Меркантилизм - ақша жинақтауда қоғамның байлығы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Меркантелизм-экономикалық ғылымдағы алғашқы мектеп

Кіріспе

Бөлім

Меркантилизм туралы жалпы ұғым
Меркантилизм ұғымына шетелдік ғалымдардың тұжырымдамасы

Бөлім

Меркантилизмнің алғышарттары мен мәні
Меркантилизмнің саяси экономикадағы орны

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Курстық жұмыстың негізігі мақсаты- меркантилизм ұғымының қалыптасуын, оның мақсатымен, жүйесімен танысу, меркантизмнің қоғамдағы мәні мен рөлі.

Курстық жұмыстың өзектілігі−меркантилизмнің пайда болуы, оның қалыптасуы, қоғамдағы орны.

Меркантилизм−буржуазиялық экономиканың алғашқы мектебі. Ілімнің негізгі мазмұны мынада:маркенталисттер байлықтың қайнар көзі мен қоғамның әл ауқаттылығы, материалдық игіліктер өндірісінде емес, ол тауар мен ақша айналымы саласында болады деп есептеді. 17ғасырда өркедеген меркантелизмнің негізгі элементі− белсенді сауда жүйесі. Мұнда «сатып алу арзан, сату қымбат» деген ұғым қолданылды. Меркантилизмнің саясаты коммерциялық капиталды кеңейтуді, отандық өнеркәсіптің, әсіресе өңдеу өнеркәсібінің дамуын ынталандырудан тұрды.

Меркантилизм туралы жалпы ұғым

Меркантилизм-ақша жинақтауда қоғамның байлығы . Меркантилистер экономикалық теорияның Меркантилизм - бұл XV-XVII ғасырлардағы трактаттардың авторлары алға тартқан, экономикалық қызметке мемлекеттің белсенді араласу қажеттілігін негізінен протекционизм түрінде негіздейтін ілімдер жүйесі: жоғары импорттық баждарды белгілеу, ұлттық өндірушілерге субсидиялар беру және т. б. міндетін көрді. Мемлекеттік саясат үшін практикалық қалпына келтіруді дамыту. Меркантилизмнің пайда болуы Англиямен байланысты, кейінірек ол Францияда, Италияда және көптеген басқа елдерде пайда болды. Меркантилистерді елдің байлығы, осы байлықтың түрлері, оның өсу жолдары туралы сұрақтар қызықтырды. Бұл кезде көпестер мен өсімқорлардың капиталы сауда мен несие саласында үстемдік құрған кез еді, бірақ өнеркәсіптік өндірістер пайда бола бастады. Осы кезеңде Америкадан жаңа күміс пен алтынның үлкен ағыны құйылды, олар сыртқы сауда және Еуропа мемлекеттері арасындағы соғыстар арқылы таратыла бастады. Бұл кезеңде меркантилистер байлықтың табиғатын үстірт түсініп, өндіріске емес, сауда мен ақша айналымына, әсіресе алтын мен күмістің қозғалысына көңіл бөлді. Меркантилистер мемлекеттен табиғи ақшаның елге келуіне жағдай жасауды және одан шығуды азайтуды талап етті. Ертедегі меркантилистер бұған ақшаны әкетуге тікелей тыйым салу арқылы таза әкімшілік әдістермен қол жеткізді; кейінірек меркантилистер бұл мақсаттар сыртқы сауданы дамыту арқылы толық жүзеге асырылды деп сенді. Ағылшын меркантилизмінің өкілі, Ост-Индия компаниясының директоры Томас Мэн (1571-1641) былай деп жазды: «Біздің байлығымыз бен қазынамызды көбейтудің әдеттегі құралы - бұл сыртқы сауда, бұл біз әрқашан жыл сайын өз тауарларымызды шетелдіктерге үлкен көлемде сату ережесін ұстануымыз керек. біз олардың тауарларын тұтынғаннан гөрі . Капитализмнің дамуымен меркантилистер мемлекеттік органдардан өндірістік қызметтің - мануфактуралардың дамуына қамқорлық жасауды талап ете бастады. Экспорттық сыйлықақылар белгіленді, олар тауарларды сыртқы нарықта сататын көпестерге төленді. Импорттық баждар өте маңызды болды. Импорттық тауарларға салық салу отандық өндірушілерді шетелдік бәсекелестіктен қорғаудың кең таралған түрі болды. Меркантилизмнің белгілі өкілі - француз мемлекет қайраткері Жан-Батист Колбер. Меркантилизм өз уақыты үшін маңызды рөл атқарды. Меркантилизм идеяларымен шабыттанған мемлекеттердің протекционистік саясаты мануфактура мен өнеркәсіптің дамуы мен таралуына көп үлес қосты. Меркантилизм идеялары 19 ғасырдағы Америка мен Германия саясатына да әсер етіп, 20 ғасырда Шығыс Азия «жолбарыстарының» дамуына үлкен үлес қосты. Қазіргі кезде кейбір экономистер, мысалы, экономист Ха Джун Чанг, меркантилизм идеяларын жаһандануды сынау үшін пайдаланады. Оның пікірінше, дамушы елдер мемлекетке тиімді протекционистік саясат жүргізуге кЕрте және кеш меркантилизм өкілдері ақшаны мемлекеттің басты байлығы ретінде қарастырды, бірақ олардың байлық жинау жолдары туралы, сонымен қатар бұл үдерістегі мемлекеттің рөлі туралы көзқарастары әр түрлі болды Англияда протекционистік міндеттер 16-17 ғасырларда Нидерландияның сол кездегі дамыған индустриясының бәсекелестік қатеріне ұшыраған кезде үлкен маңызға ие болды. 1650 жылы Англия парламенті шетелдіктердің Англияның тиісті рұқсатынсыз сауда-саттықпен айналысуға тыйым салатын заң қабылдады. 1651 жылы осы тыйымды толықтыратын навигациялық заң шығарылды. 18 ғасырдан бастап Англия өнеркәсіптік басымдықты сенімді түрде жеңіп алды, дамымаған елдер бұдан былай онымен бәсекеге түсе алмады және осыған байланысты еркін сауда идеяларының таралуы мен насихатталуы Англияда басталады. Англиядан кешірек капитализм жолына түскен елдерде басқа жағдай пайда болды. Сонымен, 17 ғасырда Францияда елді іс жүзінде басқарған Людовик XIV министрі Кольбер өнеркәсіпті мемлекеттік қолдаудың кең жүйесін құрды, оның жүйесінде шикізат экспорты, бірқатар жаңа өндірістерді отырғызуға тыйым салу, сыртқы сауда компанияларын құру болды. едергі келтіретін еркін нарық пен жаһандану салдарынан даму мүмкіндіктерін жоғалтып отыр.

