурыз айының - II жартысы: 17-ші, 19-шы, 20-шы, 22-ші, 23-ші, 24-ші, 25-ші, 26-шы, 27-ші, 28-ші, 29-шы, 30-шы наурыз күндері күн бұлттанып, 17-ші, 23-ші, 27-ші, 28-ші наурыз күндері жаңбыр жауды. Ауаның температурасы 26-шы наурыз күні +26,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 31-ші наурыз күні түнде +3,00С болды. Осы 16 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +13,60С. Ауаның орташа ылғалдылығы 66-80% аралығында болды. Осы 16 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +218,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы +527,50С, 16 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы 201,0+0С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температура +222,50С. Осы 16 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +59,00С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +74,00С
Сәуір айының - I жартысы: 2-ші, 3-ші, 4-ші, 8-ші, 9-шы, 12-ші, 15-ші сәуір күндері күн бұлттанып, 8-ші, 12-ші сәуір күндері жаңбыр жауды. Ауаның жоғарғы температурасы 14-ші сәуір күні +27,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 2-ші сәуір күні түнде +2,00С болды. Осы 15 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +15,10С. Ауаның орташа ылғалдылығы 52-87% аралығында болды. Осы 5 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +227,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы 754,5+0С, 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы +152,00С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +374,50С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +81,00С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +155,00С.
Сәуір айының - II жартысы: 19-шы, 20-шы, 21-ші, 22-ші, 23-ші, 24-ші, 25-ші, 26-шы, 27-ші, 29-шы сәуір күндері күн бұлттанып, 23-ші сәуір күндері жаңбыр жауды. Ауаның жоғарғы температурасы 18-ші сәуір күні +25,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 21-ші сәуір күні түнде +6,00С болды. Осы 15 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +14,50С. Ауаның орташа ылғалдылығы 66-87% аралығында болды. Осы 15 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +218,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы +972,50С, осы 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы 143,0+0С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температура+517,50С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +68,50С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +223,50С
Мамыр айының - I жартысы: мамыр бірінші жартысы жауын-шашынсыз өтті. Ауаның орташа температурасы 11-ші мамыр күні +33,00С-қа жетті, төменгі температурасы 2-ші мамыр түнде +4,00С болды. Осы 15 күн ішіндегі ауаның орташа тәуліктік температурасы +21,30С. Ауаның орташа ылғалдылығы 52-87% болды. Осы 5 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +320,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы 1292,5+0С, 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы +245,00С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +762,50С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +170,00С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +393,50С.
Мамыр айының - II жартысы: 19-шы, 20-шы, 21-ші, 23-ші, 24-ші, 25-ші, 26-шы, 29-шы мамыр күндері күн бұлттанып, 19-шы, 21-ші, 25-ші мамыр күндері жаңбыр жауды. Ауаның жоғарғы температурасы 30-шы, 31-ші мамыр күндері +36,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 26-шы мамыр күні түнде +14,00С болды. Осы 16 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +23,80С. Ауаның орташа ылғалдылығы 66-87% аралығында болды. Осы 16 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +382,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы +1674,50С, осы 16 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы 302,0+0С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +1064,50С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +615,00С
2019 жылдың жазғы айлары.
Маусым айының - I жартысы: Ауаның жоғарғы температурасы 13-ші, 14-ші маусым күндері +35,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 10-шы маусым күні түнде +11,00С болды. Осы 15 күн ішіндегі орташа тәуліктік температура +24,00С. Ауаның орташа ылғалдылығы 52-67% аралығында болды. Осы 5 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар жиынтығы +360,00С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар жиынтығы 2034,5+0С, 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар жиынтығы +285,00С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +1349,50С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +210,00С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +825,00С.
Маусым айының - II жартысы: Ауаның орташа ылғалдылығы 52-60% аралығында болды. Осы 5 күн ішіндегі 00С тан асатын температуралар +416,50С. Жыл басынан бастап 00С тан асатын температуралар 2451,0+0С, 15 күн ішіндегі 50С тан асатын температуралар +341,50С. Жыл басынан бастап 50С тан асатын температуралар жиынтығы +1691,00С. Осы 15 күн ішіндегі 100С тан асатын температуралар жиынтығы +266,50С. Жыл басынан бастап 100С тан асатын температуралар жиынтығы +1091,50С.
Шілде айының - I жартысы: 2-ші, 3-ші шілде күндері күн бұлттанды, басқа күндері күн ашық. Ауаның жоғарғы температурасы 11-ші шілде күні +48,00С-қа жетті, ең төменгі температурасы 3-ші шілде күні түнде +18,00С болды. Осы 15 күн ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.