Ерте меркантилизм (XV - XVI ғасырдың басы)

Ерте меркантилизм өкілдері бағалы металдарды елде сақтаудың негізгі әкімшілік шараларын қарастырды.

Негізгі мәселелер:

тауарлар импортын жан-жақты шектеу (импортталатын тауарларға жоғары бағаларды белгілеу) ;
елден алтын мен күмісті экспорттау қатаң жазалармен жазаланды ;
елде ақшаны сақтау үшін оны шетелге шығаруға тыйым салынды, ал тауар үшін алынған сомалар жергілікті тауарларды сатып алуға жұмсалуы керек болды ;
бастысы ақша балансының теориясы болды, ол ақша балансын арттыруға бағытталған саясатты негіздеді .

Кеш меркантилизм (XVI-XVII ғасырлардың 2-жартысы)

Негізгі мәселелер:

тауарлар импорты мен ақша экспорты бойынша қатаң шектеулерді алып тастау;
сауда балансының идеясы басым;
мемлекеттің экономикалық саясатының протекционизмі бар;
өз елінің дайын өнімін экспорттау арқылы және делдал сауданың көмегімен қамтамасыз етілген белсенді сауда балансының жүйесі тән, соған байланысты ақшаны шетелге әкетуге жол берілді;
бір елде арзан сатып алу, ал басқа елде қымбат сату қағидасы пайда болады;

Иммануэль Валлерштейн атап өткендей, сол дәуірдегі меркантилистердің негізгі идеясы сонымен қатар елді және оның халқын еркін сауда режиміне байланысты деградациядан қорғау болды . Кеш меркантилистер алғашқы меркантилистердің «ақша балансы» идеясына «сауда балансы» идеясын қарсы қойып, монетаризм теориясындағы екпінді өзгертті

Мемлекеттік меркантилизм (17 ғасырдың аяғы - 19 ғасырдың басы)

Меркантилизм сол дәуірде Еуропаның жетекші елдері қабылдаған ресми экономикалық доктрина ретінде өмір сүрді: Англия, Пруссия, Австрия, Швеция. Валлерштейн жазғандай, «Отыз жылдық соғыстан Наполеон дәуірінің аяғына дейінгі барлық кезең барлық германдық жерлерде немесе бүкіл Еуропада меркантилизм дәуірі болды». Англияда меркантилизм (протекционизм) 1690 жж. және 19 ғасырдың ортасына дейін болған . Сонымен қатар, осы екі ұғымның (меркантилизм және протекционизм) арасына, сол уақытқа қатысты ол және басқа экономикалық тарихшылар тең белгі қойды. Мысалы, П. Байрох 1840 жылдардан бастап көрсетеді. меркантилизм протекционизм деп атала бастады .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.